R O C Z N IK I G L E B O Z N A W C ZE T. 23, Z. 2, W A R SZ A W A 1972
K A ZIM IER Z BO R A TY Ń SK I, BO ŻENA R A BIK O W SK A , KA ZIM IER Z W ILK, M A R IA ZIĘTECKA
DZIAŁANIE MIKROSKŁADNIKÓW NA PLONY ROŚLIN UPRAWNYCH W WARUNKACH POLOWYCH
K atedra C hem ii R olnej W SR w e W rocław iu
Od kilku lat prowadzone są w Katedrze Chemii Rolnej badania nad działaniem mikroskładników na wysokość i jakość plonu roślin upraw nych na tle intensyw nego nawożenia mineralnego. Doświadczenia pro wadzone są w RZD Paw łow ice W ielkie na glebach piaszczystych i gli niastych, znajdujących się w dobrym stanie kultury (tab. 1).
Mikroskładniki w glebie dostępne dla roślin oznaczono: Cu — wed ług m etody W esterhoff a, Mn — metodą siarczynową (pH 8) według Schachtschabela, Zn — w 0 ,ln HC1 metodą Weara-Sommera, Mo — metodą Grigga, В — metodą Bergera i Truoga. Wyniki analiz podano w
tab. 2, a dawki stosowanych nawozów — w tab. 3.
Mikroskładniki stosowano w postaci soli siarczanowych lub chela- tów doglebowo, bądź w postaci oprysku w okresie najbardziej
odpowied-T a b e l a 1 C h a r a k t e r y s ty k a g le b pod d o św iad c z en iam i
pH w KC1 mg/100 g g le b y С p ró c h n ic z n y % P2°5 k2o G leby p i a s z c z y s t e 5 ,3 - 7 ,2 12 - I ? 11 - 13 0 ,5 - 0 ,7 G leby g l i n i a s t e ^ 5 ,6 - 6 ,6 13 - 28 10 - 19 0 ,6 - 1 ,1
162 К. Boratyński i in. T a b e l a 2 Z aw a rto ść p r z y s w a ja ln y c h m ik ro sk ła d n ik ó w m g/kg g le b y Cu Mn Zn Mo В G leby p i a s z c z y s t e 2 ,2 - 2 ,7 22 - 35 5 ,1 - 6 ,0 0 ,03 - 0 ,0 6 -G leby g l i n i a s t 9 1 ’ 2 ,2 - 5 ,2 1 I 1 25 - 33 6 ,3 - 1 6 ,5 0 ,0 3 - 0 ,0 9 0,15- - 0 ,3 4 T a b e l a 3 N awożenie m in e ra ln e pod r o ś l i n y upraw ne
k g /h a
Dawki nawozów
R o ś li n y zbożowe
i m otylkowe R o ś lin y okopowe N p 2° 5 k2o 30 - 80 70 - 80 70 - 80 120 - 150 80 - 100 100 - 160 Dawki m ik ro sk ła d n ik ó w k g /h a Cu lin Mo Zn В 2 ,5 6 ,0 2 ,0 3 .0 1 ,1 lu b О,О50Ь ro z tw o ry m ik ro sk ła d n ik ó w - 600 l / h a T a b e l a 4 Ś r e d n ie p lo n y r o ś l i n upraw nych <ł/ha L ic z b a d o św iad czeń R o ś l i n a °/N PK / Cu lin Zn Uo В 2 ż y to 26 23 24 26 - -6 p s z e n i c a ozim a 32 33 32 31 - -5 ję c z m ie ń j a r y 29 29 30 30 - -1 o w ies 27 26 26 - - -3 b o b ik 16 16 14 - 14 -2 k o n ic z y n a l u c e r n a 250 250 249 - 235 -2 b u ra k cukrowy 369 372 400 385 - 370 1 “ r ó ż n i c e w p io n a c h n i e i s t o t n e
Działanie m ikroskładników na plony 163
nim dla danej rośliny. Doświadczenia prowadzono w 2, 4 i 5 powtórze niach, na poletkach o powierzchni 50— 104 m 2. Ogółem przeprowadzono 21 doświadczeń, a uzyskane wyniki plonów opracowano statystycznie (tab. 4).
W przeprowadzonych doświadczeniach mikroskładniki nie w pływ a ły na podniesienie plonów, różnice m iędzyobiektowe były nieistotne. Obecnie oznacza się w plonach makro- i mikroskładniki, a uzyskane w y niki zostaną podane w oddzielnych publikacjach.
Doświadczenia polowe z mikroskładnikami będą nadal kontynuo wane.
P r o f. dr K a z im ie r z B o r a t y ń s k i K a te d r a C h e m ii R o ln e j W SR W r o cła w , u l. N o r w id a 25