Ą Ł Ł Ł ĄĄ Ą Ł Ą Ń Ń Ń

5PCftT rrł&,o

.#

. +;:

..ą

^.g.#!p\. -&_-;'*-§#

W '-

^,.ń_i3

i]'

^Ę

ż.ź,ł?ł,rź

i§1

_{\_].l}

Ł@

#& GJ

1

TAURON BASKET tlGA KOBIETW sobotę w Lublinie rozpoczyna się turniej Eastern European Woment Basketball League. Pszczółka Polski Cukier AZS UMCS zmierzy ^{się z} drużynami Good Angels Koszyce iAvangard Kijów

[\ ffi

ebiutujące w europej-

| | shch

pucharach pod-

l I opieczne ^Krzysztofa

lJ Szewczyka występy

we Wschodnioeuropejskiej Udze Koszykówki tozpoczę-

Ę

od turnieju w Rydze. Na

Łotwie odniosĘ

dwa zwy.- cięstwa ^(z

ekipami

^z

Wilna

i

Mińska)

oraz

nieznacznie ulegĘ

faworyzowanym go- spodyniom.

-

^To były nasze

pierwsze spotkaniawtakiwmiarę

pelnym składzie,

Wiadomo jak takie meczę wygląda-

ją...

trochę dziwnie.

Jadąc na

turniej

do Rygi zakJada-

łyśmy, że chcemy wygrać każdy

mecz.

Dwa zwycię- stwa to jest fajny wynik

choć wiadom o, że z

Rygąteż

można było wygrać., Myślę,

że gdybyśmy teraz graly, były w takiej formie i tak

zgtane

jak

w

tej chwili to

może by się udało, Teraz

na

pewno gra nam się ze sobą

lepiej

niż wtedy. Pozostaje

nam wygrać dwa spotka-

nia u siebie i będzie dobrze

- mówi Dorota Mistygacz,

skrzydłowa Pszczółki.

WhaliMOSiRwdwudnio-

wych rozgrywkach

weźmie

udział łącznie sześć druĄrn.

Oprócz

akademiczek będą to obrończynie tytułu

-TTT Ryga, uczestnik Euroligi

Good Angels Koszyce, Kibirk- stis Wilno, Avangard

Kijów

i Tsmoki

Mińsk. Lublinian-

ki w

sobotę zmierząsię

ze Słowaczkami, a w

niedzielę zulcainkami.

- ^{Koszyce to na pewno}

je den

z najmocniejszych

zespołóww caĘch tych roz- grywkach,

wygraĘ

wszyst- kie spotkania w Rydze i

na

pewno nie będą łatwym ry-

walem,

ale tak

jak

mówię,

my teżjesteśmy silniejsze

z meczu na mecz także

myślę, że będzie dobrze. Ieśli chodzi o zespół z Ukrainy to wydaje się, że teoretycznie jest na nższym poziomie

nż

Koszyce, a|eteż nie rnożna tutaj nikogo

lekcewźyć,

bo to nie sąprzypadkowe

druĄ- ny-

ocenia Mistygacz.

Psz'czółki nie będą

miaĘ wielć

czasu na regenerację przed turniejem, bo jeszcze w czwartek

rozgrywĄ

ligołvy mecz z Za$ębiem Sosnowiec

(spotkanie zakończyło

się

po zamknięciu dzisiejszego wydania

gaze$.

_- To będzie dość intensywny okes, Coż., tak się poukładało, nie ma co tutaj płakać, trzeba zagrać

i tyle - twierdzi jednak Misty- gacz.

ffi

§obota, 3 gndnla: Kibirk- stis Wilno - TTT Ryga (14).

Avangard Kijów - Tsmoki- -Mińsk(16.15)r Good Angels Koszyce - Pszczółka AZS

UM§

Lublin (18.30).

l{iedzlela,4

gfidnia:

Tsmokiłlińsk - kibirkstis Wilno (12)o TTT

Ę9a

- Good Angel§ Koszyce (14.15)o PszczólkaAZS UMCS Lublin - Avangard Kijów (16,30).

@-ffi

ffibcm

T%a ^YśY _-

Dorota MisĘśacz i jej koleżanki

celują

_W

w dwa

zwvciestwa & *e*

8* e ^_,_3, _^,ą-* ^a

,:żł=+

-ź@ Effi

I ltrblin

ⁱ

rłryborcza,pl

ⁱ

ft ll( MAG^ZYNLUBELSK|

i

c/w dll,b{łn /.rt,t.ZQ{ę SPORT

ⁱ

Qar}" ^Unłbo,

w JtĄ ćr9

Ps zczółka ^gospoda tzem EEWBL

Piątek grudnia 20]6

Rru

19

Miłośnikówkoszykówki

w Lublinie ^{czeka nie} lada gratka-

W weekend odbędzie się w hali MOSiR ^ptzy N- Zygmuntowskich turniei Eastern European

Women's Basketball League, ^a gospodarzem

imptery będzie PszczółkaAzs UMCS.

WIESŁAW

PAWŁAT

r.-L,

o r.l.walizacii

przystąpi

l |.r"r"r"rpolowreprezen-

l |,u,ą.y.nolatorus,Lltwę,

''

Łorwę, DlowacJę. uK_ralnę i Polskę. W imprezie zagrają: obroń- crynie te ^o hol'eum TTT Rygą uczest- nik Euroligi Good Angels Kosą,ce, Ki- birkstis ^\ĄĄho, Avangald Kijów, Tsmo

ki Mińsk oraz ocrywiście gospodynie Pszczółka ^.ĄZS UM C S. Będzie to ^j uż dru iturniej ztego cykluwĘT ⁿ sezo- nie. Pierwszy ^{odbył się pod} koniec

września w Rydze. Lublinianki, które debiutują na arenie międz;narodo-

wej. zagaty Lam całkiem prązwoicie, bo zespół trenera Krzysztofa Szew- czyka pokonał Kibirkstis 73:66 oraz Tsmoki 75:38, musiał jednak uznać

wlszość

wielce uty,tułowaneg|o TTT Ryga (64:68). - Ciesąłnysię, że euro- pejskie pucharyw kosązkówce kobiet wracają do Lublina po nieco ponad dekadzie. Rozgrywki EEWBL są bar- dzo silne i prestiżowe,

aprzy tym

znaczńeŁafisze niż Euroliga i Euro- Cup.

WLublinie

zagiram.in. zespół

Good Angels Koszyce - wielokrotny mistrz Słowacji i uczestnik najsilniej- srych rozg;rwek w Europie Buroligi

- mówi naklubowej stnrnie iniernelo-

wei Dariusz

Gaweł,

prezes AZS

UMC S. I dodaj e: - Zapraszamkibiców do hali MOSiRnawszystkie mecze, jednak szczególnie zachęcam do obei rzenia meczów z udziałem naszych Pszczólekorazmeczu TTT Ryga - Go- od Angels l(os4rce, cąrli ubie$onccz- neg|o

mistrza EEWBL

^z

^jednym

zLrzech faworytów do wygrania ca- łych rozgrywek. Jako organizator po-

t

J

sLaramysię stanąć nawysokości za- dania.

Istotne ^j est takż e to, że

ci,którzy

z różny ch w z§ędów nie mogą przy- być na turniej , będą mo$i wsąlstkie mecze obejrzeć na żywo na stronie wwwazs,umcs.pl.

Akciadladzieci

podczas zawodów akademicki k]ub wlączy się do akcji

,,PomóżDzie-

ciom

PrzetrwaćZimę".

W hali bę- dą czekały specjalne kosze, w któ- rych będzie można zostawiać trwa-

łą zywno sć, zabawki czy o dzież, Po- nadto org|aniz atotzy

przewidzieli

szerep| innych atrakcji, takich j ak:

konkursy w przerwie meczu,

jly-

stępy zespołu Dance Mania, foto- budkę oraz strefę małego AZS-iaka z dmuchanym placem zabaw dla dzieci.

Sąiuż bilety

Wej ściówki na turniej można naby- wać

wklubowlm

^sklepie na stronie azs.umcs.pl, a opńcz tego także w pią- tek 2 grudnia _w godz, 17{ 8 w kasie ha- li

MOSiĄ

a w sobotę i niedzielę na go- dzinępzedrozpoczęciempierwsązch meczów i naturalnie przez cały czas trwania imprery. Natomiast dla tyćh, którzyposiadają karnety na mecze Pszczólll AZS UMC S w Basket Lidze Kobiet w sezonie 2016/201Z wstęp na turniej jest wolny.o

Programturnieiu

3grudnia

go&. ]4: Kibirkstis Wilno - lTI Ryga

eŃ, ]6]5: Avangad Kijów - Tsmoki l/ińsk gŃ. 18,il

fu

^{Argels l(osryce- Pvczołk} MS UI/CS LubIin

4srudnkl

gŃ. 12 Tsmoki - Kbirskstis p&. 14]5: lTI - fo od Arrgeles

go&. ]6.$:Pszczołka MS U|\łCS -Avangard

=]

O

Z piłką Dorota Mistygacz z Pszczółki AZS UMCS

podwójny W,Mń:Y

j u bi leuŚz'' ł!,Tńł-tr t}^

Leszczynsl<iego

tansmitowarrego przez telewi-

zję rn

cĄ

świat. Reprezentował

też Europę na

uroczystym otwarciu

Ęzysk Olimpijshó

w Seulu w 1988 roku. Zespół pod jego herownictwem dał po- nad 8ooo koncertów w całej Fol- sce. Jako pedagog

wyksztlłcił ponad 8ooo

absolwentów IJMCS. Za wieloletrĘ.l ziałalnoćć artystycaną, pedagogicaną i spo- łecaną Stanisław

Leszulis\l

zo- stał uhonorowany liczrrymi od- znaczeniami, m.in.

Itzyżem

welkim orderu odrodzenia Fol-

ski onz Medalem Zashźony Kul- turze GloriaArtis. A w 2olz roku ot,zymał honorowy §fu ^ł Amba- sadora Wojewodźwa Lubelshe- go,

W zoo9 roku Stanisław Lesz- czyński przekaz ał kierowanie

ZTLIMCS

synowi - Lechowi, który kontynuuje jego dzieło.

Sam jednak nie poniechał ak- Ęwności, uczestnicząc _w naj- wamiejszydr koncerhdr zespo- łu. Nigdy też nie brakuje go na gatowydr koncertaó

Mid4ma-

rodowych

Spotkń

Folklory- stycznyĄ wpolvstaniu których przed

laĘ

miał również swój udział. ^I oby tak dalej przez jesz- czewielelat.O@@

ffiu*rn:§pfi€g

b

KoszyKóWKA

Ea$en, Erop€an nbrrrelrb

Bclcód! l€€pe

sobota: g.14 Kibirlatis Vilnius ^-, TrT RIćA,

g.16:15 Avangard Kiev -

_

Tsmoki.Minsk,8.18:3oGood Angels - PszczółkaAZS LMCS Lublin; niedziela: g.u Tsmoki

- Kibirkstis, g.r4:15 TT.I - Good Angels, _9.16:30 Pszczółka -

Avangard, _hala MOSiR _Al. Zyg- muntowskie _4; bilet normal- ny: ₃₀ zł (na wszystkie mecze)

i zo zł ^(na jeden _mecz), ulgo-

,

wY:.25zł(wszystkiemecze) i t5 zł (ieden mecz). Obowią- zują kamety _{na sezon zo16/17.}

}

BlEGl

3.tńĘotyT*sobotag.[,

start i meta zlokalizowane

w pobliżu Kempingu Dąbrowa nad Zalewem Zemborzlckim wLublinie;

}

Pltl(ARĘczt{A

lllĘmężayzr:AZSLMCS

Lublin -

I§

Szczypiomiak Dą- browa Białostocka, sobota g.rą, ha}a Globus;

> SIATKóWKA

l| liga mężtzyzn LKPS Politech- nika Pszczółka - STS Dunajec Nowy Sącz, sobota g.r7 hata sportowa Politechniki _Lubel -

skiej;

ll Ęa l<ołret AZS (MCS Lublin

_- Szóstka Mielec, sobota g.14, hala CKF LMCS _w Lublinie;

}, P!ŁKANożNA

UńlinrcdsRdrc. _{fumiei ko-} biet, sobota g. 9-18 i niedziela

g. 8-t8, hala sportowa KUL, ul.

KonstantynówlG.

N,,,,u, tńe*b _|J,4J,M6

l * ,!ł;

oWąllT(lżAKA_M(no -ttl(ME lanż ^alhłsh'

Jesteśfanem motocyldi? Te niestety taóajuż o&ta,vić na zimowy se- zon ⁱ zamiast ruszyćw dr€ę, wy- bnć się do Chatki Łlo. Tam każda motocyldisi€ ⁱ l€żdy notoc/dista Ędzie ^{miał niezwykĘ okałę obej-}

rzeć film i zaplanować wycieczki na prą6Ąsezon, Na przyby!ó

czdoć bdą upominki, €prabl€ ^her- baĘ czy pitłrobezalkoholotrue.

PĘIEKdAfxAżfi(Ąu-

RAIx4§zEursxtEBo lą

GoE

i rcD;*r, ^i1, YĘoU$ł', ^ą, /I,AM

| - ^{nńLbb,s 15}

Kupbilet

} Wprzed§przedaŻy

Trwa paedspzedaż biletów na turniej Eastern European Wome

n's Basketball League, Normalne kovtują 20 zł (na jeden dzień) i 30 zł (na wszystkie mecze), a ulgowe o pięć złotych mniej.

Można kupolivać je _w klubowym sklepie na sttonie azs.umc.pl.

Spzedaż stacjonarna w kasach hali MOSiR ruszy 2 §rudnia, Wejściówki będzie można kupowaćtakźe 3 i 4 grudnia na godzinę pzed stańem pienłsrych spotkań i pzez cały czas trwania tutnieju. Posiadacze kametów na mecze fuzczółkiAZS UMCS Lublin w Basket Lidze kobiet w sezonie

2Ot6 _/ t7 mają da rmowy wstęp na tulniej.

pomóż Dzieciom

PnetnraćZimę

Przy okazji turnieju Eastern European Women's Basketball League AZS UMCS włącry się do akcji Pomóż Dzieciom Pnetnrać Zimę, Na kibióww hali będą czekały specjalne kosze, w ktG

rych będzie można zostawiać trwałą żywność, zabawki czy odzież, Dodatkowo, olganżatolzy pzewidzieli różne at.akcje:

konkusy w pzerwie _meczu, występy zespńt Dance Mania, fotobudkę, stlefę małego AZ$ia

ka z dmuchanym placem zabaw dla dzieci. (t{l$l0

Rocznica

Dwa 1Ę{me jubilercze _- !X}

ulodzin oraz 71.1ecia pracy ar-

§lstycznej ^-

obóoe*

w tym tygodniu znany lublinianin Stanlshrvleszeyński.

fudrzeiZ.Koralczyk

redakcja@kurierlubelski. pl

Leszczynski to óormgn{, peda- gog, założyciel oraz wieloletni dyrektor i herownik

aĄ§ryczly

Zespofu

Tńca

Ludowego Uni- wersytetu Marii Curie-Skłodow- skiejwlublinie.

7ńoĘłów

zespółw 1953 ro- ku, jako pierwsą _{w Polsce}

taĘ

grupę działającą w środowisku akademickim. Pod twającą po- nad poł wieku jego dyrekcją

ZIL

IJMCS

oóył

3ro wyjazdów do s6

kajów

świata na 5 kontynen- ta&. A wśrod nich nie brakowa- ło wojazy szczególnydr. Zespół m.in. cżerokotnie występował przed papieżem Janem Pawłem

II (w Castet GandoĘ

beĘskim

Leper, WaĘkanie i w Kijowie), koncertował równiez w siedzibie ONZ oraz I]NESCO w ramach progTamu IJNESCO -

UMCEF

)

W Lublinie Stanisław Leszczyński to niemal insĘtucja

Wsparcie dlą zdolnyĄ§tudeĘtow

aaoz{§,pł;o1

^.

1) jM _{ń Ń} t,s .I3

PATRONAT

^go, Jerzy Koźmiński,

prezes Stypendia

Pomostowe

to

wielodziehej, sąwychowanka- 70ostypendiówotrzymall

.

Polsko-Amerykańskiej

Fun-

rozbudowany §ystem

stypen- mi rodziny

zastępczej bądŹ

malurzyścizmalych dacji Wolności, oraz prof. dialny

oferujący

studentom

państwowego domu dziecka mieiscówości, z nlezamożnych Jerzy Dietl, prezes

Fundacji

wsparcie finansowe na I rok

i

lubmająrekomendadęlokalnej rodzin, ldórzy

rozpoczęli Edukacyjnej Przedsiębior-

dalsze lata sfudiów.

Stypendia

organizacji pozarządow_ej.

w fym roku

śudia, "lźi"o*

ankietowych

wy ff:iffiji ;H:ilti, tŁ,Ł# *dffi*lj;§"?#&*";

studenci dostali

*,p"."i" * i*i#Sl3ó:,łl",iT:ih* §ff'i"X'*:'3',.ffiffffi"'; ffi"'$9*Xł;XXXTi,"r-,?"*:

ramach r5. edycji

Piogramu

było głównym źródłem

utrzy-

wysokości 5oo zł

miesięcznie

z wielu możliwoŚci, na rozwój

Stypendiów Pomostowych,

maniapodczasstudiów-mówi mogą ubiegać się

maturzyści,

naszych

pasji i

odnoszenie

któia

ruszyła pod koniec

li-

prof. Koźmiński,

-

^Na

uwagę

którzy osiągają bardzo

dobre

sukcesów

- ^mówi

^Dominik

stopada. Podc}as

inaugura-

zasługuje fakt, że 8o

procent

wynikiwnauceispeŁriająjeden Wasiluk,absolwentprogramu.

cji

programu 4o

stypendy-

naszychstypendystówkończy

zwarrrnków:pochodzązrodzi

Dotychczas w ramach pro-

stów otrzymało specjalne

studia magisterskie w

termi-

ny byłego pracownika PGR

są

^gramu przyznano ponad zo dyp}omy.

Wręczyli

^je:

prof.

nie, a 9o procent kończy je

z

finalistamiolimpiadprzedmio- tys. stlpendiów.

Adam Glapiński, prezes wynikiemdobrymlubbardzo towychwszkoleponadgimna- Patronem

programu jest

NarodowegoBankuPolskie- dobrym-dodaje.

^{zjalnej, pochodzą}

^z rodziny "Rzeczpospolita",@@ ^-tk

WuM;Ł |uła ^{?włw(LŁhq łw Jłj,s.} łłf

DOI(TORAI OTWIERA DRZWI W

DO I(ARIERYWBIZNESIE

Młodzi naukowcy nie muszą już wylrierać między pracą naukową

a

karierą

w

firmie działającej

na

polu

nowoczesnych

technologii.

Granica

między tymi

dwo- ma

światami jest coraz

b

ardziej 1Ęnna

Studia doktoranckie przechodzą prawdziwąrewolucję - nie tylko w Polsce, ale w całej Europie. Nauka ma sŁrżyć przede wszystkim gospodarce opartej na wiedzy. Rozwój innowaryj- nych, zaawansowanych technologicznie firm rodzi potrzebę zupełnie innego podejŚcia do kształcenia na poziomie dok- toranckim.

Bliżej biznesu

Produkcja teoretycznych opracowań i badań, na które

nie

ma zapotrzebowania z n7nku, to już przeszłość. Współczesny doktorant powinien mieć w sobie takie cechy jak przedsię- biorczość i kreatywność _, a przy tym być wytrwały w dąże- niu do swoich celów. _|ego zadaniem jest przede wszystkim zdobywanie nowej wiedzy poprzez indywidualne, oryginal- ne i niezależne doświadczenia badawcze. Uzyskane wyrriki powinny mieć międzynarodowy poziom jakości w obrębie jednej lub kilku powiązanych dyscyplin naukowych, _,,z czego część zasługuje na opublikowanie recenzowane naukowo".

Prace naukowe powinny mieć również zdecydowanie prak- tyczny wymiar, nawet z wprowadzeniem wlpracowanego rozwiązania na rynek. Dlatego doktoranci ^w jak największym stopniu powinni starać się współpracować z biznesem

już

w trakcie studiów. Na zachodzie są już efekty takiej zmiany

t"irJlłji:łl] irl ł:riitill,il t *niirt!,ill ,",."l i:.,:lt.l1-1 lił _r.ilrj;,li-liii ffi fr, , !,,iajti':, ^, , ^, _{1, ;,l1;ą} - _{,, ,l,}

ffi r!!"l\Ę.)r.;\:1ii]], i]i.\\j.ijl

w podejściu do pracy naukowej. W Niemczech, we Francji czy w

Wielkiej Brytanii

absolwenci z tytułem doktora są rozchwytywani na rynku prary.

Nowe

programy

Prace nad nowymi programami studiów doktoranckich w Pol- sce prowadzi Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego we wspóĘrary z przedstawicielami środowiska akademickiego, naukowego oraz przy aktywnym udziale przedstawicieli or- ganizacji pracodawców. Po wdrożeniu uczelrrie będą

mogĘ

się starać odofinansowanie realizacji tych programów. Środki pochodzą _z programu Wiedza Edukacja Rozwój (działanie _3.z Studia doktoranckie).

|ak wskazano w raporcie,,Wykorzystanie zasad dla innowacyj- nego szkolenia doktoranckiego jako narzędzia do kierowania reformami kształcenia doktoranckiego w Europie'', zmiany powinny iść w kierunku wspóĘracy z przemysłem _i inn}rmi sektorami zatrudnienią współpracę uniwersytetów oraz mię- dzydyscyplinarne badania naukowe.

Międzynarodowe zespoły

Dużym wyzwaniem jest umiędzlmarodowienie studiów dok- toranckich. Mówi się nawet o,,doktoracie europejskim'', opra- cowywanym we wspóĘracy z jednostkami naukowymi i śro- dowiskami akademickimi z innych krajów.

Doktoranci już teraz mają wiele możliwości pracy w między- narodowych zespołachbadawczych. Z jednej strony _- podobnie jak studenci -vłyleżdżają na zagrarriczne stypendia i praktyki współfinaruowane z programu Erasmus Plus. Z drugiej zŃbiorą udział w projektach międzynarodowych re:lizowanych w Pol- sce przy wĘarciu z Funduszy Europejskich przez Fundację Na Rzecz Nauki Polskiej. Aktualnie dostępne są cztery proglamy:

l

Międzlmarodowe Agendy Badawcze - wsparcie otrzymają jednostki naukowe realizujące programbadawczy we współ- ptacy z renomowanymi ośrodkami naukowymi z innych państw.

l

TEAM _- umożliwia udział w projektach zespołowych prowa- dzonychprzez wybitnych uczonych z całego Świata w jed- nostkach naukowych lub przedsiębiorstwach w Polsce.

l

TEAM TECH - studenci, doktoranci i młodzi doktorzy mogą pracować w projektach zespołowych pod kierunkiem na- ukowca mającego wybitne doświadczenie we wspóĘracy z gospodarĘ.

r HoMINc

- to Wsparcie dla młodych naukowców polskie- go pochodzeńa, mieszkająrych i pracujących za granicą oraz osób mająrych przerwę w pracy badawczej. Program umożliwia realizację projektów badawczych w jednostkach naukowych lub przedsiębiorstwach w Polsce. Są tu

trzy

typy wsparcia:

-

^{HOMINC gTant rra projekt o} charakterze dwuletniego stażu podoktorskiego wynoszący nawet ok. 8oo tys. zł dla osób powracających z zagranicy do prary naukowej W Polsce;

- ^PoWRofi

^{grant maks. 8oo tys. zł} na prowadzeńe (maks.

z lata) prac badaw. czych dla osób, które na wczesnym eta- pie kariery przerwaĘ prace B+R z powodu pracy w innlrm sektorze lub rodzicielstwa;

-

^{FIRST TEAM grant} w wysokości do z mln zł na założenie i pracę pierwszego zespofu badawczego. Okres finanso- wania to trzy lata z możliwością przedłużenia o jeden rok.

Nśs*ik* rui*si }s$skł nr**ik*.*i*wift k ę$it] {,Fi

Fundusze

Europejskie ^MtNlsl

RoZ\y().1{_j^!,l{ST\Ą,o

Uniłi Europejska

Europejskie Fundusze Strukturalne i lnwestycyjne : _ldl,§+

'łY:f]{r}' .:-'.{,,'.

Więcej bezpłatnych informacji znaldziesz na www.f unduszeeuropejskie. gcv"pl

oraz w Punl<tach lnformacyjnych Funduszy Europejskich.

Projekt jest współfi,nansowany ze środków Funduszu Spójności Unii Europejskiej

a ^im. la tzyZnana

ł !,a.R-a5, uvf0&1,s,

wyRózlIrcxm

^t

Za wspólny cel

i za działa]ność ponad granicami Iaury odebrali polska działaczka

W tym roku Nagrodę im. Jerzego Giedroycia usta- nowioną przez redakcję "Rzeczpospolitej" przyzna- no Bogumile Berdychowskiej, publicystce i działacz-

ce, oraz Myrosławowi Marynowyczowi, prorektoro-

wi

Ukraińskiego Uniwersytetu Katolickiego ^we Lwowie.

-

Mimo uptywu lat nagroda nie chce stracić na aktualności - powiedział Bogusław Chrabota, redak- tor naczelny "Rzeczpospolitej" i przewodniczący KapituĘ Nagrody. - Sytuacja ^na Ukrainie i skompli- kowane relacje między naszymi narodami wymaga- ją, by nagrodzić ludzi zabiegających o

przylażńi

zrozumienie między Polakami i Ukrańcami.

Uroczystość w Pałacu Rzeczypospolitej odbyła się pod patronatem prezydenta Andrzeja Dudy. @@ _-"7'.c reńcja zuroczystości i rozmowy z nagrodzonymi+A6-7

I

^l *'e.";

'nformaciio

laureatach ipatronie nagrody

***.ń"pr

j--g*;;Ń#;di.

,]

]

iz ź

^

^

Pląlek

! L\J

2 GRUDNIA 2o16

ĘlRzeczeosrouIĄ

_{rp,pllfl agf} sdagiedroveia

wNwsNM _\

._,

*** N, § \ _re

w*" M-

A\-

"W M..N

-wi

,,N

\\' N

r\"\\\\

\_\\i\

\\_\\

"N\

_"-'-N-

Wspólna

SpraTrya

ponad

ze Polska i Ukraina poftzebują siebie nawzajem.

JACEKclEśtAK

Podczas uroczystości w Pałacu Rzecz;pospolitej w Warszawie

Bogumiła Berdychowska i

Myrosław Marynowycz otrzy-

mali

medale

z

wizerunkiem patrona

i

napisem "W imię polskiej racji stanu" oraz pa-

współczesnych jasny: nie oglą- damy się na imperium, suwe- rennie decydujemy,

Paweł Kowal podkreślił, że

Bogumiła Berdychowska

i Myrosław Marynowycz to Iu- dzie misji. - tączy ich bezinte- resowne działanie na polu pu- blicznym,

w

dobrym

i

złym czasie, oraz wielka odwaga cy-

Nagrodę im. Jerzego Gie- droycia redakqja,,Rzeczpospo- litej" ustanowiła w zoor roku, w

pierwszą rocznicę

śmierci wielkiego patrioty, znakomite- go redaktora i dalekowzrocz- nego poliĘka, twórcy,,Kulhry"

i JnsĘrtutu Literackiego w Pary- żu. Przyznawana jest osobom lub instytuciom za działalność

przez nią fundację Muzeum

i

Festiwal Brunona Schulza z

Drohobycza,

białoruskiego działacza politycznego

i

spo- łecznego Andreja Sannikau, a także rosyj skie stowarzyszenie Memońał.

Dotychczasowyrni laureata- mi nagrody są: Jerzy lGoczow-

ski

(zoor), Zbigniew Gluza i Ośrodek Karta (zooz), Andrzej

Przewoźnik (zool),

Marek

Karp i Ośrodek

Studiów Wschodnich (zooą\, Natalia Gorbaniewska (zoo5), Jerzy Pomianowski (zoo6), Bohdan Osadczuk

(zool), Krzysztof

Czyżewski (2oo8), Zygmunt

Berdyc howski (zoo9),

Ęniesz-

ka Romaszewska-Guzy (zoro), Tomasz Pietrasiewicz (zorr), Andrzej Nowak oraz Timothy Snyder .(zotz),

Jan Malicki

(zor]), Paweł Kowa] (zot4) oraz Tomas

Venclova i

^Instytut

Wielkiego Księstwa LitewŚkie -

8o(2015). ^@@

o o

granlcaml

NAGRODA

t

Tegoroczni laureaci udowadniaj _ą swą działalnością,

t

l

+

l

l

t

l

I

Niil

łBoglmlla BedYchowska i Myroslaw Marynowycz (z bukietami kwiatów) w towarzystwie cżonków Kapituły Nagrody im. Giedroycia

ą\

J

ili]]

.i:l,

",

itl:.

ii:;"rll,*,,,

'M"'i]

Miesiąc, _może dwa br:akowało, by ukraina znalazla

RozMoWA

Profesor Myroslaw Marynowyczmówi o dzialalnoścl lnspIrowanei myślą Jerze o G|edroycla, o czasie spędzonym w lagrze

i nadziel na dobre rclacie polsko-ukraińskie.

Y:

^{Nagroda tnfla do}

aulentycznego bohabra, czlowieka, który nigdy nie bal slę mówIć pnwdy, co prryplac|l _nawet zsylką do lagru. Ale zacznijmy od pallona nagrody jak pan zetknąl slę z

Ęo

^dzielem?

Mynostłw

MaRyNowycz:

Nie miałem okazji spotkać osobiście Jerzego Giedroy- cia, a jego dziedzictwo poznałem poprzez książki, które o nim napisano. Od pierwszej chwili miałem pewność, że jest wielkim archilektem wspólczesnej Europy, Nie wiem, czy Europejczycy są świadomi wpływu Giedroyciana dzisiej szy kształt polityczny kontynentu, Jednakw naszym kraju i na terenach dawnej Rzeczypospolitej nikt nie może mieć wąlpliwości,

że to on zaproponował koncepcję, abyśmy wszystko zaczęli od początku. Kierując się zasadą, że nie liczy się tylko nasze zwycięstwo, bo równie ważny jest komfort sąsiadów i politycznych partnerów. Mówiąc wprost:

Giedroyc podważył logikę opartą na dominacji

i

podporządkowaniu innych.

Dlatego między Polską, Litwą i Ukrainą mogły się pojawić nowe wartości oparte na współpracy. Giedroyc wspaniale to wymyśIił.

Kiedy po raz pielw izy usĘszat pan o Giedroyclu?

To było dopiero w latach 9o., ponie\Maż przez

lata

Ukraina była odseparowana od wolnego przepływu idei z Zachodu. Wielerzeczy musieliśmy potem nadrobić.

Kto byl dla pana pielw zym auloryielem, klóry spnwlł, że żyl pan zawsze w niezlomny

posób?

Czerpalem z wielu kierun- ków. NauczycieĘ byla historia Galicji i l]krainy, a jeśli chodzi o prawa czlowieka to, ocz}.wi- ście, Jimmy Carter, prezydent

Stanów Zjednoczonych, który podniósltę kwestię do rangi pńorytefuw stosrrnkach międrynarodowych. Na Ukrainie wzorem byli opozycjoniści C zornowił, Swerstiuk. Bardzo _ważn;rm drogowskazem _{stała się dla} nas polska Solidarność, a z perspekĘwy _czasu jeszcze wyraźniej widzę, że była ona również _owocem przemyśleń Giedroycia. Pamiętam, że gdy bylem w więzieniu, napisali- śmy telegram do Solidarności, oczyl,viście potajemnie.

pracowałem _w warsztacie

i

układałem _w myślach treść, tak żeby było jasne, że Solidarność cieszy się poparciem więźniów politycznych. _{Wysłali śmy} też pismo _do papieża _Jana Pawła

II i mieliśmy _odzew: papież modJił się za więźniównaszego

łąru.

Jak ważne byly pana rcdzlnne kozenle l fakt, że dziadek byl kslędzem grcckokalolickim, a

wlę

pzedsiawlclelem Kośclola w szczególny

spoób pjz

śladowanello, zalÓwno przez _caral, jak _i komunisfów.

Było dla nas oczl.wiste, _że jego przejście _na prawosławie

nie było dobrowolną decyzją Został uwięziony w 1945 roku, ajednocześnie aresztowanoje8o syna, mojego wuja. KGB szantażo- wało dziadka, mówiąc, że syn zostanie zwolniony dopiero wtedy, gdy on przejdzie na

waIlo z lomuniznem w polsce

nIe byta aż tak nlebezpIeczną iak ^na UlaaInĘ kilón śala się Pdną ^z rcpubllk Zwiąaku Radzieddego. Kiedysię pan na tę walkę zdecydoml?

Byłemwzywanydo KGB za anĘsowieckie przemówienia

"kto nie z nami - tenprzeciw- ko nam", odpowiedziałem:

"Dobrze, będę przeciwko wam!".

Co taklego mówil pan w akademlku, że zalnierc owało siętym KGB?

mrąTKoWe oypromy.

-

Spotykamy się z5 lat po tym, jak Ukraińcy powiedzieli Związkowi Sowieckiemu "nie"

-

podkreślił w laudacji Paweł Kowal, członek Kapituły Na- grody.

-

O Jerzym Giedroyciu nie mówimy "minister', "prezy- dent", ale jego doktrynę przy- jęło niepodległe państwo pol- skie. Nastąpiło to dokładnie ćwierć wieku temu, gdy Polska pierwsza

na

świecie uznala

Ukrainę. Kontekst był

dla

Wrlna. A także sprawa polsko- -ukrańska - mówił.

Uzasadnienie

nagrody przedstawiła Hanna Wawrow- ska, selcetarz kapifuJy:- Iaure-

aci zostali nagrodzeni

_"Za tnrdną i konsekwentną działal- ność na rzecz współpracy pol- sko-ukraińskiej.

Za

wysiłek, dobrą wolę i cierpliwość wbu- dowaniu pr zylaznego klimatu dla solidamości narodów Euro- py Środkowo-Wschodniej'

-

powiedziała.

w "kierunku zgodnym ^z polską racją stanu, którą jest porozu-

mienie z narodami

Europy Środkowo-Wschodniej ".

W tym roku kapituła nomi- nowała _do nagrodyrównież li-

tewskiego pisarza

Pranasa

Morkusa, byłego

premiera Ukrainy Arsenija Jaceniuka, białoruskiego filozofa i pisarza Ihara Babkou, twórcę

i

szefa Kolegium E uropy Wschodniej Jana Andrzeja Dąbrowskiego, dr Wierę Meniok i kierowaną

rKAPITUŁĄ PARTNERZY, PATRoNI W kap|tule przyzna|ąGe|

nagrcdę

za

lada|ą: Zygmunt Berdychowski, Czesław Bielecki, ks. Adam Boniecki, Zbigniew Brzeziński, Bogusław Chrabota (przewodniczący), Kży szlof czy żewski, G że ^go rz Gauden, zbigniew Gluza, Rosiis Kamuntavićius, Paweł Kowal, lrena Lasofa, Jan Malicki, Andrze| Nowak, Adam

Ebelhardt, Tomasz Pietrasie-

w icz, Krzy szlot Pi esi ewi cz, Agnieszka Romaszewska-Guzy, Wojciech Sikora, Radosław Sikorski, Timothy Snyder, Tomas venclova i Hanna wawrowska (sekrelarz).

Pańneraml tegolocznei edyc|l nagrcdy _ą: lnsMut Pamięci Narodowej, Biblioteka

Narodowa, Narodowe Cenirum Kultury Fundacja Nasza Kultura, lnst/tu' Książki, lnsMui Literacki Kultura.

palroni medlalni:

Potskie Radio, TVP Kultura, TVP Polonia, miesięcznik ,,Uważam Rze Hisioria"

oraz senłisy internetowe www.rp.pt i www.interia,pl.

l

N l

I

*

łsYLWETKA

Myroslaw Marynowycz. Ukraiński dziennikarz, pedagog, tłumacz.

W t972 r. usunięty ze studiów na Politechnice Lwowskiej za krytykę ZSRS. W 1976 r. współtworzył ukraińską Grupę Helsińską, za co zosiał skazany na siedem lat łagru i pięć lat zesłania. Założyciet ukraińskiego Amnesty lnternational (1991). Pracował w lnslytucie Sludiów Wschodnioeuropeiskich _{w Kijowie} (1990-1993). _{Od 2OO8}

r, prorektor Ukraińskiego Uniwersytetu Katolickiego we Lwowie. 0d 2010 r. prezes ukraińskiego PEN Clubu. Działa na rzecz porozumie- nia polsko-ukraińskiego.

prawosławie. Dziadek zgodził się, a syn i tak zglnął w Magadanie. Nigdy nie chciałem być surowyn sędzią dla dziadka, bardzo go Iubiłem i szanowałem.

winni

nie byliludzie, tylko okrutny system i j ego przedstawiciele odpowiedzialni za prozeli- tyzm. Państwo zmuszało oblrłateli do zmiany wiary.

w akademiku i grożono mi wyrzuceniem z"politechniki.

ktoś doniósłnamnie.

Oczl.wiście na początku byłem wszystkim przer ażony,

z czasemjednak - kiedy zostałem postawiony przed wyborem: wolność a]bo donoszenie _na swoich kolegów _- dokonał się we mnie przełom. _A kiedy usĘszalem od oficera KGB, że

Mieliśmy na roku komunistę, który został przyłapany na kradzieży pracy innego kolegi. Kiedy wyszło to na

jaq

wszyscy się śmiali, że na roku mamy tylko jednego komunistę, a

i

on jest złodziejem. Ja też się z tego śmiałem, co

odnotowano. Poza tym krytykowałem rusyfikacj _ę Ukrainy.

$

l

l

I rp.pt,lnagrod giedr*ycia

.,i\\'

ś

N**,**

Plątek

2 GRUDNIA 2016

\pRzeczeosPourA Kli.: ^A7

Ukraincy trzymali kciuki za Solidarność -

RozMowA

Bogumlla Bedychowska

o spolkanlach z Jerrym Gledroyciem Irclaciach polsko-ukraińskch.

Y:

Opracowala panl ksIążkę ,JeĘy Giedloyc. Emigfi cia ukraIńską Listy 1950-1982".

Jakie byĘ pan| spotkanIa z Redaklorem?

Bocuurta

BEnoycHowsKA:

Miałam szczęście, że kiedy po raz pierwszy pojechałam do Maisons-Laffitte, redaktor Giedroyc był w dobrej kondycji, a już wcześniej mieliśmy kontakt listowny.

Na podstawie publikacji w ,,Kulturze" nabrałam przekonania, _że prowadził bogatą korespondencję z przedstawicielami ukraińskiej emigracji, i zaproponowałam, że się nią zajmę. To było w latach _9o., gdy Czl,telnikwydawał kolejne tomy listów

Redaktora i mogliśmy dodać do nich kolejną, ukraińską pozycję. Na początku Giedroyc odparł, że ma wiele wydawniczych planów, co znaczyło de facto, że są pilniejsze sprawy. Ironia losu polega _{na tym, że} większość planów, o których mówil, nie zostńa zreafizowana, tymczasem tom

zaproponowany przeze mnie

,,Zamiłowanie do spraw beznadziejnych. Ukraina w

>Kulturze< _{1947 -} żooo".

Giedroyc jeszcze w czasach ZSRR podkreślał, że ani Polska, ani Ukraina nie są w stanie wyzwolić się spod dominacji sowieckiej samodzielnie. Do osiągnięcia tego celu potrzebna iest solidarna współpraca wszystkich narodów Europy Środkowo- Wschodniej. Jednocześnie kluczową rolę w tym planie grała normalizacja

stosunków polsko-

ukraińskich - ze względu na wielkość krajów i potenciał demograficzny.

W powlklanych relac|ach Polaków z LitwInaml I

Ukralńcaml ważnieisze były le oslalnle?

Z pełnym szacunkiem dla Litwy, nie miała ona tak ważnego geopolitycznego znaczenia dla Związku Radzieckiego i hisl orii Rosji.

Tymczasem Rosjanie, lakże z obecnego obozu rządzącego, przy znają, że mocarstwowa pozycja Rosji w Europie jest bez Ukrainy mocno osłabiona lub wręcz utracona. Stąd wyjątkowe znaczenie w strategii paryskiej,,Kultury" mialo działanie

narzecz

normalizacii relacii polsko-

czyll od 1989 roku, klerowala pani przez p!ęć lai Blurem do spraw Mnle|szoścl

Narodowych w MInlslersfw|e Kultury. Jak do lego do zlo?

To się zaczęłojeszcze ]ff

podziemiu. Sprawami Ukrańców w Polsce zajęłam się jeszcze podczas studiów na Katolickim Uniwersy,tecie Lubelskim, gdzie z grupą studentów ukraińskiego pochodzenia

organizowaliśmy w latach 8o.

Tygodnie Kult ury Ukraińskiej.

Potem staraliśmy się zainteresować sprawami mniejszości Komitet Obywatelski przy Lechu Walęsie. Udało się to również dzięki zaangażowaniu Jacka kuronia. przed obradami Okrągłego Stołu dzialała

województwie

gorzowskim.

śmierci ukazał się jego Pracowałam przy

jego

dziennik _,,Z obozowego kampanii wyborczej, a

potem

zeszytll", gdzie zapisał zaczęłam pracę

w

spostrzeżenia na temat Ministerstwie Ku]tury

którym

Polski z lat 1980-1981.

kierowała minister

Izabella

Był wietkim entuzjastą Cywńska.

Zvłyciężyła

Solidarności i uważa], że bowiem koncepcja,

że

poradzimy sobie ze stanem demokratyczne

państwo

wojennl,rn. Byłam polskie musi odejść

od

zaskoczona, że ktoś w powierzania

spraw

Kijowie, który wówczas był

mniejszościMinisterstwu

kompletnieodciętyod

SprawWewnętrznych.

świata, uważnie śledził

+SYLWETKA

Bo

umIla Berdychowska. Działaczka i pubticyslka specjalizująca siq w relacjach polsko-ukraińskich. członek Komisji ds, Mnieiszości Narodowych Komitetu obywalelskiego przy Lechu Wałęsie (1989).

Pieruszy dyreKor Biura ds. Mniejszości Narodowych w Minisfer- stwie Kullury (1989-1994). Koordynator programu sfypendia[nego ,,GAUDE POLONIA' dla artystów z Europy Srodkowo-Wschodniej.

Współauiorka,,Buntu pokotenia: rozmowy z inielektualislami ukraińskimi" (20oo). 0pracowała tom _,,Jerzy Giedroyc. Emigracja ukraińska. Listy 1950-1982" (2oo4'). Wydała tom szkiców ,,Ukraina:

ludzie i książki" (2006) i ,,Zamiłowanie do spraw beznadzieinych.

Ukraina w >Kulturze< 7947-2ooo" (2076).

Wówczas

kojarzlo

się to wyjątkowo źle. Czas po 1989 roku był bardzo ważny. Udało nam się zbudować zręby cywilizowanych relacii między państwem, administracją publiczną a społecznościami mniejszościowymi.

polskie losy i trzymał za nas kciuki.

Co leraz jesl na|ważn|eisze w relac|ach polsko-ukraIńsklch?

Nie możemy zmarnować dorobku, jaki wypracowali- śmy przez okres niepodle- głości. Ostatnie e5 lat to naileoszv czas w naszvch

ll I

N

l]

mimo problemów nasze relacje są dobre. Wspieramy się. Nie możemy tego zmarnować,

Jakle są reperkus|e fllmu

"Wolyń'?_{Na to} pytanie będzie można odpowiedzieć dopiero za jakiś _czas. Dzisiaj wiadomo, że nie spełniły się najgorsze scenańusze, natomiast nie wiemy, jak ten film wpłynął na sympatie polaków do ukraińców - to mogą pokazać dopiero badania opinii publicznej, które pewnie za jakiś czas się pojawią, Mam nadzieję, że wyniki nie będą dramatycz- ne.

Nagrodę lm. GledroycIa olrzymala panl z ukraińskIm laurealem Myroslawem Marynowyczem.

Czuję się tym zaszczycona, ponieważ prof. Marynowycz od latjest zaangażowany w polsko-ukraiński dialog.

Chcę podkreślićjego _{rolę w} przełamaniu impasu wokół Cmentarza Orląt Lwowskich.

Gdy prezydent Aleksander Kwaśniewski odwołał

wizltę

w Lwowie, między innymi dzięki prof. Marynowyczowi doszło do spotkania intelektualistów polskich i ukraińskich na ukraińskim I(atolickim I Tniwcrswtecic wc

I

t

I

*

il t I

h

ukazał się w 2oo4 roku...

Co Jerzy Gledroyc plsal w korespondenc|i na lemal Ukralny?

Trzeba ją czytać równolegle z opracowaną przeze mnie publicystyką paryskiej ,,Kultury"

i

,,Zeszytów Historycznych", wydaną w tym roku przez Instytut Książki w tomie

ukraińskich, podkreślam słowo,,normalizacja", bo Redaktor nie był człowiekiem

sentymentalnym. Nie mówił o pojednaniu, tylko właśnie o normalizacji. To był cel mniejszy, skromniejszy, ale trzymający się realiów.

Poczynaiąc od rządu Tadeusza Mazowleckleg|o,

komisja zajmująca się sprawami mniejszości narodowych, której przewodniczył Marek Edelman.

A gdy doszło do wyborów 4 czerwcatg99 ^r., profesor Włodzimierz Mokry, polski Ukrainiec, został kandydatem do Sejmu z ramienia Solidarności z okTęgu Choszczno w ówczesnym

Pamlęta panI pierwszy Impuls klerulący panl zalnletesowanie w slronę UkraIny?

Niezwykle ważny był dla mnie poeta Wasyl Stus, dysydent i według mnie najważniej szy powoj enny poeta ukraiński. Zmarł w łagrze już w okresie

pieriestrojki, w 1985 roku, po 14latach uwięzienia. Tuż po

reiacjacń. Najpierw my, a potem Ukraińcy odzyskali podmiotowość. Giedroyc był zachwycony tym, że

Rzeczpospolita jako pierwsze państwo na świecie uznała niepodległą Ukrainę. Pisał do Bohdana Osadczuka, że polski rząd tym razem nie zaspał gruszek w popiele. Minione ćwierćwiecze pokazało, że

Lwowie, a potem do modlitwy na Cmentarzu Orląt Lwowskim i przed pomnikiem Ukraińskiej Galicyjskiej Armii. Spotkali- śmy się tam, bo uważaliśmy, że relacje polsko-ukraińskie

są na tyle ważne, że nie można ich zostawiać tylko politykom. Również dziś tak uważam. @@

* rozmawiał Jacek cieślak

1

1

I

i i

przykładem pokojowego rozwiązywania problemów.

zdradził ich brat, ale oni mu wybaczyli. Kiedy Putin był na wystawie w Moskwie, ominął właśnie obraz Borysa i Gleba, mówiąc, że to nie jest ,,nasza"

tradycja, nie dla Rosjan.

Przed oslalnl m zwycIęsfwem na Maldanle

krfikował

^pan prczydenta Wlklora Januko- wycza I nleiednoznaczną postawę Zachodu.

Wedy

nlepodle lość ucIekala UkraIńcom?

Byłem wtedy w desperacji.

Uważałem, że jeśli Januko- wycz odda Ukrainę Rosji, nigdy nie odzyskamy niepodleglości. Miesiąc, może dwa brakowało do tego, by Ukraina znalazła się w jednym państwie z Rosją

i

Białorusią, w nowym Związku Radzieckim. Zwycięstwo na Majdanie stało się szczęściem mojego życia.

Na wschodzle Ukralny trwa lednak wo|na. lle leszcze?

Nie wiem. putin dobrze zna psychologię ludzi Zachodu, a jak zauważyl znawca Rosji James Sherł liczba europej-

skich ekspertów anąlizują-.

cych politykę l0emla maleje, tak ^j akby zadekretowano pokój, a Putin stał się demokratą. Mieszkańcy Zachodu nie zauważają wojny na Ukrainie. Jak podnosimy tę kwestię, Zachód nie chce o tym słyszeć, mówi, że jest zmęczony zĘmi wieściami z Ukrainy. Kiedyś Polska była faszystowska, a teraz faszystowska jest Ukraina, Wszystko bierze się z tego, że Europa osądziła winę nazistóW tymczasem zbrodnie komunistów zostaty zlekceważone, bo stalin pokonał Hiflera.

Jak pan ocenia relacie polsko-ukraIńskIe?

Cudem było dla mnie to, że Polska, która w przeszłości tak wiele zrobiła, żeby

ńe

dopuścić do powstania ńepodległej Ukrainla jako pierwsza tę niepodległość uznała. Byłemwtedy niezwykle wzruszony, a Jerzy Giedroyc odegrałwtym wielką rolę. Pamiętam, jak w czasie dwóch Majdanów chodziliśmy do konsulatu polskiego _we Lwowie z

plakatami o treści "Polsko, dziękujemy za wsparcie". Ale jak _to w małżeństwie bywa, miesiąc miodowy minął

i

trzeba się uczy ć r ozwiązyw ać sporne kwestie w cywilizowa- ny sposób. Rozmawiać.

Muszę pana na konlec zapylać o to, |ak z persp krywy ukraIńskei odblerany ieś ^fIlm ,Wolyń"WolcIeóa

Smazowsldeg|o?

Powiem szczerze: nie chcę go oglądać. Z moimi kolegami zrobiłem wiele, żeby ta krłestia była po chrześcijań- sku rozwiązan a. Zorgarizo, waliśmy w Łucku konferencję na ten temat z udziałem polskich przyjaciół, zajmowa- liśmy się Cmentarzem Orląt Lwowskich, modliliśmy się razem, a w specjalnym liście skierowanym do polskiego narodu prosiliśmy o przeba- czenie. Nie chcę wracać do przeszłości. Chcę wraz z polskimiprryjacióhni prowadzić _{dialog w} duchu miłosierdzia i pracować dla wspólnej przyszłości, dla porozumienia. To jest moja misja. @@

-ro zmaw iał J ac ek cie ślak

r

i

\

\l

\

się

a

^\M nołrym ZwiązkuRadzieckim

l}afll pan do łatru za zalożenle Uknlńskle| Grupy Helsińsklel.

Byłem wspołzałożycielem w gronie dziesięciu osób, jednym

z najmłodszych. Osiem z nich trafiło do

łąru,

dwie zaś były pozbawione obywatelstwa sowieckiego i wyjechały do Ameryki. Mnie skazano na siedem lat łagru o surowJ.rn reżimie i pięć lat zesłania poza Ukrainę. Pierw zy wyrok odbyłem na Uralu w łagrze dla więźniów politycz- nych, drugi zaś zmniejszono do trzech lat, były tojuż czasy Michaiła Gorbaczowa.

JakIe byĘ warunkl w lagrze?

Na 6o więźniów przypada- lo rzo strażnikóW a otaczało nas siedem rzędów zasieków z drutów kolczastych.

Musial pan slwarzać duże zagrcŻenle?

Mój status został określony następująco: więzień

państwowy, szczególnie niebezpieczny.

W |aklch warunloch pan pracowal?

Praca była ^j es zcze znośna, fatalne było wyżywienie.

Glodowal pan?

Zwłaszcza kiedy

przebywałem przez wiele dni wkarcerze. Wyszedłem stamtąd opuchnięĘ z głodu.

Do karceru wtrącano za byle co. Na przykład za niezapięty guzik. Wszystko było pretekstem, przy czyną zaś bylo to, że nie chciałem się wyrzec swoich poglądów.

Pewnej Wielkanocy zgromadziliśmysię z kolegami na wspólną

modlitwę, za co otrzymaliśmy r5 dnikarceru. Właśnie wtedy postanowiliśmy napisać do Jana Pawła II list z prośbą o modlitwę zawięźńów politycznych w naszym łagrze. Wspólna modlitwa iako "odprawianie kultu" bylazabroniona.

Czy spotkal pan w lagnze rosy|sldch opozyctonlslów?

Tak - Siergieja Kowalowa, Andńeja Smirnowa, a także takich dysydentów jak Igor Ogurcow, rosyjski monarchi- sta. To było ciekawe towarzy- sfivo.

GzT dla nlch bylo |asne, że tylko nIezależna Ukra|na da|e

szanĘ

na nowy lad w Europle Wschodnle|?

To była zawsze trudna kwestia dla rosyjskich demokratów. Na Ukrainie jest takie powiedzenie: rosyjska demokracja kończy się tam, gdzie zaczyna się niepodle -

głość Ukrainy. To dobrze widać teraz. Na palcach można policzyć tych Rosjan, którzy popierają niepodle- głość Ukrainy.

Jak wlęc Ros|anle deflnluią Ukralńców?

Takjak Sołżenicyn, a dla niego język ukraiński to rosyjski, tyle że popsuty przez Austriaków i Polaków.

Moskwa, podkrcśla|ąc, że hlstorla Rusl zaczęla sIę na Ukralnle, zawlaszcza _ią.

To jest największa kradzież ostatniego tysiąclecia.

Oslalnlo poslawiono w Moskwle w obecnoścl Wadlmlra PutIna pomnlk świętego Włodzlmlezą

To nic putinowi nie pomoże. Zresztą pierwszymi świętymi Rusi Kijowskiej byli Borys i Gleb, którzy są

06// litĄdrzena www.kurierlubelski.pl

Uczniowie nie będą tego czytać

E&tkąia

- Zamiaś zańęcić uczniółl do czytania, wytłola odwrot- ny skutek - tak nauczyciele komentują

nołą

listę lektur

przygototmĘprzezMEN.

AleksandnDunSska

a.dunajska@kurierlubelski.pl

MEN zaprezentowało we wto- rek projekt nowej podstawy programowej, _a wraz z nią listę lekhu dla nowej, ośmiokJasowej podstawówki.

I tak np. wśród obowiązko- wych pozycji dla klasy IV zna- lazĘ się m.in. ,,Akademia Pana Kleksa",,,Mikołajek",,,Powrót taty" i ,,Pani Twardowska". Rok starsze dzieci mają czytać m.in.

,,Opowieści z Nami" oraz,,Ka- tarynkę".

W VI klasie obowiązkowe mają być m.in. ,Jil ^pustr7ni i w puszczy", wybrane bajki Kra- sickiego oraz,,Hobbit, czyli tam

i z powrotem". Na liście dla kla- sy VII znalazły się,,Zemsta", ,,Zona modna"

i

,,Siłaczka",

a w VIII ,,Kamienie na szaniec", ,,Balladyna" i,,Sy4fowe prace'.

W kżdej klasie ^jest też,,Pan Ta-

deusz" - najpierw we fragmen- tach, w k]asie VIII w całości.

- Nie powiem, żeby ta lista wywoĘwała mój entuzjazrn. To zestaw podobny do tych, jakie obowiązywałyjŃieś _ąo lat temu - przyznaje Adam Kalbarczyk,

twórca

Międzynarodowych Szkół im. I.J. Paderewskiego wlublinie. - W duzej częsci

ąto

teksĘ davrne, niedostosowane

do wieku uczniów, trudne w od-

biorze. Np. _,,Pan Tadeusz" w IV klasie, nawet jeślitylkowe _frag- mentaĄ to przesada. Spójrzmy też nazestaw zVklasy - znowu ,,Pan Tadeusz", do tego,,Ctrłop- ry ^z Placu Broni,,,W pamiętniku Zofii Bobrór,rrny" i,,Czame Sto- py". Na peurno nię są to teksty atrakcyjne dla współczesnych dzieci -podlceśla.

Podobnego zdania ^jest IQta- rzyna Olejnik, polonistkai dy-

rektorka Szkoły Podstawowej Paderewski. - Widać tu nachy- lerrieniezwyldepatriotyczrre. To oczywiście wźne, żeby kszał-

tować takie postawy wśród dzie- ci. AIe wybrane pozycje prak- tycznie nie uwzględniają zainte- resowń czytelniczyó dzisiej- szych nastolatków - ocenia.

- Np. w klasie VI mają być obowiązkowo omawiane,,Ka- meleon" i ,,Śmierć urzędnika"

Czeóowa. To zbyt tudne

tek-

tydla dzieciwtymwieku - do- daje.

Na ten sam problem _zwTaca uwagę Maria Gudro-Homicka ze Stowarzyszenia Nauczycieli Polonistów. - Zaskoczyły mnie np. ,,Dzieci ^z Leszc4mowej Gór- ki" w k]asie IV. To utwór archa- iczny, dzieciom trudno będzie zrozumiŃ ten ^j ęryk ^- zazracza,

- Do tego nowele pozytyvvistycz- ne w klasie V. Już w 1994 roku wyrzucaliśmy je _z klas IV i V, bo byĘ zbyt skomplikowane w od- biorze. _,,Quo Vadis" w całości w MI klasie? Za duże i za trudne.

w

wI

klasie aż sześć utworów

poświęonyó

II wojnie świato- wej. A gdzie literatura końca

XX

wieku? Gdzie książki mówiące

o

prawdziwych problemach współczesnych nastolatków, np.

braku sabilżacji w rodzinie?

Atra},cyjniejsze pozycje są wśród lektur wrrrmienionych przez MEII jako,,uzupehiającd'.

Kłopot jednak w tym, że na ich omówienie może zabralcrąć cza- stt. - Pozycji na liście lektur obo- wiązkowych jest bardzo dużo, więc trudno

Ędzie

zrealizować coś dodatkowego - mówi Kata- rzyna Olejnik. Nauczyciele pod- keślają że taki dobór lekhu za-

miast zachęcić dzieci do czyta- nia, rłryrvoła odwrobry skutek.

- Uczniowie nie

b$ą dcieli

tego czytaą więcĘdzie

idttze-

ba zmuszać. A to raczej nie za- szczepi w

nió

miłoćci do książek - uwazaAdam Kalbarczyk. - Je- śli cel tej listyjest taki, żeby ucz- niowie nie czytali, to istnieje du- ża szarsa, że uda się go osĘgnąć

- potwierdza IGtarzyna Olejnik.

Małodowolności

Katarana Olejnik ^z!Ą|raca uwagę najeszcze jedną kwestię - nowa podstawa prognmowa daje nau- czycielom duzo mniejsą swobo- dę w doborze lektur, kolejności ich omawiania. - Dotydrczasoura podstawa programowa

oĘmo-

wała teści na cały etap kształce- nĘ czy]i klasylv - M. I to rnuczy- ciel decydował, co będzie reali- zował w któnrm roku. Nowy do- kument okeśla wszlstko sztyw- no - tfumaczy. - Poza tym do- tychczas nie było czegoś takiego jak,,lektury obowiąkowe", ale ,,zaląule" ^. Dzięki temu mogli- śmy bardziej herować się prefe- rendamiuczniówwdoborze lek- ttu, omawiać te

kiąki,

lćóre oni uzrnwali za arakryjną wartoś- ciowe. Teraz to nie będzie możi- we-zauwźa.O@@

} .,Pan Tadeusz" w Teat]ze Ośerwy. MEN chce, by uczniowie zgĘbiali dzieło Mickiewicza w każdej klasie

soorna dwuiezvczność w no\^rych szkołach

,*o'..*, Płeł'Prtł#o'ł,l*;,"Y-f,*/.{A

ę"ffi,:rku

^obcym

fizyki wątpliwości budziły

też

Częśćzdolnychdzieci

tworzyć takie klasy.

Projekt czychemii.

klasysportowe,którerównież może zoslać

pozbawlonych

ustawy mówi zaś, że

pierw-

- Dwujęzyczność to cel

cy-

będą mogły być tworzone w możliwoścl

naukl

^szeństwo

w przyjmowaniu wilizacyjny. Nigdy go nie każdej

szkole.

Po

reformie więzyku

obcym.

^mają uczniowie danej

szkoły,

osiągniemy,

jeśli

będzie

jak

znikną gimnazja sportowe. A

Dziecizinnychplacówekbędą terazty'kownielicznychszko- jak podkreślała

Łoboda,;:r przyjmowane,Ęlkojeślizosta- łach, do których dostają

się

wielu szkołach nie ma możli- Zamiast dwujęzycznych

gim-

nąwolne miejsca -

powiedzia-

dzieci, których rodziców

stać

wości prowadzenia dodatko- nazjów

po

reformie

oświaty

łaDorotaŁoboda,przedstawi-

byłonakorepetycjezjęzyków wych lekcji

wychowania fi- powstaną językowe klasy

w

ciel rodziców

protestujących

obcych - polemizowala

Anna

^zycznego, bo brakuje odpo- podstawówce. Każda

szkoła

przeciwedukacjinaposiedze- Zalewska, minister

edukacji

wiedniejinfrastruktury.

będzie mogła rozpocząć

takie niu sejmowej podkomisji narodowej.

Ministerpoprosiłaowskaza- kształcenie dla dwóch

ostat-

specjalnej.Idodała,

żeszcze-

Do tej pory klasy

i szkoły

nieszkól,któremająproblemy

nich roczników. Zdaniem gólrrieźlebędzietowyglądało

dwujęzyczne

nie podlegały

zsalamigimnastycznymi.@

części

rodziców

oznacza

to

w

maĘh,

wiejskich

szkołach.

rejonizacji. O przyjęciu

decy-

_-kwa

jednak pozbawienie

niektó-

Placówki nie będą miały

bo-

dowałtestpredyspozycjijęzy-

iych

ucŹniów rnożliwości

na- wiemmożliwośc:izitruŃenia kowychiwlmikiziestirŚróitÓ- 9t9.P.

^PrB{e

uki w języku

obcyrn. nauczycieli, którzy będą klasisty.

legislaclinY i w p*dimmixii

{

Ę Tecńnologicznywspólnie ^{il Miejsce,} a ^\Ąr o ^którym 2

' '

tem Lotniczym w Balicach EC Grupę - przedsięwzię, spin-off krakowskiej Akad

*tlłt;;#,...,lr-"y*f - J

ń,ó*]g-ńi.łpa,

r"i:l*:ł;ntff ^{*".*; *,i*.o}

ⁱ

W l{rakowie powstanie jeden ^z polskich akceleratorów }:'J:il ^p1 n ii""":ę nó'*ó1" J'l"Xf;:; start-upów. ^M}ode, innowacyjne firmy będą mogły hczYc _Krupa ffi

biorczości - mówi Rz Ba

Józefowski,

u""o'"""',iii] na dofinansowanie, doradztwo ⁱ szkolenia. iijewódz-twa ffi

iektu.Krakowrtipu.r.r"cłr13- na dofinansowanie, doradztwo ⁱ szkolenia.

^Marszałek

iogicznyjestjednym ^z

dziesię-

małopolskiego

$1HTł';[ilJ.:,",t,,""lI:l ^uou., 6 mln zl. _ Na razie

^kretne, nowatorskie

rozwiąza_ ,#:*?:ł:#"|ŁH;Lffi'':: ilŁ:i:H*T;nli:i:*li,,]T,

i'.ilT,i."no*'filii:ir'.T:',,i: ;:'o"'r"Hfr'r'o,ruu Agencją nia ,usprawniające procesy "wo"u;"*aiożń"-"owo"'"-

^{miastem W kraju} dla tokatizacii

ubiegało się aż 6r różnych

^Roźwoju

p.r"ariótio."3rósći p."a"ł:"ń".- --'Ża".iao*uti-

^snych

iozwiązań,

_'lań-uPÓw ^{- aŻ 11 Proc, Polskich}

projektów z całei lotst<i.

lż,a- ;;;Ęe;y ;;pońii.y. My-Ii-

^{ś,mr sig}

il'ię *.półńu:ę, 99 ^iak

^{tłumaizY Bartosz}

JÓze-

^stań-u'ÓW działa właŚnie ^u nas' interesowanie pilotażem

Scale

^{my jednak,}

z":,rioJ ńo"ri*r, aoce.riuńy 'inn'Ówiclńośe . fowskioduczeŚtnikówProlektu

^Nasz region ma rewelacY|ne Up przerosło nasze

oczekiwa_

^stycznia

^ruszy-Y ;;i.;;ki;;. zwł^rr"łł z"'*"p.#riós"i

^{*y*ugu.ru będzie}

współPraca

warunki dla rozwoiu, ^To Przede nia. Udało się nam

zmobilizo-

^{Będzie on trwał}

^ri il#ń"' ,

^czeka .r"i-b,rdo*" noliei

drogi

^z

frarńrami. rak,bYirrnowato-

Wszystkim doskonałe zaPlecze

wać bardzo dużą

^{mówi Bartosz}

jóże_

_startowej

]-ńo*i naaósłań łiy

tworzyti ro.związania,

jak

kadrowe. W MałoPo[sce uczY siq Iiczbę

nie tylko po_ czekaiądolacie fowski] ^Włoszkal p."r"i" z".rąa" .rłbuz.r" Ó.r"kiwaniomprzód-

^{18o tYs, studeniÓW z czeElo ok, 9} tencialnychakcelera_

nainnbiva_cy.in-e

^Autorzy

pro_jektu t{rakówŃrport.-Alenowo&e- iiĆbio.st*. -

ChcemY, bY

na-

tYs,nakierunkachzwiązanYch torów, ale także

du_ pzeałęńĘcia

,"r.ł"a":i]

zi "ri."i"-

^srr" lot.rirt'oio nie tylko

infra- ^t,ło*.y

wyszli ze swóich

labo-

^z technologiami teleinformacyiny- żych

przedsiębiorstw

_{600 mln} zł

mogą ^.uto. il'ęiri"-pii*

struktura, a także ,row.

wyma-

ratorió*. Ń ten sposób

zrobimY

^{mi, Samorząd} robi Wszystko' ^bY

_ mówi Jadwiga

wsumie

dostać "ryr"ii.p?ńi""y ^iańa

^klGntów i zupełnie

inn"

^,p"rY krok do tworzenia

inno-

twolzYĆ dobrY klimat ^dta inwestycii

Emilewicz,wicemini_ firmyzMałopolski

^między

stait-upańi óto"r"rri",-*

r<tor}'cĘ

działają

*u"}.irr"go przemysłu

- mówi

stań-uPowYch, RozwÓi ^branŻY

sterrozwoju. |aprojekty aprr"ń.ói"iit*i: ńt"irtu.-Mu*y

^ńadzieję,

źd .lozóiowsti.-oo

iechnologii informacYinYch

Natęinicjatywęoióań.'o'o,*o.1o*".;ip,,;;y;i;;ńi.połączeniedoświadińnia

p".il jJ*t",,ió .iori: fi;;;"r.;";,, it*l*r"m ^*$a, lff-"#YilHffii

wrę:cej*R4 il:::rr:Hl.JóPeciatizacii nansowanie w

wyso- }