Ochrona środowiska. Województwo legnickie 1985 - 1996

15w

Urząd Wojewódzki w Legnicy - Wydział Ochrony Środowiska Urząd Statystyczny w Legnicy

ŚRODOWISKA

WOJEWÓDZTWO LEGNICKIE

1985-1996

i

Urząd Wojewódzki w Legnicy - Wydział Ochrony Środowiska Urząd Statystyczny w Legnicy

WOJEWÓDZTWO LEGNICKIE

1985-1996

ZNAKI UMOWNE

Kreska (-) - oznacza, że zjawisko nie wystąpiło.

Zero (0) - oznacza że zjawisko istniało, jednakże w ilościach mniejszych od liczb,

które mogły być wyrażone uwidocznionymi w tablicy znakami cyfrowymi.

Kropka (.) - oznacza zupełny brak informacji albo brak informacji wiarygodnych.

Znak Znak

(x) - oznacza, że wypełnienie pozycji jest niemożliwe lub niecelowe.

(*) - oznacza, że da#|#stały zmienione w stosunkWp już opublikowanych.

m

Publikację opracował zespół pracowników:

Wydziału Koordynacji Badań i Opracowań Urzędu StÄ|i|^cznegol||:||||j|ni||

diEz Wydzia|| Ochrony 0#000#l0#gdu Wojewódzkiego w Legnic||||j|l||||:l

Przy publikowaniu danych prosimy o podanie źródła.

Druk US Legnica, format A-5 nakład 1000 egz.

PRZEDMOWA

Niniejszo publikacja "Ochrona środowiska. Województwo legnickie 1985 - 1996 " została wydana w związku z powierzeniem Wojewodzie Legnickiemu organizacji Krajowych Obchodów Światowego Dnia Ochrony Środowiska w 1997 roku.

Zgodnie z uchwałą Zgromadzenia Ogólnego Organizacji Narodów Zjednoczonych - podjętą z inicjatywy ówczesnego sekretarza generalnego U Thanta - dzień 5 czerwca od 1969 roku jest w całym świecie obchodzony jako ŚWIATOWY DZIEŃ OCHRONY ŚRODOWISKA.

W latach osiemdziesiq^^i^ó^dMj\m lęgnickie regionów o szczególnie drastycznym stopniu z4egr^^^§f środo^ka przyfĘĘ^^^U^ękwentna realizacja roz­

sądnej polityki ekologicznej ||p||łiła Ępstatnich latacĘĘę tylko wgjĘ&piej mierze ograniczyć uciążliwości wielu źródeł zaniecz^Ę^a środowiska, ale takie doprowadzić do istotnej poprawy warunków środowiskĘĘ^^^^^Ę^^ĘĘ^Ę^^^Ę^iĘ^Ę^mMwłaśnie województwu

legnickieimgĘpkĘiniĘĘcji KnĘsĘfych ObtóĘ^^f^ric^iĘĘ^^im^^hrf^^^rpdowiska przyjiMjemy yt&Ęfyyraz uzna$mjMą nasżyęh dokóńWfw tfd^^^jy§§loceimnia wielu

konkkćmyc/i jfópzynań: organizatorskich; inwestycyjnych, edukacyjnych podjętych i re- pstki gospodarczei?śrocĘĘĘĘfc$titikowo-techni- (^gĘppganĘ^iśjj^^^ĘĘĘi^M^:;,przez społeczno śĘf loktfĘę ^dWf^^ßna rzec popYiĘ0js^i§§i^Ę^wiska na swoim ĘW$k-

:Ęm§deą tęjpub^Ę^est upttkżĘmjńe szcrĘ^mpoznania mieszkańców wojewódzlwĘjegnickiego -

i naturalnego, zmianami jakie ĘffjĘff

zaszły,

istĘĘĘyim ttó^^rożjeniami i przede yfśżyĘjibn zastępem w tej sferze egzystencji Warunkach gruntowej przebudowy gospodarki jakość środowiska naturalnego stanowi jeden z najjfjptniejszych priorytetów. Stąd0§jf^^ęntt^^(0chrony śryktówiska nu isizĘtnoytąćyzezególnie ważne miejsce w

dalszym rozwojiifiĘjmMdżMdi regionu.

Wyrazimy głębokie przekonanie, iż if formacje zawarte w publikacji, zobrazują skalę dokonari w sferze ochrony środowiska w latach 1985 -1996, wskażą na pozytywne zjniany w środowisku naturalnym i ich ztuiczenie dla skvu i zdro\ votnościnn^f^ików^^^^ĘlĘ^^^^zynią się do wzrostu zainteresuj \ r.nia problematyką ochrony środowiska w społeczeństwu!.

:Z

Tadeusz Sałacki Dyrektor

Wydziału Ochrony Środowiska Urzędu Wojewódzkiego

w Legnicy

Stanisław Kubicz Dyrektor

Urzędu Statystycznego w Legnicy

Spis treści:

strona Przedmowa... 3

Spis treści... 4

Wprowadzenie 5

Ważniejsze dane o województwie ... 4...8 Ochrona powierzchni ziemi ... ... 16 Gospodarka wodna i ochrona wód III •"lilii

^•

27 Zanieczyszczenie i ochrona powietrza... ... .. 41

Lasy i ochrona przyrody... 54

Odpady 61

Ekonomiczne aspekty ochrony środowiska...69 Województwo legnickie na tle kraju...77

Anekę fiO

WPROWADZENIE

Województwo legnickie obejmuje obszar4.037 km położony w środkowej części Dolnego 2 Śląska i stanowi 1,3% terytorium Polski.

W Legnickiem zamieszkuje 525 tys. osób, z których 50,9% to kobiety, na 100 mężczyzn przypadają tu 104 kobiety. Ponad 70% ludności to mieszkańcy miast, a wojewódz­

two zaliczane jest do dziesiątki nasilniej zurbanizowanych województw w kraju.

Ludność województwa charakteryzuje się najniższym w kraju odsetkiem ludzi w wieku powyżej 60 lat (12,populacji), co jeśt skutkiem napływĘ0 Jatach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych iiĘĘʧi ludzi do pracy w rozwijającym ŚĘĘĘiĘĘ$le miedziowym. Ponad 60% mieszkańcóWjffĘnickiego to ludzie w wieku produkcyjnym, na 100 osób w wieku produkcyjnym przypada 65 osób w wieku nieprodukcyjnym.

Podstawowe dziedziny gospodarki województwa legnickiego to przemysł oraz rolnictwo.

Ponad 60% powferzchni województwa zajmują użytki rolne, a czwartą część obszaru stano­

wią lasy, w tym duży kompleks leśny - Bory Dolnośląskie.

Legnickie pozostaje pod wpływem klimatu atlantyckiego charakteryzującego się łagod­

nymi zimami. Z budową geologiczną terenu wiążą się bogate złoża surowców mineralnych - rud inĘjdzi, węgla brunatnego, soli, barytu i bazaltu, a także wapieni i piasków.

DMĘfuje tu pP0jĘA.ZMficj^0y zWjrtl&hyciein i przetwórstwem md miedzi zgrupowany w zakładach Kombitietiii Górniczo-Hutniczego Miedzi "Polskxx Wuidi!* S.A., siódmym co do wielkości producencie miedzi i srebra w świecie. Miedź jest najważniejszym towarem ekspor­

towym województwa.

W strukturze gospodarczej województwa ważne miejsce zajmuje również rolnictwo.

Województwo należy do nacieplejszych regionów kraju o najdłuższym 220 - dniowym okresie wegetacji sprzyjającym rozwojowi produkcji roślinnej, dominującej w produkcji globalnej rolnictwa. Na obszarze 250 tys. hektarów uprawia się głównie zboża, rzepak i buraki cukrowe.

Dzięki położeniu na granicy trzech krain geograficznych - Niziny Śląskiej, Przedgórza Sudeckiego i Niziny Śląsko-Łużyckiej nie brak tu pięknych krajobrazów i przyrodniczych osobliwości.

Nizinne wnętrze województwa ograniczają pasma wzgórz od południa Pogórze Kacza- wskie i Wzgórza Dałkowskie położone na krańcu północnym.

Pogórze Kaczawskie zachowało liczne elementy świadczące o wulkanicznym pochodze­

niu. Wiedzie tędy Szlak Wygasłych Wulkanów, położony jest Park Krajobrazowy "Chełmy", a utworzony w części zachodniej rezertiMprzytwfg ma chĘfifiić roślinność występującą na skałach bazaltowych oraz naĘnŚkniejsze w PolsceNbazaltowe g^^prza.

Wzgórza Dałkowskie to ślad dawnej działalmści loĘWSfißdMM. pagórkowata poroś­

nięta lasami mieszanymi zaliczana do J§| żaru chronionego Wäfäbrazu, a fragment tej krainy

Z dominującym zĘpołem $Ękyny ĘĘĘjĘfiĘyą.||k

W dolinie rzeki Szprotowy mieści się rezerwat ornitologiczny Wfawy Przemkówskie"

miejsce lęgowe m. in. bociana czarnego, bielika, brodica

Rośnie tu tysiącletni dąb "Chrobry" o obwodzie blisko 10 m.

llililll przyrody na uwagę załugują liczne zabyt$

architektoniczne, budowle l^ralne, iĘ$ki z czasów księstwa legnickiego, fjmłzczańskie kamieniczki, barokowe pałach;budówt^M^cyś^czne i secesyjne.

WOJEWÓDZTWO LEGNICKIE

Podział administracyjny

Stan w dniu 31 XII1996 r.

gminy

granica województwa

granice gmin

WAŻNIEJSZE DANE

Lp. WYSZCZEGÓLNIENIE

^{1985 1986 1987}

1

WARUNKI D Ludność (stan

w

dniu

31 XII) w

tys...

EMOC

409,6

JRAFI

496,6

C ZNE

502,7

3

miasta:

w tys w %.

wies:

5

w tys w %.

** • w-**;*.«;*;**.*.*;* • »♦* •.•:♦>•<.»;♦* ;• •»'••»

6 Ludność na 1 knT (stan w dniu 31 XII)...

7 Urodzenia żywe na 1000 ludności...

8 Zgony ogółem na 1000 ludności

91 Zgony niemowląt na 1000 urodzeń ży|p|h..

Przyczyny zgonów na 1# tys. ludności:

101 nowotwory złośliwe..

111 choroby układu krążenia

121 choroby układu oddechowego 1

131 choroby układu trawiennego... I 141 choroby zakaźne i pasożytnicze...

151 wady rozwojowe wrodzone...

161 objawy, oznaki i sta§||medokładnie określone...

171 zewnętrzne przyczyny urazów i zatruć...

Zachorowania na niektóre choroby na 100 tys.

ludności:

■>*•»> ••••••••••••••••••••••••

18 19

A * * A A #######

salmonelozyllll

czerw onka ...

*>>> • • • • • • k*¥:

♦ ♦ • * ♦ ... • • • • •

20 zatrucia pokarmowe

21 22

23 24 25

zatrucia związkami chemicznymi z wyjątkiem zatruć pokarmowych

biegunki u dzieci do lat 2...

płonica... ...

nagminne zapalenie przyusznicy świerzb...

261 gruźlica

271 zaburzenia psychiczne i choroby układu nerwowego...

328,8

67,0

161,8 33,0

122

18,6 7,6 16,7 148,0 373,4 33,4

#23,2 8,4

10,0

25,9 80,8

167,5

81,4

1,0

110,7

0,2

161,6 68,5 32,2 232,4

335,8

67,6

160,8 32,4

123 17.1

7,5 16.1 151,9

#7 40,3 20.7

4,3

11,1

26.7

#6

324,7 5,9 116,9 0,4 117,6

0,6

740,4 53,0 39,5 206,8

342,9

68,2

159,8 31,8 125 16,6 7,4 14,6 151,2 377,9

%8 20.9

4,0 10.9 19.9 7#

166,7 2,8

53,0 0,4

102,0 0,2

352,8 61,0 29,8 183,7

8

O WOJEWÓDZTWIE

I 1988 I 1989 I 1990 | 1991 | 1992 1993 | 1994 | 1995

| Lp.

I ZDROWOTNE

505,3 512,0 515,9 518,5 519,5 521,5 522,6 523,6 1

348,7 356,4 361,8 365,1 365,8 368,5 369,5 370,7 2

69,0 69,6 70,1 70,4 70,4 70,7 70,7 70,8 3

156,6 155,6 154,1 153,4 154,0 ^j53,0 153,1 152,9 4

31,0 30,4 29,9 29,6

ä

^{29,6 29,3 29,3 29,2 5}

125 127 128 128 129 129 129 130 6

15,4 14,7 14,3

III

^{13,1 12,5 12,6 11,3 7}

7,4 7,6 8,0 8,4 7,9 8,0 8,0 7,9 8

13,9 15,4

I0#14,I

^{13,6 15,2 12,6 15,4 12,8 9}

166,4!

^{154,9 162,1 168,8 163,5 163,9 164,7 188,5 10}

352,6 391,6 393,2 42%3 403,9 406,2 396,5 382,7 #1

32,6 ! 23,8 26,5 26,1 22,9 25,5 26,2 25,7 12

25,2 21,8 30,8 25,1 24,3 26,6 33,4 29,7 13

5,0 5,5 6,4 6,4 5,4 5,8 7,3 6,3 14

8,7 9,2

8,0

^{5,4 11, 7,9 6,3 5,7 5,3 15}

:

^{26,2 28,1 33,8 26,4 33,9 26,0 28,6 16}

70,9 86,1

0# 90,2

^{93,0 81,9 85,1}

%

^71,7

|F

¹⁷

277,7 190,3 131,2 170,2 158,4

1

^{116,7 0,2 18}

18,7 28,7 37,7 7,3 2,3 4,4 5,0 1,9 19

61,5 66,4 28,2 33,5 27,3 56,4 174,5 148,5 20

0,6 3,9 0,6 3,1 13,8 11,9 11,7 10,3 21

147,3 96,7 74,1 81,1 75,6 49,5 121,7 153,1 22

66,8 27,6 22,4 15,6 6,0 22,0 60,6 23

213,4 373,0 364,0 142,2 143,2 430,5 492,7 102,1 24

76,6 49,6 84,6 194,2 149,8 103,5 55,9 65,8 25

31,4 29,7 33,6 37,7 36,5 45,7 40,4 30,0 26

201,5 192,8 192,5 184,1 198,4 253,2 275,3 249,5 27

9

WAŻNIEJSZE DANE

Lp. | WYSZCZEGÓLNIENIE 1985 |1 1986 1987

WYKORZYSTANIE I OCHRONA ZASOBÓW

1 Powierzchnia ogólna województwa3^ w tys. ha w tym:

21 użytki rolne

3 lasy i zadrzewienia

ody •••••••••••••••«••«••••• ^{• »} ••••••••••• • • » r •*»*♦>■»*■♦•••♦♦

5 użytki kopalne..

4037 4037 4037

251,4 251,1 250,8

6 tereny komunikacyjne...

7 tereny osiedlowe... . 8 nieuży^ii*

91 Użytki rolne i grunty leśne wyłączone z produkcji®*

BBS^Wk... Bi....■... .^{«n ♦>} ****** *'*#;#:#:*;* * ••••••••••••••••••••

10 użytki rolne...

11 grunty leśne! ^{♦ * »:♦ »4} •••••••••••••••••••••••••••

121 Grunty zdewastowane i zdegradowane wymagające rekultywacji i zagospodarowania^*# ha (stan

NMMMiHB...

^• •« ■ •••■>»>• 4 •••••••••••••••••••••

13 Grunty zrekultywowane... • **************

Ńk**yi:4*:*#:M*+:**f:**K+:+**+ •••• **♦>>**>:

14 Grunty zagospodarowane ...

151 Zużycie nawozów sztucznych6* (w czystym składniku) w kg/ha użytków rolnych,..,....

98.8 7.6 0,9 15.9

Ul

2.6

98.9 7,7 0,9 15.9 15,6

2,6

99.0 7.6

0,8

16.0 15,8

2.7 41

36 15

156

122

34

299

Ü!

26

2675 60

2270

#0

2309 75 65 259,6 267,3 269,1

ZASOBY, WYKORZYSTANIE,

16 Pobór wody na potrzeby gospodarki #Wbdowej

w hm3... 139,7 149,9 163,5 na cele:

17 przemysłowe1^ z ujęć własnych... 76,8 84,6 82,6 18 rolnictwa i leśnictwa g)... 21,9 23,3 35,3 19 gospodarki komunalnej11*... 41,0 42,0 45,6

a) Według ewidencji geodezyjnej, b) W trybie przepisów prawnych o ochronie gruntów ro ne w ustawie o ochronie gruntów rolnych i leśnych z dnia 26 marca 1982 r.e) Nie uwzględnio nych. g) Pobór wody do nawadniania w rolnictwie i leśnictwie oraz uzupełniania stawów ry

10

O WOJEWÓDZTWIE

1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 Lp.

POWIERZCHNI ZIEMI I GLEBY

4037 4037 4037 4037 4037 4037 4037 4037 1

250,4 249,7 249,2 248,6 248,3 247,9 247,8 247,6 2

99,0 99,1 99,2 99,7 99,7 100,2 100,2 100,2 3

7 7 7 7 7 8 7 8 8 0 8 0 8 0 8 0 4

0,8

' > •

0.8

' » Y

liiilB8

u 9 VAX; W) W

0,8 I^{ł 0,8} 0,8 5

15,9 IM 16,1 16,1 16,1 16,2 16,2 16,3 6

16,3 '

16 4

^{16»6 16,8 17,0 111117,5 18,0 18,1 7}

2,7 2,8 ■ 2,8 J 2,7 mm, 2,7 8

166 IllllpP^g

# 206 256 llillliip

Wm 50 9

189 156

//Xvl'IvlvX^vJ'XwXvIv/Xv!

713 55 195 ilil 87 40 10

54 10 4 10 89 64 9 ₁₁

- 2331 2409 2317 1989 1979 1951 1929 1904 12

22 27 43 307 17 5 18 30 13

45 _BP# U 19 §| 30 14

251,8 278,5 248,3 j#0,9 78,9 ¹ 89,9 84,2 86,6 15

ZANIE czyś:ŁCZEbIIE I OCHR ONA VVÓD

158,4 151,3 145,3 143,1 138,7 138,4 131,5 123,3 16

75,1 68,5 66,3 64,7 60,3 59,4 62,9 57,0 17

36,2 34,8 35,0 35,8 36,9 36,0 35,1 36,9 18

47,1 47,9 44,0 42,5 41,5 43,0 33,5 29,4 19

Inych i leśnych, c) Publiczne i prywatne, d) Zaewidencjonowane w oparciu o kryteria określo­

no gruntów państwowych i społecznych nie stanowiących gospodarstw rolnych./) Z ujęćwlas- bnych. h) Pobór wody na ujęciach przed wtłoczeniem do sieci.

11

WAŻNIEJSZE DANE

Lp. | WYSZCZEGÓLNIENIE I 1985 I 1986 1987

ZASOBY, WYKORZYSTANIE, 1 Miasta^...*... 11 11 11 2 wyposażone w sieć kanalizacyjną... 11 11 11 3 obsługiwane przez oczyszczalnie ścieków: ... _{8 8 8} 4 mechaniczne... _{2 3 3} 5 mechaniczno-biologiczne... ₆ 5 5 6 Ścieki przemysłowe i komunalne odprowadzone do

wod powierzchniowych w hm3... _{97,7 107,2} 110,0 wody chłodnicze (umownie czyste) odprowadzone

7 bezpośrednio z zakładów przemysłowych... _0,0 0,1 0,0 8 ścieki wymagające oczyszczania ... _97,6 —J£7,l 110,0 9 oczyszczane... _{68,6 105,8}

23,2

108.8 10 w tym biologicznie... $... _{27,3 22,9} 11 oczyszcZcint ... . _29,0

11

^1,2

. Z A N I 111:1 Y S'lllililN 11

12 Zakłady^ uciążliwe dla powietrza... 28 33 24 w tym wyposażone w urządzenia do redukcji

zanieczyszczeń:

13 pyłowych 26 28 ²²

14 "gazowych... ₆ i P ⁴ 15 Emisja zanieczyszczeń do powietrza w tys. ton... 302,4 278,7 16 pylOWy Cl*l ... . ••#••• 22,6 18,1 17,1 17 gazowych... 290,6 284,3 261,6

Zanieczyszczenia zatrzymane w urządzeniach do redukcji zanieczyszczeń w tys. ton:

18 pyłowe... 303,8 328,3 305,5 19 gazowe... 316,3 242,6 321,9

Stopień redukcji wytwarzanych zanieczyszczeń w %:

20 pyłowych... 93,1 94,8 94,7

21 gazowych... 52,1 46,0 55,2 a) Stan w dniu 31 XII. b) Zakłady emitujące pyły, gazy lub równocześnie pyły i gazy.

12

i

O WOJEWÓDZTWIE

1988 1989 1990 1991 | 1992 | 1993 | 1994 1995 Lp.

ZANIECZYSZCZENIE I OCHRONA WÓD (dok.)

11 11 11 11 11 11 11 11 1

11 11 11 11 11 11 11 11 2

8 8 8 8 8 9 ^{10 10} 3

3 2 2 2 2 2 2 2 4

5 ^{6 6 6 6 8 8} 5

105,5 104,3

# • •

78,5 72,2 61,2 §§|§|. 60,0 56,5 ⁶

0,1

• • •

0,1 0,1 0,1 0,1 0,4 0,2 0,1 7

105,4 .^)4,2 97,5 78,4 72,1 60,8 59,9 ⁸

104,2 103,1 96,4 77,4 60,0 58,4 54,8 9

25,3 36,4 33,6 31,1 28,6 23,0 19,1 17,6 ko

1,2 11 11 ^{1,0 0,9 0,8 1,5} 11 u

l|(l c *i ■HU SilllA 30

• • • •••• • • • • • • •••••••••••••

30 31 31 31 30 29 28 12

^ 28 28 28 28 2% 28 27 13

'? 5 5 i 5 5 Ni 5 5 #5 14

275,1 208,1 199,9 96,6 81,0 60,8 50,5 36,5 15

17,1 14,8 13,0 9,0 7,7 k 5,6 4,5 4,2 16

258,0 193,3 186,9 87,6 73,3 55,2 46,0 32,3 17

297,7 327,7 278,9 260,1 239,4 230,6 222,3 246,1 18

367,0 379,7 363,7 465,9 518,8 533,8 560,6 565,5 19

94,6 95,7 95,5 96,7 96,9 97,6 98,0 98,3 20

58,7 66,2 66,1 84,2 87,6 90,7 92,6 94,8 21

13

WAŻNIEJSZE DANE

Lp. WYSZCZEGÓLNIENIE 1985 I 1986 1987

ODPADY PRZEMYSŁOWE

i iiii

1 Odpady przemysłowe uciążliwe dla środowiska

nagromadzone na terenach zakładów^ w tys. ton.... 261475 282874 300841 2 wytworzone w ciągu roku ... 27770 27727 28033 3 wykorzystane gospodarczo... 6151 7677 8045 4 w tym na cele nieprzemysłowe^... ^• 154,0 189,8 5 unieszkodliwione ... ... 5,1 ^{• •} 6 składowane^... ... 21614 20049 19989

7

w tym:

na wysypiskach zakładowych... 336,2 377,7 8 na wysypiskach komunalnych... _3,7 10,2 9 Powierzchnia terenów składowania cppalÓw w |||||| 2267 2116 2036 10 niezrekultywowana (stan w końcu roku)... 2134 •"•VV*V.V»V.V.V.V.V*V»V(V*V**|1996 #006 11 zrekultywowana w ciągu roku... L... 132,5 120,3 %0

EKONOMICZNE ASPEKTY OCHRONY

'•vXvMvivX•

Nakłady inwestycyjne (ceny bieżące) w tys. zł:

na ochronę środowiska Ilillllllll... 152 243

100#

#3 na gospodarkę wodnej... ... ... ... ... 298 380 6#

14 Wykorzystanie Wojewódzkiego Funduszu Ochrony

Środowiska i Gospodarki Wodnej w tys. zł... 68 182 281 W'

15

w tym:

budowa, rozbudowa i modernizacja oczyszczalni

ścieków... * «>. «X ► ♦... 8

9 • • •

37 81

16 budowa, rozbudowa i modernizacja wysypisk

i składowisk odpadów... ... ... ^ 0,7 7 12 17 budowa, rozbudowa i modernizacja instalacji

i urządzeń odpylających oraz do redukcji zanieczyszczeń gazowych i modernizacja

źródeł emisji... ^# 18,4 77,8 18 urządzanie i utrzymanie parków wiejskich,

krajobrazowych, zadrzewienia i zalesienia... ^# 1,7 1,2 19 regulacja rzek i potoków... ^#

a) Stan w dniu 31 XII. b) Do niwelacji terenu, wypełniania wyrobisk pokopalnianych oraz w stawach osadowych własnych i obcych.

14

O WOJEWÓDZTWIE

1

1988

1

1989 | 1990

1

1991

1

1992 | 1993 | 1994 1995

1 Lp.

I KOM UN AL NE

319447 337126 355516 371826 387692 406294 424201 442755 1

28552 25115 22890 22561 22739 25627 25300 25745 2

7706 7236 6344 6204 6413 7044 7053 7174 3

465,6 717,3 533,1 558,5 743,4 1213,2 1261,7 3668,9 4

•

A4 ^{6,0 1,6 7,8 5}

20847 17879 16546 ##341 16324 18577 18245 18563 6

384,6 367,7 414,3 532,3 123,3 65,5 215,8

w.'wX’X'X'/Ä

209,2 7

12,7 11,0 13,3 11,1 6,4 2,3 11,0 11,3 8

2123 2253

illllill #

2150 2333 232# 9

2112 2108 2205

^ipr

2150 ^"#26 2325 2307 10

10,6 4,5 48,4 28,5 # 0,3 6,7 3,0 11

ŚROD<> W IS K A I G OSPOI) ARKI W OD I<EJ

769

• • 00 999909900 0 0 09* * m 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

1839 19152 35624 62990 72610 73618 117214 ||

1095 1749 7830 13223 17790 23104 25237 18451 13

281 273 653 11380

•

23296 8098 22604 24727 14

125 146 183 ..#781 8437

k

3533 8326 8733 15

66 174 148 1918 2330 10 1223 1734 16

51,4 56,5 43,7 633 4014,3 1318 2176 8303 17

2,1 4,0 11,0 5,0 64,8 330,1 27,3 96,7 18

10,3 49 1254 1224 269 890 1011 19

w budownictwie i robotach inżynieryjno-drogowych, c) Na wysypiskach, składowiskach

15

OCHRONA POWIERZCHNI ZIEMI

Województwo legnickie posiada 248 tys. ha użytków rolnych. Według danych z 1995 r. użytki rolne zajmowały 61,3% ogólnej powierzchni (w tym grunty orne 49,5%), lasy i zadrzewienia 24,8%, a obszary zurbanizowane i komunikacyjne 8,5%. W województwie przeważają gleby klasy I - IV, które obejmują około 78,0%

ogólnej powierzchni gruntów. Współczynnik bonitacji gleb wynosi 1,09.

W latach 1985 - 1995 wyłączono z produkcji rolniczej 3.741 ha, co spowodowało zmniejszenie ogólnej powierzchni u||jków rd|||ch o 1 ,||§f Ubytkowi użytków rolnych towarzyszył wzrost powierzchni terenów zielonych dl|7 % oraz lasów i zadrzewień

Na koniec 1995 r. 588 km2||||||ów Sinych i leśnych j

²

agro|gnych było erozją wodną oraz 124,8 tys. ha gleb użytEó#&y#Tolnic#|ero200|0#trzną.

Grunty zdewastowane i zdegradowane wymagające SEultywacji i zagospodaro­

wania zajmowały prawie 2 tys. ha. W latach 1985-1995 łączrie zrek##ywora­

no Bili oraz zagospodarowano na cele rolnicze i lelne 28| ha.

16

OCHRONA POWIERZCHNI ZIEMI

TABL.l. POWIERZCHNIA WOJEWÓDZTWA WEDŁUG KIERUNKÓW WYKORZYSTANIA3'

Stan w końcu roku

WYSZCZEGÓLNIENIE 1985 1990 1993 1994 1995

OGÓŁEM...

w tysiąc, 403,7

ach hektaró\

403,7 V

403,7 403,7 403,7

w tym:

U żytki roi nc... 25 y ^ 249,2; gg#a47,9 247,8 247,6

grunty ome... . . . ..s: 198,4 199,6 199,8

sady 1,6 1.4 1,3 k 1,3 1,2

użytki zielone J... 51,0 49,4 ^g:.47^: 47,0 46,6

Lasy jJHHNWB • lilii: 98# ... 99,# 100,2 100,2 100,2

Wody ⁱ ^ ♦ - ♦» 7.6 7,8 8,0 8,0 8,0

Użytki kopalne... 0,9 0,8 "1 i 0,8 0,8

T^||||;||mu||||||||fc— UJ 15,9 16,1 16,2 1# #3

drogi ... 14,1 14.4 14,5 14,6 koleje i

inne... .

_{P 0'^--} 1,7 1,7 F" 1,7

Tereny osiedlowe... 15,5 16# 17,5 18,0 18,1

zabudowane... .j 13^ 14,1 15.4 15,8 15,9

nie zabudowane... I,P 0,8 0,8 0,8

zieleń ..:... 0,9 1,4 1,4 1,4 1,4

Nieużytki... 2,6 2,8 2,7 2,7 2,7

Tereny różne... 10,2 10,3 9,6 9,1 9,1 a) Według ewidencji geodezyjnej.

Źródło: dane Ministerstwa Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa.

17

Struktura użytkowania gruntów w województwie w 1995 r.

tereny komunikacyjne

4,0%

tereny osiedlowe

4,5% ^pozostałe 3,4%

lasy i zadrzewienia

24,8%

użytki roiiie

■ii,3%

Grunty rolne wyłączone z produkcji rolniczej w 1995 r. według klas bonitacji

V, VI, VIZ

5%

I-III

80%

OCHRONA POWIERZCHNI ZIEMI

TABL.2. GRUNTY WYŁĄCZONE Z PRODUKCJI ROLNICZEJ I LEŚNEJ

WYSZCZEGÓLNIENIE 1985 1990 1993 1994 1995

Grunty rolne i leśne wyłączone

z produkcji rolniczejä...

w hektarai 41

ch

719,0 256,3

%

150,8 50

w tym:

użytki rolne wg klas bonitacyjnych 36 712,8 166,7 86,9 40

I-III ... 12 353,0 76,9 48,6 32

IV... 9 50,9 20,3 6

V, VI, VIZ... ... 15 137,7 #M8,9 18,0 2 1 b)

••••••••• ♦•♦••••• 5 6,2 "89,3 63,5 9

Grunty rolne i leśne ||i||i||||:||||

z produkcji wg kieÄiWlS^iplÄi

ma... 41 719,0 gż56,3 150,8 50

zbiorniki i urządzenia wodne--- ## % i ^— 0,1

użytki kopalne... : 6 12,0 2,8 9,7 8 illesienia i zadrzeÜtlnia... li ^ W i 635,1

JNfli komunikacyjne...|| #, 4 12,2 0,7 0,5 ^—

12 8,8 17,4 9

12,3

#

⁵

rożne ... .. ... m 14 36,5 172,0 121,7 28 w odsetkach

Grunty rolne i leśne wyłączone z plldukcji rolniczejä)

w tym:

użytki roW:!:#§i00|0m#byjnych| 100,0 10# |%40Ó,0 100,0

' I-III... ... 11 49,5 46,1 55,9 80,0 IV...j# 25,0 31,2 30,5 23,4 15,0 V, VI, VIZ...

:::illll!

^{41,7 19,3 23,4 20,7 5,0}

Grunty rolne i leśne wyłączone z pro­

dukcji wg kierunków wyłączenia 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0

zbiorniki i urządzenia wodne .... 0,3 0,1

użytki kopalne... 14,6 1,7 1,1 6,4 16,0 zalesienia i zadrzewienia... 2,4 88,3

tereny komunikacyjne... 9,8 1,7 0,3 0,3

tereny osiedlowe... 29,3 1,2 28,5 11,6 18,0 tereny przemysłowe... 9,9 1,7 3,0 0,9 10,0 różne ... 34,1 5,1 67,1 80,7 56,0 a) W trybie przepisów prawnych o ochronie gruntów rolnych i leśnych b) Publiczne i prywatne.

19

OCHRONA POWIERZCHNI ZIEMI

TABL.3. GRUNTY WYMAGAJĄCE REKULTYWACJI I ZAGOSPODAROWANIA

WYSZCZEGÓLNIENIE 1985 1990 1993 1994 1995

%

w ha

Grunty zdewastowane i zdegradowane3^ 2675 2317 1951 1929 1904

Grunty zrekultywowane (w ciągu roku) 60 43 5 18 30

w tym przeznaczone na cele:

rolnicze... ... 5 2 2 30

leśne___ jj • .111.. •♦ «1:1 40 41 5 7

Grunty zagospodarowane (w ciągu roku⁾⁴...

•XvIvX'XvXvXvIvXv.v.v.v.

... 5 42 30

w tym przeznaczone na cele:

rolnicze... ... i _{WliĘĘĘĘĘk} 30

leśne ... 5 9 5

a) Zaewidencjonowane w oparciu o kryteĘĘMreślone w ustawie o ochronie gruntów rolnych i le&ych Z dnia 26 marca 1982 r. (Dz.U. Nr 11, poz.79)

TABL.4. GRUNTY WYMAGAJĄCE REKULTYWACJI

WEDŁUG MIAST I GMIN W 1995 11!

WYSZCZEGÓLNIENIE

■4

Grunty wymagające rekultywacji Grunty w ciągu roku ogółem zdewa­

stowane

■

zdeg||r.

dowane

zrekultywowane

ogółem w tym na cele rolnicze leśne

--- - - - *

w ha

OGÓŁEM... 1903,8 1478,2 425,7 30,3 30,3 Miasta razem... 290,1 50,3 239,8

Legnica... 245,0 33,2 211,8 Jawor... 29,6 1,6 28,0 Lubin... 6,0 6,0

Złotoryja... 9,5 9,5

20

OCHRONA POWIERZCHNI ZIEMI

TABL.4. GRUNTY WYMAGAJĄCE REKULTYWACJI

WEDŁUG MIAST I GMIN W 1995 R. (dok.)

Grunty wymagające rekultywacji Grunty w ciągu roku

WYSZCZEGÓLNIENIE zdewa­

stowane

zdegra­

dowane

zrekultywowane ogółem

ogółem w tym na cele rolnicze leśne w ha

Gminy razem... ##27,9 185.9 l|lJ0,3 30,3

Chocianów'*- ... 9,9

Chojnów... , ... 91.4 91,4 : ^*

Gaworzyce... ... .. 5,5 5,5 ^- Głogów... 12,9 12,9

Grębocice... 43,8 43,8

GromadfelU... 6,6 6,6 Kotla ... .. 27,6 'l::27,6

##I,6 %0L6 lilililii

IC.mnce ^{♦. > a}; *... *. 111,4 li, iii,4 30,3 30,3 XyXyX*XyXvXv!yX;Xy«7

Legnickie Pole... 15,0 15,0

• •••• ••••• •••••• # ^.

* * '»VtV/fViVtV/fV.V/.'t’i'.'iVil '•ivXvXvv.vXTi!;!;!;]

Lubin... 340,9 340,9 V»%Vi,**iVi\ iViVViVi- Męcinka.,... ||g#,8 105,8

Miłkowice... 37,4 37,4

Mściwojó#... .. III!. ^yXwXv!

Paszowice... .. ^mmmm.

Pęcław...

Pielgrzymka... #1,81 41,8

• • • * t

-

-

w

Pol ko wi 69,1

36^

69 1

1 UlKUVV JL VV/ •••••••••••

Prochowice4}...

mm

36,0

Przemkówa)... 47,5 9,3 38,2 Radwanice... w## 4,8 4,8

Rudna... #9,6 #12,1 7.5 Ruja ... ... ... 11,9 11,9 ^— Ścinawad)... 12,1 12,1 Udanin... 23,3 23,3

Warta Bolesławiecka^.... 131,4 9,0 122,4 Wądroże Wielkie... 20,2 20,2

Zagrodno... 17,8 17,8 Złotoryja... 195,8 195,8

Żukowice... 11,7 6,1 5,7 a) Łącznie z miastami.

21

Grunty wymagaj ące rekultywacji

Kotla

Żukowice

Pęctaw Gaworzyce

Jerzmanowa [Gręboclcej Radwanice

Przemków

Polkowice

Rudna

Śetndwa Chocianów

Lubin

1 Gromadka 1

Chojnów

Kunice

Prochowice Miłkowic

Warta

Bolesławiecka

LEGNICA

[Zagrodno)

Złotoryja Legnickie

Wgdroźe Wielkie

Jawor

Udanin Mściwojów

I Gaszowice!

iSi

/

_ •, • z

|ii|

i *

Procent powierzchni zdegradowanej do powierzchni ogółem gminy

powyżej 1,0%

od 0,4% do 0,99%

od 0,10% do 0,39%

poniżej 0,10%

OCHRONA POWIERZCHNI ZIEMI

TABL.5. POWIERZCHNIA ZMELIOROWANYCH UŻYTKÓW ROLNYCH Stan w dniu 31 XII

WYSZCZEGÓLNIENIE 1985 1990 1993 1994 1995

w tys. ha ^•

Ogółem ... 107,7 99,6 99,1 98,8 96,7 w % ogólnej powierzchni

użytków rolnych... 42,8 40,0 40,1 40,0 39,0

Grunty orne... 81,3 73,9 73,5 73,3 71,4 w tym:

zdrenowane .. * *... ... 4Ü 44,6 44,8 44,8 45,1 nawadniane... 2,0 1,7

||

^1,7

Łąki i pastwiska ... .. 26,0 25,6 25,6 25,6 25,3 w tym:

zdrenowane ... ... 3,1 3,5 3,6 3,6 3,9 nawadniane ... 4,1 3,7 3,0 2,9 2,3 Źródło: dane Ministerstwa Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej.

23

OCHRONA POWIERZCHNI ZIEMI

TABL.6. ZAGROŻENIA GRUNTÓW EROZJĄ

WYSZCZEGÓLNIENIE 1990 1994 1995

Zagrożenie potencjalne gleb użytkowanych rolniczo erozją wietrzną:

powierzchnia zagrożona

w tys. ha... 124,8 124,8 124,8

w % powierzchni ogólnej wojgództwa |j... 30,9 30,9

według stopnia zagrożenia w tys. ha

słaba... ...8i8!8l8!8!l!!!lS™!!l 54,4 54,4 54,4

średnia... 70,4 70,4

• ... ^*:• ••.•••« 1

w % powierzchni ogólnej województwa

lliilli;.

słaba ... 1 13,5 13,5 13,5

<rer1nin 1 17,4 17.4

silna...

Zagrożenia gruntów rolnych i leśnych ||bzją wodną:

po wierze hnia zagrożona

km ... ... I 588,2 588,2

w % powierzchni ogólnej województwa... ^14.5 *I|P 14,5 14,5 według stopnia zagrożenia w km

słaba ... • ... I #399,3 399,3 399,3

ŚKdnia... T... 160,7 160,7 160,7

silna... 28,2 28,2 28,2 w % powierzchni ogólnej województwa

słaba... 9,9 9,9 9,9 średnia... 3,9 3,9 3,9 silna... 0,7

X

Źródło: dane Instytutu Uprawy, Nawożenia i Gleboznawstwa.

0,7 1 0,7

24

OCHRONA POWIERZCHNI ZIEMI

TABL.7. GRUNTY WYŁĄCZONE Z PRODUKCJI WEDŁUG

MIAST I GMIN W 1995 R.

WYSZCZEGÓLNIENIE

Ogółem

Użytki rolne

Inne grunty

rolne

Stawy rybne i inne

Lasy i razem o

klasy bonitacji I-III IV

V, VI;

VIZ w ha

OGÓŁEM... 49,7 39,7 31,6 II 2,0 1,1 8,9

Miasta razem... .. 16,1 15,7 15,2 0,5 ^- 0,4

Legnica... ... 0,7 0,7 11 0,7 0

Głogów II 1| ^—

Jawor... 0 0 0

ł ub%n ^{••••♦•} 10,7 10,7 10,7

Złotoryja... 1,6 li 0,7 0,5 - 0,4 |

Gminy razem |... 33,6 24,0 16,4 5,6 2,0 6,7 8,9 Gaworzyce... 0,1 11 0,1

... III 1,3 1,3 1,3

k • • • • •••••••*•••••••• •

Jerzmanowa...

L ^s~\ ł 1 ^A

0,8 0,8

A 0

0,8

• • • • •

-

r# ••*••••*»•• • • #•••*••

ixotia... .. ^{U, Z ■Wź+fcz} , ,.v. , . i'i .'/A . A

•:yvxjxfjy.y':jx:i*:;:v 4,4

Krotoszyce... Z'TTT ? .'W.' 7,0 7,0 7,0 0

Kunice... 6,7 6.0 3,1 2,9 0,7 Legnickie Pole... 0,3 0,3 0,3

Lubin... 0.6 0,5 0,1 0,4 ^— 0,1 Paszowice...

7

0,1 0,1 0,1

Pielgrzymka... 0,2 0,2 0,2 ^• Rudna... 5,4 5,4 1,6 1,8 2,0

Warta Bolesławiecka^.... 6,0 1,6 1,3 0,3 4,4

Wądroże Wielkie... 0,2 0,2 0 0,2

Zagrodno... 0,1 0,1 0,1 ^—

Złotoryja... 0,2 0,2 0,2 a) Publiczne i prywatne.

25

OCHRONA POWIERZCHNI ZIEMI

TABL.8. WYKORZYSTANIE GRUNTÓW a) WYŁĄCZONYCH ^Z PRODUKCJI WEDŁUG MIAST I GMIN W 1995 R.

WYSZCZEGÓLNIENIE Razem

Grunty wyłączone na cele osiedlo­

we

przemy­

słowe

komuni­

kacyjne

pod użytki kopalne

pozostałe w ha

OGÓŁEM... 49,7 9,1 5,2 0 7,9 27,5

Miasta razem...

III

^4,3

1

^{0 10,7}

Legnica... 0,7 0,2 ^{yXvXv* Xy} 0,5

Głogów... 3,1 2,9 ! ^{- W} 0,2

Lubin...

Ul

^{1,2 9,5}

Złotoryja...

||

⁰

W

^{0 0,5}

Gminy razem... 33,6 4,8 4,1 7,9 16,8

Gaworzyce...

1

^{1 0,1}

Głogów... ... 1,3 1,3 1 0

Jerzmanowa... 0,8 0,8 0

Kotla... 4,6 X'X'X’XvXvXvXvX 0*.vX' 0 4,6

Krotoszyce... 7,0 0,7 6,3

Kumce ••#•••••••♦•••• 6,7

■ j

0,3 I 4,0 X j"K'X 2,4 0

Legnickie Pole... 0,3

7 1

0,3

V.V' • • 7 1

Lubin... 0,6 0,1 0,1 0,4

Paszowice... 0,1 ^* t ^— 0,1

Pielgrzymka... 0,2 0,2

Rudna... 5,4 0,3 5,1

Warta Bolesławiecka.... 6,0 0,3 5,5 0,2

Wądroże Wielkie... 0,2 0,2 0

Zagrodno... 0,1 0,1 Złotoryja... 0,2 0,2

a) Bez gruntów rolnych wyłączonych pod zalesienia i zadrzewienia.

26

GOSPODARKA WODNA I OCHRONA WÓD

Źródłem zaopatrzenia w wodę w województwie są wody podziemne, powierzch­

niowe i kopalniane. Wody podziemne stanowią podstawę zaopatrzenia ludności w wodę pitną. Wody powierzchniowe poza celami komunalnymi, są wykorzystywane do nawadniania w gospodarce rolnej, leśnictwie i do napełniania stawów rybnych.

Przemysł w procesie produkcyjnym w większości zarówno wody powierzchniowe i kopalniane.

Łączny pobór wód dla potrzeb gospodarki województwa legnickiego w 1995 r.

'I ,

wynosił 123,3 hm i był o 11,7% mniejszy niż w 1985 r. Szczególnie duży spadek poboru wody odnotowano w gospodarce komunalnej. Jedną z przyczyn tego stanu jest wysoka cena Wódy pitnej, co spowodowało szerszl Zastosowanie opomiarowa-

nia wody i realizację szeregu zabiegów prowadzących do jej bardziej ekonomiczne­

go zużywania. W przypadku przemysłu dążenie do ograniczenia kosztów zużycia wody spowodowało wprowadzenie technologii wodooszczędnych, szersze zastoso­

wanie obiegów zamkniętych, a tym samym wielokrotne zużycie tej samej wody.

Poza dążeniem do ekonomicznego wykorzystania zasobów wody dla potrzeb ko­

munalnych i przemysłowych bardzo istotny jest właściwie organizowany system oczy­

szczania ścieków. W latach 1985 -1995 ilość ścieków oczyszczanych - odprowadzanych bezpośrednio do wód powierzchniowych - wzrosła o 26,9%. W ostatnim dziesięcio­

leciu województwo legnickie przoduje w skali kraju pod względenSlOści budowa­

nych oczyszczalni ścieków na obszarach wiejskich (oczyszczalnie gminne, tj.

przejmujące ścieki z kilku wsi). W 1995 roku przekazano do eksploatacji 23 tego typu obiekty.

Skoordynowane działanie -zgodnie z ogólną koncepcją ochrony środowiska w woje­

wództwie - znajduje szczególne odzwierciedlenie w systematycznej poprawie jakości wód powierzchniowych.

27

GOSPODARKA WODNA I OCHRONA WÓD

TABL.9. POBÓR WODY NA POTRZEBY GOSPODARKI WEDŁUG ŹRÓDEŁ POBORU

WYSZCZEGÓLNIENIE 1985 1990 1993 1994 1995

w hektometrach sześciennych

OGÓŁEM... 139,7 145,3 138,4 131,5 123,3

Przemy słd)... 76,8 66,3 59,4 62,9 57,0 wody powierzchniowe^:gg^^g00§:^... ^m

#00 17,5 20,7 14,8

wody podziemne^gg. 13,8

###0000 k: *'* 9,8 9,1

wody kopalniane IHR

:i:5:¥SS:?5::S::S:5::::::::S:

III 32J 32,4 33,1

Rolnictwo i

(wod^ijpiiMM^f * 36,9

.. Ili 41,0 4#; 43,0 29,4

... 13,5 ## ₀

%

^{15,0 : 12,2}

wody podziemne ... || ||| 111. *.. 27,5 25,4 28,7 17,2

100,0 100,0 100,0 100,0 g%0

XXXXXxXXv.XXyXVXxX-X'XvXvxv.x.xxx.x-xxx x -x X XX X X-X-X XvX'X-XxX-XxXvXX'Xv* x Xx \x- i! X-X-X-X /X !\ '

Przemyśl^... .... lllill|F::* lls|llSllllll 45,6 4%9 ##8 ^ 46,2

wody pd#%#0)@0#::::'i:'::''f... 16,9 12,6 #M%,7 12,0

wody podziemne...Jgp|gi|g| 8,8 7,1 7,5 7,4

wody kopalniane (użyte do 23,2 24,6 26,8

Rolnictwo i leśnictwo

(wody powierzchniowe)... 15,7 24,1 26,0 26,7 29,9

Gospodarka komunalna^... 29,3 30,3 31,1 25,5 23,9 wody powierzchniowe... 9,7 12,8 10,3 _11,4 9,9 wody podziemne... 19,7 17,5 20,7 14,1 14,0 a) Z ujęć własnych, b) Pobór wody do nawadniania w rolnictwie i leśnictwie oraz uzupełniania stawów rybnych, c) Pobór wody na ujęciach przed wtłoczeniem do sieci.

28

GOSPODARKA WODNA I OCHRONA WÓD

TABL.10. BILANS GOSPODAROWANIA WODĄ W PRZEMYŚLE

WYSZCZEGÓLNIENIE 1985 1990 1993 1994 1995

w hm3

Przychód wody w hm3... 80,6 68,0 60,6 65,2 57,8 z ujęć własnych... 76,8 66,3 59,4 62,9 57,0 wody powierzchniowe... 23,6 21,8 17,5 20,7 14,8 wody podziemne... 13,8 12,8 9,8 9,8 9,1 wody kopalniane (użyte do produkcji) j 39,4 _## 32,1 32,4 33,1 z zakupu od innye|||||ostek... 3,8 1,7 1,3 2,3 0,8 Rozchód wody w S*|||||... 8Q,6 68,0 ; 60,6 65,2 57,8 zużycie na.pptrzebylii^|asii(i||||!l||!l!|||!!|||||i|;i 71,3 59,4 51,4 52,5 48,8 w tym do proÜÜeji... ... 64,0# 53,4 46,1 47,7 43,3

w tym: z wodociągów komunal­

nych ... 2,1 0,5 0,3 0,3 0,3 sprzedaż ... 4,8 5.9 4,8 4,6 5,2 straty w sieci... .. ... 4,5 2,7# 8,1 3,7

TABL. 11. GOSPODAROWANIE WODA W WODOCIĄGACH KOMUNALNYCH

WYSZCZEGÓLNIENIE 1985 1990 1993 1994

w hm3

Woda pobrana z ujęć... 41,0 44,0 43,0 33,5 29,4 w tym z ujęć powierzchniowych... 13,5 18.6 14,3 15,0 12,2 Zakup hurtowy wodya)... 2,0 3,3 2,3 2,7 2,5 Woda dostarczana odbiorcom (zużycie wody) 38,3 40,6 31,0 26,2 22,8

w tym:

dla gospodarstw domowych... 26,1 29,7 22,7 19,5 17,6 na cele produkcyjne^... 3,4 4,8 3,1 2,7 2,4 Sprzedaż hurtowa wodya)... ^# 0,3 1,9 2,0 1,8 Straty wody w sieci... 8,7 4,7 6,3 4,8 5,4 a) Zakup i sprzedaż hurtowa wody jest to obrót między wodociągami komunalnymi i zakładowymi oraz obrót między wodociągami komunalnymi, b) Zużycie w przemyśle, budownictwie, transporcie itd.

29

GOSPODARKA WODNA I OCHRONA WÓD

TABL.12. ZUŻYCIE WODY Z WODOCIĄGÓW SIECIOWYCH

W GOSPODARSTWACH DOMOWYCH

WYSZCZEGÓLNIENIE 1985 1990 1993 1994 1995 .

Zużycie wody ogółem w hm ... 29,8 35,6 27,2 23,2 20,5 przez miasta w hm3... 26,3 30,0 22,3 18,9 16,8 w % ogółem ... ... 88,3 84,3 82,0 ^{00 e»} 82,0 na 1 mieszkańcaw m3... ^{yIvXvXyX'XyXvXv^yI vX"ą;ąv";Xv.\‘vą‘;ąv} 60,4 51,1 45,4 na 1 mieszkańca^ w litrach / dobę ... 229,3 234,2 171,2 144,7 45,4 przez wieś w hm3... 3,5 5,6

1| i

^3,7

a) Dotyczy miast, w których istniała sieć wodociągowa.

TABL.13. WODY KOPALNIANE

WYSZCZEGÓLNIENIE 1985 ; 11(990 1993 1994 1995

Wody kopalniane^ogólem w hm3... 51,8 51,6 48,9 53,5 58,4 w tym:

nadające się do produkcji... 51,8 51,6 48,4 53,2 58,3 w tym I lub II klasy czystości... ^• 23,4 18,6 22,7 25,1 użyte do produkcji, sprzedane

lub przekazane... 38,0 31,8 32,1 32,4 33,1 a) Wypompowane z kopalń i kamieniołomów.

30

GOSPODARKA WODNA I OCHRONA WÓD

TABL.14. ZASOBY EKSPLOATACYJNE WÓD PODZIEMNYCH

WYSZCZEGÓLNIENIE 1985 1990 1993 1994 1995

w hm3

Zasoby eksploatacyjne wód podziemnych

ogółem (stan w dniu 31 XII)... 189,8 213,8 241,7 241,9 240,5 z utworów: czwartorzędowych... 166,1 181,8 184,9 184,6 182,3

tn^orzę^g^!|8!|||;^.^.. 28,6 29,0 29,8

kredowych...1 2,3 _||

&

^{5,2 5,1 5,2}

starszych... ^XvXvX;wX\ 23,0 23,2 23,2 Przyrost zasobów o|i|||.... ||||||||||||1||| 4,4

5 U:

^{: ^1,2 0,2 -1,4}

Źródło: ^^państwowego Instytutu Geologicznego.

TABL.15. NAWANIANE GRUNTY ORAZ NAPEŁNIANE STAWY RYBNE

WYSZCZEGÓLNIENIE 1985 19901g 1993 1994 1995

(jfunty rolne i lesnea)

powierzchnia nawadniana w ha... 79 230 330 350 900 pobór wodyb* w dam3... 30 355

«iw!

264 480 1200

w tym ścieków... ^• 71 ^e na 1 ha... _|| 1,5 0,8 1,4 1,3 Według sposobu nawodnienia w ha

330 350 900

podsiąk... 39

deszczowanie... 40 230 Stawy rybne

powierzchnia napełniania^ w ha __ 1532 1625 1639 1639 1639 pobór wody w dam3... 21849 34731 35774 34670 36923 na 1 ha... 14,3 21,4 21,8 21,2 22,5 a) Obiekty o powierzchni co najmniej 20 ha. b) Łącznie z poborem ścieków, c) Obiekty o powierzchni co najmniej 10 ha.

31

GOSPODARKA WODNA I OCHRONA WÓD

TABL.16. POWIERZCHNIA NAWADNIANA I POBÓR WODY DO NAWODNIEŃ WEDŁUG GMIN

WYSZCZEGÓLNIENIE

Nawa­

dniane grunty rolne i leśne

Napeł­

niane stawy rybne

Pobór wody

w Ha

°góta

do nawodnień gruntów

na napełnianie stawów rybnych razem na 1 ha razem na 1 ha

|!§§§!l!!!l!l||:

^{w dam3}

Gminy razem...

llH

⁷⁹

#0#

²¹⁸⁷⁹

||F

^{0,4 21849 14,3}

1993

³³⁰

I##*

^"lilii

||1Ä|1 ..SM:

^{35774 21,8}

1994

#0jr

^{1639 35150 480} 1,4 ³⁴⁶⁷⁰ 21,2

1995 ⁹⁰⁰

I

^{1639 36923 1,3 1,3 35723}

21,8

Chojnów... .. 19|! II" ^{7619 7619} 15,3

1993 ^{ft:#:#:# 484 7619 7619} 15#

1994 - ^{484 7619}

1995 ^{484 7619} 7619 15,7

Gromadka... 1990 ^—

1993 ^g#30 lilllll ^{264 ^264} 0,8 1994

1995

350 ililili _{iiiiiF ' 480 1,4}

900 1200 1200 1,3

Kunice... 1990 ^{72 1722 1722 23,9}

1993 ^{72 1722 1722 23,9}

1994 ^{72 1306 1306 18,1}

1995 ⁷²

1

^{1722 1722 23,9}

32

GOSPODARKA WODNA I OCHRONA WÓD

TABL.16. POWIERZCHNIA NAWADNIANA I POBÓR WODY DO NAWODNIEŃ WEDŁUG GMIN (dok.)

WYSZCZEGÓLNIENIE

Nawa­

dniane grunty rolne i leśne

Napeł­

niane stawy rybne

Pobór wody

•

w ha

• «V«V«Vt\Vt**VtV »**%%*• Vt%*»,»V.%V.Vt,*V*V.V*V*V.#.“.V-

ogółem

do nawodnień gruntów

na napełnianie stawów rybnych razem na 1 ha razem na 1 ha

w dam3 Lubin... 1990 ^. 136 3445

*' * * *j,l*J*l* * *.* *j*l*J* *.*l*l,l,l*l*l*l

3445 25,3

1993 136 3445 ^- 3445 25,3

1994 136 2911 2911 21,4

1995 1 136 3445 ^{0Ę, -} 3445 25,3

Miłkowice... 1990 ^- 12 230 ^- 230 19,2

1993 ^I:'— 41 1222 1222 29,8

1994 41 1192 1192 29,1

41 1222 12g 29,8

Przemków... 1990

W*,*,",",",".*,*.*,*.*,

«*##*##*#«## see • • • • w e • #

890 21349 21349 24,0

1993 8# 21400 ^- 21400 24,0

•N>v.v.v.\v.v.v.v.v.v/vv.\vv-v;v vvv ^

890 21349 ill:349 24,0

1995 890 21349 21349 24,0

Warta Bolesławiecka... 1990 230 355 355 1,5

1993 1994 1995

Wądroże Wielkie... 1990 16 366 366 22,9

1993 16 366 366 22,9

1994 16 293 293 18,3

1995 16 366 366 22,9

33

Zwodociągowanie gmin

stan w dniu 31 XII1996 r.

Kotla

i Żukowic©

Pęcłow

Jerzmono I Grębocice}

Radwanice

Przemków

Polkowice

Rudna

Ścinawa Chocianów ■

Lubin

Gromadka

Chbjnówil

Kunice

Prochowice Miłkowic

Warta

Bolesławiecka

LEGNICA

agrodn

Złotoryja Legnickie

W Krotoszyce Pole

_ #

Wqdroże Wielkie

Jawor

I Męcinka

I Udanin [v Mściwojów

I Paszowice

<40%

Legenda

100-90%

90-70%

70-50%

50-40%

granice miast

GOSPODARKA WODNA I OCHRONA WÓD

TABL.17. OCENA SANITARNA WODY POBIERANEJ PRZEZ LUDNOŚĆ MIAST

35

GOSPODARKA WODNA I OCHRONA WÓD

TABL.18. ŚCIEKI ODPROWADZONE DO WÓD POWIERZCHNIOWYCH

WYSZCZEGÓLNIENIE 1985 1990 1993 1994 1995

w hektometrach Ścieki odprowadzone...

sześcien 97,7

nych

97,7 61,2 60,0 56,5

bezpośrednio z zakładów przemysłowych^ 59,8 57,6 32,5 35,6 34,3 w tym wody chłodnicze (umownie

czyste)... 0,0 0,1 0,4 0,2 0,1 siecią kanalizacji miejskiej... 37,9 40,1 28,7 24,4 22,3 Ze ścieków bezpośrednio odprowadzonych

do wód powierzchniowycbi:gg||||||p|

oczyszczania... 97,6 97,5 L. 60,8 59,9 56,4

oczyszczane^ .. j||.... .::|||||||!|||||||:|!|||||i GM _mm 58,4 54,8

mechanicznie ^ ^ ^ 50,9 30,1 28,2

5,3 11,9 ⁱ: io,5 9,1 9,1

biologicznie. .. ^!|||||i:;|:|||||||||::|||||:|||| 1111 27,3 - 11114 17,6

nie 0,8 lililllls: 1,6

• •#••••••• • •

Ullinysłowych ... ||||^ .. .1||| 28,6 # 0,3

odprowadzone sieciąkanalizacji

0,4 0,7

a) Łącznie z zanie czy szczotom wodaml^^ĘĘidnymi. b) Woc.zyszczalnitWfr$kład

4 1

iiiiiii

i jednostek gospodarki kofmMĘęj,

TABL.19. ŚCIEKI PRZEMYSŁOWE

WYSZCZEGÓLNIENIE 1985 1990 1993 illBll| 1995

w fektomeE|ęS Ścieki odprowadzone a*...

sześciem 70,4

iych ⁱⁱⁱⁱ

' 616 ^ 39,2 37,4

bezpośrednio do wód powierzchniowych. 57,6 32,5 35,6 34,3

w tym wody chłodnicze

(umownie czyste).. ,,,::^!i|||||||||;||||i;||:| 0,0 liii o, i 0,4 0,2 0,1 do kanalizacji miejskiej... ... .... 5# "^2,8 1,7 1,6 1,3 do ziemi lub innego zbiornika... 5,5 2,2 2,1 2,0 1,8 Ze ścieków odprowadzonych bezpośrednio do

wód powierzchniowych wymagające oczysz­

czania ... 59,7 57,5 32,1 35,4 34,2 oczyszczane:... 31,1 57,1 31,9 35,2 33,8 mechanicznie... 22,3 42,5 20,4 25,1 23,9 chemicznie... 5,3 11,9 10,5 9,1 9,1 biologicznie... 3,5 2,7 1,1 1,0 0,9 nie oczyszczane... 28,6 0,4 0,2 0,2 0,3 a) Łącznie z zanieczyszczonymi wodami kopalnianymi.

36

Pobór wody na potrzeby gospodarki

lata 1995 1994 1993 1992 1991 1990

0

20

40

«km

BR

mm«mm ___

60 80

100

/

p

p

7

/

P

• rr»w • ■*»«■»»»«»<■»«• »#»«*»»» • ** »»*»» ✓«.»»»». »«<».»* »««* <•>» <« * »« »»V» «> «*».«»< « . « v.v*»v> >»<■« > . ... • 9 «

120 140 160

MH przemysł ^ rolnictwo i leśnictwo □ gospodarka komunalna hm

la#

1995 1994 1993 1992 1991

Ścieki odprowadzone do wód powierzchniowych

mmmm I

... 1 1... ——

io

^{20 30 40 50 60 70 80 90 100}

IH oczyszczane nie oczyszczane hm

GOSPODARKA WODNA I OCHRONA WÓD

TABL.20. ŚCIEKI ODPROWADZONE SIECIĄ KANALIZACJI MIEJSKIEJ

WYSZCZEGÓLNIENIE 1985 1990 1993 1994 1995

w hm3

OGÓŁEM... 37,9 40,1 28,7 24,4 22,3 z gospodarstw domowych... 25,7 28,2 21,1 ^{• •} z działalności produkcyjnej... 5,3 6,7 3,4 ^{• •} z innych jednostek... 6,9 5,2 4,2 ^{• •} Oczyszczane razem:... 37,5 39,2 28,1 23,2 21,0 mechanicznie... 13,7 8,4 6,2 5,1 4,3

mechaniczno-biologicznie ,,. .. ?»:30,9 21,8 18,1 16,7

Nie oczyszczane... lllllillllllb

J

0,4 fflllSi k 0,7 1,3 1,3

I OCZYSZCZALNIE ŚCIEKÓW Stan w dniu 31 XII

C

WYSZCZEGÓLNIENIE 1985 I9W 1995

Miastsi|iii8*llSll#iil#IÄIlElFT‘,

NNNNI sik. 1 1 w tym:

jilHosażone w sieć kanaliza<ffi||||.:.. .f 11 u #0%i

obsługiwane 8 10 g#0

mechaniczne .... Ę ||||J Jl!l||||. 2 2 #KB:

6 7

r/!'!',vIvIv!vM%'!,/X,X,M*Ä

LuS|bśća) -:##a^0K0)rzy stająca

z kanalizacji w tys. . |---♦ :;||I||||1||1|||||| 307,3 340,2 347,1 3#. #349,4 l|| % d|6łu ludnolei miast... 93,5 94,1 94,2 94^2 94,3 a) Wine szacunków<§

TABL.22. KÖÄiiiiii::;ÖCZYSziiiill|iililKÓW;fZNO-

BIOLOGICZNEGO

WYSZCZEGÓLNIENIE ### 1990 1993 1994 1995

Oczyszczalnie (stan w dniu 3i^fc!I!lll| • 8 9 9 23

w tym nie posiadające

pozwdSWilililli

prawnych... 3 2 1 Przepustowośćd)

w dam Vdobę... 79503 140,1 131,2 147,1 151,7 w damVrok... 29019 51134 42593 52676 54690 Ścieki w dam /rok dopływające

do oczyszczalni... 30065 36078 29029 23371 21902 w tym oczyszczane^^... 23876 36078 29185 23527 21990

w tym bez wód opadowych

i infiltracyjnych... 23826 30870 21825 18124 16693 a) Dotyczy okresu eksploatacji, b) Łącznie ze ściekami komunalnymi oczyszczanymi przez oczyszczal­

nie przemysłowe.

38

GOSPODARKA WODNA I OCHRONA WÓD

TABL.23. KOMUNALNE OCZYSZCZALNIE ŚCIEKÓW TYPU MECHANICZNEGO

WYSZCZEGÓLNIENIE 1985 1990 1993 1994 1995

Oczyszczalnie (stan w dniu 31 XII)... 3 3 3 3 2

w tym nie posiadające pozwoleń wodno-

prawnych... 3 2 2 2 1

Przepustowośćd)A . • • ,y,v.v.v.v/.v.WA ( •..

w dam /dobę... 4 0:##: 32,0 k, 32,0 32,0 31,7

w dam /rok---3/1 0068 !l!i!|: #681 11681 11571

Ścieki w dam3/rok dopIyW}|p do oczysz|§§|§

ni 7830 12940

9 ^{• ™} 9

10802 ###39 6400

w .x,x.

X*x"!X"X\vXvXYXvX;X'X'Xśe\£yX'Xv!vX"X,X;^X,!iX,X"X,X'X‘X"X’e,XvX\vX,XvX\'eXvX‘X,X’X\ X\vXvXv

iWr 10802 7239 6400

i infiltracyjnych... 7508 8370 #6236 5061 42%

a) Dotyczy okreMjĘgploatacji. b) Łącznie ze ściekami komunalnymi oczyszczanymi ptzez oczyszczali;

nie przer§^^M&SSm:

TABlillpiiili WESÜG wyposażenia w oczyszczalnie

ŚCIEKÓW

WYSZCZEGÓLNIENIE 1985 1993 1994 1995

Zakłady odprowadzające ścieki ogółem... 65 L 78^####### 63 53 52 w tym:

bezpośrednio do wód powierzchniowych

wymagające oczyszczania... 28 40 31 30 27 w tym:

wyposażone w oczyszczalnie ścieków 24 39 30 26 22

o wystarczającej przepustowości... 19 35 27 25 20

o niewystarczającej przepustowości... 5 4 3 1 2

bez oczyszczalni ścieków... 4 1 1 4 5

do kanalizacji miejskiej lub do ziemi (bez

oczyszczalni ścieków)... 37 38 32 23 25

39

ZANIECZYSZCZENIE I OCHRONA POWIETRZA

Zanieczyszczenie powietrza atmosferycznego w Polsce powodowane jest przede wszystkim przez przemysł, energetykę, sektor komunalny i motoryzację. Na terenie województwa legnickiego stan atmosfery kształtowany jest głównie przez zakłady wydobywczo - przeróbcze rud miedzi. Charakterystycznymi zanieczyszczeniami tego rejonu są przede wszystkim: dwutlenek siarki, tlenki azotu, tlenki węgla i pyl (w tym pył metali ciężkich, takich jak: miedź, ołów, kadm).

Sprawozdawczość GUS na przestrzeni lat 1985 -1995 obejmowała od 28 do 31 zakładów rocznie, przyjętych przez GUS jako "uciążliwe dla powietrza". Wśród nich były 2 zakłady z tzw. "Listy 80" (uznane w lS§|)roku za ||jbari|||| uciążliwe dla środowiska w skali kraju) oraz l4#0adów z tzw. "Listy 14" (uznane w 1990 roku za najbardziej uciążliwe dla środowiska w skali województwa).

Jak wynika z poniższych zestawień tabelarycznych, wielkości emisji zanieczy- szczeń pyłowych i większoś|i|l|ieczy szczeń gazowych stale maleją. Emisja pyłów w roku 1995 w porównaniu z rokiem 1985 zmniejszyła się ponad pięciokrotnie, gazów ogółem prawie dziewięciokrotnie, w tym dwutlenku siarki ponad trzykrotnie, a tlenku w|gBpona#$||ćdziesięciokrotnie. Wzrosła skuteczność urządzeń odpyl#

jących - zastępuje się nis||prawne urz||zenia odpylające skuteczniejszymi urządze­

niami do redukcji pyłów.

Spadek emisji substancji zanieczyszczających powietrze jest wynikiem nie tylko niepeł­

nego wykorzystania nióćy pmdukcyjny^i^zemysl# ale przäB #szy#lm jest rezultatem realizacji zadań modernizacyjnych i inwestycyjnych w zakładach. Największą redukcję zanieczyszczeń pyłowo-gazowych osiągnięto w zakładach KGHM "POLSKA MIEDZ"

S.A., szczególnie w hutach miedzi, poprzez modernizację Fabryk Kwasu Siarkowego, instalację bardziej sprawnych urządzeń odpylających, hermetyzację procesów technolo­

gicznych, a przede wszystkim poprzez budowę nowoczesnej w Hucie Miedzi "Legnica"

instalacji "Solinox" do redukcji dwutlenku siarki. W pozostałych zakładach wojewódz­

twa legnickiego zmniejszenie stopnia zanieczyszczania powietrza osiągnięto, między innymi, poprzez zmianę technologii produkcji, zmianę medium grzewczego w kotłow­

niach zakładowych (zastępowanie kotłów opalanych paliwem stałym kotłami opalany­

mi gazem lub olejem opałowym lekkim).

41