TENDENCJE ROZWOJOWE BAZY HOTELOWEJ W WOJEWÓDZTWIE ŚWIĘTOKRZYSKIM

(1)

Monografie, Studia, Rozprawy M93

Zarządzanie i Gospodarka, Wybrane obszary Działania

Studium przypadki województwa świętokrzyskiego, Wyniki badań, doświadczenia, rekomendacje, pod red. Janusza Kota, Wydawnictwo Politechniki Świętokrzyskiej, Kielce 2017

Rozdział 6 MAŁGORZATA SZTORC

TENDENCJE ROZWOJOWE BAZY HOTELOWEJ W WOJEWÓDZTWIE ŚWIĘTOKRZYSKIM

6.1. Wprowadzenie

Sektor usług hotelarskich stanowi kluczowy komponent gospodarki światowej oraz najważniejszy element gospodarki turystycznej. Zapewnia turystom nocleg, wyżywienie oraz usługi dodatkowe, ułatwiając im udział w ruchu turystycznym. W rezultacie tworzy największe przychody ze świadczenia usług związanych z przemieszczaniem się podróżnych. W wielu regionach uważany jest za najważniejszy element przedsiębiorczości.

Podstawową determinantę infrastruktury turystycznej, która umożliwia korzystanie z walorów turystycznych danego regionu stanowi baza noclegowa. Zazwyczaj jej struktura uzależniona jest od czynników funkcjonalnych, ekonomicznych oraz środowiska przyrodniczego.

Regionalne zróżnicowanie bazy noclegowej wynika m.in. z warunków klimatycznych, cech ruchu turystycznego oraz charakteru miejscowości wchodzących w skład województwa świętokrzyskiego.

Razem z zagospodarowaniem turystycznym regionu baza noclegowa tworzy miejsca, ośrodki oraz strefy, które w sposób stały lub sezonowy wykorzystywane są przez turystów [1, s. 29-31]. Usługi oferowane przez tego rodzaju bazę polegają przede wszystkim na udzielaniu noclegów.

Charakterystykę obiektów hotelowych można przeprowadzić posługując się szeregiem kryteriów, w tym szczególnie liczbą: hoteli, miejsc noclegowych, korzystających oraz stopniem wykorzystania bazy hotelowej. Może być ona różnie klasyfikowana, m.in. według czasu świadczenia usług, typu obiektów noclegowych, położenia, obsługiwanych segmentów rynku, charakteru i przeznaczenia pomieszczeń noclegowych [2, s. 156-158].

Obiekty hotelowe umożliwiają uprawianie podstawowych rodzajów turystyki, dlatego też uważane są one za decydujące ogniwo zagospodarowania turystycznego. Znajduje to wyraz w tym, iż wielkość bazy noclegowej uznawana jest za zasadniczy czynnik zdolności recepcyjnej regionu [3, s. 36-38].

Celem opracowania jest analiza stanu ilościowego oraz tendencji rozwojowych bazy hotelowej w województwie świętokrzyskim na tle pozostałych regionów Polski. Przedmiot i zakres pracy obejmował prezentację wielkości, struktury bazy noclegowej w odniesieniu do zasobów ogólnopolskich oraz analizę stopnia wykorzystania hoteli z poszczególnych segmentów rynku.

Koncentrując się na badaniu zjawisk w czasie dokonano identyfikacji kierunku zachodzących zmian zasobów bazy hotelowej z perspektywy regionalnej.

Niniejsze opracowanie poświęcone jest rozważaniom dotyczącym rozwoju i aktualnej struktury bazy hotelowej z uwzględnieniem: liczby i kategorii obiektów, ilości miejsc noclegowych oraz stopnia wykorzystania hoteli w województwie świętokrzyskim. Zostało ono przygotowane na podstawie krytycznej analizy literatury przedmiotu oraz dostępnych opracowań statystycznych (wtórnych źródeł informacji Głównego Urzędu Statystycznego, Banku Danych Lokalnych). Zakres czasowy rozważań dotyczył hoteli zlokalizowanych w województwie świętokrzyskim w latach 2006-2016.

84

(2)

6.2. Koncepcja metodologiczna

Celem badawczym była charakterystyka rozwoju bazy hotelowej na terenie województwa świętokrzyskiego w długim okresie (lata 2006-2016). Uwarunkowanie dla eksploracji stanowiło zaprezentowanie zasobów bazy hotelowej. Na podstawie obserwacji w czasie dokonano rozpoznania tendencji i natężenia zmian kluczowych parametrów całościowej bazy noclegowej oraz jej kluczowego elementu czyli obiektów hotelowych (liczba i struktura obiektów, liczba miejsc noclegowych, liczba udzielonych noclegów, liczba korzystających z noclegów) z perspektywy regionalnej (województwa świętokrzyskiego).

Dokonując doboru źródeł materiału badawczego uwzględniono przedmiot, cel i charakter badań.

Materiał badawczy składał się z ewidencji obiektów noclegowych prowadzonej przez Urząd Marszałkowski województwa świętokrzyskiego, danych statystycznych Głównego Urzędu Statystycznego (GUS) oraz informacji z raportów branżowych. Badania polegały na analizie danych wtórnych (desk research), których wyniki umożliwiły sprecyzowanie wniosków dotyczących przekształceń bazy hotelowej, zarówno w zakresie czasowym oraz strukturalnym w latach 2006-2016.

6.3. Obiekty noclegowe jako kluczowe podmioty bazy hotelowej

Rozwój bazy hotelowej determinowany jest wzrostem sektora usług turystycznych. Hotelarstwo zaliczane jest do zasadniczych elementów wpływających na rozwój gospodarki turystycznej. W literaturze przedmiotu nie funkcjonuje jednorodne określenie terminu hotelarstwa. Zazwyczaj definiowane jest ono jako społecznie zorganizowana działalność usługowa, która polega na udzielaniu gościny osobom przyjezdnym. Zaspokaja potrzebę wypoczynku, pożywienia, noclegu, higieny, opieki nad zdrowiem i mieniem, rozrywek kulturalnych oraz łączności z otoczeniem [4, s. 7]. Tym samym stanowi pewnego rodzaju kategorię aktywności usługowej, w rezultacie której spełniane są oczekiwania nabywców, a mimo to nie kształtują się nowe wyroby. Wobec tego tworzy obszar usług niematerialnych, zaspokajających potrzeby indywidualne i społeczne, polegające na udzielaniu zakwaterowania, wyżywienia i wszelkich usług osobom podróżującym oraz innym czasowo zakwaterowanym [5, s. 12]. Ponadto hotelarstwo składa się z jednostek komercyjnych (obiektów hotelowych), których podstawową specjalizacją jest świadczenie usług noclegowych i gastronomicznych. Zazwyczaj podejmowane jest na skutek dobrowolnego wynajmowania pokoi (posiadających współczesny charakter) i oferowania wyżywienia w celu wzrostu wartości przedsiębiorstwa [6, s. 134-145]. Rozpatrując zróżnicowane definicje analizowanego problemu należy zauważyć, że działalność hotelarską prowadzi ogół organizacji, które oferują trzy zasadnicze kategorie usług/produktów, czyli wyżywienie, napoje oraz miejsce przeznaczone do noclegu.

Współczesne hotelarstwo spełnia dwie kluczowe funkcje [7, s. 32-34]:



czynną, w której następuje dynamizowanie ruchu turystycznego, przez wybór obiektu



noclegowego o odpowiednim zakresie, standardzie i jakości świadczonych usług;



bierną,która bazuje wyłącznie na udzieleniu usług podstawowych, czyli noclegowych i

gastronomicznych oraz kompleksowego zakresu usług dodatkowych.

Z działalnością hotelarską integralnie zespolone jest określenie baza noclegowa, która pełni zasadniczą funkcję w obsłudze ruchu turystycznego. Ponadto zaliczana jest do najważniejszych komponentów zagospodarowania turystycznego. Z kolei świadczenie usług bazujących na oferowaniu noclegu klasyfikuje się wśród nadrzędnych usług turystycznych, które pozwalają na zamieszkanie poza miejscem stałego zameldowania w czasie dłuższym niż dwadzieścia cztery godziny. Należy stwierdzić, iż brak bazy noclegowej uniemożliwia rozwój sektora usług turystycznych, mimo występowania na określonym terenie znakomitych walorów turystycznych. Zasadniczym ogniwem

85

(3)

bazy noclegowej jest baza hotelowa¹. Stanowi ona szczególnego rodzaju element bazy, który determinuje zarazem całkowity potencjał świadczenia usług noclegowych [7, s. 47].

Terminem w sposób całkowity połączonym z bazą noclegową jest usługa hotelarska. Według obowiązujących w Polsce przepisów prawnych, art. 3, p. 8 ustawy o usługach turystycznych, usługi hotelarskie określane są jako krótkotrwałe, ogólnodostępne wynajmowanie domów, mieszkań, pokoi, miejsc noclegowych, a także miejsc na ustawienie namiotów lub przyczep samochodowych oraz świadczenie, w obrębie obiektu, usług z tym związanych [10]. Usługi tego rodzaju mogą być zapewniane w różnego typu obiektach jeżeli tylko są one dostosowane pod względem wyposażenia, wielkości oraz zakresu oferowanych usług. W podstawowym poddziale obiektów noclegowych wyróżniamy [11, s. 145]:



obiekty hotelarskie, czyli budynki zbudowane lub zaadaptowane w celu świadczenia usług noclegowych, które stanowią podstawę ich działania;





obozowiska turystyczne, czyli wydzielone tereny przystosowane do ustawienia przenośnego lub ruchomego sprzętu noclegowego;





kwatery i inne obiekty prywatne, które świadczą usługi noclegowe oraz części obiektów mieszkalnych i gospodarczych, zaadaptowanych do świadczenia usług noclegowych.



Na rynku polskim podział bazy noclegowej dokonany został ze względu na dwie podstawowe funkcje: 1) prawną (Ustawa o usługach turystycznych) oraz 2) statystyczną (dokumenty statystyczne GUS)². Klasyfikację bazy noclegowej przedstawiono w tabeli 6.1. Według art. 36 ustawy wyróżniamy bazę noclegową, na którą składają się następujące obiekty hotelarskie: hotele, motele i pensjonaty, kempingi, domy wycieczkowe, schroniska młodzieżowe, schroniska oraz pola biwakowe.

Z uwagi na oferowany standard, ustawa wyodrębnia obiekty hotelowe, które podlegają kategoryzacji czyli oznaczeniu gwiazdkami, cyframi rzymskimi oraz nie podporządkowaną kategorii [10].

1 Bazę noclegową tworzy zespół obiektów (sporadycznie ich części) jak również pewne elementy środków transportowych oraz specjalnych terenów wraz z urządzeniami umożliwiającymi i zapewniającymi nocleg poza domem [8, s. 24]. Światowa Organizacja Turystyki (UNWTO) za bazę noclegową uważa obiekt noclegowy, który oferuje podróżnemu nocleg w pokoju lub innym pomieszczeniu, przy czym liczba oferowanych miejsc musi być większa niż pewne określone minimum, a ponadto nie dotyczy zakwaterowania pojedynczej rodziny;

wszystkie miejsca w obiekcie muszą podlegać jednolitemu zarządowi na zasadach komercyjnych, jeśli nie ma on charakteru dochodowego [9, s. 113]. Z kolei bazę hotelową współtworzą obiekty, w których są świadczone usługi noclegowe i towarzyszące o odpowiedniej jakości oraz standardzie zakwalifikowane w klasyfikacji statystycznej oraz ustawodawstwie do kategorii hotele.

2Ustawa o usługach turystycznych wyodrębnia rodzaje obiektów hotelowych, w których świadczone są usługi noclegowe oraz towarzyszące. Ponadto uszczegóławia ona nazewnictwo oraz określa warunki zaszeregowania poszczególnych rodzajów obiektów do poszczególnych kategorii. Z kolei informacje i opracowania statystyczne GUS analizują bazę noclegową z podziałem na obiekty, które nie zostały uwzględnione w w/w ustawie.

86

(4)

Tabela 6.1. Podział bazy noclegowej w Polsce według ustawodawstwa oraz statystyki GUS

Lp. Rodzaj obiektu Stanowisko ustawowe Stanowisko statystyczne

1. Hotel Obiekt podsiadający co najmniej 10 pokoi w tym większość Obiekt zlokalizowany w zabudowie miejskiej dysponujący co najmniej 10 miejsc w pokojach jedno- i dwuosobowych, świadczący

szeroki pokojami, w tym większość miejsc w pokojach jedno- i dwuosobowych,

zakres usług związany z pobytem klientów. Kategoryzowany świadczący szeroki zakres usług związany z pobytem gości. Każdy hotel musi od 5 do 1

gwiazdki. zapewnić podawanie śniadań. W zależności od wyposażenia. W zależności od

wyposażenia i zakresu świadczonych usług wyróżnia się pięć kategorii hoteli:

najwyższa 5 gwiazdek, najniższa – 1 gwiazdka.

2. Motel Obiekt położony przy drodze, dysponujący parkingiem, Obiekt zlokalizowany przy trasach komunikacji drogowej, który poza usługami posiadający co najmniej 10 pokoi, w tym większość miejsc w hotelarskimi przystosowany jest również do świadczenia usług

motoryzacyjnych pokojach jedno- i dwuosobowych. Kategoryzowany od 5 do 1

i dysponuje parkingiem. Motel musi posiadać co najmniej 10 pokoi, w tym

gwiazdki. większość miejsc w pokojach jedno- i dwuosobowych. Każdy motel musi

zapewnić podawanie śniadań. W zależności od wyposażenia i zakresu świadczonych usług wyróżnia się pięć kategorii moteli: najwyższa – 5 gwiazdek,

najniższa – 1 gwiazdka.

3. Pensjonat

Obiekt posiadający co najmniej 7 pokoi, świadczący dla swoich

Obiekt, który świadczy usługi hotelarskie łącznie z całodziennym wyżywieniem i

klientów całodzienne wyżywienie. Kategoryzowany od 5 do 1 dysponuje co najmniej 7 pokojami. Musi świadczyć usługi gastronomiczne w

gwiazdki. formie podawania co najmniej dwóch posiłków dziennie. W zależności od

wyposażenia i zakresu świadczonych usług wyróżnia się pięć kategorii pensjonatów: najwyższa – 5 gwiazdek, najniższa – 1 gwiazdka.

4. Kempingi (campingi) Obiekt strzeżony, umożliwiający nocleg w namiotach, Teren zwykle zadrzewiony, strzeżony, oświetlony mający stała obsługę samochodach mieszkalnych (campobusach) i przyczepach recepcyjną i wyposażony w urządzenia (sanitarne, gastronomiczne, rekreacyjne) samochodowych, przyrządzanie posiłków, parkowanie umożliwiające turystom nocleg w namiotach, mieszkalnych przyczepach samochodów, a także świadczenie usług związanych z

pobytem

samochodowych, a także przyrządzanie posiłków oraz parkowanie pojazdów

klientów; obiekty tego rodzaju mogą dodatkowo umożliwiać samochodowych. W zależności od wyposażenia i zakresu świadczonych usług nocleg w domkach turystycznych lub innych obiektach

stałych. wyróżnia się cztery kategorie kempingów: najwyższa – 4 gwiazdki, najniższa –

1 Kategoryzowany od 4 do 1

gwiazdki. gwiazdka.

5. Dom wycieczkowy Obiekt posiadający co najmniej 30 miejsc noclegowych, Obiekt położony na obszarze zabudowanym lub w pobliżu zabudowy, dostoswany do samoobsługi klientów oraz świadczący posiadający co najmniej 30 miejsc noclegowych, dostosowany do samoobsługi minimalny zakres usług związanych z pobytem klientów. klientów oraz świadczący minimalny zakres usług związanych z pobytem Kategoryzowany od 1 do 3 kategorii oznaczonych cyframi klientów. Każdy dom wycieczkowy musi posiadać przynajmniej jedną

(5)

placówkę

rzymskimi. gastronomiczną. W zależności od wyposażenia i zakresu świadczonych usług

wyróżnia się trzy kategorie domów wycieczkowych: najwyższa – kat. I, najniższa

– kat. III.

6. Schronisko

Obiekt przeznaczony do indywidualnej i grupowej

turystyki Obiekt przeznaczony do indywidualnej i grupowej turystyki młodzieżowej.

młodzieżowe młodzieżowej, dostosowany do samoobsługi klientów. Dostosowany do samoobsługi klientów. Schronisko młodzieżowe jest placówką Kategoryzowane od 1 do 3 kategorii oznaczonych cyframi zlokalizowaną w samodzielnym budynku lub w wydzielonej części budynku. W rzymskimi

zależności od wyposażenia i zakresu świadczonych usług wyróżnia się trzy

87

(6)

kategorie schronisk młodzieżowych: najwyższa – kat. I, najniższa – kat. III.

7. Schronisko Obiekt zlokalizowany poza obszarem zabudowanym, przy Obiekt położony poza obszarem zabudowanym, przy szlakach turystycznych, szlakach turystycznych, świadczący minimalny zakres usług świadczący minimalny zakres usług związany z pobytem klientów. Schronisko

związany z pobytem klientów. powinno stworzyć możliwość skorzystania z usług gastronomicznych lub sporządzenia posiłku, Pojęcie schronisko nie obejmuje schronisk młodzieżowych.

8. Szkolne schronisko - Placówka oświatowo-wychowawcza umożliwiająca rozwijanie zainteresowań i

młodzieżowe uzdolnień oraz korzystanie z różnych form wypoczynku i organizacji czasu

wolnego.

9. Pole biwakowe Obiekt niestrzeżony, umożliwiający nocleg w namiotach. Wydzielone miejsce niestrzeżone, umożliwiające turystom nocleg w namiotach.

Na polu biwakowym znajdują się punkty poboru wody pitnej, podstawowe urządzenia sanitarne i tereny rekreacyjne.

10. Inny obiekt hotelowy - Obiekt noclegowy, podzielony na pokoje, podlegający jednemu zarządowi, świadczący pewne usługi, w tym przynajmniej codzienne sprzątanie pokoi, słanie

łózek i mycie urządzeń sanitarnych (np. obiekt spełniający zadania hotelu, motelu

lub pensjonatu, któremu nie została nadana kategoria.

11. Ośrodek wczasowy - Obiekt (lub zespół obiektów) noclegowy przeznaczony i przystosowany do

świadczenia wyłącznie lub głównie usług związanych z wczasami.

12. Ośrodek kolonijny - Obiekt (lub zespół obiektów) noclegowy przeznaczony i przystosowany do

świadczenia wyłącznie lub głównie usług związanych z koloniami.

13. Ośrodek - Obiekt (lub zespół obiektów) noclegowy przeznaczony i przystosowany do

szkoleniowo-

przeprowadzania kursów, konferencji, szkoleń, zjazdów itp. Może być także

wypoczynkowy przystosowany do świadczenia usług wczasowych.

14. Dom pracy twórczej - Obiekt, w którym są zapewnione właściwe warunki do wykonywania pracy

twórczej i wypoczynku twórców, wykorzystywany również (głównie przez ich rodziny) jako ośrodek wczasowy.

15. Zespoły domków - Domek turystyczny – budynek niepodpiwniczony, posiadający nie więcej niż

turystycznych cztery pokoje, dostoswany do świadczenia usług typu hotelarskiego. Domki

turystyczne mogą tworzyć zespoły domków turystycznych, a także organizacyjnie wchodzić w skład innych obiektów noclegowych. W grupie zespoły domków turystycznych mogą znajdować się również miejsca kempingowe.

16. Hostel - Obiekt noclegowy o standardzie różniącym się od obiektów hotelowych głównie

liczbą miejsc w pokojach, łóżkami piętrowymi i współdzieleniem części wyposażenia oraz pomieszczeń przeznaczonych dla gości (np. wspólna kuchnia/łazienka). Charakterystyczne dla hostelu jest wynajmowanie łóżka a nie pokoju. Pokoje w hostelach to najczęściej dormy, czyli pokoje wieloosobowe, a

(7)

także pokoje indywidualne: 1-, 2- i 3-osobowe.

88

(8)

17. Zakład uzdrowiskowy - Zakład świadczący usługi w zakresie opieki zdrowotnej położony na terenie

uzdrowiska i wykorzystujący przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych naturalne zasoby lecznicze uzdrowiska. Zakłady uzdrowiskowe wykazują wszystkie miejsca noclegowe przeznaczone do dyspozycji turystów, w tym kuracjuszy.

18. Pokoje gościnne - Rodzaj obiektu zakwaterowania turystycznego, który stanowią umeblowane

(kwatery prywatne) pomieszczenia i lokale (z wyjątkiem kwater agroturystycznych) w mieszkaniach,

domach i innych budynkach mieszkalnych należących do osób fizycznych lub prawnych (z wyjątkiem rolników) wynajmowanie turystom na noclegi za opłatą.

19. Kwatera - Rodzaj obiektu zakwaterowania turystycznego, który stanowią pokoje i domy

agroturystyczna mieszkalne oraz przystosowane budynki gospodarcze (po adaptacji) w

gospodarstwach wiejskich (rolnych, hodowlanych, ogrodniczych czy rybackich), będące własnością rolników, wynajmowane turystom na noclegi za opłatą.

20. Pozostałe obiekty - Obiekty, które w czasie niepełnego wykorzystania zgodnie z ich przeznaczeniem

niesklasyfikowane³ lub w części, pełnią funkcję obiektu noclegowego dla turystów. Są to m.in.

internaty, domy studenckie, ośrodki rekreacyjno-sportowe, itp.

Źródło: Opracowanie własne na podstawie [10]; [12, s. 17-19].

3GUS do 2004 r. do grupy pozostałe obiekty niesklasyfikowane zaliczał również obiekty, które nie spełniały wymogów kategoryzacyjnych dla wymienionych rodzajów obiektów, a do 2008 r. również uwzględniano hostele. Z kolei od 2009 r. grupa ta obejmuje również ośrodki do wypoczynku sobotnio-niedzielnego i świątecznego [12].

89

(9)

Natomiast na rynku globalnym zaobserwować można różne rodzaje klasyfikacji bazy hotelowej zależne od przyjętych wymagań. Znaczna różnorodność obiektów noclegowych oraz ich unikalne cechy wynikają z funkcjonowania w danym regionie/państwie, wpływu kultury, religii powodują, że brak jest ujednoliconych zasad kategoryzacji bazy hotelowej, które gwarantowałyby wiarygodne zestawienie ich działalności (z wyłączeniem wymogów standardu)⁴. Należy zauważyć, że obiekty hotelowe niezależnie od położenia odznaczają się przede wszystkim znacznym zróżnicowaniem co do dostępności, wyposażenia technicznego (standardu), lokalizacji, wielkości, zakresu świadczonych usług oraz długości pobytu gości. Dlatego też UNWTO zaproponowało typologię obiektów noclegowych dla wszystkich krajów przez sformułowanie międzynarodowych terminów i standardów oraz dokonało klasyfikacji obiektów według następujących kryteriów [13, s. 27-35]:

1. Turystyczne zakłady zakwaterowania zbiorowego, do których zaliczono:

a) obiekty specjalnego przeznaczenia:

 ośrodki konferencyjne;



 sanatoria i podobne obiekty;



 obozy;



 środki publicznego transportu;



b) hotele i inne obiekty hotelarskie;

c) inne turystyczne obiekty noclegowe:

 kempingi i pola biwakowe;



 wakacyjne obiekty mieszkaniowe;



 ośrodki wczasowe;



2. Prywatne turystyczne miejsca zakwaterowania:

 pokoje wynajęte przy rodzinie;



 nieodpłatne zakwaterowania u krewnych i znajomych;



 mieszkania wynajęte od agencji lub osób prywatnych;



 inne prywatne miejsca zakwaterowania.

W literaturze przedmiotu dokonywana jest także klasyfikacja bazy noclegowej według takich kryteriów jak: dostępność (ogólnodostępne, zamknięte), lokalizacja (miejskie, górskie, nadmorskie, lotniskowe, przy trasach komunikacyjnych), zakres świadczonych usług, okres eksploatacji obiektu (sezonowe, całoroczne) czy długość pobytu gości (długoterminowe, średnioterminowe, tranzytowe).

6.4. Struktura bazy hotelowej w woj. świętokrzyskim w latach 2006-2016

Fundamentalnym komponentem bazy noclegowej jest hotel. W publikacjach z dziedziny hotelarstwa występują niejednolite jego klasyfikacje. A. Kowalczyk usystematyzował tego rodzaju obiekty według celu pobytu gościa. W konsekwencji wyodrębnił następujące rodzaje hoteli [14, s. 71- 96]:

1. Biznesowe (miejskie) usytuowane głównie w dużych i średnich miastach. Położone w pobliżu lotnisk międzynarodowych, przy autostradach oraz trasach wylotowych z miast.

Wybierane zazwyczaj przez podróżujących w celach służbowo-handlowych, którzy korzystają z nich najczęściej przez kilka nocy. Obiekty wykorzystywane są przez turystów cały rok. Największe z nich na rynku amerykańskim posiadają nawet 1000 pokoi;

4Przykładowo w Grecji zamiast kategoryzacji systemem gwiazdek spotykać możemy klasyfikację według liter A, L, B i C. Wioski wakacyjne oznaczone są skrótem HV1 i HV2. Ponadto w innych krajach pojawiają się hotele kategorii lux, sześcio- i siedmiogwiazdkowe lub obiekty oznaczone słoneczkiem, żaglem, palmą, kwiatkiem.

90

(10)

2. Rezydencyjne - zlokalizowane przeważnie na przedmieściach, w mniejszych miastach oraz na terenach posiadających znaczne walory turystyczne. Główny segment gości stanowią osoby podróżujące w celach wypoczynkowym. Przeważnie posiadają pokoje dwu- i trzyosobowe, restauracje, bary dzienne/nocne oraz zaplecze rozrywkowo- rekreacyjne (biblioteki, baseny, siłownie, korty tenisowe, gabinety odnowy biologicznej);

3. Uzdrowiskowe - ulokowane z reguły na obszarach posiadających istotne walory turystyczne, najczęściej w pobliżu obecności wód leczniczych i mineralnych, w rejonach posiadających także lecznicze właściwości mikroklimatu, w strefach nadmorskich i uzdrowiskowych. Przeznaczone są na dłuższy pobyt (od kilku do kilkunastu dni).

Odróżniają się od pozostałych rodzajów hoteli mniejszą liczbą urządzeń rekreacyjno- rozrywkowych, mniej zróżnicowaną ofertą gastronomiczną, ale w zamian posiadają rozbudowane zaplecze sanatoryjne. Obiekty tego typu formalnie nazywane są bazą sanatoryjno-leczniczą, niemniej jednak z racji pełnionych funkcji klasyfikowane są jako hotele uzdrowiskowe;

4. Tranzytowe - porównywalne do moteli ponieważ ich charakter umożliwia nocleg zmotoryzowanym podróżnym. Wyposażone są w parkingi, myjnie oraz urządzenia pozwalające na usunięcie drobnych usterek technicznych w samochodach lub motorach.

Ze względu na dogodną lokalizację przy autostradach, głównych drogach na przedmieściach lub w rejonie lotnisk, zazwyczaj z tego rodzaju bazy korzystają podróżujący samotnie;

5. Kongresowe - klasyfikowane także jako konferencyjne lub biznesowo-konferencyjne.

Usytuowane w dużych aglomeracjach miejskich oraz w mniejszych ośrodkach o dużym udziale turystyki kongresowej. Świadczą głównie usługi z zakresu organizacji konferencji, zjazdów, kongresów. Posiadają odpowiednio wyposażone centrum hotelowo- konferencyjne wraz z zapleczem gastronomicznym oraz rekreacyjnym;

6. Kasyna - funkcjonowanie obiektów tego rodzaju polega na dostarczeniu rozrywki w postaci gier hazardowych. Ofertę dodatkową stanowią usługi noclegowe oraz gastronomiczne. Lokalizowane są zazwyczaj w pobliżu kasyn;

7. Apartamentowe - zaliczane do pośredniej formy występującej pomiędzy tradycyjnym hotelem a budynkiem oferującym jednostki mieszkalne przeznaczone pod wynajem.

Odróżniają się od pozostałych rodzajów bazy hotelowej brakiem zaplecza gastronomicznego oraz małą liczba personelu obsługującego gości.

Z kolei J. Sala dokonał podziału hoteli na: biznesowe i konferencyjne, kurortowe, motele, małe hotele i domy gościnne, tanie hotele, hotele przy kasynach oraz hotele spa&wellness. Hotelem biznesowym i konferencyjnym według autora jest obiekt, który oferuje nabywcom pakiet odpowiadający maksymie „wszystko pod jednym dachem” [7, s. 43-46]. Zatem powinien on Oferować następujący asortyment usług: pokoje (zakwaterowanie), sale konferencyjne, odpowiednie wyposażenie techniczne pomieszczeń, wyżywienie, usługi i urządzenia służące zagospodarowaniu czasu wolnego, profesjonalną obsługę kongresów, konferencji i seminariów.

Natomiast funkcjonowanie hoteli kurortowych związane jest z powstaniem i upowszechnieniem wakacyjnego wypoczynku. Głównym celem tego rodzaju bazy hotelowej jest zaspokojenie czterech kategorii potrzeb nabywców: rekreacyjnych, socjalnych, zdrowotnych oraz prestiżu. Obiekty tego typu przeznaczane są dla segmentu zamożnych klientów, zazwyczaj zlokalizowane poza terenem miast, na działkach o dużej powierzchni, składają się z pokaźnej ilości pokoi (jednoosobowych, apartamentów lub mieszkań). Ich podstawową zaletą jest posiadanie infrastruktury rekreacyjnej np. pola golfowe, korty tenisowe, baseny, kluby fitness, sauny, solaria, sale gimnastyczne oraz dostosowanie do zapewnienia pozostałych rozrywek typu dancing, strzelectwo, łucznictwo, jeździectwo, wędkarstwo.

91

(11)

Małe hotele i domy gościnne stanowią główne ogniwo współczesnego hotelarstwa. Obiekty tego typu reprezentowane są przez jednostki posiadające mniej niż 25 pokoi. Wśród ogółu typów hoteli należą do miejsc, które w największy sposób odzwierciedlają lokalną kulturę i środowisko podczas pobytu.

Tanie hotele generalnie nie posiadają znanego i zatwierdzonego określenia. Wyróżniają się one przede wszystkim: lokalizacją przy drogach oraz na obszarach zabudowanych, ograniczoną ofertą usług gastronomicznych, towarzyszących i udogodnień, niższym wynagrodzeniem za nocleg.

Hotele przy kasynach pozyskują nabywców poprzez oferowanie niższych cen pokoi, wyżywienia oraz dodatkowych rozrywek. Kasyna stanowią zazwyczaj część infrastruktury, która obejmuje:

znacznych rozmiarów hotel (najczęściej powyżej 1000 pokoi), kilka restauracji, pola golfowe oraz sale bankietowe.

Hotelami spa&wellness określane są miejsca, w których turysta ma możliwość skorzystania z zabiegów przywracających harmonię zarówno ciału jak i duszy. Obiekty zapewniają innowacyjne metody leczenia przywracające sprawność fizyczną i duchową. Spa&wellness dotyczą siedmiu podstawowych elementów oferowanych usług: urody, harmonii, równowagi, witalności, wody, natury, pożywienia. Współcześnie ofertę tego rodzaju zapewniają obiekty turystyczne oraz hotele przystosowane do obsługi turystów biznesowych (kongresów, konferencji, zjazdów, szkoleń, sympozjów) [7, s. 50-51].

Według kryterium zakresu usług wyróżniamy jeszcze inny podział bazy hotelowej, zaliczamy do niego: hotele turystyczne (tanie), klasy średniej oraz luksusowe. Pierwszy typ obiektów charakteryzuje się zaspokajaniem podstawowych potrzeb podróżnych, czyli zapewnieniem czystych, wygodnych i tanich miejsc noclegowych. Obiekty średniej klasy oferują usługi dla najliczniejszego segmentu turystów. Wyróżnia się on skromnym zakresem usług, ale obejmuje ich wszystkie rodzaje (nocleg, gastronomię oraz usługi towarzyszące).

Z kolei oferta hoteli luksusowych skierowana jest do najzamożniejszych klientów. Hotele tego rodzaju posiadają restauracje, pomieszczenia klubowe, sale konferencyjne i jadalnie do prywatnego użytku. Każdy z gości może skorzystać z usług osobistego opiekuna lub konsjerża [15, s. 134-137].

Współczesne hotele, których charakter i poziom obsługi podlega ustawicznemu rozwojowi, są przedsiębiorstwami świadczącymi różnorodne usługi, dzięki którym przystosowują się one do całkowitego zaspokojenia potrzeb nabywców. Dlatego też w Polsce pod koniec lat 90. XX w.

wprowadzono obowiązek rozróżnienia (standaryzacji) obiektów ze względu na jakość, rodzaj świadczonych usług wprowadzając tzw. system kategoryzacji hoteli⁵. W wyniku, którego obiekty hotelowe mogą funkcjonować według określonego gwiazdkami standardu od pięciu do jednej lub nie posiadać kategorii (wyjątkowo w trakcie kategoryzacji). Wymagania co do wyposażenia i zakresu świadczonych usług dla każdej kategorii zestawiono w Rozporządzeniu Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 19.08.2004 r. w sprawie obiektów hotelarskich i innych obiektów, w których są świadczone usługi hotelarskie (Dz. U. z dnia 30.08.2004 r. nr 188 poz. 1945 z późn. zmianami). Na potrzeby opracowania przyjęto standaryzację hoteli według podziału na kategorie oznaczone gwiazdkami stosowaną w polskim ustawodawstwie oraz statystyce. Ponadto według standardów typowych dla międzynarodowych oraz polskich publikacji z zakresu statystyki turystycznej (m.in. UNWTO, GUS) bazę noclegową klasyfikuje się do dwóch podstawowych kategorii: 1) turystyczne obiekty zbiorowego zakwaterowania; 2) prywatna baza noclegowa pokoje gościnne, kwatery agroturystyczne). Liczebność bazy noclegowej rozpatrywano głównie na podstawie danych GUS. Dlatego też uwzględniono cztery

5Kategoryzacja hoteli polega na ocenie urządzeń i usług hotelowych pod względem jakości, która może być prowadzona także w odniesieniu do innych rodzajów bazy turystycznej; ocena ta może obejmować cechy fizyczne obiektu, część gastronomiczną, oraz/lub inne usługi i może być ustalana oddzielnie dla każdej cechy lub zbiorczo dla całego obiektu za pomocą liter, liczb lub symboli [16, s. 129].

92

(12)

następujące grupy: obiekty hotelowe (hotele, motele, pensjonaty), pozostałe obiekty hotelowe (domy wycieczkowe, schroniska i schroniska młodzieżowe, kempingi, pola biwakowe oraz inne obiekty hotelowe), obiekty wczasowo-wypoczynkowe (ośrodki wczasowe, ośrodki kolonijne, zespoły ogólnodostępnych domków turystycznych, ośrodki szkoleniowo-wypoczynkowe, domy pracy twórczej, ośrodki wypoczynku sobotnio-niedzielnego i świątecznego) oraz inne (zakłady uzdrowiskowe i inne niesklasyfikowane obiekty turystyczne).

Na potrzeby niniejszego opracowania dokonano analizy hoteli w województwie świętokrzyskim.

Obszar ten wyróżnia się najstarszym w Europie pasmem górskim Górami Świętokrzyskimi.

Powierzchnia województwa obejmuje obszar 11.711 km², zajmując tym samym piętnaste miejsce w kraju pod względem rozmiaru. Graniczy z sześcioma województwami: lubelskim, łódzkim, małopolskim, mazowieckim, podkarpackim i śląskim. Świętokrzyskie podzielone jest na 102 gminy i 14 powiatów, w tym jedno miasto na prawach powiatu, będące stolicą województwa – Kielce [17, 42- 49].

W 2016 r. GUS zarejestrował na obszarze Polski 2463 hotele, które dysponowały łącznie 253.291 miejscami noclegowym [18]. Ich usytuowanie charakteryzowało się znacznymi dysproporcjami przestrzennymi. Największa liczba hoteli i miejsc noclegowych znajdowała się w województwach małopolskim – 335 (hoteli); 38.116 (miejsc noclegowych), mazowieckim – 251; 37.646 oraz dolnośląskim – 245; 27.641. Natomiast niewielką ich liczbę posiadały województwa podlaskie 47;

4741, opolskie 64; 3775 oraz lubuskie 65; 4614 (zob. rys. 6.1).

2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 350

300 250 200 150 100 50 0

Rys.6.1. Liczba hoteli w Polsce z podziałem na województwa w latach 2006-2016

Źródło: Opracowanie własne na podstawie [19, s. 72-73 ]; [20, s. 74-75]; [21, s. 70-71]; [22, s. 80-81];

[23, s. 126-127]; [24, s. 76-77]; [25, s. 83-84]; [26, s. 84-85]; [27 s. 121-122] [12, s. 124-125]; [18].

Ponadto z rysunku 6.1. wynika, że województwo świętokrzyskie znajduje się na trzynastym miejscu w Polsce pod względem liczby funkcjonujących hoteli (104 obiekty). Z kolei najmniejsza liczba bazy noclegowej znajduje się w województwie podlaskim - 47 hoteli.

Na terenie województwa świętokrzyskiego występują wszystkie rodzaje bazy noclegowej. Według statystyk GUS, w 2016 r., na tym obszarze funkcjonowały 252 obiekty noclegowe, które dysponowały 16.870 miejscami noclegowymi (zob. tab. 6.2) [18].

93

(13)

Tabela 6.2. Liczba obiektów noclegowych w województwie świętokrzyskim (lata 2006-2016)

Rodzaj bazy noclegowej 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

Hotele 36 43 41 52 66 69 73 82 95 98 104

Motele 9 7 6 9 8 12 12 11 12 11 12

Pensjonaty 5 6 6 7 7 7 7 8 9 12 12

Inne obiekty hotelowe 12 16 15 16 17 18 15 13 12 11 2

Domy wycieczkowe 2 2 2 2 2 2 2 2 1 1 1

Schroniska 13 13 12 12 - 1 1 1 - - -

Schroniska młodzieżowe - - - - 2 2 1 1 1 1 1

Szkolne schroniska - - - - 10 10 11 11 11 13 14

młodzieżowe

Ośrodki wczasowe 10 11 10 10 10 8 8 8 7 9 11

Ośrodki kolonijne - 1 - 1 - - - - - - -

Ośrodki szkoleniowo- 6 7 7 8 11 10 10 9 10 10 13

wypoczynkowe

Domy pracy twórczej - - - - - - - - - - -

Zespoły domków 8 6 6 8 10 10 40 9 8 11 11

turystycznych

Kempingi 3 4 4 5 5 5 4 4 3 3 4

Pola biwakowe 1 - - - 1 - 1 1 1 1 1

Hostele - - - - - - - - - - -

Zakłady uzdrowiskowe 1 9 9 7 7 7 8 8 8 8 7

Pokoje gościnne - - - - - - 11 12 11 12 10

Kwatery agroturystyczne - - - - - - 28 30 36 40 45

Pozostałe 6 4 5 6 6 5 4 5 6 5 5

niesklasyfikowane

Razem 111 129 123 143 162 166 236 215 231 246 253

Źródło: Opracowanie własne na podstawie [19, s. 68-69 ]; [20, s. 74-75]; [21, s. 84-85]; [22, s. 114- 115]; [23, s. 126-127]; [24, s. 129-130]; [25, s. 122-123]; [26, s. 131-132]; [27 s. 120-121] [12, s. 129- 130]; [18].

W rozpatrywanych latach na terenie województwa świętokrzyskiego najliczniejszą grupę obiektów stanowiły hotele, ich liczba wzrosła o 189%. Nastąpiło także rozszerzenie bazy w segmencie pensjonatów (140%) oraz moteli (33%). Z kolei na uwagę zasługuje deficyt w segmencie hosteli. W ostatnim analizowanym roku funkcjonowało w świętokrzyskim 110 hoteli i było ich o 74 więcej niż przed dziesięcioma laty. Największy ich przyrost nastąpił w kategorii trzygwiazdkowej (221%) – 31 obiektów oraz dwugwiazdkowej (147%) - 22 hotele. Podział na poszczególne kategorie hoteli zaprezentowano w tabeli 6.3.

Tabela 6.3. Liczba hoteli w województwie świętokrzyskim według kategorii (lata 2006-2016)

Kategoria hotelu 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

***** - - - - - 1 1 1 1 1 1

**** - 1 2 2 3 4 4 7 9 11 12

*** 14 15 14 17 24 24 27 31 36 42 45

** 15 18 16 22 26 28 30 32 39 37 37

* 6 7 7 9 10 9 7 7 8 5 6

brak kategorii 1 2 2 2 3 3 4 4 2 2 3

Razem 36 43 41 52 66 69 73 82 95 98 104

Źródło: Opracowanie własna na podstawie [19, s. 47]; [20, s. 44]; [21, s. 78]; [22, s. 74]; [23, s. 79];

[24, s. 77]; [25, s. 79]; [26, s. 83]; [27, s. 172]; [12, s. 175]; [18].

94

(14)

W kategorii jednogwiazdkowej od 2010 r. odnotowano spadek o 4 obiekty. Sytuacja tego rodzaju spowodowana była modernizacją części hoteli w celu ubiegania się o wyższą kategorię lub likwidacją działalności. Należy zwrócić uwagę, że do 2011 r. w województwie świętokrzyskim nie funkcjonował hotel o najwyższym pięciogwiazdkowym standardzie. Aktualnie ten segment rynku reprezentuje jeden obiekt - Odyssey ClubHotel Wellness&Spa położony w Dąbrowie koło Kielc (rys. 6.2). Z kolei kategoria bazy czterogwiazdkowej nie występowała w latach 2006-2010, a od kolejnego roku odnotowywała systematyczny wzrost do liczby 12 hoteli w 2016 r.

Rys. 6.2. Pięciogwiazdkowy hotel w województwie świętokrzyskim Odyssey ClubHotel Wellness&Spa Źródło: Opracowanie własne.

2016

2015

2014

2013

2012

2011

2010

2009

2008

2007

2006

0 500 1000 1500 2000 2500 3000 3500

2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

bez* 56 84 96 87 141 115 156 165 67 74 88

* 770 742 643 786 731 617 391 416 444 347 368

** 952 1045 1026 1397 1549 1585 1592 1690 1950 1927 1988

*** 1432 1487 1437 1737 2235 2318 2502 2455 2651 2999 3244

**** 0 162 300 300 497 593 713 1271 1676 2006 2224

***** 0 0 0 0 0 84 84 78 71 71 71

Rys. 6.3. Liczba miejsc noclegowych w hotelach na terenie województwa świętokrzyskiego w latach 2006-2016

Źródło: opracowanie własne na podstawie [19, s. 74]; [20, s. 79]; [21, s. 77]; [22, s. 119]; [23, s.

131]; [24, s. 90]; [25, s. 75]; [26, s. 77]; [27, s. 175]; [12, s. 78]; [18].

95

(15)

Studium przypadki województwa świętokrzyskiego, Wyniki badań, doświadczenia, rekomendacje, pod red.

Janusza Kota, Wydawnictwo Politechniki Świętokrzyskiej, Kielce 2017

Ze względu na liczbę miejsc noclegowych największy udział w rynku posiadają hotele ekonomiczne reprezentujące standard trzygwiazdkowy, które zajmowały w 2016 r. około 41%

świętokrzyskiego rynku (zob. rys. 6.3). Od roku 2013 dynamiczny wzrost o 953 miejsca noclegowe zaobserwować można także w segmencie hoteli przeznaczonych głównie dla turystów biznesowych oraz zamożnych (obiekty czterogwiazdkowe). W latach 2012-2016 na rynku świętokrzyskim rozpoczęło funkcjonowanie 18 hoteli tego typu, z których część poddana została modernizacji w celu podniesienia standardu. Z kolei od 2006 r. systematycznie wzrastała liczba miejsc noclegowych w bazie hotelowej nie podsiadającej kategorii, powiększyła się ona w 2013 r. o 109 miejsc. W kolejnym roku zanotowała jednak znaczny spadek o 98 miejsc, a od 2015 r. ponowny wzrost do 88 miejsc.

Tendencja tego rodzaju wynika z poddania obiektów procesowi kategoryzacji, w wyniku której uzyskały one jedną z pięciu kategorii.

Popyt na usługi noclegowe w województwie świętokrzyskim stanowi rezultat ruchu turystycznego zarówno w wymiarze krajowym jak i międzynarodowym (przyjazdy turystów zagranicznych). Miernik popytu tworzy liczba turystów korzystających z bazy noclegowej. Ze świętokrzyskich hoteli w 2016 r.

skorzystało 457.149 turystów, z czego 20% stanowili turyści zagraniczni. Zazwyczaj wybierali oni na miejsce noclegu hotel (ponad 67%) [18]. Intensywność wykorzystania hoteli w woj. świętokrzyskim przedstawiono w tabeli 6.4.

Tabela 6.4. Liczba turystów korzystających z noclegów w hotelach według kategorii w województwie świętokrzyskim w latach 2006-2016.

Kategoria 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

hotelu

***** - - - - - 2998 1937 3059 3256 3561 3147

**** 854 7261 17473 15159 20921 33214 33589 55859 87874 103462 112033

*** 81651 93981 82306 91649 107106 125348 140814 136730 142354 163703 235542

** 50469 65682 53511 68616 80136 89565 83092 77834 76510 73534 71291

* 41811 39729 33836 39658 35945 26585 24552 23614 24395 30330 31980 Brak 2704 5884 2578 3243 5037 3072 8983 4838 3698 3254 3156

kategorii

Razem 177489 212537 189704 218325 249145 280782 292967 301934 338087 377844 457149

Kategoria w tym turyści zagraniczni

hotelu 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

***** - - - - - 86 73 76 78 82 94

**** 143 2018 4277 3980 4021 5592 5111 7586 8946 8863 9213

*** 16448 19566 13288 11392 13946 13054 13113 10432 9338 10230 10289

** 3712 3520 2732 3331 3992 4875 5776 5036 4113 4216 4324

* 469 726 738 551 289 291 310 386 772 401 408

Brak 160 453 208 162 159 184 146 79 62 56 29

kategorii

Razem 20932 26283 21243 19416 22407 24082 24529 23593 23309 23848 24357

Źródło: Opracowanie własne na podstawie [19, s. 49]; [20, s. 46]; [21, s. 80]; [22, s. 76]; [23, s. 81];

[24, s. 79]; [25, s. 82]; [26, s. 89]; [27, s. 98]; [12, s. 177]; [18].

Z powyższej tabeli wynika, iż w latach 2006-2016 systematycznie wzrastało wykorzystanie hoteli cztero-, trzy- i dwugwiazdkowych ogółem przez turystów krajowych jak i zagranicznych. Od 2013 zwiększyło się także wykorzystanie obiektu pięciogwiazdkowego. Natomiast zmniejszyło się zainteresowanie hotelami jednogwiazdkowymi i nie posiadającymi kategorii. Z kolei turyści zagraniczni korzystali najczęściej z obiektów pięciogwiazdkowych (wzrost o 9%), jednak przyrost w tej kategorii jest najmniejszy ze względu na występowanie tylko jednego hotelu tego typu. Kolejnymi obiektami, w których nocowali cudzoziemcy były hotele cztero- (wzrost o 9070 osób) i dwugwiazdkowych (wzrost o 16%). Niewielki spadek wykorzystania miejsc noclegowych zanotowały hotele trzygwiazdkowe o -37%, jednogwiazdkowe o -13% oraz nie posiadające kategorii o -82%.

Obiekty tego rodzaju cieszą się najmniejszym zainteresowaniem turystów zagranicznych odwiedzających województwo świętokrzyskie.

96

(16)

60

50

40

30

20

10

0

2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

***** 0 0 0 0 0 52,4 32,5 33,8 32,8 34,1 35,2

**** 35,3 43,9 43,2 34,5 48,4 52,6 48,2 36,1 36,3 39,6 41,3

*** 31,4 35,0 36,0 34,0 33,2 32,9 33,9 35,9 35,3 34,9 35,2

** 32,0 38,0 34,9 34,7 34,7 33,9 31,8 28,4 25,4 24,7 26,1

* 24,4 30,6 25,9 27,2 29,5 29,3 33,4 30,4 29,3 35,6 33,4

bez kategorii 32,3 29,0 20,3 14,5 18,6 19,6 27,8 26,7 12,0 11,5 10,8

Rys. 6.4. Stopień wykorzystania pokoi hotelowych na terenie województwa świętokrzyskiego w latach 2006-2016 (w %).

Źródło: Opracowanie własne na podstawie [19, s. 50]; [20, s. 49]; [21, s. 83]; [22, s. 79]; [23, s. 84];

[24, s. 82]; [25, s. 86]; [26, s. 136]; [27, s. 142]; [12, s. 180]; [18].

Wykorzystanie pokoi w poszczególnych kategoriach hoteli jest również silnie zróżnicowane (zob.

rys. 4). W latach 2006-2010, w pierwszej kolejności turyści korzystali z hoteli cztero- (17% wzrost), trzy- (12%) i jednogwiazdkowych (37%) . Natomiast od 2011 r. (52.4%) chętnie wybierali także obiekt pięciogwiazdkowy. 18% (-) spadek frekwencji nastąpił w hotelach dwugwiazdkowych oraz (-) 67% w obiektach nie posiadających kategorii.

Aktualnie rozwój bazy noclegowej na terenie województwa świętokrzyskiego dotyczy zarówno luksusowych czterogwiazdkowych hoteli oraz obiektów o średnim standardzie głównie trzygwiazdkowych, które w największym stopniu zaspokajają popyt na miejsca noclegowe.

6.5. Kierunki rozwoju obiektów hotelowych w województwie świętokrzyskim

Współcześnie funkcjonujące hotele zobowiązane są do zapewniania kompleksowej oferty usług zarówno podstawowych jak i towarzyszących. Nieustanny wzrost wymagań gości, nasilająca się konkurencja oraz wzrastająca liczba luksusowych hoteli wywiera na inwestorach hotelowych konieczność przekształcenia bazy i dostosowania do nowych wymagań poszczególnych segmentów rynku. Dlatego też hotele o niższym standardzie powinny dokonać zmiany na bardziej funkcjonalne z nowoczesnym designem, zaawansowanymi rozwiązaniami technologicznymi oraz zapewniać szerszy zakres usług. Obiekty głównie jedno- i dwugwiazdkowe poza modernizacją i wdrażaniem innowacyjnych technologii powinny dokonać transformacji działalności oraz zapewniać różnego rodzaju pakiety usług, tak aby w porównaniu do nowych i luksusowych hoteli posiadały konkurencyjną ofertę. Wśród współczesnych kierunków rozwoju hotelarstwa należy wymienić [28, s.

26-29]:

rozwój nowych form obiektów hotelarskich np. tanich hoteli, hosteli, moteli, hoteli typu boutique (niewielkie, kameralne, luksusowe obiekty), hoteli spa&wellness;

97