Wojciech Fijałkowski
Ksiądz profesor Janusz Stanisław
Pasierb
Ochrona Zabytków 46/4 (183), 367
KRO N IKA
KSIĄD Z PROFESOR JANUSZ STANISŁAW PASIERB
Środowisko polskich historyków sztuki i konserw atorów zabytków poniosło kolejną, bolesną stratę. D nia 15 g ru d n ia 1993 r. zm arł w Warszawie ks. prof. Janusz Pa sierb, cieszący się wielkim autory tetem naukow ym badacz polskiej sztuki i Conservator Ecclesiae.
Ks. Janusz Pasierb urodził się 7 stycznia 1929 r. w Lubawie. Po ukończeniu szkoły średniej odbył studia teologiczne w Wyższym Se m inarium Duchow nym w Pelplinie przyjm ując św ięcenia kapłańskie w 1952 r. Studiował również histo rię s z tu k i n a U n iw e r s y te c ie i w Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie, gdzie w 1957 r. uzy skał stopień doktora teologii w za kresie sztuki kościelnej. Podjęte na polskich uczelniach studia i bada nia n a u k o w e k o n ty n u o w a ł do 196I r. w Papieskim Instytucie Ar cheologii Chrześcijańskiej w Rzy mie, a następnie na Uniwersytecie Katolickim w e Fryburgu w Szwaj carii, otrzymując w 1963 r. tytuł do ktora archeologii.
Swą w ieloletnią działalność n a ukow o-dydaktyczną w dziedzinie historii sztuki i konserwacji zaby tków związał ks. Pasierb najpierw z A kadem ią Teologii Katolickiej w W arszawie, a nieco później także z Seminarium w Pelplinie. Po uzy skaniu w 1964 r. stopnia doktora habilitow anego został docentem , w osiem lat później profesorem n a d z w y c z a jn y m i w re s z c ie w 1982 r. profesorem zwyczajnym.
B ę d ą c c zło w ie k iem w ysokiej w iedzy i kultury osobistej pow oły w any był na członka wielu komisji, kom itetów i rad naukow ych w kra
ju i zagranicą, m.in. Komisji Episko patu d /s Sztuki Kościelnej, w której spraw ow ał funkcję w iceprzew odni cząceg o P apieskiej Komisji d /s O chrony Patrym onium Artystycz nego i H istorycznego K ościoła, gdzie pełnił rolę konsultora, Komi tetu Nauk o Sztuce PAN, a także Rady Ochrony Zabytków przy Mini strze Kultury i Sztuki oraz Rady Kul tury przy Prezydencie Rzeczypos politej Polskiej. Przez wiele lat dzia łał w k o m ite ta c h red ak cy jn y ch „Przeglądu Katolickiego”, „Naszej P rzeszłości” i „Studiów Pelpliń- skich”, a od 1992 r. przewodniczył Radzie Programowej W ydawnictw D iecezjaln y ch w P elp lin ie. Był członkiem Stowarzyszenia History ków Sztuki, Warszawskiego Towa rzystwa Naukowego, Europejskiej Akademii Nauki i Sztuki (ASAE), oraz Europejskiego Ośrodka Kultu ry (CEC).
W dow ód uznania dla zasług ks. Pasierba na polu ochrony zabytków uhonorow ano go tytułem członka h o norow ego Polskiego Komitetu N arodowego ICOMOS i Stowarzy szenia Konserwatorów Zabytków, jak rów nież Złotą O dznaką „Za O piekę nad Zabytkam i”. O dzna czony został także Krzyżem Kawa lerskim Orderu O drodzenia Polski, Złotym Krzyżem Zasługi i orderem „Zasłużony dla Kultury Narodowej”.
Do piśm iennictwa konserw ator skiego wszedł ks. Janusz Pasierb znaną książką Ochrona zabytków sztuki kościelnej (1968 r.), a do hi storiografii sztuki dwiema publika cjam i — Człowiek i jego świat w s z tu c e re lig ijn e j ren e sa n su
(1969 r.) oraz Malarz gdański Her
m an Han (1975 r.). Sprawie ochro ny i konserwacji zabytków sztuki sakralnej służył czynnym udziałem nie tylko w sesjach i sympozjach konserw atorskich oraz w naradach z konserw atoram i diecezjalnym i, lecz także w opracow aniach o d p o wiednich dokum entów i instrukcji k o ście ln y ch w y d aw an y ch przez Stolicę Apostolską i Komisję Epi skopatu Polski.
Ks. Janusz Pasierb nie ograniczał swych zainteresow ań wyłącznie do spraw naukow ych i zawodowych. Z wielkim pow odzeniem upraw iał od 1971 r. także tw órczość poetyc ką i przekładał na język polski p o ezję pisaną w językach ro m ań skich, angielskim i niemieckim. Je go badania naukow e nad dziedzic twem kulturowym i cywilizacyjnym chrześcijaństwa sprawiły, że w swej tw órczości poetyckiej sięgał do sk arb n icy artystycznej d aw nych w ieków i kultury śródziem nom or skiej. Dow odzą tego zarów no Jego
Wiersze wybrane {1988 r.), jak i Do świadczenie ziem i (1989 r.). Jako poeta, tłumacz i publicysta został w 1975 r. czło n k iem p o lskiego PEN-Clubu.
W ielotygodniowa, ciężka choro ba, a następnie śmierć przerwały Jego twórczą działalność naukow ą i poetycką. Nie zdążył rów nież przygotow ać osobiście do druku now ego wydania książki Ochrona zabytków sztuki kościelnej, którą pośmiertnie, zgodnie z Jego w ska zów kam i i dyspozycją autorską, wyda niedługo Towarzystwo O pie ki nad Zabytkami.
Wojciech Fijałkowski
