Jakimi środkami stylistycznymi wyrażone są uczucia w wierszu A. Mickiewicza „ Nad wodą wielką i czystą”
1. Cele lekcji
a) Wiadomości Uczeń :- zna twórczość oraz fakty z życia Adama Mickiewicza , - rozumie sytuację podmiotu lirycznego ,
- zna rodzaje rymów ,
- poznaje środki artystycznego wyrazu . b) Umiejętności
Uczeń :
- potrafi analizować i interpretować wiersz , - ocenia uczucia i sytuację podmiotu lirycznego , - wykonuje badanie struktury wiersza ,
- umie nazywać poszczególne uczucia , - potrafi zadbać o poprawną wymowę , - umie zbudować dłuższą wypowiedź ustną .
2. Metoda i forma pracy
Praca w grupach , pogadanka heurystyczna , nauczanie przez przeżywanie , elementy metody podającej .
3. Środki dydaktyczne
1. Ilustracje przedstawiające żywioły 2. Tekst wiersza Mickiweicza 3. Nagranie z muzyką relaksacyjną 4. Karty pracy ucznia
4. Przebieg lekcji
a) Faza przygotowawcza
1. Zaprowadzenie ładu i sprawdzenie listy obecności.
2. Zapisanie tematu na tablicy.
3. Wprowadzenie uczniów w tematykę zajęć.
b) Faza realizacyjna ĆWICZENIE 1
Uczniowie podzieleni na grupy otrzymują zdjęcia ilustrujące cztery żywioły : ich oblicza budzące emocje pozytywne np. gładka tafla jeziora , ognisko , poruszające się na wietrze liście , krajobraz Indii oraz oblicza budzące uczucia negatywne np. powódź , pożar , tornado , trzęsienie ziemi . Każda grupa ma za zadanie , za pomocą środków
artystycznego wyrazu opisać uczucia jakie budzą otrzymane ilustracje . Nauczyciel kontroluje pracę grup i pomaga gdy pojawiają się problemy . Każda grupa przedstawia klasie swoje propozycje . Celem tego ćwiczenia jest wprowadzenie uczniów w klimat wiersza Mickiewicza , jak również ukazanie stanów psychicznych i uczuciowych człowieka będącego elementem przyrody . ĆWICZENIE 2
Odczytanie wiersza „Nad wodą wielką i czystą” na głos przez nauczyciela lub ucznia . Aby wprowadzić uczniów w nastrój wiersza podczas czytania można wykorzystać
nagranie z muzyką relaksacyjną (woda).Po przeczytaniu wiersza należy dać uczniom czas by mogli zastanowić się nad własną tezą interpretacyjną .
ĆWICZENIE 3
Każdy uczeń otrzymuje kartę pracy zawierającą pytania do tekstu , jak również punkty służące do badania struktury wiersza .
PYTANIA DO TEKSTU
1. Do jakiego okresu twórczości Mickiewicza można zaliczyć wiersz ? Odpowiedź uzasadnij .
- Wiersz należy do cyklu „Liryków lozańskich” powstałych w latach 1839 – 1840 . Mickiewicz mieszkał w Lozannie , a z okien domu rozpościerał się widok na jezioro Leman .Widok ten znalazł swe odbicie w wierszu .
1. Podmiot liryczny nie zawsze możemy identyfikować z autorem utworu . Jak jest twoim zdaniem w tym przypadku ?
- Ze względu na znane fakty z życia poety , takie jak emigracja , możemy podmiot liryczny identyfikować z autorem utworu .
2. Jak została przedstawiona w wierszu woda ? Swoje sądy poprzyj cytatami z wiersza . - WODA ( słowo klucz ) w wierszu jest niczym lustro – wiernie odbija się w niej
rzeczywistość , jest czysta , przejrzysta , jest czymś co zawsze wraca do stanu pierwotnego , czymś odwiecznym , niewzruszonym i niezniszczalnym .
3. Jak możesz zinterpretować opis natury zawarty w wierszu Mickiewicza ? Praca samodzielna . Należy pamiętać , że każdy ma prawo interpretować wiersz na swój własny sposób . Przedstawionych pomysłów nie wolno nam w żaden sposób krytykować czy ośmieszać .
c) Faza podsumowująca
BADANIE STRUKTURY WIERSZA 1. Budowa wiersza :
- ilość
zwrotek...
- ilość wersów w
zwrotce...
- ilość wersów w
wierszu...
2 . Środki stylistyczne :
- epitety :...
...
- powtórzenia :...
...
- uosobienia :...
...
- porównania :...
...
3. Rymy : nazwy oraz
przykłady...
5. Bibliografia 6. Załączniki
7. Czas trwania lekcji
45 minut
8. Uwagi do scenariusza
Lekcja na poziomie klasy 3 gimnazjum