USTAWODAWSTWO OBOWIĄZUJĄCE W GÓRNOŚL. CZĘŚCI WOJ EW. ŚLĄSKIEGO
O R D Y N A C J A
D L A G M IN W IEJSKIC H
Z 3=G0 LIPCA 1891 R.
I U S T A W Y D O D A T K O W E
P R Z E Ł O Ż Y Ł , Z E S T A W IŁ I Z A O P A T R ZY Ł W O B JA Ś N IE N IA
Dr. STAN. OLSZEWSKI
W IO E S T A R O S T A W R Y B N I K U
— = — K A T O W I C E 1927 — :---
N A K Ł A D E M A U T O R A
C Z C IO N K A M I DRUKARNI Ś L Ą S K . U RZĘD U W O JE W Ó D Z K .
- C E N A (Z P R Z E S Y Ł K Ą ) 5 , 5 0 Z Ł . -
Ustawodawstwo Województwa Śląskiego.
O n M dli omln w ttklclt
z dnia 3. lipca 1891
w ra z
z u sta w ą o zw ią zk a ch c e lo w y c h
z dnia 19. lipca 1911 i
g m in n a o rd y n a cja w y b o r c z a
z dnia 5. maja 1926
w brzmieniu ust. z dnia 29. października 1926.
Przetożyi, zestaw ił i zaopatrzył w objaśnienia Dr. S ta n . O l s z e w s k i ,
W ic e s ta r o s ta w R y b n ik u
K atowice 1927. — Nakładem autora.
C z c io n k a m i D ru k a rn i Ś lą s k ie g o U rzęd u W o je w ó d z k ie g o .
W szelkie prawa zastrzeżone.
Ä G
K - K fm iA
45 • X. d ( V
PRZEDMOWA.
Niniejsze tłum aczenie i zestaw ienie ustaw obowią- zującj'ch gm iny w iejskie w górnośląskiej części w o je
w ó d z tw a śląskiego m a na celu z jednej stro n y ułatw ić urzędnikom kom unalnym zorientow anie się w obecnie obow iązujących przepisach p ra w n y ch d o ty czą cy ch gmin wiejskich, a z drugiej stro n y w y p rz eć używ ane dotych
czas podręczniki niemieckie, k tó ry ch w skazów ki w wielkiej części przestarzałlei, utrudniają w znacznym stopniu urzędow anie. P odręczn ik te n zestaw iony dla p ra k ty c zn eg o użytku niem a pretensji d o opracow ania w yczerpującego w olnego od błędów , w o b ec czego p ro szę o przy jęcie go z tą m yślą przew odnią jaka kiero
w a ła autorem , o ra z o zw rócenie mi uwagi; na ew entl.
jego niedom agania.
P rag n ąłb y m w końcu, by ten drobny w y siłek za
chęcił innych kolegów do p ra c y nad spolszczeniem i ze- braniiem obow iązujących
Wtult. w ojew ództw ie p rz e pisów p raw nych, by nie ‘tylko praw nicy lecz i szerszy ogół miał m ożność zorientow ania się w skom plikow a
ne m ustaw o d aw stw ie Śląska, . co w w ysokim stopniu m oże się p rzy czy n ić do uspraw nienia adm inistracji.
R y b n i k , dnia 20-go lipca 1927 r.
A u t o r .
4
S k r ó t y :
D z. U s t. Ś l. = D z ie n n ik U s ta w Ś lą s k ic h .
D z. U . R . P . = D z ie n n ik U s ta w R z e c z y p o s p o lite j P o ls k ie j.
D z. Min. s t r . = D z ie n n ik M in is te r s tw a s t r o n a . K, K. = K o d e k s K a r n y n ie m . z d n ia 30. m a ja 1870 r.
K. c. == K o d e k s c y w iln y n ie m ie c k i z d n ia 18. 8. 1896 r. (Z b.
u. p r. 195).
n . p. — n a p r z y k ła d .
O g . p r . k r . = O g ó ln e ' p r a w o k r a jo w e (A llg em . L a n d r e c h t) z d n ia 5 -g o lu te g o 1794 r .; lic z b a r z y m s k a o z n a c z a c z ę ś ć , a r a b s k a t y t u ł n. p. II, 10 = c z ę ś ć II t y t u ł 10.
O rz . S . A d. — o r z e c z e n ie K ró l. P r u s k ie g o S ą d u A d m in is tr a c y jn e g o ; p i e r w s z a c y f r a o z n a c z a to m , d r u g a s tr o n ę . O rd . w y b ó r . = u s t a w a z d n ia 5. m a ja 1926 r. (D z. U s t. Ś l.
N r. 13, p o z . 22).
U s t. o o g . z a r z . k r . = u s t a w a o o g ó ln y m z a r z ą d z ie k r a ju z d n ia 3 0 -g o lip c a 1883 r . (Z b . u. p r . s t r . 195).
U s t. o z w . c e l. = u s t a w a o z w ią z k a c h c e lo w y c h , ( Z w e c k v e r b a n d s g e s e t z ) z d n ia 19-go lip c a 1911 r. (Z b. u. p r . s t r . 115).
W o je w . = D r a S t. K. W o je w ó d z k ie g o , G m in n a O r d y n . W y b o r c z a d la G ó r n . Ś lą s k a , w y d a n a n a k ła d e m Z w ią z k u U r z ę d n ik ó w P a ń s t w . S a m o r z ą d o w y c h i K o m u n a ln y c h , K a to w ic e 1926.
Z b. u s t. p r . s t r . = r z b ió r u s t a w p r u s k ic h s t r o n a ;■
Z b. u. p. = z b ió r u s t a w p a ń s t w a ( R e ic h s g e s e tz b la tt) .
5
S p i s rzeczy.
Ordynacja dla gmin wiejskich z 3. 7. 1891 • .
T y t u ł I.
P o s ta n o w i e n ia o g ó ln e §§ 1— 4 ...
T y t u ł II.
G m in y w ie js k ie §§ 5— 1 2 1 ...
S ta n o w is k o p r a w n e g m in w ie js k ic h §§ 5— 6
P r z y n a le ż n o ś ć g m in n a . P r a w a i o b o w ią z k i o s ó b do g m in y p r z y n a le ż n y c h §§ 7— 3 8 ...
C z ło n k o w ie g m in y , ic h p r a w a i o b o w ią z k i §§ 39— 48 R a d a g m in n a §§ 68— 73 ...
M a ją te k g m in y §§ 68— 73 ...
A d m in is tr a c ja g m in w ie js k ic h §§ 74— 91 . . . . Z a k r e s d z ia ła n ia z g r o m a d z e ń i r a d g m in n y c h §§ 102— 116 P ł a t n i u r z ę d n i c y g m in n i, ic h w y n a g r o d z e n ie i z a o p a
tr z e n ie §§ 117— 1 1 8 ...
B u d ż e t g m in n y §§ 119— 1 2 1 ...
T y t u ł III i IV n ie a k tu a ln y . T y t u ł V.
N a d z ó r p a ń s t w o w y (§§ 130— 1 4 5 ) ...
T y t u ł V I.
P o s ta n o w i e n ia w y k o n a w c z e i p r z e jś c io w e (§§ 146— 149)
Ustawa o zw iązkach celow ych z 19. 7. 1911 Gminna ordynacja w yborcza z 5. 5. 1926 . .
R o z d z i a ł I.
P r a w o w y b o r u i w y b ie r a ln o ś c i ( a r t . 1— 9) . . . . W y m o g i p r a w a w y b i e r a n i a a r t. 1 ...
W y ją tk i w p r a w ie w y b i e r a n i a a r t. 2 ...
s tr . 9
9
14 14 16 17 19 21 25 38 46 47
51
57
59 73
73 73 74
6
Str..
P r a w o w y b i e r a l n o ś c i o s ó b z a m i e s z k a ły c h w k ilk u g m i
n a c h a r t . 3 ... 75 W y k lu c z e n ie o d p r a w a w y b i e r a n i a a r t. 4 . . . . 75.
P r a w o w y b i e r a l n o ś c i a r t. 5 . 79
W y ją tk i w p r a w ie w y b i e r a l n o ś c i a r t. 6 . . . . 80 P o k r e w i e ń s t w o i p o w i n o w a c t w o a r t. 7 . . . . 80 U lg i d la w y b o r c ó w a r t . 8 ...81 O b o w ią z e k w y k o n a n i a p r a w a w y b i e r a n i a a r t . 8 a i b . , 81 O b o w ią z e k p r z y ję c i a w y b o r u a r t. 9 ...82
R o z d z i a ł II.
I lo ś ć c z ło n k ó w R a d y g m in n e j i Z a r z ą d u G m in n e g o ( a rt.
10— 11 82
O k r e s w y b o r c z y a r t. 1 1 ... 83 R o z d z i a ł III.
R o z p is a n ie i p r z y g o to w a n i e w y b o r ó w ( a r t , 12— 26) . . 83 L is ty w y b o r c z e a r t. 1 2 ...r , 8_3 S p o r z ą d z e n ie o d b ite k lis t w y b o r c z y c h a r t. 13 . . . 84 O g ło s z e n ie w y ł o ż e n i a lis t w y b o r c z y c h , p r z e d ło ż e n ie lis t
k a n d y d a t ó w , lis t p o łą c z o n y c h i w n io s k i c o d o K o m isji W y b o r c z e j a r t. 1 4 ...85 Z a r z u ty p r z e c iw k o lis to m w y b o r c z y m a r t. 15 . . . 86
K o m isja r e k la m a c y jn a a r t. 16 . . . 87
P o s tę p o w a n i e p r z y w n ie s ie n iu p r o t e s tu a r t. 17 . . 87 D o d a tk o w e w y ło ż e n ie lis t w y b o r c z y c h , a r t. 18 . , 88 S y s te m w y b o r c z y , a r t. 1 9 ... 89 L is ty k a n d y d a t ó w a r t. 2 0 ... 89 T r e ś ć lis ty k a n d y d a t ó w a r t . 2 1 ...90 P o s tę p o w a n i e z lis ta m i k a n d y d a t ó w a r t. 22 . . . 91 S p r o s to w a n i e lis t k a n d y d a t ó w a r t. 23 . . . 91 Z m ia n y w lis ta c h k a n d y d a t ó w a r t. 24 . . . ' . . 92 O g ło s z e n ie lis t k a n d y d a t ó w a r t . 2 5 ...92 P o ł ą c z o n e l is ty k a n d y d a t ó w a r t . 26 . . . . . 93-
R o z d z i a ł IV.
O g ło s z e n ie w y n ik u w y b o r ó w b e z g ło s o w a n ia a r t. 27 . 93 R o z d z i a ł V.
W y b o r y ( a r t . 28— 40) 94
D z ie ń i lo k a l w y b o r c z y a r t. 2 8 ...94 Z a k a z p o d a w a n i a t r u n k ó w a lk o h o lo w y c h a r t. 29 . . 94 O g ło s z e n ie w y b o r ó w a r t. 30 . . . '. . 94
K o m is je w y b o r c z e a r t. 31 . . 94
R o z s t r z y g a n ie K o m isji W y b o r c z e j a r t. 3 2 ... 95 P r o t o k ó ł w y b o r c z y a r t. 3 3 ... 96
7 s tr .
Z a s tę p c a W ta d z y N a d z o r c z e j a r t. 34 . . . 96
M ę ż o w ie z a u f a n ia , a r t. 35 96 W s t ę p d o lo k a lu w y b o r c z e g o a r t. 3 6 ...97
G lo s o w a n ie a r t. 37 97 ~ Z a r z u ty p r z e c iw k o w y b o r c o m a r t. 3 8 ...98
P r z e r w a n i e w y b o r ó w a r t. 3 9 ...98
Z a m k n ię c ie g ło s o w a n ia a r t. 4 0 ... 99
R o z d z i a ł V I. * S t w ie r d z e n ie i o g ło s z e n ie w y n ik u w y b o r ó w ( a r t . 41— 49) 99 L ic z e n ie g ło s ó w a r t. 41 . . . 99
N ie w a ż n e k a r t k i g ł o s o w a n ia a r t. 4 2 ... 100
R o z d z ia ł m a n d a tó w n a g r u p y w y b o r c z e a r t. 434 . . 100
P r z y d z ie le n i e p o z o s ta ły c h m a n d a tó w a r t. 44 . . . 101
O b lic z e n ie n a d lic z b o w y c h m a n d a tó w a r t. 45 . . . 102
R o z d z ia ł m a n d a tó w m ię d z y l is ty p o łą c z o n e a r t. 46 . 102 K to je s t w y b r a n y a r t . 4 7 ...103
O g ło s z e n ie w y n ik u w y b o r ó w a r t. 4 8 ... 103
W y p o ś r o d k o w a n ie w y n ik u w y b o r ó w , je ż e li w y b ie r a n o w e w ię c e j o k r ę g a c h a r t. 4 9 ...103
R o z d z i a ł V II. Ś r o d k i p r a w n e ( a r t . 50— 52 104 S p r o s to w a n ie w y n ik u w y b o r ó w , je ż e li w y b r a n o o s o b y n ie w y b ie r a ln e a r t. 5 0 ...104
Z a r z u ty p r z e c iw k o w y b o r o m a r t. 5 1 ...104
R o z s tr z y g n ię c ie o z a r z u ta c h a r t. 5 2 ... 105
R o z d z i a ł V III. Z a s tę p c a ( a r t . 53— 5 4 ) ... 105
P o w o ła n ie z a s tę p c ó w a r t . 5 3 ...105
U z u p e łn ie n ie lic z b y z a s tę p c ó w a r t . 5 4 ...106
R o z d z i a ł IX . W y b ó r z a r z ą d u g m in n e g o ( w m i a s t a c h ) ...106
Z w o ła n ie R a d y M iejsk iej a r t . 55 106 W y b ó r ła w n ik ó w h o n o r o w y c h a r t. 5 6 a ...107
S p o s ó b w y b o r u , a r t. 5 7 ...107
\ R o z d z i a ł X. W y b o r y d o z a r z ą d u g m in w ie js k ic h ( a r t . 58— 61) . . 108
Z w o ła n ie R a d y g m in n e j, a r t. 5 8 ...103
W y b ó r p r z e ło ż o n e g o g m in y , a r t. 5 9 ...109
W y b ó r ła w n ik ó w a r t. 60 i 6 0 a ... 109
W y b o r y k o m is y j g m in n y c h , a r t. 6 1 ... 110
8
s tr . R o z d z i a ł X I.
P o s ta n o w ie n ia k arn e ( a r t . 62, 6 2 a ) ... 110 R o z d z i a ł X II.
P o s ta n o w ie n ia o g ó ln e ( a r t . 63— 6 8 ) ...I l l W ła d z a N a d z o r c z a , a r t. 6 3 ...I l l P r a w o d o w y n a g r o d z e n i a , a r t. 64 . . . . . 112 W z o r y , a r t. 6 5 ... 112
Skorow idz a l f a b e t y c z n y ...
115O r d y n a c j a d la g m in w ie js k ic h §§ 1, 2. 9
Ordynacja dla gmin wiejskich
z dnia 3-go lipca 1891 r. (Zb. U. Pr. sir. 233) T y t u ł I.
P o s t a n o w i e n i a o g ó l n e .
§ 1.
Niniejsza o rd y n a cja dla gmin w iejskich obow iązuje gm iny w iejskie1) (i sam odzielne o b sz a ry dw orskie)'’) w następujących (prowincjach: w P ru sac h W schodnich, P ru sac h Zachodnich, w B randenburgii, na P om orzu, w P oznańskiem 3), na Śląsku i w Saksonii.
P rzy jęc ie p rz ez gm iny wiejskie, ordynacji dla gmin miejskich i n ao d w ró t p rz ez m iejskie, ordynacji dla gmin w iejskich, zależy o d zezw olenia R ad y M inistrów4) po w ysłuchaniu sejmiku pow iatow ego i R ad y W ojew ódz
kiej, a to na w niosek tychże gmin.
§
2
.G m iny wiejskie, jiakie .istniały w chwili w ejścia w życie niniejszej ustaw y, zatrzym ują sw e granice pod następującym i w arunkam i:
1) Ziemie, które nie są jeszcze wcielone do żadnej gminy, w inny być uchw ałą W ydz. P ow . p o w z ię tą po w ysłuchaniu in teresow anych połączone z jedną z gmin
4) C h a r a k t e r g m in y w ie js k ie j c z y m ie js k ie j n ie z a le ż y o d jej w ie lk o ś c i lu b w y g lą d u z e w n ę tr z n e g o le c z o d te g o ja k im s t a tu t o m g m in a p o d le g a . ( P a t r z t a k ż e s t r . 14, u w . 19).
2) W s z y s t k ie p r z e p i s y d o t y c z ą c e o b s z a r ó w d w o r s k ic h z o s t a ł y u c h y lo n e u s t a w ą S e jm u Ś lą s k ie g o z d n ia 10. lip c a 1923 r . (D z . U s t. Ś l. N r. 29, p o z . 161) w o b e c c z e g o ja k o n ie a k tu a ln e z o s t a ł y w d a ls z e m tłu m a c z e n iu p o m in ię te .
3) Z e z m ia n a m i w p r o w a d z o n e m i p r z e z r o z p o r z . Min. b.
D z ie ln . p r. z d n . 25. 111. 1920 r.
4) P a t r z § 5. u s t a w y z 20. m a r c a 1919 r. (Z b. u. p r.
s t r . 53).
10 O r d y n a c j a d la g m in w ie js k ic h § 2.
w iejskich, o ile nie nadają się do w łączen ia w obręb m iasta5).
Z o b sza ró w takich m oże być zarządzeniem W oje
w o d y 0) utw orzona rów nież osobna gm ina wiejska,- jeśli utw orzenie to w skazanem jest ze w zględu na rozm iar tego obszaru i jego zdolność do ponoszenia ciężarów .
2) Gm iny wiejskie', k tó re nie są w stanie w ypełnić ciążących na nich publiezno-praw nyeh zobow iązań, m ogą b y ć zarządzeniem W ojew ody ro zw iązan e7). U re
gulow anie stosunków komlunalnych następuje witedy w edle postanow ień za w a rty c h w y ż ej pod liczbą l 8).
3) Gm iny w iejskie mogą być połączone z innieimi gminam i w iejskiem i po w ysłuchaniu zaintereso w an y ch “) o ra z W ydziału P ow iato w eg o , za zew oleniem W ojew o
dy, jeśli zainteresow ani na to się godzą. Jeśli zainte
resow ani się nie godzą, to zgoda ta może b y ć zastąpio
na uchw ałą W ydziału P ow iato w eg o , jeśli tego w y m aga interes publiczny. P rz e c iw uchw ale W ydziału P o w iato w eg o p rzysługuje ta k zain tereso w an y m jak i P rzew odniczącem u W y d ziału P o w iato w eg o stosow nie do postanow ień § 123 u sta w y o ogólnym zarządzie kraju z 30. lipca 1883 r. (Zb. u. str. 195) dalsze zażalenie do R ady W ojew . w ciągu 2 tygodni. P rze ciw uchw ale R ad y W ojew ódzkiej10) niem a śro d k a praw nego.
4) Oddzielenie pew nych części gm iny i p rz y łą c z e nie do. innej gm iny m oże być uskutecznione przez
5) P a t r z p a r . 2 o r d y n a c ji m ie js k ie j z dn. 30. m a ja 1893 r.
o r a z D z . U s t. Ś l. N r. 22, p o z . 73 e x 1922.
°) P a t r z D z. U s t. Ś l. N r. 22 e x 1922, p o z . 74.
7) R o z p o r z ą d . m in is te r ia ln e z d n . 11. k w i e tn i a 1893 r.
(D z. Min. s t r . 109), p r z e w id u je w d a n y m w y p a d k u w y s łu c h a n ie z a i n t e r e s o w a n y c h .
8) a z a te m m o ż e n a s t ą p i ć p o łą c z e n ie z g m in ą w ie js k ą lu b m ie js k ą .
“) Z a in te r e s o w a n i o b ja w ia ją s w ą w o lę p r z e z u c h w a łę R a d y g m in n e j.
10) K o m p e te n c je R a d y W o je w ó d z k ie j p a t r z u s ta w a S e jm u Ś lą s k ie g o z d n ia 9. m a ja 1923 D z . U s t. Ś l. N r. 20, p o z . 129.
______________ O r d y n a c ja d la g m in w ie js k ic h § 2. ^ f I I ___
uchw ałę W ydziału P o w iato w eg o jeśli gm inyV S? na to godzą, a jeśli w ym ag a tego interes publiczny, to w b re w ' ich zgodzie. P rz e c iw uchw ale W ydziału P o w iato w eg o p rzysługuje ta k zainteresow anym jak i przew odniczą
cem u W yd'ziału P o w iato w eg o dalsze zażalenie do R ady W ojew ódzkiej11). Jeżeli z oddzielonych części m a być utw orzona oso b n a gmina, potrzebne jest ze
zw olenie W ojew ody.
5) Jako istniejący in teres pub!, w rozumieniu pktu 3 i 4 przyjąć należy tylko w te d y :
a) jeżeli gm ina nie m oże w ypełnić ciążących na niej publiczno-praw nych zobow iązań12),
b) jeżeli zachodzi konieczność zam iany w osobną gmi
nę lub przydzielenie d o jednej lub w ięcej z istnie
jących gimin rozdrobnionego obszaru dw orskiego w zględnie kolonii z niego pow stałych,
c) jeżeli: skutkiem m iejscow ego13) połączenia kilku gmin, zachodzą takie sprzeczności interesów ko
m unalnych, że tych sprzeczności nie da się usunąć n aw et p rz e z stw orzenie zw iązków celow ych sto sow nie doi postanow ień u sta w y o zw iązkach celo
w ych. (niżej strona 59).
6) P o w y ższe p rzep isy m ają zastosow anie tak że w te d y , gdy chodzi o połączenie gm iny wiejskiej z gmi
ną m iejską, albo o odłączenie pew nych części m iasta i połączenie z gminą w iejską, albo w reszcie o o d e rw a nie pew nych części z gm iny wiejskiej, a połączenie ich z m iastem z tern jednak zastrzeżeniem , że na m iejsce uchw ały W ydz. P ow iat, w chodzi uchw ała R ady W oje
w ódzkiej po w ysłuchaniu zdania Sejmiku P ow iatow ego.
7) W w yp ad k ach w y ż ej w ym ienionych, podległych zezw oleniu W ojew ody należy p rz e d uzyskaniem tego
11) k t ó r e j u c h w a la ję s t o s ta te c z n a .
12) K o s z ta a d m in is tr a c ji g m in n e j, u tr z y m a n ie u r z ę d u s ta n u c y w iln e g o , u tr z y m a n ie u r z ę d u o k r ę g o w e g o , u t r z y m a n i e d r ó g , s z k ó i, u b o g ic h itd .
13) z e jś c ie s ię w p e w n e m m ie js c u te r e n ó w k ilk u g m in .
12 O r d y n a c ja d la g m in w ie js k ic h § 3.
zezw olenia podać do' w iadom ości zainteresow anych u chw ałę W ydziału Powiatowego-, R ad y W o jew ó d zk iej, w zględnie zdanie Sejmiku P ow iatow ego.
8) K ażdą zm ianę ob-wodów gm innych należy ogło
sić w dzienniku u rzędow ym 14).
§ 3.
N ad rozliczeniem m ięd zy zainteresow anym i, konie- cznem z pow odu zm iany granic gmiin w iejskich, d e c y duje W ydział P o w iato w y , jeśli- zaś w chodzą w ra ch u bę gm iny m iejskie, decyduje W ojew ódzki S ąd Admini
strac y jn y , iz tem zastrzeżeniem , iż zainteresow anym przysługuje- niezależnie o d teg o p raw o w niesienia przed te w ład z e skargi spom o-adm inistracyjnej15).
P r z y tem rozliczeniu należy, w razie potrzeby, p-o- w z ią ść -postanowienia dotyczące, W yrów nania in te re
só w 16) pnbliezno-praw nych m iędzy zainteresow anym i.
W szczególności m ożna niektórych z interesow anych zw łaszcza tych, k tó rzy w noszą do now ej w spólnoty p rz ew ażn ie ciężary , zobow iązać -do ponoszenia pew -
14) U c h w a ły , ja k o te ż z a r z ą d z e n ie W o je w o d y , w c h o d z ą je d n a k w ż y c ie n ie z c h w ilą ich o g ło s z e n ia , le c z z c h w ilą d o r ę c z e n i a s tr o n o m , o ile w n ic h s a m y c h n ie je s t p r z e w id z ia n y i n n y c z a s o k r e s . — W s z y s t k ie u r z ę d y g m in n e o b o w ią z a n e są p r e n u m e r o w a ć D z. U s t. Ś l. i G a z e tę U r z ę d o w ą W o je w . ( p a tr z D z . U s t. Śl. N r. 3, p o z . 29 z ro k u 1923).
16) T e r m in d o w n ie s ie n ia s k a r g i 2 ty g o d n ie ( p a tr z p a r . 144 n in ie js z e j o r d y n a c ji) . S ą d n ie m a p r a w a b a d a ć s a m e j u c h w a ł y , le c z r o z s t r z y g a je d y n ie z a r z u t y p r z e z s t r o n y p o d n ie s io n e .
la) w z g lę d n ie c ię ż a r ó w . W y r ó w n a n i e to m o ż e n a s tą p ić w te n s p o s ó b , że n p . w ła s n o ś ć p e w n e j p a r c e li g r u n to w e j p r z e c h o d z i z je d n e g o in te r e s o w a n e g o j i a d r u g ie g o , a lb o że je d e n z in te r e s o w a n y c h b ę d z ie z o b o w ią z a n y p ła c ić n a r z e c z d r u g ie g o , p e w n ą r e n tę , a lb o ż e je d e n z n ic h m a w y łą c z n ie lub w w ię k s z e j c z ę ś c i p o n o s ić p e w n e c ię ż a r y p u b lic z n o -p r a w n e i t. p.
O r d y n a c ja d la g m in w ie js k ic h § 4. 13
n ych ciężarow i m pierw szej linji p rz e d ,innymi17), k tó rzy już p rz e d połączeniem p o stara li się o zabezpieczenie pew nych celów kom unalnych18).
Jeżeli jedna gm ina p rz ez odłączenie p ew nych jej części uzyskuje zmniejszenile ciężaró w publiczno-praw - nych, to m ożna gminie, do k tó rej te części zostają w łą czone, w zględnie nowej gminie, k tó ra z tych części pow staje, p rz y z n a ć p ew n ą pomoc w w y d atk ach p o w sta ły c h p rz e z zmianę o k rę g ó w do w ysokości korzyści, k tó re z tego o siągnęła gmina pierw sza. W w yp ad k u połączenia gmin przechodzi c a ły ich m ajątek na gminę
nowo-utwoirzomą. »
§ 4.
S pory co do granic jiakoteż ch a rak teru gm iny jako gm iny w iejskiej ro z strz y g a W y d ział P o w iato w y , a jeśli w chodzą w rachubę gm iny miejskie, W ojew . Sąd Ad
m inistracyjny.
Jeżeli tego in te re s publiczny w ym aga, w y d ają w ła dze t ą w sp ra w a c h w ustępie p ierw szy m w ym ienio
nych, uchw ały tym czasow e. U chw ały te są obow iązu
jące a ż do praw om ocności rostrzygnięcia, które zap a
dnie w postępow aniu sporno-adm inistracyjnem .
17) Z o b o w ią z a n ie tp m o ż e b y ć w y r a ż o n e w te n s p o s ó b , ż e w ł ą c z o n a c z ę ś ć g m in y p ła c i d o d a tk i d o p o d a tk ó w k o m u n a l
n y c h o p e w ie n p r o c e n t w y ż s z e o d r e s z t y g m in y , a to w z a - firian z a k o r z y s t a n i e z u r z ą d z e ń te j g m in y (n p . w o d o c ią g u ) z a p r o w a d z o n y c h p r z e d p o łą c z e n ie m .
18) U s ta w a p o d a je je d y n ie p r z y k ła d o w o 2 w y p a d k i , w k t ó r y c h n a p e w n y c h z i n te r e s o w a n y c h m o ż e b y ć n a ło ż o n y o b o w ią z e k „ p r z e d p ła t y “ ( V o r a u s le is tu n g e n ) , a m ia n o w ic ie : 1) g d y je d e n z n ic h p r z e d p o łą c z e n ie m z a p r o w a d z ił p e w n e u r z ą d z e n i a d la s w y c h c z ło n k ó w , k tó r e p o p o łą c z e n iu m a ją s łu ż y ć w s z y s tk i m i 2) g d y je d e n w n o s i d o w s p ó ln o ty p r z e w a ż n ie c ię ż a r y . N ie w y k l u c z a to , ż e m o g ą z a c h o d z ić r ó w n i e ż in n e w y p a d k i.
14 O r d y n a c ja d la g m in w ie js k ic h § 5.
T y t u ł II.
G m i n y w i e j s k i e .
R o z d z-i a ł 1.
Stanowisko prawne gmin wiejskich.
§ 5.
G m iny w iejskie19) są korporacjam i20) p ra w a publi
cznego i jako takie m ają p ra w a sam orządne21) stoso- w n ie do przepisów' Mniejszej ustaw y.
19) P o ję c ie : G m in ą n a z y w a m y p e w n ą ilo ś ć o s ó b z a m ie s z k a ły c h n a p e w n y m śc iś le o k r e ś lo n y m te r e n ie i p o d d a n y c h te m u s a m e m u s t a tu t o w i m ie js c o w e m u .
20) K o r p o r a c je : G m in y s ą k o r p o r a c ja m i t. j. o s o b a m i p r a w n e m i w r o z u m ie n iu k o d e k s u c y w iln e g o . N ie m a ją je d n a k d o n ic h z a s to s o w a n i a p o s ta n o w ie n ia k o d . c y w . o z w ią z k a c h , z w y ją tk ie m p a r . 31 i 89 d o ty c z ą c y c h o d p o w ie d z ia ln o ś c i u r z ę d n ik ó w g m in n y c h .
21) U s ta w a b r z m i: „ p r a w o s a m o is tn e g o z a r z ą d z e n ia s w e m i i n te r e s a m i “ .
P r a w a s a m o r z ą d n e z a g w a r a n to w a n e s ą w a r t. 3 i.J57 u s t a w y k o n s ty tu c y jn e j z d n ia 17-go m a r c a 1921 r. P o d s a m o r z ą d e m ro z u m ie m y u s tr ó j z a p e w n ia ją c y lu d n o ś c i p e w n e j g m i
n y lu b p o w ia tu , z a p o ś r e d n ic tw e m o r g a n ó w p o c h o d z ą c y c h z w y b o r ó w , u d z ia ł w z a ła tw ie n iu s p r a w i in te r e s ó w , d o t y c z ą c y c h d a n e j g m in y c z y p o w ia tu . N a te j p o d s ta w ie g m in y m o g ą w y d a w a ć w g r a n ic a c h w u s t a w a c h p r z e w id z ia n y c h , p r z e p i s y p r a w n e , o b o w ią z u ją c e w s z y s tk ic h m ie s z k a ń c ó w g m in y , a p r a w a te s ą o g r a n ic z o n e ty lk o w w y p a d k a c h w t y tu le V. n in ie js z e j u s t a w y ś c iś le p r z e p is a n y c h . J e s t to t a k z w a n y w ł a s n y z a k r e s d z ia ła n ia g m in . P r ó c z te g o w ł a s n e g o z a k r e s u d z ia ła n ia m a ją g m in y t e ż p e w ie n p r z e z p a ń s t w o p o r u c z o n y z a k r e s d z ia ła ln o ś c i i w ty m z a k r e s ie p a ń s tw o m a p r a w o n ie ty lk o n a d z o r u , le c z ta k ż e w y d a w a n ia p o le c e ń . D o w ła s n e g o z a k r e s u n a le ż y n. p. u tr z y m a n ie i b u d o w a d ró g g m in n y c h , d o p o r u c z o n e g o n . p. p r z y g o to w a n ie p o b o r u w o js k , i w y k o n a n ie in n y c h o b o w ią z k ó w n a ło ż o n y c h u s ta w ą o p o w s z e c h n y m o b o w ią z k u s łu ż b y w o js k o w e j z d n ia 23-go m a ja
1924 r. (D z. U s t. R z . P . N r. 61, p o z . 609) i ( r o z p o r z ą d z e n ie m w y k o n a w c z e m d o te j u s t a w y z d n ia 14-go lis to p a d a 1924 r.
(D z . U s t. R . P . 425 N r. 37 p o z . 252). P r a w o n a k ła d a n ia p o d a tk ó w : N a o p ę d z a n ie w y d a t k ó w p o łą c z o n y c h z w y p e ł n ie n ie m s w y c h z a d a ń m a g m in a p r a w o n a k ła d a n i a p o d a tk ó w w m y ś l u s t. o p o d a tk a c h k o m u n a ln y c h z d n ia 14-go lip c a
O r d y n a c ja d la g m in w ie js k ic h § 6. 15
§ 6.
G m iny w iejskie są upraw nione do w yd aw an ia o d rębnych prze,pirsów, w formie statu tó w w spraw ach, co do k tórych u staw a zezw ala ma różnorodne ich uregulo
w anie lub k tó ry ch uregulow anie pozostaw ia statutom m iejscow ym 22), jakoteż w spraw ach, które ustaw ą nie są uregulow ane23).
P rz e p isy statu to w e potrzebują zatw ierdzenia W y działu P o w iato w eg o 24).
1893 r. zb . u. p r. s t r . 152) z m ie n io n e j u s t a w ą S e jm u Ś lą s k ie g o z d n ia 14-go k w ie tn ia 1924 r. P a t r z r o z p o r z . W o je w o d y Ś lą s k ie g o z d n ia 8. lip c a 1926 (D z. U. Śl. N r. 17, p o z . 30).
22) P a t r z § 49. R a d a g m in n a .
„ 74. L ic z b a ła w n ik ó w , k o le g ia ln e z w i e r z c h n ic tw o g m in y .
75. U s ta n o w ie n ie p ła tn y c h ła w n ik ó w . ,, 89. U p r a w n ie n ia k o le g ia ln e g o z w ie r z c h n ic
t w a g m in y .
„ 109. O g ło s z e n ie te r m in u i p o r z ą d k u d z ie n n e g o z g r o m a d z e ń g m in n y c h .
„ 112. K a r y p ie n ię ż n e .
,, 118. W y n a g r o d z e n ie u r z ę d n ik ó w g m in n y c h . N a d to s t a tu t o m m ie js c o w y m p o z o s t a w ia ją s w o b o d ę u r e g u lo w a n ia n a s tę p u ją c e u s t a w y : O r d y n . p r z e m y s ł, w §§
23, 33, 34, 105 b, 119 a, 120, 139 c i 142, U s ta w a o w y t y c z e n iu linji r e g u la c y jn y c h ulic i plą£Ó w z d n ia 2. lip c a 1875 r„
§§ 12 i 15, U s ta w y o w y d a w a n iu z a r z ą d z e ń p o lic y jn y c h d o t. n ie s ie n ia p o m o c y p o d c z a s p o ż a r ó w z d n ia 21. g ru d n ia 1904 r. (z b . u s t. p r. s t r . 291) i in n e.
23) P o s ta n o w i e n ia s t a tu t u m ie js c o w e g o n ie m o g ą b y ć je d n a k s p r z e c z n e z o b o w ią z u ją c e m i u s ta w a m i. C ię ż a r y p ie n ię ż n e lu b ś w ia d c z e n ia n a tu r a ln e m o g ą g m in y n a k ła d a ć n a c z ło n k ó w ty lk o w g r a n ic a c h z a k r e ś lo n y c h u s ta w a m i o p o d a tk a c h k o m u n a ln y c h . P r z e c i w n ie z a tw ie r d z e n iu s ta tu tu p r z y s łu g u je g m in ie p r a w o z a ż a le n ia d o R a d y W o je w ó d z k ie j, p o m y śli § 121 u s t. o o g ó ln y m z a r z ą d z ie k ra ju .
24) W -raz ie o d m o w y m o ż n a w n ie ś ć z a ż a le n ie do R a d y W o je w ó d z k ie j w m y ś l § 121 u s t. o o g ó ln e j a d m in is tr a c ji k r a ju .
16 O r d y n a c j a d la g m in w ie js k ic h §§ 7, 8.
R o z d z i a ł 2.
Przynależność gminna. Prawa i obowiązki osób do gminy przynależnych.
§ 7.
Przymailieżinemi25) do grriiny są o soby m ające w o b rębie gm iny sw e zam ieszkanie, z w yjątk iem nieosia-
jd ły ch w gminie osób w ojskow ych, odby w ający ch obo- | w iązkow ą czynną służbę w ojskow ą.
Zam ieszkanie w rozumlieniu niniejszej u staw y po- : siada d a n a o so b a w tej m iejscowości,
Wktórej istotnie i m ieszka i to w takich stosunkach, z k tó ry ch m ożna ] w nioskow ać o zam iarze trw a łe g o zatrzy m an ia m ie- i szkania26).
§
8
.P rzy n ależn y m do gm iny p rzysługuje p raw o ko
rz y sta n ia z publicznych urządzeń i zakładów gminy, sto sow nie do w yd an y ch w tej m ierze przepisów 27).
25) O r d y n a c ja d la g m in w ie js k ic h d z ie li m ie s z k a ń c ó w g m in w ie js k ic h n a 2 k a te g o r je : P r z y n a le ż n y c h d o g m in y i c z ło n k ó w g m in y . D o k a te g o r ji p ie r w s z e j n a le ż ą w s z y s tk i e o s o b y w g m in ie z a m ie s z k a łe , d o d ru g ie j ty lk o te , k tó r e p o s ia d a ją p r a w o s w o js z c z y z n y s to s o w n ie d o p r z e p is u p a r . 39.
O b c o k r a jo w c y m o g ą b y ć p r z y n a le ż n y m i d o g m in y , le c z n ie m o g ą b y ł c z ło n k a m i g m in y .
26) P o ję c ie z a m ie s z k a n ia : I s to ta p o ję c ia z a m ie s z k a n ia p o le g a n a f a k ty c z n e m p o s ia d a n iu m ie s z k a n ia i z a m ia r z e t r w a łe g o z a t r z y m a n ia te g o ż . J e ż e l ib y się g o p r z e z ja k iś c z a s n ie u ż y w a ło — to z o k o lic z n o ś c i m u si b y ć w id o c z n a w o la t r w a łe g o z a t r z y m a n ia g o . — N ie je s t k o n ie c z n e m , b y d a n a o s o b a b y ła r ó w n ie ż w te j s a m e j m ie js c o w o ś c i z a tr u d n io n ą . C o d o s t a łe g o z a m ie s z k a n ia p a tr z r ó w n ie ż a r t. 1. u s tę p 2 -g i g m in n e j o rd . w y b o r c z e j s t r . 73.
27) U r z ą d z e n ia i z a k ł a d y g m in n e : N a le ż y tu o d r ó ż n ić z a k ł a d y s łu ż ą c e d o u ż y tk u w s z y s tk i c h m ie s z k a ń c ó w n. p.
o ś w ie tle n ie u lic , o r a z z a k ł a d y p r y w a t n e g m in y — p r z e m y s ło w e , k tó r e m o g ą b y ć o d s tą p io n e d o u ż y tk u z a o p ła tą , n a p o d s ta w ie p r y w a t n o - p r a w n e j u m o w y : n . p. z a k ła d k ą p ie lo w y m o ż e b y ć z a k ła d e m p u b lic z n y m lu b p r z e d s ię b io r s tw e m g m in - n e m .
O r d y n . d la g m in w ie js k . §§ 9, 10— 27, 28, 29— 38, 39 17
§ 9.
Z ażalenia i sp rz eciw y dot. p ra w a w spółużyw ania publicznych zak ład ó w gm iny28) ro z strz y g a naczelnik gm iny (koleg. zarząd gm iny § 74).
P rz e c iw jego' decyzji p rzy słu g u je1 skarga w p o stę pow aniu sporno-adm inistracyjneinr9).
Ani zażalenie i sprzeciwi ami skarga nie m ają skutku o d ra cza ją ceg o 30).
§§ 10—27.
z o sta ły zastąpilone u sta w ą o podatkach kom unalnych z 14-go lipoa 1893 r. (Zb. ust. p r. st/r. 152) i u staw ą ślą
ską z 14. 4. 1924 r. (Dz. Ust. Śl. z roku 1926 Nr. 17, poz. 30).
§ 28.
U chylony u staw ą z dnia 10. lipca 1923 r. Dz. Ust.
01. Nr. 29, poz. 161 w przedm iocie zniesienia obszaró w dw orskich.
§§ 29—38.
zostały zastąpione u staw ą o podatkach kom unalnych z dnlia 14. lijpca 1893 r. (Zb. ust. pr. str. 152) i ustaw am i Śląskiem!, (w yżej § 10).
R O 'z d z i a ł 3.
Członkowie gminy, ich prawa i obowiązki.
§ 39.
C złonkam i gm iny31) są w sz y sc y do gm iny p rz y n a
leżni, k tó ry m przysługuje p ra w o sw ojszczyzny.
zs) Z a ż a le n ia te i s p r z e c i w y m o ż e w n o s ić te n , c z y je p r a w o d o w s p ó łu ż y w a n i a p o s ta ło o g r a n ic z o n e . Z a ż a le n ie to n ie je s t o g r a n ic z o n e te r m in e m .
29) W m y ś l p a r . 144 n in . u s t. n a le ż y s k a r g ę w n ie ś ć d o W y d z i a ł u P o w ia t o w e g o w te r m in ie 2 ty g o d n i.
30) T . j. w s tr z y m u ją c e g o w y k o n a n ie z a r z ą d z e n ia , c z y li ż e z a r z ą d z e n i e d o t. u ż y tk o w a n i a m u s i b y ć w y k o n a n e b e z w z g lę d u n a to , c z y z a ż a le n ie w z g l. s p r z e c i w lu b s k a r g a z o s ta n ie w n ie s io n a c z y t e ż n ie.
31) C z ło n k o w s t w o g m in y p o s ia d a ty lk o te n , k to o d p o w ia d a w a r u n k o m w y m ie n io n y m n iż e j w a r t. 1 o r d y n a c ji w y b o r c z e j, p r z y n a l e ż n o ś ć — w a r u n k o m w y m ie n io n y m w p a r . 7.
18 O r d y n a c ja d la g m in w ie js k ic h §§ 40, 31 i 42, 43
(Naczel'nik gm iny prow adź; i corocznie w, miesiącu s ty c z n iu ‘ sp ra w d za listę członków gminy, k tó ra w inna w y k a zy w ać ich w łaściw ości w ym agane przepisem p ar. 4 1 32).
§ 40.
P ra w o sw ojszczynzy obejm uje:
1. P ra w o udziału w głosow aniu na zgrom adzeniu sm innem , a tam , gdzie zgrom adzenie zastąpione jest p rz ez w y b ra n ą R adę gm inną33), p ra w o udziału w w y borach gminnych.
2. P ra w o do piastowawiia niepłatnych u rzęd ó w w zarządzie i radzie gminnej.
§§ 41 i 42.
uchylone w m yśl a rt. 67 u staw y z dlniia 5. m aja 1926 r.
jako- z u staw ą tą sprzeczne.
§ 43. '
P ra w o sw ojszczyzny i niepłatne u rz ęd y gminne tra c i sięi p rzez u tra tę w y m o g ó w p rzepisanych w art.
1 1 5 u sta w y z dnia 5-go- m aja 1926 r. (Dz. Ust. Śł.
Nr. 13, poz. 22)34) łub p rz e z przeniesienie m ieszkania d o innej gm iny35).
b o r c z e j, p r z y n a le ż n o ś ć — w a r u n k o m w y m ie n io n y m w § 7.
o r d . d. gm . w . ( s tr . 14).
32) z m ie n io n e a r t. 12 i a r t. 67 o r d y n a c ji w y b o r c z e j z d n ia 5. 5. 1926 r. (D z . U s t. Ś l. N r. 13, p o z. 22) ja k o s p r z e c z n e z n ią.
33) p a tr z p a r . 49.
34) u t r a t a o b y w a t e l s t w a R z e c z y p o s p o lite j P o ls k ., u t r a t a o b y w a t e l s k i c h p r a w h o n o r o w y c h , c o n a s tę p u je s k u tk ie m s k a z a n ia z a p r z e s t ę p s t w a w y m ie n io n e n iż e j w a r t. 4 u s t a w y z d n ia 5. 5. 1926 r.
35) R o z u m ie ć tu n a le ż y z u p e łn e w y p r o w a d z e n i e się z g m in y i u tw o r z e n ie s o b ie w in n e j g m in ie m ie s z k a n ia z z a
m ia re m s ta łe g o ta m p o b y tu . J e ż e li z o k o lic z n o ś c i w id a ć , że d a n a o s o b a w y d a l ił a s ię b e z z a m ia r u z m ia n y m ie js c a fa k ty c z n e g o z a m ie s z k a n ia , n ie m o ż e b y ć m o w y o u tr a c ie p r a w s w o js z c z y z n y .
O r d y n a c j a d la g m in w ie js k ic h §§ 44— 48, 49 19
Kto skutkiem praw om ocnego w y ro k u sądow ego utracił obyw atelskie p raw a honorow e38), traci p rzez to piastow ane d o ty ch cz as u rzęd y w zarządzi© gm innym i radzie gm innej o ra z p raw o w y b o ru i W ybieralności na c z a s w w yro k u oznaczonym , jakoteż zdolność do o dzy sk an ia p ra w w y b o rc zy ch i urzędów p rz e d u p ły w e m cz aso k resu przepisanego w art. 4 n st. z 5. 5.
*1926 r.37).
P raw o m o cn ie o rzeczo n a u tra ta zdolności d o p iasto w ania u rz ę d ó w publicznych pociąga za sobą trw a łą u tra tę dotychczas piastow anych u rzędów w zarządzie i radzie gm innej o ra z u tra tę zdolności d o piastow ania ty ch że u rz ęd ó w p rz ez czas w yrokiem oznaczony.
Skazanie na k a rę ciężkiego w ięzienia pociąga za sobą u tratę u rzędów gm innych i trw a łą niezdolność d o piastow ania takich urzędów .
§§ 44—48.
uchylone jako sprzeczne z u staw ą z dnia 5. 5. 1926 r.
Dz. U st. śl. Nr. 13, poz, 22.
R
0‘ z d z i a ł 4.
Rada gminna.
§ 49.
W gm inach wiejskich, w których liczba upraw nio
nych do głosow ania w y n o si w ięcej jak 40, w m iejsce zgrom adzenia gminnego w stępuje R ada gminna od cz a
su, k ied y lista upraw nionych do głosow ania osiągnie poW yższą liczbę.
G m iny w iejskie są upraw nione, a gdy W ydział P o w ia to w y na w niosek interesow anych lub
a vinteresie publicznym to uchw ali, s ą obow iązane, w p ro w ad zić w dro d ze m iejscow ych sta tu tó w 38) R adę gminną naw et p rz y m niejszej liczbie upraw nionych do- głosow ania.
36) O b y w a te ls k ie p r a w a h o n o r o w e t r a c i s ię s k u tk ie m z a s ą d z e n i a z a p r z e s t ę p s t w a w y m ie n io n e w §§ 32— 37 k . k.
37) t. j. m o ż e ją o d z y s k a ć d o p ie ro p o u p ły w ie 3 la t po o d c ie r p ie n iu k a r y , w b r a k u p r z e p is ó w s u r o w s z y c h .
3S) p a t r z § 6 i 102 o rd . d. g m . w .
2*
20 O r d y n a c j a d la g m in w ie js k ic h §§ 50— 53, 54, 55— 64
R ada gm inna składa się z naczelnika gm iny i ław n i
ków o ra z w y b ra n y ch radnych gm innych, któ ry ch liczba musi być najm niej trz y ra z y w ięk sza niż liczba p ie rw szy ch 39).
L iczba ta m oże być w drodze statutu m iejscow ego podw yższona n a 12, 15, 18 a najw yżej na 24 członków .
§§ 50—53.
uchylone jako sprzeczne z u staw ą z dnia 5-go m aja 1926 r. (Dz. Ust. Śl. Nr. 13, poz. 22).
§ 54.
(w brzmieniu a rt. 11 gminnej o rdynacji w yborczej).
R ada gm inna będzie w y b ieran a p rz y p ierw szych w y b o ra ch 40) na podstaw ie niniejszej' ordynacji w y b o r
czej, dokonanych n a trzechletni, poniżej n a o k re s cz te
roletni, licząc od dnia, w k tó ry m w y b ó r R ad y gminnej stał się p raw om ocnym 41).
§§ 55—64.
uchylone.
§ 65.
Kto b ez w ym ienionych w art. 9 u sta w y z dnia 5.
5. 1926 r. p o w o d ó w w z b ra n ia siięi bezp łatn y u rząd w za
rząd zie łub R adzie gminnej p rz y ją ć albo p rz y ję ty u rz ą d p rz e z 4 (wzgl. 3) la ta piastow ać, o ra z kto się faktycznie
39) P o n i e w a ż m u s i b y ć c o n a jm n ie j 2 ła w n ik ó w , r a z e m w ię c z n a c z e ln ik ie m lic z b a p ie r w s z y c h w y n o s i n a jm n ie j 3, a z a te m r a d a g m in n a m o ż e m ie ć n a jm n ie j 3 r a z y 3 t. j. 9 c z ło n k ó w .
40) w y b o r y te o d b y ł y s ię 14-go lis to p a d a 1926 r.
41) A r t. 11 o r d y n a c ji w y b o r c z e j n ie p r z e p is u je n ic n a w y p a d e k ś m ie r c i lu b u t r a t y w in n y s p o s ó b m a n d a tu r a d n e g o g m in n e g o . — P o n i e w a ż o r d y n a c ja w y b o r c z a n ie p r z e ję ła p r z e p is u p a r . 54 p r u s k . o r d y n . d la gm . w ie js k . o w y b o r a c h u z u p e łn ia ją c y c h — n a le ż y p r z y ją ć , ż e w d a n y m w y p a d k u w m ie js c e u s tę p u ją c y c h c z ło n k ó w R a d y g m in n e j w s tę p u ją z k o le ji n a s tę p n i p r z e d s t a w i c i e le z d a n e j lis ty , z k t ó r e j p o c h o d z ił u s tę p u ją c y . P a t r z a r t. 47 i 53 o rd . w y b o r c z e j . — W r a z ie b r a k u ta k ic h n a s tę p u ją w y b o r y u z u p e łn ia ją c e w m y ś l p o s ta n o w ie ń a r t. 54 o r d . w y b .
O r d y n a c j a d la g m in w ie js k ic h §§i 66 i 67, 68 21
usuw a od pełnienia ty ch urzędów , te n m oże być na p rz eciąg 3—6 lat poizbawiiony42) p ra w a udziiału w za
rz ąd zie i zastę p stw ie gm iny43) i pociąg n ięty do p o d at
kó w kom unalnych w stosunku o jedną ósm ą do jednej czw arte j w yższym .
§§ 66 i 67.
uchylone jako sp rzeczne z ord. w yb. z 5. m aja 1926.
R o z di z i a ł 5.
Majątek gminy.
§
68
.W łasn o ść gm iny stan o w ią ta k te części składow e m ajątku gminy, z któ ry ch dochody przeznaczone są na pokrycie k o sztó w u trzym ania gm iny (m ajątek gminy w śoiślejszem znaczeniu), jak i te przedm ioty m ajątko
w e, z k tó ry ch pożytki p rz y p a d a ją w szystkim lub nie
k tó ry m członkom gm iny z ty tu łu ich przynależności do gm iny (m ajątek członków gminy, w spólne nieru
chom ości44) w sp ólnoty)45).
, 42) u c h w a lą R a d y g m in n e j, p r z e c iw k t ó r e j s tu ż y s k a r g a d o W y d z i a ł u P o w ia t o w e g o w c ią g u 2 ty g o d n i.
43) c z y n n e g o i b ie r n e g o p r a w a w y b o r c z e g o . 44) n. p. p a s tw is k a , ta r g o w is k a ,
45) M a ją te k g m in y r o z p a d a s ię n a 3 r o d z a je : 1) M a
j ą te k g m in y w ś c is łe m z n a c z e n iu , k tó r e g o w ła s n o ś ć i u ż y tk o w a n ie n a le ż y d o g m in y , 2) m a ją te k c z ło n k ó w g m in y , k tó r e g o w ł a s n o ś ć n a le ż y d o g m in y , a u ż y tk o w a n ie d o p o s z c z e g ó ln y c h c z ło n k ó w g m in y n. p. p a s tw is k a , 3) m a ją te k p o ś r e - d n io - g m in n y ( I n te r e s s e n te n v e r m ö g e n ) k tó r e g o w ł a s n o ś ć a lb o u ż y tk o w a n ie p r z y s łu g u je p e w n e j g r u p ie c z ło n k ó w g m in y n a p o d s t a w i e t y tu ł u p r a w n o - p r y w a tn e g o . R o z s tr z y g n ię c ie do ja k ie g o r o d z a ju m a ją tk u n a le ż y d a n y p r z e d m io t m a ją tk o w y p r z e d s t a w i a n ie je d n o k ro tn ie tr u d n o ś c i. D o m a ją tk u p i e r w s z e g o r o d z a ju n a le ż ą te p r z e d m io ty , k t ó r y c h d o c h o d y s łu ż ą n a p o k r y c ie k o s z t ó w a d m in is tr a c ji le c z ta k ż e i te , k t ó r e d o c h o d ó w n ie p r z y n o s z ą , ja k b u d y n e k a d m in is tr a c y jn y , u lice, d o m y d la u b o g ic h . M o m e n te m r o z s t r z y g a ją c y m d la o d r ó ż n ie n ia m a ją tk u c z ło n k ó w g m in y o d m a ją tk u p o ś re d n io -g m in n e g o j e s t t y t u ł p r a w n y d o u ż y tk o w a n ia . M a ją te k u ż y tk o w a n y z ty tu ł u p r z y n a le ż n o ś c i d o g m in y je s t m a ją tk ie m d ru g ie g o
22 O r d y n a c ja d la g m in w ie js k ic h § § 69, 70
Z resztą przychodzą w rachubę postanow ienia de
klaracji z dnia 26. lipca 1847 r. (Zb. ust- pr. str. 327) d o ty czące użytkowegoi m ajątku gm iny46).
§ 69.
M ajątek m ający służyć n a opędzenie kosztów adm i
nistracji gminnej m oże być tylko w te d y zam ieniony na m ajątek czło n k ó w gm iny, jeżeli gm ina w olna jest od długów i jeżeli tak a zam iana nie spow oduje konieczno
ści w prow adzeniu no w y ch podatków gm innych ani pod
w yższenia istniejących w czasie dającym się przew i
dzieć47)
Co d o zarządu lasam i gm innym i pozostają w m ocy istniejące p rzepisy, w szczególności u staw a z dnia 14-go sierpnia 1876 r. (Zb. -ust. pr. str, 373) 48).
M ajątek członków, gm iny (w spólny) m oże być za zgodą W ydziału P o w iato w eg o zam ieniony na m ajątek gm iny w' śoiślejszem znaczeniu, lecz z tam ogranicze
niem , że p ra w a użytkow ania, które przysługują nie w szy stk im lecz tylko niektórym członkom w zględnie m ieszkańcom gminy, uchw ałą gminną bez zgody in te
resow anych nie m ogą b y ć naruszone ani ograniczone.
§ 70.
Do udziału w użytkow aniu w spólnego m ajątku członków gm iny49) są .uprawnieni w sz y sc y przynależni'
r o d z a ju , u ż y tk o w a n y z t y tu ł u p r a w n o - p r y w a tn e g o m a ją tk ie m tr z e c i e g o r o d z a ju . P o ż y t k i g m in n e m o ż n a p o b ie r a ć w n a tu r z e lu b w g o tó w c e .
46) W m y ś l te j d e k la r a c ji m a ją te k 1-go i 2 -g o r o d z a ju n ie m o ż e b y ć p o d z ie lo n y m ię d z y c z ło n k ó w g m in y i z a m ie n io n y n a m a ją te k p r y w a t n y .
47) t. j. a n i w o b e c n e j c h w ili a n i w p r z y s z ło ś c i. U c h w a ła R a d y g m in n e j d o ty c z , z a m ia n y m u si b y ć z a t w i e r d z o n ą p r z e z W y d z i a ł P o w ia t o w y w m y ś l p a r . 114 o r d y n a c ji d la g m in w ie js k ic h , p o n ie w a ż c h o d z i tu o z m ia n ę s p o s o b u u ż y tk o w a n ia .
48) i r o z p o r z ą d z e n ia w y k o n a w c z e g o do te j u s t a w y z d n ia 21. 6. 1877 r. (D z. r o z p . m in . s t r . 295). W m y ś l ty c h p r z e p is ó w n a d z ó r n a d g o s p o d a r k ą le ś n ą w g m in a ć h w ie j
s k ic h n a le ż y d o W o je w o d y .
49) t. j. w p o ż y tk a c h z d r u g ie g o r o d z a ju m a ją tk u g m in y .
O r d y n a c ja d la g m in w ie js k ic h § 71 23
do giminy50) pod w aru n k am i ii ogramiczteiniatm w ym ka- jąoem i z dokum entu nadania, z um ow y lub zi tradycji®1).
Jeżeli n a podstaw ie p o w y ższy ch źródeł nie m ożna u sta
lić sposobu rozdziału ty c h pożytków , rozdziela silę je
*w stosunku, wi jakim przynależni d o gm iny pociągani są do Świadczeń kom unalnych52).
§ 71.
Zażalenia i sp rzeciw y 53) dotyczące:
1. p ra w a k o rzy stan ia z p o ż y tk ó w i dochodów p ły nących ze w spólnego m ajątku czło n k ó w gminy, 2. w y jątk o w y c h upraw nień p ew n y ch części gm iny
lub p ew n y ch k la s osób p rzynależnych d o gm iny w odniesieniu do p ra w w ym ienionych pod L. 1, ro z strzy g a naczelnik gm iny (koleg- zarząd g m in y )44).
P rze ciw tej d ec y zji p rzysługuje sk arg a sporno-ad- m inistraeyjna55).
R ozstrzygnięciu w postępow aniu spoirno-admini- stracyjnem podlegają ró w n ie ż wszelkie spory m iędzy in teresow anym i co do ich upraw nień dó k o rz y sta n ia z p o ży tk ó w w ym ienionych w, ustępie pierw szym , jeśli upraw nienia te o p arte są na praw ie publicznem 56).
Z ażalenia i sp rzeciw y jakoteż skarga, nie m ają m o
cy w strzym ującej.
50) K to je s t p r z y n a l e ż n y d o g m in y p a t r z § 7 o r d y n . d la g m in w ie js k ic h .
51) W te k ś c i e : „ H e r g e b r a c h t e G e w o h n h e it“ u t a r t y z w y c z a j.
52) W r a z i e z a s to s o w a n i a te g o s p o s o b u ci, k t ó r z y nie p ła c ą ż a d n y c h p o d a tk ó w n ie m o g ą b r a ć u d z ia tu w p o ż y t
k a c h .
53) T e r m in d o w n o s z e n ia n ie je s t p r z e w id z ia n y , a z a te m z a ż a le n ia te i s p r z e c i w y m o ż n a w n ie ś ć w te r m in ie d o w o ln y m .
54) p a t r z n iż e j § 89.
55) S k a r g ę n a le ż y w n ie ś ć d o W y d z ia łu P o w ia t o w e g o w te r m in ie 2 ty g o d n i p o d o r ę c z e n iu d e c y z ji (n iż e j § 144 o r d y n a c ji d la g m in w ie js k ic h ) .
56) I n t e r e s o w a n i s ą tu ci, k t ó r z y m a ją p r e te n s je d o p o ż y tk ó w , S k a r g a m u s i b y ć o p a r t a n a tw ie r d z e n iu , ż e d a n a o s o b a ja k o d o g m in y p r z y n a l e ż n a m a p r a w o d o p o ż y tk ó w .
24 O r d y n a c ja d la g m in w ie js k ic h §§ 72, 73.
§ 72.
W m iejsce lub o to k (rocznego podatku z a (korzysta
nie z (pożytków (płynących ze w spólnego m ajątku 'Człon
ków gminy, m ogą gm iny wiejskie, na podstaw ie»
uchw ały, (zatwierdzonej p rz e z W ydział P o w iato w y , w p ro w ad zić jednorazow ą odp łatę odpow iednią do w a r to ści 'tych pożytków ''7).
Od uiszczenia od-płaty nie m oże być uzależnione w ykonyw anie p ra w w yborczych.
O bow iązek m szczenia o d p łaty jakoteż podatku za korzy stan ie z p o ż y tk ó w ze w spólnego m ajątku czło n k ó w gm iny spo czy w a przez: czas, w którym się z ty ch poży tk ó w nie k o rz y sta 58).
§ 73.
W przedm iocie ściągnięcia o d p ła ty i podatków za k o rz y sta n ie z p o ży tk ó w ze w spólnego m ajątku gminy w postępow aniu przym usow em , w przedm iocie sp rze
ciw ów , zażaleń jakoteż sk arg i z pow odu pociągnięcia do tych św iadczeń i ich w ym iaru, ew entualnych d opłat i p rzedaw nienia należności, m ają zastosow anie p o sta now ienia o-dlnośnych u staw o podatkach kom unalnych z tern jednak zastrzeżeniem , że o d p ła ty nie ściągnięte, przed aw n iają się dopiero po upływ ie dw óch la t licząc o d końca teg o roku, w k tó ry m p o w stał obow iązek do zapłaty.
57) W te k ś c ie n ie m . o p la ta ta n o s i n a z w ę : „ E in k a u fs g e ld “ , je s t to ja k b y c e n a z a k u p u p r a w a d o p o ż y tk ó w z m a ją tk u c z to n k ó w g m in y — k t ó r a to o p l a t a je s t w p r a w d z ie c ię ż a r e m , le c z n ie je s t p o d a tk ie m .
5a) K a ż d y p r z y n a l e ż n y d o g m in y m a w o ln y w y b ó r u is z c z e n ia o d p ł a t y i n a b y c i a te m s a m e m p r a w a d o p o ż y tk ó w
— a lb o n ie u is z c z ę n ia , a te m s a m e m z r e z y g n o w a n ia z ty c h p r a w . Z c h w ilą g d y z a c z n ie k o r z y s t a ć z p o ż y tk ó w p o w s ta je o b o w ią z e k u is z c z e n ia o p ła ty .
O r d y n a c j a d la g m in w ie js k ic h § 74. 25
R o z d z i a ł 6.
Administracja gmin wiejskich.
§ 74.
Na czele zarządu gtminy w iejskiej stoi naczelnik gm iny (so łty s)59).
W skład zarządu obok naczelnika w chodzą dwaj ław nicy, k tó ry c h zadaniem jest naczelnika gm iny w czynnościach urzędow ych wspierać* a w razie p rz e szkód go za stę p o w ać60).
W d ro d z e statutu m iejscow ego m ożna liczbę ław n i
k ó w pow iększyć, lecz najw yżej do sześciu.
W gminach, w k tó ry ch liczba ław ników , n a p o d staw ie d o ty ch czaso w y ch statutów , jest w iększa od dw óch, ale nie p rz e k ra c z a sześciu, pozostaje ta k aż dk>
innego uregulow ania tej sp ra w y w drodze statutu.
W gm inach m ających dw óch ław ników , n ależy w y b rać jednego zastępcę, k tó ry w ra zie przeszkód z a stępuje jednego z ław ników .
so) N a c z e ln ik g m in y je s t p r z e ło ż o n y m w s z y s tk ic h u r z ę d n ik ó w g m in y ; o b o w ią z k ie m je g o je s t c z y n n o ś c i u r z ę d n ik ó w n a d z o r o w a ć , a w r a z ie p o t r z e b y u d z ie la ć im u p o m n ie ń i n a g a n y . J a c y u z r ę d n i c y g m in n i, o p r ó c z n a c z e ln ik a i ła w n ik ó w , w in n i p o c h o d z ić z w y b o r u , o k r e ś la s t a t u t g m in n y lu b s p e c ja l
n e u s t a w y . U r z ą d s ta n u c y w iln e g o w in ie n b y ć p r o w a d z o n y p r z e z n a c z e ln ik a , a te n m o ż e go p o w i e r z y ć in n e m u u r z ę d n i
k o w i a le ty lk o z a z e z w o le n ie m W o je w o d y ( u s t a w a z d n ia 6.
lu te g o 1875 r.) _ J e ż e li d o je d n e g o o k r ę g u s ta n u c y w iln e g o n a le ż y k ilk a g m in , w ó w c z a s ty lk o W o je w o d a m a p r a w o o b s a d z e n ia te g o u r z ę d u , a u r z ę d n ik te n je s t b e z p o ś re d n im u r z ę d n i
k ie m p a ń s t w o w y m , p o d c z a s g d y in n i u r z ę d n ic y g m in n i s ą ty lk o p o ś r e d n im i.
eo) Z a s tę p s t w o n a c z e ln ik a g m in y n a le ż y d o ła w n ik a I-g o , a w r a z i e p r z e s z k o d y p o s tr o n ie te g o ż — d o ła w n ik a II. W n a g ły c h i n ie c ie rp ia .c y c h z w ło k i w y p a d k a c h , m o że go z a s tą p ić k tó r y k o lw ie k z n ich . K o le jn o ś ć z a s tę p s t w a m o że b y ć r ó w n i e ż o z n a c z o n a w s ta tu c ie m ie js c o w y m w e d le s t a r s z e ń s t w a w ie k u lu b s łu ż b y .
26 O r d y n a c ja d la g m in w ie js k ic h § 75.
W gminach w iększych m ożna w drodze statutu za
prow adzić kolegialny za rzą d 'gminy, składający się z naczelnika gtmdny i ław ników 01).
§ 75.
Naczelnika gm iny i ław ników w y b ie ra R ada gmin
na (zgrom adzenie gminne) z grona członków gminy62) x / — na la t (Po' trzechietnicm piastow aniu
urzędu m ożna w y b ra ć naczelnika gm iny na dalsze dzie
w ięć lat)64).
W gminach liczących w ięcej niż 3000 m ieszkańców , może R ada gminna uchw alić ustanow ienie płatnego na
czelnika gminy. W yboru takiego naczelnika gminy do, konuje się na la t dw anaście, a m ożna go w y b ra ć także z p o za członków gminy.
W drodze statutu m iejscow ego i za zgodą Ministra S p raw 1 W e w n ę trz n y c h m ożna w gm inach w iększych ustanow ić jednego lub w ięcej ław ników płatnych, któ
rych liczba m oże w ynosić
n a j w y ż e jpołow ę cgóinej liczby ław ników , — jeżeli rozm iar i w łaściw ość sp raw podległych adm inistracji gminnej tego w ym aga. — W y-
c l) K o le g . z a r z ą d g m in y n ie p r z e jm u je w s z y s tk i c h p r a w i o b o w ią z k ó w n a c z e ln ik a g m in y le c z ty lk o te , k t ó r e ś c iś le o z n a c z a s t a t u t . W p r o w a d z e n ie k o le g . z a r z ą d u g m in y m o ż e b y ć k o r z y s tn e m w g m in a c h w ie lk ic h , g d z ie s to s u n k i s ą b a r d z o s k o m p lik o w a n e . S ta n o w i to z r e g u ły p r z e jś c ie o d o r d y n a c ji w ie js k ie j d o o r d y n a c ji m ie js k ie j, c z y li z m ią n y w s i n a m ia s to .
62) J a k ie k w a lif ik a c je w in ie n p o s ia d a ć n a c z e ln ik g m in n y n ie je s t n ig d z ie ś c iś le o k r e ś lo n e , m o ż e n im z a te m b y ć k a ż d y p e łn o le tn i o b y w a t e l p o ls k i d o g m in y p r z y n a le ż n y . O s ta te c z n a d e c y z ja c o d o k w a lifik a c ji n a le ż y d o W ł a d z y N a d z o rc z e j, k t ó r a n ie z a t w i e r d z i o s o b y n ie o d p o w ie d n ie j. — A rt. 5 o rd . w y b . o k r e ś la , je d y n ie k to m o ż e b y ć w y b r a n y d o R a d y g m in n e j i k o m is y j g m in n y c h .
63) W y b r a n i w nełfu 1927/28 n a p o d s ta w ie z a r z ą d z e n ia W o je w o d y z d n i a > 2 t lip c a 1926 r . L c j ä r f f 2822/2 na- la t 3, a n a s tę p n ie n a j m 4. — ( p a tr z a r t ^ ł ł T o r d . w y b o r c z e j) .
64) Zfterme to ja k o s p r z e c ^ jje ^ z z a s a d ą o r d y n a c ji w y b o r c z e j, że^ -tfkres w y b o r c z y w y rio s i 3 w z g l. 4 la t, n ie o b o w ią z u je . O p a t r z a r t. 11 ordyUT w y b o r c z e j) .
JO /J~ . 3 0/ A u
r*^/'e
" 7 y f
O r d y n a c ja d la g m in w ie js k ic h §§ 76, 77, 78, 79. 27
boru takich ław ników dokonuje s ię 'n a lat dw anaście, a m ożna ich w y b ra ć rów nież z poza grona członków gm iny65).
§ 76.
W m yśl art. 67 ust. z 5. 5. 1926 r. nie obow iązuje jako sp rzeczny z art. 58 tej u s ta w y 66).
§ 77.
I Z astąpiony p rzez art. 57 u sta w y z dnia 5. 5. 1926 r.
Dz Ust. Sil. Nr. 13, poz. 22).
§ 78.
: P o d cza s czynności w y b o rczy ch nie wolno w lokalu wyborczym p row adzić narad, w y g łasz ać m ów ani po- ejpiow ae uchw ał. W y jątek stanow ią n arad y i uchw a
ł y Komisji W yborczej zw iązane z kierow nictw em w y - l o r ó w .
I § 79.
I K ażdy w y b ó r o dbyw a się kartkam i do głosow ania
|k ' odrębnem postępow aniu67).
L - --- z-»-
I
os) \ y m ie js c e o s ta tn ie g o U f s tę p u § 75, w s z e d ł a r t. 7 f c s ta w y z d n ia 25. 5. 1926 r. (D z . U s t. S l. N r. 13, p o z . 22).f r a t r z s t r o n a
I 66) § 76 o d w o łu ją c y s ię d o § 59 p o s ta n a w ia ł, że z a p r o - I z e n i e R a d y g m . n a p o s ie d z e n ie , c e le m d o k o n a n ia w y b o r u Ł a r z ą d u g m in y , w in n o b y ć d o k o n a n e n a ty d z ie ń p r z e d d n ie m w y b o r ó w . P r a w o m o c n o ś ć w y b r a n e j R a d y g m in n e j z a c z y n a ł i ę w r ^ z ie n ie w n ie s ie n ia p r o t e s t ó w ( a r t . 5 l ) d n ia 9 -te g o o d l i n i a n a s tę p n e g o p o o g ło s z e n iu w y n ik u w y b o r ó w , a p o n ie w a ż w m y ś l a r t . 58 z e b r a n ie n o w o w y b r a n e j r a d y c e le m w y b o r u J a r z ą d u g m in y w in n o s ię o d b y ć n a jp ó ź n ie j d o d n i 14. p o o g ło
s z e n iu w y b o r ó w , w o b e c te g o te r m in p r z e w i d z ia n y w § 76 n ie m o ż e b y ć z a c h o w a n y . — C o d o te r m in u z w o ła n ia R a d y g m in n e k c e le m d o k o n a n ia w y b o r u z a r z ą d u g m in y o b o w ią z u je z a te m § 104 o r d y n . d la g m in w ie js k ic h .
_67) O s o b n o w y b i e r a s ię n a c z e ln ik a , a o s o b n o ła w n ik ó w . W y b ó r n a c z e ln ik a g m in y o d b y w a się w e d le p r z e p is ó w p a r . 78— 83 o r d y n a c ji d la g m in w ie js k ic h , w y b ó r ł a w n ik ó w lis ta m i, w e d le a r t. 57 o r d y n a c ji w y b o r c z e j.
28 O r d y n a c ja d la g m in w ie js k ic h §§ 80, 81.
§ 80.
Jeden z członków kom isji odczytuje nazw iska r a d n y ch w porządku alfabetycznym i radni w m iarę w y w o ły w an ia nazw isk rzucają d o u rn y zw inięte kartki do głosow ania. P o ukończeniu głosow ania Komisja doko
nuje obliczenia głosów 68).
W yborcy, k tó rz y jaw ią się po o tw arciu głosow ania lecz iprzed jego zam knięciem m ogą jeszcze b rać udział w głosowaniu.
P b oddaniu w szy stk ich głosów o g łasza Komisja w y b o rc za w y b o ry za zam knięte; p rzew odniczący w y j
m uje pojedynczo k a rtk i z u rn y i odczytuje w y pisane na nich nazw iska, w zględnie n u m ery 69), jeden zaś p rzez przew odniczącego w y z n acz o n y członek komisji głośno je liczy.
§ 8170).
N iew ażne są następ u jące k a rtk i do głosow ania:
1. nie w ypisane n a papierze białym lub zaopatrzone w jakiekolw iek znaki zew nętrzne,
2. nie zaw ierające żadnego nazw iska lub jeśli nazw i
sko w ypisane jest nieczytelnie,
3. jeżeli osoba, na k tó rą głos oddano, nie da się z całą pew nością ustalić,
4. zaw ierające w ięcej nazw isk niż jedno, lub zaw ie
rające nazw isko o so b y niiewybieralnej, 5. zaw ierające p ro te sty lub zastrzeżenia.
N iew ażne k a rtk i do głosow ania należy trak to w a ć jako nieoddane. O niew ażności ro z strz y g a tym czaso
w o kom isja w yborcza.
6S) T e k s t u s tę p u 5 - te g o a r t. 57 u s t a w y z d n ia 5. 5.
1926 r.
°9) G d y c h o d z i o w y b ó r n a c z e ln ik a — n a z w is k a , g d y c h o d z i o ła w n ik ó w — n u m e r y lis t.
70) § 81 o d n o s i s ię ty lk o d o w y b o r u n a c z e ln ik a g m i
n y . D o w y b o r u ła w n ik ó w , k t ó r y d o k o n u je s ię w e d le lis t, m a a n a lo g ic z n e z a s to s o w a n ie a r t. 42 u s t a w y z d n ia 5. 5. 1926 r. w p r z e d m io c ie o r d y n a c ji w y b o r c z e j.
O r d y n a c j a d la g m in w ie js k ic h §§ 82, 83. 29
K artki do głosow ania n ależ y dołączyć do protokółu i przechow ać aż do praw om ocnego rozstrzygnięcia o zarzutach.
§ 82
.Za w y b ra n eg o należy uw ażać tego, kto p rz y pierw - szemi głosow aniu o trzy m a ł w ięcej niż połow ę w ażnie oddanych g ło só w 71).
Jeżeli p rz y p ierw szem głosow aniu nikt nie o trz y m ał takiej w iększości głosów , następują ściślejsze w y b ory w drugiem głosow aniu, które należy natychm iast przedsięw ziąć, pom iędzy tym i dw om a kandydatam i, k tó rz y p rz y p ierw szy ch w y b o ra c h o trzy m ali n ajw ię
ksze ilości głosów . Jeżeli w ięcej niż 2 osoby o trz y m a ły n ajw y ż sze liczby głosów , albo jeśli obok o so b y z n aj
w y ż sz ą liczbą głosów w chodzą w rachubę o soby o rów nej liczbie głosów , to lo s w y ciąg n ięty p rz e z p rz e w odniczącego' ro zstrzy g a, k tó ra o soba m a być Po
puszczona do w y b o ró w ściślejszych. P rz y drugich w y b o rach o p ró c z k a rte k doi głosow ania w ym ienionych w § 81. n iew ażne są i te, k tó re za w iera ją nazw isko oso b y niedopuszczonej do w y b o ró w ściślejszych. Za w y b ra n eg o n ależ y uw ażać tego, kto o trzy m a ł najw ięcej głosów . P r z y rów ności głosów ro z s trz y g a los w y ciągnięty p rz e z przew odniczącego.
P ro to k ó ły w y b o rc ze w inny być podpisane p rzez Komisję w y b o rc z ą 72).
§ 83.
P rze w o d n iczą cy Kom isji W yborczej w inien w y b ra n ych zaw iadom ić o w y b o rz e i w ezw ać ich d o ośw iad czenia się w ciąg u tygodnia, cz y w y b ó r przyjm ują.
W razie braku w tym kierunku ośw iadczenia się p rz y j
m uje się, że w y b ó r zo stał o d rz u co n y 73).
71) W y n ik w y b o r ó w n a le ż y z e b r a n y m n a ty c h m ia s t o g ło s ić .
72) O d m ó w ie n ie p o d p is u p r z e z je d n e g o z c z ło n k ó w k o m isji n ie p o w o d u je n ie w a ż n o ś c i.
73) N a c z e ln ik g m in y w y z n a c z a w o b e c te g o n o w y te r m in w y b o r ó w u z u p e łn ia ją c y c h .
