Middengroepen in de knel?
Aanleiding
• De toestand op de woningmarkt:
• Regeerakkoord en maatregelen die daaruit voortvloeien • Stagnatie van de koopmarkt
• Stringente criteria hypotheekverstrekkers
• Problemen en oplossingen:
• Opmaat, Atrive en het traject van co-creatie:
• “Werken aan oplossingen voor de middengroepen”
• Twee nieuwe leerstoelen:
• Housing Institutions & Governance • Housing Management
De toekomst van de woningmarkt
voor middengroepen
• 13.30 – 15.15 plenair gedeelte
• 15.45 – 16.45 workshops
De toekomst van de woningmarkt
voor middengroepen
• Problemen voor de middengroepen, typisch Nederlands? Marja Elsinga
• Woningcorporaties en beleggers, wat hebben zij te bieden aan middengroepen? Vincent Gruis
• Koopvarianten als oplossing voor middengroepen? Rein Bakker
• De crisis en de strategische positionering van corporaties. Eppie Fokkema
• Hoorcollege actualiteiten, Kees Fes, Gunter Weber en Harold Ferwerda
De toekomst van de woningmarkt
voor middengroepen
• Workshops:
• A Strategische koers: doorstroming op de woningmarkt
• B Strategische koers: overmaat
• C Strategisch koers: bundeling
Typisch Nederlands?
• Toegang tot de koopmarkt
• Internationaal perspectief
De huidige markt, hypostat, 2010
• Huisprijsindex nominaal, 1996 = 100
Gemiddelde verkoopprijs bestaande koopwoningen
(in 1.000 Euro), 1965-2010
Moeizaam toegang tot de koopsector
• Prijzen enorm gestegen
• Prijzen nu onder druk
Typisch Nederlands?
• Toegang tot de koopmarkt
• Internationaal perspectief
Eigen woningbezit naar inkomenskwartiel,
EU-SILC 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 1 2 3 4Eigendomsverhoudingen op de
woningmarkt, Cecodhas, 2007
0% 20% 40% 60% 80% 100% Duitsl and Dene marke n Zwed en Nede rland Frankri jk Ooste nrijk Finla nd Tjech ie Belgi e Vere nigd Koni nkrijk Luxe mburg Ita lie Malta Grieke nlan d Polen Portu gal Letla nd Cyp rus Ierla nd Span je Estla nd Slove nie Hong arije Slow akije Roeme nie Bulga rije Litou wen koop commerciele huur sociale huurWaar starten op de woningmarkt?
LSE, Cecodhas, 2006koop soc. huur com. huur
Austria 1999 48 26 26 Belgium 1999 33 1 64 Denmark 1999 20 80 Finland 2001 39 20 37 France 2002 17 23 53 Germany 2001 49 5 45 Hungary 2003 95 3 1 Iceland 2003 70 5 10 Lithuania 2002 61 9 30 Netherlands 1998 44 41 16 Slovenia 1994 46 10 Sweden 1997 46 39 15 UK 2002 61 17 22
Typisch Nederlands?
• Toegang tot de koopmarkt
• Internationaal perspectief
Ontwikkeling eigendom, 1947-2010,
Van der Schaar 1987, WBO, WoON
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% 1947 1956 1967 1975 1985 1993 2005 2010 eigen woning particuliere huur sociale huur
Midden inkomens in de knel
• Moeilijke toegang tot koopsector, speelt overal
• Vooral pijnlijk in landen met veel eigen woningbezit: kinderen blijven tot in 30er jaren bij ouders
• Reactie overheden, in veel landen meer steun voor sociale huur, soms specifiek gericht op middengroepen
• Bijzonder in Nederland is:
