M ATERIAŁ POMOCNICZY DO PREZENTACJI : O PADY
I OSADY ATMOSFERYCZNE
Opady i osady atmosferyczne towarzyszą człowiekowi od zawsze, wywierając niebagatelny wpływ na nasze życie. W końcu przebieg każdego dnia jest w znacznym stopniu uzależniony od tego, czy będzie padał śnieg, deszcz, mżawka lub grad, czy pojawi się rosa, czy gołoledź.
O
PAD CZY OSAD?
Każdy opad czy osad jest początkowo parą wodną unoszącą się wysoko powietrzu. Na skutek niskiej temperatury zmienia się ona w bardzo lekkie kropelki wody lub kryształki lodu, tworząc chmury. W dalszych procesach z zawartej w chmurach wody powstają różnorodne opady, które lądują na ziemi.
Opady więc tworzą się wysoko w atmosferze. Tymczasem osady – tuż nad ziemią.
D
ESZCZ I MŻAWKADeszcz i mżawka to opady składające się tylko z wody. Kiedy zawarta w chmurach woda łączy się w większe kropelki, stają się one tak ciężkie, że już nie mogą się utrzymać w powietrzu i spadają na ziemię w postaci deszczu.
Bardzo dużo drobniutkich kropelek nazywamy mżawką.
Ś
NIEGŚnieg powstaje, kiedy zawarta w chmurach para ochładza się do postaci kryształków lodu. Te łączą się ze sobą w nieco cięższe śnieżynki i opadają w postaci śniegu. Latem w chmurach również może powstać śnieg, jednak wysokie temperatury sprawiają, że do ziemi dociera on w postaci deszczu.
G
RADGrad to opad niewielkich bryłek lodu, który towarzyszy burzom. Powstaje, kiedy połączone ze sobą kryształki lodu podróżują wewnątrz burzowej chmury raz w górę, raz w dół, tworząc w ten sposób coraz większe formy, które ostatecznie spadają na ziemię.
R
OSA I SZRONRosa i szron to osady, które powstają, kiedy zawarta w powietrzu para wodna osadza się na obiektach o niskiej temperaturze. Jeśli temperatura jest po prostu niska, powstaje rosa, czyli kropelki wody. Jeśli temperatura jest ujemna, powstaje szron, czyli kryształki lodu, dlatego też szron nie występuje latem.
G
OŁOLEDŹGołoledź to lodowy, bardzo śliski osad na dużych powierzchniach, takich jak droga. Powstaje kiedy krople chłodnego deszczu stykają się z podłożem o ujemnej temperaturze. Z tego powodu nie należy się obawiać gołoledzi latem.
C
HMURA BURZOWACiekawym zjawiskiem przyrodniczym są burze. Powstają one, kiedy ciepłe masy powietrza w gwałtowny sposób zostaną uniesione wysoko w atmosferę, gdzie panuje bardzo niska temperatura. Tam następuje skraplanie pary i uformowanie burzowej chmury. Z uwagi na przewagę niskich temperatur w zimie burze należą do rzadkości.
Warto zapamiętać, że chmury burzowe są bardzo wysokie (często „wiszą“ ponad 10 km nad nami) i dlatego jest pod nimi tak ciemno: szczelnie zasłaniają światło słoneczne.
D
LACZEGO LATEM NIE MA ŚNIEGU?
Pomimo tego, że te same zjawiska zachodzą w atmosferze przez cały rok, o ostatecznym kształcie opadów i osadów decyduje temperatura przy powierzchni ziemi. To dlatego latem nie występuje gołoledź ani śnieg, a kiedy jest mróz nie ma mowy o rosie.
Na szczęście dzięki prognozom pogody niemal zawsze można odpowiednio przygotować się na nadchodzące opady czy osady atmosferyczne.