Haczów, woj. rzeszowskie.
Ochrona Zabytków 4/1-2 (12-13), 94
R yc. 86. Jęd rzejów — w oj. k ieleck ie. K ościół p ocystersk i. W ieża p o łu d n io w a
podczas robót.
Fot. W i t k i e w i c z
Ryc. 87. J ęd rzejów — w oj. k ieleck ie. K ościół p ocystersk i. R ozluźniona i p opę k an a k am ien n a ok ład zin a i gzym s m ię dzy k o n d ygn acjam i w ieży p ołudniow ej.
Fot. K r y g i e r
ry u m ocniono klam ram i żela zn y m i a p u ste p rzestrzen ie m ięd zy k a m ien ia m i z a lano cem en tem .
R oboty w y k o n a ł fa ch o w iec k a m ie n ia r stw a in ży n ier L ew ań sk i.
Red.
HACZÓW
WOJ. R ZESZO W SK IE
W ieś H aczów p osiad a jed en z n a jc e n n iejszy ch zab y tk ó w b u d o w n ictw a d rew n ia n eg o w P o lsce. J e st nim k o śció ł d r e w n ian y zb u d ow an y w r. 1624 n a m iejscu g o ty ck ieg o , z k tórego z a ch o w a ły się ostrołu k ow e od rzw ia i dzw on. O becny k ościół trz y n a w o w y na p lan ie p ro sto k ą ta, z w y d łu żo n y m trójbocznie z a m k n ię tym p rezb iteriu m , zbudow any je s t na w ę g ie ł z b elek jod łow ych . N a w ę g łó w n ą i prezb iteriu m przyk ryw a w sp ó ln y w y soki dach. D ook oła ścian zew n ętrzn y ch biegn ą sob oty, ścia n y k ryte są gon tem . W ejście od zachodu prow adzi przez d zw on n icę, zb u d ow an ą w słup, o śc ia nach p o ch y ły ch , d źw igających p ięterk o z dzw on am i, zw ień czo n e h ełm em z la tarnią. M alow id ła w nętrza p ochodzą z X IX w ., je d y n ie przy drzw iach g łó w n ych z X V II w .
P o n iew a ż p ojem n ość tego k o ścio ła n ie w y sta rcza ła n a p otrzeb y p arafii, w y s ta w io n o w bezpośrednim są sied ztw ie k o ściół n o w y , k tóry sw ą dużą b iałą, n o w o czesn ą bryłą p rzytłacza nasz zab ytek , od zn aczający się su b teln o ścią rysu n k u i proporcji. N ad om iar złego d o ty ch cza so w i gosp od arze ogo ło cili jego w n ętrze i p rzesta li nim się op iek ow ać jak o o b iek tem n iep otrzeb n ym , w sk u tek czego k o ściółek n iszczeje zdany na ła s k ę losu.
W ten sposób ob iek t tak cen n y d la ro dzim ego b u d o w n ictw a został przez n ie fortu n n ą zm ia n ę otoczen ia p la sty czn ie zd ep recjon ow an y, a przez p o zb a w ien ie go użytk ow n ik a stracił sw ą fu n k cję, do k tó rej b ył przezn aczon y. W obec teg o w ła dze k o n serw a to rsk ie są zd ecy d o w a n e p rzen ieść ten za b y tek na in n e m iejsce, by m u z a p ew n ić w ła śc iw e o to czen ie i od dać go pod o p iek ę u ż y tk o w n ik ó w z ob o w ią zk iem u trzym an ia go w n a le ż y ty m stan ie. D o św ia d czen ia tego rodzaju z a sto so w a n e w k ilk u już w y p a d k a ch d ały jak n a jlep sze rez/ultaty.
Red.
