1
SPIS ZAW ARTOŚCI^ 0 tf tf c J J
TECZKI .yt}Q}9. .... rr
D . : & : M A l £ 5 $ ± . % i k ...
UTo S-ft •c3 .( -
• • • r • V*\* • • • • • • • • • • • • • • • • • » • • tai • •!• • • • • • • • • • • • • • • • • •
I./l. Relacja f y v 5 &; ■
I./2. D okum enty ( sensu stricto) dotyczące relatora lc^ £ ó f i ~' h)
LI./3. Inne m ateriały dokum entacyjne dotyczące relatora “
"II. M ateriały uzupełniające relację t , Ą O . h
I I I ./l. M ateriały dotyczące rodziny relatora ~*
III./2. M ateriały dotyczące ogólnie okresu sprzed 1939 r. ---
1II./3. M ateriały dotyczące ogólnie okresu okupacji ( 1939-1945)
III./4. M ateriały dotyczące ogólnie okresu po 1945 — *
III./5. Inne
IV. Korespondencja
. i . ) .. hv. tó?v0C?y... h .J j...~
V. N azwiskowe karty informacyjne
VI. Fotografie P W O &r( A 4
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
za św ia d cze n ie.
■■■’ '
'
jn« podstaw ie upoważnienia n a czeln eg o wodza|
,
I i ^owodcy iir n ii jrorajjowea gen urota upowa- i żn ia ją c y c h komendantow insp ek toratów .&J1-
do nadawania s to p n i p o d o fic e r s k ic h nadajeę p a rty za n to w i anowi nockowi p s . waryla
^ s to p ie ń p o d o fic e r s k i s ie r ż a n t a .z d n iea ^
^ l s t y c z n ia .945 r . rozkazem 3 7 /- 4 $ .
1- V M.p. o . gruonia r . 4
. hf
■ * iuadt in sp ek toratu .aja. ńurtownia^
; . - V .
14
15
16
17
18
Dobek Jan Edmund ps. „Maryla” (1919- -2001), partyzant Oddziału Partyzanckiego (OP) TOW „Gryf Pomorski” - AK krypt. „Szyszki”.
Urodzony 28 II 1919 w Popówce gm. Brusy, syn rolnika Jana i Kornelii z d. Wysockiej. Oj
ciec walczył w I wojnie światowej, poległ w listopadzie 1918 na Ukrainie w czasie odwrotu wojsk niemieckich. W 1922 matka powtórnie wy
szła za mąż za Augusta Niesiołowskiego. J. D.
zamieszkał z rodziną w Popówce na 103,6 ha majątku ziemskim. Do szkoły powszechnej uczęszczał w Wielu. Po ukończeniu w 1938 gim
nazjum w Chojnicach pracował w gospodarstwie rodziców.
W październiku 1939 włączył się w organi
zowanie samopomocy, m.in. ukrywanie zagro
żonych aresztowaniem, w tym także polskich żołnierzy zbiegłych z niemieckiej niewoli. Jesienią 1939 nawiązał, przez Wojciecha Warsińskiego ps. „Jeleń”, kontakt z grupą konspiracyjną ukrywającego się ks. Józefa Wryczy ps. „Ra- wycz” (Józef Wrycza-Rekowski). Dostarczał akumulatory do radia, które łado
wał w młynie. W lutym 1940 „Jeleń” zaprzysiągł J. D. do TOW „Gryf Kaszub
ski/Pomorski”. Przyjął ps. „Maryla”. Od 25 V 1940 żył na stopie nielegalnej, groziło mu bowiem aresztowanie z powodu podejrzeń gestapo o kontakty z ks.
J. Wryczą. Wtedy został aresztowany też Alfons Majkowski, nauczyciel ukry- ^ wający się w Popówce i Jan Dolny, członek „Gryfa”. W 1942 nawiązał kontakt ^ z Janem Szalewskim ps. „Sobol”, kmdt. „Gryfa” na pow. Kościerzyna i dcą — oddz. partyzanckiego. Od tego czasu do 1945 był partyzantem „Szyszek”, które w 2. połowie 1943 J. Szalewski podporządkował KO AK Pomorze. Skierowany ^ do grupy partyzanckiej Jana Kłamana ps. „Ludwik”, potem utrzymywał również ^ kontakty z grupami „Szyszek”: W. Warsińskiego, Ambrożego Masłowskiego (Ambroży Przytarski) ps. „Sokół”. Do jego zadań należało utrzymanie łączności, J?
prowadzenie nasłuchu radiowego, wywiadu, organizowanie samoobrony oraz >
zaopatrzenie w żywność, leki, odzież, a także budowa schronów. Prowadził ys?
wywiad na terenie pow. chojnickiego i kościerskiego na obrzeżach poligonu SS Prusy Zachodnie. Jego informatorzy rekrutowali się często spośród Polaków po- , siadających niemiecką grupę narodowościową. Do wiosny 1944 Popówka sta- : nowiła skrzynkę kontaktową grup part. OP „Szyszki”, punkt zaopatrzenia, była ^ kwaterą partyzantów (rodzina J. Dobka została wywieziona do obozu przesie- dleńczego w Potulicach za odmowę podpisania wniosku o przyjęcie nln).
W kwietniu 1944 uczestniczył w udanej akcji uwolnienia W. W arsiń sk ie g o ^ i grupy Polaków z aresztu żandarmerii w Brusach. Akcją dowodził J. Szalewski.
W okresie od października do grudnia 1945 był aresztowany, a potem inwi
gilowany przez UBP w Kościerzynie. Gdy w wyniku reformy rolnej rodzina zo
stała wywłaszczona, wyjechał na Ziemie Zachodnie i zamieszkał w Jeleniej Gó
rze. Tu w latach 1950-1957 był zobowiązany do cotygodniowego meldowania się w UBP. Pracownik administracji w urzędach państwowych woj. jeleniogór
skiego, 1 III 1979 przeszedł na emeryturę. W latach 1979-1987 był w Zarz. _ Woj. ZBoWiD w Jeleniej Górze sekretarzem komisji odznaczeniowej i wicepreze
sem (od 1981). Zmarł 25 XI 2001.
Rozkazem z 1 I 1945 (nr 37/45) mianowany sierż. przez kmdt. Insp. AK Chojnice J. Szalewskiego.
Odznaczony m.in.: Krzyżem Walecznych, Krzyżem Armii Krajowej, Krzy
żem Partyzanckim, Medalem Akcji „Burza”, Krzyżem Kawalerskim Orderu Od
rodzenia Polski.
Dnia 15 IX 1945 zawarł związek małżeński z Anną Rekowską. Miał troje dzieci.
Rekowska Anna ps. „Łobuzek” (żona); wywiadowczym OP „Szyszki”.
Obecnie emerytowana nauczycielka w Jeleniej Górze. Zaprzysiężonymi człon
kiniami TOW „GP”-AK, pełniącymi obowiązki kwaterniczek i łączniczek były siostry: Gertruda Niesiołowska (zam. Majkowska), Jadwiga Ryłko, Marta Szeli
ga. W łączności działał też Eugeniusz Szeliga (siostrzeniec).
APAK, T.: Dobek J. E., Klaman J., Panczocha S., Rekowska A., Szalewski J., Wi- tuszyńska L.; S a d o w s k i E., Otrzymałem pseudonim „Ludwik", w: W mroku no
cy, zebrał i opr. K. Szczepański, Chojnice 1996, s. 60; S z c z ę s n y B., Organizacja
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
K
N a z w i s k o i imie: D O B E K J A N B I O G R A M :
D o b e k J a n n a l e ż a Z d o g r u p y p a r t y z a n c k i e j
L e o n a r d a B r z e z i ń s k i e g o i A n t o n i e g o P e p l i h s k i e g o . ( S z c z ę s n y B . : O r g a n i z a c j a r u c h u o p o r u w p o w i e c i e c h o j n i c k i m w l a t a c h 1 9 3 9 - 1 9 4 5 . s. 33. Z e s z y t y C h o j n i c k i e N r 3)
31
32
33
34