Temat: Zróżnicowanie sieci rzecznej na Ziemi
1. Elementy sieci rzecznej
Rzeki należą do wód powierzchniowych. Do takich wód zalicza się też jeziora, bagna, mokradła oraz wodę uwięzioną w lodowcach. Rzeki to naturalne większe cieki wodne, mające własną nazwę.
Rozmieszczenie ich na określonym terenie tworzy sieć rzeczną. Na sieć rzeczną składają się następujące elementy:
a) rzeka główna b) dopływ c) dorzecze d) zlewisko e) dział wód
2. Podział rzek ze względu na dostępność wody w ciągu roku:
a) rzeki stałe b) ………..
c) ………..
koryto rzeki okresowej w Izraelu
3. Sieć rzeczna na świecie
Sieć rzeczna na świecie jest rozmieszczona bardzo nierównomiernie. Zależy to od klimatu. W Afryce w strefie zwrotnikowej (np. Sahara i Pustynia Kalahari) wody powierzchniowe praktycznie nie występują.
Największe rzeki Afryki
Gęsta sieć rzeczna występuje natomiast w strefie równikowej. Najdłuższą rzeką tej strefy jest Kongo uchodzące do Oceanu Atlantyckiego. Najdłuższa rzeka Afryki, a zarazem druga co do długości rzeka świata to Nil (uchodzi do Morza Śródziemnego)
Rzeka Kongo Nil widziany z kosmosu (po prawej Morze Czerwone)
W Australii sieć rzeczna charakteryzuje się okresowością ze względu na panujący tam suchy klimat.
Rzek w Australii jest mało i są nierównomiernie rozmieszczone. Pustynne obszary zachodniej Australii są rozcinane przez rzeki okresowe i sporadyczne, ginące w piaskach pustyni. Tam też znajduje się obszar bezodpływowy (obszar, z którego rzeki nie spływają do morza lub oceanu). Największe rzeki Australii to Murray i Darling wypływające z Wielkich Gór Wododziałowych.
Rzeki Ameryki Południowej należą do zlewisk Oceanu Spokojnego i Atlantyckiego.
Największy system rzeczny tworzy Amazonka – najdłuższa rzeka świata. Znajduje się w niej około 20%
wszystkich zasobów wody słodkiej na Ziemi. Rzeka ta niemal w całości leży w strefie równikowej, dlatego opady zasilają ją przez cały rok.
Dorzecze Amazonki Fragment Amazonki
Ciekawostka
: w Ameryce Południowej, a dokładnie w Wenezueli znajduje się najwyższy wodospad świata – Salto Angel o wysokości 979 m.!Ameryka Północna - w północnej części kontynentu rzeki zasilane są głównie przez topniejące śniegi, natomiast w południowej części przez opady deszczu. Największe dorzecze tworzą rzeki Missisipi i Missouri.
Rzeki Azji tworzą bardzo duże i rozwinięte systemy rzeczne, na co ma wpływ wielkość i zwartość kontynentu oraz układ pasm górskich. Z centralnej jego części wypływają takie wielkie rzeki świata jak: Ob z Irtyszem, Jenisej, Jangcy, Huang – He, Indus, Ganges, Brahmaputra, Eufrat i Tygrys. Wody Azji należą do zlewisk czterech oceanów.
Europa, która jest pod wpływem klimatu umiarkowanego, ma stałą sieć rzeczną. Z powodu małej powierzchni i dużego rozczłonkowania tego kontynentu rzeki nie wykształciły dużych dorzeczy. Większe systemy rzeczne występują we wschodniej części Europy. Największymi rzekami są: Wołga uchodząca do Morza Kaspijskiego oraz Dunaj, który ma ujście w Morzu Czarnym.
Dorzecza na terenie Polski
Do wykonania:
Do zeszytu napisać temat oraz punkty z podpunktami oraz zadania:
1. Krótko wyjaśnić pojęcia 1 a-e
2. Uzupełnić podpunkty 2 b-c na podstawie treści w podręczniku str. 92 – 93
3. Korzystając z atlasu lub map z tego pliku proszę uzupełnić tabelę (w zeszycie). Przy każdej rzece należy wpisać nazwę kontynentu, na którym się znajduje oraz do jakiego oceanu lub morza uchodzi
Lp. Rzeka Kontynent Ocean lub morze
1. Amazonka 2. Nil
3. Jangcy
4. Missisipi z Missouri 5. Huang He
6. Ob 7. Kongo 8. Amur 9. Mackenzie 10. Wołga
11. Murray z Darling 12. Sekwana
13. Zambezi 14. Orinoko 15. Ren
