Mijal Antonina

1

SPIS ZAW ARTOŚCI TECZKI -

1/1. Relacja */ A - i \ ^ x l j

I/2. Dokumenty (sensu stricto) dotyczące osoby relatora J A - / i ^

I/3. Inne materiały dokumentacyjne dotyczące osoby r e la to r a __

111/1 - Materiały dotyczące rodziny relatora

III/2 - Materiały dotyczące ogólnie okresu sprzed 1939 r "

III/3 - Materiały dotyczące ogólnie okresu okupacji (1939-1945) III/4 - Materiały dotyczące ogólnie okresu po 1945 r.

III/5 - inne... —

IV. Korespondencja

V. Nazwiskowe karty informacyjne J

VI. Fotografie v

2

3

^ y _ M

Ś U A ^ l . f U - 1 *

S{<?

* I

B artoszew ska A n to n in a z d. Mijał (1915-1986), „T o s ia ” , k p tA K —

Urodziła się 17 stycznia 1915 r. w Warszawie w rodzinie robotniczej, córka Tomasza Mijała i Bronisławy Wojtczak z Lubelszczyzny. Miała sześcioro ro­

dzeństwa: dwie siostry zmarły w dzieciństwie, brat Józef - w 1938 r. na gruźlicę, brat Edward zginął w Mauthausen, brat Jerzy - w Oświęcimiu; młodsza o 17 lat siostra Alicja (z męża Bałdyka) - farmaceutka, aktualnie emerytka, mieszka w Wołominie pod Warszawą.

Gimnazjum ukończyła w 1934 r. w Warszawie.

W latach 1934-38 jako instruktorka Przysposobienia Wojskowego Kobiet prowadziła szkolne hufce PWK oraz szkolenia w Legii Akademickiej Kobiet, a w roku 1938 i 1939 - szkolenie Przysposobienia Kobiet do Obrony Kraju.

We wrześniu 1939 uczestniczyła w obronie Warszawy, mobilizując pewiacz- ki do służby. Już w październiku 1939 była łączniczką mjr. Kiwerskiego, a w ma­

ju 1940 wstąpiła do służby dywersyjno-sabotażowej - najpierw w Związku Od­

wetu, a następnie w Kobiecych Patrolach Minerskich, podporządkowanych od 1942 r. szefowi Kedywu Okręgu Warszawa AK. Dowódcą oddziału liczącego ponad 50 minerek była dr Zofia Franio „Doktór”, a Antonina Mijał - jej zastęp­

czynią i prawą ręką od początku do 1945 r.

„Tosia” wraz z dr Franio oraz trzema innymi instruktorkami PWK (Kazimierą Olszewską „Mirą”, Janiną Rudomino-Kochanowską „Niną” i Kazimierą Skosz- kiewicz „Marią”) odbyły specjalne szkolenie na kursie prowadzonym przez ofice- rów-saperów według programu płk. Franciszka Niepokólczyckiego „Teodora” - wybitnego specjalisty z zakresu wojskowości. Zasady i metody konspiracji wy­

kładała Halina Piwońska - przedwojenna podinspektorka PWK. Kurs obejmował także ćwiczenia praktyczne. Uczono m.in. produkowania min i ich transporto­

wania. Zespół tak wyszkolonych pięciu instruktorek PWK stał się zalążkiem służby Kobiecych Patroli Minerskich.

Pierwsze dwa patrole zorganizowały w listopadzie 1940 „Tosia” i „Mira”.

Działało 9 patroli 5-osobowych. „Tosia” brała udział w kilkudziesięciu akcjach dywersyjno-sabotażowych przeciwko wojskowym obiektom niemieckim: mino­

waniu szyn, taboru kolejowego, magazynów. Zajmowała się również produkcją min oraz transportem ładunków saperskich - m.in. do getta w Warszawie. We wszystkich akcjach - w tym także podczas Powstania W arszawskiego - wyka­

zywała się niezwykłą odwagą i skutecznością. Była to działalność wyjątkowo ry­

zykowna - zarówno dla bezpieczeństwa całej organizacji, jak i dla życia kobiet- żołnierzy wykonujących te trudne zadania.

„Tosia” brała m.in. udział w niezwykle trudnej akcji opatrzonej kryptonimem

„W ieniec” - 8 października 1942 r. około godz. 1.30 w rejonie Pyr w kierunku na Radom jej patrol uczestniczył w wysadzeniu toru kolejowego, powodującym od­

cięcie lokomotywy od wagonu towarowego. 3 marca 1943 r. „Tosia” osobiście nadała na Poczcie Głównej w Warszawie przesyłki zawierające zmontowane przez nią materiały wybuchowe, zaadresowane do wysokich rangą oficerów niemieckich w Krakowie i w Warszawie.

W końcu grudnia 1943, z powodu zagrożenia magazynów, drużyny kobiece pod dowództwem dr Franio i „Tosi” przeniosły ręcznie w ciągu trzech dni 150 kg materiałów wybuchowych i środków zapalających. Przeniesionych zostało m.in.

ponad 300 różnego rodzaju min, 150 kompletów przewodów ogniowych, 800 ostrych butelek, 50 zapalników zegarowych, ponad 200 filipinek, a także 500 kg narzędzi („Tosia” była bowiem również szefem zaopatrzenia).

4

„Tosia” z wielką godnością i odwagą pełniła swoją służbę przez cały okres okupacji i Powstania Warszawskiego, wzbudzając nieustanny podziw i najgłęb­

sze uznanie. Szefowie Kedywu Okręgu Warszawa w swoich okresowych rapor­

tach wielokrotnie podkreślali wyjątkową ideowość i ofiarność kobiet w służbie dywersyjno-sabotażowej. Rozkazem nr 512 gen. „Bora” z dn. 2 października 1944 „Tosia” została odznaczona Krzyżem Orderu Virtuti Militari.

W 1946 r. została aresztowana. Po zwolnieniu z więzienia ukończyła studia medyczne (rozpoczęte podczas okupacji na tajnym Wydziale Lekarskim Uni­

wersytetu Warszawskiego), w latach 50. uzyskała dyplom lekarza i poświęciła się pracy jako pediatra-reumatolog. Wyszła za mąż za Władysława Bartoszew­

skiego, w 1955 r. urodziła syna - Władysława jr. (aktualnie bankowiec, mieszka w Warszawie).

Zmarła 9 marca 1986 r. w Warszawie. Pochowana jest w kwaterze pewia- czek na stołecznych Starych Powązkach.

Janina Sikorska „Janka”

Warszawa, listopad 2003 Bibliografia:

1. „Łączność, sabotaż, dywersja. Kobiety w Armii Krajowej”, pod red.

Haliny Martinowej, przewodnicząca Komitetu Redakcyjnego - Halina Czar­

nocka, wyd. Zarząd Główny Armii Krajowej, Londyn, bez daty, I wyd. kra­

jowe - styczeń 1985.

2. „Powstanie Warszawskie. Służby w w alce”, pod red. Romualda Śre- niawy-Szypiowskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1994.

3. „Oddział Kobiecy warszawskiego Kedywu. Dokumenty z lat 1943- 1945”, opr. Hanna Rybicka, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2002.

5

U- W o W s jlb X I IfryJl 7U^Cv,'U “ IĄ jjj

O • ^

/ *w • V. _ _-— -~ -.

/ z ^ f A - i ^ / W c t ^ 0 -tT u -^ ^

✓ o

BARTOSZEWSKA z d. Mijał Antonina Felicja (ur. 1915), ps. , „Tosia”, __|y l ^ u ^ v \ i S " ^ sanitariuszka, łączniczka, minerka, z zawodu lekarz

Antonina /Fettej^ Mijał urodziła się 17 stycznia 1915 r. w Warszawie jako córka 1

córka'[Tomasza i Bronisławy z Wojtczaków.

Uczęszczała do Gimnazjum Władysławy Lange w Warszawie, gdzie w

A/p 4-f.u rU, /

S « k ^ 4

1933 r. uzyskała maturę, Pełniła funkcje komendantki hufca-rvr-43-w fcvl' pir^

laterańskim Gimnazjum Żeńskim im. Królewny Anny Wazówny oraz hufca nr -20 w Gimnazjum Żeńskim W. Lange.-Pracowała jako^nśtruktorkA na obozach

P

szkoleniowych. Do 1935 r. byłafświetliczanką w Domu Dziewcząt w dzielnicy Koło. W 1937 r. ukończyła wyższy kurs instruktorski PWK w Warszawie.-Wv6>

latach 1937-38 prowadziła Hufiec Akademicki UW.

Przy końcu sierpni$Kl939 r. uczestniczyła w obozie instruktorek PWK w 4 f Spalę. A&ybtrcfrwojny 1 września zastał ją w Tomaszowie Mazowieckim, i Następnego dnia dotarła do Warszawy.

| v g ^ > --- ' ^ n/5Ta »

V W czasie oblężenia stolicy pracowała początkowo jake sanitariuszką w Cytadeli, następnie w KN PWKr-§€fee zajmowała się zaopatrywaniem szpitali.

Po kapitulacji podjęła pracę jako sanitariuszka w szpitalu św. Łazarza. ; ^ W listopadzie 1939 r. wstąpiła do SZP, wprowadzona przez dr Zofię Franio i-prawdopodobnieMr Karasiównę (wg Wł. Bartoszewskiego()7Przyjęła pseudonim „Tosia’’^W lutym 1940 r. została łączniczką kpt. Jana W.

4*1*5''

Kiwerskiego ps.( „Kalinowski”, „Lipiński , (także-,;Dyrektor

„Oliwa”, „Rudzki”,

p ^

^ QpC,*vfy>f-v>—i -„Ziomek’--), oficera-sztabu dywersji ZWZ, z-cy komendanta ZSrKGZW Z.

Wiosną 1940 r. odbyła przeszkolenie w pierwszej piątce Kobiecego Zespołu

Minerskiego, ^

CW latach 1940-1941 pracowała W charakterze zastępczyni kierowniczki

ł

Ogródka Jordanowskiego przy ul. Bagatelafdorywczo w RGO przy ul.

Książęcej. W 1942 r. rozpoczęła studia na tajnych kompletach medycyny UW.

-W październiku 1942 r. objęła funkcję zastępć^Tkomendantki Kobiecych Patroli Minerskich, kierując jednocześnie pracownią prototypów min w Biurze

6

Badań Technicznych Wydziału Saperów KG AK. W tymże miesiącu wzięła udział w akcji „Wieniec” dowodząc patrolem minerskim, za co została odznaczona Krzyżem Walecznych po^raz-pterwszy (rozkaz Dowódcy AK z 3.05.1943 r.). Wiosna 1943 r. uczestniczyła w transportowaniu i dostarczaniu materiałów saperskich i amunicji w akcji pomocy Żydom w warszawskim getcie.

W Powstaniu kierowała pracownią minerską w Śródmieściu Północ.

Przygotowywała ładunki wybuchowe wykorzystane m.in. w zdobywaniu „Pasty”

przy ul. Zielnej i w akcjach na ul. Kredytowej. 15 września 1944 r^ociznaczona ' po raz drugi Krzyżem Walecznych. 22-września 1944 r. awansowana do

ro p n ia kapitana.

Rozkazem Dowódcy AK nr 512/BP z dnia 2.>0.1944 r.^została odznaczona Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari. ^

____ _ ” ^ -i ~ ~ --- —---

COdznaczenie,zweryfikowane w 1968 r. przez Komisję Weryfikacyjną AK w Londynie (nr 13 443) i w tym samym roku przez Komisję Weryfikacji Odznaczeń przy ZG ZBOWiD. V t ^

Po kapitulacji Powstania wyszła z ludnością cywilną. Zorganizowała w

Milanówku pomoc dla rannych i chorych powstańców. ^ ' s

— -— --- -— — --- /; ■

Przez kilka lat powojennych kontynuowała studia medyczne w

__ __________ ______ _— ;

Uniwersytecie Warszawskim,, rozpoczęte w czasie okupacji/Po leh ukończeniu w 1950 r. (dyplom otrzymała 3.10.1952 r.) pracowała przez rok w GUS,

następnie do 1968 r. w Przychodni Reumatologicznej przy ul. Barskiej. W 1961 r. uzyskałafTśtopień specjalizacji w-pedtatriirw 1966 r.^stopień-specjalizacjh W latach 1959-1968 organizowała kolonie zdrowotne dla dzieci z chorobą reumatyczną. Od września 1968 r. była przez dwa lata lekarzem szkolnym w Zakopanem, a następnie także przez dwa lata lekarzem szkolnym w

Warszawie. Od listopada 1972 r. przebywała przez prawie rok na stażu w paryskiej Klinice Reumatologicznej. Po powrocie do przejścia na emeryturę

7

pracowała jako lekarz w Zespole Przemysłowej Służby Zdrowia Warszawa- Ochota.

Od połowy lat siedemdziesiątych działała w podziemiu

antykomunistycznym. Była współautorką publikacji na temat służby zdrowia w PRL ogłoszonym przez podziemne Polskiej Porozumienie Niepodległościowe.

i Odznaczona także Srebrnym Krzyżem Zasługi z Mieczami (rozkaz z

14 12.1943), czterokrotnie Medalem Wojska (leg. nr. 16501) i O d z n a k ą t Pamiątkową-Armii Krajowej (leg. nr 3114), ]

Zmarła 9 marca 1986 r. Pochowana na cmentarzu Powązkowskim, w kwaterze kobiet z PWK, nr. 155b.

Rodzina Mijalów przyszła do Polski z wojskami napoleońskimi w 1807 r.

Pesiadatrmajątek ziemski koło Sochaczewa: Tomasz, ojciec Antoniny: był drobnym przedsiębiorcąrwzóżnych okresach życia właścicielem małej fabryki, rałeezami, restauracji, kamienic. Matka, Bronisława z Wojtczaków, pochodziła ze zubożałej rodziny właścicieli ziemskich na Lubelszczyźnie. Oprócz Antoniny mieli córkę Elżbietę, która zmarła jako dziecko, synów Józefa, zmarłego na

.

gruźlicę w 1938 r Jerzego, zginął w obozie w Auschwitz, Edwarda, zmarł w obozie Mathausen w 1945 r. i córkę Alicję, lekarza farmacji, mieszka w Warszawie.

■/V\U- 2. ■ d '-"' '"i L ■ —— ... _____ , W wrześniu 1948 r. wyszła za mąż zą Władysławy Bartoszewskiego, historyką i publicystę * Związek został rozwiązany we wrześniu 1967 r. Mieli jedno dziecko, syna Władysława Teofila, ur. w 1955 r. W 1980 r. ukończył Wydział Historii UW. Doktoryzował się z antropologii społecznej w 1984 r. w Uniwersytecie w Cambridge w Anglii. Był wykładowcą w Uniwersytecie w Oxfordzie, pracował w firmach konsultingowych i bankach inwestycyjnych w Anglii, Rosji, na Ukrainie. Mieszka w Warszawie.

.rtJU ^

ż r ó d la :

KHK, T-ll-B/3. *!“ * • ' * ’

* w ^

> >rŁ“ VŁ. JUyeW ^ ,r. \

8

DW UdsKiOR. Wykaz osób odznaczonych Krzyżem ....op. cit., cz. I, s. 63, poz.

338.

Oddział kobiecy warszawskiego Kedywu. Dokumenty z lat 1943-1945. Oprać.

H. Rybicka, Warszawa 2002

Rybicki J.R. - Notatki szefa warszawskiego Kedywu, Warszawa 2001 Strzembosz T. - Oddziały szturmowe konspiracyjnej Warszawy 1939-1944, Warszawa 1983

Śląski J. - Polska Walcząca, Warszawa 1990 Witkowscy H i L. - Kedywiacy, Warszawa 1973

Witkowski H. - Kedyw Okręgu Warszawskiego AK w latach 1943-1944, Warszawa 1984

Bartoszewski W. - Kobiece zespoły saperskie, tyg. „Stolica”, nr 36/1956 Bartoszewski W. - Akcja „Wieniec”. Z działań AK. Pierwszy wielki akt dywersji w Warszawie, „Tygodnik Powszechny”, nr 39/1957

Wielka Ilustrowana Encyklopedia Powstania Warszawskiego, t. 4, Warszawa 1997, s. 19

9

BA RTO SZEW SK A A ntonina Felicja z d. M IJAŁ 5

U rodziła się 17 stycznia 1915r. w W arszaw ie jako córka Tom asza i B ronisław y z d. W ojtczak.

Ojciec jej, chłop z pochodzenia, był rzem ieślnikiem i drobnym kupcem.

Po m aturze, od 1933r. do 1935r. pracow ała jak o św ietliczanka w D om u D ziew cząt na Kole.

Ukończyła także Studium Pracy Społeczno - Oświatowej Wolnej W szechnicy Polskiej. Od 1934r, działała w stopniu młodszej przew odniczki w PWK. Pełniła funkcję kom endantki hufca nr 13 w luterańskim G im nazjum Żeńskim im. Królewny Anny W azówny, hufca nr 20 w G im nazjum Żeńskim W ładysławy Lange oraz instruktorki na obozach szkoleniowych. W latach 1935 - 1937 była kierow niczką O środka Pracy dla uczestniczek PW K z terenu całej Polski na ul. Okopowej 59. W latach 1937 - 1938 prow adziła Hufiec A kadem icki UW. W

1937r. ukończyła wyższy kurs instruktorski PW K w W arszawie.

W ojna zastała ją, ja k wiele innych instruktorek w Tom aszow ie M azow ieckim , tuż po przyspieszonym zakończeniu obozu instruktorek PW K w Spalę. W raz z innym i 2 w rześnia dotarła do W arszawy.

W czasie oblężenia W arszawy początkow o pracow ała jak o sanitariuszka na Cytadeli, a następnie także w KN PWK. Zajm ow ała się tam ustalaniem potrzeb szpitali. D oraźnie pełniła także funkcję sanitariuszki. W październiku pracow ała jako pielęgniarka w Szpitalu św.

Łazarza.

W listopadzie 1939r. za pośrednictw em dr Zofii Franio w stąpiła do SZP. Przyjęła ps. Tosia.

N a początku była łączniczką kpt. Jana K iw erskiego, zastępcy kom endanta Zw iązku Odwetu.

W iosną 1940r. przeszła przeszkolenie w pierwszej piątce m inerskiej K obiecego Zespołu M inerskiego. W październiku 1942r. objęła funkcję zastępczyni kom endantki K obiecych Patroli M inerskich. Jednocześnie była kierow niczką pracow ni prototypów m in w Biurze Badań Technicznych W ydziału Saperów KG AK. U czestniczyła także w próbach m in w terenie. W październiku 1942r. jako dow ódca patrolu m inerskiego brała udział w akcji

„W ieniec”, a w 1943r. w akcji pom ocy dla getta.

Oficjalnie pracow ała w latach 1940-1941 jako zastępczyni kierow niczki Ogródka Jordanow skiego przy ul. Bagatela, a dorywczo także w RGO na ul. K siążęcej. Studiow ała medycynę na tajnym W ydziale Lekarskim UW.

W czasie Pow stania kierow ała pracow nią m inerską. Pracując w prym ityw nych w arunkach uległa w końcu zatruciu chem icznemu.

23 w rześnia 1944r. została m ianow ana na stopień kapitana.

10

Po upadku Pow stania organizow ała w M ilanów ku pom oc dla rannych i chorych pow stańców . W latach 1945-1950 ukończyła studia medyczne. Do listopada 195 lr. pracow ała jak o lekarka w GUS, a następnie, do sierpnia 1958r. /z przerw ą w latach 1955-1960/ w Stołecznej Przychodni Reum atologicznej na ul. Barskiej. W 1961r. uzyskała I stopień specjalizacji w pediatrii, a 1966r. II stopień w reum atologii. Od w rześnia 1968r. była przez dw a lata lekarzem szkolnym w Zakopanem , a następnie, także przez dw a lata lekarzem szkolnym w W arszawie.

Od listopada 1972r. przez niespełna rok przebyw ała na stażu w K linice Reum atologicznej w Paryżu. Po pow rocie, aż do emerytury pracow ała jako lekarz w Zespole Przem ysłowej Służby Zdrow ia W arszaw a - Ochota. W latach 1959-1968 organizow ała kolonie zdrow otne dla dzieci z chorobą reumatyczną.

Po w ojnie w yszła za m ąż za W ładysław a Bartoszewskiego, literata i publicystę.

Zm arła 9 m arca 1986r.

Rozkazem Dowódcy AK N r 512/BP z dnia 2.X.1944r. została odznaczona K rzyżem Srebrnym Orderu W ojennego V irtuti M ilitari. O dznaczenie to zostało pozytywnie zweryfikow ane w 1968r. przez Komisję W eryfikacyjną AK w Londynie /nr k. 13443/. W tym samym roku także K om isja W eryfikacji O dznaczeń przy ZG ZBoW iD pozytywnie zw eryfikow ała to odznaczenie.

A ntonina Bartoszew ska była także odznaczona Złotym K rzyżem Zasługi z M ieczam i oraz 2 - krotnie K rzyżem W alecznych.

Źródła:

KHK, T-II-B/3.

DW U dsK iO R, W ykaz osób odznaczonych K rzyżem Złotym i Srebrnym O rderu W ojennego Virtuti M ilitari za czyny bojow e w okresie II w ojny światowej 1939-1945, cz. I. s. 63, poz.

338.

W ielka Ilustrow ana Encyklopedia Pow stania W arszaw skiego, t. 4, W arszaw a 1997, s.19.

11

A KHK, T-II-B/3; A PAK, T: 229/W SK ; DW UdsK iO R, WI N r 15 G KW O ZG ZBoW iD z 8.03.1969 r.; SPP, akta A. Bartoszewskiej;

G ozdaw a-G ołębiow ski J., O bszar W arszawski AK, Lublin 1992, s. 210; K obiety w Pow staniu Warszawskim, W TK, nr 31/1975; Łączność, sabotaż, dywersja..., passim ; M onsiorska, Album..., s. 252-253; Strzem bosz T., O działy Szturm ow e K onspiracyjnej W arszawy 1939- 1945, W -w a 1983, passim ; Śląski, Polska..., t. 2, s. 375, t. 3, s. 234; Tygodnik Powszechny, 23 III 1986 (nekrolog); W esołow ski, Order VM..., s. 588 i 735; W IEPW , t. 4, s. 19; Życie W arszawy, 16 III 1986 (nekrolog)

12

BARTO SZEW SK A z d. M IJAŁ A ntonina Felicja (1915-1986), (Ept, ps. Tosia, sanitariuszka, m inerka, łączniczka ^ zastępczyni kom endantki K obiecych Patrolów M inerskich, w Pow staniu kier. {^S^OTrfifminerskiej; z zaw odu lekarka

A ntonina M ijał urodziła się 17 stycznia 1915 r. w W arszaw ie jak o córka drobnego przedsiębiorcy Tom asza i Bronisławy z d. W ojtczak. M iała 6-cioro rodzeństw a. U częszczała do G im nazjum W ładysławy Lange w W arszawie, gdzie należała do hufca szkolnego PW K i tam w 1933 r. uzyskała maturę. Próbowała naderem no dostać się na studia m edyczne UW.

Ukończyła kurs instruktorski PW K i odtąd pełniła funkcje kom endantki hufców szkolnych PW K oraz instruktorki na obozach szkoleniowych PWK. Do 1935 r. była także świetliczafiką w Domu D ziew cząt w dzielnicy Koło. W 1937 r. ukończyła W yższy Kurs Instruktorski PW K w W arszaw ie ro d tą d prow adziła Hufiec A kadem icki PW K na UW. W pierw szym półroczu

1939 r. prow adziła także bardzo liczne kursy Pogotow ia Społecznego PWK.

W sierpniu 1939 r. uczestniczyła w obozie instruktorskim PW K w Spalę pow.

Tom aszów Maz. i stam tąd drugiego dnia w ojny dotarła do W arszawy. W czasie oblężenia stolicy była początkow o sanitariuszką w Cytadeli, następnie w K om endzie N aczelnej PW K zajm ow ała się m obilizow aniem pew iaczek do pom ocniczej służby wojskowej oraz zaopatrywaniem szpitali. Po kapitulacji podjęła pracę jako sanitariuszka w szpitalu św.

Łazarza. W listopadzie 1939 r. została zaprzysiężona w SZP, w prow adzona przez dr Zofię Franio (-wg~WŁ-Bartoszew skiego-^rzez-Jan tnę-^arasiów n ę^ Przyjęła pseudonim X2Tosia>v. W lutym 1940 r. została łączniczką kpt. Jana W. Kiwerskiego^ps-.^KalinowskP*, ^Lipiński'”; z-cy kom endanta Zw iązku O dwetu KG ZWZ. W iosną 1940 r. odbyła przeszkolenie w pierwszej piątce K obiecego Zespołu M inerskiego, dow odzonego przez dr Franio i odtąd uczestniczyła w kilkudziesięciu akcjach dyw ersyjno-sabotażow ych Zespołu^ liczącego 9 patroli 5-cio osobowych. W ykazywała się niezw ykłą odw agą i skuteczn o ścią W latach 1940- 1941pracowała oficjalnie w charakterze zastępczyni kierow niczki O gródka Jordanow skiego przy ul. Bagatela a także dorywczo w RGO przy ul. Książęcej. W 1942 r. rozpoczęła studia na tajnych kom pletach medycyny UW. W październiku 1942 r. objęła funkcję zastępczyni Z.

Franio, kom endantki K obiecych Patroli M inerskich, kierując jednocześnie pracow nią prototypów m in w Biurze Badań Technicznych W ydziału Saperów KG AK. W tymże miesiącu w zięła udział w akcji „W ieniec” dow odząc patrolem m inerskim , za co została odznaczona Krzyżem W alecznych (rozkaz Dowódcy AK z 3.05.1943 r.). W dniu 3 m arca 1943 r. „Tosia” osobiście nadała na Poczcie Głównej w W arszaw ie przesyłki zaw ierające

13

zm ontow ane przez n ią materiały wybuchowe zaadresow ane do w ysokich rangą oficerów niem ieckich w Krakowie i W arszawie. W iosną tr. uczestniczyła w transportow aniu i dostarczaniu m ateriałów saperskich i am unicji w akcji pomocy Żydom w w arszaw skim getcie.

W końcu grudnia 1943 r., kiedy zagrożone zostały magazyny* m inerskie Patrole

dow ództw em dr Franio 0eaz_i3xisJ" jak o szefa zaopatrzenia, przeniosły ręcznie do nowego ukrycia w ciągu trzech dni 150 kilogram ów m ateriałów w ybuchow ych i środków zapalających. Przetransportow anych zostało m.in. ponad 300 różnego rodzaju min, 150 kom pletów przew odów ogniowych, 800 butelek zapalających, 50 zapalników zegarowych, ponad 200 filipinek a także 500 kilogram ów narzędzi.

W Pow staniu „Tosia” kierow ała p J a ^ ^ m ą ^ m in e r s k ą w Śródm ieściu Północ. ^ Przygotow yw ała ładunki wybuchowe^, wykorzystane m.in. w zdobyw aniu „Pasty” przy ul.

Zielnej i w akcjach na ul. Kredytowej.

A ntonina M ijalów na k p stała odznaczoną- w-stofmtti Rozkazem Dowódcy AK nr 512/BP z dnia 2 października 1944 rN K rzyżem Srebrnym O rderu W ojennego VIRTUTI M ILITARI. O dznaczenie zostało zw eryfikow ane dopiero w 1968 r. przez K om isję W eryfikacyjną A K w Londynie (nr Krzyża 13443) i w tym samym roku przez K om isję W eryfikacji O dznaczeń przy ZG ZBOW iD. O dznaczona rów nież K rzyżem W alecznych po raz drugi (15 IX 1944 r.), Srebrnym Krzyżem Zasługi z M ieczam i (rozkaz z 14.12.1943), czterokrotnie M edalem W ojska ( leg. nr 46-504^ i K rzyżem Arm ii Krajowej (leg. nr-31 H ) .

Po kapitulacji Pow stania „Tosia” w yszła z ludnością cyw ilną odm aw iając pójścia do obozu jenieckiego. Zorganizow ała w M ilanów ku pom oc dla rannych i chorych pow stańców . W 1946 r. została aresztowana; w krótce zw olniona kontynuow ała studia m edyczne na UW.

Po ich ukończeniu w 1950 r. (dyplom otrzym ała 3.10.1952 r.) pracow ała przez rok w Głównym U rzędzie Statystycznym, następnie do 1968 r. w Przychodni Reum atologicznej przy ul. Barskiej jako pediatra-reum atolog. U zyskała I stopień specjalizacji w zakresie pediatrii w 1961 a w 1966 r. stopień II. W latach 1959-1968 organizow ała kolonie zdrow otne dla dzieci z chorobą reumatyczną. Od w rześnia 1968 r. była przez dw a lata lekarzem szkolnym w Zakopanem , a następnie także przez dwa lata lekarzem szkolnym w W arszaw ie. Od listopada 1972 r. przebyw ała przez prawie rok na stażu w paryskiej K linice Reum atologicznej. Po pow rocie aż do przejścia na em eryturę pracow ała jako lekarz w Zespole Przem ysłowej Służby Zdrow ia W arszaw a-O chota. Przez kilka lat uczestniczyła w grom adzeniu m ateriałów biograficznych dla Słow nika uczestniczek... w ydanym przez KHK. Od połow y lat siedem dziesiątych działała w podziem iu antykom unistycznym . Była w spółautorką publikacji

14

na tem at służby zdrow ia w PRL ogłoszonym przez podziem ne Polskie Porozum ienie N iepodległościowe.

Zm arła 9 m arca 1986 r. Pochow ana w kw aterze pew iaczek na stołecznych Starych Powązkach nr 155 b.

A ntonina była od 1948 r. żo n ą W ładysław a Bartoszewskiego, historyka i publicysty.

Zw iązek został rozw iązany we w rześniu 1967 r. M ieli jednego syna W ładysław a Teofila, ur.

w 1955 r., absolw enta W ydziału Historii UW , dr. antropologii społecznej (Uniw. Cam bridge 1984); był do 1999 r. w ykładow cą w Oxfordzie, potem w W arszaw ie pracow nikiem firm konsultingowych. Z rodzeństw a A ntoniny troje w cześnie zm arło, dw óch braci Jerzy i Edward zginęło w niem ieckich obozach koncentracyjnych, siostra A licja zam. Bałdyka je st lekarzem farmacji, m ieszka w W arszawie.

A KHK, T-II-B/3; APAK. T: 229/W SK (tam że rei. W. Bartoszewskiego z 2003 r. i rei. J.

Sikorskiej z 2003 r.); DW UdsKiOR, WI N r 15 GKW O ZG ZBoW iD z 8.03.1969 r„ W ykaz osób odznaczonych K rzyżem ...., cz. I, s. 63, poz. 338; GBL, kartoteka osobow a lekarzy;

SPP, t. pers. A. Bartoszewskiej;

Bartoszewski W., A kcja „ W ieniec”. Z działań AK. Pierw szy w ielki akt dyw ersji w Warszawie, Tygodnik Powszechny, nr 39/1957; tenże, Kobiece zespoły saperskie, Stolica nr 36/1956;

G ozdaw a-G ołębiow ski J., Obszar Warszawski A K Lublin 1992, s. 210; K obiety w Pow staniu Warszawskim, W TK, nr 31/1975; Łączność, sabotaż, dywersja..., passim ; M onsiorska, Album..., s. 252-253; Rybicka H., (oprać.), O ddział kobiecy w arszaw skiego Kedywu.

Dokum enty z lat 1943-1945, W -wa 2002, passim; Rybicki J., N otatki Szefa warszawskiego Kedywu, W -w a 2001, s. 106, 186, 188; SI. uczestniczek... , s. 4, (w spółpracow niczka redakcji SL); Strzem bosz T., Odziały Szturm ow e Konspiracyjnej W arszawy 1939-1945, W -w a 1983, passim; Śląski, Polska..., t. 2, s. 375, t. 3, s. 234; Tygodnik Powszechny, 23 III 1986 (nekrolog); W esołow ski, O rder VM..., s. 588 i 735; WIEPW, t. 4, s. 19; W itkow ski H., Kedyw Okręgu W arszawskiego A K w l. 1943-1944, W -w a 1984, passim ; W itkow scy H. i L, Kedywiacy, W -wa 1973, s.^ T Z a w a c k a , Czekając ..., s. 308, 404, 408; Życie W arszawy, 16 III

1986 (nekrolog)

15

16

1

Lonciyn, 15* lutego 19ć8r.

'-4 /s -ś /b ,

Z AŚWLlDC <’EH1 5 WERYFIKACYJNE.

I

Kapitan Antonina MIJAŁ.

Pseudonim: "Tosia1 '

Przydział: Kobiece Zespoły Saperskie

"Kedywu" Okr.Warszawskiego’ Armii Krajowej.

Za wyróżniające się męstwo w służbie bojowej w okresie konspiracji i w czasie walk Powstania Warszawskiego,odznaczona zoutała przez Dowódcę Armii Krajowej dn.2,X.1944r.rozk.512/BP.;

Orderem Wojennym "YIRTUTI HILITARI" Kl.V-ej.

. • • • Za zgodność

; P.Kraczkiewicz.

Podstawa: Lista odznaczonych przedstawiona przez Dcę "Kedywu"Okr.Warszawskiego.

Zatwierdzona przez Gen.Bora" 5.X.6cj.

17

18

19

10 I I I z m a rła w W a r sza.wic po d lu - , '■ ( l e j chorobie, w w ie k u , la t 71 ,;\- ' V . \ •-,•'">•• - 4 't P '• ' •

'. • ■ ANTONINA FELICJA ■'.• •

■ ż / , -'■ Z M I J A L Ó W , i ; i

' . B A R T O S Z E W S K A ‘ lekark a-sp o lecz.n lk , in s tr u k to r k a P W K do 1*39, od p ie rw sz y c h mie* . sięcy' o k u p a c ji ^ czy n n a w S Z P -';

-Z W K -A K (ps. „Tosia"),. z a s tę p c z y - n l k o m e n d a n tk i kobiecych zespołów s a p e rsk ic h o k rę g u w arszaw sk ieg o ,'

uozest/nlczka a k c ji „W ieniec” (7 /8 X 1942) .l w ie lu In n y ch d z ia ła ń A K w p odziem iu i P o w sta n iu W a r­

szaw sk im , k p t. A K , odznaczona Y lrtu ti M ilita ri V, k i, K ra y te m

• ■ W alecznych, K in y te m A K . 5 S poczęła 17 I I I b r . n a o m e n ta riu P o w ą z k o w sk im w k w a te rz e P r z y ­ sposobienia W ojskow ego Kobiet,.

S łu i y la lu d zio m l Polsoe. , O 'p a - „ m ięć o N iej 1 m o d litw ę p ro szą —

' ' ' SY N I R O D ZIN A

20

21

z głębokim M a m uw iadam iam y. '*> 4nj> t

««** W'W*ZWęwt»'»r»*|^M'.:l»t.'W;

. ANTONINA MIJAŁ BASJOSZEWSKA

l o k » n m » d y c y n y " "

fc ttf tU n A r m ii K r a j o w e j . vp«*u<io*iia* i J M j " . ■ u c z e s t n i o w * Pow w «-n4a W y i W a B W K Z * odaąW

' w ;,w * l k « ł L x .g t o i ł ona g *

K ra y ż e m A m l i K fa jo w n ri,. K w ty f r m . Sw ł T O i m O T -.

•dem v lrtu tl- M lU ta riU JCnsyfcem W * * a « j c h . • -

N a b o * « ń * tw o ż a to b n * o d b ę d z i* - ab) w poiW W IJ* 'V

• łe lc '1 7 m a i ć * 198* r;- ó Koda.-1' \3 J U -m ~ tu iś cfot m 0 ir.

K a ro l* B a ro m * u * z « n » P o w * a ls K h . r t w d . n a r t ę * . iw y p ro w (a* * en l« .Z w » o fc d o icrotou. P o fs rłte n Ł w wmfe»

■ ^ ^ 9 « ■ * * w

^ l (p

m w £6

t,t i\^C"X.‘■>. ; > > • . i - ^ —... .

Z o g ro m n y m '., ż a le m „ z a w ia d a m ia m y ,,. * e ; w -d iiiu I 9 m a r c a 1986. r. p o c i ę ż k ic h ,'.c ie r p ie n ia c h - ą m a r ła s

I ■ l e k a r z m e d y c y n y .. O d ..-a« l r . -w ■ P,W\K, . w l a t a c h E 1 193i3—19S7 k ie r o w n ic z k a ' P e w i a c k i e t e . .O ś r o d k a P r a ­

cy., ‘ W e w rz e ś n iu - }909 r , ' . p r a c o w a ł a w s z p it a lu św .: Ł a z a r z a w ' W a r s z a w i e .1 W ■ c z a s ie w o j n y t o ł - j n i e i z ■ Z w ią z k u . :,Odwet-u Z W Z -A K , .z a s tę p c a - d o w ó d - ?

c y ■ K o b ie c y c h P a t r o l i .. M u ie-rsk lo h .- .-k ie ro w n ic z k a 'p r a c o w n i " p r o d u i k c y j n o - p r o t o t y p ó w e j r / B i u r a B a d a ń N T e c h n ic z n y c h W y d z i a ł u '. S a p e r ó w ' K o m e n d y G łó w - n e ] ' Z W Z -A K . U c z e s tn ic z k a .-.P o w s ta n ia .W a rs z a w -;

s k i e g o . •

O d z n a c z o n a O r d e r e m V irtu ti-JM Ł lita ri V - k l . , K r z y - 9: ż e m W a le c z n y c h , Z ł o ty m . K r z y ż e m Z » s lu e i z M ie - 1 . c z a m i. K r z y ż e m A r m ii K ra jo w e j-1 i In n y m i . ] T o sia , b y ła c z ło n k le m - z a ło ż y c ie le m - n a s z e j ‘.K o m is ji

i- d ł u g o l e t n i m • j e j . s e k r e t a r z e m .' W k ła d J e j p r a c y , jj w d z ia ła ln o ś ć K o m is ji J e s t t r w a ł y m ' n a s z y m d o -

* r o b k ie m l . . . '•■ . •:■*■•: ■ Z e g n a m y C ię, T o s i u , - z w i e l k i m 'b ó l e m .

. N a b o ż e ń s tw o , ż a ł o b i e ' z o s ta n ie o d p r a w i o n e w d n iu 17' m a r c a b r . ' (p o n ie d z ia łe k ) o g o d z .: 13.00 w , k o ś ­ c i e l e 'ś w . K a r o la B o ro m e u s z a -:'r i* ...P o w ą z k a c h , p o k t ó r y m :- n a s t ą p i ■ w y p f o w a d z e n i e . d o g r o b u k o le - .

o ra z to w a r z y s z k i s łu ż b y - w P W K V ' V 1 w a l k i w A K

R-1‘ ' ■’ •' 1,1 ‘ ___ ~ I

W d n iu 9 m a r c a - o d e s z ł a o d 'm a s - > tT o s ia ” ,, , i > ń --w 4 ” , *?*':*•. 1 /■••■'■■■'■ iI

- 1 d i k t ó r - _, Tli*

. . . »

^%.4wt6f

. ANTO NINĄ BARTOSZEWSKA

k a p i t a n > A rm U . ' k r a j o w e j . '' .o d z n a c z o n a K r z y ż e m Virt'vrti- .M ilita r i <T,';iń. \ L e k a r z - p e d i * t i a ,. '. r e u m a t o l o g , C z ło w ie k w .lelk ie g o " s e rc a " ’ i.’.'umtfo-wjranta - s w e g o 'z a - . w ó d u , s p o łe c z n ik .- ' Z a w s z e , 'p e ł n a - ' p o g o d y 1 n io s ła p o m o c i p o c ie s z a ła u ś m ie c h e m . Olf.az d o b r ą ’ r a d ą z a r ó w n o s w y c h - 'm a ły c h p a c j e n t ó w , - J a k i t y c h n a j ­ s t a r s z y c h p o d o p ie c z n y c h ,''.O d e s z ła o d • n a s p o c ię ż ­ k i e j i d łu g ie j c h o ro b ie .- z a w s z e t a k d z ie ln a 'i n i e ­ p o k o n a n a p r z e z t r u d y ż y c i a .: ,

, N a b o ż e ń s tw o ż a ł o b n e o d b ę d z i e s ię w d n iu "17 m a r - j - c a - w k o ś c i e l e 1 ś w . ! K a r o la .'B o ro m e u s z a Z -a ,.n a s tę p n ie .

W-20189-1

- mt o J "

9 marca 1986 zmarła w Warszawie po długiej chorobie

K.

w wieku 71 lat

■ - Ś t P ./ ('

Antonina Felicja Bartoszewska ^W

04 W - - z' Mijalów U .

lekarka-społecznik, instruktorka PWK do 1939, od pierwszych miesięcy okupacji czynna w SZP-ZWZ-AK (pseudonim „Tosia”);

zastępczyni komendantki Kobiecych Zęspołów Saperskich Kedy­

wu Okr. Warszawskiego AK, uczestniczka akcji „Wieniec”

(7/8.X.1942), ataku na PAST-ę- i wielu innych działań AK w podziemiu i Powstaniu Warszawskim, kpt. AK, odznaczona Vu>

tuti Militari V kl., Krzyżem Walecznych, 'Krzyżem AK. Spoczęła 17 marca na cmentarzu Powązkowskim w kwaterze Przysposobie­

nia Wojskowego Kobiet.

-

Msza żałobna za spokój Jej duszy zostanie odprawiona wę czwartek 3 kwietnia o godz. 10 w Brompton Oratory w Londynie.

2287/2 SYN

22

W-135M 4-4

^Sm

W « W tO iS lt. d o i *

•

w

a f c ł u k a t e d r '* * ó w , J * a * w W a n w ta w i# z o s t a n i e o d - p r a w i o n * m s z A ś w i ę t a

u

i en*rJ»

POLKl-BOJOWNiCZKI

O NIEPODLEGŁOŚĆ OJCZYZNY

& w itp & L n ą m o d if c t w * w łe fe s t r o u i i t o w a w a z k i w a l k i

W-4>5--

^ te&am « n « r i« « « d n i* JO *ierp- n k Wffi Ł

i . t # .

f * i u łaty*, n a w i * . w M . m o c * .

WŁADYSŁAWA JAGiEŁŁO

m e».j> om n ;*2i*g© d ra b * k a w - '

w»9«»iai* m * » • * » '

- " I

.tfiTOLDA KU ⁱ

u c z e stn ik * P ow a tania Warszaw k o m b a ta n t* — p a tr io tę, w le l d ziałacza K BO W tD -ow skiego ? du K oła na Satftol*J K ępie, ła cza a p o łeczn eg o , sp ó łd zlelcz O d zn a czo n y K r z y ie m K aw a’

d zen ia P o lsk i. W arszaw skin cz y m . K r z y le m P a rty za n ck li n y m i.

Do k o ń ca s w y c h dni n ie d z ia ła ln o ś c i sp o łe c z n e ] przedfc

i p om oc lu d z io m nad osób Z a ch o w a m y w ż y w e j parnie

— g o d n a n a śla d o w a n ia działacz* •

Z g łę b o k im wnutkis»m zaw it nia 1987 r. zm arła, p rzeż”

JANINA ”

e m e r y to w a n a w iek szlarh -o w ito śc '

W czw a rtek d n ia 8 w rz e śn ia 1977 r. o god z. 18 w A rch ik a ted rze 6w. Jan a w W arszaw ie zo sta n ie od p raw ion a

M S Z A Ś W I Ę T A

za p o leg łe, p o m o rd o w a n e J zm arłe POLKI-BOJOW NICZKI O NIEPODLEGLOSC OJCZYZNY

O w sp ó ln ą m o d litw ę w Ich in te n c ji proszą w s z y ­ stk ich

k o le ż a n k i 1 k oled zy

-C ji 7 0 -

III Ół-

;U -

iu ś,

w o

Z g łę b o k im ża lem z a w ia d a m ia m y , że w dniu 9 m arca 1986 rok u , zm arła w w ie k u 71 la t

S-1 P. ^ £

le k . m ed .

ANTONINA

MiJAL-BARTOSZEWSKA

.T o sia ”

r r i .

p s.

k a p ita n A rm ii K rajow ej, ż o łn ierz z w ią z k u O d w e-u tu 3 K ed y w u O kręgu W a rsz a w sk ie g o ZW Z-A K , d o w ó d c a k o b ie c e g o patrolu m in e r sk ie g o w k o le j o ­ w ej a k cji b o jo w o -d y w e r s y jn e j „ W ie n ie c ” i in ­ n y c h , za stę p c a d o w ó d c y k o b ie c y c h p a tro li m in e r ­ sk ic h ZW Z-AK , k ie r o w n ic z k a p ra c o w n i p ro d u k - c y jn o -p r o to ty p o w e j B iu ra B a d a ń T e c h n ic z n y c h W y d zia łu S a p eró w K o m en d y G łów n ej ZW Z-A K , żo łn ie r z P o w sta n ią W a rsz a w sk ie g o , O d zn aczon a O rderem W o jen n y m V irtu ti M ilitari V k l., K r z y ­ żem W a le czn y ch , Z łotym K rzyżem Z a słu g i z M ie­

cz a m i, K rzy żem A rm ii K rajow ej i in n y m i.

O d szed ł od n a s sk r o m n y , w s p a n ia ły C zło w iek i n ie z a w o d n y , b o h a te r sk i ż o łn ierz.

C ześć Jej p a m ię c i!

R o d z in ie Z m arłej sk ła d a m y w y r a z y g łę b o k ie g o w sp ó łc z u c ia

k o le d z y i to w a r z y sz e w sp ó ln e j s łu ż b y i w a lk i w K e d y w ie OW 1 B B T KG AK N a b o ż e ń stw o ż a ło b n e o d p r a w io n e z o sta n ie w dniu

17 m a rca 1985 r. o go d z. 13.00 w k o ś c ie le św . K arola B o r o m e u sz a , po k tó r y m n a stą p i w y p r o ­ w a d z e n ie Z w ło k na C m en tarz P o w ą z k o w s k i do gro b u k o le ż e ń s k ie g o PW K.

W-2.2004-1

W z

sk

P-!

WJ cia

sk ł

P-81

psrasiat

w *

D n ia 3 m am o - —

Page 1/1

23

24

25

26

Strona 1 z 1

Elżbieta Zawacka

Od: Hanna Sikorska <hanna.sikorska@wp.pl>

Do: <zawacka@wp. pl>

DW: <fapak@wp.pl>

Wysłano: 11 listopada 2003 21:55 Załącz: Tosia Mijał 2.doc

Temat: pilna poprawka od Janki Sikorskiej

Szanowna Pani Profesor, zgodnie z Pani sugestią przesyłam od M am y uzupełnioną w ersję notki o Tosi M ijalównie - dochodzą szczegóły dotyczące rodziny. Nie udało się niestety ustalić, które gim nazjum kończyła - nikt tego nie pamięta.

W szystkie zm iany "wyboldowałam ", żeby łatwiej je było Pani znaleźć w tekście.

Łączę najlepsze życzenia z okazji dzisiejszego Święta Niepodległości. Niech żyje wolna Polska! Hip, hip - hurrrra!!! Kłaniam się i pozdrawiam serdecznie - Hania Sikorska.

P.S. Proszę o potw ierdzenie odbioru, żeby Mam a była spokojna.

27

(P . 5 ^ / \ r p Strona 1

Elżbieta Zaw acka

Od: hania sikorska <hanna-sikorska@wp.pl>

Do: <zawacka@wp.pl>

DW: <fapak@wp.pl>

Wysłano: 5 listopada 2003 00:33 Załącz: Tosia Mijal.doc

Temat: pilna przesyłka od Janki Sikorskiej

Szanowna Pani Profesor! W załączeniu przesyłam te kst M am y o Tosi M ijalównie. Nie ma czasu na osobiste uzgodnienia, więc ostateczna korekta redakcyjna spada niestety na Fundację.

T ekst je st napisany w W ordzie 2000 - m am nadzieję, że dojdzie do Torunia bez żadnych "robaków" i da się bez kłopotu odczytać.

Łączę wyrazy szacunku i najserdeczniejsze pozdrowienia - Hania Sikorska.

28

Q o \ 0 3 Strona I z 1

Elżbieta Zawacka

Od: Hanna Sikorska <hanna.sikorska@wp.pl> £ ^ Do: Archiwum Pomorskie AK <zawacka@wp.pl>

DW: <fapak@wp.pl>

Wysłano: 12 listopada 2003 00:20 - __ _ _ 5T/

Załącz: TosiaMijal2.doc w v |t. J. —* h,A i JO ''■L — Temat: jeszcze raz Sikorska!!!

Pani Profesor! Niech m nie Pani zabije, ale dopiero ta wersja je st ostateczna - w poprzedniej (proszę ją czem prędzej wyrzucić, żeby się nie plątała) Mam a zapom niała mi przypom nieć (ładna konstrukcja, prawda?), że trzeba jeszcze uzupełnić bibliografię.

Zrobiłam - i wysyłam . Liczę na Pani w yrozum iałość i m am nadzieję, że to ju ż ostateczna wersja - wszak do trzech razy sztuka, prawda?

Ścielę się do nóg, życzę zdrowia - Hania Sikorska (chora na Azheim era, ale za to chrypa mi ju ż odpuściła i m ogę się śm iać, nie kwicząc - to też coś!).

29

30

31

32

33

34

35

36

Mł.przewodniczka Antonina Mijalówna - Bartoszewska, nr. ^"1915 r. Komendantka hufców szkolnych PWK i re­

ferentka organizacyjna Legii Akademickiej Kobiet w Warszawie.(^pt.)Zastępczyni dowódczyni samodzielnej grupy sabotażow&^dywersyjnej kohiet w Związku Odwetu ZWZ i w Kedywie Okręgu-Warszawskiego AK, ps."Tosia”.

Brała udział w Powstaniu W a r s z ^ Zmarła w 1986 r. w Warszawie, pochowana na Powązkach we wspólnym grobie PWK.-

✓ \ X, fcb> )

o t i x ~ tw < 3 )

37

38

39

40

41

42

43

44

45

46

47

An t o n i n a Mi j a l ó w n a, po wojnie zam. Barto­

szewska, ur. 1915. K om endantka hufców szkol­

nych PW K i referentka organizacyjna Legii Aka­

demickiej Kobiet w Warszawie. Zastępczyni do­

wódczym samodzielnej grupy sabotażowo-dywer- syjnej kobiet w Związku O dw etu Z W Z i w Kedy­

wie O kręgu Warszawskiego AK . B rala udział w Powstaniu W arszawskim. Ps. „Tosia” . Kpt. AK.

Zm . w 1986 w W arszawie. Pochow ana na Powąz­

kach we wspólnym grobie PWK.

t . i2cUo--\cl t v Cz«-kcvLoc *x<\ ^O ŁkciZ j,

__ , 1 ^<P

48

49

50

51

52

A N T O N IN A M IJA L -B A R T O SZ E W SK A

— W o k re sie o k u p a c ji b y ła m z a stę p c ą k ie ro w n ic z ­ ki kobiecych zespołów sa p e rsk ic h d la W arszaw y.

Z o rg an iz o w ały śm y i prow adzałyśm y p ra c o w n ię w w y n a ję ty m lo k alu n a ul. P rzem y sło w ej. Nw. — p ie r­

w szy b o d a jż e k u rs sa p e rs k i d la k o b ie t z m o n to w an o w 1940 r. Poza ty m is tn ia ły m ag azy n y , w k tó ry c h p rzech o w y w ały śm y m a te ria ły do sp o rz ą d z a n ia m in, g ra n a ty i m a te ria ły do buitelek z a p a la ją c c h .

W czasie p ierw szy ch dn.1 P o w sta n ia w d alszy m ciąg u byłyśm y d o d y sp o zy cji ja k o m in e rk i, a le n ie ­ z a le ż n ie o d teg o p ełn iły śm y ró w n ie ż w ie le in n y ch

fu n k c ji np. b u d o w a w y k o p u przez Al. Jero zo lim sk ie.

M uszę pod k reślić, i e k o b ie ty b ra ły u d z ia ł w a k c ja c h , ja k : zd o b y cie PA STY , a ta k n a k o m e n d ę p o licji n a K ra k o w s k im P rzed m ieśc iu , p rz e b ija n ie się gó rą z e

S ta ró w k i d o Ś ró d m ieścia o d d ziałó w pow stań czy ch . C ały czas ja k o m in erk i...

K iedy p rzen io sły śm y się p ó źn iej z ul. B o d u en a na ul. B rack ą, razem z sa p e ra m i ro zm in o w y w ały śm y niew y p ały niem ieckie. Z tych n iew y p ałó w czerp ało się m a te ria ł do rc b ie n ia ła d u n k ó w d la n astęp n y ch a k cji. B yła to p ra c a b ard zo p recy zy jn a. M usiałyśm y często ro z p o z n a w a ć , z Ja k im m a te ria łe m m am y do czy n ien ia, m u siały śm y ro b ić w ie le p ró b . M ateria ły często w y d ziela ły za p a c h c y ja n o w o d o ru . Z d a rz a ły się w y p a d k i z a tru ć . P a m ię ta m w y p o w ied ź szefa s a n i­

ta rn e g o , k tó ry p o z b a d a n iu z a tr u ty c h d ziew cząt, z a ­ p y ta ł: K to pozw olił w ta k ie j m a łe j stró ż ó w c e ro b ić teg o ro d z a ju ła d u n k i? A le c o m ia ły ś m y m u o d p o ­ w ied zie ć? W szystko to p rzecież by ło b a rd z o p o trz e b ­ n e, n iezb ę d n e, k o n ie c z n e — __ ^

bJTK w - /3/1 i f t r

„ ^ V) > \lti ^ ^ "

3 q o i

‘i

53

r .

MIJAL-BARTOSZEWSKA ANTONINA - ps. “Tosia” dr

Pierwszy patrol minerek doświadczalno bojowy BBT, zorganizowany w 1940 r.

Pełniła funkcję zastępcy dowódcy oddz. “Doktór” Zofii Franio (1940 - 1942).

Źródło: Tomasz Strzębosz, Oddziały Szturmowe Konspiracyjnej Warszawy 1939-1944, Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1983, s. 35, 36, 244, 245,279, 280,415.

Z.Kotowicz’ 001

54

55

56

57

B a r t o s z e w s k a z d. M i j a ł A n t o n i n a F e l i c j a Ur. 1 4 - 0 1 - 1 9 1 3

Zm. 0 9 — 0 3 — 1 9 8 6 W a r s z a w a S p e c j a l n o % £ : p e d i a t r a ; r e u m a t o l o g

i r ó d f a :

1 9 8 6 ( lIH. n U u ) T y g o d n i k P o w s z e c h n - N e k r o l o g 1 9 8 6 ( 14 . 0 3. ) i_ycie W a r s z a w y - N e k r o l o g 1 9 8 6 ( 1 5 - 1 6 . 0 3 . ) "i.ycie W a r s z a w y - N e k r o l o g 1 9 8 6 ( 1 7. 0 3 . ) -^ycie W a r s z a w y - N e k r o l o g 1 9 8 6 ( 1 8. 0 3. ) X y c i e W a r s z a w y - N e k r o l o g

58

59

46* tó*przew* Antonina Mijalówna po wojnie zam* Bartoszewska, u r 191«

Referentka Organizacyjna Legii Akademickiej Kobiet. Ept:.' Dowdd—

czyni^pał^oiC® minerskiego 20 1 KEDYW Okręgu Warszawskiego ZWS- AK. Ps* Cosią* Zmarła w Warszawie w 1986 r«,

60

61

62

63

64

65

66

67

68

69

70

71

72

73

74

75