P
RZEDSIĉBIORCZOĝû IZ
ARZĄDZANIE ISSNȱ1733Ȭ2486TOM XIV, ZESZYT 8, cz. 1
http://piz.san.edu.pl
DYLEMATY ROZWOJU
PRZEDSI
ĉBIORCZOĝCI
W ASPEKCIE REGIONALNYM
Redakcja
Andrzej Jackiewicz,
àukasz Suákowski
Koszt wydania Zeszytu 8, cz. 1
zostaá sfinansowany ze Ğrodków Spoáecznej Akademii Nauk oraz Miasta Brodnicy, Starostwa Brodnickiego, przedstawicieli brodnickiego
biznesu: W. Wojenkowskiego i M. Hildebrandta.
Zeszyt recenzowany
Redaktor: Andrzej Jackiewicz, àukasz Suákowski
Komputerowy skáad tekstu, redakcja i korekta techniczna: Jadwiga PoczyczyĔska Projekt okáadki: Marcin Szadkowski
© Copyright: Spoáeczna Akademia Nauk
ISSN 1733-2486
Wydawnictwo
Spoáecznej Akademii Nauk:
e-mail: wydawnictwo@spoleczna.pl tel. 42 632 50 23, 42 632 50 26 w. 339
Wersja papierowa wydania jest wersją podstawową
Druk i oprawa: Mazowieckie Centrum Poligrafii, ul. DuĪa 1, 05-270 Marki biuro@c-p.com.pl, tel. 0 509 137 077
ȱ
ȱ
Spis treĞci
ȱ Wst¿p ... 5ȱ AleksyȱBanasiak,ȱRolaȱsamorzduȱterytorialnegoȱwȱstymulowaniuȱlokalnejȱ przedsi¿biorczoïci... 9ȱ PiotrȱBoiÚski,ȱAdamȱLewicki,ȱSpecyfikaȱrynkuȱpracyȱPowiatuȱBrodnica... 23ȱ NataliyaȱChukhray,ȱRozwójȱprzedsi¿biorczoïciȱwȱUkrainieȱȬȱgÙówneȱproblemyȱ ȱorazȱperspektywy ... 45ȱ AgnieszkaȱCzajkowska,ȱDofinansowanieȱbezrobotnychȱ–ȱpotencjalnychȱprzedsi¿biorców... 61ȱ MaÙgorzataȱDomaÚska,ȱUwarunkowaniaȱefektywnejȱgospodarkiȱfinansowejȱȱ wȱjednostceȱsamorzduȱterytorialnego... 75ȱ J¿drzejȱDzikowski,ȱDochodzenieȱroszczeÚȱzaȱgranic... 91ȱ AnetaȱEjsmont,ȱFinansoweȱaspektyȱkooperacjiȱmi¿dzynarodowejȱpionowejȱjakoȱ podstawowegoȱczynnikaȱrozwojuȱinternacjonalizacjiȱsektoraȱMSPȱwȱPolsceȱȱ (naȱprzykÙadzieȱfirmyȱCSYȱS.A.ȱzȱIÙawy) ...105ȱ IwonaȱGawryï,ȱPrzeČywalnoï°ȱiȱbarieryȱfunkcjonowaniaȱnowoȱpowstaÙychȱ przedsi¿biorstwȱwȱokresieȱspowolnieniaȱgospodarczego...119ȱ MaÙgorzataȱM.ȱHybka,ȱKontrolowanaȱspóÙkaȱzagranicznaȱjakoȱïrodekȱȱ zapobieganiaȱunikaniuȱopodatkowania ...133ȱ MaÙgorzataȱJabÙoÚska,ȱRadosÙawȱPastusiak,ȱPolitykaȱproinwestycjnaȱȱ wȱwojewództwieȱÙódzkim ...147ȱ AndrzejȱJackiewicz,ȱWpÙywȱzmianȱwȱpodatkuȱodȱtowarówȱiȱusÙugȱiȱpodatkuȱdochodowymȱ odȱosóbȱprawnychȱnaȱrozliczeniaȱpodatkoweȱiȱpÙynnoï°ȱfinansowȱfirm...163ȱ DanutaȱJanczewska,ȱZarzdzanieȱmarketingowoȬlogistyczneȱaȱprocesȱ umi¿dzynarodowieniaȱdziaÙalnoïciȱprzedsi¿biorstwȱȬȱMSPȱujecieȱregionalne...183ȱ MagdalenaȱJasiniak,ȱAtrakcyjnoï°ȱinwestycyjnaȱregionuȱÙódzkiegoȱjakoȱmiejscaȱ lokalizacjiȱinwestycjiȱzagranicznych...197ȱ BarbaraȱKamiÚska,ȱKoncepcjaȱklastraȱjakoȱsposóbȱnaȱpopraw¿ȱkonkurencyjnoïciȱ maÙychȱiȱïrednichȱfirm ...213ȱ BognaȱKaĊmierskaȬJóĊwiak,ȱTrendyȱwȱzakresieȱaktywnoïciȱnaȱrynkuȱfuzjiȱ ȱiȱprzej¿°ȱprzedsi¿biorstw...227ȱ WojciechȱKozÙowski,ȱFunkcjonowanieȱmaÙychȱiȱïrednichȱprzedsi¿biorstwȱȱ wȱgospodarceȱregionuȱbrodnickiego ...241ȱ YewgenyiȱKrykavskyi,ȱFromȱtheȱpratcticeȱofȱSpecialȱEconomicȱZonesȱtoȱclusters ...255ȱ
BartÙomiejȱKrzeczewski,ȱJednostkaȱsamorzduȱterytorialnegoȱjakoȱorganȱprowadzcyȱ szpitalȱȬȱporównanieȱiȱocenaȱsytuacjiȱfinansowejȱszpitaliȱpowiatowychȱiȱ wojewódzkichȱwȱregionieȱÙódzkim...271ȱ MariaȱLeszkiewicz,ȱWpÙywȱzarzdzaniaȱfinansamiȱwȱSPZOZȱnaȱwynikȱȱ iȱpÙynnoï°ȱȱfinansow ...285ȱ IgorȱNovakivskii,ȱKsztaÙtowanieȱregionalnejȱsieciȱinformacyjnejȱdlaȱwsparciaȱ strukturalnychȱformȱbiznesu ...301ȱ MaÙgorzataȱOlszewska,ȱFormyȱwsparciaȱwȱobszarzeȱubezpieczeÚȱspoÙecznychȱȱ dlaȱosóbȱrozpoczynajcychȱdziaÙalnoï°ȱgospodarczȱaȱaktywnoï°ȱzawodowaȱȱ wȱpowiecieȱbrodnickim...315ȱ RomanȱPatora,ȱStrategieȱkonkurencyjnoïciȱwȱszkoÙachȱwyČszychȱniepublicznychȱ–ȱ studiumȱprzypadku...331ȱ JarosÙawȱRadacz,ȱInstrumentyȱwspieraniaȱprzedsi¿biorczoïciȱnaȱprzykÙadzieȱȱ miastaȱBrodnicy...345ȱ MonikaȱSobczyk,ȱMikroprzedsi¿biorczoï°ȱwȱPolsceȱnaȱtleȱspowolnieniaȱ gospodarczego...365ȱ HannaȱSzelg,ȱWpÙywȱzmianȱprawaȱpodatkowegoȱiȱinterpretacjiȱprzepisówȱ podatkowychȱnaȱdziaÙalnoï°ȱmaÙychȱiȱïrednichȱpodmiotówȱgospodarczych...387ȱ RukaszȱSuÙkowski,ȱTypologiesȱofȱorganisationalȱcultureȱ–ȱoneȬdimentionalȱview....407ȱ PaweÙȱSydor,ȱMi¿dzyȱDworkinemȱaȱZizkiemȱ–ȱparadygmatȱracjonalnoïciȱ gospodarczejȱnaȱprzykÙadzieȱprzest¿pstwaȱdziaÙaniaȱnaȱszkod¿ȱprzedsi¿biorstwaȱ poprzezȱnaduČycieȱzaufaniaȱ(art.ȱ296ȱkodeksuȱkarnego)ȱȬȱwȱuj¿ciuȱdyskursuȱ prawnokarnegoȱiȱdogmatycznoprawnego...423ȱ JoannaȱTr¿bska,ȱStrukturaȱwydatkówȱiȱprzychodówȱkapitaÙowychȱprzedsi¿biorstwȱ ȱwȱPolsceȱnaȱtleȱUniiȱEuropejskiej ...437ȱ PaweÙȱTrippner,ȱWpÙywȱspowolnieniaȱgospodarczegoȱnaȱpoziomȱdochodówȱ podatkowychȱorazȱsamodzielnoï°ȱdochodowȱnaȱprzykÙadzieȱmiastaȱBrodnica ...453ȱ ZofiaȱWarzyÚskaȬBartczak,ȱFranciszekȱM.ȱWarzyÚski,ȱSystemȱetycznyȱ ȱczÙowiekaȱaȱprzedsi¿biorczoï°...469ȱ AnnaȱWierzbicka,ȱWpÙywȱkryzysuȱnaȱsytuacj¿ȱfinansowȱmikro,ȱmaÙychȱȱ iȱïrednichȱprzedsi¿biorstwȱwȱregionieȱÙódzkim ...481ȱ WojciechȱWojenkowski,ȱMarcinȱDrumiÚski,ȱCzynnikiȱdeterminujceȱkondycj¿ȱ inwestycyjnȱprzedsi¿biorstwȱȱsektorȱMSP...497ȱ MirosÙawȱWypych,ȱPrzedsi¿biorczoï°ȱwȱPolsceȱwȱwarunkachȱspowolnieniaȱ gospodarczego...511ȱ OȱBrodnicy...527ȱ ȱ
PRZEDSI9BIORCZOc*iZARZ'DZANIE
Wydawnictwo SAN ISSN 1733-2486
TomXIV–Zeszyt8cz.1–2013–ss.197–211 ȱ ȱ ȱ Magdalena Jasiniak UniwersytetȱRódzkiȱ ȱ ȱ
Atrakcyjno
Ğü inwestycyjna regionu áódzkiego jako
miejsca lokalizacji inwestycji zagranicznych
The investment attractiveness of the region of Lodz as a location of foreign direct investment
Abstract: The article is an attempt to evaluate the investment
at-tractiveness of the Lodz region as the location of foreign invest-ment as compared to other regions. Both statistics describing the activity of enterprises with foreign capital and the available re-ports, including PAIZ and IBnGR, show that in terms of investment attractiveness the region of Lodz has an average position.
In this paper some different methods of evaluating the regional attractiveness in Poland are compared. As a result a comprehen-sive image of investment attractiveness of the region of Lodz was presented in terms of location of foreign direct investment.
Key words: regional investment attractivenss, foreign
enter-prises’ activity.
1. WstĊp
ȱ Wȱdobieȱglobalizacjiȱekspansjaȱprzedsi¿biorstwȱnaȱrynkiȱzagraniczneȱ
jestȱ zjawiskiemȱ powszechnym.ȱ Celemȱ niniejszegoȱ artykuÙuȱ jestȱ próbaȱ ocenyȱ atrakcyjnoïciȱ inwestycyjnejȱ centralnegoȱ regionuȱ krajuȱȱ regionuȱ Ùódzkiego,ȱ jakoȱ miejscaȱ lokalizacjiȱ inwestycjiȱ zagranicznych.ȱ Wȱ opracoȬ waniuȱ zostanȱ przedstawioneȱ wybraneȱ daneȱ statystyczneȱ GÙównegoȱ Urz¿duȱ Statystycznegoȱ (GUS)ȱ charakteryzujceȱ regionȱ Ùódzki,ȱ wnioskiȱ zȱopracowaÚȱ Instytutuȱ BadaÚȱ nadȱ Gospodarkȱ Rynkowȱ (IBnGR)ȱ orazȱ PolskiejȱAgencjiȱInformacjiȱiȱInwestycjiȱZagranicznychȱwȱzakresieȱatrakȬ cyjnoïciȱinwestycyjnejȱregionu,ȱorazȱwynikiȱbadaniaȱwÙasnegoȱprzeproȬ
wadzonegoȱ wȱ 2011ȱ rokuȱ wïródȱ krajowychȱ iȱ zagranicznychȱ przedsi¿Ȭ biorstwȱregionuȱÙódzkiego.ȱ
ȱ DecyzjaȱoȱrozszerzeniuȱdziaÙalnoïciȱprzedsi¿biorstwaȱoȱnowe,ȱzagraȬ
niczneȱrynkiȱzbytuȱjestȱwypadkowȱwieluȱczynników.ȱWedÙugȱOECDȱdoȱ najistotniejszychȱ naleČȱ czynniki:ȱ polityczneȱ (m.in.ȱ politykiȱ wobecȱ bezȬ poïrednichȱ inwestycjiȱ zagranicznych,ȱ politykiȱ fiskalnej,ȱ politykiȱ konkuȬ rencji,ȱitd.),ȱekonomiczneȱ(m.in.ȱmotywyȱrynkowe,ȱmotywyȱefektywnoȬ ïciowe,ȱ poszukiwanieȱ zasobówȱ itd.),ȱ biznesoweȱ (tj.ȱ szerokoȱ rozumianyȱ klimatȱ inwestycyjny)ȱ [UNCTAD,ȱ 1998,ȱ s.ȱ 91].ȱ J.ȱ Agarwalȱ [1980,ȱ s.ȱ 770]ȱ wymieniaȱnatomiastȱtylkoȱdwieȱgrupyȱczynnikówȱistotnychȱdlaȱlokalizaȬ cjiȱ inwestycjiȱ zagranicznych,ȱ aȱ jestȱ toȱ systemȱ bodĊcówȱ inwestycyjnychȱ stosowanychȱwȱkrajuȱlokatyȱorazȱpodaČȱtaniejȱsiÙyȱroboczej.ȱM.ȱCassonȱ [1990]ȱtakČeȱpodajeȱdwieȱgrupyȱczynników:ȱpodaČoweȱ–ȱobejmujceȱÙaȬ twyȱdost¿pȱdoȱzasobówȱorazȱniČszeȱkosztyȱichȱuzyskaniaȱorazȱpopytoweȱ –ȱwielkoï°ȱrynkuȱiȱperspektywyȱjegoȱrozwoju.ȱNatomiastȱJ.ȱRymarczykȱ [2004,ȱ s.ȱ 41]ȱ dokonujeȱ zbliČonegoȱ podziaÙuȱ czynnikówȱ lokalizacyjnych.ȱ ZaȱnajwaČniejszeȱpodaje:ȱȱ
warunkiȱwpÙywajceȱnaȱtworzenieȱtzw.ȱklimatuȱinwestycyjnego;ȱȱ czynnikiȱkosztowe,ȱobejmujceȱdost¿pȱdoȱczynnikówȱprodukcjiȱorazȱ
ichȱceny;ȱȱȱ
czynnikiȱ rynkowe,ȱ wȱ szczególnoïciȱ charakterystykaȱ rynku,ȱ jegoȱ wielkoï°ȱiȱperspektywyȱrozwoju;ȱȱ
barieryȱhandlowe.ȱȱ
ȱ ZarównoȱIBnGRȱjakȱiȱPAIiIZȱopierajȱswojeȱrankingiȱoȱszerokiȱzespóÙȱ
czynnikówȱdeterminujcychȱlokat¿ȱinwestycji.ȱWynikiȱbadaniaȱwÙasnegoȱ wskazuj,ȱ Čeȱ ocenaȱ niektórychȱ elementówȱ ïrodowiskaȱ inwestycyjnegoȱ danegoȱ kraju,ȱ czyȱ regionuȱ moČeȱ by°ȱ innaȱ wȱ przypadkuȱ zagranicznychȱ przedsi¿biorstwȱwȱrelacjiȱdoȱprzedsi¿biorstwȱkrajowych.ȱ
ȱ
2. Charakterystyka regionu áódzkiego
ȱ Podȱwzgl¿demȱatrakcyjnoïciȱinwestycyjnejȱpoÙoČenieȱregionuȱiȱdost¿pȬ
noï°ȱ transportowaȱ wydajȱ si¿ȱ mie°ȱ istotneȱ znaczenie.ȱ Regionȱ Ùódzkiȱ jestȱ poÙoČonyȱwȱïrodkowejȱcz¿ïciȱPolskiȱiȱstanowiȱwaČnyȱw¿zeÙȱkomunikacyjny.ȱ
AtrakcyjnoĞü inwestycyjna regionu áódzkiego jako miejsca… 199 Regionȱ tenȱ leČyȱ naȱskrzyČowaniuȱ trzechȱ transeuropejskichȱ szlakówȱtransȬ portowych,ȱktóreȱwyznaczajȱkierunkiȱwspóÙpracyȱgospodarczej:ȱ
x AutostradaȱAȬ1:ȱkierunekȱpóÙnocnyȱ(SkandynawiaȱiȱKaliningrad),ȱ x Autostradaȱ A2:ȱ kierunekȱ póÙnocnoȬwschodniȱ (Rosja)ȱ orazȱ kierunekȱ
zachodniȱ(poprzezȱBerlinȱwȱkierunkuȱkrajówȱEuropyȱZachodniej).ȱ ȱ Ródzkieȱ charakteryzujeȱ si¿ȱ stosunkowoȱ duČȱ g¿stoïciȱ drógȱ zarównoȱ
krajowychȱjakȱiȱmi¿dzynarodowych.ȱWedÙugȱdanychȱzaȱ2011,ȱnaȱ100ȱkm2ȱ
przypadaȱ108,5ȱkmȱdrogiȱpublicznejȱoȱtwardejȱnawierzchni,ȱaȱzatemȱwi¿cejȱ niČȱwynosiȱïredniaȱwartoï°ȱdlaȱPolski,ȱtj.ȱ89,7ȱkm,ȱcoȱplasujeȱÙódzkieȱnaȱ4ȱ pozycjiȱwobecȱpozostaÙychȱwojewództw.ȱWȱprzypadkuȱwskaĊnikaȱg¿stoïciȱ drógȱekspresowychȱiȱautostradȱwojewództwoȱÙódzkieȱznajdujeȱsi¿ȱdopieroȱ naȱ 11ȱ pozycji.ȱ Naȱ 100ȱ km2ȱ przypadaȱ jedynieȱ 0,42ȱ kmȱ drógȱ ekspresowychȱ
iȱautostradȱ (ïredniaȱ dlaȱPolskiȱ wynosiȱ 0,58ȱ km).ȱNaȱ terenieȱwojewództwaȱ trwajȱ praceȱ nadȱ konstrukcjȱ szybkiejȱ liniiȱ kolejowejȱ WarszawaȬPoznaÚȬ BerlinȱiȱWarszawaȬWrocÙaw.ȱObecnieȱnaȱ100ȱkm2ȱprzypadaȱ5,8ȱkmȱliniiȱkoleȬ
jowejȱ(ïredniaȱdlaȱPolskiȱ–ȱ6,5ȱkm),ȱcoȱplasujeȱÙódzkieȱnaȱ11ȱpozycjiȱwobecȱ pozostaÙychȱ województwȱ [www.stat.gov.pl].ȱ NaleČyȱ zatemȱ zauwaČy°,ȱ Čeȱ moČliwoïciȱwykorzystaniaȱpotencjaÙuȱregionuȱwynikajceȱzȱjegoȱcentralneȬ goȱ poÙoČeniaȱ iȱ usytuowaniaȱ bliskoȱ transeuropejskichȱ szlakówȱ transportoȬ wychȱnieȱsȱwȱpeÙniȱwykorzystane,ȱcoȱmoČeȱmie°ȱznaczcyȱwpÙywȱwȱocenieȱ atrakcyjnoïciȱwojewództwaȱjakoȱmiejscaȱlokalizacjiȱinwestycji.ȱ
ȱ NaȱobszarzeȱwojewództwaȱÙódzkiegoȱzlokalizowanaȱjestȱRódzkaȱSpecjalȬ
naȱ Strefaȱ Ekonomicznaȱ (RSSE),ȱ pozaȱ pozyskiwaniemȱ iȱ obsÙugȱ przedsi¿Ȭ biorstwȱinwestujcychȱwȱoparciuȱoȱzwolnieniaȱpodatkowe,ȱoferujeȱrównieČȱ poïrednictwoȱwȱobrocieȱnieruchomoïciamiȱpoÙoČonymiȱpozaȱobszaremȱstreȬ fy.ȱRSSEȱoferujeȱinwestoromȱzarównoȱterenyȱniezabudowane,ȱpodȱinwestycjeȱ typuȱgreenfieldȱjakȱrównieČȱgotoweȱdoȱzagospodarowaniaȱbudynkiȱiȱpomieszȬ czeniaȱbiurowe.ȱWȱrankinguȱfDintelligenceȱ„DigitalȱMarketingȱAwardsȱ2012ȱ [http://www.fdiintelligence.com/index.php/Rankings/…]ȱ wïródȱ strefȱ ekonoȬ micznychȱRódzkaȱSpecjalnaȱStrefaȱEkonomicznaȱzajmujeȱ1ȱmiejsceȱwȱEuropieȱ iȱ4ȱnaȱïwiecie1,ȱnatomiastȱwȱrankinguȱ50ȱnajlepszychȱspecjalnychȱStrefȱEkoȬ
nomicznychȱ „Globalȱ Freeȱ Zonesȱ ofȱ theȱ Futureȱ 2012/2013”ȱ
1ȱWȱrankinguȱfDintelligenceȱocenieȱpodlegaÙo,ȱjakȱposzczególneȱmiasta,ȱkraje,ȱregioȬ
nyȱczyȱstrefyȱekonomiczneȱwykorzystujȱmarketing,ȱstrategieȱczyȱinnowacjeȱinternetowe,ȱ abyȱzach¿ci°ȱiȱprzycign°ȱprzyszÙychȱinwestorów.ȱ
[http://www.fdiintelligence.com/Rankings/GlobalȬFreeȬZonesȬofȬtheȬFutureȬ 2012Ȭ13]ȱRSSEȱzajmujeȱ18ȱpozycj¿ȱ(zȱpolskichȱstrefȱwyprzedzaȱjȱjedynieȱKaȬ towickaȱSpecjalnaȱStrefaȱEkonomicznaȱ–ȱnaȱmiejscuȱ11).ȱȱ
ȱ WojewództwoȱÙódzkieȱjestȱnajbardziejȱuprzemysÙowionymȱregionemȱ
wȱ Polsce,ȱ naȱ terenieȱ któregoȱ zlokalizowanyȱ jestȱ najwi¿kszyȱ odsetekȱ przedsi¿biorstwȱ przemysÙowychȱ ogóÙem.ȱ Sekcjaȱ przetwórstwaȱ przemyȬ sÙowegoȱ wȱ regionieȱ jestȱ niestetyȱ zdominowanaȱ przezȱ przemysÙȱ niskiejȱȱ iȱ ïrednioȬniskiejȱ techniki,ȱ coȱ przekÙadaȱ si¿ȱ naȱ wysokȱ pracochÙonnoï°ȱȱ iȱniskieȱnakÙadyȱnaȱdziaÙalnoï°ȱbadawczoȬrozwojowȱwȱregionie.ȱ
ȱ RódĊ,ȱ stolicaȱ województwa,ȱ jestȱ równieČȱ silnymȱ oïrodkiemȱ naukoȬ woȬbadawczym,ȱskupiajcymȱszeregȱinstytucjiȱnaukowychȱiȱszkóÙȱwyČȬ szych,ȱliczcymȱponadȱ100ȱtys.ȱstudentówȱiȱ10ȱtys.ȱpracownikówȱnaukoȬ wych.ȱ Dzi¿kiȱ zasobomȱ B+Rȱ Ùódzkieȱ posiadaȱ zasobyȱ dobrzeȱ wykwalifiȬ kowanychȱpracowników.ȱJestȱtoȱrównieČȱduČyȱpotencjaÙȱbadawczyȱwoȬ jewództwaȱwȱzakresieȱwspóÙpracyȱzȱkrajowymiȱiȱzagranicznymiȱjednostȬ kamiȱȱB+Rȱ[www.stat.gov.pl].ȱȱ
ȱ
3. AtrakcyjnoĞü inwestycyjna regionu áódzkiego w ocenie IBnGR oraz PAIiZ
ȱ Zarównoȱ Instytutȱ BadaÚȱ nadȱ Gospodarkȱ Rynkowȱ jakȱ iȱ Polskaȱ
Agencjaȱ Informacjiȱ iȱ Inwestycjiȱ Zagranicznychȱ prowadzȱ cykliczneȱ baȬ daniaȱ regionówȱ iȱ podregionówȱ Polski,ȱ podȱ wzgl¿demȱ atrakcyjnoïciȱ inȬ westycyjnejȱzarównoȱdlaȱkrajowychȱjakȱiȱzagranicznychȱinwestorów.ȱȱ
ȱ IBnGRȱanalizieȱpoddajeȱkilkadziesitȱzmiennych,ȱ„b¿dcychȱpodstaȬ
wȱ dlaȱ ocenyȱ przestrzennegoȱ zróČnicowaniaȱ poszczególnychȱ korzyïciȱ (czynników)ȱlokalizacji,ȱtakichȱjak:ȱdost¿pnoï°ȱtransportowa,ȱkosztyȱpraȬ cy,ȱ wielkoï°ȱ iȱ jakoï°ȱ zasobówȱ pracy,ȱ chÙonnoï°ȱ rynkuȱ zbytu,ȱ poziomȱ rozwojuȱgospodarczego,ȱpoziomȱbezpieczeÚstwaȱpowszechnego”ȱ[2012,ȱ s.ȱ7].ȱWojewództwoȱÙódzkieȱwȱtejȱklasyfikacjiȱznalazÙoȱsi¿ȱwïródȱregioȬ nówȱoȱponadprzeci¿tnejȱatrakcyjnoïciȱinwestycyjnej.ȱWȱrankinguȱatrakȬ cyjnoïciȱ inwestycyjnejȱ podregionów,ȱ podregionȱ Ùódzkiȱ (miastoȱ RódĊȱ iȱjednostkiȱotaczajce,ȱfunkcjonalnieȱpoÙczoneȱzȱmiastem)ȱwȱzaleČnoïciȱ odȱrodzajuȱdziaÙalnoïciȱinwestoraȱzajmuje:ȱ
AtrakcyjnoĞü inwestycyjna regionu áódzkiego jako miejsca… 201 x wȱprzypadkuȱdziaÙalnoïciȱusÙugowejȱ–ȱ2ȱmiejsce,ȱ
x wȱprzypadkuȱdziaÙalnoïciȱzaawansowanejȱtechnologicznieȱ–ȱ4ȱmiejȬ sceȱ[IBnGR,ȱ2012].ȱ
ȱ WȱrankinguȱwojewództwȱÙódzkieȱzajmujeȱ8ȱmiejsce.ȱWedÙugȱIBnGRȱ
najsilniejszȱ stronȱ województwaȱ sȱ zasobyȱ iȱ kosztyȱ pracyȱ (4ȱ miejsce).ȱ WskaĊnikȱ tenȱ mierzonyȱ jest:ȱ liczbȱ pracujcych,ȱ liczbȱ bezrobotnych,ȱ liczbȱ wolnychȱ miejscȱ pracy,ȱ napÙywemȱ absolwentówȱ szkóÙȱ ïrednichȱȱ iȱ wyČszychȱ iȱ wysokoïciȱ wynagrodzeÚ.ȱ Naȱ przeci¿tnymȱ poziomieȱ oceȬ nionoȱatrakcyjnoï°ȱinwestycyjnaȱwojewództwaȱpodȱwzgl¿dem:ȱ
x dost¿pnoïciȱtransportowejȱ(7ȱmiejsce),ȱtj.ȱpoÙoČenieȱwzgl¿dem:ȱgraniȬ cyȱ zachodniej,ȱ Warszawy,ȱ mi¿dzynarodowychȱ portówȱ lotniczychȱȱ zȱuwzgl¿dnieniemȱichȱrangi,ȱduČychȱportówȱmorskich;ȱ
x infrastrukturyȱspoÙecznejȱ(7ȱmiejsce),ȱtj.ȱliczbaȱiȱaktywnoï°ȱinstytucjiȱ kultury,ȱnasycenieȱinfrastrukturȱhotelowȱiȱgastronomiczn;ȱȱ
x aktywnoïciȱ województwaȱ wobecȱ inwestorówȱ (7ȱ miejsce),ȱ tj.ȱ liczbaȱ ofertȱ inwestycyjnychȱ wȱ bazieȱ PAIiZ,ȱ dziaÙalnoï°ȱ informacyjnoȬ promocyjnaȱ wobecȱ inwestorówȱ weȱ wspóÙpracyȱ zȱ WydziaÙamiȱ ProȬ mocjiȱHandluȱiȱInwestycjiȱAmbasadȱRP;ȱ x infrastrukturyȱgospodarczejȱ(8ȱmiejsce),ȱtj.ȱg¿stoïciȱinstytucjiȱotoczeniaȱ biznesu,ȱobecnoïciȱoïrodkówȱnaukowoȬbadawczych,ȱliczbyȱimprezȱtarȬ gowoȬwystawienniczychȱiȱfunkcjonowaniaȱSSEȱ[IBnGR,ȱ2012].ȱ ȱ Natomiast,ȱpodobnieȱjakȱwȱlatachȱpoprzednichȱnajniČejȱocenionoȱpoȬ ziomȱbezpieczeÚstwaȱpowszechnegoȱ(10ȱmiejsce),ȱtj.ȱpoziomȱiȱstruktur¿ȱ przest¿pczoïciȱ orazȱ poziomȱ wykrywalnoïciȱ przest¿pstw,ȱ aȱ nast¿pnieȱ chÙonnoï°ȱ rynkuȱ zbytuȱ (9ȱ miejsce),ȱ mierzonaȱ wielkoïciȱ rynkuȱ zbytu,ȱ zamoČnoïciȱ gospodarstwȱ domowychȱ iȱ wielkoïciȱ wydatkówȱ inwestyȬ cyjnychȱprzedsi¿biorstw[IBnGR,ȱ2012].ȱȱȱȱ
ȱ Odnoszcȱ si¿ȱ doȱ wynikówȱ przedstawionegoȱ rankinguȱ województwȱ
IBnGRȱnaleČyȱzauwaČy°,ȱČeȱwspomnianeȱwczeïniejȱatutyȱwojewództwaȱ Ùódzkiego,ȱ wȱ szczególnoïciȱ poÙoČenie,ȱ dost¿pnoï°ȱ transportowa,ȱ silnaȱ pozycjaȱRSSEȱczyȱzasobyȱsferyȱB+RȱnaȱtleȱpozostaÙychȱwojewództwȱwyȬ dajȱsi¿ȱby°ȱniewystarczajceȱabyȱÙódzkieȱmogÙoȱznaleĊ°ȱsi¿ȱwȱczoÙówceȱ
ȱȱ Raportȱ „Atrakcyjnoï°ȱ inwestycyjnaȱ regionówȱ 2012”ȱ sporzdzonyȱ naȱ zlecenieȱPAIiZȱprzezȱzespóÙȱdrȱhab.ȱprof.ȱSGHȱH.ȱGodlewskiejȬMajkowskiej,ȱ przedstawiaȱpropozycj¿ȱniecoȱinnychȱwskaĊnikówȱocenyȱatrakcyjnoïciȱinȬ westycyjnejȱ poszczególnychȱ regionówȱ [CARiL,ȱ 2012].ȱ Raportȱ przedstawiaȱ tzw.ȱ potencjalnȱ iȱ rzeczywistȱ atrakcyjnoï°ȱ inwestycyjnȱ poszczególnychȱ regionów,ȱ zarównoȱwȱ odniesieniuȱ doȱ gospodarkiȱ narodowejȱ jakȱ iȱwybraȬ nychȱ sekcji:ȱ przemysÙuȱ przetwórczego,ȱ handluȱ iȱ naprawȱ orazȱ turystykiȱȱ iȱ gastronomii.ȱ Potencjalnaȱ Atrakcyjnoï°ȱ Inwestycyjnaȱ (PAI)ȱ toȱ „zespóÙȱ reȬ gionalnychȱwalorówȱlokalizacyjnych,ȱktóreȱmajȱwpÙywȱnaȱosiganieȱcelówȱ inwestoraȱ(np.ȱwȱpostaciȱksztaÙtowaniaȱsi¿ȱkosztówȱprowadzonejȱdziaÙalnoȬ ïciȱgospodarczej,ȱprzychodówȱzeȱsprzedaČy,ȱrentownoïciȱnettoȱorazȱkonkuȬ rencyjnoïciȱ danejȱ inwestycji)”ȱ [http://www.investmazovia.com/old/pl/ȱ metodyka.html]ȱWskaĊnikȱtenȱjestȱliczonyȱwȱdwóchȱwariantach:ȱ
x PAI1ȱ –ȱ wskaĊnikȱ tenȱ uwzgl¿dniaȱ pi¿°ȱ podstawowychȱ mikroklimaȬ tów:ȱ zasobówȱ pracy,ȱ infrastrukturyȱ technicznej,ȱ spoÙecznej,ȱ rynkuȱ zbytuȱorazȱadministracji.ȱRcznieȱzawieraȱ43ȱzmienneȱdiagnostyczne;ȱ x PAI2ȱ –ȱ wskaĊnikȱ tenȱ opieraȱ si¿ȱ naȱ znacznieȱ szerszymȱ zestawieȱ
zmiennychȱ diagnostycznychȱ (Ùcznieȱ 73ȱ zmienne).ȱ SkÙadaȱ si¿ȱ onȱȱ zȱanalogicznychȱmikroklimatówȱjakȱwskaĊnikȱPAI1,ȱdodatkowoȱuzuȬ peÙnionychȱoȱm.in.ȱmikroklimatȱinnowacyjnoïci,ȱkapitaÙuȱspoÙeczneȬ goȱ orazȱ oȱ mikroklimatyȱ odpowiadajceȱ specyficeȱ okreïlonejȱ sekcjiȱ dziaÙalnoïciȱnp.ȱwalorówȱprzyrodniczych,ȱinfrastrukturyȱhandlu.ȱ
ȱ Natomiastȱ Rzeczywistaȱ Atrakcyjnoï°ȱ Inwestycyjnaȱ (RAI)ȱ toȱ „zdolȬ
noï°ȱregionuȱdoȱwykreowaniaȱsatysfakcjiȱklientaȱ–ȱinwestoraȱiȱwywoÙaȬ niaȱ absorpcjiȱ kapitaÙuȱ finansowegoȱ iȱ rzeczowegoȱ wȱ formieȱ inwestycji.ȱ MoČnaȱjȱmierzy°ȱzaȱpomocȱefektywnoïciȱponiesionychȱnakÙadówȱkapiȬ taÙuȱ finansowego,ȱ rzeczowego,ȱ ludzkiegoȱ iȱ przyrodniczego”ȱ [http://www.investmazovia.com/old/pl/metodyka.html].ȱ
ȱ WedÙugȱ rankinguȱ PAIiZȱ województwoȱ Ùódzkieȱ równieČȱ charakteryȬ
zujeȱsi¿ȱponadprzeci¿tnȱatrakcyjnoïciȱinwestycyjn.ȱDoȱpodstawowychȱ atutówȱwojewództwaȱnaleČ:ȱ x dost¿pnoï°ȱkomunikacyjna;ȱ x duČyȱpotencjaÙȱnaukowoȬbadawczyȱinstytucjiȱsektoraȱB+R;ȱ x zasobyȱrynkuȱpracyȱ–ȱmowaȱtuȱnieȱtylkoȱoȱniskowykwalifikowanych,ȱtaȬ nichȱpracownikach,ȱaleȱrównieČȱpracownikachȱoȱwysokichȱkwalifikacjach;ȱ
AtrakcyjnoĞü inwestycyjna regionu áódzkiego jako miejsca… 203 x atrakcyjneȱ ofertyȱ inwestycyjneȱ dlaȱ inwestorówȱ m.in.ȱ wȱ podstrefachȱ
specjalnychȱstrefȱekonomicznych;ȱ
x surowce:ȱzasobyȱw¿glaȱbrunatnego,ȱdzi¿kiȱktórymȱmoČliweȱjestȱpoȬ zyskanieȱ relatywnieȱ taniejȱ energiiȱ orazȱ wodyȱ termalne,ȱ któreȱ mogȱ by°ȱpodstawȱdoȱrozwojuȱenergiiȱodnawialnejȱwȱregionieȱiȱjegoȱfunkȬ cjiȱuzdrowiskowychȱ[CARiL,ȱ2012].ȱ
ȱ Tabelaȱ 1ȱ przedstawiaȱ zestawienieȱ wskaĊnikówȱ atrakcyjnoïciȱ inweȬ
stycyjnejȱwojewództwaȱÙódzkiego,ȱgdzieȱzaȱrelatywnieȱwysokieȱprzyjmuȬ jeȱsi¿ȱocenyȱAȬC,ȱnatomiastȱzaȱsÙabeȱ–ȱocenyȱDȬF.ȱ
ȱȱȱ
Tabelaȱ1.ȱZestawienieȱwskaĊnikówȱatrakcyjnoïciȱinwestycyjnejȱȱ dlaȱwojewództwaȱÙódzkiegoȱ
Kategoriaȱ WskaĊnikȱ Ocenaȱ
PAI1ȱ Dȱ PAI2ȱ(rozszerzony)ȱ Cȱ Gospodarkaȱnarodowaȱ RAIȱ Bȱ PrzetwórstwoȱprzemysÙoweȱogóÙemȱ PAI1ȱCȱ Cȱ PrzetwórstwoȱprzemysÙoweȱȬȱprzemysÙȱkapiȬ taÙochÙonnyȱ PAI2ȱ(rozszerzony)ȱ Dȱ PrzetwórstwoȱprzemysÙoweȱȬȱprzemysÙȱpraȬ cochÙonnyȱ PAI2ȱ(rozszerzony)ȱ Cȱ PrzetwórstwoȱprzemysÙoweȱogóÙemȱ RAIȱȱ Dȱ PAI1ȱ Dȱ PAI2ȱ(rozszerzony)ȱ Cȱ Handelȱiȱnaprawyȱ RAIȱ Bȱ PAI1ȱ Eȱ PAI2ȱ(rozszerzony)ȱ Eȱ Turystykaȱiȱgastronomiaȱ RAIȱ Aȱ PAI1ȱ Dȱ PAI2ȱ(rozszerzony)ȱ Dȱ DziaÙalnoï°ȱprofesjonalna,ȱnaukowaȱȱ iȱtechnicznaȱ RAIȱ Dȱ
ródÙo:ȱ opracowanieȱ wÙasneȱ naȱ podstawieȱ [Centrumȱ Analizȱ regionalnychȱ iȱ Lokalnych,ȱ H.ȱGodlewskaȬMajkowskaȱiȱin.ȱ2012].ȱ
ȱ Regionȱ uzyskaÙȱ relatywnieȱ wysokieȱ oceny.ȱ Wȱ odniesieniȱ doȱ rzeczyȬ wistejȱ atrakcyjnoïciȱ inwestycyjnejȱ Ùódzkieȱ uzyskaÙoȱ ponadprzeci¿tneȱ ocenyȱwskaĊnikówȱRAIȱdlaȱgospodarkiȱnarodowejȱ(klasaȱB),ȱprzemysÙuȱ przetwórczegoȱ(klasaȱC),ȱhandluȱiȱnaprawȱ(klasaȱB)ȱorazȱturystykiȱiȱgaȬ stronomiiȱ(klasaȱA)ȱ[CARiL,ȱ2012].ȱ
ȱ Trudnoȱporównywa°ȱwynikiȱrankinguȱwykonanegoȱnaȱzlecenieȱPAȬ
IiIZȱ orazȱ rankinguȱ IBnGR,ȱ poniewaČȱ charakteryzujȱ si¿ȱ oneȱ zupeÙnieȱ innȱ metodologi.ȱ Wȱ obuȱ jednakȱ przypadkachȱ mówiȱ si¿ȱ oȱ ponadprzeȬ ci¿tnejȱatrakcyjnoïciȱinwestycyjnejȱwojewództwa.ȱZnajdujeȱtoȱswojeȱodȬ zwierciedlenieȱwȱdecyzjachȱzagranicznychȱinwestorówȱzwizanychȱzȱloȬ katȱkapitaÙuȱwȱposzczególnychȱregionachȱkraju.ȱȱ
ȱ
4. Napáyw kapitaáu zagranicznego w latach 20052010
ȱ WedÙugȱ danychȱ GUSȱ (stanȱ naȱ 31.12.2010)ȱ liczbaȱ przedsi¿biorstwȱȱ
zȱudziaÙemȱkapitaÙuȱzagranicznegoȱwyniosÙaȱwȱPolsceȱ23ȱ078ȱjednostek,ȱȱ zȱczegoȱ4,1%ȱ(tj.ȱ950ȱjednostek)ȱzlokalizowanychȱbyÙoȱnaȱobszarzeȱwojeȬ wództwaȱÙódzkiego.ȱgredniorocznieȱwȱlatachȱ2005–2010ȱliczbaȱinwestoȬ rówȱ zagranicznychȱ wȱ regionieȱ zwi¿kszaÙaȱ si¿ȱ oȱ 4,6%,ȱ aȱ zatemȱ poniČejȱ ïredniejȱ dlaȱ Polskiȱ (tj.ȱ 6,6%).ȱ Wȱ tejȱ kategoriiȱ Ùódzkieȱ zajmujeȱ 8ȱ miejsceȱ wobecȱpozostaÙychȱwojewództwȱ(tabelaȱ2)ȱ[www.stat.gov.pl].ȱ
ȱ NaleČyȱ zaznaczy°,ȱ Čeȱ wȱ analizowanymȱ okresieȱ (tj.ȱ wȱ latachȱ 2005– 2010,ȱ aȱ wi¿cȱ równieČȱ obejmujcychȱ pocztekȱ kryzysuȱ gospodarczego)ȱ województwoȱÙódzkie,ȱjakoȱjedneȱzȱ7ȱwojewództwȱnieȱodnotowaÙoȱujemȬ negoȱtempaȱwzrostuȱliczbyȱprzedsi¿biorstwȱzȱudziaÙemȱkapitaÙuȱzagraȬ nicznego.ȱMoČnaȱzatemȱprzypuszcza°,ȱČeȱregionȱÙódzkiȱbyÙȱwȱtymȱokreȬ sieȱpostrzeganyȱprzezȱzagranicznychȱinwestorówȱjakoȱjednoȱzȱatrakcyjȬ niejszychȱmiejsceȱlokatyȱinwestycji.ȱPozaȱÙódzkimȱpodobneȱzjawiskoȱmoČnaȱ zaobserwowa°ȱwȱwojewództwach:ȱmaÙopolskim,ȱmazowieckim,ȱwielkopolȬ skim,ȱïlskim,ȱkujawskoȬpomorskim,ȱdolnoïlskimȱ(rysunekȱ1).ȱȱ ȱ ȱ
AtrakcyjnoĞü inwestycyjna regionu áódzkiego jako miejsca… 205
Tabelaȱ2.ȱgredniaȱwartoï°ȱtempaȱzmianȱliczbyȱprzedsi¿biorstwȱzȱudziaÙemȱȱ kapitaÙuȱzagranicznegoȱwȱlatachȱ2005–2010ȱ
L.pȱ Województwoȱ grednieȱtempoȱzmianȱliczbyȱȱprzedsi¿biorstwȱ
1ȱ Wielkopolskieȱ 10,0%ȱ 2ȱ glskieȱ 9,6%ȱ 3ȱ Lubelskieȱ 8,7%ȱ 4ȱ gwi¿tokrzyskieȱ 7,3%ȱ 5ȱ Zachodniopomorskieȱ 5,6%ȱ 6ȱ Dolnoïlskieȱ 5,0%ȱ 7ȱ Podlaskieȱ 4,7%ȱ 8ȱ Ródzkieȱ 4,6%ȱ 9ȱ MaÙopolskieȱ 4,4%ȱ 10ȱ KujawskoȬpomorskieȱ 3,9%ȱ 11ȱ Lubuskieȱ 3,7%ȱ 12ȱ Pomorskieȱ 3,4%ȱ 13ȱ Mazowieckieȱ 2,7%ȱ 14ȱ WarmiÚskoȬmazurskieȱ 2,7%ȱ 15ȱ Podkarpackieȱ 2,4%ȱ 16ȱ Opolskieȱ 0,7%ȱ ȱ ródÙo:ȱopracowanieȱwÙasneȱnaȱpodstawieȱdanychȱstatystycznychȱGUS.ȱ ȱ
ȱ Jakȱ wynikaȱ zȱ wykresuȱ naȱ rysunkuȱ 2ȱ najwi¿kszyȱ udziaÙȱ wȱ kapitaleȱ zagranicznymȱ wȱ województwieȱ Ùódzkimȱ majȱ inwestorzyȱ zȱ Holandiiȱ (38,4%ȱkapitaÙuȱzagranicznegoȱogóÙem)ȱiȱNiemiecȱ(20,9%ȱkapitaÙuȱzagraȬ nicznegoȱ ogóÙem),ȱ aȱ nast¿pnieȱ zȱ Luksemburga,ȱ Francjiȱ iȱ Hiszpaniiȱ (odȬ powiednioȱ8,3%,ȱ7,9%ȱiȱ6,3%ȱkapitaÙuȱzagranicznegoȱogóÙem).ȱ
Rysunekȱ1.ȱWzgl¿dnyȱprzyrostȱliczbyȱprzedsi¿biorstwȱzȱudziaÙemȱȱ kapitaÙuȱzagranicznegoȱwedÙugȱwojewództwȱwȱlatachȱ2005–2010ȱȱ (stanȱnaȱ31.12.2010)ȱ ȱ ródÙo:ȱopracowanieȱwÙasneȱnaȱpodstawieȱdanychȱstatystycznychȱGUS.ȱ ȱ ȱ Biorcȱpodȱuwag¿ȱstruktur¿ȱkapitaÙuȱwedÙugȱkrajuȱpochodzeniaȱinweȬ storaȱwȱwojewództwieȱÙódzkimȱnaleČyȱzauwaČy°,ȱČeȱsȱtoȱkrajeȱcharakteryȬ zujceȱsi¿ȱwyČszymȱpoziomemȱrozwojuȱgospodarczegoȱwȱstosunkuȱdoȱPolȬ ski,ȱcoȱmoČnaȱuzna°ȱzaȱzjawiskoȱkorzystneȱzȱpunktuȱwidzeniaȱrozwojuȱgoȬ spodarczegoȱregionuȱÙódzkiego.ȱPowszechnieȱuznajeȱsi¿,ȱČeȱprzyȱzaÙoČeniu,ȱ Čeȱ krajȱ macierzystyȱ przedsi¿biorstwaȱ zagranicznegoȱ jestȱ lepiejȱ rozwini¿tyȱ niČȱkrajȱlokatyȱkapitaÙu,ȱprzedsi¿biorstwaȱzagraniczneȱstanowiȱĊródÙoȱbarȬ dziejȱzaawansowanychȱiȱinnowacyjnychȱtechnologiiȱorazȱrozwizaÚȱorganiȬ zacyjnychȱwȱrelacjiȱdoȱtychȱstosowanychȱwȱkrajuȱlokatyȱkapitaÙu.ȱTransferȱ innowacyjnychȱrozwizaÚȱwȱregionieȱmoČeȱmie°ȱistotnyȱwpÙywȱnaȱrozwójȱ gospodarczyȱ regionuȱ iȱ lokalnychȱ przedsi¿biorstwȱ naȱ skutekȱ m.in.ȱ nawiȬ zywaniaȱkorporacyjnychȱpowizaÚ.ȱ
AtrakcyjnoĞü inwestycyjna regionu áódzkiego jako miejsca… 207 Rysunekȱ2.ȱKapitaÙȱzagranicznyȱwedÙugȱkrajuȱpochodzeniaȱwȱwojewództwieȱȱ Ùódzkimȱ(stanȱ31.12.2011)ȱ ȱ ȱ ródÙo:ȱopracowanieȱwÙasneȱnaȱpodstawieȱdanychȱstatystycznychȱGUS.ȱ ȱ ȱ Biorcȱpodȱuwag¿ȱstruktur¿ȱkapitaÙuȱzagranicznegoȱwedÙugȱkrajuȱpoȬ
chodzeniaȱ kapitaÙuȱ wȱ Polsce,ȱ naleČyȱ zaznaczy°,ȱ Čeȱ wȱ przypadkuȱ udziaÙuȱ zarównoȱholenderskiegoȱjakȱiȱniemieckiegoȱkapitaÙuȱwȱÙódzkimȱichȱudziaÙyȱ wȱkapitaleȱzagranicznymȱogóÙemȱprzekraczajȱïredniȱdlaȱPolskiȱ(tj.ȱHolanȬ dia:ȱ20,3%ȱkapitaÙuȱzagranicznegoȱogóÙemȱdlaȱPolskiȱwobecȱ38,4%ȱkapitaÙuȱ wȱwojewództwieȱÙódzkim,ȱNiemcy:ȱ19,8%ȱkapitaÙuȱzagranicznegoȱogóÙemȱ dlaȱPolskiȱwobecȱ20,9%ȱkapitaÙuȱdlaȱwojewództwaȱÙódzkiego).ȱPrawdopoȬ dobnieȱistotnyȱwpÙywȱnaȱdecyzjeȱlokalizacyjneȱtychȱinwestorówȱmiaÙoȱto,ȱČeȱ województwoȱÙódzkieȱjestȱregionemȱsilnieȱuprzemysÙowionym.ȱ ȱ ZȱdanychȱdotyczcychȱstrukturyȱkapitaÙuȱzagranicznegoȱwedÙugȱkraȬ
juȱ pochodzeniaȱ inwestoraȱ iȱ sekcjiȱ PKDȱ wynika,ȱ Čeȱ zarównoȱ podstawoȬ wymȱ rodzajemȱ dziaÙalnoïciȱ wȱ jakȱ inwestujȱ inwestorzyȱ zȱ Holandiiȱ iȱNiemiecȱjestȱsekcjaȱprzemysÙu.ȱWȱprzypadkuȱHolandiiȱudziaÙȱkapitaÙuȱ zagranicznegoȱ wȱ Polsceȱ wȱ sekcjiȱ przemysÙuȱ wynosiȱ 42,7%,ȱ natomiastȱ wȱprzypadkuȱNiemiecȱ–ȱ48,3%.ȱPrawdopodobnieȱznacznaȱcz¿ï°ȱtegoȱkapitaȬ ÙuȱzostaÙaȱulokowanaȱnaȱterenieȱwojewództwaȱÙódzkiegoȱ[www.stat.gov.pl].ȱȱȱ
ȱ Wïródȱ przedsi¿biorstwȱ zȱ udziaÙemȱ kapitaÙuȱ zagranicznego,ȱ zlokaliȬ zowanychȱnaȱobszarzeȱwojewództwaȱÙódzkiego,ȱ14,5%ȱ(tj.ȱ138ȱjednostek)ȱ stanowiȱ inwestorzy,ȱ którychȱ wartoï°ȱ kapitaÙuȱ zagranicznegoȱ przekraȬ czaȱ1ȱmlnȱzÙ,ȱcoȱstanowiȱ4,0%ȱtegoȱtypuȱprzedsi¿biorstwȱwȱPolsceȱiȱpoȬ zwoliÙoȱumiejscowi°ȱwojewództwoȱnaȱ7ȱpozycjiȱwȱtejȱklasyfikacjiȱ(tabelaȱ 3)ȱ[www.stat.gov.pl].ȱ
ȱ Podȱ wzgl¿demȱ wielkoïciȱ kapitaÙuȱ zagranicznegoȱ zainwestowanegoȱ
naȱ terenieȱ województwa,ȱ Ùódzkieȱ równieČȱ zajmujeȱ 7ȱ pozycj¿ȱ (tabelaȱ 4).ȱ WedÙugȱdanychȱGUS,ȱnaȱkoniecȱ2010ȱrokuȱwȱÙódzkimȱulokowanoȱbliskoȱ 4,4ȱmldȱzÙ,ȱcoȱstanowiȱ2,74%ȱkapitaÙuȱzagranicznegoȱulokowanegoȱwȱPolȬ sceȱwȱtymȱokresieȱ[www.stat.gov.pl].ȱ ȱ Analizujcȱdaneȱzgromadzoneȱwȱtabeliȱ3ȱiȱ4ȱmoČnaȱzauwaČy°,ȱČeȱmoČȬ liweȱjestȱdokonanieȱpewnejȱklasyfikacjiȱwojewództw,ȱzeȱwzgl¿duȱnaȱwarȬ toï°ȱdanegoȱwskaĊnika.ȱWojewództwemȱwyraĊnieȱdominujcymȱjestȱwojeȬ wództwoȱ mazowieckieȱ nast¿pnie,ȱ jakoȱ województwaȱ wiodceȱ moČnaȱ wȱobuȱprzypadkachȱwskaza°:ȱdolnoïlskie,ȱwielkopolskieȱiȱïlskie.ȱKolejnaȱ grupaȱtoȱwojewództwaȱoȱponadprzeci¿tnychȱwartoïciachȱwskaĊnika2.ȱȱ ȱ Tabelaȱ3.ȱLiczbaȱinwestorówȱzagranicznych,ȱktórychȱkapitaÙȱȱ zagranicznyȱprzekraczaȱ1ȱmlnȱzÙȱ(stanȱnaȱ31.12.2010)ȱ Liczbaȱprzedsi¿biorstwȱzagranicznychȱ ȱLp.ȱȱ ȱWojewództwaȱ (jedn.)ȱ (%)ȱ ȱȱ Polskaȱ 3492ȱ 100%ȱ 1ȱ Mazowieckieȱ 1514ȱ 43,4%ȱ 2ȱ Wielkopolskieȱ 327ȱ 9,4%ȱ 3ȱ glskieȱ 313ȱ 9,0%ȱ 4ȱ Dolnoïlskieȱ 307ȱ 8,8%ȱ 5ȱ Pomorskieȱ 171ȱ 4,9%ȱ 6ȱ MaÙopolskieȱ 169ȱ 4,8%ȱ 2ȱZaȱ„ponadprzeci¿tne”ȱmoČnaȱumownieȱprzyj°ȱteȱwojewództwa,ȱdlaȱktórychȱwarȬ toï°ȱdanegoȱwskaĊnikaȱprzekraczaȱarytmetycznȱïredni,ȱobliczonȱdlaȱwszystkichȱjedȬ nostek,ȱpoȱodrzuceniuȱwartoïciȱskrajnieȱdominujcychȱ–ȱ oȱileȱistniej,ȱaȱzatemȱwȱprzyȬ padkuȱdanychȱzawartychȱwȱtabeliȱ3ȱiȱ4,ȱïredniaȱnieȱuwzgl¿dniaȱdanychȱdlaȱwojewództwaȱ mazowieckiegoȱiȱwynosiȱwȱprzypadkuȱtabeliȱ3ȱ–ȱ3,77ȱ%ȱ(tj.ȱ218,25ȱjedn.),ȱaȱwȱprzypadkuȱ tabeliȱ4ȱ–ȱ3,35%ȱ(tj.ȱ9954,2ȱzÙ).ȱȱ
AtrakcyjnoĞü inwestycyjna regionu áódzkiego jako miejsca… 209 7ȱ Ródzkieȱ 138ȱ 4,0%ȱ 8ȱ Zachodniopomorskieȱ 104ȱ 3,0%ȱ 9ȱ Lubuskieȱ 95ȱ 2,7%ȱ 10ȱ KujawskoȬpomorskieȱ 92ȱ 2,6%ȱ 11ȱ Opolskieȱ 67ȱ 1,9%ȱ 12ȱ Podkarpackieȱ 54ȱ 1,5%ȱ 13ȱ Lubelskieȱ 53ȱ 1,5%ȱ 14ȱ gwi¿tokrzyskieȱ 38ȱ 1,1%ȱ 15ȱ WarmiÚskoȬmazurskieȱ 33ȱ 0,9%ȱ 16ȱ Podlaskieȱ 17ȱ 0,5%ȱ ȱ ȱ ródÙo:ȱopracowanieȱwÙasneȱwedÙugȱdanychȱstatystycznychȱGUS.ȱ ȱ Tabelaȱ4.ȱWielkoï°ȱkapitaÙuȱzagranicznegoȱwedÙugȱwojewództwȱ(stanȱnaȱ30.12.2010)ȱ Liczbaȱprzedsi¿biorstwȱzagranicznychȱ Lp.ȱ Województwaȱ (%)ȱ (wȱmlnȱzÙ)ȱ ȱ Polskaȱ 100%ȱ 159267,2ȱ 1ȱ Mazowieckieȱ 49,71%ȱ 79178,1ȱ 2ȱ Dolnoïlskieȱ 9,11%ȱ 14509,9ȱ 3ȱ Wielkopolskieȱ 8,97%ȱ 14284,1ȱ 4ȱ glskieȱ 8,81%ȱ 14025,8ȱ 5ȱ MaÙopolskieȱ 6,55%ȱ 10424,2ȱ 6ȱ Pomorskieȱ 2,88%ȱ 4585,4ȱ 7ȱ Ródzkieȱ 2,74%ȱ 4370,8ȱ 8ȱ Zachodniopomorskieȱ 2,67%ȱ 4253,7ȱ 9ȱ KujawskoȬpomorskieȱ 1,74%ȱ 2771,2ȱ 10ȱ gwi¿tokrzyskieȱ 1,63%ȱ 2589,0ȱ 11ȱ Podkarpackieȱ 1,25%ȱ 1989,4ȱ 12ȱ Lubuskieȱ 1,18%ȱ 1881,4ȱ 13ȱ Opolskieȱ 0,96%ȱ 1525,6ȱ 14ȱ WarmiÚskoȬmazurskie 0,90%ȱ 1431,6ȱ 15ȱ Lubelskieȱ 0,64%ȱ 1024,5ȱ 16ȱ Podlaskieȱ 0,27%ȱ 422,7ȱ ródÙo:ȱopracowanieȱwÙasneȱnaȱpodstawieȱdanychȱGUS.ȱ
ȱ Wȱprzypadkuȱliczbyȱinwestorówȱzagranicznych,ȱktórychȱkapitaÙȱzaȬ granicznyȱprzekraczaȱ1ȱmlnȱzÙȱb¿dȱtoȱwojewództwa:ȱpomorskie,ȱmaÙoȬ polskieȱiȱÙódzkie.ȱBiorcȱpodȱuwag¿ȱwielkoï°ȱzainwestowanegoȱkapitaÙu,ȱ pozaȱ wiodcymiȱ województwamiȱ nieȱ maȱ takich,ȱ któreȱ uzyskiwaÙybyȱ ponadprzeci¿tneȱwartoïciȱwskaĊnika,ȱaczkolwiekȱwojewództwaȱpomorȬ skie,ȱ Ùódzkieȱ iȱ zachodniopomorskieȱ uzyskujȱ wartoïciȱ najbardziejȱ zbliȬ Čoneȱdoȱïredniej.ȱNatomiastȱwȱgrupieȱwojewództwȱznajdujcychȱsi¿ȱnaȱ ostatnimȱmiejscuȱwȱpowyČszychȱklasyfikacjachȱs:ȱ
x wedÙugȱdanychȱzawartychȱwȱtabeliȱ3:ȱwarmiÚskoȬmazurskie,ȱpodlaskie;ȱ x wedÙugȱdanychȱzawartychȱwȱtabeliȱ4:ȱwarmiÚskoȬmazurskie,ȱlubelȬ
skieȱiȱpodlaskie.ȱ
ȱ Takaȱ klasyfikacjaȱ jestȱ oczywiïcieȱ uproszczonȱ ocenȱ atrakcyjnoïciȱ inwestycyjnejȱwojewództwȱpodȱwzgl¿demȱlokatyȱkapitaÙuȱzagraniczneȬ go,ȱ tymȱ niemniejȱ przedstawiaȱ wȱ niecoȱ szerszymȱ stopniuȱ pozycj¿ȱ wojeȬ wództwaȱ Ùódzkiegoȱ wȱ powyČszychȱ rankingach,ȱ odnoszcȱ si¿ȱ nieȱ tylkoȱ doȱzajmowanegoȱmiejscaȱwȱrankinguȱaleȱrównieČȱdoȱwartoïciȱuzyskiwaȬ negoȱwskaĊnika.ȱWȱwynikuȱpowyČszejȱanalizyȱmoČnaȱprzyzna°,ȱČeȱwoȬ jewództwoȱÙódzkieȱznajdujeȱsi¿ȱwȱgrupieȱwojewództwȱoȱponadprzeci¿tȬ nejȱ atrakcyjnoïciȱ inwestycyjnejȱ podȱ wzgl¿demȱ liczbyȱ przedsi¿biorstwȱ zagranicznychȱ(wȱktórychȱkapitaÙȱzagranicznyȱprzekraczaȱ1ȱmlnȱzÙ)ȱorazȱ wielkoïciȱzainwestowanegoȱkapitaÙuȱzagranicznego.ȱ ȱ ȱ 5. Wnioski koĔcowe ȱ Istniejeȱwieleȱkryteriówȱocenyȱatrakcyjnoïciȱinwestycyjnejȱregionów.ȱ ZarównoȱzestawieniaȱdanychȱstatystycznychȱdotyczcychȱregionuȱÙódzȬ kiego,ȱ jakȱ iȱ rankingiȱ IBnGRȱ orazȱ PAIiIZȱ jasnoȱ wskazywaÙy,ȱ Čeȱ regionȱ Ùódzkiȱ charakteryzujeȱ si¿ȱ ponadprzeci¿tnȱ atrakcyjnoïciȱ inwestycyjn,ȱ równieČȱ jakoȱ miejscaȱ lokalizacjiȱ inwestycjiȱ zagranicznych.ȱ Potwierdzajȱ toȱtakČeȱprzedstawioneȱwȱniniejszymȱartykuleȱdaneȱdotyczceȱdziaÙalnoȬ ïciȱ przedsi¿biorstwȱ zagranicznychȱ wȱ polskichȱ regionach.ȱ Pomimoȱ stoȬ sowaniaȱróČnychȱkryteriówȱiȱmetodȱanalizyȱatrakcyjnoïciȱinwestycyjnejȱ regionuȱ wartoȱ zaznaczy°,ȱ Čeȱ wȱ przypadkuȱ województwaȱ Ùódzkiego,ȱ prowadziÙyȱ oneȱ doȱ podobnychȱ wnioskówȱ (np.ȱ wskazujcȱ jakoȱ atutyȱ m.in.ȱcentralneȱpoÙoČenie,ȱdost¿pnoï°ȱkomunikacyjn,ȱatrakcyjnoï°ȱtereȬ nówȱ inwestycyjnychȱ –ȱ RSEE).ȱ Tymȱ niemniejȱ zestawienieȱ kilkuȱ róČnychȱ
AtrakcyjnoĞü inwestycyjna regionu áódzkiego jako miejsca… 211 metodȱocenyȱatrakcyjnoïciȱinwestycyjnejȱregionuȱiȱwynikajcychȱzȱnichȱ wnioskówȱ pozwalaȱ naȱ przedstawienieȱ atrakcyjnoïciȱ inwestycyjnejȱ woȬ jewództwaȱÙódzkiegoȱwȱbardziejȱkompleksowymȱuj¿ciu.ȱ
ȱ
Bibliografia
Agarwalȱ J.ȱ (1980),ȱ Determinantsȱ ofȱ Foreignȱ Directȱ Investmentȱ –ȱ Aȱ Survey,ȱ „WeltȬ wirtschaftlichesȱArchiv”,ȱvol.ȱ116,ȱnrȱ4.ȱ GodlewskaȬMajkowskaȱH,ȱKomorȱA.,ȱZar¿bskiȱP.ȱiȱin.ȱ(20012),ȱAtrakcyjnoï°ȱinwestycyjnaȱregioȬ nówȱ2012,ȱCentrumȱAnalizȱregionalnychȱiȱLokalnych,ȱWojewództwoȱÙódzkie,ȱWarszawa.ȱ NowiskiȱM.ȱ(red.)ȱ(2012),ȱAtrakcyjnoï°ȱinwestycyjnaȱregionówȱiȱpodregionówȱPolski,ȱInstytutȱ BadaÚȱnadȱGospodarkȱRynkow,ȱGdaÚsk.ȱ RymarczykȱJ.ȱ(2004),ȱInternalizacjaȱiȱglobalizacjaȱprzedsi¿biorstwa,ȱPWE,ȱWarszawa.ȱ UNCTAD,ȱWorldȱInvestmentȱReportȱ1998,ȱTrendsȱandȱDeterminants,ȱ(1998),ȱNewȱYorkȱandȱ Geneva.ȱ Bibliografiaȱelektronicznaȱ BangȱDanychȱLokalnychȱGUS,ȱwww.ȱstat.gov.pl,ȱdost¿pȱ20.01.2013.ȱ
Digitalȱ Marketingȱ Awardsȱ 2012ȱ [online],ȱ http://www.fdiintelligence.com/index.php/ȱ Rankings/fDiȬDigitalȬMarketingȬAwardsȬ2012,ȱdost¿pȱ20.01.2013.ȱ
Globalȱ Freeȱ Zonesȱ ofȱ theȱ Futureȱ 2012/2013ȱ [online],ȱ http://www.fdiintelligence.com/ȱ Rankings/GlobalȬFreeȬZonesȬofȬtheȬFutureȬ2012Ȭ13,ȱdost¿pȱ20.01.2013.ȱ http://www.fdiintelligence.com/index.php/Rankings/fDiȬDigitalȬMarketingȬAwardsȬ 2012,ȱdost¿pȱ20.01.2013.ȱ http://www.fdiintelligence.com/Rankings/GlobalȬFreeȬZonesȬofȬtheȬFutureȬ2012Ȭ13,ȱ dost¿pȱ20.01.2013.ȱ http://www.investmazovia.com/old/pl/metodyka.html,ȱdost¿pȱdniaȱ20.01.2013.ȱ ȱ