Andrzej Wiśniewski
"Doktryny prawno-ustrojowe czasów
saskich 1697-1740", H. Olszewski,
Warszawa 1961 : [recenzja]
Palestra 5/10(46), 76
1961
A n d r z e j W i ś n i e w s k i N r 10(46)
W trze cie j części k sią żk i zam ieszczone ssą w y ją tk i zeznań i in n y c h m a te ria łó w u ja w n io n y c h w to k u p rzew o d u sądow ego p rze d M iędzynarodow ym T ry b u n a łe m W ojskow ym w N orym berdze. W y b ra n e tu zo stały te m a te ria ły , k tó re dotyczą w y p ad k ó w zw iązanych ze zb u rz en ie m W arszaw y.
*
H. O l s z e w s k i : D o k tr y n y p ra w n o -u stro jo w e czasów sa sk ich 1697-1740. P W N .
W arszaw a 1961, s. 322.
C iekaw y, a n a ogół m ało zn a n y o k res p a n o w a n ia S asów w Polsce doczekał się now ego źródłow ego o p rac o w a n ia. A u to r pracy , o p ie ra ją c się n a ob szern y m m a te ria le d o k u m e n ta m y m , p rz e d sta w ił podstaw ow e p ro b lem y p ra w n o -u s tro jo w e tego o k resu i k ry ty c z n ie sc h a ra k te ry z o w a ł w y stę p u ją c e w ów czas d o k try n y polityczne.
S zlacheckie poglądy n a u s tró j p o lity cz n y i p ra w n y R zeczypospolitej nie do czekały się dotychczas sy n tety czn eg o opracow ania, gdyż u p a d e k f e u d a ln e j m yśli p o lity cz n ej zniechęcał zapew ne do b a d a ń w ty m zakresie. A u to r w sk a z u je je d n a k w sw ym «(pracow aniu n a zw iązek czasów saskich z c a ły m w iek iem X V II, co w y n ik a za ró w n o z p o d o b ie ń stw a ów czesnej sy tu a c ji gospodarczo-społecznej P olski, ja k i z podo b ień stw a ustrojiu p o litycznego łączącego w szy stk ie n ied o m ag an ia sch y ł kow ego o k resu feudalizm u.
A u to r nie p o p rze staje w sw ej p ra c y je d y n ie n a p rz e d sta w ie n iu poglądów ta k ic h lu m in a rz y te g o o kresu, ja k np. L eszczyński czy K arw ick i, lecz szeroko w y k o rz y s tu je m a te ria ły ręk o p iśm ien n e i w spółczesne d ru k i, dotychczas często nigdzie nie cytow ane.
R o zp raw a, poza w p ro w ad zen iem cz y te ln ik a w z a g ad n ien ia d o k try n a ln e , d aje sze ro k ie tło h isto ry czn e oraz p rz e d sta w ia zaw iłe a rk a n a fu n k c jo n o w a n ia se jm u d aw n e j R zeczypospol ite j .
