„Widok gabinetu, wykwintnie urządzonego, zniewalał go do jakiegoś rozczulenia, duma jego była połechtana, w głowie burzył się rozkoszny zamęt. Wychodząc z wizyty, już za następną tęsknił. Z pychą spoglądał na przechodniów, jakby im chciał jednem spojrzeniem oznajmić, że jest za pan brat z osobą tak wszechpotężną na gruncie gimnazjalnym.
Odtąd Marcinek Borowicz był częstym i prawie stałym gościem inspektora Zabielskiego.”
(fragment rozdziału XI)
1. Na podstawie powyższego fragmentu i całości lektury
„Syzyfowe prace” napisz, jakie były prawdziwe intencje inspektora. (1)
2. Wyjaśnij, jak pobyt na stancji u starej Przepiórzycy wpłynął na Borowicza? (1)
3. Napisz, jaką rolę w polityce dyrektora i inspektora odgrywali radca Somonowicz i wychowawca Majewski.(1)
„Dyrektor Kriestoobriadnikow wraz z inspektorem Zabielskim była to para polityków nietuzinkowych.
Ani pierwszy, ani drugi, nie wszczynał grubijańskich awantur z rodzicami i nie prześladował uczniów.
Jeżeli ostatnich łapano za pomocą groźnego
aparatu, to nie w tym jednak celu, ażeby wymierzać tyrańskie kary. Winę zawsze darowywano, a gdy trzeba było ukarać — czyniono to w sposób tak wyrozumiały, taką okazywano pobłażliwość, ażeby młodzian nie czuł na sobie tyrańskiego bicza, lecz miłującą rękę ojca. W razach, kiedy zdarzał się spór między uczniem i nauczycielem Polakiem, dyrektor i inspektor stawali zawsze i bezwarunkowo po stronie ucznia, zmniejszali winę, a gdy niepodobna było inaczej, wypraszali u nauczyciela Polaka odpuszczenie kary.”
4. Omów na podstawie treści lektury, jakie skutki miało opisane powyżej zachowanie dyrektora i inspektora. (1)
5. Napisz, dlaczego Biruta musiała wyjechać? (1)
6. Wyjaśnij, dlaczego ojciec i Noga nie opowiadali Marcinowi o powstaniu. (1)
7.
Streść KRÓTKO utwór pt. „Reduta Ordona” A.
Mickiewicza. (1)
Bo dzieło zniszczenia
W dobrej sprawie jest święte, Jak dzieło tworzenia;
Bóg wyrzekł słowo stań się, Bóg i zgiń wyrzecze.
Kiedy od ludzi wiara i wolność uciecze, Kiedy ziemię despotyzm i duma szalona Obleją, jak Moskale redutę Ordona -
Karząc plemię zwyciężców zbrodniami zatrute, Bóg wysadzi tę ziemię, jak on swą redutę.
8. Na podstawie powyższego fragmentu wiersza Adama Mickiewicza napisz, jakie jest przesłanie utworu. (1)
9. Napisz, do czego zainspirował uczniów Zygier. Opisz, jak funkcjonowała ta inicjatywa. (1)
10. Opisz krótko przebieg „zemsty na Majewskim”.(1)
11. Napisz, jaki wpływ miał Kawka na Andrzeja Radka.(1)
12. Wymień dwa przejawy szykanowania Radka.
Wyjaśnij, czym one były spowodowane. (1)
13. Napisz, do jakich wniosków skłania czytelnika treść
„Kamizelki”? (1)
14. Napisz definicję noweli.(1)
15. Napisz, jaką rolę w pozytywizmie miała spełniać nowela.(1)
16. Napisz swoimi słowami, czym charakteryzuje się epoka pozytywizmu. (1)
17. Określ miejsce/miejsca i czas akcji utworów (1):
„Syzyfowe prace” , „Kamizelka”
18.* Napisz, jak należy interpretować paradoks kłamstwa ukazany w „Kamizelce”. (+1)
„Jeszcze w kwietniu było ich troje: pan, pani i mała służąca, która sypiała, o ile wiem, na kuferku za szafą. Szafa była ciemno wiśniowa. W lipcu, jeżeli mnie pamięć nie zwodzi, zostało ich tylko dwoje:
pani i pan, bo służąca przeniosła się do takich państwa, którzy płacili jej trzy ruble na rok i co dzień gotowali obiady.
W październiku została już tylko - pani, sama jedna. To jest niezupełnie sama, ponieważ w pokoju znajdowało się jeszcze dużo sprzętów: dwa łóżka, stół, szafa... Ale na początku listopada sprzedano z licytacji niepotrzebne rzeczy, a przy pani ze wszystkich pamiątek po mężu została tylko kamizelka, którą obecnie posiadam.
Lecz w końcu listopada, pewnego dnia pani zawołała do pustego mieszkania handlarza
starzyzny i sprzedała mu swój parasol za dwa złote i kamizelkę po mężu za czterdzieści groszy. Potem zamknęła mieszkanie na klucz, powoli przeszła dziedziniec, w bramie oddała klucz stróżowi, chwilę popatrzyła w swoje niegdyś okno, na które padały drobne płatki śniegu, i - znikła za bramą.(..)
"Czy znowu zejdą się kiedy oboje, ażeby powiedzieć sobie cały sekret o kamizelce?..." - myślałem patrząc na niebo.
Nieba prawie już nie było nad ziemią. Padał tylko śnieg, taki gęsty i zimny, że nawet w grobach marzły ludzkie popioły.
Któż jednak powie, że za tymi chmurami nie ma słońca?...”
19.* Wyjaśnij, jak należy interpretować rolę pór roku w
„Kamizelce”. W odpowiedzi uwzględnij rolę narratora.
(+1)
20.* Wyjaśnij rolę wątku romansowego w „Syzyfowych pracach”. (+1)
21.* Wyjaśnij, dlaczego w scenie oczekiwania Marcina na przyjście Biruty do parku Żeromski zastosował mowę pozornie zależną? (+1)
Punktacja: 17+4
