1
+ +
S P IS Z A W A R T O Ś C I T E C Z K I — Ó E h . E I ) f 0 . . t f . ( . t y . . . . H Q U f a & .
...M 4 ł l . £ $ k
1 / 1 . R e la c ja v /
I/2. D o k u m e n ty (s e n s u s tric to ) d o ty c z ą c e o s o b y re la to ra
I/3. In n e m a te ria ły d o k u m e n ta c y jn e d o ty c z ą c e o s o b y re la to ra —
II. M a te ria ły u z u p e łn ia ją c e re la c ję J
111/1 - M a te ria ły d o ty c z ą c e ro d z in y re la to ra — III/2 - M a te ria ły d o ty c z ą c e o g ó ln ie o k re s u s p rz e d 1 9 3 9 r.
III/3 - M a te ria ły d o ty c z ą c e o g ó ln ie o k re s u o k u p a c ji (1 9 3 9 -1 9 4 5 ) ~ III/4 - M a te ria ły d o ty c z ą c e o g ó ln ie o k re s u p o 1 9 4 5 r. —
III/5 - in n e ...
IV. K o re s p o n d e n c ja —
V. N a z w is k o w e k a rty in fo rm a c y jn e J
VI. F o to g ra fie
2
3
N azw isko Imiona
Data i m iejsce urodzenia Rodzice
Stan cyw ilny
Dzieci
W ykształcenie
Zn ajo m o ść języków o bcych (biegle w m ow ie i piśmie)
S e m en o w ic z z d om u Stoessel.
Helena, Halina, Marta.
30 lipca 1910 r., Śrem.
W ładysław Stoessel i W iktoria Stoessel z d o m u T abaczyńska.
w d o w a po A leksandrze S e m en o w iczu, który zm arł 5 stycznia 1947 r o ku.
A leksandra - Maria, ur. 2 g rudnia 1941 roku w C le rm o n t - Ferrand (Francja), malarka i scenograf.
A n n a - Danuta, ur. 2 grudnia 1942 roku w C le rm o n t - Ferrand ( F ra n cja), scenograf, od 1962 w Paryżu. Zm arła 8 cz erw c a 1999 roku.
W yższe Liceum im. D ąbrów ki w P oznaniu, w 1930 roku M atura z u- praw nieniam i W yższych K u rs ó w N auczycielskich.
A bsolutorium Studiów' na W ydziale Geografii U niw e rsy te tu P o z n a ń skiego - 1934 r.
W ieczorow a S zkoła J ę zy k ó w O bcych „Ecole P o ly g lo tte ” w Liege w 1937 r.
Instytut Pedagogiki Specjalnej w W arszaw ie, dy p lo m 1957 r.
2 lata studiów e ksternistycznych na W ydziale R om anistyki U n iw e r
sytetu W arszaw skiego 1 9 6 0 - 1962.
Studia eksternistyczne na W ydziale Pedagogiki U n iw ersy tetu W a r
szaw skiego. M agisterium u prof. S u chod o lsk ieg o 1964.
D oktorat N auk H u m anistyczn ych (pedagogika) na U niw ersytecie W arszaw skim u prof. Suchod o lsk ieg o 1968.
j ę z y k francuski, angielski, niemiecki.
Przebieg pracy zawodowej 1930 - 1970:
1930 - 1934 nauczycielka w Szkole Pow szechnej Janiny Sulerzyskiej w Poznaniu.
1934 _ 1940 nauczycielka w szkołach dla dzieci polskich e m ig ra n tó w i o rg aniz ato rk a harcerstwa w Belgii.
1947 - pow rót do Kraju z d w ó jk ą m ałych dzieci (4 i 5 lat), m ieszkanie w szatni za s a lą teatra
lną szkoły TPD.
1947 _ ]949 nauczycielka w L iceum P edagogicznym i Szkole ćw iczeń T P D w Po z n a n iu (z p o w o du braku m ieszkania wyjechałam ).
] 949 _ 1950 nauczycielka i kierow niczka pedag og iczn a w P re w entorium Prz ec iw g ru ź licz y m - B u czę Harcerskie k /Cieszyna.
4
- 2 -
1950 - 1952 nauczycielka w Liceum O gólnokształcącym T P D w P o znaniu (w yjech ałam , bo nadal brak mieszkania).
1952 - 1955 kierow niczka szkoły w Prew entorium P rzeciw gruźliczym w Ś w idrze oraz k iero w n i
czka ped ag og iczn a Zespołu S anatoriów i Prew ento riów w o je w ó d z tw a w arszaw skiego.
1955 - 1970 k ierow niczka szkoły i kierow niczka pedagogiczna w S anatorium Przeciw gru źliczym w Otwocku.
1958 - 1969 w y kłado w ca m etodyki na studiach zaocznych PiPS (dział p rzew lekle chorych) w W arszawie.
1970 - przejście na emeryturę.
Prace społeczne:
Przed II w ojn a św iatow a
• Prow adzenie dwóch drużyn harcerskich w Poznaniu, udział w o b oz a ch sz ko le n iow y c h dla d r u ż y nowych i podharcm istrzyń w Poznaniu, w o bozach roboczych przy b u d ow ie C iso w e g o D w o rk u w Srom ow cach kolo C zo rszty n a (dzieło Olgi M ałkow skiej).
• Praca w A kadem ick im Kole Harcerskim na U niw ersytecie Poznańskim .
• W yjazdy w charakterze tłum aczki na obozy zagraniczne: Zlot S k a u tó w W o d n y c h w K o ścierzyn ie (1930), Jam boree w G ódóle na W ęgrzech (1933), Z lot S k autó w Słow iańskich w Pradze, M ię d z y naro d ow y O bó z w Oxon kolo Oxfordu w Anglii (1929).
• Od 1934 do listopada 1939 roku o rganizow anie i kierow anie harcerstw em ż e ńsk im w Belgii w c h a rakterze K om end antk i Chorągwi.
Podczas II w ojny światowej
• Od w rześn ia do grudnia 1939 w erbo w anie w Belgii o c h o tn ik ó w do powstającej w e FrancjLA rm ii Polskiej. Praca była tajna, bo Belgia zachow ała neutralność. O strzeżo na p rze z p rac o w n ik a k o n s u latu niem ieckiego, że grozi mi aresztow anie, w y jechałam do Francji w listopadzie 1939.
O d grudnia 1939 roku do k ońca w ojny, różne służby w P C K - pielęgniarki, łączniczki, św ietliczan- kj, nau c zy cielki w „ob ozach p racy” , w schroniskach dla z d e m o b ilizo w an ych w ojsk o w y c h , w s z p i
talu polow ym , a po zajęciu całej Francji byłam p ielę g n ia rk ą w e „F ran c u sk im R u c h u O p o ru” w de- 'I p artam encie Gers.
Po z akoń czen iu II w ojny światow ej i pow rocie do Polski
1946 - 1947 nauczycielka Instruktoratu A m basady Polskiej w Paryżu.
1950 - 1952 kierowanie sekcją klas I - II w O środku M e to d y c z n y m w Poznaniu.
1953 - 1954 zorgan izo w an ie i przeprow ad zenie kursu d la w y c h o w a w c ó w Słu żby Z drow ia celem uzyskania przez nich kwalifikacji (60 osób z woj. w a rszaw sk ieg o ), w s z y sc y w y k ła do w cy pracow ali bezpłatnie.
5
1955 - 1957 Radna W ojew ódzkiej Rady Narodow ej w W arszaw ie, p rze w o d n ic z ąc a K om isji Oś-
1976 - 1980 funkcja ław nika w P ow iatow ym Sądzie w O tw ocku.
Od 1957 roku po dzień dzisiejszy: propagow anie, w drażanie pedagogiki Celestyna Fre ine ta w szkole polskiej; ponad 100 w y k ła d ó w na spotkaniach, kursach, s em inariach i konferencjach (K atow ice, R a dom, Poznań, Jelenia Góra, W ałbrzych, W rocław , Ł om ża, G d ań sk , G rodzisk, Złotoryja i inne).
W 1967 roku powstał Komitet, zainteresow any sp ra w ą p rop agow a nia p e d agogiki Freineta.
Był to zespół nieform alny, ale składający się z ludzi m og ący ch pom óc, ja k np. d y rek tor C O M - u p. Szedny, który zorganizow ał w 1968 roku kurs dla nauczycieli klas I - IV z całej Polski (80 osób).
N a tym kursie byłam głów nym w yk ładow cą, ale cztery nauczycielki z „ m o je j” szkoły j u ż m ogły mi pomóc.
Szkoła w sanatorium otw ockim , którą kierow ałam , została w tym sa m y m roku uznan a p rzez k urato rium ja k o „S zkoła w iodąca w stosow aniu pedagogiki Freineta” .
N a jw ię k sz ą p om o c i osobiste z aang ażo w anie w u p ow sz e c h n ia n iu pedagogiki Freineta okazał nam prof. A lek san d er Lewin. W 1969 roku zorganizow ał w Instytucie Badań P ed ag o g ic z n y c h o g ó ln o polskie sym p o zju m dla inspektorów szkolnych na temat pedagogiki Freineta. Z p o m o c ą m o ją i zespołu otw ockiego p rzygotow ane zostały w ystaw y pom ocy n a uko w yc h i m alarstw a dzieci.
Cały nu m er Biuletynu Instytutu (nr 3/1969) zaw iera c enne artykuły na tem at Freineta.
W krótce potem prof. Lewin przyjął na szą f reineto w sk ą grupę A n im ato ró w do pracow ni k o r c z a kowskiej w Instytucie. Odtąd m ogliśm y odb y w a ć nasze sem in aria w odpow iedniej sali, m ieliśm y szafę na książki i czasopism a, a ponadto kilka osób m ogło brać udział w c orocznych kursach razem z z e s p o łem korczakowskim .
Z tego opisu w ynika jasn o , że m o ją s k ro m n ą z asług ą było tylko to, że udało mi się pozyskać prof. Lew ina i d u ż ą grupę nauczycieli z pow ołania dla nowatorskiej myśli p edagogicznej Celestyna Freineta, ale nastąpiło to po wielu latach ż m udnej, upartej pracy w szkole otw ockiej, do której p rzy je żdżali coraz częściej studenci, pracow nicy nadzoru p e d a g og ic z nego , o ś ro d k ó w m elody czny ch.
Przysłuchiwali się zajęciom w różnych klasach, oglądali w y staw y, słuchali mojej p o g ad ank i, o trz y m y wali odpow iedzi nauczycieli na sw e pytania i n a s z ą gazetkę s z k o ln ą „ S y ren k ę ” , która w y c h o d z i bez przerw y od 1958 roku.
W szyscy o d w ied zający szkolę Freineta zauważali przede w sz y stk im stosunki panujące m ię d z y u c z n ia mi i nauczycielami. S w o b o dn e w y p o w iadan ie się dzieci b ez cienia arogancji czy n ieśm iałości. Dobry klim at w spółpracy m iędzy nauczycielam i, w y cho w aw cam i i personelem m edy czn ym .
Od połow y lat 60 - tych zaczęły p o w sta w a ć zespoły regionalne w kilku w o je w ó d z tw a c h . N a u czyciele odpow iedzialni za te zespoły przyjeżdżali na spotkania i sem inaria w IBP, a także o r g a n iz o
1 9 5 8 - 1963 1 9 6 7 - 1 9 5 7 - 1958 - 1955 -
wiaty.
praca tłum acza na M ięd zynarodow y m Festiwalu M łod z ie ży w W a rsz a w ie (dla gości honorowych).
praca tłu m acza na M iędzy narod ow ym K on gresie Z w ią z k ó w N au c z yc ie lsk ic h (FiSE).
w ykład y na kursie Polonii zagranicznej w Płocku.
członek Kolegium R edakcyjnego czasop ism a „S z k o ła Specjalna” .
praca tłu m acza (język francuski) podczas d w u tyg od nio w ej podróży po Polsce „G rupy Roboczej O N Z do elektryfikacji w si” .
6
wali zjazdy w o jew ó d zk ie w oparciu o Ośrodki m etod yczne lub U niw ersytety (Poznań, W rocław , W a ł
brzych, G dańsk, Bydgoszcz, Ł o m ża, G niezno i inne).
W roku 1976 w yszła w druku w w ydaw nictw ie O ssolineum książka: C elestyn Freinet „O s z k o łę ludową. Pism a w y b ra n e ” . O p racow anie A. Lewin i IŁ Se m eno w ic z , tłum aczenie IŁ Se m enow ic z . W tym sam ym roku odbyło się w Płocku m ię d z y narod ow e spotkanie fre in eto w c ó w z 14 krajów, w którego przygotow aniu m iałam znaczący udział.
W 1988 roku, podczas uroczystego sem inarium w W arszaw ie, przekazałam p rze w o d n ic tw o Komisji Koordynacyjnej A n im ato ró w Pedagogiki Freineta, m gr Zofii N apiórk ow sk iej z Ł o m ż y z ż y czeniam i, abyśm y się stali legalnym Stow arzyszeniem . Ło m arzenie spełniło się w 1993 roku.
Od tej pory w raz z prof. Lew inem jeste śm y tylko konsultantam i i ho no ro w y m i cz łon k a m i P o l
skiego Stow arzyszenia A n im ato ró w Pedagogiki C. Freineta.
10 lutego 2001 roku odbył się IV W alny Z jazd Polskiego Sto w a rzy sz e nia A n im a to ró w P e d a g o giki C. Freineta w O D E M w W arszawie. Ze sp raw ozdania w ynika, iż w dniu 30 grudnia 2 0 0 0 roku li
czba c z ło n k ó w c zynnych w ynosiła 402, liczba sy m p a ty k ó w korzystających z w arsztatów , m ate ria łó w i w yd a w n ic tw to około 3500 nauczycieli, 19 grup regionalnych o raz 3 w toku reorganizacji.
D ziałalnością Stow arzyszenia kieruje 9-cioosobow y K rajo w y Zespół K oordynacyjny, w y b ra n y j u ż na IV - tą kadencję.
D ziałalność nasza j e s t akcep to w ana i w spierana przez M E N i w s p o m a g a n a przez C O D N . S to w arzyszenie nasze u trzym uje bliski kontakt z FIM E M i E uropejskim i R ucham i Freinetow skim i. Od kilku lat co roku w yjeżdża ok. 50 nauczycieli do Szkoły Freineta w V en ce (Francja), aby z bliska o b e j
rzeć organizację pracy i n iez w y k łą atm osferę, a także zapoznać się z p rocesem p o w s ta w a n ia w y d a w nictw pedagogicznych i ś ro dk ó w d y daktycznych w Instytucie W y d a w n ic tw N o w o c ze sn e j Szk o ły w Cannes. W yjazdy te organizuje grupa krakowska.
W zruszającym faktem jest wierność, w ytrw ałość i zapał w ielu osób, które od b ardzo w ielu lat trw ają przy freinetow skim warsztacie całkow icie społecznej pracy, j a k np. m g r Z ofia N a p ió rk o w s k a , dr W anda Frankiewicz, m gr B og u m iła Kollek, m gr R eg ina Chorn, m gr M o szczeńska, m gr M aria K o ś ciuszko, m gr K azim iera M ichalczak.
Przynależność do organizacji:
• ZHP,
• Z N P „Solidarn ość” ,
• Stronnictw o D em okratyczne,
• Unia W olności.
Odznaczenia:
• Srebrny Krzyż Zasługi (po raz pierwszy), Bruksela 1937,
• Srebrny Krzyż Zasługi (po raz drugi), W arszaw a 1957,
• Złota O d znaka za zasługi dla w o je w ó d z tw a w arszaw sk ieg o 1967,
• Złota O d z n a k a Z H P 1972,
• Medal Komisji Edukacji N arodow ej 1975,
• N ag ro da I - go stopnia M inistra O św iaty 1996.
7
Publikacje:
1. „ N o w o cz e sn a Szkoła Fran cusk a T echnik Freineta” . N a sz a K sięgarnia, W arszaw a 1966. Wyd. II PSA PF, G n iezn o 1995.
2. „Po etyck a T w ó rc z o ść D z ie ck a ” . N asz a Księgarnia, W arszaw a. I Wyd. 1972, II Wyd. 1979.
3. Celestyn Freinet: „O szkolę ludową. Pism a w y b ra n e ” . W ybór i opracow anie: A leksander Lewin H alina Sem en o w icz. Tłum aczenie: Halina Sem enow icz. O ssolineum , W rocław 1976.
4. „C hleb i R ó ż e ” . N asza Księgarnia, W arszaw a 1978.
5. „Freinet w P o lsce” . W SiP, W arszaw a 1980.
6 . „Celestin et Elise Freinet. Bibliographie Internatinale” . INRP, Paris 1996.
7. „N icolas C o p e rn ik ” . B ibliotheąue de travail. ICEM , C annes 1973.
8 . „Frederic C h o p in ” . B ibliotheąue de travail. ICEM , C annes 1976.
9. „Janu sz K orczak et les droits des en fan ts” . Bibliotheque de travail. ICEM , Cannes 1981.
10. 12 rozd ziałów w pracach zbiorowych.
11. 42 artykuły w czaso p ism ach pedago giczny ch polskich i francuskich.
8
9
10
11
12
NEKROLOGI KRAJOWE
Dnia 4 lipca 2004 roku w wieku 94 lat zmarła
x.Ś.P.
W
dr
Halina Semenowicz
Przed II wojną światową zaangażowana w ruch harcerski w Polsce, Belgii i Francji,
znana jako „Steselek”,
w czasie wojny działała we Francuskim Ruchu Oporu, po wojnie zaangażowała się w propagowanie
pedagogiki Celestyna Freineta w Polsce, założycielka Zespołu Animatorów Pedagogiki Freineta.
Autorka wielu publikacji z zakresu pedagogiki.
W spaniały Człowiek córka i przyjaciele
Nabożeństwo żałobne odbędzie się dnia 10 lipca 2004 roku o godzinie 10.00 w kościele św. Wincentego a'Paulo w Otwocku.
f / / i.
Z głębokim żalem i smutkiem zawiadamiamy, że 4 lipca 2004 roku odeszła od nas
dr Halina Semenowicz
pierwsza animatorka pedagogiki C. Freineta, założycielka i wieloletnia przewodnicząca Polskiego Stowarzyszenia Animatorów Pedagogiki C. Freineta.
Była znana i ceniona w środowisku polskich nauczycieli, a także wśród freinetowców wielu krajów.
Autorka książek pedagogicznych i w ykładowca wielu form doskonalenia nauczycieli, chętnie dzieląca się swoją wiedzą i doświadczeniem, potrafiła fascynować ideami pedagogicznymi
i zachęcać do twórczej pracy pedagogicznej.
Żegnamy C ię D roga Halino z „optymistyczną wiarą w życie”, którą nas zawsze napełniałaś
koleżanki i koledzy
Z Polskiego Stowarzyszenia Animatorów Pedagogiki C. Freineta
