WPŁYWY GÓRNICZE NA POWIERZCHNIĘ (przypadek 2D)
Poziome odkształcenie powoduje:
poziome siły w fundamencie
1. Wartości obliczeniowe d (w ‰, czyli mm/m)
k wp p
d ε k k k
ε , = wartość charakterystyczna kp = współczynnik przeciążenia (=1,1 zazwyczaj) kwp = współczynnik warunków pracy (1,0 dla ław) kk = współczynnik kierunkowy (0,7 średnio).
2. Naprężenia ścinające [kPa] pod ławą
Dla “długich” ław fundamentowych rozciąganie (>0) jest z reguły bardziej niebezpieczne niż ściskanie <0.
Wykres funkcji (x) pod ławą pryzmatyczną jest dwuliniowy na 0 x L/2:
wzrasta od 0 do wartości granicznej d na odcinku [0;x],
osiąga wartość graniczną d w x oraz jest stałe na odcinku [x;L/2],
jest funkcją nieparzystą na całym odcinku [-L/2;L/2].
Bierze się d = K(qktgk + ck)f [kPa] oraz:
x = 0,3L/d jeśli grunt jest spoisty oraz d 6 (x 1,52,0m zazwyczaj), x = 0 poza tym.
d jest wartością obliczeniową obciążenia wyjątkowego (A), a zatem f = A =1.0 (przypadku
A =0.0 nie analizuje się).
Wszystkie parametry mają war- tości charakterystyczne, tj.ck, tgk oraz qk = [Pk +Gk]/(LB).
Zapas bezpieczeństwa zapew- nia doświadczalnie wykalibro- wany współczynnik 0,5K1,0
dla tarcia pod fundamentem (warstwą wyrównawczą), który zależy od qk [kPa] – interpolacja z wykresu.
W wyjątkowych sytuacjach może być zasadne zastosowanie rozwiązań zmniejszających to tarcie, co zmniejsza wartości K (niemal do zera). Dla belek niepryzmatycznych kluczową rolę odgrywa środek rozciągania
przyjmowany jako x = 0, zamiast środka geometrycznego (L/2) dla belek pryzmatycznych.
3. Rozciągające i ściskające siły przekrojowe Z(x), Zb(x) Dla pojedynczej oddzielnej pryzmatycznej ławy fundamentowej te siły występują tylko na kontakcie z gruntem naturalnym (nie zasypką), a ściślej pod fundamentem i na jego pionowych powierzchniach bocznych.
a) Z(x) pod fundamentem:
x
2 / L
dx ) x ( B )
x (
Z τ
b) Zb(x) na jego boku: Zb(x) = Z(x)0.75h/B.
Niech hs oznacza średnią głębokość tej strefy kontaktowej liczoną od powierzchni terenu (posadzki) – czyli do środka półki (przekrój T-owy) lub do środka pionowej ściany fundamentu. Siły Zb przykłada się w tych punktach, czyli w środku strefy kontaktowej, a zatem sumaryczna wartość N=Z+2Zb jest mało przydatna, bo Z i Zb
działają na różnych ramionach powodując różne momenty sił.
Jeśli w strefie kontaktowej h/B 1/3, bierze się =1 (zazwyczaj przekrój T-owy),
Jeśli h/B > 1/3, bierze się = D/d gdzie D = hstgktg2(45o-k/2) + ck[1-2tgktg(45o-k/2)].
Siły Zb pomija się w strefie zasypki typu “Piasek” na rys., ponieważ tarcie gruntu jest małe na zabezpieczonej powierzchni (środki hydrofobowe, bituminy, PCV i in.); dla części wylewanej w gruncie (spoistym) tak nie jest.
Zarówno Z, jak i Zb mają już wartości obliczeniowe, bo taka jest wartość d – a zatem również .
Pytania kontrolne:
(1) Sprawdzić, że dla pryzmatycznej belki zachodzi max{Z(x)} = Bd[(L/2-x)+x/2] (pominąć Zb).
(2) Obliczyć dla rozciągania Zmax dla belki symetrycznej gdy x = 2m, L=16m, d = 30kPa ale
szerokość B nie jest stała: B = 2m dla -4m x +4m natomiast B = 1,5m poza tym (pominąć Zb).
(3) Czy to prawda, że rozciągająca siła Z zmniejsza zazwyczaj moment zginający w przęśle ławy?
(4) Czy jest jasne, że dla dolnego zbrojenia siły Z i Zb powodują momenty przeciwnych znaków?
L/2 L/2
q
-d (x) d
d
d x
-x
Zd(x)
H wmax
rm rm
h tg
tg
R>0,>0 (wypukłe)
0 Zb Zb
Z
h
h s
glina 0Piasek
x
K
qk [kPa]
R<0,<0 (wklęsłe)
(5) A jak dla górnego zbrojenia (w przęśle)?
W.Brząkała, WBLiW, PWr