ZAKRES MATERIAŁU DO EGZAMINU Z MIKROBIOLOGII I. MIKROBIOLOGIA OGÓLNA:
1. Systematyka, morfologia i właściwości biologiczne bakterii i wirusów 2. Fizjologiczna flora bakteryjna człowieka
3. Mechanizmy chorobotwórczości bakterii i wirusów
4. Podstawy epidemiologii – rezerwuar zarazka, źródło zakażenia, drogi przenoszenia zarazków, wrota zakażenia
5. Podstawy diagnostyki mikrobiologicznej – metody barwienia, hodowli, identyfikacji 6. Antybiotyki i chemioterapeutyki – podział, mechanizm działania, zakres działania.
7. Oporność drobnoustrojów na leki – powstawanie oporności, jej mechanizmy, przenoszenie i laboratoryjne metody oznaczania
8. Odkażanie i wyjaławianie – definicje, metody
9. Pobieranie, przechowywanie i transport materiałów biologicznych do badań bakteriologicznych.
II. MIKROBIOLOGIA LEKARSKA:
1. Ziarenkowce Gram-dodatnie Rodzaj Micrococcus Rodzaj Kytococcus Rodzaj Kocuria
Rodzaj Staphylococcus Rodzaj Streptococcus Rodzaj Enterococcus Rodzaj Finegoldia Rodzaj Micromonas
2. Ziarenkowce Gram-ujemne Rodzaj Neisseria
Rodzaj: Moraxella Rodzaj Veilonella 3. Krętki
Rodzaj Treponema Rodzaj Borrelia Rodzaj Leptospira
4. Gram-ujemne pałeczki tlenowe lub mikroaerofilne Rodzaj Pseudomonas
Rodzaj Burkholderia
Rodzaj Stenotrophomonas Rodzaj Acinetobacter Rodzaj Legionella Rodzaj Tatlockia Rodzaj Fluoribacter Rodzaj Brucella Rodzaj Bordetella Rodzaj Francisella Rodzaj Bartonella
5. Gram-ujemne pałeczki względnie beztlenowe Rodzaj Escherichia
Rodzaj Salmonella
Rodzaj Shigella Rodzaj Klebsiella Rodzaj Proteus Rodzaj Yersinia Rodzaj Vibrio Rodzaj Pasteurella Rodzaj Haemophilus Rodzaj Gardnerella
6. Gram-ujemne pałeczki mikroaerofilne Rodzaj Campylobacter
Rodzaj Helicobacter
7. Gram-ujemne pałeczki beztlenowe Rodzaj Bacteroides
Rodzaj Fusobacterium Rodzaj Porphyromonas Rodzaj Prevotella
8. Gram-dodatnie pałeczki nieprzetrwalnikujące Rodzaj Corynebacterium
Rodzaj Arcanobacterium Rodzaj Listeria
Rodzaj Erysipelothrix Rodzaj Lactobacillus
9. Gram-dodatnie pałeczki przetrwalnikujące (laseczki) Rodzaj Bacillus
Rodzaj Clostridium 10. Prątki
11. Promieniowce
Rodzaj Actinomyces Rodzaj Nocardia Rodzaj Actinomadura Rodzaj Streptomyces Rodzaj Rhodococcus Rodzaj Dermatophilus
12. Riketsje i Chlamydie
13. Mykoplazmy i Formy L bakterii III. WIRUSOLOGIA OGÓLNA
1 .Budowa i replikacja wirusów 2. Klasyfikacja wirusów
3. Diagnostyka zakażeń wirusowych
4. Profilaktyka i leczenie chorób wirusowych 5. Mechanizmy chorobotwórczości wirusów.
6. Odporność w zakażeniach wirusowych IV; WIRUSOLOGIA LEKARSKA SZCZEGÓŁOWA A. DNA wirusy
1. Rodzina Adenoviridae 2. Rodzina Herpesviridae 3. Rodzina Poxviridae
4. Rodzina Papovaviridae 5. Rodzina Parvoviridae 6. Rodzina Hepadnaviridae B. RNA wirusy
1. Rodzina Picornaviridae 2. Rodzina Caliciviridae 3. Rodzina Reoviridae
4. Rodzina Orthomyxoviridae 5. Rodzina Paramyxoviridae 6. Rodzina Rhabdoviridae 7. Rodzina Filoviridae 8. Rodzina Togaviridae 9. Rodzina Flaviviridae 10. Rodzina Bunyaviridae 11. Rodzina Arenaviridae 12. Rodzina Coronaviridae 13. Rodzina Astroviridae 14. Rodzina Retroviridae
C. Wirusy niesklasyfikowane V.
1. Bakteryjne i wirusowe choroby odzwierzęce.
2. Zawodowe zagrożenia biologiczne.
3. Zakażenia szpitalne – definicja, czynniki ryzyka, epidemiologia, postacie kliniczne, czynniki etiologiczne, organizacja i zadania Zespołu Zakażeń Szpitalnych i Komitetu Zakażeń Szpitalnych.
VI. TREŚCI WYKŁADÓW
1. Wstęp do mikrobiologii.
Rys historyczny i złożoność współczesnej mikrobiologii. Pojęcie infekcjologii. Podział drobnoustrojów. Znaczenie mikrobiologii i diagnostyki mikrobiologicznej we współczesnej medycynie. Broń biologiczna.
2. Podstawy mikrobiologii cz. I
Klasyfikacja, budowa i rozmnażanie bakterii. Wzrost i śmierć komórki bakteryjnej.
Powstawanie i rola biofilmu – spojrzenie mikrobiologa i lekarza. Metabolizm bakterii.
3. Podstawy mikrobiologii cz. II
Translokacja bakterii. Mechanizmy transferu genów między bakteriami. Metody identyfikacji bakterii ze szczególnym uwzględnieniem zastosowania cytometrii przepływowej w bakteriologii; diagnostyka molekularna.
4. Rola mikrobiota w rozwoju odpowiedzi immunologicznej u człowieka.
Mikrobiom człowieka w zdrowiu i w chorobie.
5. Komensale i pasożytnicza flora mikrobiologiczna człowieka.
Drobnoustroje kolonizujące skórę. Drobnoustroje kolonizujące drogi oddechowe.
Drobnoustroje kolonizujące przewód pokarmowy. Drobnoustroje kolonizujące układ moczowo-płciowy. Mechanizmy patogenezy bakteryjnej.
6. Bakterie Gram(+) jako patogeny ludzkie.
Ziarenkowce – rodzaj Staphylococcus, Streptococcus, Enterococcus, Peptococcus, Peptostreptococcus. Pałeczki – rodzaj Actinomyces, Corynebacterium, Mycobacterium, Nocardia. Laseczki tlenowe –rodzaj Bacillus. Laseczki beztlenowe – rodzaj Clostridium.
Pałeczki – rodzaj Listeria, Lactobacillus, Erysipelothrix, Gardnerella.
7. Bakterie Gram(-) jako patogeny ludzkie.
Ziarenkowce – rodzaj Neisseria. Krętki – rodzaj Leptospira, Borrelia, Treponema.
Pałeczki jelitowe – rodzina Enterobacteriaceae; rodzaj- Vibrio, Pseudomonas. Pałeczki beztlenowe – rodzaj Bacterioides, Fusobacterium, Prevotella, Porphyromonas. Riketsje, Chlamydie, Mykoplazmy.
8. Patogeny alarmowe. Przepisy prawne.
9. Naturalne peptydy drobnoustrojowe (PAD) i antybiotyki.
Występowanie w przyrodzie, klasyfikacja, struktura, mechanizmy działania.
Powstawanie i mechanizmy oporności na PAD i antybiotyki. Mechanizmy warunkujące oporność biofilmów bakteryjnych na czynniki antymikrobiologiczne.
10. Zoonozy - niedoceniony problem kliniczny.
11. Wirusy jako patogeny człowieka cz. I Wirusy DNA: o genomie w postaci jednoniciowego DNA, o genomie dwuniciowego DNA
Hepadnawirusy: WZWB i WZWD.
12. Wirusy jako patogeny człowieka cz. II
Wirusy RNA: o genomie w postaci jednoniciowego RNA o dodatniej i ujemnej polarności, o genomie w postaci dwuniciowego RNA. Patogeny mniejsze od wirusów- wiroidy, priony.
13. Ludzki wirus upośledzenia odporności – HIV.
Budowa, drogi zakażenia, chorobotwórczość. Zespół AIDS – epidemiologia, patogeneza, przebieg kliniczny, diagnostyka.
14. HPV – koń trojański XXI wieku.
15. EBOLA – zagrożeniem cywilizacji ? 16. Wirusy jako broń biologiczna.
17. Odpowiedź organizmu ludzkiego w zakażeniach wirusowych i bakteryjnych.
Znaczenie obrony przeciwzakaźnej w zależności od drobnoustroju. Bariery chroniące przed zakażeniem. Unikanie odpowiedzi immunologicznej przez bakterie. Odpowiedź przeciwwirusowa. Unikanie odpowiedzi immunologicznej przez wirusy.
18. Szczepionki przeciw drobnoustrojom.
Szczepionki bakteryjne. Szczepionki wirusowe. Programy i kalendarz szczepień.
19. Zakażenia szpitalne.
Etiologia zakażeń szpitalnych. Akty prawne. Organizacja i zadania Zespołu Zakażeń Szpitalnych.
Wdrażanie procedur zapobiegających zakażeniom szpitalnym. Znaczenie nadzoru, kontroli, szkoleń personelu.
