Obieg materii w przyrodzie

(1)

Obieg materii w przyrodzie

(2)

Pierwiastki w przyrodzie

Ar 0,93%

CO 0,035%

pozostałe gazy szlachetne;

0,007%

O 20,95%

Pierwiastki budujące Skorupę Ziemską

_78,09%^N

20,95%

Powietrze

(3)

pozostałe 0,25%

Mg 0,13%

Na 1,08%

Cl 1,95%

H 10,81%

H 9,31%

N 5,14%

Ca 1,38%

pozostałe 0,72%

P 0,63%

S

0,64% Fe

32,07%

Mg 13,9%

S 2,92%

Ni 1,82%

pozostałe 2,51%

Ca 1,54%

O 85,78%

Oceany

O 62,81%

C 19,37%

Organizm człowieka

O 30,12%

Si 15,12%

Ziemia jako całość

(4)

(5)

(6)

http://keith-travelsinindonesia.blogspot.com

(7)

• 1.avi

(Fragment filmu Earth The Power Of The Planet – BBC)

• 2.avi

(http://marina.geo.umn.edu)

• 3.avi

(http://www.youtube.com/watch?v=41VYn-RPqaw&feature=related)

• 4.mp4

(http://www.youtube.com/watch?v=ep2_axAA9Mw)

• 5.avi

(http://www.youtube.com/watch?v=2LSaLggiPaQ&NR=1)

(8)

Reykholt; National Park of Þingvellir , Islandia

Tam3rd, Albay, Filipiny

(9)

Lawa

• Wulkan tarczowy

– Lawa zasadowa

– Mała zawartość SiO ₂ – Mała lepkość i gęstość – Płyną szybko

– Wylew spokojny

• Wulkan stożkowy i stratowulkan

– Lawa kwaśna – …

– Stosunkowo szybko krzepną

(10)

Wietrzenie

Baraniecki, Skrzypczak 2003 Ziętkowski, 2007

(11)

Rodzaje wietrzenia

• Fizyczne:

– Insolacyjne (termiczne) – Eksfoliacyjne (łuszczenie) – Mrozowe (zamróz)

– Solne

– Deflokulacja

• Chemiczne:

– Rozpuszczenie – Ługowanie

– Hydroliza – Uwodnienie

– Karbonatyzacja

– Oksydacja (utlenienie) – Kaolinizacja

• Biologiczne

(12)

Wing-Chi Poon; Texas, USA.

(13)

Josh Hill; Texas, USA.

(14)

http://www.michael-gordon.com/ ; Glen Canyon, Utah

(15)

http://hays.outcrop.org

(16)

Vanessa and Chris Ryan, Girraween National Park, Walia

(17)

(18)

Ekočlen

(19)

Kaolinizacja

(20)

Girraween National Park, Walia

(21)

Chiton magnificus ; Abisko, Szwecja

(22)

http://www.swietokrzyskipn.org.pl/

(23)

http://www.tenpieknyswiat.pl/

(24)

Etan J. Tal; Jebel Kharaz, Jordania

(25)

Dr Suzanne M MacLeod ; Gozo, Malta

(26)

Not home; okolice Qobustan, Azerbejdżan

(27)

Hannes Grobe; Svalbard

(28)

http://www.cis.edu.hk

(29)

(30)

(31)

http://www.bcssa.org

(32)

http://www.joannaroga.pl

(33)

http://mdonnfoto.flog.pl/

(34)

http://www.morawski-kras.multita.info

(35)

http://www.fanklubsbb.pl

(36)

http://www.geopic.pl/

(37)

http://www.twojapogoda.pl

(38)

http://jaceks.flog.pl Sokole Gory

(39)

http://www.national-geographic.pl

(40)

Aby chronić prywatność użytkownika, program PowerPoint uniemożliwił automatyczne pobranie tego zewnętrznego obrazu. Aby pobrać i wyświetlić ten obraz, kliknij przycisk Opcje na pasku komunikatów, a następnie kliknij opcję Włącz zawartość zewnętrzną.

Hannes Grobe; Spitzbergen

(41)

http://onephoto.net/

(42)

(43)

Rachocki A., 1974, s. 51

(44)

Dentren, Abisko, Szwecja

(45)

Erozja (niszczenie powierzchni terenu)

• Glacjalna

– Detersja – wygładzanie podłoża

– Detrakcja – wyrywanie fragmentów skał z podłoża – Egzaracja – zdzieranie podłoża

• Wodna

– Deszczowa – Rzeczna

• Wgłębna

• Wsteczna

• Boczna

• Denna

– Abrazja Wygłady lodowcowe

Eric in SF, Devil's Postpile National MonumentSiim 2006

(46)

http://geografia.opracowania.pl/

Dionysos , Cliffs of Moher, Ireland Snap55, Japonia

Mbz1

(47)

http://geotyda.pl

Yummifruitbat, Walia

Mikenorton, Norwegia

(48)

• Eoliczna

Thomas Wilken http://geomorfologia.w.interia.pl

http://blog.travelpod.com http://foto.recenzja.pl/

(49)

Ruchy masowe

• Odpadanie

• Obrywanie

• Spełzywanie

• Osuwanie

• Spłukiwanie

• Spływanie (spływ powierzchniowy)

(50)

http://www.forum.linum.pl

(51)

http://www.tatry.info.pl/

http://www.turnia.pl

(52)

http://wspinanie.pl

http://www.planetsports.pl

(53)

Meteor2017

http://hays.outcrop.org

Carlog3

(54)

http://www.dziennikpolski24.pl

(55)

(56)

Rzeki, Gleby, Wegetacja, Osad, Atmosfera, Paliwa kopalne i

produkcja cementu, Powierzchnia wody, Morska biocenoza,

Głębie morskie, Rozpuszczony węgiel organiczny

(57)

(58)

http://telstar.ote.cmu.edu

(59)

http://water.epa.gov

(60)

Obieg materii dla skał

Wypiętrzanie i ekspozycja, Krystalizacja, Lityfikacja, Konsolidacja, Skały metamorficzne, Skały magmowe Intruzywne, Skały

magmowe Ekstruzywne, Magma, Wietrzenie, Skały osadowe,

Osad, Depozycja, Stapianie, Metamorfizm, Transport

(61)

(62)

• Izostazja

• Teoria tektoniki płyt / Ruchy konwekcyjne

• Teoria tektoniki płyt to cykl zamknięty

• Clifford Ollier i Jan Koziar, 2007

• Odrzucają konwekcję w płaszczu Ziemi

• Odrzucają kompensację spredingu w miejscach stref subdukcji

• Skąd zatem magma andezytowa ?

• Powrót do Teorii geosynklin

(63)

• Teoria geosynklin

• Tensja (rozszerzanie) – tworzy formę zagłębienia ryftowego

• Prowadzi to do reakcji podłoża i początek procesów magmowych

procesów magmowych

(64)

Ollier, Koziar, 2007, s. 380

(65)

Obieg materii w przyrodzie