1 W/58/2020 PBE/88125/595/2020
Gdańsk, dnia 31 lipca 2020 r.
Szanowny Pan Hubert Nowak Prezes
Urzędu Zamówień Publicznych
Szanowny Panie Prezesie,
NSZZ „Solidarność” wraz z Federacją Przedsiębiorców Polskich” w załączeniu przesyłają żółtą kartkę dla EXPO Łódź, dotyczącą zamówienia „Całodobowa ochrona osób i mienia w hali wielofunkcyjnej EXPO-Łódź Sp. z o.o.”.
Partnerzy społeczni, prowadząc akcję udzielania żółtych kartek, chcą pokazać skalę problemu nieuczciwej konkurencji i zaniżania wynagrodzeń pracowników realizujących publiczne kontrakty.
Praktyczna realizacja przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych (Pzp) znacząco odbiega od intencji ustawodawcy. W efekcie publiczne pieniądze nadal kierowane są do firm łamiących prawo przy cichym przyzwoleniu państwa i jego instytucji kontrolnych, które nie reagują w należyty sposób. Zamówienia publiczne często realizowane są kosztem rzeszy nieprawidłowo wynagradzanych pracowników pracujących na umowach „śmieciowych”.
Z całego kraju dochodzą informacje o nieprawidłowościach. Najbardziej rażący jest
fakt, że zamawiający zawierają „wymóg zatrudnienia” określony w art. 29 ustawy Pzp i jednocześnie kalkulują wartość zamówienia w oparciu o stawkę 10-13 zł za godzinę pracy
pracownika! Tymczasem koszt roboczogodziny pracownika zatrudnionego na podstawie umowy o pracę i otrzymującego wynagrodzenie minimalne wynosi w 2020 roku wraz ze składkami pracodawcy ponad 22 zł!
Po wpłynięciu ofert znacząco odbiegających od obowiązujących stawek, które noszą znamiona rażąco niskiej ceny, instytucje publiczne często nie żądają wyjaśnień od wykonawców, bądź też akceptują odpowiedzi nie przedstawiające rzetelnej kalkulacji oferty wykonania zamówienia, a jedynie lakoniczne zapewnienia wykonawcy.
2 Dlatego Federacja Przedsiębiorców Polskich wraz z NSZZ „Solidarność” wznowiły porozumienie dotyczące monitoringu zamówień publicznych. Partnerzy społeczni chcą
nagłaśniać najbardziej rażące przypadki i piętnować zamawiających wybierających oferty z zaniżonymi stawkami za roboczogodzinę. Chcemy w ten sposób wskazać właściwą skalę
zjawiska i spowodować, aby instytucje publiczne przestrzegały obowiązującego prawa i nie zamykały oczu na nieprawidłowości. Nie zgadzamy się na oszczędności kosztem najsłabszej grupy obywateli – pracowników wykonujących proste usługi. Będziemy również obserwować, w jaki sposób pandemia SARS-CoV-2 wpłynie na sytuację na rynku zamówień publicznych.
Poważnym problemem w obszarze zamówień publicznych jest rzeczywista kontrola spełniania wymogu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę. Zamawiający zawierają wymóg zatrudnienia niejako z przymusu i nie traktują go z taką samą uwagą, jak inne elementy umów,
które podlegają kontroli. Praktycznie niespotykane jest zastosowanie przewidzianych w umowie kar za nieprzestrzeganie wymogu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę.
Chcemy zwrócić uwagę wszystkich instytucji zajmujących się przestrzeganiem prawa oraz nadzorujących sektor publiczny, na problem nieskuteczności kontroli w zamówieniach publicznych. Chcemy, aby przy realizacji zamówień finansowanych z pieniędzy podatników, pracownicy byli wynagradzani i zatrudniani w sposób prawidłowy, zgodny z obowiązującym prawem.
Postępując według wcześniej wypracowanych ścieżek, będziemy zgłaszać szczególnie rażące przypadki, prosić o wyjaśnienia samych zamawiających oraz odpowiednie organy założycielskie lub nadzorujące. W ramach akcji wysłana zostanie w każdym przypadku informacja do Urzędu Zamówień Publicznych, Państwowej Inspekcji Pracy, Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, a także Ministerstwa Rozwoju, które jest odpowiedzialne za legislację w obszarze zamówień publicznych. Informacja o udzieleniu takiego zamówienia zostanie przekazana również do mediów ze szczegółowym opisem problemu.
Przeprowadzona w 2016 roku nowelizacja ustawy z 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz.U. 2004 nr 19 poz. 177 z późn. zmianami) dała instytucjom publicznym narzędzie do kreowania odpowiednich postaw na rynku pracy. Wprowadzony obowiązek zawierania przez zamawiających wymogu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę miał przyczynić się do likwidacji patologii na rynku zamówień publicznych związanych z wybieraniem ofert nie pozwalających na prawidłowe zatrudnienie i wynagrodzenie pracowników realizujących publiczne kontrakty.
W poprzedniej edycji akcji udzielania „żółtych kartek zamówień publicznych”
partnerzy skierowali w okresie od lipca 2015r. do sierpnia 2017r. do zamawiających 80
3 monitów. Wśród instytucji, którym zwrócono uwagę na nieprawidłowości, bądź nienależytą troskę o aspekty społeczne, znalazły się między innymi: ZUS, prokuratury i sądy rejonowe, oddziały GDDKiA, uczelnie wyższe i wiele innych instytucji publicznych.
W ramach akcji żółtych kartek partnerzy zwrócili się również do Regionalnych Izb Obrachunkowych z prośbą o włączenie do planu kontroli zamówień publicznych realizowanych przez jednostki samorządu terytorialnego kwestii zawierania wymogu zatrudnienia zawartego w art. 29 ust.3a ustawy Pzp, co spotkało się z pozytywnym odzewem dużej liczby Regionalnych Izb Obrachunkowych.
Apelujemy o zainteresowanie problemem oraz właściwą do uprawnień reakcję organów nadzorujących i kontrolnych.
Henryk Nakonieczny Członek Prezydium
Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”
Marek Kowalski Przewodniczący
Federacja Przedsiębiorców Polskich
1 W/58/2020 PBE/88125/595/2020
Warszawa, 23.07.2020 r.
Szanowna Pani
Anna Adamska-Makowska Prezes
Expo-Łódź Sp. z o.o.
ŻÓŁTA KARTKA dla:
EXPO Łódź
za wybór oferty w postepowaniu o udzielenie zamówienia publicznego pod nazwą:
„
Całodobowa ochrona osób i mienia w hali wielofunkcyjnej EXPO-Łódź Sp. z o.o.”Szanowna Pani Prezes,
W powyższym zamówieniu zamawiający preferował wykonawców zatrudniających jak największą ilość pracowników na podstawie umowy o pracę (zastosowane kryterium pozacenowe), a wybrał ofertę: Agencja Ochrony TRANSFER Sp. z o.o. z siedzibą w Tomaszowie Mazowieckim, ze stawką za 1 roboczogodzinę na poziomie 14,60 zł netto.
Cena wybranej oferty nie pokrywa wszystkich kosztów realizacji umowy. Nie pozwala nawet na pokrycie podstawowych kosztów prawidłowego zatrudnienia pracowników według obecnie obowiązujących przepisów(zestawienie poniżej). Poniższa kalkulacja uwzględnia jedynie podstawowe koszty pracodawcy wynikające z zatrudnienia na podstawie umowy o pracę. Koszty te są jeszcze wyższe, jeśli weźmie się pod uwagę obowiązkowe odpisy na ZFŚS, czy koszty obowiązkowego umundurowania i wyposażenia pracowników. Również wysokość składki wypadkowej może się różnić w zależności od podmiotu świadczącego usługi.
Zwracamy się o przedstawienie przez EXPO Łódź informacji, czy została przeprowadzona kontrola realizacji wymagań zawartych w SIWZ oraz umowie z wykonawcą, zwłaszcza w zakresie wymogu zatrudnienia pracowników na podstawie umowy o pracę.
Żądamy także informacji, czy zamawiający zwracał się do wykonawcy o przedstawienie
2 szczegółowych wyjaśnień dotyczących wybranej oferty oraz czy wyjaśnienia te zostały poddane analizie i kalkulacji pod kątem spełniania wymagań zamawiającego i przestrzegania przez wykonawcę przepisów prawa pracy i ubezpieczeń społecznych.
Nadrzędnym celem, który przyświeca NSZZ Solidarność oraz Federacji Przedsiębiorców Polskich jest piętnowanie niewłaściwych działań zamawiających w zakresie kontroli ofert oraz wykonawców. Zaniedbania zamawiających prowadzą bowiem do pozbawienia pracowników gwarantowanego prawem bezpieczeństwa socjalnego oraz uczciwej płacy. Przestrzeganie prawa przez zamawiających i ich dbałość, aby prawa przestrzegali wykonawcy zamówień publicznych jest niezbędne, aby zapewnić uczciwą konkurencję.
Podstawowy koszt 1 roboczogodziny pracy pracownika ochrony zatrudnionego na umowę o pracę, przy średniej liczbie 168 roboczogodzin w miesiącu to przynajmniej 22,37 zł/h + VAT.
Henryk Nakonieczny Członek Prezydium
Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”
Marek Kowalski Przewodniczący
Federacja Przedsiębiorców Polskich
Do wiadomości:
1. Hanna Zdanowska, Prezydent Miasta Łodzi
2. Artur Szymbara, p.o. Okręgowy Inspektor Pracy w Łodzi 3. Hubert Nowak, Prezes Urzędu Zamówień Publicznych
4. Marlena Maląg – Minister Rodziny, Pracy i Polityki społecznej 5. Jadwiga Emilewicz – Wiceprezes Rady Ministrów, Minister Rozwoju Załączniki:
1. Kalkulacja kosztów pracy
2. Opinia prawna Urzędu Zamówień Publicznych dotycząca art. 29 ust. 3a ustawy PZP
3 Załącznik 1 KALKULACJA KOSZTÓW PRACOWNICZYCH
1. Wynagrodzenie brutto razem → 2 773,33 zł miesięcznie
o Minimalne miesięczne wynagrodzenie brutto od 01.01.2020 roku → 2 600 zł o Dodatek za pracę w porze nocnej (20 %) → 2600/ 168 godz. x 20% x 60 godz. →
173,33 zł
2. Składki ZUS pracodawcy (19,74% od 2 773,33) → 547,46 zł o emerytalna 9,76% → 270,68
o rentowa 6,50% → 180,27 o wypadkowa* 0,93% → 25,79 o fundusz pracy 2,45% → 67,95 o fundusz GŚP 0,10% → 2,77
3. SUMA: wynagrodzenie brutto + składki → 3320,79 zł
4. Wyliczenie świadczenia urlopowego w skali jednego miesiąca → 342,62 zł
o 3320,79 przychód: 21 dni średnio w miesiącu x 26 dni wymiar urlopu pracownika x 12 miesięcy w skali roku
5. Wyliczenie wynagrodzenia chorobowego za 10 dni → 53,18 zł
o 2773,33 przychód → 380,22 składki (13,71% z 2773,33) / 30 dni wg ustawy ZUS
= 79,77 dzienna stawka 100%
o 79,77 x 80% = 63,81 dzienna stawka x 10 dni wynagrodzenia chorobowego / 12 miesięcy w skali roku
6. Podstawowy miesięczny koszt utrzymania pracownika → 3 716,59 zł (przy 168 godzinach miesięcznie)
Suma pozycji 3, 4, i 5
7. Koszt podstawowy 1 roboczogodziny pracy pracownika → 22,12 zł Godziny pracy w 2020 to 2024/12, co daje 168,67 miesięcznie
8. Koszt PPK (miesięczny) → 41,60 zł
Najpóźniej od 12.11.2019r. dla firm z zatrudnieniem od 250 osób, koszt pracodawcy to 1,5% kwoty brutto
9. Koszt pracownika z uwzględnieniem PPK – 22,37 zł.
