Gospodarka odpadowa i recykling
Marta Krawczyk, Rekopol Organizacja Odzysku Opakowań SA
Warsztat on-line 25.03.2021r.
Rada UE
Przyjmuje z PE akty prawne.
W posiedzeniach uczestniczą ministrowie z
państw czł.
Organ prawodawczy
705 posłów wybieranych w 27
państwach czł.
KE tworzy i wdraża nowe
wymagania prawne.
Strategia Europejski Zielony Ład
Cel: Europa pierwszym kontynentem neutralnym pod względem klimatu do 2050 r. i oddzielenie wzrostu od zużywania zasobów
Ochrona środowiska
i różnorodności biologicznej
Zrównoważona żywność, czyli
„Od pola do stołu” Zrównoważona mobilność
Czysta energia i redukcja emisji o 100% do 2050r.
Gospodarka obiegu zamkniętego Sprawiedliwa transformacja
Za kierowanie pracami i koordynację EZŁ odpowiada wiceprzewodniczący KE Frans Timmermans
Zrównoważony przemysł Budowa i renowacja
Przykładowe dokumenty strategiczne ostatnich 2-3 lat
Przykład grafiki do prezentacji
Europejski Zielony Ład
Europejska Strategia Przemysłowa
Nowy Plan Działań dot. GOZ
Strategia dotyczące tworzyw sztucznych
Europejski Plan Gospodarki o Obiegu Zamkniętym
Zmniejszenie ilości odpadów
Przekształcenie odpadów w surowce
Oznakowanie opakowań, jeden model selektywnej zbiórki
Zmiany w sektorach
Opakowania
Pojazdy
Zużyty sprzęt i baterie
tekstylia
Konsument
Prawo do naprawy
Wiarygodne informacje o produkcie, trwałości, naprawie
Rola Parlamentu Europejskiego w projektowaniu Zielonego Ładu
Wezwanie KE do kolejnych redukcji CO2
Przyjęcie Rezolucji PE z 10 lutego 2021 r. w sprawie nowego planu działania dotyczącego gospodarki o obiegu zamkniętym
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z 10 lutego 2021 r. w sprawie nowego planu działania dotyczącego GOZ
1. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (EU) 2018/852 z dnia 30 maja 2018 r. zmienia Dyrektywę 94/62/WE w sprawie opakowań i odpadów opakowaniowych, zaostrzając zapisy dotyczące obowiązkowych zasadniczych wymagań dotyczących opakowań. Działania te skoncentrują się głównie na:
➢ ograniczeniu (nadmiernego) stosowania opakowań i odpadów opakowaniowych- poprzez np. ustanowienie celów i innych środków zapobiegania powstawaniu odpadów;
➢ propagowaniu i zachęcaniu do projektowania z myślą o ponownym wykorzystaniu i możliwości recyklingu;
➢ analizie zmniejszenia złożoności materiałów opakowaniowych- liczby stosowanych materiałów i polimerów.
2. Prace Komisji, w temacie opakowań, będą dotyczyły również:
➢ możliwości wprowadzenia obowiązującego w UE oznakowania, które ułatwi prawidłową selekcję odpadów opakowaniowych już u samego źródła, w związku z inicjatywą na rzecz harmonizacji systemów selektywnej zbiórki odpadów;
➢ zasad bezpiecznego recyklingu materiałów przeznaczonych do kontaktu z żywnością z tworzyw sztucznych innych niż PET . 3. Sytuacja Polski:
Termin transpozycji przepisów Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (EU) 2018/852 z dnia 30 maja 2018 r. minął dla Polski w dniu 5 lipca 2020 r.. Polska nie dokonała jednak transpozycji przepisów w zadanym terminie. Wobec tego Unia zgłosiła naruszenie, na które Polska przedstawiła wyjaśnienia. Dnia 13 października 2020 r., Polska przedstawiła właśnie projekt ustawy o zmianie ustawy o odpadach oraz niektórych innych ustaw (nr w wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów UC43).
W lutym odbyła się konferencja uzgodnieniowa z podmiotami, które zgłosiły swoje uwagi. Tak oto powstał dokument, który jest obecnie procedowany wewnętrznie w Ministerstwie, tzn. przekazany został do działu prawnego.
Nowy Plan działania UE dotyczący gospodarki o obiegu zamkniętym na rzecz czystszej i bardziej konkurencyjnej Europy (CEAP 2.0), przewiduje podjęcie 35 działań, które skupiają się przede wszystkim na zrównoważonym wykorzystaniu zasobów, zwłaszcza w sektorach wymagających dużej ilości zasobów i silnym wpływie, takich jak tekstylia i budowa.
Opakowania w świetle Nowego Planu GOZ
Dyrektywa dotycząca opakowań 94/62/WE wraz z
późniejszymi zmianami
Dyrektywa odpadowa 2008/98/WE
Dyrektywa dot.
jednorazowych lekkich toreb na zakupy
Pakiet GOZ Komunikat PE i nowelizacja 6 dyrektyw
Europejska strategia dotycząca tworzyw sztucznych
Dyrektywa SUP dot.
jednorazowych produktów z tworzyw sztucznych
2019 2018
2015
1994
2008
Kroki milowe i pakiet gospodarki o obiegu zamkniętym (GOZ)
Cel 2030 – 100% opakowań z plastiku nadaje się do recyklingu 2020
PLASTIK TAX ???
Jesteśmy w trakcie kalendarza transpozycyjnego
Dyrektywa SUP Założenia ROP
Pakiet GOZ
implementacja
USTAWA
UWAGA!
Dyrektywa SUP jest w rewizji!
Nowe cele dla opakowań z tworzyw
Rozszerzona odpowiedzialność producenta
Nowe brzmienie minimalnych wymagań Rozszerzonej Odpowiedzialności Producenta (ROP) określone w art. 8a zmienionej dyrektywy ramowej o odpadach,
oznacza konieczność pokrycia przez podmioty wprowadzające produkty na rynek – minimum 50% (do 80%) kosztów zbiórki i przygotowania do recyklingu
odpadów opakowaniowych powstałych po tych produktach.
Dziś te koszty pokrywają głównie mieszkańcy przez opłatę za odbiór odpadów, a od 2023 (?) r. w części będą pokrywane przez producentów.
Zatem im łatwiejsze do zbiórki i recyklingu opakowania i zgodne z zasadami ecodesignu, tym firmy będą ponosić niższe opłaty za zebranie i przygotowanie do recyklingu odpadów opakowaniowych.
Czekamy na projekt ustawy!
Obieg materiału
1
. 1
Uwaga zmiana liczenia recyklingu niebawem!
Ilości poddane recyklingowi nie będziemy liczyć na wejściu do procesu tylko mniej więcej w 1/3
lub połowie (dla każdego materiału ten punkt jest nieco w
innym miejscu)
INNE NOWOŚCI: Naprawa palet jako ponowne użycie, będzie można wliczać do poziomów recyklingu
PAKIET zmian dyrektyw
tzw. CEP – Circular Economy Package
✓ Poziomy recyklingu dla frakcji opakowaniowych
Jeden z ważnych celów dla przemysłu – podniesienie poziomów recyklingu w dyrektywie opakowaniowej
2020
to już mamy
2025 2030
Opakowania razem 55% 65% 70%
Papier i tektura 61% 75% 85%
Szkło 61% 70% 75%
Tworzywa sztuczne 23,5% 50% 55%
Stal (metale żelazne) 50% 70% 80%
Aluminium 50% 50% 60%
Drewno 15% 25% 30%
Recykling w Polsce
Materiał Poziom
recyklingu za 2018
Poziom recyklingu za 2019
Cel
recyklingu 2020
Cel
recyklingu 2025
Cel
recyklingu 2030
Kartony dpż 32%
? 41% 65%
Tworzywa 34% ? 23,5% 50% 55%
Szkło 64% ? 61% 70% 75%
Aluminium 58%
? 50% 50% 60%
Stal 85,7% ? 50% 70% 80%
Makulatura / papier
85,8%
? 61% 75% 85%
Drewno 31,9% ? 16% 25% 30%
Spalanie odpadów
WCZORAJ DZIŚ W PRZYSZŁOŚCI
Z tworzyw sztucznych wprowadzono
na rynek
1,061 mln ton
opakowań
w tym 0,744 mln t opakowań
jednostkowych
W 2018 r. zebrano z gmin
13,5 mln ton odpadów komunalnych
Dyrektywa SUP – zakaz wprowadzania do obrotu
(również wyprodukowanych z biotworzyw kompostowalnych)
1. Patyczki higieniczne, z wyjątkiem wymazówek do celów medycznych
2. Sztućce (noże, widelce, łyżki, pałeczki)
3. Talerze
4. Słomki (za wyjątkiem używanych do celów medycznych)
5. Mieszadełka do napojów
6. Patyczki do balonów dla konsumentów, nie dotyczy balonów przemysłowych i do celów profesjonalnych
7. Pojemniki na żywność z EPS
8. Pojemniki na napoje z EPS, w tym nakrętki i wieczka
9. Kubki na napoje z EPS, w tym nakrętki i wieczka
10. Produkty (wszelkie) z oksydegradowalnych tworzyw sztucznych
Ograniczenia wskazane w art. 5
DATA: od 3 lipca 2021 r.
Grupa 3 i 6 – butelki na napoje
1. Pojemniki na napoje z tworzywa sztucznego do 3 l, przeznaczone do przechowywania napojów, jak butelki, w tym ich pokrywki i wieczka
2. Wielomateriałowe opakowania na napoje, w tym zakrętki i wieczka (nie dotyczy szklanych i metalowych, oraz medycznych) OBOWIĄZKI:
• Zakrętki i pokrywki muszą być trwale zamocowane do opakowania (od 3 lipca 2024 r.)
• Od 2025 r. butelki na napoje PET muszą zawierać co najmniej 25% recyklatów
• Od 2030 r. butelki zna napoje z każdego tworzywa muszą zawierać co najmniej 30% recyklatów
BUTELKI NA NAPOJE DO 3 L Z TWORZYW. OBOWIĄZKI:
• do 2025r. dla butelek na napoje z tworzywa sztucznego osiągnięcie poziomu zbiórki 77%
• do 2029 r. dla butelek na napoje z tworzywa sztucznego osiągnięcie poziomu zbiórki 90%
Ograniczenie wskazane w art. 6, 9
Grupa 4 – obowiązki informacyjne
1. Podpaski, tampony, aplikatory do tamponów
2. Chusteczki nawilżane do higieny osobistej i użytku domowego
3. Wyroby tytoniowe z filtrami i filtru do wyrobu papierosów
4. Kubki na napoje, inne niż z EPS
Ograniczenia wskazane w art. 7
DATA: od 3 lipca 2021 r.
1. Ilość materiału na opakowanie jednostkowe oraz minimalna ilość opakowań do spełnienia funkcji 2. Dobór materiału (zrównoważone i nadające się do recyklingu, uwzględniające surowiec z recyklingu) 3. Łączenie materiałów w opakowaniu i elementach dodatkowych (unikanie trwałych połączeń różnych materiałów i różnych tworzyw)
4. Optymalny kształt (maksymalne opróżnienie opakowania oraz zrównoważony transport) 5. Zdobienie nie utrudniające recyklingu (kolory!)
6. Wyeliminowania składników szkodliwych, toksycznych, niebezpiecznych (farby wodne) 7. Zastosowanie opakowań zwrotnych
EKOPROJEKTOWANIE OPAKOWAŃ
ŹLE: NADMIERNE OPAKOWANIE
GALARETKI OWOCOWE
KREM NAWILŻAJĄCY
Można sprawdzić zgodność z normą PN-EN 13428 zapobieganie poprzez redukcję u źródła
CZY MOJE OPAKOWANIA TRAFIĄ DO RECYKLINGU?
Muszą być spełnione łącznie warunki:
1.
Odpad musi być prawidłowo posegregowany, opróżniony
2.
Musi być możliwość jego wyseparowania na sortowni
3.
Recykler musi chcieć go kupić / przyjąć
1.
Dodatnia wartość rynkowa produktu z recyklingu
2.
Zapotrzebowanie na rynku na produkt z recyklingu
3.
Produkt z recyklingu będzie dobrej jakości
4.
Masowość, powszechność danego materiału
Ograniczony recykling (przez kolory, połączenia)
Kolor determinuje przydatność do recyklingu
Fundusze w Nowym Zielonym Ładzie
POLECAM!
https://www.parp.gov.pl/component/con tent/article/67830:webinarium-
fundusze-w-ramach-europejskiego- zielonego-ladu-18-marca
OBJERZYJ WEBINAR PARP
Budżet dla Polski na lata 2021 – 2027 to 170 mld Euro czyli największy w historii budżet dla rozwoju
polskiej gospodarki
Co wpływa na możliwość recyklingu opakowań?
Selektywna zbiórka w naszych domach
Pytania warsztatowe:
1. Jak rozwijać selektywną zbiórkę odpadów od mieszkańców?
2. Jak wspierać cyrkularność łańcuchów dostaw u producentów? Czy gospodarka bez odpadów jest możliwa i jak do niej dotrzeć?
3. Jak stworzyć możliwość zagospodarowania w przemyśle wszystkich produktów z recyklingu?
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ
Marta KrawczykPełnomocnik Zarządu ds. ZSZ/ spec. ds. projektów Rekopol Organizacja Odzysku Opakowań SA
Tel. 512 229 313
NAPISZ - prześlemy!
m.krawczyk@rekopol.pl