Topometria luku aorty. 5, Pomiary wiązadła tętniczego - Biblioteka UMCS

UNIVERSIT ATIS MARIAE C U R I E - S К Ł O D O W S К A LUBLIN — POLONIA

VOL. XIX, 18 ^{SECTIO D} 1964

Katedra i Zakład Anatomii Prawidłowej Człowieka. Wydział Lekarski.

Akademia Medyczna w Lublinie

Kierownik: prof, dr med. Mieczysław Stelmasiak

Irena I. IZE

Topometria luku aorty. V. Pomiary wiązadła tętniczego Топометрия дуги аорты. V. Измерения артериальной связки Topometry of the Aortal Arch. V. Measurements of Ligamentum

Arteriosum

Adachi opisuje przyczep więzadła tętniczego do rozdziału pnia płucnego, względnie na tętnicy płucnej lewej wg Gerarda 1—7 mm od rozdziału.

Bochenek-Reicher wymienia długość 5— 10 mm, szerokość 3 — 4 mm.

Poirier cytuje długość wg He nie go 7— 9 mm, wg L u s c h k i 17 mm, a grubość podaje w granicach 3 — 4 mm. Rouvière podaje długość 6 —8 mm, szerokość 3 mm. Sieglbauer wymienia grubość około 3 mm. Testut i La- t ar jet podają długość 10—12 mm, wg Gerarda 4— 20 mm, szerokość więzadła 2 —4 mm. T o n k o w uważa, że długość więzadła nie sięga 10 mm.

Odnośnie kąta więzadła tętniczego i aorty Keith, Rowe i Vlad podają, że jest on ostry, około 35°. Mancini bada kąt przewodu tętniczego z aortą piersiową na noworodkach i wcześniakach, wynosi on 27—37,5°.

W obecnej pracy przeprowadzono pomiary więzadła tętniczego i porównano je z wymiarami aorty oraz innych sąsiednich badanych elementów układu naczyniowego.

MATERIAŁ I METODA

Badania przeprowadzono na 33 zwłokach formalinowanych (12 męskich i 21 żeńskich) osobników w wieku od około 50 —105 lat, przeważnie 60 — 80 lat. Ogólną metodę badań opisano w „Pomiarach serca”.

BADANIA WŁASNE

Na wiązadle tętniczym mierzono jego szerokość i długość. Z wy­

miarów szerokości więzadła tętniczego mierzono szerokość jego pod­

stawy na aorcie i na pniu płucnym oraz szerokość części środkowej

niego więzadła, tzw. długość przednią, długość brzegu tylnego więzadła, tzw. długość tylną, oraz długość właściwą, przebiegającą skośnie.

Szerokość podstawy aortalnej mierzono w linii prostej między brzegami przyczepu na aorcie, nie uwzględniając łuku, czasem nawet dość widocznego, jaki zatacza on przy przyczepie do aorty. Szerokość przyczepu płucnego mierzono również w linii prostej między brzegami przyczepu więzadła do tętnicy płucnej, linia tego przyczepu w całości jest bardziej prosta. Szerokość części środkowej więzadła mierzono prostopadle do osi więzadła.

Ryc. 1. a — długość przednia więzadła, b — długość tylna więzadła, c — długość właściwa więzadła, d — szerokość podstawy aortalnej, e — szerokość podstawy

płucnej, f — szerokość części środkowej

a — anterior length, b — posterior length, c — oblique length, d — width of the aortal base, e — width of the pulmonary base, f — central width

Długość przednią i tylną więzadła mierzono wzdłuż widocznych jego brzegów, a długość właściwą od aorty i strony lewej do tętnicy płucnej i strony prawej, odpowiednio do przebiegu środkowej części więzadła.

W odniesieniu do łuku bocznego dolnego podstawa aortalna więzadła

tętniczego była oddalona od rowka okrężnego (zerowego) aorty ogólnie

o 45—85 mm, u mężczyzn najczęściej o 60—75 mm, u kobiet o 55—65

(75) mm, średnio około 65 mm.

T ab. 2 . R ó żn ic e m ię d zy w y m ia ra m i wi ęzad ła tętnic zego Di fferen ces be tw ee n m ea su re m en ts o f li g a m en tu m a rte rio su m

Л4

il p p ar tów

т _G

‘ 0 ^{n ia m}

m 2 ,6 6 2 ,7 6 4 ,8 5 5 ,1 8 8 ,2 3 6 ,1 2 2 ,7 3 2 ,1 3

g ra n ic e ściślejsze m m 2 ,5 — 3 ,3 Л 7 — 10 i 2 ,7 — 3 ,5 1 ,3 — 1 ,8 i 3 ,9 — 6 ,8 3 ,1 — 7 ,9 4 ,9 — 1 2 ,7 p ow y że j 5 ,2 0 ,5 — 3 ,3 0 ,3 — 0 ,9 (3 )

o g ó ln e mm 0 ,1 — 5 ,8 n 7 — К Я (6 ) 0 ,5 — 9 ,1 0 ,1 — 1 ,2 0 ,7 — 7 ,9 1 ,9 — 1 5 ,5 2 ,4 — 1 3 0 ,5 — 1 0 ,2 0 ,3 — 7 ,4

s

il oś ć

1

p re ­ p ar a­ tó w 5 5 1 0 1 0 1 0 8 4 4

śr ed ­ nia m m 3 ,1 2 ,8 5 ,3 2 5 ,4 7 9 ,2 1 8 ,1 7 3 ,9 7 1 ,4

gran ice ściś lejs ze m m 3 ,3 — 3 ,6 roz rz uc on e d o 7 ,4 4 ,9 — 7 ,7 roz rz uc on e roz rz uc on e 1 ,5 — 3 ,3 roz rz uc on e

o g ó ln e mm 0 ,1 — 5 Л Q _ 4 Я w ,« 1 ,7 — 1 2 ,1 1 ,4 — 1 0 ,3 4 ,3 — 1 3 ,4 3 ,6 — 1 4 ,6 1 ,5 — 9 ,5 0 ,6 — 2 ,3

a> ’o

Й ^{Ф -Г-, Й -г-. ф}

c 1 ^T

^h

^{Д 0)}

со i 5 ^{o > 1 5} 1 ź ^{1 u}

$H ° o -r, O 1 Я

g n ej ao 5 & 5л

co cd 'O .Г-, O

Ф cd 3 O W

płu c Ł aw y ^{>» £ £}

o O -w

я £ я

o b U o >

5 is

TJ p ' S

N ? И >,£ £ “ 1 1 S I д

ar ta w ; p o d

rt & M Ü •г- a

> ar »от 35 cd 35 л

«3 « & ge gs te ß I Й

ic e n p o d st k o ść

от OT

T3 O

° o O n

cz ęś c k o ść

■S-« •“■о -а- -s» ,§£ !»

2 o No 'ra 'u '« '° £ о Яо M M HM ‘OT HM ‘OT ‘OT r-H ‘OT

o 2 ^{■o £ -o £ ‘CJ ? -o £} â) S) Щ) W)

‘O k o ś sz e: ■g <u « S

5й £й o £

M 3

O

n

O

n

'O " 'O ~ 'O ~ 'O 5 Л и Al и '« T3 'g тз '« -o ‘g -О

£ i _{OJ 1} ^{Si S} _{Ф 1 0) 1}

ⁱ

^{o »H 1} _Ф 0) 1 ф 1 ^{I Ъ£|} □ 1 ^{W) I} 31 ^{W) i} 31 ^tuOi 3 1

N ^{N N N N N мн нм r*H}

OT ^{OT OT OT от от 73 T}

^j

^{T5 TJ}

cc o

jedaitl mi

o CM o

CM O CM ^O CM cm o CM o

CM OT o

CM o

CM o

CM OT z>

'M 3

-M OT o r-ą ^co ł—<

cc o

o f th e h ea rt an d a

CD O fl

N CD W J d

•H

<сл

0 ,1 4 3 8 — 0 ,3 7 1 7

I

rozrz ucone o d 0 ,1 2 9 6 0 ,5 4 9 8 — 1 ,3 0 8 7 5 0 ,2 4 3 5 — 0 ,5 2 1 3 0 ,3 3 8 6 — 0 ,6 5 6 6 0 ,2 3 3 2 — 0 ,5 0 5 1 5 roz rz uc one 0 ,2 2 9 2 — 0 ,4 6 9 4 (0 ,6 ) 0 ,5 9 6 — 0 ,7 5 4 3 ? i 0 ,9 — 1 ,2 0 ,2 5 2 7 — 0 ,5 8 roz rz uc one OT -o

o b _rozrz

ucone rozrz ucone d o 1 ,2 7 8 3 0 ,4 5 — 0 ,6 6 6 7 (0 ,3 9 0 5 ) 0 ,5 — 1 ,3 8 ? d o 0 ,3 9 2 ? rozrz ucone

cc CC

<D W Ю ź

w Й CD CD s

W)

CD c ■ 0 ,3 7 1 7 r-<

CO OT

o OT CO co co o

OT co co

CO 1—<

CM to o'

00 co o”

OT to łOT —<

OT o

OT o 0 ,7 5 4 3 ? OT

OT ł—<

OT OT o' CM

cm

"

CM o"

OT o o" OT

OT OT ł —<

OT OT OT (O

OT OT OT o"

O CM CM ot ” ^OT o

^o'ID

Й Ю 1 1 ¹ 1 ^{1 1 I} 1 1 7 1 I

co s

>.

ii cc CD s x CD

W) O

0 ,0 6 6 6 7 OT

OT CM co

o 0 ,0 6 2 6 5 - 0 ,2 0 6 3 - co CM

o 0 ,1 0 1 0 - 0 ,1 1 8 9 9 - 0 ,0 9 ?- 0 ,1 6 2 5 - 0 ,2 8 8 9 - 0 ,1 0 4 - 0 ,5 5 2 - 0 ,1 0 4 - 0 ,0 5 7 7 0 ,2 2 9 2 0 ,4 5 0 ,1 5 5 6 - o

0 ,2 0 5 ?

1

0 ,2 4 5 5 ?

T3 o

oblique le n g th and

jeoajo

№11

O T—1 o r-1 ^O ł—1 O ł-< ^{o rH o O} ł—< CM Oi 00 O O OT OT ⁰⁰ OT

^CO

g o śc i właściwej

g i ce

CD N И 'J d

’u ЧЛ

0 ,2 1 3 — 0 ,3 1 2 7 _o

CM O I

00 o CM

o” 0 ,3 1 4 9 — 0 ,3 6 2 7 0 ,1 8 3 1 — 0 ,2 6 1 4 0 ,7 8 1 7 — 1 ,0 6 3 8 rozrz ucone rozrz ucone d o 0 ,4 3 8 6

1

0 ,4 0 9 6 — 0 ,4 8 3 3 0 ,5 4 2 5 — 0 ,7 5 9 4 (0 ,9 2 6 1 ) 0 ,2 3 4 3 — 0 ,3 8 7 3 i 0 ,5 3 6 — 0 ,6

1

0 ,2 — 0 ,3 6 4 roz rz uc on e 0 ,4 5 — 0 ,4 7 3 3 d o 0 ,8 2 rozrz ucone 0 ,6 2 0 7 — 1 ,3 8 0 9 5 roz rzu con e roz rzu con e

5 Й

T3

3 Л s

О C/Î 'S CD g

CC W)

CD Й CD o oo CO

o' -0 ,3 6 2 7 -0 ,3 3 9 5 5 -1 ,2 6 3 9 -0 ,5 0 2 8 -0 ,8 6 3 8 -0 ,6 0 8 0 -0 ,1 7 6 5 -0 ,4 8 3 3 -6 ,0 -0 ,8 2 7 3

OT -0 ,4 2 8 6 -0 ,2 4 3 6 -0 ,5 9 5 6 -1 ,7 8 6 7 ? -0 ,8 2 7 3 -4 ,8 6 -0 ,5 9 5 6 -0 ,5 3 0 1

ź

<D a 5

CD 3 C/5 cC CD s

-O CC

O от

o ₀ ,1 4 1 9 9 - 0 ,1 3 1 5 - 0 ,4 8 5 2 - 0 ,2 3 9 8 - 0 ,3 3 9 5 - 0 ,2 7 7 0 -

o ЬЛ u 5 o bfi

0 ,1 5 3 1 - 0 ,2 8 7 7 - 0 ,5 4 2 5 - 0 ,2 3 1 3 -

_o

0, 2- ©

<D C 'O

I

0 ,1 0 5 8 - 0 ,2 8 8 - o" 0 ,2 5 2 3 -

ó z> _5Л S D 5 3 ⁰

,2 7 6 9 - 0 ,2 6 4 5 -

o Й CD N Q g O

* O CÜ N CD

*

£

от X>

cQ

a m en tu m ar ter io su m . R ela tio n sh ip o f th e St os un ek w y m ia ru długości właśc iwej w ię za dł a tętnic zego d o w y m ia ru : sz er oko śc i górnej serc a o d le g ło śc i koniusze k — ao rt a o d le g ło śc i koniusze k — pi eń pł uc n y sz er ok oś ci ze ro we j pn ia pł uc ne go długości pn ia pł uc ne go d łu g , cię ciw y pr zy p n iu płu cny m d łu g , cię ciw y ze ro we j ao rt y d o wy mi arów łu k u pr ze dni eg o dł ugo śc i łu k u d łu go śc i odcinka O — os ie rd zi e d łu go śc i odcinka osier dzie — naczyni a dł ug oś ci odcinka na cz y ń d łu go ść odcinka nacz yni a — kon iec łu k u dł ug oś ć od ci nk a O — nacz yni a d o w y m ia ró w łu k u b o cz n eg o dł ugo śc i łu k u d łu go śc i odcinka O — osie rdz ’ e d łu go śc i odcinka osie rdz : e — naczyni a dł ug oś ci odcinka na cz y ń d łu go ść odcinka nacz yni a — kon iec łu k u a o w y m ia ró w iu k u » o cz n eg o d łu go śc i łu k u

1

d łu go ść odc ink a O — wię zadło tęt ni cz e

|

та

5 L .p .i r— ^{I CM} co OT co c- OT O

ł—I т-4 CM OT _r“ 4 F “ ^{OT ł— OT} F— H ^co ł—4 СГ

o CM

Ryc. 2. Wymiary więzadła tętniczego. Ustawienie preparatów wg wymiarów długości właściwej więzadła tętniczego; 1 — długość właściwa, 2 — szerokość podstawy aortalnej, 3 — szerokość podstawy płucnej, 4 — szerokość części

środkowej, 5 — długość przednia, 6 — długość tylna

Measurements of ligamentum arteriosum. Preparations set out in order of oblique length of ligamentum arteriosum; 1 — oblique length, 2 — width of the aortal base, 3 — width of the pulmonary base, 4 — central width, 5 — anterior length,

6 — posterior length

Ryc. 3. Oznaczenia zob. ryc. 2. — Explanations as in Fig. 2

Wnioski

W pracy uzyskano wymiary szerokości i długości więzadła tętniczego, wyniki podano w tab. 1.

Obliczono różnice między tymi wymiarami, wyniki podano w tab. 2.

Obliczono bezpośrednie stosunki między wielkościami wymiarów, wyniki podano w tab. 3.

Korelację wymiarów przedstawiono na wykresach.

PIŚMIENNICTWO

1. Adachi В.: Das Arteriensystem der Japaner, Bd. 1, Kyoto 1928, s. 14.

2. Bochenek A., Reicher M.: Anatomia człowieka, t. V, wyd. IV (I), Warszawa 1960, s. 239.

3. Keith J. D., R owe R. D., Vlad P.: Heart Disease in Infancy and Childhood, New York 1958, s. 134.

4. Lizę I.: Ann. Univ. M. Curie-Skłodowska, Sec. D, 18, 115 — 146, 1963.

5. Lizę I.: Ann. Univ. M. Curie-Skłodowska, Sec. D, 18, 155— 194, 1963.

6. Lizę I.: Ann. Univ. M. Curie-Skłodowska, Sec. D, 19, 105 — 113, 1964.

7. Lizę I.: Ann. Univ. M. Curie-Skłodowska, Sec. D, 19, 133— 138, 1964.

8. Lizę I.: Ann. Univ. M. Curie-Skłodowska, Sec. D, 19, 183 — 187, 1964.

9. Mancini A. J.: Anat. Rec. 109, 535—554, 1951.

10. Poirier P.: Traité d’Anatomie Humaine, T. II, Paris 1896, s. 645.

11. Rouvière H.: Anatomie Humaine, 6. ed., T. I, Paris 1948, s. 682.

12. Siegl bauer F.: Normale Anatomie des Menschen, 7. Aufl., Berlin-Wien 1947, s. 493.

13. Testut E., Latarjet A.: Traité d’Anatomie Humaine, 9. ed., T. H, Paris 1948, s. 179.

14. Tonkow W.: Anatomia człowieka, t. Ill, Warszawa 1952, s. 61.

РЕЗЮМЕ

На 33 трупах консервированных в растворе формалина (12 муж­

ских и 21 женских) сделаны измерения артериальной связки. Полу­

чена ширина аортального прикрепления, ширина прикрепления на легочной, ширина медиального отрезка связки, передняя и задняя длина, а также присущая длина.

В таблицах представлено самое большое протяжение размеров, чаще всего встречающихся а также средний размер. Вычислена также разница между размерами и взаимные отношения их вели­

чины. Корреляция размеров представлена на чертежах.

Таб. 1. Размеры артериальной связки.

Таб. 2. Разницы между размерами артериальной связки.

Таб. 3. Артериальная связка. Отношение размера присущей длины к раз ­ мерам сердца и аорты.

Рис. 1. а — передняя длина, b — задняя длина, с — присущая длина, d — ширина аортального основания, е — ширина легочного основания, f — ширина медиального отрезка.

Рис. 2. Размеры артериальной связки. Расстановка препаратов по вели ­ чине размеров присущей длины артериальной связки. 1 — присущая длина, 2 — ширина аортального основания, 3 — ширина легочного основания, 4 — ширина медиального отрезка, 5 — передняя длина, 6 — задняя длина.

Рис. 3. Обозначения см. рис. 2.

Measurements of ligamentum arteriosum were made on 33 corpses preserved in formaline (12 males and 21 females). The following measurements were obtained: the width of the aortal base, the width of the base on the pulmonary trunk, the central width of the ligamentum arteriosum, the anterior and posterior length and the oblique length.

The tables show the outside size range, the most often encountered range, and the average measurement. The differences between the sizes and the mutual relationships of their magnitude were also calcu­

lated. Graphs show the correlation of the measurements.

Pracę otrzymano 5 IV 1964.

Papier druk. sat. III kl. 80 g. Format 70 X 100 Druku str. 8

Annales UMCS Lublin 1964 LZGraf, im. PKWN, Lublin, Unicka 4 zam. 2749. 28.VIII.64

800 + 50 egz. H-3 Manuskrypt otrzymano 28.VIII.64 Data ukończenia 11.IX.65