Informacja dla Prasy
W Państwowym Muzeum na Majdanku w Lublinie tworzy się miejsce Pamięci Bezimiennej Ofiary według projektu artysty-plastyka Tadeusza Mysłowskiego z U.S.A.
Na dzieło to składa się wielowątkowa i wieloelementowa instalacja z rysunków, muzyki, dźwięków, słowa, szeptu, światła, obiektów i przestrzeni.
23 Lipca 1999 R. W 55-tą. rocznicę uwolnienia więźniów z obozu koncentracyjnego na Majdanku w Lublinie, odbędzie się U r o c z y s t e O t w a r c i e M i e j s c a P a m i ę c i B e z i m i e n n e j O f i a r y w baraku Nr. 47 w którym mieści się Muzeum obozu. Barak ten podobnie jak inne zachowane baraki jest fizycznym reliktem niejako materialną pamięcią czasu pogardy. Zaś przestrzeń baraku Nr.
47 czekała na wypełnienie jej duchowym, artystycznie przetworzonym językiem obiektów, rysunków, słów i dźwięków.
Inicjatorem i autorem projektu całości jest Polski artysta Tadeusz Mysłowski, urodzony koło Lublina, utrzymujący z miastem swojej młodości nader ścisłe związki. Od lat zamieszkały w Nowym Jorku cieszy się Międzynarodowym uznaniem za swoje liczne artystyczne wyzwania.
Zachęcony i zaproszony przez Dyrekcję Muzeum zaproponował aby w tym Monstrualnym Obozie, świadku dramatu ludzkiej godności i egzystencji założyć
trwałe Miejsce Pamięci, Kontemplacji, Modlitwy, Zadumy nad Ofiarami Hitlerowskiego B a r b a r z y ń s t w a.
U podłoża zamysłu była idea Skupienia; nachylenie się nad losem wszystkich więźniów, którzy znaleźli się tam i O d d a n i e i m H o ł d u.
zagazowanym, zamęczonym, zagłodzonym, spalonym w krematoriach, których kości użyte za nawóz, kryje ziemia,
którym udało się przetrwać,
którzy odważali się na heroiczne akty oporu,
i tym dla których Majdanek był stacją, przesiadkową do nowego transportu obozowej Golgoty.
Majdanek, największe po Oświęcimiu nieludzkie najtragiczniejsze miejsce, pochłonął 360,000 ofiar z przeszło 50-ciu narodowości, przygnanych z całej Europy.
Trzonem miejsca pamięci w baraku # 47, jest ponura i złowieszcza - przestrzeń.
Ona sama jest wielkim, niedającym się określić, t e a t r u m h i s t o r i i.
Wypełnia ją i przekreśla struktura rytmicznie zawieszonych u sufitu kolczastych kulo-lamp które w całości mają symboliczną wymowę. Wypełnione anemicznym światłem 52 żarówek o nikłym woltażu
reprezentują ż y c i e emanują płomykiem nadziei p r z e t r w a n i a.
Na drugiej platformie ułożone symetrycznie 72 kule kolczaste leżą martwe; w nich światło jest nieobecne.
Przestrzeń pogrążona jest w ciemnościach.
W pierwszej przestrzeni, gdzie egzystuje element symbolicznego światła zawarte jest przesłanie o tlącym się wciąż życiu. Przestrzeń odłączona od źródła energii należy do obszaru śmierci.
Na końcu baraku, pomyślanym jako zwieńczenie kontemplacyjnej ekspozycji Teatru Ciszy, umieszczony jest wolno stojący O ł t a r z s y m b o l i z u j ą c y r ó ż n e w y z n a n i a i p r z e k o n a n i a.
Złożony jest on z 12 rysunków węglem Tadeusza Mysłowskiego pod ogólnym tytułem Czarna Otchłań.
W jego zasięgu znajduje się księga klepsydr z wymienieniem ofiar wedle spisu narodowości więźniów obozu. Pięćdziesiąt dwie strony. Dramatyczna i graficzna w formie klepsydra jest przywołaniem polskiej tradycji komunikatu śmierci.
Tu rozpościera się obszar słowa i dźwięku. Historia cierpienia i trwania, mówiona, szeptana, wyrażona dźwiękiem i muzyką.
Do współpracy nad projektem Mysłowski zaprosił kompozytora Zbigniewa Bargielskiego, również pochodzącego z Lublina, obecnie zamieszkałego we Wiedniu oraz Tomasza Pietrasiewicza, dyrektora Teatru NN Brama Grodzka z Lublina.
Z tej współpracy powstało specjalnie zakomponowane O r a t o r i u m oraz utwór słowno - dźwiękowy M o d l i t w y S z e p t e m z przetworzonych - urywków wyrazów modlitwy w języku polskim, rosyjskim, hebrajskim i języku-Romów.
Dziełem Tomasza Pietrasiewicza jest także wielojęzyczna modlitwa z wykorzystaniem materiałów dokumentacyjnych z archiwum Muzeum. Do tej części projektu wykorzystano fragmenty wspomnień byłego więźnia obozu Danuty Brzosko - Mędryk, autorki M a t y l d y cenionej książki o Majdanku.
Ofiarowując projekt i realizację Muzeum na Majdanku, autorzy wyrazili myśl, iż mówi on za tych, którzy już mówić nie mogą i że służyć on będzie jako świadectwo nieprawości, niezależnie od czasu, miejsca, gdziekolwiek ono się dokonuje.
Barak # 47 usytuowany jest w końcu długiej trasy dla zwiedzających.
Miejsce Pamięci Bezimiennej Ofiary będzie dla nich emocjonalnym przywołaniem doświadczenia przez które przeszła ludzkość i które nie powinno ulec działaniu czasu i miejsca.
Przejść poprzez Miejsce Pamięci - mówi Dyrektor Muzeum Edward Balawajder - w z m o c n i i u t r w a l i t o d o ś w i a d c z e n i e o r a z p ł y n ą c ą z n i e g o l e k c j ę h i s t o r i i.
23 Maj 1999 dr. Szymon Bojko
Rhode Island School of Design USA
I r e n a H o c h m a n F i n e A r t L t d. 1 1 0 0 M a d i s o n A v e n u e , N e w Y o r k, N Y 1 0 0 2 8 t e l 2 1 2 7 7 2 2 2 2 7 f a x 2 1 2 7 7 2 2 2 2 2
