Gdzie leży brama do Nangijali? Omawiamy powieść Astrid Lindgren pt. „Bracia Lwie Serce”.
1. Cele lekcji
a) Wiadomości Uczeń:• wie, co to jest motyw wędrowny,
• rozumie różnice między baśnią, a powieścią fantasty, b) Umiejętności
Uczeń:
• potrafi wykorzystać wiedzę w praktyce,
• potrafi korzystać z tekstu literackiego podczas pracy na lekcji (czytanie ze zrozumieniem),
• potrafi wskazać cechy analizowanego tekstu.
2. Metoda i forma pracy
Burza mózgów, praca z całą klasą, dyskusja, karta pracy ucznia.
3. Środki dydaktyczne
• Lindgren A., „Bracia Lwie Serce”, Nasza Księgarnia, Warszawa 1988.
4. Przebieg lekcji
a) Faza przygotowawcza
Nauczyciel prosi, aby uczniowie przypomnieli poznane w klasie 4 - tej cechy baśni (nieokreślony czas i miejsce, szczęśliwe zakończenie, fantastyczne postacie, przedmioty i zdarzenia, itp.) oraz pojęcie motywu wędrownego.
b) Faza realizacyjna
1. Nauczyciel krótko objaśnia cele lekcji. Rozdaje uczniom Karty pracy ucznia (Karta pracy). Prosi o ich wypełnienie (około 15 minut).
2. Wybrani uczniowie prezentują swoje Karty pracy; w razie potrzeby nauczyciel uzupełnia lub koryguje prace. Nauczyciel prosi o dołączenie uzupełnionych Kart pracy ucznia do zeszytów.
3. Nauczyciel prosi uczniów, aby zastanowili się, jakie cechy baśni i powieści fantastycznej są do siebie najbardziej zbliżone (np. elementy fantastyczne, niektóre motywy wędrowne).
4. Nauczyciel przypomina uczniom temat lekcji, czyli pytanie: “Gdzie leży brama do Nangijali”.
Uczniowie przypominają informacje z poprzedniej lekcji dotyczące krainy Nangijali. Nauczyciel prosi uczniów, aby przypomnieli sobie znane im utwory, w których bohater trafia do innego, fantastycznego świata oraz to w jaki sposób się tam zanalazł (wykorzystanie metody burzy mózgów). Propozycje uczniów zapisuje na tablicy.
1
5. Nauczyciel wspólnie z uczniami dyskutuje na temat zapisanych pomysłów. Proponuje, aby
uczniowie zastanowili się, dlaczego bohaterowie wyróżniają się na tle innych postaci literackich; czym tak naprawdę jest podróż do Nangijali. Uczniowie dyskutują pod kierunkiem nauczyciela.
c) Faza podsumowująca
1. Uczniowie z pomocą nauczyciela sporządzają notatkę i zapisują ją w zeszytach.
5. Bibliografia
• Lindgren A., „Bracia Lwie Serce”, Nasza Księgarnia, Warszawa 1988.
6. Załączniki
a) Karta pracy ucznia Załącznik 1
KARTA PRACY UCZNIA
Porównaj cechy baśni i powieści fantastyczno – przygodowej „Bracia Lwie Serce”.
Uzupełnij puste rubryki, korzystając z wiadomości z lekcji „Świat przedstawiony w powieści Astrid Lindgren pt. „Bracia Lwie Serce”.
Cecha Baśń „Bracia Lwie Serce”
Czas i miejsce
zdarzeń
Czas i miejsce są nieokreślone –
„Dawno, dawno temu… za górami, za lasami…”
Bohaterowie
Są jednowymiarowi: albo wyłącznie dobrzy (pozytywni), np. Kopciuszek, albo wyłącznie źli (negatywni), np. zła
macocha.
Zakończenie
Szczęśliwe: dobro zwycięża, zło zostaje pokonane.
2
Fantastyczn e postacie, przedmioty i zdarzenia.
Występują, np. matka chrzestna wróżka, zaczarowany stoliczek, dynia zamieniona w karocę.
Motywy wędrowne.
Występują, np. bohater wyrusza w długą i niebezpieczną
wędrówkę, aby ocalić swoich najbliższych.
b) Notatki dla nauczyciela
Przykładowa notatka podsumowująca lekcję:
“ Powieść Astrid Lindgren pt. “Bracia Lwie Serce” nosi wszelkie cechy powieści fantasy. Pojawiasi e w niej również popularny motyw przejścia bohaterów do innego, fantastycznego świata. Motyw ten pojawia się także w takich utworach, jak:
- cykl powieści o “Harry’m Potterze” – bramą do świata magii jest peron 9 i ¾;
- cykl “Opowieści z Narni” – np. Łucja znajduje bramę do Narni w starej szafie;
- baśń braci Grimm “Pani Zamieć” – bohaterka przenika do czarodziejskiej krainy przez studnię;
- “Alicja po drugiej stronie lustra” oraz “Niekończąca się historia” – bohaterowie przemieszczają się dzięki magicznym przedmiotom.
Wszystkie te postaci mają jednak szansę powrócić do zwykłego, bezpiecznego świata. Dla Jonatana i Karola możliwości powrotu nie istnieje, ponieważ brama do Nangijali, a potem Nangilimy prowadzi przez śmierć. Według Astrid Lindgren wędrówka bohaterów nie kończy się po przekroczeniu Ostatniej Bramy, ale prowadzi ich – zgodnie z ich czynami – do kolejnych pięknych, fantastycznych krain. “
7. Czas trwania lekcji
2 x 45 minut.
8. Uwagi do scenariusza
brak
3
