View of Rok benedyktyński w Polsce

ROK BENEDYKTYŃSKI W POLSCE

W ie lk i j u b i l e u s z i 5 0 0 - l e c i a u r o d z in św . B enedykta Opata u c z c i ł a r ó w n ie ż P o ls k a . P rzez organizow ane obchody s p ł a c a ł a n i e ­ w ą tp liw ie d łu g z a c i ą g n i ę t y w c ią g u w ie lo w ie k o w e j h i s t o r i i wobec synów W ie lk ie g o P a tro n a Europy. B en ed yk tyn i bowiem k ł a d l i pod­ w a lin y , t w o r z y li p ie r w s z e zręb y k u ltu r y p o l s k i e j , a n a s tę p n ie

na p r z e s t r z e n i t y l u wieków n ie j e d n o k r o t n ie j ą w s p i e r a l i , c h o c ia ż u d z ia ł ic h w t e j d z i e d z i n i e n ie d o c z e k a ł s i ę j e s z c z e p e łn e g o op­ ra c o w a n ia . Oni b y l i p ierw szym i zak on n ik am i, ja c y p o j a w ili s i ę na z ie m ia c h p o l s k i c h , a w edług p r z y p u sz c z e ń n ie k tó r y c h h isto r y k ó w / A .J .P a r c z e w s k i/ p r o w a d z ili na n io h m is je j e s z c z e p rzed p r z y j ę ­ ciem c h r z e ś c ij a ń s t w a . Oni to w a r z y s z y li pierw szym biskupom wkra­ czającym na n a sz e z ie m ie , sta n o w ią c ic h n a j b l i ż s z e o t o c z e n ie , o b s łu g iw a li k a te d r y , t r o s z c z y l i s i ę o l i t u r g i ę , s z e r z y l i k u ltu r ę r o ln ą , b y l i p ierw szy m i znawcami s z t u k i p i s a n i a i c z y t a n ia , zak ­ ł a d a l i p ie r w s z e s z k o ł y , sp r o w a d z a li k s i ę g i l i t u r g i c z n e .

Z w ie lu k la s z to r ó w i opactw wspominanych p r z e z h i s t o r i ę /T y n ie c , M ię d z y r z e c z , Ł ę c z y c a , M ogiln o, L ubiń, Wrocław, ś w ię t y K rzyż, S ie c ie c h ó w , S ta r e T r o k i, H o r o d y sz c z e , P o łt u s k , N ie ś w ie ż , P ło c k / d z i s i a j p o z o s t a ły z a le d w ie dwa m ęsk ie w Tyńcu 1 L ubiniu oraz k i l k a ż e ń s k ic h / S t a n i ą t k i , D r o h ic z y n , Ż arnow iec, K rzeszów , Wołów, P r z e m y śl, Łom ża/.

P o ls k ie obchody 1500 r o c z n ic y u r o d z in św. B enedykta p r z e b ie g a ły o w ie le sk rom n iej n i ż we W ło szech , F r a n c j i, czy B e l g i i , g d z ie po d z i ś d z ie ń i s t n i e j ą l i c z n e k la s z t o r y i opactw a. W ic h org a n izo w a n iu n ie b r a ły n i e s t e t y u d z ia łu u n iw e r s y te ty a n i w ładze c y w iln e . O rganizow ał j e z a s a d n ic z o sam K o ś c ió ł. P o d o b n ie, ja k we W łoszech i F r a n c j i, m ia ły one c h a r a k te r zarówno l i t u r g i c z n y , j a k i naukowy. Główne obchody ju b ile u s z o w e z u d zia łem E p isk op atu P o l s k i , benedyktynów i p r z e d s t a w i c i e l i w s z y s tk ic h d z ia ła j ą c y c h

u n as d z i e s i ę c i u zakonów o p a r ty c h na R e g u le św . B e n e d y k ta , od­ b y ły s i ę 9 - 1 1 m aja 1980 r . w T yń cu . W k i l k a m i e s i ę c y p ó ź n ie j S e k c j a P a t r y s t y c z n a p r z y K o m is j i Nauk E p is k o p a tu P o l s k i u r z ą d z i­ ł a we W ro cła w iu 2 2 - 2 3 w r z e ś n ia 1980 r . dwudniow e sym pozjum nau­ k ow e, p o ś w ię c o n e w y łą c z n i e o s o b ie i R e g u le św . B g tłg tiy k ta . B ył to n i e w ą t p l i w i e n a jw ię k s z y p o l s k i w k ład naukowy w j u b ile u s z o w e ob­ c h o d y . T r z e b a t u r ó w n ie ż p r z y p o m n ie ć lic z n e p r e l e k c j e naukowe w y g ła s z a n e p r z e z c a ł y t y d z i e ń w k l a s z t o r z e S S . B e n e d y k ty n e k w

Żarnowcu 1 0 -1 5 l i p c a 1981 r . p r z e z h is t o r y k ó w . W s z y s t k ie ponad­ t o k l a s z t o r y z w ią z a n e z R e g u łą św . B e n e d y k ta o r a z k i l k a Wyższych S em in a r ió w Duchownych u r z ą d z i ł o w s w o ic h m urach " D zień św . Bene­ d y k t a '^ o k o l i c z n o ś c i o w ą k o n f e r e n c j ą . T ak że S e k c j a J ę z y k a Ł a c iń ­ s k i e g o p r z y K o m is j i Nauk E p is k o p a tu P o l s k i p o ś w i ę c i ł a j e d n ą p re­ l e k c j ę / d r M .K aczm arkowski /K U L /, J ę z y k i s t y l św . B en ed yk ta? RTK 2 9 / 1 9 8 2 / z . 4 - w d r u k u /R e g u le św . B e n e d y k ta . 0 w s z y s t k ic h w ię k s z y c h i m n ie j s z y c h p r z e d s i ę w z i ę c i a c h p ra g n iem y k r o t k o p rzy ­ p o m n ie ć ,g d y ż razem tw o r z ą one p o ls k ą m o za ik ę j u b i l e u s z u benedyk­ t y ń s k i e g o .

Obchody t y n i e c k i e s k ł a d a ł y s i ę z dwóch z a s a d n ic z y c h cz ęścią n a jp ie r w p r z e z dwa p o p o łu d n ia 9 - 1 1 m aja od b yw ało s i ę sympozjum naukowe na tem a t h i s t o r i i i d u c h o w o śc i &w. B e n e d y k ta , a t r z e c i e ­ go d n ia m ia ły m i e j s c e u r o c z y s t o ś c i l i t u r g i c z n e na d z i e d z i ń c u ty ­ n ie c k im . Z g r o m a d z iły one w i e l u mnichów i m n is z e k z d z i e s i ę c i u zakonów z c a ł e j P o l s k i o b j ę t y c h R e g u łą św . B e n e d y k ta . U r o c z y s ­ t o ś ć z a s z c z y c i l i swą o b e c n o ś c ią m .in . o p a t prym as Ojców Benedyk­ tynów W.Dammertz r e z y d u j ą c y w R zym ie, p ie r w s z y o p a t odnow ionego w 1939 r . o p a ctw a w Tyńcu K .v a n O o s t, p r z e o r 0 . C y r y l z N u r s j i, m i e j s c a n a r o d z e n ia św . B e n e d y k ta , p r z e o r z N U tschau /R F N /, p rze­ or kam edułów na B i e l a n a c h , o p a c i c y s t e r s ó w z W ąchocka, M o g iły , i S z c z y r z y c a , p r z e ł o ż e n i lu b p r z e d s t a w i c i e l e in n y c h m ę sk ic h i ż e ń s k ic h zakonów o r a z zgrpm ad zeń zak on n ych p r a k ty k u j ą c y c h Reguł?

b en e d y k ty ń sk ą , ja k benedyktynek ze S t a n ią t e k , D r o h ic z y n a , Żar­ nowca, K rzeszow a, Wołowa, P rzem yśla i Łomży, sakram entek z War­ szaw y, S i e d l e c , G o ś c ie n in a , W rocław ia i K w id zyn ia, kam edułek ze Z łoczow a, o b la te k ze Zburzyna, lo r e ta n e k z Warszawy, sam arytanek z N iegow a, a w ię c ja k p i s a ł S p e c ja ln y m na t ę o k a z ję przysłanym l i ś c i e p a p ie ż Jan Paweł I I : " c a ła R odzina B enedyktyńska na umi­ łow an ej z ie m i p o l s k i e j " ,

w

O b c h o d y ,r o z p o c z ę te sympozjum naukowym ,otworzył op at t y n i e c ­ k i o .K .J a n ic k i w it a j ą c zeb ran ych słow am i: "Chcę w szy stk im w yra­ z i ć w ie lk ą r a d o ś ć , n ie t y lk o w im ie n iu t e g o k la s z t o r u , a l e w i - m ien iu d z i e s i ę c i u zakonów id ą c y c h do Boga za przewodem R eguły ^w. B en ed yk ta" . Ponadto p o d k r e ś l i ł , że obecne obchody b en ed yk tyń ­ s k ie n ie pogą o g r a n ic z a ć s i ę t y lk o do p r e z e n to w a n ia wyników ana­ l i z c z y s t o h is t o r y c z n y c h . D la te g o w ła ś n ie dwudniowe sympozjum naukowe p o d z ie lo n e z o s t a ł o na dwie c z ę ś c i : c z y s t o h is to r y c z n ą ,m a ­ ją c ą na c e lu u k a za n ie zakonów i r e g u ły b e n e d y k ty ń sk ie j w P o ls c e na p r z e s t r z e n i w ie k ó w ,o r a z m on astyczn ą,p od ejm u jącą w o p a r c iu o w c z e ś n ie j s z e a n a liz y 1 w n io sk i problem a k t u a ln o ś c i R e g u ły św. Be­ nedykta w k o n f r o n t a c j i ze w s p ó łc z e s n o ś c ią .

Podczas sympozjum h is t o r y c z n e g o w y g ło szo n o c z t e r y p r e le k c j e . N ajpierw w y s t ą p ił o .K .J a n ic k i z r e fe r a te m p t." Ś w ię ty Benedykt ja k o in s p i r a t o r różnych form ż y c ia r e l i g i j n e g o ". Zauważył on ,

że duże o d l e g ł o ś c i m iędzy p o sz c z e g ó ln y m i,sto su n k o w o n ie z a le ż n y m i, opactw am i, z ł a kom unikacja i p o w ią z a n ia z m iejscow ą t r a d y c ją s p r z y j a ły w śr e d n io w ie c z u p o g łę b ia n iu s i ę r ó ż n ic m iędzy n im i, formowaniu s i ę nowych typów d o s k o n a ło ś c i i nowych s tr u k tu r z a

-k o n n y c h . Z a c z ą ł -k s z t a ł t o w a ć s i ę m o d el j u ż t o -k a m e d u ły , j u ż t o c y s t e r s a d o t r z y m u j ą c y w i e r n o ś c i p i e r w o t n e j R e g u l e , a j e d n o c z e ś ­ n i e f o r s u j ą c y od m ien n y ty p ż y c i a k l a s z t o r n e g o . B e n e d y k t y n i p o ­ z o s t a w a l i j e d n a k w i e r n i l i t e r z e s w o j e j r e g u ł y . J e d n o c z e ś n i e S t o ­ l i c a A p o s t o l s k a c i ą g l e n a l e g a ł a , by s to s u n k o w o n i e z a l e ż n e o pactw a i k l a s z t o r y z r z e s z a ł y s i ę w k o n g r e g a c j e , z d o ro c z n y m i z ja z d a m i i w i z y t a c j a m i . T e n p r o c e s f e d e r a l i z a c j i p o s z c z e g ó l n y c h o p a c tw p r z y s p i e s z y ł S o b ó r T r y d e n c k i . W P o l s c e k o n g r e g a c j a t a k a p o w s ta ­ ł a d o p i e r o w X V III w ., c h o ć f u n k c j o n o w a ł a n a p o t y k a j ą c n a d u że t r u d n o ś c i . D z i ę k i i s t n i e n i u k o n g r e g a c j i w i e l e now ych zakonów i z g ro m a d z e ń p o w s t a ł y c h w c i ą g u 1 5 0 0 - l e c i a h i s t o r i i r e g u ł y tw o rz y i k o n s o l i d u j e s i ę w j e d n ą w i e l k ą r o d z i n ę b e n e d y k t y ń s k ą . D ru g ą p r e l e k c j ę " K u lt św . B e n e d y k ta w P o l s c e " w y g ł o s i ł zn a ­ ny h i s t o r y k ś r e d n i o w i e c z a o . P . S c z a n i e c k i OSB. P r z y p o m n ia ł o p i e r ­ w sz y c h c z c i c i e l a c h św . B e n e d y k t a , do k t ó r y c h n a l e ż a ł a m . i n . św. W o j c i e c h . Do p o p u l a r n o ś c i i m i e n i a B e n e d y k ta w ś r e d n i o w i e c z u p rz y ­ c z y n i ł a s i ę p o c z y t n a d r u g a k s i ę g a D ia lo g ó w G r z e g o r z a W ie lk ie g o z a w i e r a j ą c a j e g o ż y w o t. K u l t św . B e n e d y k ta z y s k i w a ł n a p o p u l a r ­ n o ś c i i t o n i e t y l k o w ra m a c h o f i c j a l n o - k o ś c i e l n y c h . j a k ś w i ę t a 11 l i p c a c z y 21 m a r c a , a l e r ó w n i e ż ś w i e c k i c h : w p a n e g i r y k a c h , p o e z j i , p r o z i e p o e t y c k i e j , m a l a r s t w i e i i l u m u n a c j a c h . P o d c z a s p r z e rw y z e b r a n i m o g li w y s łu c h a ć k o n c e r t u u tw o ró w o . S zym ona S y l­ w e s t r a S z a r z y ń s k i e g o , b e n e d y k ty n a ż y j ą c e g o n a p r z e ł o m i e XVII i X V III w ie k u w w y k o n a n iu C a p e l l a C r a c o v i e n s i s w z a b y tk o w y c h wnę­ t r z a c h k l a s z t o r n e g o k o ś c i o ł a .

S ym pozjum h i s t o r y c z n e z a k o ń c z o n o d w u g ło se m - o . M .K a n io ra OSB o " I d e a l e b e n e d y k ty n a g ło s z o n y m w p o l s k i e j k o n g r e g a c j i b en e­ d y k t y ń s k i e j w X V III w ." i s .M .B o r k o w s k i e j , b e n e d y k t y n k i z Ż a r­ n o w ca , k t ó r a p r z y p o m n i a ł a " I d e a ł b e n e d y k t y n k i g ł o s z o n y p tz -e z tz w . R e fo rm ę c h e ł m i ń s k ą M a tk i H a r t ę s k i e j /X V II - X V III w . / " .

aktów prawnych z XVIII w. /R y tu a ł m onastyczny z 1777 r . , do­ kumenty - z 1730 r . o jednakowym s p o s o b ie przyjm owania do now i­ c j a t u i b r a c tw , oraz z 1753 r . ty c z ą c y u j e d n o lic e n ia śpiew u l i ­ t u r g i c z n e g o / d o s z ło do u k s z ta łto w a n ia s i ę na z ie m ia c h p o ls k ic h j e d n o l i t e g o m odelu ż y c ia benedyktynów . P o d k r e ś l i ł , że obok p r a ­ cy f i z y c z n e j i um ysłowej dużą r o l ę odgryw ała m od litw a l i t u r g i c z ­ na, w zbogacona półgodzinnym rozważaniem Pisma św. - trzykrotnym w c ią g u d n ia rachunkiem s u m ie n ia ,i ośmiodniowymi corocznym i r e ­ k o le k c ja m i. W sz y stk ie t e c z y n n ik i s p r a w iły , że p o ls c y b en ed y k ty ­ n i doby O św ie c e n ia mogą być dumą i wzorem d la n a stęp n y ch poko­ le ń , a ic h ż y c ie i d z i a ł a l n o ś ć można uznać z a jed n ą z n a jp ię k ­ n ie j s z y c h k a r t p o ls k ie g o m onastycyzm u.

S . M.Borkowska u k a z a ła n a to m ia st p o ls k i model formowania benedyktynek o b ow iązu jący w XVII - XVIII w. po tz w . R eform ie c h e łm iń s k ie j . P rzyp om n iała, że po p r z y j ę c iu p r z e z p o ls k ą k o n g re­ g a c ję ż eń sk ą Reguły^ z poprawkami Soboru T ry d e n c k ie g o , p o w sta ła R egu ła reform ow ana, wydana drukiem po r a z p ie r w sz y w 1605 roku. Podstawową c n o tą ó w czesn ej b en ed yk tyn k i b y ło w y r o b ie n ie z e s p o łu Świadomych p rzek on ań , k tó r e s ta n o w iły za sa d ę rozumnego d z ia ła n ia i odryw ania s e r c a od z ie m sk ic h w a r t o ś c i. Powyższe id e a ły k o n g re­ g a c j i c h e łm iń s k ie j n ie s ą jed n ak czymś nowym, le c z p r a sta r y m i id e a ła m i m onastycznym i, przekazanym i t y lk o w n ow ocześn iejszym ję z y k u e p o k i t r y d e n c k ie j .

D rugie p o p o łu d n ie sympozjum m onastycznego r o z p o c z ą ł p rz e o r kamedułów na B ie la n a c h o . P .R ostw orow ski p r e le k c j ą p t." Ś w . Bene­ dykt i j e g o R eg u ła " . Wskazawszy główne e ta p y ż y c ia B enedykta z a ­ j ą ł s i ę w y łą c z n ie j e g o R e g u łą .p o d k r e ś la ją c , że w w yrażonej w n ie j k o n c e p c ji ż y c ia m onastycznego główną z a sa d ą b y ła świadom ość o - b e c n o ś c i B oga. C złow iek - w edług B enedykta - w in ie n być p r z e k o ­ nany, że Bóg p a tr z y nań z n ie b a zaw sze i o k a ż d e j p o r z e . K la s z ­ to r j e s t jakby małym kosmosem; w którym d z i a ł a j ą t e same p raw a.

co we w s z e c h ś w ia c ie . K on cen tru je s i ę w okół C h r y stu sa , l i t u r g i i , op a ta z ie m sk ie g o - r e p r e z e n ta n ta C h r y stu sa . Poddając s i ę prawom Bożego ła d u , c z ło w ie k o s ią g a w nim Boga.

W drugim r e f e r a c i e p t." P ra w zó r s p o łe c z n o ś c i w R egu le św. Benedykta" c y s t e r s , o . W .Ś lę z a k , z w r ó c ił uwagę, że w m yśl Regu­ ł y św. B en ed yk ta, c z ło w ie k stw orzon y na obraz 1 p od ob ień stw o B oże, w in ie n t e n obraz w s o b ie d o s k o n a lić . A le c z ło w ie k j e s t jed n o c z e ś n ie i s t o t ą w spólnotow ą i p r z e d sta w ie n ie m m isty c z n e g o ob­ r a z u Boga w T ró jcy ś w i ę t e j . B enedykt,św iadom y te g o podwójnego p o d o b ień stw a c z ło w ie k a do B oga, d a ł mu wyraz w R egule p oprzez tr o s k ę o o s o b is t e je d n o c z e n ie s i ę m nicha z Bogiem . D ą ż y ł, by w sp ó ln o ta m nisza s t a n o w iła prawdziwą r o d z in ę z j e j ż y c z liw ą a t ­ m o sfe r ą .

Jako o s t a t n i na sympozjum w y s t ą p ił o . A .Jankow ski z p r e le k ­ c j ą p t . "Więź m odlitw y i pracy w ż y c iu benedyktyńskim " pod k reś­ l a j ą c , że p r a c a f iz y c z n a i um ysłowa, d z i a ł a n i e "krzyżem , k sią ż k ą i p łu g iem " , ja k p i s a ł Pawł VI, zaw sze p e ł n i ł o ogromną r o l ę w ży­ c iu duchowym benedyktynów . M iało t o być jednak pow iązane z mod­ l i t w ą , co z n a la z ło wyraz w h a ś le : "Ora e t la b o ra " lu b p ierw szych słow ach R eguły: "Gdy c o ś dobrego c h c e s z z r o b i ć , pomódl s i ę n a j­ p ie r w " . Jednakże t e dwa e lem en ty - m od litw a i p r a c a , n ie s ą so ­ b ie czymś przeciw nym , a l e w zajem nie s i ę p r z e n ik a j ą . N ie w y sta r ­ czy p o w ie d z ie ć , że p ra ca d la mnichów j e s t podstawową p rak tyk ą a s c e t y c z n ą , bowiem m od litw a wraz z p racą s ą wyrazem je d n e j i t e j samej s łu ż b y Bogu i b liź n ie m u .

Na z a k o ń c z e n ie d r u g ie g o d n ia obrad odbył s i ę w k o ś c i e l e t y ­ n ieck im k o n c e r t w wykonaniu chóru F ilh a r m o n ii K rakow skiej pod d y r . J .P o lit o w s k ie g o .

T r z e c i w r e s z c ie d z ie ń ju b ile u s z o w y c h ,b e n e d y k ty ń s k ic h obcho­ dów, n ie d z ie ln e p o p o łu d n ie , p ośw ięcon o na u r o c z y s t ą l i t u r g i ę na d z ie d z iń c u k la sz to r n y m . R ozp o częto j ą u r o c z y sty m i n ie sz p o r a m i,

po k tó r y c h w ie r n i m ogli o b e jr z e ć n ie w ie lk ą , a l e bardzo s t a r a n n ie u rząd zon ą.w ystaw ę w krużgankach k l a s z t o r u . P rzy b y ły ch kardynałów i e p is k o p a t p o w ita ł o p a t, o .K .J a n ic k i, o d c z y t a ł l i s t p a p ie ż a J a ­ na Pawła I I n a d e sła n y z o k a z j i j u b ile u s z u i w ezw ał, aby obchodzo­ ne u r o c z y s t o ś c i s t a ł y s i ę w ie lk ą m od litw ą d z ię k c z y n n ą za w i e l o ­ wiekowe dary synów św. B enedykta z ło ż o n e na z ie m i p o l s k i e j . Roz­ p o c z ę ła s i ę u r o c z y s ta Msza św. k o n celeb row an a,p od przewodnictwem m e tr o p o lity k rak ow sk iego k s .k a r d y n a ła F .M a c h a r sk ie g o , k tó r y wyg­ ł o s i ł h o m ilię . Wezwał w n ie j do w słu c h a n ia s i ę , z a wzorem św. Be­ nedykta.w g ło s B ożej od p ow ied zi na n ie p o k o je i b arb arzyń stw a w spół c z e sn e g o ś w ia ta . P o w ie d z ia ł m .in .: " D z ie j e św. B enedykta powinny być o k a z ją do s p o j r z e n ia g ł ę b i e j w p r z e s z ł o ś ć i s z e r z e j na w s p ó ł­ c z e s n o ś ć , na c a ły ś w ia t , na c a ły K o ś c ió ł Pow szechny". Pod k o n ie c Mszy św. przem ów ił k s .k a r d y n a ł S t e f a n W yszyń sk i, Prymas P o l s k i , p o d k r e ś la ją c wkład B enedykta w d z i e j e Europy, któremu zaw sze p r z y ś w ie c a ły dwa głów ne c e l e : pokój i d ob ro. W im ię ty c h samych celó w tr z e b a d z i s i a j r e a liz o w a ć wskazówki P atrona Europy, zawar­ t e w d e w iz ie : " k rzy ż, p łu g i p ió r o " . Droga do nowej Europy p ro­ w adzi p r z e z m o d litw ę , u zn a n ie w a r to ś c i z ie m i r o d z ą c e j z ia r n o i p r a cę in t e l e k t u a l n ą nad nowym ładem w ś w i e c i e . " D z ie ło św. Be­ n ed yk ta w yraża s i ę w dwóch sło w a c h , k tó r e c z ę s t o można w y czy ta ć

w k la s z t o r a c h b e n e d y k ty ń sk ic h : Bonum e t pax - pokój i dobro / ^ . . / Gdyby św. Benedykt r o z p o c z ą ł sw oją wędrówkę po ś w ie c ie d z i s i a j , m iałb y t o samo n a jw a ż n ie js z e za d a n ie do wykonania: p r z y w r ó c ić

św ia tu pokój i dobro ". U r o c z y sto śc io m to w a r z y s z y ł chór "Orga­ num" z Krakowa. Hymnem "Boże c o ś P olsk ę" zakończono u r o o z y s t o ś c i ju b ile u s z o w e w T y ń c u ./O b s z e r n ie js z e in fo r m a c je na tem at t y n i e c ­ k ic h u r o c z y s t o ś c i z o b .:G .N , T y n ie c k ie obchody u r o d z in św. Bene­ d y k ta , ŻM 3 0 /1 9 8 0 /n r iO ,1 2 0 -1 2 3 ; P .K on czew sk l, U r o c z y s to ś c i ku c z c i św. B enedykta w P o ls c e , "Za i P rz e c iw " , 1980, nr 2 4 , 6 -7 ; T .K ., J u b ile u s z św. B enedykta w Tyńcu, 3 4 /1 9 8 0 /n r 2 0 , 7 / .

Drugim ważnym w y d a rzen iem Roku B e n e d y k t y ń s k ie g o b y ło W roc­ ła w s k ie Sympozjum P a t r y s t y c z n e z o r g a n iz o w a n e 2 2 - 2 3 w r z e ś n ia 1980 r . w gmachu M e t r o p o lit a ln e g o S em in ariu m Duchownego p r z e z S e k c j ę P a t r y s t y c z n ą p rzy K o m is ji Nauk E p is k o p a tu P o l s k i . W z i ę li w nim u d z i a ł n ie m a l w s z y s c y w ykładow cy p a t r o l o g i i w y ż s z y c h s e m i­

n a rió w duchow nych w P o l s c e , b e n e d y k t y n i z T y ń c a , p r z e d s t a w i c i e ­ l e K o ś c i o ł a P r a w o sła w n e g o , KUL-u, ATK, u n iw e r s y t e t ó w - J a g i e l l o ń ­ s k i e g o i W a rsz a w sk ie g o o r a z w y d e le g o w a n i k l e r y c y z k i l k u s e m i­ n a rió w d uchow nych, w i e l e s i ó s t r za k o n n y ch i o só b ś w i e c k i c h . Ot­ w a r c ia sym pozjum d o k o n a ł, pod n ie o b e c n o ś ć k s . a r c y b is k u p a H .G u l- b in o w ic z a , k s .b p W.Urban i p r e z e s S e k c j i P a t r y s t y c z n e j k s . dr S t .L o n g o s z . P o d o b n ie ,j a k w s z y s t k i e j u b ile u s z o w e ob ch ody b en ed yk ­ t y ń s k i e , ta k i t o sympozjum p o łą c z o n e b y ło z u r o c z y s t ą l i t u r g i ą , Mszą św . k o n c e le b r o w a n ą pod p rzew o d n ictw em k s .b p a W .U rbana. Ze w z g lę d u na f a k t , i ż sympozjum t o d o c z e k a ł o s i ę j u ż w p r a s i e s t o ­ sunkowo d ob rych sp raw ozd ań r e zy g n u je m y z j e g o s z e r s z e g o omawia­ n i a / p o r . U .B e d n a r e k , K o n ty n en t św . B e n e d y k ta . S p r a w o z d a n ie z W r o c ła w sk ie g o Sympozjum B e n e d y k t y ń s k ie g o " K ier u n k i" 2 6 / 1 9 8 0 / nr 4 9 , 4 ; M-Korab - D.Tum, B e n e d y k ty ń s k ie Sympozjum P a t r y s t y c z n e , W rocław 2 2 - 2 3 IX 1 9 8 0 , CT ó l / 1 9 8 1 / z . 4 , 1 7 5 - 1 7 7 ; C z.M azu r, Benedyk­

t y ń s k i e Sympozjum P a t r y s t y c z n e , "Novum" 1 9 8 1 , nr 4 , 1 6 9 - 1 7 3 ; H .W olak, B e n e d y k ty ń s k ie Sympozjum P a t r y s t y c z n e , "Vox Patrum" 1 / 1 9 8 1 / 4 6 - 4 8 / . R e f e r a t y na nim w y g ł o s i l i : k s .b p W .U r b a n ,'E u r o ­ p a z a cz a só w św . B e n e d y k ta na t l e s t a r o ż y t n y c h r e g u ł zakonnych"; s.M .B o rk o w sk a OSB /Ż a r n o w i e c /," D z ie d z ic t w o Ojców P u s t y n i w Regu­ l e św . B e n e d y k t a ;" o . P .S c z a n i e c k i OSB /T y n ie c /,'" D u c h o w o ś ć św . Be­ n e d y k t a . K u lt św . B e n e d y k ta w P o l s c e , B e n e d y k t y ń s k ie t r a d y c j e W ro c ła w ia /O ł b in /'; p r o f .d r A .Ś w id erk ów n a /U W /,"N ad tłu m a c z e n ie m

R eg u ły o r a z D ia lo g ó w św . G r z e g o r z a W ielkiego" ; o .A .B o b e r SJ /KUL/, P o c z ą t k i l i t e r a t u r y b e n e d y k t y ń s k ie j ; dr A.Naumow / U J / , ' Ś w . B ene­ d y k t w p i ś m i e n n i c t w i e c e r k ie w n o —s ło w ia ń sk im " /o p u b lik o w a n y :" Z n a k "

3 1 8 /1 9 8 0 /1 6 4 3 - 1 6 4 7 /; mgr B.Wronikowska /K U L /," N a jsta r sz y w iz e ­ runek św. B enedykta w katakumbach św. Hermesa w Rzymie; k s . E .C e b u lsk i / K o ś c ió ł Praw osław ny, W rocław /," K u lt św. Benedykta

tt w P ra w o sła w iu .

Obok ty c h dwóch w ie lk ic h sympozjów na p o ls k ie obchody j u ­ b i l e u s z u 1 5 0 0 - l e c i a u r o d z in św. B enedykta z ł o ż y ł o s i ę w ie le m n ie jsz y c h p r z e d s ię w z ię ć . W sz y stk ie k la s z to r y ^ z w ią z a n e z R egułą św. B e n e d y k t a ,s t a r a ły s i ę u r z ą d z ić p rzyn ajm n iej "Dzień św. Bene­ dykta" z od p ow ied n ią l i t u r g i ą i o k o lic z n o ś c io w ą k o n fe r e n c ją . I ta k SS. B en ed yk tyn k i w Żarnowcu p o ś w ię c iły św. Benedyktow i c a ­ ł y t y d z ie ń od 10 do 15 l i p c a 1980 r . , p od czas k tó r e g o z m ie n ia ją ­ cy s i ę p r e le g e n c i c o d z ie n n ie w y g ła s z a li o k o lic z n o ś c io w e k o n fe ­ r e n c je / s . H .B ork ow sk a," św iad czyć o K r ó le s t w ie ,p r o f .d r J.W oźnia­ k o w sk i, "N ursja d z is ia j''/o p u b lik o w a n y : "Znak" 3 1 8 /1 9 8 0 /1 6 0 5 -1 6 0 9 /; p r o f .d r K .G órski," M atka M agdalena M artęska na t l e d z ie jó w r e l i ­ g i j n o ś c i w P o lsce'; p r o f.fb S .S w ie ż a w s k i," L it u r g ia ja k o ź r ó d ło n a t c h n ie n ia f i l o z o f i c z n e g o ; p r o f .d r P .S k u b is z e w s k i," K la s z to r b e­ n e d y k ty ń sk i w śr ed n io w ieczu '; p r o f.d r S.Stomma, " D z ie ło św. Bene­ d yk ta w p rze d e d n iu XXI w ie k u /.

Podobne obchody u r z ą d z iły 11-14 l i p c a SS. B enedyktynki w P rzem yślu z k ilk u p r e le k c ja m i / s . M .Borkow ska,"0 r e fo r m ie b en e­ dyktynek M atki M ałgorzaty M artęsk iej" k s . T .S z c z u r e k , " K la szto r

\ , n,

B enedyktynek w P rzem yślu i j e g o s z k o ł y / i k o n fe r e n c ja m i a s c e t y c z ­ nymi w ygłoszonym i p r z e z o. P .S c z a n ie c k ie g o z Tyńca. "Dzień św. Benedykta" m niej lu b b a r d z ie j o k a z a le o rg a n izo w a ły i inne k l a s z ­ to r y b e n e d y k ty ń s k ie , a wśród n ic h Ojcowie C y s t e r s i w M o g ile , g d z ie o k o lic z n o ś c io w ą k o n fe r e n c ję na tem at "Nowoczesna l i t e r a ­ tu r a o św. B en ed yk cie" w y g ł o s i ł opat o . B .S a lw iń s k i.

W obchody j u b ile u s z u św. B enedykta w łą c z y ły s i ę ró w n ież n ie k t ó r e w yższe se m in a r ia duchowne, s z c z e g ó ln ie t e , w k tó r y c h

prow adzi s i ę naukowe se m in a r ia p a t r y s t y c z n e . Tak w ię c Sem ina­ rium Tarnow skie u r z ą d z iło 18 maja 1980 roku "Dzień św. Benedyk­ ta" z u r o c z y s tą k o n c e le b r ą k s ię ż y p r o fe so r ó w , p od czas k t ó r e j k s . W.Kania w y g ł o s i ł h o m ilię na tem at: " 'Ora e t la b o r a ' w nau­ ce św. B enedykta Opata". W ieczorem n a to m ia st w c z a s i e s p e c j a l ­ nego nabożeństw a k s . S .L o n g o sz w y g ło s ił k o n fe r e n c ję na tem at: "Modlitwa w R egule św. B enedykta" . T rzeba tu ró w n ie ż wspomnieć o dwóch g a z e tk a c h z fo t o g r a f ia m i m ie js c zw iązan ych z życiem św. B enedykta /N u r s ja , S u b ia c o , Monte C a s s in o / wykonanach p rzez alum nów sem inarium p a tr y s ty c z n e g o /p o r . k s . S .L o n g o sz ," P o p u la r y z a c ja Ojców K o ś c io ła w la t a c h 1979-1980 na t e r e n i e d i e c e z j i tarnow ­ s k ie j " "Currenda" 1 3 1 /1 9 8 1 /3 4 - 3 6 /.

Ponadto 7 czerw ca 1980 r . w zabytkowym k o ś c i e l e Ś w ię te j T rójcy na T e r lik ó w c e w Tarnowie k s . W.Kania z o r g a n iz o w a ł nabo­ ż e ń stw o , p od czas k tó r e g o k s . S .L o n g o sz w y g ł o s i ł o k o lic z n o ś c io w ą k o n fe r e n c ję i p o ś w ię c ił obraz św. B enedykta Opata ufundowany p r z e z p a r a fia n z o k a z ji Roku B e n e d y k ty ń sk ie g o .

O k o lic z n o śc io w ą akademię ku c z c i św. B enedykta u r z ą d z i l i w p a ź d z ie r n ik u 1980 r . alum ni W yższego Seminarium Duchownego we W łocławku. W j e j program ie z n a la z ły s i ę : w prow adzenie k s.b p a R .A n d r z e je w sk ie g o , dwie k r ó t k ie p r e le k c j e - "Św.Benedykt P a tro ­ nem Europy" J .P a łu c k ie g o i "B enedyktyni a l i t u r g i a " S.W oźniaka, spraw ozdanie z Sympozjum B en ed y k ty ń sk ieg o we W rocławiu J .B a b a - c z a , r e c y t a c j e hymnu brew iarzow ego ku c z c i św. B enedykta " L egi- f e r prudens", s p e c j a ln e śpiew y i o tw a r c ie o k o lic z n o ś c io w e j wys­ tawy p u b lik a c j i b en ed y k ty ń sk ic h w B i b l i o t e c e S e m in a r y jn e j. A n a lo g ic z n e u r o c z y s t o ś c i b e n e d y k ty ń sk ie z o r g a n iz o w a ły rów n ież m e t r o p o lit a ln e s e m in a r ia w W arszawie i W rocław iu. N i e s t e t y , n ie znamy ic h programu. Do p r z y b liż e n ia p o s t a c i św. B enedykta p rzy­ c z y n iło s i ę ró w n ież p i ę t n a ś c i e d z ie s ię c io m in u to w y c h pogadanek opracowanych p r z e z k s . S .L o n g o sz a , w o p a r c iu o I I k s . Dialogów G rzegorza W ie lk ie g o , w ygłoszon ych w czw artkow ej ru b ryce:" Z pism

Ojców K o ś c io ła " w p o l s k i e j S e k c j i R adia W atyk ań sk iego. Z o k a z ji j u b ile u s z u św. B enedykta praw ie c a łe sw oje numery p o ś w ię c iły c z a so p ism a : "Znak" 3 1 8 /1 9 8 0 /n r 12, "W drodze" 8 / 1 9 8 0 / nr i oraz "W n u r c ie z a g a d n ie ń posoborowych" 1 3 ,1 9 8 1 ,A io d lit w a i p r a c a /.

W zw iązku z obchodami P atron a Europy odnotować n a le ż y no­ we tłu m a c z e n ie je g o R eguły wydanej p r z e z Benedyktynów t y n i e c ­ k ic h , ja k ró w n ie ż p r z e k ła d m o n o g r a fii B .S e n g e r a , Ś w ię ty Bene­ dykt /z o b . B i b l i o g r a f i a s . 3 4 , 4 2 / .

W sz y stk ie w yżej w y lic z o n e n a u k o w o -litu r g ic z n e in ic ja ty w y i p r z e d s ię w z ię c ia św ia d c z ą n ie w ą tp liw ie o dużym zaangażow aniu k u ltu r y p o l s k i e j w ju b ile u s z o w e obchody 1 5 0 0 - l e t n i e j r o c z n ic y u r o d z in św. B enedykta i p o z w a la ją nam s ta n ą ć na rów n i, bez z a ­ żen ow an ia, w g r o n ie c h r z e ś c ij a ń s k ic h krajów e u r o p e j s k ic h , s p ł a ­ c a ją c y c h d łu g z a c ią g n ię t y wobec W ie lk ie g o P a tr ia r c h y Zachodu.

A l i c j a S tę p n ie w sk a

8 . SYMPOZJUM 0 ŚWIĘTYM SEWERYNIE

W a u s tr ia c k im Mautern nad Dunajem odbyło s i ę 17-18 X i9 8 0 roku dwudniowe sympozjum na tem at: "Der h e i l i g e S ę y e r in in F a- y ia n is -M a u te r n , Z w entendorf oder W ien". D y sk u sje , prowadzone pod przewodnictwem p r o f . E.ZM lnera, m ia ły na c e lu o k r e ś le n ie p rz e k a z a n e j p r z e z ź r ó d ła zagadkowej i n ie z id e n ty fik o w a n e j do d z i ś m ie js c o w o ś c i " in F a v ia n is " , te r e n u d z i a ł a l n o ś c i św. Sewe­ ryna / + 4 8 2 / , a p o s t o ła Noricum . W ię k sz o ść uczonych n ie m ie c k ic h w y r a żen ie t o u to ż sa m ia z Mautern /LThK 9 , 7 0 0 / , in n i z a ś w tym o k r e ś le n iu d o p a tr u ją s i ę Zw entendorfu lu b nawet W ied n ia. Pod­ c z a s sympozjum w y g ło sz o n o n a s tę p u ją c e p r e le k c j e : H . S t i g l i t z ,

)' H

W ykopaliska w M autern; H.W olfram, " V ita S a n c ti S e v e r in i" ja k o ź r ó d ło do p o zn a n ia p r o w in c ji A u s tr ia Romana u j e j sc h y łk u ; H .U b l," M ie jsc e d z i a ł a l n o ś c i św. Seweryna na odcinku rzym sk iego