1.
2. Ruch obrotowy Ziemi
1. Cele lekcji
a) Wiadomości Uczeń:- umie podać definicję długości i szerokości geograficznej, - wie, co to jest ruch obrotowy Ziemi,
- wie, co to są strefy czasowe, czas urzędowy i linie zmiany daty, - wymienia następstwa ruchu obrotowego Ziemi.
b) Umiejętności Uczeń:
- potrafi rozwiązywać zadania związane z czasem, - potrafi zastosować wzory na górowanie Słońca,
- potrafi zastosować globus indukcyjny i przystawki do scharakteryzowania następstw ruchu obrotowego Ziemi,
- potrafi wyjaśnić związek między ruchem obrotowym Ziemi a pozornym ruchem Słońca.
2. Metoda i forma pracy
Pogadanka, dyskusja, pokaz, rozwiązywanie zadań.
3. Środki dydaktyczne
Karta pracy ucznia
Kserokopie materiałów dla ucznia Globus indukcyjny z przystawkami Globus szkolny
Podręcznik
4. Przebieg lekcji
i. a) Faza przygotowawcza
Nauczyciel wita się z uczniami, podaje temat lekcji: Ruch obrotowy Ziemi. W formie pogadanki wstępnej nauczyciel omawia pozorną wędrówkę Słońca.
ii. b) Faza realizacyjna
1. Nauczyciel podaje definicję długości i szerokości geograficznej.
2. Uczniowie rozwiązują zadanie 1 (załącznik 1).
3. Nauczyciel przedstawia za pomocą globusa szkolnego ruch obrotowy Ziemi. Nauczyciel zadaje pytania klasie, nawiązuje się dyskusja:
− Jak długo trwa obrót Ziemi wokół własnej osi?
− Jakie są następstwa ruchu obrotowego Ziemi?
− O ile stopni obraca się Ziemia w ciągu 24 h?
4. Uczniowie po krótkiej pogadance rozwiązują zadanie 2 (załącznik 1).
5. Nauczyciel nawiązuje rozmowę o następstwach ruch obrotowego Ziemi. Uczniowie wymieniają i zapisują w zeszycie następstwa ruch obrotowego Ziemi.
6. Nauczyciel przy pomocy globusa indukcyjnego i przystawek przedstawia strefy oświetlenia Ziemi. Uczniowie nazywają poszczególne strefy. Nauczyciel zaznacza na globusie drogę Słońca – ekliptykę.
7. Uczniowie przy pomocy nauczyciela rozwiązują zadanie 3 (załącznik 1).
8. Uczniowie w trakcie pogadanki z nauczycielem określają rolę czasu miejscowego, strefowego i urzędowego na kuli ziemskiej, definiują linię zmiany daty.
9. Nauczyciel podaje wzory na górowanie Słońca, rozwiązuje z uczniami zadanie z zastosowaniem tych wzorów.
iii. c) Faza podsumowująca Nauczyciel podaje treść zadania domowego (załącznik).
5. Bibliografia
1. Flis J., Szkolny słownik geograficzny, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1985.
2. Modzelewska B., Piełowska E., Podstawy geografii fizycznej i geologii dla klasy I i II liceum ogólnokształcącego, Stowarzyszenie Oświatowców Polskich, Toruń 1999.
3. Stankowski W., Geografia fizyczna z geologią, Podręcznik dla szkoły średniej, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1994.
6. Załączniki
i. a) Karta pracy ucznia Załącznik 1.
Zadanie 1.
Podaj długość i szerokość geograficzną dla miejscowości:
Warszawa ...
Kair ...
Lima ...
Pekin ...
Zadanie 2.
Oblicz, o ile stopni obraca się Ziemia w ciągu:
12 godzin - ...
1 godziny - ...
4 minut - ...
1 sekundy - ...
Zadanie 3.
Napisz, jaka pora roku zaczyna się:
22 czerwca ...
21 marca ...
23 września ...
22 grudnia ...
Wpisz obok, do jakich gwiazdozbiorów należą te daty.
ii. b) Zadanie domowe
Korzystając ze słownika geograficznego, podaj definicje następujących pojęć:
− ruch obrotowy Ziemi,
− czas strefowy,
− czas urzędowy,
− linia zmiany daty.
7. Czas trwania lekcji
45 minut
8. Uwagi do scenariusza
brak