Czasopismo powstaje dzięki współpracy wydawniczej: Wydawnictwa Adam Marszałek, Wydawnictwa Naukowego GRADO, China Renmin University Press, Uniwersytetu w Białymstoku
Kwartalnik 2021, nr 1 (131)
pod redakcją Doroty Misiejuk Mirosława Sobeckiego
RADA NAUKOWA
Magdalena Bergmann (Bydgoszcz), Izabela Bieńkowska (Gliwice), Susana Coimbra (Portugalia), Peter Cunningham (Wielka Brytania), Zdzisława DackoPikiewicz (Dąbrowa Górnicza), Zenon Gajdzica (Cieszyn), Constantin Geambaşu (Rumunia), Adam Grzeliński (Toruń), Agnieszka Jeran (Poznań), MartJan de Jong (Holandia), Stanisław Juszczyk (Gliwice), Christian Karner (Wielka Brytania), Arkadiusz Karwacki (Toruń), Mike Keen (USA), Nino Kemertelidze (Gruzja), Marek Konopczyński (Białystok), Michaił Kurajew (Rosja), Tadeusz Lewowicki (Warszawa), Joanna MarszałekKawa (Toruń), Zbyszko Melosik (Poznań), Miao Huashou (Chiny), Jerzy Nikitorowicz (Białystok), Joanna PiechowiakLamparska (Toruń), Donald Pienkos (USA), Kazimierz Pierzchała (Lublin), Vladimir Ploskikh (Kirgistan), Alistair Ross (Wielka Brytania), Mirosław Sobecki (Białystok), Egon Spiegel (Niemcy), Konrad W. StudnickiGizbert (Kanada), Krzysztof Szewior (Warszawa), Władysława Szulakiewicz (Toruń), Mirosław Józef Szymański (Warszawa), Pál Tamás (Węgry), Marek Walancik (Dąbrowa Górnicza), Anna Wiłkomirska (Warszawa) ZESPÓŁ REDAKCYJNY Mirosław Sobecki – redaktor naczelny Anna Wiłkomirska – zastępca redaktora naczelnego Dorota Misiejuk – zastępca redaktora naczelnego Beata Pituła – zastępca redaktora naczelnego Arleta Hrehorowicz – zastępca redaktora naczelnego Emilia ŻyłkiewiczPłońska – członek Redakcji, sekretarz Jia Hanjun – sekretarz Paweł Jaroniak – sekretarz REDAKTORZY TEMATYCZNI Małgorzata Niesiobędzka – psychologia, Ewa Owczarz – filologia, językoznawstwo, Katarzyna Citko – kulturoznawstwo, Alina Wróbel – pedagogika, Arleta Hrehorowicz – prawo, pedagogika, Małgorzata Halicka – socjologia, Elżbieta Czykwin – socjologia, Agnieszka Jeran – socjologia, historia, Daniel Żuromski – filozofia, kognitywistyka KOREKTA Sylwia Sass – język polski, Damian Kaja – język angielski Tang Li – język chiński REDAKCJA TECHNICZNA Iwona Banasiak PROJEKT OKŁADKI www.bluz.pl © Copyright by Wydawnictwo Adam Marszałek © Copyright by Wydawnictwo Naukowe GRADO Toruń 2021 ISSN 1230266X Prenumeratę instytucjonalną można zamawiać w oddziałach firmy Kolporter DP Sp. z o.o. na terenie całego kraju. Informacje pod numerem infolinii 0801 40 40 44 lub na stronie internetowej http://sa.kolporter.com.pl/ Redakcja kwartalnika „Kultura i Edukacja”, ul. Lubicka 44, 87100 Toruń, tel. 56 664 22 35 email: info@kulturaiedukacja.pl, info_eng@kulturaiedukacja.pl, www.kulturaiedukacja.pl
www.marszalek.com.pl, email: info@marszalek.com.pl Drukarnia, ul. Warszawska 54, 87148 Łysomice, tel. 56 678 34 78
Kultura i Edukacja 2021 nr 1 (131) www.kultura-i-edukacja.pl
Spis treści
ARTYKUŁY – STUDIAEWA OGRODZKAMAZUR
Społeczne „zakotwiczanie” przejawiane przez młodych uczących się
na pograniczu polskoczeskim: poczucie spójności, odrębności i ciągłości . . . 11 KATARZYNA MONIKA TABORSKA
Obrazowanie ziemi wielokrotnej. Szkic o wybranych sposobach przedstawiania nowych pograniczy niemieckopolskich . . . 34 ANNA JÓZEFOWICZ
Edukacyjny potencjał książek obrazkowych na przykładzie twórczości
Iwony Chmielewskiej . . . 50 MARIUSZ KORCZYŃSKI, MATEUSZ STEFANEK
Lokacyjne uwarunkowania dystansu społecznego wobec „obcych” polskich
i ukraińskich studentów . . . 65 URSZULA LEWARTOWICZ
Pedagogie kabaretu – wstęp do tematu . . . 96 MAŁGORZATA MAGDALENA LISIECKAMUNIAK
Cinecittà w Rzymie – kompleks filmowy, muzealny i technologiczny . . . 109 AGNIESZKA PANAS Analiza muzycznych środków wyrazu jako klucz do wykonania cyklu kolęd i pastorałek Narodziła nam się dobroć Stanisława Hadyny . . . 122 EWELINA KONIECZNA Lament nad światem. O ludzkiej godności, nierównościach i niepokojach społecznych w kinie najnowszym . . . 143 ADELA BOŻENA KOŻYCZKOWSKA
Pedagogia autorytetu. Przyczynek do dyskusji nad podmiotowością dziecka . . . 156 KINGA KONIECZNYPIZOŃ
Kultura szkoły w narracji dziecka. Pomiędzy szansą a zagrożeniem dla rozwoju dzieckaucznia . . . 169
Spis treści
6
MARTA MIROSŁAWA PERKOWSKA
Postawy młodzieży akademickiej wobec transplantacji a ich poczucie
koherencji . . . 185 URSZULA KLAJMONLECH
Praca lekarzy i personelu medycznego nad trajektorią rzadkiej choroby dziecka
i jego rodziny. Analiza biografii . . . 204 JOLANTA AMBROŻEWICZ
Rola organizacji biznesowych i tworzonych tam relacji wspierających
przedsiębiorców w radzeniu sobie z kryzysem podczas pandemii COVID19 . . . 219 MAŁGORZATA ELŻBIETA KRAWCZYKBLICHARSKA
Kompetencje i ich profesjonalizacja jako czynnik rozwoju współczesnego
człowieka . . . 237 JOANNA WANDA KOZIELSKA
Między fantazją a rzeczywistością. Rzecz o strategiach konstruowania edukacyjnozawodowej przyszłości . . . 254 RECENZJE JANUSZ MARIAŃSKI Maria LibiszowskaŻółtkowska, Homo religiosus. Szkice socjologii religii, Zakład Wydawniczy NOMOS, Kraków 2021, ss. 295 . . . 277 KATARZYNA WROŃSKA Sławomir Sztobryn (red.), Dziedzictwo Bronisława Ferdynanda Trentowskiego w 150lecie śmierci Filozofa, Wydawnictwo Naukowe TPF Chowanna, Łódź 2019, ss. 346 . . . 285
Kultura i Edukacja 2021 nr 1 (131) www.kultura-i-edukacja.pl
Contents
ARTICLES – STUDIESEWA OGRODZKAMAZUR
The social “anchoring” manifested by the young educated in the PolishCzech
borderland: the feeling of integrity, separateness and continuity . . . 11 KATARZYNA MONIKA TABORSKA
The imagery of multiple land. An outline of selected ways of presenting new
GermanPolish borderlands . . . 34 ANNA JÓZEFOWICZ
Educational potential of picturebooks on an example works
of Iwona Chmielewska . . . 50 MARIUSZ KORCZYŃSKI, MATEUSZ STEFANEK
Locational conditions of social distance towards “foreign” Polish and Ukrainian students . . . 65 URSZULA LEWARTOWICZ
Cabaret pedagogies – introduction to the topic . . . 96 MAŁGORZATA MAGDALENA LISIECKAMUNIAK
Cinecittà in Rome – the complex of film, museum and technology . . . 109 AGNIESZKA PANAS Analysis of musical means of expression as a key to performing a cycle of fourteen carols and pastorals Narodziła nam się dobroć [Goodness was Born] by Stanislaw Hadyna . . . 122 EWELINA KONIECZNA Lamentation over the world. About inequalities and social unrest in the latest cinema . . . 143 ADELA BOŻENA KOŻYCZKOWSKA
Pedagogy of authority. A contribution to the discussion on the subjectivity
of a child . . . 156 KINGA KONIECZNYPIZOŃ
School culture in a child’s narrative. Between the chance and the threat to
Contents
8
MARTA MIROSŁAWA PERKOWSKA
Attitudes of academic youth towards transplantation and their sense
of coherence . . . 185 URSZULA KLAJMONLECH
The work of doctors and medical personnel on the trajectory of a rare disease
of a child and his family. Biography analysis . . . 204 JOLANTA AMBROŻEWICZ
The role of business organizations and the relationships that support entrepreneurs in coping with the crisis during the COVID19 pandemic . . . 219 MAŁGORZATA ELŻBIETA KRAWCZYKBLICHARSKA
Competences and their professionalization as a factor of modern man’s
development . . . 237 JOANNA WANDA KOZIELSKA
Between dreams and reality – few words about the strategies of constructing the educational and professional future . . . 254 REVIEWS JANUSZ MARIAŃSKI Maria LibiszowskaŻółtkowska, Homo religiosus. Szkice socjologii religii [Homo religiosus. Sketches of the sociology of religion], Zakład Wydawniczy NOMOS, Kraków 2021, pp. 295 . . . 277 KATARZYNA WROŃSKA Sławomir Sztobryn (ed.), Dziedzictwo Bronisława Ferdynanda Trentowskiego w 150lecie śmierci Filozofa [Legacy of Bronisław Ferdynand Trentowski in his 150th death anniversary], Wydawnictwo Naukowe TPF Chowanna, Łódź 2019, pp. 346 . . . 285