Obsługa prawniczych baz danych

Obsługa prawniczych baz danych

Źródła prawa. Dziennikustaw.gov.pl

Laboratorium

Dr Sylwia Kotecka-Kral

System źródeł prawa

• Zadaniem osób udzielających porad prawnych,

wydających wyroki czy urzędników jest

posiadanie dostępu do:

–aktualnych tekstów aktów prawnych;

–informacji o tym, kiedy dany akt prawny

wszedł w życie;

Konstytucja RP

• Artykuł 87

1. Źródłami powszechnie obowiązującego prawa Rzeczypospolitej

Polskiej są: Konstytucja, ustawy, ratyfikowane umowy

międzynarodowe oraz rozporządzenia.

2. Źródłami powszechnie obowiązującego prawa Rzeczypospolitej

Polskiej są na obszarze działania organów, które je ustanowiły,

akty prawa miejscowego.

• Artykuł 88

1. Warunkiem wejścia w życie ustaw, rozporządzeń oraz aktów

prawa miejscowego jest ich ogłoszenie.

2. Zasady i tryb ogłaszania aktów normatywnych określa ustawa.

(…)

–

zob. ustawę z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów

Art. 2 ustawy o ogłaszaniu (…)

• [Obowiązek ogłoszenia aktu normatywnego]

1. Ogłoszenie aktu normatywnego w dzienniku

urzędowym jest obowiązkowe.

2. Odrębna ustawa może wyłączyć obowiązek

ogłoszenia aktu normatywnego

Art. 8 ustawy o ogłaszaniu (…)

• [Katalog dzienników urzędowych]

• Dziennikami urzędowymi w rozumieniu

ustawy są: Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej

Polskiej, Dziennik Urzędowy Rzeczypospolitej

Polskiej "Monitor Polski", dzienniki urzędowe

ministrów kierujących działami administracji

rządowej, dzienniki urzędowe urzędów

Elektroniczne dzienniki urzędowe

• Art. 2a ustawy o ogłaszaniu (…)

• [Ogłaszanie aktów w formie elektronicznej]

• 1. Akty normatywne i inne akty prawne podlegające ogłoszeniu

ogłasza się w formie dokumentu elektronicznego w rozumieniu

ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności

podmiotów realizujących zadania publiczne (Dz. U. z 2017 r. poz.

570), chyba że ustawa stanowi inaczej.

• 2. Dzienniki urzędowe wydaje się w postaci elektronicznej, chyba że

ustawa stanowi inaczej.

• 3. Dla każdego dziennika urzędowego wydawanego w postaci

elektronicznej organ wydający prowadzi odrębną stronę

internetową.

Ogłaszanie aktów normatywnych

• Zob. art. 88 ust. 1 Konstytucji!

• Czy ogłaszać akty prawne z mocą prawną można

gdziekolwiek, np. w popularnej gazecie

codziennej, radiu i telewizji?

• Czym jest dziennik urzędowy?

– zob. ustawę z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów

normatywnych i niektórych innych aktów prawnych.

• Art. 3 ustawy o ogłaszaniu (…)

[Niezwłoczne ogłaszanie aktów]

Elektroniczny Dziennik Ustaw

• Znajdź ustawę ogłoszoną w Dzienniku Ustaw z 2018 r.,

poz. 894

– Na otwartym tekście aktu prawnego (PDF) zwróć uwagę na

podpis elektroniczny przy ikonie RCL. Co oznacza skrót

RCL? Czym zajmuje się RCL?

–

http://www.rcl.gov.pl/

– Jaki jest tytuł tej ustawy?

– Kiedy uchwalono tą ustawę?

– Kiedy ta ustawa wejdzie w życie? Podaj konkretną datę

(dzień, miesiąc, rok).

Art. 4 ustawy o ogłaszaniu (…)

• [Vacatio legis]

• 1. Akty normatywne, zawierające przepisy powszechnie obowiązujące, ogłaszane w dziennikach urzędowych wchodzą w życie po upływie

czternastu dni od dnia ich ogłoszenia, chyba że dany akt normatywny określi termin dłuższy.

• 2. W uzasadnionych przypadkach akty normatywne, z zastrzeżeniem ust. 3, mogą wchodzić w życie w terminie krótszym niż czternaście dni, a jeżeli ważny interes państwa wymaga natychmiastowego wejścia w życie aktu normatywnego i zasady demokratycznego państwa prawnego nie stoją temu na przeszkodzie, dniem wejścia w życie może być dzień ogłoszenia tego aktu w dzienniku urzędowym.

• 3. Przepisy porządkowe wchodzą w życie po upływie trzech dni od dnia ich ogłoszenia. W uzasadnionych przypadkach przepisy porządkowe mogą wchodzić w życie w terminie krótszym niż trzy dni, a jeżeli zwłoka w wejściu w życie przepisów porządkowych mogłaby spowodować

Art. 5 ustawy o ogłaszaniu (…)

• [Wsteczna moc obowiązująca aktu

normatywnego]

• Przepisy art. 4 nie wyłączają możliwości

nadania aktowi normatywnemu wstecznej

mocy obowiązującej, jeżeli zasady

Art. 6 ustawy o ogłaszaniu (…)

• [Obliczanie daty wejścia w życie]

• 1. Przy obliczaniu terminu wejścia w życie aktu

normatywnego określonego w dniach nie uwzględnia

się dnia ogłoszenia, z wyjątkiem przypadków, gdy akt

normatywny wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

• 2. Terminy wejścia w życie aktu normatywnego

określone w tygodniach, miesiącach lub latach kończą

się z upływem dnia, który nazwą lub datą odpowiada

dniu ogłoszenia, a gdyby takiego dnia w ostatnim

Art. 7 ustawy o ogłaszaniu (…)

• [Ogłaszanie aktów wykonawczych]

• Akty normatywne wydawane na podstawie

ustaw można ogłaszać w okresie od dnia

Elektroniczny Dziennik Ustaw

• Kiedy wchodzi w życie akt prawny ogłoszony w

Dz. U. z 2018 r., poz. 1713? Podaj konkretną

datę.

– Co to oznacza, że akt prawny wszedł w życie?

– Na jakiej podstawie prawnej wydano to

rozporządzenie?

– Czy zawsze podstawą prawną do wydania

Art. 92 Konstytucji

1. Rozporządzenia są wydawane przez organy

wskazane w Konstytucji, na podstawie

szczegółowego upoważnienia zawartego w

ustawie i w celu jej wykonania. Upoważnienie

powinno określać organ właściwy do wydania

rozporządzenia i zakres spraw przekazanych do

uregulowania oraz wytyczne dotyczące treści

aktu.

2. Organ upoważniony do wydania rozporządzenia

nie może przekazać swoich kompetencji, o

Elektroniczny Dziennik Ustaw

• Znajdź ustawę ogłoszoną w Dzienniku Ustaw z

2017 r., poz. 966

• Co to jest nowelizacja?

• Czy na podstawie znalezionej właśnie ustawy

nowelizującej Kodeks karny i korzystając ze strony

internetowej

http://www.dziennikustaw.gov.pl/

jesteś w stanie poznać aktualną treść Kodeksu

karnego (całego)?

Elektroniczny Dziennik Ustaw

• Znajdź akt prawny ogłoszony w Dz. U. z 2019, poz.

1461.

• Co to jest tekst jednolity? Zob. art. 16 ustawy o

ogłaszaniu aktów normatywnych (…). Do jakiego

innego aktu tekst jednolity jest załącznikiem?

• Artykuł 8 ustawy o ogłaszaniu aktów

normatywnych (…) reguluje dzienniki urzędowe i

naucz się ich nazw!

• Przeczytaj art. 1-8 tej ustawy, to ważne!

Art. 16 ustawy o ogłaszaniu (…)

miesięcy, jeżeli była ona nowelizowana. Ustawa może określić termin ogłoszenia tekstu jednolitego.

• 2. Rządowe Centrum Legislacji oraz organy administracji rządowej

współdziałają z Marszałkiem Sejmu przy opracowywaniu tekstów jednolitych ustaw.

• 3. Teksty jednolite aktów normatywnych innych niż ustawa ogłasza organ właściwy do wydania aktu normatywnego, a w przypadku:

• 1)regulaminów Sejmu i Senatu - odpowiednio Marszałek Sejmu i Marszałek Senatu;

• 2)aktów normatywnych Rady Ministrów - Prezes Rady Ministrów;

• 3)aktów normatywnych Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji - Przewodniczący Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji.

• Tekst jednolity aktu normatywnego innego niż ustawa ogłasza się nie rzadziej niż raz na 12 miesięcy, jeżeli był on nowelizowany. Akt normatywny może określić termin ogłoszenia tekstu jednolitego.

Elektroniczny Dziennik Ustaw

• Znajdź ustawę ogłoszoną w Dzienniku Ustaw z

2016 r., poz. 178.

– Jaką ustawę uchyliła ta ustawa?

– Kiedy ustawa została uchylona? Podaj konkretną

datę (dzień, miesiąc, rok).

Dla zainteresowanych

• Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia

20 czerwca 2002 r. w sprawie "Zasad techniki

prawodawczej” (t.j. Dz. U. z 2016, poz. 283)

– w jaki sposób należy przygotowywać projekt

ustawy, nowelizację ustawy, zmianę

rozporządzenia, tekst jednolity itp.

Podsumowanie

• Strona

http://www.dziennikiurzedowe.gov.pl/

zawiera oryginalne dzienniki urzędowe, z

mocą urzędową

• Strona jest darmowa, każdy może z niej

korzystać.

• Strona ta nie pokazuje tekstów ujednoliconych

aktów prawnych

Cytowanie aktów prawnych

• Przy powoływaniu się na akty prawne opublikowane w Dzienniku Ustaw należy przytoczyć pełną nazwę aktu prawnego wraz z datą jego uchwalenia, a

następnie po przecinku lub ewentualnie w nawiasie podać miejsce publikacji w następujący sposób:

–skrót: Dz. U.

–jeżeli akt prawny został opublikowany w innym roku, niż data jego uchwalenia należy podać również zwrot: „z XXXX r.”

–numer, pod którym akt jest opublikowany (jeżeli jest): „Nr XXX” –pozycję, pod którą akt jest opublikowany: „poz. XXXX”

–dodatek „z późn. zm.” lub „ze zm.”, jeżeli w dacie cytowania obowiązuje wersja aktu zmieniona w stosunku do wersji opublikowanej w cytowanym źródle