Andrzej Majdowski
Rola inżyniera budownictwa
lądowego w dziedzinie ochrony
budowli zabytkowych : seminarium
Zakładu Architektury i Ochrony
Budowli Zabytkowych Politechniki
Świętokrzyskiej w Kielcach w dniu 14
grudnia 1994 roku
Ochrona Zabytków 48/1 (188), 114-115
1995
KRONIKA
ROLA INŻYNIERA BUDOWNICTWA LĄDOWEGO W DZIEDZINIE
OCHRONY BUDOWLI ZABYTKOWYCH
Seminarium Zakładu Architektury i Ochrony Budowli Zabytkowych
Politechniki Świętokrzyskiej w Kielcach w dniu 14 grudnia 1994 roku
W u b ie g ły m ro k u n a W y d z ia le B u d o w n ic tw a L ą d o w e g o P o li te c h n ik i Ś w ięto k rzy sk iej w K iel c a c h p rz y z n a n o p ie rw s z e d y p lo m y u k o ń c z e n ia s tu d ió w z e s p e c j a ln o ś c ią r e m o n t y i o c h r o n a o b i e k t ó w z a b y tk o w y c h . 2 tej o k az ji o d b y ło się s e m in a riu m , n a k tó ry m z a p r e z e n to w a n o w y s ta w ę p r a c d y p lo m o w y c h o ra z re fe ra ty a b s o lw e n tó w i p r a c o w n ik ó w d y d a k ty c z n y c h Z a k ła d u A rc h ite k tu ry i O c h r o n y B u d o w li Z a b y tk o w y c h . W n a s z y c h w a r u n k a c h jest p ra w d z iw y m e w e n e m e n te m , że n a o tw a rc ie b y ła g o to w a p u b lik a cja m a te ria łó w z se sji1.
W y k ła d w p r o w a d z a j ą c y p t.
W ykonaw stw o b udow lan o-kon- serwatorskie ja k o odrębna d zie d zin a sztu ki budow lanej w y g ło sił prof, d r h a b . T a d e u s z P o lak . W y s tą p ie n ie m ia ło c h a r a k te r b ard z iej r e tr o s p e k ty w n y n iż p ro g ra m o w y , c h o c ia ż n a c z e ln a te z a z o sta ła je d n o z n a c z n i e w y t ł u s z c z o n a w s tw ie r d z e n i u , ż e „złożoność p r a c b u d o w la n o -k o n se rw a to r- skich wymaga specjalistycznego p r z y g o t o w a n i a b u d o w la n e g o i konserwatorskiego, a ponadto dobrej orientacji w problem atyce artystycznej, historycznej i tech nicznej'. J a k się w y d a je , w tej la p id a rn e j fo rm u le z a w ie ra się ta k ż e id e a p o w o ła n ia s a m e g o Z a k ła d u , k tó ry p o w s ta ł p r z e d p ię c iu laty w ła ś n ie z in ic ja ty w y p ro f, d r h a b . J a n u s z a W iśn ie w sk ie g o i p ro f. P o la k a , p o d k tó r e g o k ie r o w n ic tw e m n a d a l p o z o s ta je .
Ponieważ jest to jedyny w kra ju ośrodek o takim profilu, warto dodać, iż specjalność konserw a torską uzyskuje się tutaj w trakcie studiów inżynierskich lub magi sterskich, p o zaliczeniu przed m iotów podstaw ow ych i uzupeł niających oraz minimum siedmiu p r z e d m io tó w k ie ru n k o w y c h z następującej listy:
1. diagnostyka i wzmacnianie konstrukcji betonow ych
2. diagnostyka i wzmacnianie konstrukcji metalowych
3. diagnostyka i w zm acnianie konstrukcji drew nianych i m uro w ych
4. diagnostyka i wzmacnianie fundam entów
5. diagnostyka jakości materia łów budow lanych
6. w z m a cn ian ie k onstrukcji w trakcie rem ontu i przebudow y
7. remonty budowli
8. adaptacja i m odernizacja bu dowli
9. a d a p ta c ja z a b y tk o w y c h obiektów architektury
10. technologia i m echaniza cja robót rem on to w o-b udo w la nych
11. remonty i modernizacja in stalacji budow lanych
12. ro b o ty w y k o ń c z e n io w e i elewacyjne
13- historia architektury i urba nistyki
14. projektow anie architekto niczne
15. historia i teoria konserwacji zabytków
16. problem y współczesnego konserwatorstwa
17. konserwacja detalu archi tektonicznego
18. trwałość i ochrona budowli 19- izolacje i osuszanie bu dowli
20. problem y eksploatacji bu dowli
21. organizacja robót budowla- no-konserwatorskich
22. ochrona przeciwpożarowa budowli.
Program dydaktyczny realizuje kadra pracowników naukow ych Zakładu Architektury i Ochrony Budowli Zabytkowych w skła dzie: prof, dr hab. Tadeusz Polak, dr inż. Andrzej Deneka, dr inż. Grzegorz Łagowski, dr inż. Jerzy Piotrowski, dr inż. Andrzej Ża- boklicki, mgr Ilia Iliew.
Do tego dochodzi nadzór nad p ra k ty k a m i stu d e n c k im i oraz działalność naukow o-badaw cza, przy czym w obu przypadkach zwraca uwagę celowość i ukie runkow anie tych prac. I tak, już w 1992 r. odbyła się praktyka stu dencka na Białorusi (inwentary zacja zamków w Krewie i Nowo gródku, inwentaryzacja i porząd kowanie cmentarzy w Minkiewi czach i Wiereskowie), w 1993 r. na Litwie i Łotwie (inwentaryza cja cmentarza św. św. Piotra i Pa wła w Wilnie oraz zapoznanie się z organizacją prac budow lano- k o n s e r w a to rs k ic h w R ydze), w 1994 r. na Ukrainie (inwentary zacja Cmentarza Starego w
Żyto-1. „Zeszyty Naukowe Politechniki Święto krzyskiej. Budownictwo", nr 31, 1994.
mierzu). Ponadto pod kierunkiem prof. Polaka realizowany jest pro gram badawczy — Historyczne
techniki budow lane w świetle ba dań w arow ni obronnych na z ie m ia c h b yłej R z e c zy p o s p o lite j
(członkowie zespołu: dr dr De- neka i Żaboklicki), a dr Żaboklic- ki opracowuje temat pt. Rewalo
ryzacja ustrojów konstrukcyjnych w zabytkow ych obiektach archi tektury.
Równie interesująco prezentu je się wykaz obronionych w roku akademickim 1993/1994 prac dy p lo m ow ych, k tó re w arto w y szczególnić nie tylko dla upam ięt nienia pierwszych absolwentów- konserwatorów, lecz również ze względu na znaczenie, wagę, za lety tych opracowań, które doty czą p ro b le m ó w prak ty czn y ch i mają walor dokumentacji kon serwatorskiej dla obiektów zloka lizowanych głównie na obszarze województwa kieleckiego.
1. M. Kawka, P. Książkiewicz, S. Kwiecień, Projekt rewaloryza
cji zabytkowego zespołu p rzem y słowego w Nietulisku k/Ostrowca.
2. M. Filipczak, Projekt adapta
cji na produkcję rzemieślniczą zabytkow ej hali lejniczej w Stara chowicach.
3. Z. Szmigiero, Restauracja
za b y tk o w e g o m ły n a w odnego w Bielnie k/Kielc.
4. D. Wujek, Renowacja i a d a
p tacja XVIII wiecznego p a ła cu w Śladkow ieD użym k/Chm ieln ika.
5. P. Rachudała, W. Cebulski,
Projekt restauracji i adaptacji na hotel w ra z z zapleczem gastrono m i c z n y m d a w n e g o p a ł a c u Schönberga w Wąchocku.
6. T. Dzięgiel, M. Gębski, R. Rak, Projekt adaptacji i m oderni
zacji na cele kulturalno-oświato we zabytkowego zespołu powię- ziennego w Kielcach.
7. A. Piasecki, M. Ziach, Rekon strukcja willi Wiślica w Busku Zdroju.
8. A. Marosik, G. Łącki, P. Zdon, Projekt adaptacji i moder
nizacji na cele usługowo-handlo we zabytkowego zespołu powię- ziennego w Kielcach.
9. W. Czerniak, A. Szymanow- ska-Gwiżdż, Projekt odbudow y
zabytkowego budyn ku Willa Zie lona w Busku Zdroju.
10. U. Stradowska, Projekt roz
budowy i za da szenia d ziedzińca zabytkowego zespołu pałacowego w Paryżu p rzy ul. Lauriston 74.
11. A. Polakowski, Adaptacja
podziem ia zabytkowego zespołu
pałacowego w Paryżu p rzy ul. Lauriston 74 na zespól garaży samochodowych.
12. J. Sodel, P. Lisowski, A na li
z a p rzyc zy n uszkodzeń paw ilo nów bocznych w Książu Wielkim.
13- M. Szafraniec, Prostowanie
p o c h y lo n e j b r a m y p a r a d n e j w P o dza m czu Chęcińskim.
14. B. Baran, Projekt odbudowy
zabytkowego zboru z XVI wieku w Chełmcach k/Oblęgorka.
15. R. W ieczorek, Projekt z a
bezpieczenia i w zm ocnienia kon strukcji zabytkowego zboru z XVI wieku w Chełmcach k/Oblęgor- ka2.
Najciekawsze fragm enty w y branych prac były referow ane, a w nieco szerszym w yborze trafiły do druku w cytow anych „ Z e szy tach N a u k o w y ch P o li techniki Świętokrzyskiej”. Lektu ra tego tom u, w zbogacona w ra żeniami z sesji, nastraja optym i stycznie, co w podsum ow aniu seminarium wyraził prof. Andrzej Tomaszewski. Przyszłość p o ka że, czy k ieleck i ek sp e ry m en t sprawdzi się w szerszym wym ia rze, czego należy życzyć idei, która być m oże zaow ocuje z cza sem praw dziw ie polską szkołą
konserw acji zabytków .
A n drzej Majdowski
2. Promotorem prac 1— 4 jest prof, dr hab. neka, 8-11 — dr inż. Andrzej Żaboklicki, dr inż. Jerzy Piotrowski. Tadeusz Polak, 5-7 — dr inż. Andrzej De- 12-13 dr inż. Grzegorz Łagowski, 14-15 —
