Bronisław Twardzicki, Jan Stanisz
"Christliche Erziehung in Europa", t.
5, München 1977 : [recenzja]
Collectanea Theologica 49/1, 201-202
Collectanea Theologica 49 (1979) fase. I
R E C E N Z J E
Christliche Erziehung in Europa, tom V: Polen, München 1977, Calw er V er
lag — Kösel-Verlag, s. 150.
W ydawnnictwa Calw er Verlag i Kösel-Verlag podjęły bardzo pożyteczny trud wydawniczy, który ma na celu zapoznanie czytelników z sytuacją k ate chetyczną i stanem katechezy w różnych k rajach Europy. Tom V tej serii poświęcony został katechezie polskiej. R edaktorem tom u jest ks. prof. dr Jan C h a r y t a ń s k i SJ z ATK. Należy przyznać, że przez odpowiednni dobór tem atów i w ybór autorów przyczynił się do tego, iż treść omawianego tom u w iernie oddaje obraz i sytuację katechezy w naszym kraju. W arto przy tym podkreślić, że autorzy książki pełnią ważną rolę w polskim ruchu kateche tycznym, a jednocześnie reprezentują różne środowiska oraz orientacje k a te chetyczne.
Ks. dr F. B l a c h n i c k i i ks. doc. dr M. M a j e w s k i SDB są profe sorami KUL, a ks. mgr Z. C z e r w i ń s k i asystentem tego uniw ersytetu. Księża dr W. K u b i k SJ i dr R. M u r a w s k i SDB są adiunktam i przy katedrze katechetyki ATK. Ks. d r J. B a g r o w i c z jest profesorem Sem ina rium Duchownego we Włocławku, a ks. m gr J. S t a n i s ł a w s k i — profe sorem Sem inarium Duchownego w Poznaniu. Ks. dr M. J a k u b i e c jest profesorem oraz diecezjalnym w izytatorem katechizacji w Krakowie, a ks. doc. dr J. G r y n i a k o w kierow nikiem katedry teologii pastoralnej ChAT w W arszawie.
Dzięki omawianej publikacji zagraniczny czytelnik może wytworzyć sobie całościowy obraz katechezy polskiej i dostrzec dynam ikę oraz różne kierunki i tendencje zarówno w katechetycznej myśli teoretycznej, jak też w praktycz nym rozw iązyw aniu problemów katechezy.
A rtykuł w stępny ks. R. M u r a w s k i e g o Ogólna sytuacja katechetycz
na w Polsce, w sposób zwięzły, ale dostateczny ukazuje nie tylko organizację
obecnej pracy katechetycznej w Polsce, lecz również złożoną sytuację i norm y praw ne form acji religijnej. Przedstaw ia ją na tle całej działalności duszpa sterskiej Kościoła w Polsce, zapoznając przy tym z historycznymi uw arunko w aniam i polskiej religijności i współczesnej pracy katechetycznej.
N astępne cztery artykuły Katecheza przedszkolna w Polsce — ks. J. B a- g r o w i c z a , C harakterystyka pierwszego cyklu katechizacji — ks. W. K u- b i k a SJ, Religijne wychowanie w latach 11—15 — ks. M. J a k u b c a ,
K atecheza na poziomie szkól średnich w Polsce — ks. J. S t a n i s ł a w s k i e
g o w prow adzają nas w szczegółowe zagadnienia katechizacji dzieci i mło dzieży. A utorzy zapoznają w swych artykułach z organizacją katechezy na poszczególnych etapach rozwojowych dzieci i młodzieży, z założeniami i pro gram am i katechezy, jak też z używanym i przez dzieci i katechetów podręcz nikam i. Z treści artykułów można poznać tru d n ą drogę polskiej katechezy poprzez etapy wyznaczane różną sytuacją, różnymi uw arunkow aniam i. U ka zują też one tendencje i kierunki istniejące w naszym ruchu katechetycz nym. Proces ten odzw ierciedlają pojaw iające się w Polsce podręczniki i pro gram y.
Program ram ow y z 1971 roku jest wyrazem kom prom isu pomiędzy istnie jącym i tendencjam i oraz punktem w yjścia do nowych rozważań. Z wyżej
202
R E C E N Z JEwym ienionych artykułów możemy poznać równocześnie inicjatorów i propa gatorów nowej myśli katechetycznej oraz ich w kład pracy w dzieło polskiej katechezy. Pisze na ten tem at ks. F. B l a c h n i c k i w artykule Formacja
służby liturgicznej w Polsce 1964—1974. W arto tu podkreślić, że ten rodzaj
pracy wzbudził wielkie zainteresow anie na Zachodzie. Może o tym świadczyć między innym i inform acja sprawozdawcza z obrad ostatniego Synodu B i skupów w Rzymie zamieszczona w Christlich-pädagogische B lätter (rok 1978 n r 1).
Ks. M. M a j e w s k i w artykule Formacja katechetów w Polsce infor m uje o przebiegu zasadniczej form acji katechetycznej w Polsce — dla ducho w ieństw a w Sem inariach Duchownych, a dla zakonnic i katechetów św ie ckich na podstawowym studium teologii KUL i ATK, w instytutach i na kursach diecezjalnych. A utor nie pom ija też problem u perm anentnego do kształcania, które um ożliwiają katechetom dziecezje, organizując dla nich różne studia i kursy. W artykule znajdujem y również inform acje o specjali stycznej form acji katechetycznej w KUL i ATK dla tych, którzy ukończyli teologię ogólną. Przy okazji zapoznaje autor z profilem studiów specjali stycznych.
Problem atykę książki zam yka arty k u ł ks. J. G r y n i a k o w a pt. Wy chowanie chrześcijańskie w Kościele ew angelickim w Polsce. Po nakreśleniu tła historycznego sytuacji Kościoła ewangelickiego w Polsce autor ukazuje trudności katechizacji ze względu na diasporyczny charakter Kościoła ew an gelickiego. Mówi też o sposobach przezwyciężania trudności i zapoznaje z ro dzajem katechezy dla dzieci w yznania ewangelickiego, jak też z rodzajem pracy z młodzieżą.
Książka wzbudziła duże zainteresow anie n a Zachodzie i zapewne spełni swoje zadanie. Nie tylko zapozna czytelnika z sytuacją katechetyczną, tru d n o ściami i osiągnięciami polskiej katechezy oraz z w kładem polskiej myśli katechetycznej w dzieło ogólnokościelne, lecz także przyczyni się z pewnością do wym iany doświadczeń i zacieśnienia współpracy. Dobrze byłoby, gdyby z jej treścią zapoznał się również polski czytelnik.
ks. Bronisław Tw ardzicki, Przem yśl ks. Jan Stanisz, Przem yśl
Rudolf PESCH, Das M arkusevangelium , Cz. II, Freiburg-B asel-W ien 1977, V erlag H erder, s. X V I+576.
Znany now otestam entalista frankfurcki, Rudolf P e s c h zakończył tym tomem parę lat żmudnej pracy nad ewangelią M arka *. Tom zaw iera komen tarz do Mk 8, 27—16, 20. W swojej pracy autor postawił sobie dwa zadania. Pierwszym z nich było otworzenie tekstu ewangelii za pomocą m etody histo ry czno-kry tycznej zrozumieniu współczesnego nam czytelnika. Drugim zada niem było ukazanie w artości ewangelii kanonicznej w perspektyw ie współ czesnej teologii i potrzeb współczesnego przepowiadania kościelnego.
A utor usiłował wywiązać się z tych zadań możliwie najlepiej, ale nie 1 Omówienie pierwszej części ukazało się w Collectanea Theologica 47 (1977) z. 4, 189—190.