Andrzej Wiśniewski
"Fall Weiss. Z genezy hitlerowskiej
agresji przeciw Polsce", B. Czarnecki,
Warszawa 1961 : [recenzja]
Palestra 5/8(44), 74-75
74 A N D R Z E J W I S N I E W S K I N r 8 (44) 1950 r., a w d z ia le I I — ta b e l a p o d r ę c z n a w p is ó w s ą d o w y c h u is z c z a n y c h p rz e z je d n o s tk i g o s p o d a r k i u s p o łe c z n io n e j d o c h o d z ą c e o d p r a c o w n ik a w y n a g ro d z e n ia w y rz ą d z o n e j p r z e z n ie g o szk o d y , u ło ż o n a ta k ż e n a p o d s ta w ie w y m ie n io n e j w y ż e j u s ta w y . D z ia ł I I I z a w ie r a ta b e l ę p o d rę c z n ą w y n a g r o d z e n ia a d w o k a tó w w r a z z o b ja ś n ie n ia m i, u ło ż o n ą n a p o d s ta w ie ro z p o r z ą d z e n ia M in. S p ra w ie d liw o ś c i w s p r a w ie w y n a g r o d z e n ia a d w o k a tó w z a w y k o n y w a n ie c z y n n o śc i z a w o d o w y c h .
K. K o r a n y i : Powszechna historia państwa i prawa. Tom. I. Staro
żytność. PW N , W arszawa 1961, s. 190.
„ N a u k a p r a w a b e z h is to r i i p r a w a n ie m o ż e się w ż a d e n sp o só b o b e jś ć , od n ie j p o c z ą te k b r a ć , n a n ie j g r u n to w a ć się p o w in n a . O n a n a d a ła n a u c e t e j ś w ia t ł a i g o d n o śc i ty c h , j a k i c h te r a z z a ż y w a .” P o w y ż s z y c y t a t z d z ie ła J a n a W in c e n te g o B a n d tk ie g o , (p ro fe so ra n a W y d z ia le P r a w a U W w la t a c h 1816— 1831, o tw ie r a p ie r w s z y to m n o w o w y d a n e j p o w s z e c h n e j h is to r i i p a ń s t w a i p r a w a . K s ią ż k a , b ę d ą c w z a s a d z ie p o d rę c z n ik ie m d la s t u d e n tó w , z a w ie r a ta k ż e s z e re g c ie k a w y c h in f o r m a c ji d la ty c h w s z y s tk ic h , k tó r z y in t e r e s u j ą się h is to r i ą p a ń s t w a i p r a w a w s ta ro ż y tn o ś c i. W p ie r w s z y c h d w u ro z d z ia ła c h a u to r p r z e d s ta w ia p a ń s tw o i p ra w o E g ip tu i B a b ilo n ii, o m a w ia ją c — w e d łu g je d n o lite g o s c h e m a tu d la o b u r o z d z ia łó w — k o le jn o s to s u n k i sp o łe c z n e i g o s p o d a rc z e , u s t r ó j p a ń s tw a , ź ró d ła p r a w a , p ra w o p r y w a tn e , p r a w o k a r n e , p ro c e s . K a ż d y z ro z d z ia łó w z a w ie r a ta k ż e o g ó ln y r y s h is to ry c z n y .Z b liż o n a s y s te m a t y k a z a c h o w a n a j e s t i w d a ls z y c h ro z d z ia ła c h k s ią ż k i. W r o z d z ia le I I I , p o ś w ię c o n y m G re c ji, a u to r p o o m ó w ie n iu p o w s ta n ia p a ń s t w g re c k ic h p r z e d s ta w ia s to s u n k i sp o łe c z n e i g o s p o d a rc z e o r a z u s t r ó j p a ń s t w a w o k re s ie h o - m e ro w y m , a n a s t ę p n ie szczeg ó ło w o o m a w ia u s t r ó j p a ń s tw o w y i p ra w o w S p a r - c ie i w A te n a c h . N a p o d k r e ś le n ie z a s łu g u je f a k t u m ie s z c z e n ia w k s ią ż c e z a ry s u h is to r i i p r a w a g re c k ie g o p r y w a tn e g o i k a r n e g o o ra z p ro c e s u . R o z d z ia ł IV o m a w ia h is to r i ę p a ń s t w a rz y m s k ie g o z p o d z ia łe m n a o k re s k r ó le w s k i, r e p u b l ik a ń s k i i p r y n c y p a tu . A u to r p o m in ą ł h is to r i ę p r a w a p r y w a tn e g o i p ro c e s u rz y m s k ie g o , g d y ż — j a k w y ja ś n i a w p rz e d m o w ie — te m u z a g a d n ie n iu p o św ię c o n o o s ta tn io k il k a p o w a ż n y c h o p ra c o w a ń .
W k s ią ż c e z n a jd u j e się ta k ż e o b s z e rn a b ib lio g r a f ia ź ró d e ł i li t e r a t u r y p r z e d m io tu .
B. C z a r n e c k i : Fali Weiss. Z genezy hitlerow skiej agresji przeciw
Polsce. PW N , W arszawa 1961, s. 186.
S p r a w a b e z p o ś r e d n ie g o p r z y g o to w a n ia h itle r o w s k ie g o n a p a d u n a P o ls k ę n ie d o c z e k a ła się d o ty c h c z a s w n a s z e j li te r a t u r z e w y c z e rp u ją c e g o o p ra c o w a n ia , ty m
N r 8 (44) P R Z E G L Ą D W Y D A W N IC T W P R A W N I C Z Y C H 75
b a r d z ie j że ja k o t e m a t k ło p o tliw y z p o lity c z n e g o p u n k tu w id z e n ia j e s t o n a p o m i ja n a w l i t e r a t u r z e z a c h o d n ie j, z w ła s z c z a z a c h o d n io -n ie m ie c k ie j. L u k ę t ą w z n a c z n e j m ie rz e w y p e łn ia o m a w ia n a p r a c a , k tó r e j a u t o r n ie p o m ija ta k ż e p r a w n o - m ię d z y n a ro d o w y c h a s p e k tó w z a g a d n ie n ia . W ro z d z ia le I k s ią ż k i o m ó w io n e są w a ż n ie js z e a k ty p r a w a m ię d z y n a ro d o w e g o r e g u l u ją c e s t o s u n k i p o ls k o -n ie m ie c k ie w o k re s ie d w u d z ie s to le c ia m ię d z y w o je n n e g o , j a k n p . p o ls k o -n ie m ie c k i t r a k t a t ro z je m c z y (p a r a f o w a n y w L o c a rn o ), p a k t B r ia n d a - K e llo g g a , p o ls k o - n ie m ie c k a d e k la r a c ja o n ie s to s o w a n iu p rz e m o c y z 1934 r . R o z d z ia ł I I d o ty c z y p rz y g o to w a n ia N ie m ie c d o a g r e s ji (do r o k u 1937), a r o z d z ia ł I I I — p o lity k i N ie m ie c w o b e c P o ls k i w o k re s ie t a k z w a n e g o „ k ry z y s u c z e s k ie g o ” (m a rz e c 1938 — m a r z e c 1939). W o s ta tn im IV ro z d z ia le k s ią ż k i a u to r p r z e d s ta w ia n ie m ie c k ie p r z y g o to w a n ia d o a g r e s ji p rz e c iw k o P o ls c e w o k re s ie od 15 m a r c a d o 28 k w ie tn ia 1939 r . O m ó w io n e t u je s t o p ra c o w a n ie tz w . p la n u F a li W e iss, iz o la c ja P o ls k i ja k o p o d s ta w o w y w a r u n e k je g o w y k o n a n ia , p la n „ w o jn y b ły s k a w ic z n e j”. D a le j a u to r o m a w ia p u n k t p t. „ P o d s ta w y p r a w n e ” , z a m ie sz c z o n y w s p e c ja ln y c h z a r z ą d z e n ia c h do
F a li W e iss, g d z ie s tw ie r d z a się, że P o ls k a z o s ta n ie n a p a d n ię ta b e z w y p o w ie d z e n ia
w o jn y . P o p r z e d s ta w ie n iu z a g a d n ie ń g o s p o d a rc z y c h w F a li W e is s i a k c j i d y p lo m a c ji h itle r o w s k ie j s t a r a j ą c e j s ię o z d o b y c ie a r g u m e n tu o „ n ie u s tę p liw o ś c i” P o ls k i, a u to r p r z e d s ta w ia z e r w a n ie d e k la r a c ji p o ls k o -n ie m ie c k ie j z 1934 r. D o p r a c y d o łą c z o n y j e s t w y b ó r d o k u m e n tó w , w k tó r y c h p o z a w s p o m n ia n y m i w y ż e j a k ta m i z a m ie sz c z o n o w w y ją tk a c h m . i. o ś w ia d c z e n ie p r e m ie r a C h a m b e r la i n a w Iz b ie G m in zło żo n e w d n iu 31 m a r c a 1939 r. w s p r a w ie g w a r a n c ji d la P o ls k i, w s p ó ln y k o m u n ik a t p o ls k o - b r y t y js k i o p u b lik o w a n y 6 k w ie tn ia 1939 r . n a z a k o ń c z e n ie p o b y tu m in is tr a J . B e c k a w L o n d y n ie , p rz e m ó w ie n ia H itl e r a n a t a j n y c h k o n f e r e n c ja c h 23 m a ja i 22 s ie r p n ia 1939 r., w re s z c ie ro z k a z H i tl e r a d o a ta k u n a P o ls k ę z 31 s ie r p n ia 1939 r. A n d r z e j W iś n ie w s k i
