Wagary. Ćwiczenie umiejętności mówienia „nie” w trudnych sytuacjach
(Lekcja przeznaczona dla uczniów z lekką niepełnosprawnością umysłową)
1. Cele lekcji
a. Wiadomości
1. Uczeń zna niektóre przyczyny wagarowania.
2. Uczeń wie, że ma prawo odmówić innym.
3. Uczeń wzbogaca swoje słownictwo.
b. Umiejętności
1. Uczeń dostrzega problemy i potrafi szukać sposobów wyjścia z trudnych sytuacji.
2. Uczeń potrafi mówić „nie” w sytuacjach dla siebie niekorzystnych.
3. Uczeń współpracuje w grupie.
4. Uczeń potrafi wyciągać wnioski.
5. Uczeń doskonali umiejętności oceny pracy grupy.
2. Metoda i forma pracy
działania dramowe: tworzenie żywych obrazów, stopklatka, zabawy;
praca w parach,
praca w małych grupach,
„słoneczko”.
3. Środki dydaktyczne
Karteczki samoprzylepne.
4. Przebieg lekcji
a. Faza przygotowawcza 1. Powitanie uczniów.
2. Nauczyciel zaprasza uczniów do dwóch zabaw:
a) Działania dramowe. TAK-NIE: Uczniowie stają w parach, zwróceni twarzami do siebie i odpychają się rękami. Jedna osoba krzyczy – TAK!, druga – NIE! Po chwili następuje zmiana.
Dzieci odpychają się plecami i znów głośno krzyczą.
b) Działania dramowe. Zabawa w parach. Dzieci stoją w parach, zwrócone twarzami do siebie.
Przepychają się wzajemnie. Krzyczą jednocześnie: jedno – TAK, drugie NIE. Potem zmieniają się rolami. Następnie wykonują to samo ćwiczenie trzymając się za ręce.
b. Faza realizacyjna
3. Uczniowie siadają na dywaniku, a nauczyciel opowiada jakąś historię chłopców, którzy poszli na
wagary, ponieważ zostali namówieni do tego przez innych. Następnie inicjuje dyskusję na temat opowieści: Dlaczego uczniowie poszli na wagary?
4. Po wysłuchaniu wypowiedzi uczniów, nauczyciel zadaje kolejne pytanie: Jakie mogą być inne powody wagarowania? Po chwili zastanowienia uczniowie zapisują swoje odpowiedzi to pytanie uczniowie na przygotowanych karteczkach, z których tworzą „słoneczko”, układając karteczki promieniście do hasła wagary.
Uczniowie za najistotniejsze przyczyny wagarowania mogą na przykład uznać:
namowę kolegów,
strach przed agresją kolegów w szkole,
zbyt dużo lekcji w ciągu dnia,
niechęć do niektórych nauczycieli,
niechęć do uczęszczania na niektóre lekcje.
Zapisanie tych przyczyn na tablicy i na kartach pracy. Nauczyciel dzieli uczniów na trzy grupy.
5. Działania dramowe. Tworzenie żywych obrazów, ukazujących skrajne sytuacje, w których ktoś namawiany jest do zrobienia czegoś, co może mieć dla niego bardzo nieprzyjemne i negatywne skutki. Zadania dla grup są następujące: (takie same dla wszystkich uczniów):
znaleźć przykładową sytuacje, w której ktoś jest do czegoś namawiany i przedstawić, w jaki sposób odmawia;
ustalić, kto będzie występował w obrazie;
obsadzić role, określić usytuowanie i pozę dzieci w obrazie.
Podczas gdy jedna grupa prezentuje swój żywy obraz na znak nauczyciela, pozostali uczniowie mogą ożywić wybraną postać i zadać jej pytania związane z pięcioma poziomami świadomości w stopklatce:
Kim jesteś?
Co robisz?
Dlaczego to robisz?
Czego pragniesz?
Co czujesz?
Po wykonanym ćwiczeniu uczniowie dzielą się swoimi doświadczeniami – opowiadają o sytuacjach, w których sami namawiali kogoś do czegoś.
Nauczyciel zadaje pytania:
- Czy byliście namawiani?
- Do czego?
- W jaki sposób?,
- Dlaczego ludzie namawiają?
c. Faza podsumowująca
6. Wspólnie opracowujemy zasady mówienia „nie” bez lęku, bez poczucia winy, stanowczo.
Zapisujemy te zasady na tablicy i do zeszytów.
5. Załączniki
a. Zadanie domowe
Wymyśl historię, kiedy zdecydowanie mówisz „nie”.
