Z E S Z Y T Y N A U K O W E P O L I T E C H N I K I Ś L Ą S K I E J Se ria: G Ó R N I C T W O z. 156
__________ 1987 Nr kol. 1025
F l o r i a n KR A S U C K I M i c h a ł C YROŃ R o m a n P I L O R Z
D O D A T K O W A O C H R O N A P R Z E C I W P O R A Ż E N I O W A W S I E C I A C H E L E K T R O E N E R G E T Y C Z N Y C H Z A K Ł A D Ó W P R Z E R Ó B K I M E C H A N I C Z N E J W Ę G L A
S t r e s z c z e n i e . R e f e r a t d o t y c z y b u d o w y i s t o s o w a n i a s isci o c h r o n na] -w — u r z ę 3 z e n T a c h o n a p i ę c i u 5 00 V z a k ł a d ó w p r z e r ó b c z y c h w ę g l a ka
miennego. Z a k ł a d y te c h a r a k t e r y z u j ę s ię d u ż y m z a g ę s z c z e n i e m urzę- d z e ń o n a p ę d z i e e l e k t r y c z n y m , w k t ó r y c h w y s t ę p u j ę o b s z a r y o du żym z a p y l a n i u i w i l g o t n o ś c i . S t w a r z a to z w i ę k s z o n e z a g r o ż e n i e e l e k t r y c z ne, w tym d uże n i e b e z p i e c z e ń s t w o p o r a ż e n i a p r ę d e m e l e k t r y c z n ym . W o p r a c o w a n i u s c h a r a k t e r y z o w a n o w a r u n k i ś r o d o w i s k o w e i s i e c i o w e ma-
j ę c e d e c y d u j ę c y w p ł y w na b e z p i e c z e ń s t w o raże n l o w e . Sieć o c h r o n n a jest p o d s t a w o w y m ś r o d k i e m d o d a t k o w e j o c h r o n y p r z e c i w p o r a ż e n i o w e j , s t o s o w a n y m w s i e c i a c h i z o l o w a n y c h z a k ł a d ó w p r z e r ó b c z y c h . W p r a c y p r z e d s t a w i o n o s t o s o w a n e s p o s o b y w y k o n a n i a s i e c i o c h r o n n y c h w z a k ł a dach p r z e r ó b c z y c h n o w y c h i b u d o w e n y c h d a wn i e j . A n a l i z a s k u t e c z n o ś c i d z i a ł a n i a s ie ci o c h r o n n y c h w y k a z a ł a , że n a j w i ę c e j n i e p r a w i d ł o w o ś c i
(brak c i ę g ł o ś c i o b w o d u ) w y s t ę p u j e w z a k ł a d a c h " s t a r y c h ” , w k t ó r y c h b u d o w a s i e c i o c hronnej nie jest u j e d n o l i c o n a . P r z e d s t a w i o n o w y n i k i p o m i a r ó w r e z y s t a n c j i p o m i ę d z y m e t a l o w ę k o n s t r u k c j ę n ośnę zakła d u , a o b u d o w a m i u r z ę d z e ń e l e k t r y c z n y c h , p r z y p r z y ł ę c z o n y m i o d ł ę c z o n y m p r z e w o d z i e o c hr onnym. W y n i k i p o m i a r ó w w y k a z a ł y , że w w i ę k s z o ś c i p r z y p a d k ó w , nawet p r z y br aku p r z y ł ę c z o n e g o p r z e w o d u o c h r o n n e g o , re
z y s t a n c j a p o m i ę d z y o b u d o w ę u r z ę d z e n i a e l e k t r y c z n e g o a k o n s t r u k c j ę n ośnę za k ł a d u nie Jest w i ę k s z a n i ż 1 om. O z n a c z a to, że s a m o z a m o c o w a n i e u r z ę d z e n i a e l e k t r y c z n e g o do p o d ł o ż a p r z y o b e c n o ś c i w o d y i p y ł u w ę g l o w e g o st w a r z a n a t u r a l n e i k o r z y s t n e w a r u n k i u z y s k a n i a m a
łych w a r t o ś c i rezyst a n c j i . Na p o d s t a w i e p r z e p r o w a d z o n y c h b a dań p r z e d s t a w i o n o w n i o s k i d o t y c z ę c e b u d o w y i s t o s o w a n i a s i e c i o chronnej w u r z ę d z e n i a c h o n a p i ę c i u 5 0 0 V o r a z w y k a z a n o m o ż l i w o ś c i w y k o r z y s t a nia k o n s t r u k c j i nośnej za k ł a d u j a k o s k ł a d n i k a s i e c i o c h ronnej.
1. W S T Ę P
Z a k ł a d p r z e r ó b k i m e c h a n i c z n e j w ę gl a (ZPMW) s t a n o w i k i l k a w y d z i a ł ó w z w i ę z a n y c h p r o c e s e m t e c h n o l o g i c z n y m . P o n a d 9 0 % s i l n i k ó w n a p ę d z a j ę c y c h m a s z y n y c i ę g ó w t e c h n o l o g i c z n y c h z a s i l a n y c h Jest z s i e c i t r ó j fazowej o i z o l o w any m p u n k c i e z e r o w y m t r a n s f o r m a t o r a i n a p i ę c i u z n a m i o n o w y m 5 0 0 V.
N a j c z ę ś c i e j w Z P M W jest j edna r o z d z i e l n i c a główn a 5 0 0 V, z której z a s i l a ne sę r o z d z i e l n i c e p o ś r e d n i e i s t y c z n i k o w n l e na p o s z c z e g ó l n y c h w y d z i ał a ch . S i e ć w y k o n y w a n a jest w u k ł a d z i e p r o m i e n i o w y m o r o z l e g ł o ś c i do k i l k u k i l o metrów. L iczb a o d b i o r n i k ó w (głównie s i l n i k ó w a s y n c h r o n i c z n y c h ) z a i n s t a l o w a n y c h w jednej sieci najczęści ej n i e p r z e k r a c z a stu. S t o s u j e się k able
48 F, K r asucki, M. Cyroń, R. P i l o r z
i p r z e w o d y oponowe, głównie 4 ży łowe (a także 3 żyłowe) o p r z e k r o j a c h żył w za k r e s i e od 1 ,5 do 2 40 m m “* [3].
I stotne z n a c z e n i e dla bezpiecznej ek s p l o a t a c j i u r z ę d z e ń e l e k t r y c z n y c h maję w a r u n k i środowiskowe. Na te r enie Z PM W w y s t ę p u j ą o b s z a r y o d użym z a py leniu i z a w a r t o ś c i wilgoci. W i l g o t n o ś ć w z g l ę d n a w w i ę k s z o ś c i p o m i e s z c z e ń t e c h n o l o g i c z n y c h p r zekracza 7 5%, a m i ej s c o wo , w z a l e ż n o ś c i od rodzaju p r o cesu t e c h no log icznego, osiąga w a r t o ś c i p onad 90%. S p o t y k a n e z a p y l en i e nie p r z e k r a c z a dolnej g r anicy w y b u c h o w o ś c i (45 g/m ) i jest na ogół nie w i ę k s z e od 100 m g / m 3 [l, 3]. Pył, o s i a d a j ą c na u r z ą d z e n i a c h , p o s a d z c e i innych elementach, w p o łącze ni u z wodę w w i e l u p o m i e s z c z e n i a c h tworzy w a r stwę o dobrej p r z e w o d n o ś c i e lektrycznej.
Ni e k o r z y s t n e wa r u n k i środ ow iskowe, duża k o n c e n t r a c j a m a s z y n i ur z ę d z e ń e l e k t r y c z n y c h oraz pows z e c h n a ob e c n o ś ć k o n s t r u k c j i m e t a l o w y c h s t w a r z a j ę w a r u n k i w p ł y w a j ę c e na:
- z m n i e j s z e n i e odporności org a n i z m u na d z i a ł a n i e p rędu ele k t r y c z n e g o, - z w i ę k s z e n i e p r a w d o p o d o b i e ń s t w a p o r a ż e n i a ze w z g l ę d u na m o ż l i w o ś ć d o
tknięcia e l e m e n t ó w p r z e w o d z ą c y c h pręd.
C zy n n i k i te p owodu ję z w i ę k s z e n i e n i e b e z p i e c z e ń s t w a p o rażenia, a w i ę c n ie zbędn a jest ochrona p r z e c i w p o r a ż e n i o w a po d s t a w o w a i d o d atkowa.
2. 9A0ANIA S IECI OCHRONNE!! W Z P M W
U w z g l ę d n i a j ą c warunki pracy, s p o s ó b p oł ą c z e n i a s ieci 5 0 0 V z ziemi ą oraz możl i w o ś c i wykon a w c z e , p r a k t y c z n i e mo żna brać pod uwagę dwa środki dodatkowej o chron y p r z e c i w p o r a ż e n i o w e j : u z i e m i e n i e o c h r o n n e 1 sieć o c h r o n ną.
Z uwagi na dużą liczbę o d b i o r n i k ó w z a i n s t a l o w a n y c h na n i e w i e l k i m o b
s z ar ze Z P M W , w y k o n a n i e uzi e m i e ń o c h r o n n y c h i n d y w i d u a l n i e dla k a ż d e go od
biorn ika Jest trudne a w w i e l u p r z y p a d k a c h p r a k t y c z n i e n i e możliwe. U z a s adnia to koni e c z n o ś ć s t o s o w a n i a sieci ochronnej.
S t o s o w a n i e sieci ochronnej nie Jest j e d n a k o w e we w s z y s t k i c h z a k ła d a c h przer óbczyc h. S p o tyka się 3 s p o so b y jej rea l iz a c j i :
a) s t osowa nie w całej sieci p r z e w o d ó w 3 lub 4 ż yłowych, w k t ó r y c h jedna z ż ył (tzw. ochronna) s ta no w i s kł a d n ik s i e c i o c h r o n n e j , twor z ą c sieć o c hronn ą w e w n ę t r z n ą - p r ow a d z on ą w e w n ą t r z kabli (przewodów). R o z w i ą z a n i e takie Jest stos o w a n e w ZPMW, b u d o w a n y c h pod koniec lat s i e d e m d z i e s i ą t y c h i później ,
b) s tos o w a n i e w sieci p r z e w o d ó w 2 lub 3 ż y ł o w y c h (do zasi l a n i a o d b i o r n i ków 1- lub 3 - f azowych) i ł ą cz e n i e e l e m e n t ó w u r z ę d z e ń e l e k t r y c z n y c h p o d l e g a j ą c y c h och r o n i e za pomocą o d d z i e l n y c h p r z e w o d ó w o c h r o n n y c h z element ami m e t a l o w y m i k o n s t r u k c j i nośnej z a k ł a d u - tzw. sieć o c h r on n a z e wnętr zna w yk o n a n a p ł a s k o w n i k a m i s t a l o w y m i c y n k o w a n y m i lub linkami m i e d z i a n y m i ,
D od a t k o w a o c h r o n a p r z e c i w p o r a ż e n i o w a . 49
c) sieć o c h r o n n a m i eszana, tzn. s t o s o w a n i e rozw i ą z a ń , jak w pkt. a i b.
S p o s o b y p r z e d s t a w i o n e w pkt. b i c s t o s o w a n e sa w ZPMW b u d o w a n y c h na p o c z ą t k u lat s i e d e m d z i e s i ą t y c h i w cześniej lub m o d e r n i z o w a n y c h c z ę ś c i o w o w o k r e s i e późn iejsz ym.
W tabeli 1 p o d a n o a k t u a l n y s ta n s ieci o chronnej , t y p o w y dla w i ę k s z o ś c i s t a r y c h ZPMW, u z y s k a n y na p o d s t a w i e w y n i k ó w b a d a ń w jednej z KWK.
T a b el a 1 S p o s o b y w y k o n a n i a s ieci o chronnej w ZPMW
S p o s ó b w y k o n a n i a s i e c i o chronnej
U d z i a ł s t o s o w a n e g o sp o sobu w y k o n a n i a sieci ochronnej
% W y k o r z y s t a n i e 4 ż y ł y kabli, jako ż ył y
ochronnej 2,5
S t o s o w a n i e " z e w n ę t r z n e g o " p r z e w o d u 54,5 o c h r o n n e g o
Srak s ieci o chr onn ej lub p r z e r w a w Jej 4 3 , 0
o b w o d z i e
N a p o d s t a w i e b adań m o ż n a s t w i e r d z i ć , Ze:
- j ako p r z e w o d y o c h r o n n e , p oz a żyła m i o c h r o n n y m i w e w n ą t r z k abli i p r z e w o d ó w o p o n o w y c h , s t o s o w a n e sę n a j c z ę ś c i e j p ł a s k o w n i k i s t a l o w e cynk o we : s p o r a d y c z n i e s t o s u j e się l inkę m i e d z i a n a lub drut m i e d z i a n y ,
- w w i e l u p r z y p a d k a c h s t w i e r d z o n o k o r o z j ę lub złe p r z y m o c o w a n i e pr z e w o d u o c h r o n n e g o do c h r o n i o n e g o u r z ą d z e n i a - silnika, co p o w o d o w a ł o z n a c z n y w z rost re zyst a n c j i , a nawet p r ze r w ę w o b w o d z i e c h r o nionym.
S k u t e c z n o ś ć d z i a ł a n i a sieci o ch r o n ne j z a l e ż y r ó w n i e ż od w a r t o ś c i r e zy st a n c j i u z i e m i e n i a tej sieci. Z P M N m i e s z c z ą się w b u d y n k a c h w i e l o k o n d y g n a c y jny ch, w kt ó r y c h ż e l b e t o w e f u n d a m e n t y stalowej k o n s t r u k c j i nośnej z a k ł a du i n i e r o z b i e r a l n e e l e m e n t y s t a l o w y c h u r z ą d z e ń c i ę g u t e c h n o l o g i c z n e g o st a n o w i ę u z i o m n aturalny. D a k o u z i e m i e n i e p o d s t a w o w e u w a ż a n e jest na ogół p o ł ą c z e n i e z u z i o m e m sztucznym.
U z i e m i e n i a p o s z c z e g ó l n y c h o b i e k t ó w sę z aw s z e p o ł ą c z o n e m i ę d z y sobę za p o m o c ą s t a l o w y c h p ł a s k o w n i k ó w lub żył o c h r o n n y c h k a b l i e l e k t r o e n e r g e t y c z ny ch łęc z a c y c h r o z d z i e l n i c e o b i e k t ó w oraz p r z ez m e t a l o w e k o n s t r u k c j e p r z e nośn ików. U z i e m i e n i e o c h r o n n e jest na o g ół p o ł ą c z o n e z u z i e m i e n i e m r o b o cz ym t r a n s f o r m a t o r a 6 / 0 , 5 2 5 kv.
W a r t o ś c i r e z y s t a n c j i u z iem i e ń, m i e r z o n e meto d ę t e c h n i c z n a p r z y z n a c z nym o d d a l e n i u s ond p o m i a r o w y c h , nie p r z e k r a c z a j ą 0,1 Q , n a t o m i a s t m i e r z o ne m i e r n i k i e m IMU w y k a z u j ę w a r t o ś c i w i ę k s z e , j e d n a k n i e p r z e k r a c z a j ą c e 0 . 4 Q .
Na t e r e n i e Z P M W p r z e p r o w a d z o n o p o m i a r y r e z y s t a n c j i p o m i ę d z y m e t a lowa k o n s t r u k c j a n o śna za k ł a d u a k o r p u s a m i - o b u d o w a m i u r z ą d z e ń el e k t r y c z -
5 0 F. K r a s u c k i , M. Cyroń. R. Pi lorz
n ych o nap i ę c i u 5 00 V. W tabeli 2 p r z e d s t a w i o n o w y n i k i u z y s k a n e w Z PM W jednej z kopalń, p rzy p o d ł ę c z o n y m i o d ł ą c z o n y m p r z e w o d z i e o c h ronnym.
Z badań w y n i k a . że w w i ę k s z o ś c i p r z y p a d k ó w w a r t o ś ć r e z y s t a n c j i R u nie p r z e k r a c z a ł a 0,1 Q . Z a s t o s o w a n i e p r z e w o d u o c h r o n n e g o n i e z a w s z e p o w od u j e z n a c z n e o b n i ż e n i e w a r t o ś c i r e z y s t a n c j i R u . O z n a c z a to, że s a m o z a m o c o w a n i e silnika do podłoża, p r z y o b e c n o ś c i w o d y i p y ł u w ę g l o w e g o , s tw arza n atu r a l n e , k o r z y s t n e w a r u n k i u z y s k a n i a m a ł y c h w a r t o ś c i R u .
S t w i e r d z o n o jednak ró w n i e ż p r z y p a d k i , w k t ó r y c h w a r t o ś ć R y m i er z on a bez p r z e w o d u o c h r o n n e g o była duża - 2 do 2 , 5 k Q . W s k r a j n y m p r z y p a d k u s t w i e r d z o n o zmian ę R y z 0 , 0 3 Q na 6 2 , 5 k Q po o d ł ę c z e n i u p r z ew o du o c h r o n n e g o od k o r p u s u silnika.
T ab e la 2 P o d z i a ł w z g l ę d n y w a r t o ś c i r e z y s t a n c j i R y
RU
U d z i ał w y n i k ó w p o m i a r ó w z p o d ł ę c z o n y m p r z e w o d e m
o c h r o n n y m b e z p r z e w o d u o c h r o n n e g o
m Q % %
< 5 7 6 , 0 5 6 , 0
5,1 - 10 9.2 16,0
10,1 - 20 7 ,4 .5,3
20,1 - 50 3,7 1 2 , 0
50,1 - 100 3,7 0 , 0
100,1 - 200 0 , 0 1.3
2 00,1 - 5 00 0 , 0 1.3
5 00, 1 - 1 0 0 0 0 , 0 2.7
1010 - 5000 0, 0 2,7
> 5000 0,0 2,7
P r z y p a d k i te p o t w i e r d z a j ę k o n i e c z n o ś ć s t o s o w a n i a p r z e w o d u o c h r o n n e g o dla w s z y s t k i c h u r z ę d z e ń e l e k t r y c z n y c h , dla k t ó r y c h Jest w y m a g a n a d o d a t kowa oc h r o n a p r z e c i w p o r a ż e n i o w a o r a z w y k a z u j ę , że s p r a w d z a j ę c o k r e s o w o p r a w i d ł o w o ś ć p r a c y - w y k o n a n i a u z i em i e n i a , n a l e ż y o p r ó c z p o m i a r ó w R u d o
kon ywać d o k ł a d n y c h o g l ę d z i n s i e c i och ro n n e j.
D o d a tkowa oc h r o n a p r z e c i w p o r a ż e n i o w a . 51
3. UWAGI I W N I O S K I W Z A K R E S I E JUDO WY I S T O S O W A N I A SIECI O C H R O N N E O W Z PMW
S t o s o w a n i e m a s z y n i u r z ą d z e ń e l e k t r y c z n y c h w Z P M W r e g u l u j ę o d p o w i e d n i e p r z e p i s y [5, 7], w k t ó r y c h o k r e ś l o n o także rodzaj o c h r o n y p r z e c i w p o r a ż e niowej oraz o g ó l n e z a s a d y jej w y k o n a n i a i s t o so w an i a .
W " W y m a g a n i a c h p r z y d o b o r z e u r z ą d z e ń e l e k t r y c z n y c h w z a k ł a d a c h p r z e róbki m e c h a n i c z n e j w ę g l a " s t a n o w i ą c y c h z a ł ą c z n i k nr 2 do w y t y c z n y c h [7], z a l e c o n o s t o s o w a n i e n a s t ę p u j ą c y c h u k ł a d ó w sieci i ś r o d k ó w o c h r o n y p r z e c i w p o r a ż e n i o w e j :
- w s i e c i a c h i z o l o w a n y c h o n a p i ę c i u z n a m i o n o w y m 2 2 0 V i 500 V, n a leży s t o s o w a ć u r z ą d z e n i a do samoc z y n n e j i ciągłej k o n t r o l i s t anu izolacji, k t ó r e p o w i n n y s y g n a l i z o w a ć o p t y c z n i e i a k u s t y c z n i e stan z a g r o ż e n i a s ieci ,
- w s i e c i a c h t r ó j f a z o w y c h o n a p i ę c i u z n a m i o n o w y m 500 V, n a l e ż y stos o w ać k a b l e i p r z e w o d y w i e l o ż y ł o w e , w kt ó r y c h j e d ną z zył (żyłę o c h r o n n ą ) n a l e ż y w ł ą c z y ć do s y s t e m u u z i e m n i a j ą c y c h p r z e w o d ó w ochr o n n y c h .
Z g o d n i e z P BUE [5] w y m a g a się w s i e c i a c h i z o l o w a n y c h z s i ecią o c hr o nn ą z a p e w n i e n i a d o s t ę p u stałej o b s ł u g i do u r z ą d z e ń b ę d ą c y c h pod n a p i ę c i e m i b e z z w ł o c z n e g o u s u w a n i a k a ż d e g o u j a w n i a j ą c e g o się z w a r c i a dozi e m n e g o . S p e ł n i e n i e tego w a r u n k u w s y t u a c j i t e c h n i c z n o - r u c h o w e j z a k ł a d u p r z e r ó b c z e go jest trudn e do r e a l i z a c j i . Z p r o w a d z o n y c h p r z e z p o n a d 3 lata badań na w i e l u k o p a l n i a c h wy n i k a , że d o z i e m i e n i a w s i e c i a c h S C O V s t a n o w i ą n aj w i ęcej p r z y p a d k ó w u s z k o d z e n i a izolacji. K o n i e c z n o ś ć z a p e w n i e n i a c i a a ł o ś c i
X.
p r a c y z a k ł a d u o raz t r u d n o ś c i w l o k a l i z a c j i m i e j s c a u s z k o d z e n i a izolacji p o w o d u j ą c z ę s t o u t r z y m y w a n i e się d o z i e m i e n i a p r z e z d ł u ż s z y o kres czasu.
I s t n i e j ą c e u r z ą d z e n i a k o n t r o l i stanu iz o l a c j i w w i ę k s z o ś c i k o p a l ń s y g n a l i z u j ą s tan i z m i a n ę i z o l a c j i d o zi e m n ej . B a r d z o p o m o c n e w tej s p r a w i e b y ł o b y z a s t o s o w a n i e na k ażdym o d p ł y w i e do si l n i k a o d p o w i e d n i e g o c z u jn i ka s y g n a l i z u j ą c e g o d o z i e m i e n i e i p o z w a l a j ą c e g o na szybką r e a k c j ę obsługi.
A n a l i z u j ą c p o d s t a w o w e p r z e p i s y o k r e ś l a j ą c e z a s a d y b u d o w y i w y m a g a n i a s t a w i a n e s i e c i o m o c h r o n n y m oraz n a p o d s t a w i e p r z e p r o w a d z o n y c h b a d a ń można s t w i e r d z i ć , że s i e c i te s p e ł n i a j ą p r a w i d ł o w o rolę d o d a t k o w e g o środka o c h r o n y p r z e c i w p o r a ż e n i o w e j , m i m o że ich s t o s o w a n i e jest j e d n a k o w e we w s z y s t k i c h Z P M W .
W celu u j e d n o l i c e n i a z a s a d b u d o w y i s t o s o w a n i a tego środka o c h r o n ne g o , m o ż na p r z y k ł a d o w o w y s u n ą ć n a s t ę p u j ą c e w n i o s k i i u w a g i w z a k r e s i e b u dowy i s t o s o w a n i a s i eci ochr o n n e j w Z P h W :
1. S t a l o w e c z ę ś c i k o n s t r u k c y j n e b u d y n ku Z P MW s p e ł n i a j ą w a r u n k i § 133 P B U E [5], p o z w a l a j ą c w y k o r z y s t a ć je j a k o g ł ó w n e p r z e w o d y ochronne.
2. S t o s o w a n i e p o ł ą c z e ń w y r ó w n a w c z y c h m i ę d z y s t a ł y m i e l e m e n t a m i o b i e k tu Z P M W w w i ę k s z o ś c i p r z y p a d k ó w nie Jest ko n i e c z n e , gdyż rolę tę spełn i a s t a lo wa k o n s t r u k c j a n ośna o biek t u, w y r ó w n u j ą c a r o z k ł a d pote n c j a ł ó w .
52 F. K r a s u c k i , M. Cyroń, R. P ił o r z
3. J a k o p r z e w o d y o c h r o n n e m o ż n a s tosować:
- jednp z żył p r z e w o d u e l e k t r o e n e r g e t y c z n e g o w i e l o ż y ł o w e g o (tzw. żyłę o c h r o n n ę ), którę prz y ł ą c z ą się do z a c i s k ó w o c h r o n n y c h w e w n ą t r z skrz y nk i z ac i s k o w e j o d b i o r n i k a i s k r z y n k i p o ł ą c z e n i o w e j ,
- p r z e w ó d g oły lub i z o l o w a n y p r z y ł ą c z a n y do z a c i s k u o c h r o n n e g o , ś r u bo w e g o na obu d o w i e o d b i o r n i k a i na o b u d o w i e s k rz y n k i p r z y ł ą c z e n i o w e j ,
- met a l o w a k o n s t r u k c j ę nośna ZPFW/, p o d w a r u n k i e m z a p e w n i e n i a c i ą g ł o ś c i m e taliczne j .
4. P r z e w o d y e l e k t r o e n e r g e t y c z n e ł ę c za c e r o z d z i e l n i c e (lub s t y c z n i k o w - nie) ze s k r z y n k a m i p o ł ą c z e n i o w y m i nie mu szę m i e ć ż y ł y o c h r o n n e j . W s t o s unk u do o d b i o r n i k ó w z aleca się s t o s o w a n i e ż y ł y ochr o n n e j p r z e w o d u e l e k t r o e n e r g e t y c z n e g o w i e l o ż y ł o w e g o i p r z e w o d u o c h r o n n e g o g o ł e g o lub i z o l o w a nego p r z y ł ą c z o n e g o do z e w n ę t r z n e g o z a c i s k u o c h r o n n e g o odb i o r n i k a .
5. J e ż e l i p r z e w ó d w i e l o ż y ł o w y ma żyłę ochro n n a , to p o w i n n a ona z a w s z e być w ł ę c z o n a do s ieci o chron ne j (nie m o ż n a jej użyć do innych celów).
5. S k r z y n k i p o ł ą c z e n i o w e n a l e ż y u m i e s z c z a ć na stałych, m e t a l o w y c h el e m e n t a c h k o n s t r u k c j i z a k ł a d u p r z e r ó b c z e g o w p o b l i ż u m a s z y n i u r z ą d z e ń e l e k t r y c z n y c h o r az łęczyc z k o n s t r u k c j ę w s p o s ó b meta l i c z n y . K ażda s k r z y n ka p o ł ą c z e n i o w ą po w i n n a być d o d a t k o w o p o ł ą c z o n ą z s i e c i ę o c h r o n n a ( s ta l o wa k o n s t r u k c j a nośna 2 PMIV) p r z e w o d e m g ołym lub i z o l o w a n y m , d o ł ą c z o n y m do z e w n ę t r z n e g o za c i s k u o c h r o n n e g o skrzynki.
7. P r z e w ó d o c h r o n n y odbio r n i k a , u l e g a j ą c e g o p o d c z a s p r a c y d r g a n i o m lub w i b r a c j o m , p o w i n i e n być w y k o n a n y z m i e d z i o g i ę t k o ś c i nie gorszej niż g i ę tkość żył roboczych.
8. W s z y s t k i e o b i e k t y za k ł a d u p r z e r ó b c z e g o p o w i n n y mieć u z i o m y lub u z i e m i e n i a p o ł ą c z o n e ze sobę za p om o c ę p r z e w o d u g o ł e g o lub izolowanego.
Na każdej k o n d y g n a c j i z a k ł a d u p r z e r ó b c z e g o p o w i n n o się s t o s o w a ć g ł ó w n y pr z e w ó d o c hr onn y, p r z y ł ą c z o n y na s ta ł e do e l e m e n t ó w k o n s t r u k c y j n y c h .
4. Z A K O Ń C Z E N I E
P r z e p r o w a d z o n e a n a l i z y i b a da n ia s i ec i o c h r o n n y c h i w a r u n k ó w ś r o d o w i s ko wych z a k ł a d ó w p r z e r ó b c z y c h w ę g l a k a m i e n n e g o w y k a z a ł y , że w ’>zakładach tych istn ieję duże zagr o ż e n i a p o r a ż e n i e m p r ąd e m e l e k t r y c z n y m . P r o b l e m oc h r o n y p r z e c i w p o r a ż e n i o w e j na t e r e n i e Z P MW d o t y c h c z a s u w a ż a n o Jako mniej
"ważny" w p o r ó w n a n i u z p o d z i e m i a m i kopalń. S p o s o b y o c h r o n y doda tk o w ej w z a k ł a d a c h p r z e r ó b c z y c h sę n i e j e d n o r o d n e i za leżę m i ę d z y i n nymi od o k r e s u b u dowy zakładu. N i n i e j s z e o p r a c o w a n i e ma na celu p o d a n i e o g ó l n y c h w n i o sków, które m ogę być u w z g l ę d n i o n e p r z y o p r a c o w y w a n i u o g ó l n y c h w y t y c z n y c h b u d o w y i s t o s o w a n i a śr o d k ó w o c h r o n y p r z e c i w p o r a ż e n i o w e j w z a k ł a d a c h p r z e rób c z y c h w ę gla kamiennego.
D o d a t k o w a o c h r o n a p r z e c i w p o r a ż e n i o w a . 53
L I TE R A T U R A
[1] K r a s u c k i F. : Z a g r o ż e n i a e l e k t r y c z n e w g ó r n ic t w i e . W y d a w n i c t w o " Ś l ą s k ”, K a t o w i c e 1984.
[2] A n a l i z a i b a d a n i a z j a w i s k t o w a r z y s z ą c y c h d o z i e m i e n i o m w e l e k t r o e n e r g e t y c z n y c h s i e c i a c h ko p a l n i a n y c h . P r a c a ba d a w c z a N B - 4 8 / R G - 1 / 8 1 , IEiAG P o l i t e c h n i k i ślą s k i e j , G l i w i c e 1982 ( n i e p u b l i k o w a n a ) .
[3] B a dania s i eci o c hronnej w Z P M N , o p r a c o w a n i e w y t y c z n y c h ich b u do w y i s t o s o w a n i a oraz ba d a n i a i o k r e ś l e n i e i n d u k c y j n o ś c i j e d n o s t k o w y c h k a bli i p r z e w o d ó w g ó r n i c z y c h . P r a c a b a d a w c z a N B - 1 7 6 / R G - 1 / 8 4 , IEiAG P o l i t e c h n i k i ś l ą s k i e j , G l i w i c e 1 9 8 5 , ( n i e p u b l i k o w a n a ).
[4] B N - 8 1 / E - 05023. O z n a c z e n i e b a r w a m i g o ł y ch p r z e w o d ó w i szyn o r a z żył k a b l i i p r z e w o d ó w izolow a n y c h .
[ 5 2 P r z e p i s y B udow y U r z ą d z e ń E l e k t r y c z n y c h . Z a r z ą d z e n i e M G i E z dnia 2 0 k w i e t n i a 1 96 0 w r a z z p ó ź n i e j s z y m i z m i a n a m i i u z u p e ł n i e n i a m i . W y d a w n i c two " N E M A ” , W a r s z a w a 1980.
[ 6 j S z c z e g ó ł o w e p r z e p i s y p r o w a d z e n i a r uchu i g o s p o d a r k i z ł o ż e m w p o d z i e m n ych z a k ł a d a c h g ó r n i c z y c h w y d o b y w a j ą c y c h w ę g i e l k a m i e n n y i brunatny.
M G i E , K a t o w i c e 1984.
[7] W y t y c z n e s t o s o w a n i a m a s z y n i u r z ą d z e ń e l e k t r y c z n y c h w z a k ł a d a c h p r z e róbki m e c h a n i c z n e j węgla. M G i E - D e p a r t a m e n t S p r a w E n e r g o m e c h a n i c z n - n yc h . . . , K a t o w i c e 1974.
R e c e n z e n t : Doc. mgr inż. E l i g i u s z M A T Y S A
W p ł y n ę ł o do R e d a k c j i w s t y c z n i u 1 98 7 •r.
¿OEABOrłHAii 3Ak#TA OT IIOPAiiEHMii 3JIEKTPH4ECKKM TOKOM B 3JIEKTP03HEPrETHHECKMX CETrfX yrjIEOEOPATilTEJlbHHX iAEPHK
P e 3 b u e
P e $ e p a T K a c a e i c « y c i p o i i C T B a h n p n M e H e H H H 3a ą H T H0H c e T H a j i h T O K o n p H e M H H - k o b H a n p H x e H n e u 500 B, H a y r j t e o ó o r a i H T e j i b H Ł D C $ a ó p n K a x . a ż « s t h x ijp a G p H K x a - p a n i e p H a d o ż b m a « K O H u e H i p a i w « y c T p o f l c T B c s ż e K i p o n p H B O A O M , a T a K x e c y m e -
C T B o B a H H e 3 0 H c ó o ż b i n o f t 3a n m i e H H O C T b » , B ż a x H o c i b i o . 3t o c o3A a e i n o B H m e H H y i o D ż e K i p o o n a c i H o c T b , b t o m Ó o j i b m y i o o n a c i H O C T b n o p a z c e H H « 3 j i e K i p H H e c K H M t o k o m .
B p a3p a6o T K e n a e i c a x a p a K T e p H C T H K a c p e f t u c e i e B b o c y c j i O B H i i o K a3b i B a i o ą H x p e e a B m e e B J iH K H H e H a o n a c T H O C T b n o n o p a x e i i H K > .
3a n H T H a « c e i b h b j i h i o t c h o c h o b h u m c p e A C T B O M n o6a B O H H O it 3a m n T H o t n c p a s c e - H H it 3j i e K T p H H e c K H M t o k o m , n p a M e H H e M H M b c e M x c h3o j i H p o B a H H o i l H e i t T p a j i b H ) .
B C T a i b e n p H B O A « T O « n p H u e H « e M u e c n o c o d u B K J i K H e H H « 3 a n n T H M x ceTeił H a c o - B p e M e H H b i x h ycTapejiioc y r j i e o 6 o r a T H T e j i i H b i x $ a 6 p H K a x . A H a j i H a 3 $ $ e K T H B H 0 C T H pa Ó O T Ł i 3a n i H T H U x oeiefi n o K a a a J i , h t o 60 jibuihhctbo H e n c n p a B H O C T e i i o i c y T C T B H e i i e n p e p u B K o c T H u e i w B b i c i y n a e i H a "yciapejitoc" $ a S p H K a x , r n e 3 a ą n T H a « c e i b H e A O C i a T O H H O y H H $ H U H p o B a H H a a.
54 F. K r s s u c k i , M. Cyrot , R. P il o rz
..■zviee^eHbi peayjitiaiii zsMepeaHii p e a a o i a H U H K R u Mex.;y H e e y s e a MeraajiuKon- CTpyKJZea i a dO KXH H KOXyxaV.Z T O K O n p Ze M KH K O B npa HOAKJIIGH OHHOM H OTXiliOV OHHOM aaa.'.iHOM r:poBOAe. PeayiiBtaTa z3MepeKH>i noxasajin,
m o b
SojibmHKCTae CAyMaeB;,as:e
npz GTx.vOHeHHOM saLiiTHosi npoacae p e sz c Ta H L H X He npeaaiuaei . Q . Frs odcsua'iaei, h t o ysce caaoe Kpenjieaze ABHraTejix k ocnoBaHHic npn H aa a H H H Bo,.bi, yrc.'.BHoa nuAH cr.ocof c iByei noJiyneHHio uajioro aHan e H H a R .i i a ¿ S H Q B a H H H a p o B f e A e K H a x z c n u i a H a R c A e j i a H h i b l b o a h K a o a K i H e c H y o T p o f t c T B a V. I l p Z M e H ? H Z H 3a m H T H o a C S T H AA H TO K O ll pH e M H U lC O B H a n p H X e H H O M 5C C £ , a r a x x e n a x a a a H - j j ^ . i m c x h o c t b H C n o j i b a o B a h u H e c y n e i t M e i a j i j i o x c x c T p y x u H Z i a b p H x a x a x
a.-eneHT
oa - a i K Ga ce?n.
A D D I T I O N A L E L E C T R I C S H O O K P R O T E C T I O N IN E L E C T R I C E N E R G Y N E T W O R K S OF M E C H A N I C A L P R O C E S S I N G OF CAR SON P L A N T S
S u m m a r y
This a r t i c l e r efers to the c o n s t r u c t i o n a nd a p p l i c a t i o n of p r o t e c t i o n n et w o r k s in d ev ices w ith an e le c t r i c a l s u p p l y v o l t a g e of^ 500 V in m e c h a nical p r o c e s s i n g of h a r d coal plants. Such p l a n t s are c h a r a c t e r i z e d by a high grade of c o n c e n t r a t i o n of d ev i ce s d r i v e n by e l e c t r i c e n e r g y m o to r s w h ere a re as of a high d egre e of G u s t i n e s s a n d h u m i d i t y occur.
This c auses and i n c r e a s e d e l e c t r i c d a n g e r a s s o c i a t e d b y an i n c re a se d e l e c tr i c shock danger.
In our work w e try to c h a r a c t e r i z e the e n v i r o n m e n t a l and n e t w o r k c o n d i tions w hich h ave a d e c i d i n g i n f l u e n c e on the e l e c t r i c s hock pro te c ti o n .
T he p r o t e c t i o n n e t w o r k is the basic s y s t e m of e l e c t r i c s h o c k p r o t e c tion a p p l i e d in insu l a t e d n e t w o r k s of m e c h a n i c a l p r o c e s s i n g of carb o n plants.
In our work we present a p p l i e d m e t h o d s of p e r f o r m i n g of p r o t e c t i o n n e t w or ks in m e c h a n i c a l p r o c e s s i n g of new built c a r b o n p l a n t s as well as in o l d e r ones.
The an a l y s i s of the w o r k i n g e f f e c t i v e n e s s of p r o t e c t i o n n e t w o r k ’s has s h o w n ■t h a t •most of all i r r e g u l a r i t i e s ( i n t e r r u p t e d c i r c u i t s ) o cc u r in
"old" p l a n t s in w h i c h the p r o t e c t i o n ne t w o r k s h a v e not been built unified.
The m e a s u r i n g r esults of the r e s i s t a n c e v a l u e R u b e t w e e n a m etal c a r r y ing s t r u c t u r e a nd c a sings of e l e c t r i c a l d e v i ce s at e i ther c o n n e c t e d or d i s c o n n e c t e d p r o t e c t i o n lead h a v e - b e e n pres e n t e d .
T he m e a s u r e m e n t r e sults s h o w that in the m a j o r i t y of s u c h c ases even at a d i s c o n n e c t e d p r o t e c t i o n lead the r e s i s t a n c e v a l u e R y does not o v e r step 1 ohm.
That m ean s that just the fa s t e n i n g of-thij e l e c t r i c a l m o t o r to the g round leads to n a tural and a d v a n t e g o u s c o n d i t i o n s in the a t t e m p t to o b ta in low r e s i s t a n c e v a l u e s a t . t h e p r e s e n c e of dust and h umidity.
D o d a t k o w a o c h r o n a p r z e c i w p o r a ż e n i o w a . 55
Bas ing on the ca r r y i n g out of r e s e a r c h e s and i n v e s t i g a t i o n s c o r o l l a r ies c o n c e r n i n g the e r e c t i o n and a p p l i c a t i o n of p r o t e c t i o n n e t w o r k s in d e vi ces s u p p l i e d by e l e c t r i c a l e n er g y at a v o l t a g e of 5 0 0 V h a v e been p r e s e n t e d as w ell as the p o s s i b i l i t y to use the c a r r y i n g s t r u c t u r e of plant as part of the p r o t e c t i o n network.
