Wydawnictwo C.H.Beck
MONOGRAFIE PRAWNICZE
Prawo
gosPodarcze
zagadnienia wybrane
Mariusz Bidziński dariusz Jagiełło
redakcja naukowa
MARIUSZ BIDZIŃSKI, DARIUSZ JAGIEŁŁO • PRAWO GOSPODARCZE ZAGADNIENIA WYBRANE
Polecamy nasze publikacje:
dr Marcin Menkes
GOVERNANCE GOSPODARCZY – STUDIUM PRAWNOMIĘDZYNARODOWE
prof. UG dr hab. Andrzej Powałowski
LEKSYKON PRAWA GOSPODARCZEGO PUBLICZNEGO.
100 PODSTAWOWYCH POJĘĆ
prof. dr hab. Mirosław Stec, prof. dr hab. Teresa Mróz PRAWO GOSPODARCZE PRYWATNE
dr hab. Łukasz Gruszczyński, dr Marcin Menkes, dr Łucja Nowak MIĘDZYNARODOWE PRAWO GOSPODARCZE
www.ksiegarnia.beck.pl
PRAWO
GOSPODARCZE
ZAGADNIENIA WYBRANE
Redakcja naukowa MARIUSZ BIDZIŃSKI
DARIUSZ JAGIEŁŁO
WYDAWNICTWO C.H.BECK WARSZAWA 2016
Redakcja: Emilia Rucińska-Sech
Recenzja: prof. zw. dr hab. Stanisław Hoc, Uniwersytet Opolski
Publikacja dofinansowana przez Uniwersytet SWPS
© Wydawnictwo C.H.Beck 2016
Wydawnictwo C.H.Beck Sp. z o.o.
ul. Bonifraterska 17, 00-203 Warszawa
Skład i łamanie: Wydawnictwo C.H.Beck Druk i oprawa: Elpil, Siedlce
ISBN 978-83-255-8826-7 ISBN e-book 978-83-255-8827-4
V Autorzy ... XXI Wstęp ... XXV Wykaz skrótów ... XXVII
Rozdział I. Pojęcie, istota i zasady prawa gospodarczego ... 1
§ 1. Zagadnienia wstępne ... 1
§ 2. Prawo gospodarcze: pojęcie i ewolucja regulacji prawnych ... 4
§ 3. Funkcje prawa w gospodarce ... 7
§ 4. Zasady prawa gospodarczego ... 9
I. Zasada społecznej gospodarki rynkowej ... 9
II. Zasada wolności gospodarczej ... 9
III. Zasada ochrony własności prywatnej ... 11
IV. Zasada solidarności, dialogu i współpracy partnerów społecznych ... 12
V. Zasada demokratycznego państwa prawnego ... 12
VI. Zasada proporcjonalności ... 14
VII. Zasada równości wobec prawa ... 15
VIII. Zasada pomocniczości ... 16
Rozdział II. Prawo gospodarcze Unii Europejskiej ... 19
§ 1. Wstęp ... 19
§ 2. Rys historyczny dotyczący integracji gospodarczej ... 20
I. Odbudowa Europy po drugiej wojnie światowej ... 20
II. Idee zjednoczenia Europy ... 21
III. Od Deklaracji do Traktatów ... 24
§ 3. Rynek wewnętrzny – dążenie do zniesienia wewnętrznych barier .... 27
I. Pojęcie rynku wewnętrznego i czterech swobód ... 27
1. Etapy integracji gospodarczej ... 27
2. Definicja rynku wewnętrznego – rozróżnienie pojęć „wspólny”, „jednolity”, „wewnętrzny” ... 28
3. Dążenie do wypracowania czterech swobód – regulacje i mechanizmy prawne ... 32
II. Swobodny przepływ towarów ... 35
1. Zasada swobodnego przepływu towarów – podstawowe pojęcia ... 35
Spis treści
VI
2. Formuła Dassonville i Cassis de Dijon ... 39
3. Sprawa Keck i Mithouard ... 43
4. Klasyfikacja produktów – orzecznictwo i regulacje ... 46
III. Swobodny przepływ osób, w tym pracowników ... 48
IV. Swobodny przepływ usług ... 53
V. Swobodny przepływ kapitału ... 54
VI. Swoboda przedsiębiorczości – znoszenie kolejnych barier ... 55
1. Pojęcie swobody przedsiębiorczości – zakres pojęcia i wyjątki ... 55
2. Swoboda przedsiębiorczości – adresaci i mechanizmy prawne ... 57
§ 4. Nowe wyzwania w celu pełniejszego urzeczywistnienia idei jednolitego rynku wewnętrznego ... 58
§ 5. Europejska Spółka Akcyjna ... 59
I. Cechy charakterystyczne ... 59
II. Struktura i organy ... 63
III. Zaangażowanie pracowników ... 63
IV. Dalsze wyzwania ... 64
§ 6. Unijne prawo konkurencji ... 65
I. Objaśnienie podstawowych pojęć, wspólne cele, zakres normowania ... 65
II. Reguły, zakazy i wyjątki dotyczące uczciwej konkurencji ... 67
§ 7. Europejski kryzys gospodarczy – przyczyny, wyzwania i rozwiązania ... 70
I. Geneza problemu ... 70
II. Propozycje działań naprawczych ... 73
§ 8. Podsumowanie ... 77
Rozdział III. Formy regulacji i reglamentacji rynku ... 79
§ 1. Wstęp ... 79
§ 2. Granice swobody działalności gospodarczej ... 81
§ 3. Reglamentacja działalności gospodarczej ... 84
§ 4. Działalność regulowana ... 86
§ 5. Zezwolenia i licencje ... 89
§ 6. Koncesje ... 91
Rozdział IV. Prawne uwarunkowania oraz formy zatrudnienia w podmiotach sektora publicznego i w działalności gospodarczej ... 95
§ 1. Wstęp ... 95
§ 2. Formy zatrudnienia wynikające z Kodeksu pracy ... 96
I. Umowa o pracę ... 96
II. Telepraca ... 98
III. Stosunek pracy na podstawie powołania ... 99
VII
IV. Stosunek pracy na podstawie wyboru ... 100
V. Stosunek pracy na podstawie mianowania ... 101
VI. Leasing pracowniczy ... 101
VII. Praca tymczasowa ... 103
§ 3. Formy zatrudnienia wynikające z Kodeksu cywilnego ... 104
I. Umowa zlecenia ... 105
II. Umowa o dzieło ... 107
III. Umowa agencyjna ... 109
§ 4. Nowe formy zatrudnienia ... 111
I. Job sharing ... 111
II. Work sharing ... 112
III. Job rotation ... 113
IV. Subkontrakty ... 114
V. Samozatrudnienie ... 115
§ 5. Podsumowanie ... 116
Rozdział V. Formy działalności gospodarczej ... 117
§ 1. Uwagi ogólne ... 117
§ 2. Indywidualna działalność gospodarcza ... 118
§ 3. Spółka cywilna ... 118
I. Informacje ogólne ... 118
II. Umowa spółki cywilnej ... 119
III. Uprawnienia i obowiązki wspólników ... 120
IV. Stosunki majątkowe w spółce cywilnej ... 120
V. Odpowiedzialność za zobowiązania w spółce cywilnej ... 121
VI. Prowadzenie spraw spółki ... 122
VII. Rozwiązanie spółki cywilnej ... 122
§ 4. Działalność w formie spółki handlowej ... 123
I. Spółki osobowe ... 123
1. Uwagi ogólne ... 123
2. Spółka jawna ... 124
A. Umowa spółki jawnej ... 124
B. Uprawnienia i obowiązki wspólników w spółce jawnej ... 125
C. Odpowiedzialność za zobowiązania w spółce jawnej .. 125
D. Prowadzenie spraw spółki jawnej ... 126
E. Rozwiązanie spółki jawnej ... 127
3. Spółka partnerska ... 128
A. Umowa spółki partnerskiej ... 128
B. Uprawnienia i obowiązki wspólników w spółce partnerskiej ... 129
Spis treści
VIII
C. Odpowiedzialność za zobowiązania w spółce
partnerskiej ... 129
D. Prowadzenie spraw spółki partnerskiej ... 129
E. Rozwiązanie spółki partnerskiej ... 130
4. Spółka komandytowa ... 131
A. Umowa spółki komandytowej ... 132
B. Uprawnienia i obowiązki wspólników w spółce komandytowej oraz zakres odpowiedzialności za zobowiązania ... 132
C. Prowadzenie spraw spółki komandytowej ... 133
D. Rozwiązanie spółki komandytowej ... 134
5. Spółka komandytowo-akcyjna ... 134
A. Statut spółki komandytowo-akcyjnej ... 135
B. Organy spółki komandytowo-akcyjnej ... 136
C. Uprawnienia i obowiązki wspólników w spółce komandytowo-akcyjnej ... 136
D. Prowadzenie spraw spółki komandytowo-akcyjnej .... 137
E. Rozwiązanie spółki komandytowo-akcyjnej ... 138
6. Opodatkowanie spółek osobowych ... 138
II. Spółki kapitałowe ... 139
1. Uwagi ogólne ... 139
2. Spółka akcyjna ... 139
A. Statut spółki akcyjnej ... 140
B. Organy spółki akcyjnej ... 141
C. Uprawnienia i obowiązki akcjonariuszy ... 143
D. Odpowiedzialność za zobowiązania w spółce akcyjnej ... 143
E. Prowadzenie spraw spółki akcyjnej ... 143
F. Rozwiązanie spółki akcyjnej ... 144
3. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością ... 144
A. Umowa spółki z ograniczoną odpowiedzialnością ... 145
B. Organy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością ... 145
C. Uprawnienia i obowiązki wspólników spółki z ograniczoną odpowiedzialnością ... 146
D. Odpowiedzialność za zobowiązania w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością ... 147
E. Prowadzenie spraw spółki z ograniczoną odpowiedzialnością ... 147
F. Rozwiązanie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością ... 148 G. Likwidacja spółki z ograniczoną odpowiedzialnością . 150
IX
4. Spółka celowa ... 150
§ 5. Spółdzielnia ... 151
I. Uwagi ogólne ... 151
II. Statut spółdzielni ... 151
III. Organy spółdzielni ... 152
IV. Majątek spółdzielni ... 152
§ 6. Pozostałe formy działalności gospodarczej ... 152
I. Uwagi ogólne ... 152
II. Bank ... 153
III. Fundusz inwestycyjny ... 154
IV. Towarzystwo funduszy inwestycyjnych lub powierniczych ... 155
V. Zakład ubezpieczeń ... 156
VI. Fundusze emerytalne ... 156
VII. Dom maklerski ... 156
VIII. Przedsiębiorstwo państwowe ... 157
Rozdział VI. Nadzór i kontrola działalności gospodarczej ... 159
§ 1. Uwagi ogólne ... 159
§ 2. Podstawa prawna kontroli ... 160
§ 3. Organy uprawnione ... 160
§ 4. Zakres kontroli ... 160
§ 5. Pierwszy etap kontroli działalności gospodarczej – zawiadomienie o zamiarze wszczęcia kontroli ... 161
§ 6. Książka kontroli ... 167
§ 7. Czas trwania kontroli ... 169
§ 8. Zakres uprawnień kontrolującego ... 173
§ 9. Odpowiedzialność odszkodowawcza ... 174
§ 10. Ochrona praw przedsiębiorcy w postępowaniu kontrolnym ... 177
I. Sprzeciw przedsiębiorcy ... 177
II. Zażalenie ... 183
III. Zabezpieczenie dowodów ... 183
§ 11. Zakończenie kontroli – protokół kontroli ... 187
Rozdział VII. Rejestry i ewidencje w obrocie gospodarczym ... 189
§ 1. Uwagi ogólne ... 189
§ 2. Krajowy Rejestr Sądowy ... 191
I. Utworzenie KRS ... 191
II. Organizacja KRS ... 192
1. Rejestry KRS ... 192
2. System informatyczny ... 192
3. Rejestr centralny ... 192
III. Jawność ... 193
Spis treści
X
IV. Centralna Informacja KRS ... 195
1. Zadania Centralnej Informacji ... 195
2. Odpisy z KRS ... 196
V. Wpis do KRS ... 197
1. Obowiązek wpisu do KRS ... 197
2. Postępowanie rejestrowe ... 197
A. Właściwość sądu ... 197
B. Tryb postępowania ... 198
C. Wniosek o wpis ... 198
D. Rozpoznanie wniosku ... 202
E. Dokonanie wpisu ... 202
VI. Akta rejestrowe ... 203
VII. Obowiązek identyfikacyjny ... 204
VIII. Rejestr przedsiębiorców ... 204
IX. Rejestr stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej ... 204
X. Rejestr dłużników niewypłacalnych ... 205
§ 3. Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej ... 206
I. Utworzenie CEIDG ... 206
II. Organizacja CEIDG ... 207
1. System informatyczny ... 207
2. Rejestr centralny ... 207
3. Jawność ... 208
III. Zadania CEIDG ... 209
IV. Wpis do CEIDG ... 209
V. Zaświadczenia o wpisie do CEIDG ... 212
§ 4. Elektroniczne księgi wieczyste (Centralna Informacja Ksiąg Wieczystych) ... 213
I. Utworzenie systemu elektronicznych ksiąg wieczystych ... 213
II. Organizacja systemu elektronicznych ksiąg wieczystych ... 213
III. Dokumenty wydawane przez Centralną Informację ... 214
IV. Elektroniczna księga wieczysta ... 216
1. Założenie księgi wieczystej ... 216
2. Zamknięcie księgi wieczystej ... 216
3. Struktura księgi wieczystej ... 216
4. Wpis w księdze wieczystej ... 217
5. Jawność księgi wieczystej ... 218
6. Akta księgi wieczystej ... 221
Rozdział VIII. Gospodarka komunalna ... 223
§ 1. Pojęcie gospodarki komunalnej ... 223
XI
I. Uwagi wstępne ... 223
II. Definicja gospodarki komunalnej ... 225
1. Źródła prawa ... 225
2. Pojęcie działalności komunalnej i mienia komunalnego .... 225
3. Pojęcie gospodarki komunalnej ... 227
4. Podmiotowy zakres pojęcia gospodarki komunalnej ... 228
A. Uwagi wstępne ... 228
B. Jednostki samorządu terytorialnego ... 229
a. Pojęcie ... 229
b. Porozumienia komunalne ... 231
c. Miasto stołeczne Warszawa ... 233
d. Brak monopolu jednostek samorządu terytorialnego na wykonywanie działalności komunalnej ... 234
C. Związki jednostek samorządu terytorialnego ... 235
a. Uwagi wstępne ... 235
b. Związki międzygminne ... 236
c. Związki powiatów ... 238
d. Związki powiatowo-gminne (związki komunalne) ... 239
e. Związki metropolitalne ... 240
D. Podmioty z udziałem jednostek samorządu terytorialnego niebędące związkami jednostek samorządu terytorialnego ... 242
E. Podmioty, w których uczestniczą spółki z udziałem jednostek samorządu terytorialnego ... 243
F. Podmioty, którym zostało powierzone wykonywanie zadań z zakresu gospodarki komunalnej ... 243
5. Przedmiotowy zakres pojęcia gospodarki komunalnej ... 246
A. Zadania własne ... 246
B. Zadania o charakterze użyteczności publicznej ... 248
C. Zadania własne gminy ... 250
D. Zadania własne powiatu ... 251
E. Zadania własne województwa ... 253
§ 2. Sposoby prowadzenia i formy organizacyjno-prawne gospodarki komunalnej ... 254
I. Sposoby i formy gospodarki komunalnej ... 254
II. Formy organizacyjno-prawne gospodarki komunalnej wskazane w ustawie o gospodarce komunalnej ... 255
1. Samorządowe zakłady budżetowe ... 255
2. Spółki handlowe ... 259
Spis treści
XII
A. Uwagi ogólne ... 259
B. Spółki prawa handlowego w sferze użyteczności publicznej ... 260
C. Spółki prawa handlowego poza sferą użyteczności publicznej ... 262
D. Szczególne regulacje dotyczące spółek z udziałem jednostek samorządu terytorialnego ... 263
III. Jednostka budżetowa jako niesamoistna forma organizacyjno-prawna gospodarki komunalnej ... 265
IV. Ceny i opłaty za usługi komunalne o charakterze użyteczności publicznej ... 268
Rozdział IX. Przekształcenia własnościowe przedsiębiorstw ... 271
§ 1. Modele przekształceń własnościowych w gospodarce ... 271
§ 2. Komercjalizacja i prywatyzacja – definicje normatywne ... 280
§ 3. Przebieg komercjalizacji ... 283
§ 4. Przebieg prywatyzacji ... 290
Rozdział X. Ochrona konkurencji i konsumentów w świetle najnowszych zmian ... 301
§ 1. Ochrona konkurencji i konsumentów ... 301
I. Uwagi wstępne ... 301
II. Prawo Unii Europejskiej ... 302
III. Prawo krajowe ... 303
§ 2. Najnowsze zmiany w ustawie o ochronie konkurencji i konsumentów ... 306
I. Ustawa z 10.6.2014 r. o zmianie ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów oraz ustawy – Kodeks postępowania cywilnego ... 306
1. Definicje ... 307
2. Kontrola koncentracji ... 307
3. Zastrzeżenia wobec planowanej koncentracji ... 308
4. Ograniczenie kontroli UOKiK ... 308
5. Terminy ... 309
6. Informacje publiczne ... 310
7. Skutki praktyk ograniczających konkurencję ... 310
8. Dobrowolne poddanie się karze ... 311
9. Kary pieniężne ... 314
10. Instytucja kontroli i przeszukania ... 316
11. Odpowiedzialność osób pełniących funkcje kierownicze ... 318
II. Ustawa z 5.8.2015 r. o zmianie ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów oraz niektórych innych ustaw ... 319
1. Praktyki naruszające zbiorowe interesy konsumentów ... 320
XIII
2. Decyzje tymczasowe ... 321
3. Wystąpienie do przedsiębiorców ... 322
4. Czynności zmierzające do zakupu towaru ... 322
5. Publikacja ... 323
6. Terminy ... 324
7. Wzorce umów ... 324
III. Podsumowanie ... 329
Rozdział XI. Partnerstwo publiczno-prywatne i koncesja na usługi oraz roboty budowlane, parki technologiczne albo inne nowatorskie rozwiązania ... 331
§ 1. Uwagi ogólne ... 331
§ 2. Ustawa z 28.7.2005 r. o partnerstwie publiczno-prywatnym a obecna regulacja zawarta w ustawie z 19.12.2008 r. o partnerstwie publiczno-prywatnym ... 332
§ 3. Ustawa o partnerstwie publiczno-prywatnym a ustawa o koncesji na roboty budowlane i usługi ... 334
§ 4. Partnerstwo publiczno-prywatne a regulacje unijne ... 337
I. Regulacje prawa unijnego ... 337
§ 5. Instytucja partnerstwa publiczno-prywatnego w świetle przepisów ustawy o partnerstwie publiczno-prywatnym ... 339
I. Zakres podmiotowy i przedmiotowy regulacji ustawy o partnerstwie publiczno-prywatnym ... 339
1. Podmiot publiczny ... 341
2. Składnik majątkowy ... 342
3. Przedsięwzięcie ... 343
4. Wkład własny ... 343
II. Zadania ministra właściwego do spraw gospodarki ... 345
1. Uwagi ogólne ... 345
2. Raport rynku PPP ... 345
III. Procedura wyboru partnera prywatnego według ustawy o partnerstwie publiczno-prywatnym ... 345
§ 6. Etapy wyboru partnera prywatnego w trybie ustawy o koncesji na roboty budowlane lub usługi ... 349
I. Zasady obowiązujące w postępowaniu o zawarcie umowy koncesji ... 349
II. Postępowanie w sprawie wyboru partnera prywatnego w świetle przepisów ustawy o koncesji na roboty budowlane lub usługi ... 351
1. Publikacja ogłoszenia o koncesji ... 351
2. Zawarcie umowy o koncesję ... 352
Spis treści
XIV
A. Terminy składania wniosków o zawarcie umowy
koncesji ... 352
3. Zawartość wniosku o zawarcie umowy koncesji ... 353
4. Zaproszenie do udziału w negocjacjach ... 353
5. Zaproszenie do składania ofert i opis warunków koncesji . 354 6. Wyjaśnienia dotyczące składanych ofert ... 354
7. Wybór oferty ... 355
A. Kryteria wyboru oferty ... 355
B. Informacja o wyborze oferty ... 355
8. Obowiązek złożenia dokumentów potwierdzających spełnianie warunków udziału w postępowaniu ... 355
9. Odwołanie postępowania o zawarcie umowy koncesji ... 356
10. Treść protokołu z postępowania; jawność protokołu ... 356
III. Umowa koncesji ... 357
1. Termin i forma zawarcia umowy koncesji ... 357
A. Termin zawarcia umowy ... 357
B. Forma zawarcia umowy ... 357
2. Treść umowy koncesji ... 357
A. Elementy obligatoryjne ... 357
B. Dodatkowe postanowienia ... 358
3. Zakaz zmian umowy w stosunku do oferty ... 358
4. Okres trwania umowy koncesji a zwrot nakładów koncesjonariusza poniesionych w związku z wykonywaniem koncesji ... 358
5. Dodatkowa umowa na roboty budowlane ... 359
III. Skarga na czynności wyboru najkorzystniejszej oferty ... 359
1. Wymogi formalne skargi oraz legitymacja do wniesienia skargi ... 359
2. Procedura rozpoznawania skargi na czynności związane z zawarciem umowy koncesji ... 360
3. Termin wniesienia skargi ... 362
§ 7. Umowa o partnerstwie publiczno-prywatnym ... 362
I. Elementy umowy ... 362
II. Uprawnienia kontrolne podmiotu publicznego wobec podmiotu prywatnego ... 363
III. Wkład własny w postaci składnika majątkowego ... 363
IV. Wybór nowego partnera ... 363
V. Przekazanie składnika majątkowego podmiotowi publicznemu po zakończeniu trwania umowy o partnerstwie publiczno-prywatnym ... 364
1. Zwrot składnika majątkowego ... 364
XV 2. Przedawnienie roszczenia o przekazanie składnika
majątkowego ... 365
3. Prawo pierwokupu przysługujące partnerowi prywatnemu ... 365
§ 8. Partnerstwo publiczno-prywatne w formie spółki ... 366
I. Spółka jako forma realizacji umowy o partnerstwie publiczno-prywatnym ... 366
II. Prawo pierwokupu akcji albo udziałów przysługujące podmiotowi publicznemu i jego termin ... 366
§ 9. Partnerstwo publiczno-prywatne a finanse publiczne ... 367
§ 10. Partnerstwo publiczno-prywatne w praktyce ... 368
I. Uwagi ogólne ... 368
II. Budowa poznańskiej instalacji termicznego przekształcania odpadów komunalnych – „ITPOK” ... 369
III. Budowa budynku Sądu Rejonowego w Nowym Sączu przy ul. Grunwaldzkiej ... 372
IV. TechnoPort Warszawski Park Technologiczny – niepowodzenie realizacji projektu ... 373
§ 11. Podsumowanie ... 374
Rozdział XII. Prawo zamówień publicznych – istotne kwestie praktyczne 375 § 1. Zagadnienia ogólne ... 375
I. Uwagi wprowadzające ... 375
II. Podmioty objęte ustawą ... 377
III. Zasady stosowania prawa zamówień publicznych ... 378
IV. Wyłączenie stosowania ustawy PrZamPubl ... 379
V. Tryby udzielania zamówień publicznych ... 380
§ 2. Przebieg procedury przetargowej ... 381
I. Zamawiający i wykonawcy ... 381
1. Udział wykonawcy w postępowaniu przetargowym (art. 22 PrZamPubl) ... 382
2. Wykonawcy skupieni w ramach konsorcjum (art. 23 PrZamPubl) ... 383
3. Przyczyny wykluczenia wykonawców ... 383
II. Zakres żądań zamawiającego oraz rodzaje dokumentów, których może wymagać ... 386
III. Forma kontaktu zamawiającego z wykonawcą ... 387
IV. Opis przedmiotu zamówienia ... 388
V. Szacowanie wartości zamówienia ... 389
VI. Komisja przetargowa ... 391
VII. Tworzenie i zakres SIWZ oraz wymagania dotyczące oferty wykonawcy ... 392
Spis treści
XVI
VIII. Ogłoszenie o zamówieniu ... 397
IX. Dokumentowanie postępowań ... 399
§ 3. Umowa o zamówienie publiczne ... 400
I. Informacje ogólne ... 400
II. Termin zawarcia umowy ... 401
III. Czas trwania umowy ... 402
IV. Zmiana i odstąpienie od umowy ... 403
V. Zabezpieczenie należytego wykonania umowy ... 404
VI. Unieważnienie umowy ... 405
§ 4. Środki ochrony prawnej ... 406
I. Informacje ogólne ... 406
II. Odwołanie ... 407
III. Skarga do sądu powszechnego ... 412
Rozdział XIII. Prawo restrukturyzacyjne i upadłościowe ... 415
§ 1. Zagadnienia wprowadzające ... 415
I. Istota postępowań restrukturyzacyjnego i upadłościowego ... 415
II. Relacja postępowania restrukturyzacyjnego i postępowania upadłościowego ... 416
III. Postępowanie restrukturyzacyjne ... 417
§ 2. Podmioty w postępowaniu restrukturyzacyjnym ... 419
I. Dłużnik ... 419
II. Sąd i sędzia-komisarz ... 420
III. Nadzorca układu, nadzorca sądowy i zarządca ... 421
IV. Wierzyciel, zgromadzenie wierzycieli i rada wierzycieli ... 423
V. Układ ... 424
§ 3. Poszczególne postępowania restrukturyzacyjne ... 425
I. Postępowanie o zatwierdzenie układu ... 425
II. Przyspieszone postępowanie układowe ... 426
III. Postępowanie układowe ... 428
IV. Postępowanie sanacyjne ... 428
V. Postępowanie upadłościowe ... 429
§ 4. Podmioty w postępowaniu o ogłoszenie upadłości i w postępowaniu upadłościowym ... 431
I. Dłużnik i upadły ... 431
II. Sąd i sędzia-komisarz ... 432
III. Syndyk i zastępca syndyka ... 432
IV. Wierzyciel, zgromadzenie wierzycieli i rada wierzycieli ... 433
V. Zgłaszanie wierzytelności i lista wierzytelności ... 434
VI. Likwidacja i podział masy upadłości ... 436
Rozdział XIV. Prawo kontraktów w obrocie gospodarczym ... 439
§ 1. Prawo kontraktów a obrót gospodarczy ... 439
XVII
I. Ogólna charakterystyka umów ... 439
1. Umowa – pojęcie ... 439
2. Swoboda umów ... 440
II. Klasyfikacja umów ... 442
1. Umowy nazwane i nienazwane ... 442
2. Umowy zobowiązujące i rozporządzające ... 443
3. Umowy przysparzające ... 444
4. Umowy jednostronnie lub dwustronnie zobowiązujące, umowy wzajemne ... 444
5. Umowy odpłatne i nieodpłatne ... 445
6. Umowy konsensualne i realne ... 445
7. Umowy kauzalne i abstrakcyjne ... 446
8. Umowy swobodnie negocjowane i umowy adhezyjne ... 447
9. Umowy krótkoterminowe i umowy długoterminowe ... 447
10. Umowy losowe ... 448
III. Umowy handlowe – ogólna charakterystyka ... 448
1. Szczególne cechy umów handlowych ... 448
A. Wysoki stopień swobody kontraktowania ... 449
B. Typizacja i szablonowość umów ... 449
C. Szczególne znaczenie zasad pewności i bezpieczeństwa obrotu ... 449
D. Przewaga umów długoterminowych ... 450
E. Złożoność stosunków umownych ... 450
F. Stopniowe nawiązywanie i konkretyzacja stosunków umownych ... 450
G. Konieczność uwzględniania zmian w okolicznościach warunkujących umowę ... 451
H. Stosunki szczególnego zaufania powstające między stronami umowy ... 451
2. Przedsiębiorca jako strona umowy w Kodeksie cywilnym . 451 IV. Podsumowanie ... 452
§ 2. Umowy handlowe ... 452
I. Tradycyjne typy umów handlowych w obrocie gospodarczym ... 452
1. Umowy w obrocie towarowym ... 452
A. Sprzedaż ... 452
B. Dostawa ... 453
C. Zamiana ... 453
D. Kontraktacja ... 453
2. Umowy w procesie inwestycji budowlanej ... 454
A. Umowa o roboty budowlane ... 454
Spis treści
XVIII
B. Umowa o prace projektowe ... 454
C. Umowa o prace geologiczne i roboty geodezyjno- kartograficzne ... 455
3. Umowy w zakresie czynności bankowych ... 455
A. Umowa rachunku bankowego ... 455
B. Umowa pożyczki ... 456
C. Umowa kredytu bankowego ... 456
D. Umowa ubezpieczenia ... 457
4. Umowy pośrednictwa handlowego ... 457
A. Umowa agencyjna ... 457
B. Umowa brokerska ... 458
C. Umowa maklerska ... 459
5. Umowy transportowo-spedycyjne ... 459
A. Umowa przewozu ... 459
B. Umowa spedycji ... 460
II. Nowe typy umów w obrocie gospodarczym ... 460
1. Umowa leasingu ... 460
2. Umowa factoringu ... 461
3. Umowa forfaitingu ... 462
4. Umowa sponsoringu ... 463
5. Umowa franchisingu ... 463
6. Umowa deweloperska ... 464
7. Umowa timesharingu ... 464
8. Umowa menadżerska ... 465
9. Umowa merchandisingu ... 466
10. Umowa offsetowa ... 466
11. Umowa know-how ... 467
12. Umowa due dilligence review ... 467
13. Umowa just in time ... 468
§ 3. Podsumowanie ... 468
Rozdział XV. Spory gospodarcze i alternatywne metody ich rozwiązywania ... 471
§ 1. Wprowadzenie ... 471
§ 2. Alternatywne metody rozwiązywania sporów ... 472
I. Geneza i definicja ADR ... 472
II. Klasyfikacja i rodzaje ADR ... 473
§ 3. Arbitraż ... 475
I. Uwagi wprowadzające ... 475
II. Zalety arbitrażu ... 477
III. Stałe sądy polubowne w Polsce ... 480
§ 4. Mediacja ... 482
XIX
I. Uwagi wprowadzające ... 482
II. Zalety mediacji ... 483
§ 5. Podsumowanie ... 484
Rozdział XVI. Wybrane aspekty odpowiedzialności karnej w prawie gospodarczym ... 485
§ 1. Uwagi wprowadzające ... 485
§ 2. Przestępstwo gospodarcze ... 486
§ 3. Przedmiot ochrony przestępstw gospodarczych ... 486
§ 4. Pokrzywdzony przestępstwem gospodarczym ... 488
§ 5. Charakter przestępczości gospodarczej ... 489
§ 6. Typologia przestępstw gospodarczych ... 490
§ 7. Odpowiedzialność podmiotów zbiorowych za przestępstwa gospodarcze ... 493
§ 8. Odpowiedzialność za przestępstwa gospodarcze przewidziana w Kodeksie karnym ... 495
§ 9. Nieprawidłowe wykonywanie działalności gospodarczej – warunki odpowiedzialności ... 505
§ 10. Odpowiedzialność karna przewidziana w Kodeksie spółek handlowych ... 506
§ 11. Odpowiedzialność przedsiębiorców przewidziana w Kodeksie karnym skarbowym ... 509
§ 12. Organizowanie sprzedaży lawinowej ... 513
