Kazimierz Kaeppele
Sprawozdanie z plenarnego
posiedzenia Naczelnej Rady
Adwokackiej
Palestra 22/1(241), 84-88
1%/AC Z E L f i l A R A D A A D W O K A C K A
A
Sprawozdanie
z plenarnego posiedzenia Naczelnej Rady Adwokackiej
M iejscem o brad p len arn eg o posiedzenia NRA w d n iu 21.X.1977 r. b y ła sala k o n fe re n c y jn a RA w W arszaw ie, a w dw óch n a stę p n y c h dniach, tj. 22 i 23.X., Dom P ra c y Tw órczej A d w o k atu ry w G rzegorzew icach.
O bradom przew odniczył prezes N aczelnej R ady A dw okackiej adw . d r Zdzisław Czeszejko.
W pierw szym d n iu o b rad w ziął u d ział w posiedzeniu M in ister S praw iedliw ości prof. d r hab. Je rz y B afia. R esort spraw iedliw ości rep re z e n to w a li n aczeln ik S am o dzielnego W ydziału d/s A d w o k atu ry sędzia T adeusz Ł adykow ski oraz sędziow ie M ieczysław a T uszy ń sk a i S te fa n S telm achow ski. W ydział A d m in istra c y jn y K C P Z P R re p rez en to w ał in sp e k to r tow. S ta n is ła w M azur, a W ydział S połeczno-E kono
m iczny CK SD — zastęp ca k ie ro w n ik a m gr Je rz y G agucki.
M in ister S praw iedliw ości prof. d r hab. Je rz y B afia dokonał d ek o ra c ji od zn a czeniam i pań stw o w y m i (dotychczas n ie w ręczonym i jeszcze), p rzy zn an y m i ad w o k a tom i p racow nikom ra d adw okackich u ch w a łą R ady P a ń stw a z d n ia 6.VII.1977 r., a m ianow icie:
— ad w o k a ta W itolda B a y e r a — KRZYŻEM K A W A LER SK IM ORDERU ODRO DZEN IA P O L S K I;
— adw okatów : Józefa B a s z k i e w i c z a , P io tra G l a d o s a i R y szard a S i c i ń - s k i e g o — Z łotym K rzyżem Z asługi;
— adw okatów : R y szard a K e n n e r a, Jerzeg o Ł o w c z o w s k i e g o , B o h d a n a O w - c z a r k a i L esław a R u n g e g o — S re b rn y m K rzyżem Z asługi;
— a d w o k a ta W itolda R y c h t e r a i p rac o w n ik a RA w W arszaw ie C zesław a P o- d o l s k i e g o — B rązow ym K rzyżem Zasługi.
M in ister S praw iedliw ości, sk ła d a ją c w yróżnionym g ratu lacje, stw ierd ził, że w rę czone odznaczenia są w y razem zarów no u zn a n ia osiągnięć in d y w id u a ln y ch ja k i uogólnionego sp o jrze n ia n a całość p rac y ad w o k a tu ry . M ieszczą się w ty m e lem e n ty podnoszenia ja k o ści w y m ia ru sp raw iedliw ości, u m a cn ia n ia p raw o rz ąd n o ści so cjalisty czn ej o raz elem e n ty społecznikow skiej p ostaw y, ta k bliskiej w sw ej treśc i ideologii so cjalistycznej, m ianow icie tro sk i o sp ra w y hum anizm u.
W im ieniu w yróżnionych serdeczne w y razy p odziękow ania złożył adw . R yszard Siciński, odnosząc n ad a n e odznaczenia do całej społeczności ad w o k ack iej, u cz estn i czącej w codziennej re a liza cji praw a.
N astęp n ie prezes NRA w ręczył o dznaki adw o k ack ie „ A d w o k atu ra P R L ” p rz y zn an e u chw ałą P re zy d iu m NRA z d n ia 30 czerw ca 1977 r. (dotychczas też nie w ręczone), a m ianow icie:
Z łotą O dznakę — adw . adw . M arii C h a m s k i e j , W itoldow i J a n k o w s k i e m u , Juliuszow i K l o s s o w i , Ja n o w i K o n i e c z n e m u , A nto n iem u K r ę ż e l o w i i Je rz e m u S z w a r c o w i ;
S re b rn ą O dznakę — ad w adw . S tefan o w i H o f f m a n o w i , J e rz e m u L e w a n d o w s k i e m u i S tan isław o w i S i e s i c k i e m u .
N r 1 (241) Spraw ozdanie z plenarnego posiedzenia N R A w dn. 21—23.X.1977 r 85
tr u d i pracę, co stało się p odstaw ą do p o d k re śle n ia osiągnięć ad w o k a tu ry , k tó re p o zw a lają żyw ić nadzieję, że środow isko ad w o k a ck ie nie będzie szczędziło sił i tru d u , aby sta le podnosić poziom św iadczonej p ra c y i doskonalić sw ój w a rsz ta t zaw odow y.
B ezpośrednio po tej uroczystości P re z y d iu m N RA podejm ow ało w yróżnionych o d znaczeniam i tra d y c y jn ą lam p k ą w ina.
W o sta tn im p u n k cie porządku dziennego pierw szego d n ia posiedzenia n astą p iła p re le k c ja o zm ianach w K o n sty tu c ji ZSRR. In te re s u ją c y r e f e r a t na te n te m a t p rz y gotow ał i w ygłosił doc. d r Z dzisław Ja ro sz , p ra c o w n ik n au k o w y In s ty tu tu N auk o P a ń s tw ie i P ra w ie U n iw ersy te tu W arszaw skiego.
*
P rz ed m io tem o b rad w dniach 22 i 23.X.1977 r. w D PT A w G rzegorzew icach był kom p lek s sp raw dotyczących ap lik a c ji ad w o k ack iej (22.X.) oraz sp ra w a rozm iesz czenia ad w o k ató w i zespołów adw o k ack ich (23.X.).
Po te m aty czn y m w prow adzeniu d o k o n an y m przez w iceprezesa NRA adw . d ra W. P o c ie ja om ów iono w toku szerokiej d y sk u sji — ocen iając k ry ty cz n ie n ie k tó re u je m n e zjaw isk a w y stęp u jące w procesie k sz ta łc e n ia ap lik an tó w i p rzygotow y w an ia ich do zaw odu adw okackiego — n o rm aty w n o -sz k o len io w e p roblem y a p lik a cji adw o k ack iej n a tle p ro jek tu now ego re g u la m in u ap lik ac ji, reg u lu jące g o p rac ę i szkolenie ap lik an tó w w zespołach adw okackich, ze szczególnym uw zgędnieniem in s ty tu c ji p atro n a , zajęć szkoleniow ych, egzam inu adw okackiego, sp ra w socjalnych i sam o rz ąd u aplikanckiego. D okum entem szczegółowo o b raz u jąc y m przebieg ap li k ac ji i ilu s tru ją c y m proces k sz tałto w an ia p o sta w a p lik a n ta m a być indeks a p li k a n ta .
W yrażano pogląd, że poza w iedzą czysto zaw odow ą a p lik a c ja p ow inna d o s ta r czać rów nież w iadom ości z zak resu h u m a n isty k i i rozbudzać z a in te re so w an ia spo łeczno-polityczne.
W d y sk u sji w ysuw ano też p o stu lat, by objąć eg zam inem praw o gospodarcze i a d m in istra c y jn e . Szczególną zaś uw agę zw rac ali d y sk u ta n c i na p raw id ło w e fu n k c jo n o w a n ie u kładu: d ziekan — p a tro n — k ie ro w n ik zespołu, n a w ychow aw czą rolę a p lik a c ji rów nież w zakresie k u ltu r y osobistej i n a p ra k ty c z n e przyg o to w an ie do zaw odu oraz na dyscyplinę zaw odow ą i d ziałalność społeczną.
Dużo poznaw czego m a teria łu na te m a t a p lik a c ji d o sta rc zy ły w ypow iedzi u cz estn i k ó w sym pozjum szkoleniow ego w P o lań c zy k u (zorganizow anego przez RA w R ze szowie) d la ap lik an tó w sześciu izb adw okackich. P re ze s NRA, pow ołując się na p rzeb ieg sp o tk a n ia z u czestnikam i tego sym pozjum , w ysoko ocenił p rzy okazji o rg an iz ac ję, przebieg i w y n ik i tej u d an e j im p rezy szkoleniow ej.
U w agi do p ro je k tu reg u lam in u a p lik a c ji zgłosił b io rąc y u d ział rów nież w d r u gim d n iu obrad n aczelnik S am odzielnego W ydziału d/s A d w o k atu ry sędzia T a deusz Ł adykow ski, k tó ry w zw iązku z n ie d aw n y m objęciem przezeń tego sta n o w isk a w y ra ził n adzieję, że w sp ó łp rac a z sa m o rz ąd e m adw o k ack im będzie się w in te re sie w y m ia ru spraw iedliw ości dobrze u k ła d a ła , ta k aby stało się m ożliw e p re z en to w an ie w szystkich zjaw isk pozy ty w n y ch w a d w o k a tu rze, ale zarazem i elim i n o w an ie negatyw nych. Mówca p oruszył ró w n ież sp ra w ę po lity k i re s o rtu s p r a w iedliw ości co do w pisów na lis tę ap lik a n tó w , p o stu lu ją c ze sw ej stro n y udział p rze d sta w ic ie la W ydziału przy rozm ow ach p ro w ad zo n y ch z k a n d y d a ta m i n a a p li k a n tó w adw okackich, a to w celu u zy sk an ia lepszego ro ze zn an ia co do przydatności ooszczególnych k an d y d a tó w do zaw odu adw okackiego.
86 N a c z e l n a R a d a A d w o k a c k a N r 1 (241)
N a podstaw ie zgłoszonych przez K om isję W n io sk o w ą1 propozycji oraz gło sów, ja k ie padły w d y sk u sji, N aczelna R ada A dw okacka u ch w a liła R egulam in A p li k ac ji A dw okackiej i E g zam inu A dwokackiego.
U chw alony R egulam in, k tó ry m a obowiązywać od 1.IX .1978 r., w ym aga z a tw ie r dzenia przez M in istra S praw iedliw ości (art. 59 u. o u .a .).2
W dalszym to k u o b rad w yw iązała się ożywiona d y sk u sja nad p ro b le m a ty k ą f i nansow ą, k tó rą om ów ił w sw ej in fo rm acji sk a rb n ik NRA adw . J. G niew iew ski. W F u n d u szu S am opom ocy K oleżeńskiej spodziew ana je st na koniec 1977 r. n a d w yżka, k tó ra um ożliw iłaby podw yższenie — począwszy od 1.1.1978 r. — zapom óg w yrów naw czych dla kolegów em ery tó w i rencistów oraz zasiłków dla żon i w dów po osobach u p raw n io n y c h do zapomóg.
P re zy d iu m NRA p ro p o n u je, aby istn iejącą w zespołach tzw. „b a rierę za ro b k o w ą” dostosow ać do ogólnych zasad obow iązujących przy p o d atk u w y ró w n a w czym i podnieść tę g ran ic ę do w ysokości 144.000 zł w ynag ro d zen ia netto w sto su n k u rocznym .
D y sk u to w an a by ła rów nież o d raczana od dłuższego już czasu sp ra w a podw yższe nia w y nagrodzeń ap lik an tó w , a ściśle mówiąc — sam sposób p rzep ro w ad zen ia r e gulacji w ynagrodzeń. P ro b le m ten bow iem , daw no już ro zstrz y g n ięty pozytyw nie co do sam ej zasady, w iąże się z je d n ej strony z oczekiw aną i od daw na za p o w ia d an ą podw yżką „ ta k sy ” adw okackiej, a z drugiej stro n y z rosnącym i stale w y d atk am i zw iązanym i z rozszerzaniem się działalności sam orządow ej — przy nie podw yższonym u dziale izb adw okackich w p o k ryw aniu budżetow ych w y d atk ó w N aczelnej R ady A dw okackiej.
W celu p rze p ro w ad z en ia reg u la cji w ynagrodzeń ap lik an tó w i jednocześnie w celu dalszego realizo w an ia in w e sty c ji (w szczególności o c h a ra k te rz e socjalnym ) oraz innych przedsięw zięć c e n tra ln y c h konieczne stało się zrów now ażenie bu d żetu (CFSAA), co m ogłoby n a s tą p ić w postaci p rzekazania (z ograniczeniem ty lk o do 1978 r.) przez ra d y ad w o k ack ie na rzecz NRA części fu nduszu in w esty cy jn o -rem o n - taw ego (konto 34-a) bądź też procentow ej w płaty policzonej od obrotów zespołów adw okackich. R ozstrzygnięcie tego problem u, ja k rów nież innych sp raw fin a n so w ych, k tó re były przed m io tem dyskusji, postanow iono przenieść na p le n a rn e po siedzenie pośw ięcone w całości spraw om socjalno-finansow ym .
Na tym zakończono o b rad y drugiego dnia posiedzenia. *
P rzedm iotem dalszych ob rad , w znow ionych w d n iu 23.X., by ła sp ra w a roz m ieszczenia adw okatów i zespołów adw okackich. W ty m dniu S am odzielny W ydział d/s A d w o k atu ry w M in isterstw ie S praw iedliw ości rep rez en to w ała n a posiedzeniu sędzia M. T uszyńska.
S p ra w ę rozm ieszczenia z re fe ro w ał w iceprezes NRA adw . K. P otrzobow ski. P ro je k ty rozm ieszczenia o pracow ane w poprzednich kadencjach zd ezaktualizow ały się na sk u te k dokonanych zm ian podziału ad m inistracyjnego P ań stw a . Na p o lity k ę k ad ro w ą r z u tu ją je d n a k nie tylk o n astęp stw a nowego podziału ad m in istra cy jn e g o P a ń stw a i konieczność o rg anizacyjnego dostosow ania sam orządu adw okackiego do tych zm ian (pow stanie now ych izb), ale i inne czynniki, a m ianow icie w y raźn e te n den cje do zw iększania się liczby m ałych zespołów (zrzeszających najw yżej 4 ad
1 S k ła d -K om isji: d z ie k a n i C. B ie lic k i, M. D ubois i J . S ie k lu c k i o ra z p r z e d s ta w ic ie l P r e z y d iu m N BA w ic e p re z e s a d w . d r W . P o c ie j.
N r 1 (241) Spraw ozdanie z plenarnego posiedzenia N R A w dn. 21—23.X.1977 r 87
w okatów ) przy jednoczesnym zm niejszaniu się ogólnej liczby zespołów, przede w szystkim terenow ych. P raw id ło w ą politykę k a d ro w ą k o m p lik u je wciąż jeszcze istn iejący w sto su n k u do zapotrzebow ania n a pom oc p ra w n ą n a d m ia r adw okatów w ośrodkach w ojew ódzkich z jednej stro n y oraz b ra k k an d y d a tó w do m ałych ośrod ków — z drugiej. P o w stała więc p ilna p o trzeb a o p rac o w a n ia zasad rozm ieszczenia adw okatów i zespołów adw okackich w celu d o sto so w an ia p o lity k i k ad ro w ej do a k tu a ln ie istn iejące j sy tu a cji w adw okaturze.
Na p odstaw ie analizy spraw ozdań za 1976 r. zostały o p rac o w a n e w form ie p ro je k tu rozm ieszczenia propozycje ra d ad w okackich i zespołów oraz założenia i za sady rozm ieszczenia adw okatów i zespołów w la ta c h 1978—1980.
Po p rzep ro w ad zen iu d y sk u sji nad tym p ro je k te m i po u w zg lęd n ien iu zgłoszonych w jej toku k o re k tu r N aczelna R ada A dw okacka u ch w a liła w y tyczne do p ro w a dzenia po lity k i k a d r o w e j.3
O kreślenie liczby adw o k ató w dla poszczególnych ośrodków będzie w skazów ką dla ra d ad w okackich przy w yznaczaniu siedzib zaw odow ych, zw łaszcza w tych ośrodkach, w k tó ry ch zapotrzebow anie na pom oc p ra w n ą nie je s t w dostateczny sposób zaspokajane.
Z problem em rozm ieszczenia adw okatów i zespołów w iąże się ściśle sp ra w a h arm o n ijn eg o pod w zględem liczbowym p rzy g o to w an ia n astęp c ó w w norm aln ej ro ta c ji kad ro w ej. A by um ożliw ić zw iększenie liczby w pisów ap lik an tó w w ty c h w ojew ództw ach, w k tó ry ch liczba adw okatów je s t n ied o stateczn a, oraz zw iązać jednocześnie ap lik an tó w z określonym te re n em i środow iskiem , P re zy d iu m N aczel nej R ady A dw okackiej zapow iedziało w y stą p ien ie do M in istra S praw iedliw ości z w nioskiem o o k reślen ie etató w ap lik an c k ic h z podziałem n a poszczególne w o jew ództw a.
Na posiedzeniach p le n arn y ch sygnalizow ano już k ilk a k ro tn ie tru d n o śc i zw iązane z w yborem delegatów na zgrom adzenia spośród ad w o k a tó w nie w y k o n u jący ch zaw odu adw okackiego (em eryci, renciści i osoby w y m ie n io n e w a rt. 70 u. o u.a.). P ro b le m te n został na nowo podniesiony w to k u p rzep ro w ad zo n ej d yskusji. W spo m n ia n e tru d n o ści są w y n ik iem niezbyt dużego z a in te re so w a n ia sp raw am i sam orządu adw okackiego przez w y m ienione wyżej osoby, co w k o n se k w e n cji w pływ a u je m n ie na fre k w e n cję na ze b ran ia ch w yborczych tej g ru p y a d w o k a tó w (stało się to n a w et przedm iotem k ry ty k i prasow ej). Z ałatw ien ie tego p ro b lem u w ym agało doko n a n ia zm iany reg u la m in u . N aczelna R ada A dw okacka, a k c e p tu ją c jednogłośnie p ro pozycję w te j m ierze K om isji W n io sk o w ej4, p o d ję ła u c h w a łę 5 o zm ianie § 6 R e g u la m in u d ziała n ia naczelnych i w ojew ódzkich org an ó w a d w o k a tu ry w te n spo sób, że adw okaci nie w yko n u jący zaw odu w zespołach ad w okackich w y b ie ra ją d elegatów w edług zasad obow iązujących przy w yborze d eleg ató w w zespołach adw okackich, z ty m je d n a k zastrzeżeniem , że liczbę delegatów o k reśla się w sto su n k u do osób obecnych na zebraniu.
W o sta tn im p u n k cie porządku dziennego d ziek a n i sk ła d a li k ró tk ie in fo rm ac je z życia izb. In fo rm a cje te w eszły już do „ r y tu a łu ” p le n a rn y c h posiedzeń. N asu w a się tu mim o w oli p o ró w n a n ie z prasow ą ru b ry k ą pn. „W iadom ości z o sta tn ie j ch w ili”.
s U c h w a ła ta b ęd zie o p u b lik o w a n a w n a s tę p n y m n u m e r z e „ P a l e s t r y ” .
4 S k ła d K o m isji: d z ie k a n i C. B ielick i, M. K u sk o w sk i i K. W y c z e sa n y i p rz e d s ta w ic ie l P re z y d iu m N R A a d w . E. M a zu r.
88 N a c z e l n a R a d a A d w o k a c k a N r 1 (241)
Po w y cz erp an iu p o rządku dziennego prezes NRA, d zię k u ją c z e b ran y m za w ielce a k ty w n y udział w ty m p rac o w ity m posiedzeniu, o b ejm u ją cy m ta k o b sz ern ą i ró ż ną te m aty cz n ie p ro b lem aty k ę , za m k n ą ł obrady.
ad w . K a z im ie rz K aeppele
B.
Uchwały Prezydium NRA
Uchwała Prezydium Naczelnej Rady Adwokackiej
z dnia 27 października 1977 r.
ca do stosowania regulaminu w sprawie zasad wykonywania zawodu w zespołach
adwokackich przez adwokatów emerytów i rencistów oraz przez adwokatów
w wieku emerytalnym
N a p o d sta w ie art. 55 ust. 1 p k t 4 u. o u.a. P re zy d iu m N aczelnej R ady A dw okac k iej p o s t a n o w i ł o :
w y jaśn ić, że u ch w ała zespołu adw okackiego co do w y ra że n ia zgody n a w y k o n y w a n ie zaw odu w ograniczonym za k resie (§ 3 reg u la m in u z d n ia 19.X.1975 r. — P al. n r 12/1975 r.) p ow inna być p o d ję ta w głosow aniu ta jn y m , w iększością co n ajm n ie j 2/3 głosów.
U z a s a d n i e n i e
R e g u la m in w sp raw ie zasad w y k o n y w an ia zaw odu w zespołach ad w okackich przez a d w o k a tó w em ery tó w i ren cistó w oraz przez a d w o k a tó w w w ie k u e m e ry ta l nym u sta lił, że ad w o k a t em e ry t lu b zaliczony do III g ru p y in w alid zk iej ren c ista m oże być członkiem zespołu adw okackiego i w y konyw ać zaw ód w ograniczonym zak resie, jeżeli ze b ran ie zespołu w y ra zi n a to zgodę w fo rm ie uchw ały. A ni r e gulam in , an i u ch w ała w ykonaw cza z d n ia 18.XII.1975 r. (Pal. n r 2/1976 r., s. 89) nie ro zstrz y g a ją , czy u ch w ała z e b ran ia zespołu m a być p o d ję ta w głosow aniu jaw n y m , czy też w głosow aniu ta jn y m . Z ag ad n ien ie to w obec licznych z a p y ta ń ze stro n y za in te re so w an y c h adw okatów i ra d ad w o k ack ich w y m ag a zatem w yjaśn ien ia.
P re z y d iu m NRA zw ażyło, co n astęp u je:
Z a rt. 25 p k t 7 u. o u.a. w zw iązku z § 11 ust. 3 i 5 rozp o rząd zen ia M in istra S p raw ied liw o ści z d n ia 28.XII.1963 r. w sp ra w ie zespołów ad w o k ack ich w yn ik a, że u ch w a ły w sp raw ie p rzy jęcia do zespołu m ogą zapaść ty lk o w iększością co n a j m niej 2/3 głosów obecnych n a ze b ra n iu i są p o d ejm o w an e w drodze głosow ania tajnego.
Z asad y pow yższe p ow inny m ieć zastosow anie rów nież do sp ra w w ym ienionych w § 3 reg u la m n u , albow iem zm iana sto su n k u z a tru d n ie n ia z pełnego n a n iep ełn y je s t zm ian ą ta k dalece idącą, że p o w in n a ona być tra k to w a n a analogicznie ja k p rzy ję cie w poczet członków zespołu.