Umowy elektroniczne
dr Anna Zalesińska
Centrum Badań Problemów Prawnych
i Ekonomicznych Komunikacji Elektronicznej
Zakres tematyczny
Elektroniczna forma czynności prawnych;
Oświadczenie woli składane ze pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej;
Umowa elektroniczna;
E – commerce. Ochrona konsumenta w sieci.
E – banking. Telepraca.
Środki komunikacji elektronicznej;
System teleinformatyczny;
Informatyczny nośnik danych
Podpis elektroniczny;
Bezpieczny podpis elektroniczny;
Droga elektroniczna;
Umowa elektroniczna.
Art. 60. Z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, wola osoby dokonującej
czynności prawnej może być wyrażona przez każde zachowanie się tej osoby, które ujawnia jej wolę w sposób dostateczny, w tym również przez ujawnienie tej woli w postaci
elektronicznej (oświadczenie woli).
Art. 61. § 1. Oświadczenie woli, które ma być
złożone innej osobie, jest złożone z chwilą, gdy doszło do niej w taki sposób, że mogła zapoznać się z jego treścią. Odwołanie takiego oświadczenia jest skuteczne, jeżeli doszło jednocześnie z tym
oświadczeniem lub wcześniej.
§ 2. Oświadczenie woli wyrażone w postaci
elektronicznej jest złożone innej osobie z chwilą,
gdy wprowadzono je do środka komunikacji
elektronicznej w taki sposób, żeby osoba ta
mogła zapoznać się z jego treścią.
„Oświadczenie woli w postaci elektronicznej dokonywane on line zostaje złożone z chwilą jego przejścia do systemu informatycznego
prowadzonego i kontrolowanego przez odbiorcę, to jest w momencie przyjęcia oświadczenia
przez serwer odbiorcy i zarejestrowania na nim odpowiednich danych"
Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 10 grudnia 2003 r.
sygn. akt V CZ 127/03
Poczta elektroniczna, fora dyskusyjne, komunikatory internetowe, sms-y;
Język etniczny, przedsiębiorców – domniemanie (!);
Podszywanie się pod kogoś – obowiązek weryfikacji przez adresata
- hasła/kody dostępu,
- konto bankowe,
- rejestracja;
Brak dostępu do sieci po stronie adresata
lub jej wadliwe działanie
Wady oświadczenia woli
Brak świadomości lub swobody, błąd, podstęp, groźba;
Przypadkowe kliknięcie oraz podszywanie się – nie doszło do wyrażenia woli;
Błąd:
- co do przedmiotu,
- co do adresata,
- art. 85 KC - ISP
Forma pisemna
Art. 78. § 1. Do zachowania pisemnej formy czynności prawnej wystarcza złożenie własnoręcznego podpisu na dokumencie obejmującym treść oświadczenia woli.
Do zawarcia umowy wystarcza wymiana dokumentów obejmujących treść oświadczeń woli, z których każdy jest podpisany przez jedną ze stron, lub dokumentów, z których każdy obejmuje treść oświadczenia woli
jednej ze stron i jest przez nią podpisany.
Forma elektroniczna
Art. 78(1). § 1. Do zachowania elektronicznej formy czynności prawnej wystarcza złożenie oświadczenia woli w postaci elektronicznej i opatrzenie go kwalifikowanym podpisem
elektronicznym.
§ 2. Oświadczenie woli złożone w formie
elektronicznej jest równoważne z oświadczeniem
woli złożonym w formie pisemnej.
Forma dokumentowa
Art. 77 (2)k.c. Do zachowania dokumentowej formy czynności prawnej wystarcza złożenie
oświadczenia woli w postaci dokumentu, w
sposób umożliwiający ustalenie osoby składającej oświadczenie.
Art. 77 (3)k.c. Dokumentem jest nośnik informacji
umożliwiający zapoznanie się z jej treścią.
Umowy elektroniczne
Zawarcie umowy elektronicznej
B2B, B2C, C2C, A2B;
Usługodawca ma obowiązek podać:
- Kroki jakie trzeba podjąć by zawrzeć umowę
- Czy umowa będzie zapisana i możliwa do późniejszego przejrzenia
- Sposoby identyfikacji i poprawy błędów - Dostępne języki
- Informacje dotyczące czy dostawca uznaje jakieś kodeksy postępowania i gdzie można je przeczytać
- Obowiązkowa możność zapisania warunków umowy i ogólnych
postanowień umowy (zarówno dla B2B jak i B2C)
Tryb zawierania umów
Ofertowy;
Negocjacyjny;
Aukcja/Przetarg
Tryb ofertowy
Art. 71. Ogłoszenia, reklamy, cenniki i inne informacje, skierowane do ogółu lub do
poszczególnych osób, poczytuje się w razie
wątpliwości nie za ofertę, lecz za zaproszenie do zawarcia umowy.
- także na stronie www lub w wiadomości
elektronicznej.
Tryb ofertowy
Art. 66(1). § 1. Oferta złożona w postaci elektronicznej wiąże składającego, jeżeli druga strona niezwłocznie potwierdzi jej otrzymanie.
§ 2. Przedsiębiorca składający ofertę w postaci elektronicznej jest obowiązany przed zawarciem umowy poinformować drugą stronę w sposób jednoznaczny i zrozumiały o:
(…)
§ 3. Przepis § 2 stosuje się odpowiednio, jeżeli przedsiębiorca zaprasza drugą stronę do rozpoczęcia negocjacji, składania ofert albo do zawarcia umowy w inny sposób.
§ 4. Przepisy § 1-3 nie mają zastosowania do zawierania umów za pomocą poczty elektronicznej albo podobnych
środków indywidualnego porozumiewania się na odległość.
Nie stosuje się ich także w stosunkach między
przedsiębiorcami, jeżeli strony tak postanowiły.
Tryb ofertowy
Art. 66. § 2. Jeżeli oferent nie oznaczył w ofercie terminu, w ciągu którego oczekiwać będzie
odpowiedzi, oferta złożona w obecności drugiej strony albo za pomocą środka bezpośredniego porozumiewania się na odległość przestaje
wiązać, gdy nie zostanie przyjęta niezwłocznie;
złożona w inny sposób przestaje wiązać z
upływem czasu, w którym składający ofertę mógł
w zwykłym toku czynności otrzymać odpowiedź
wysłaną bez nieuzasadnionego opóźnienia.
Przetargi i aukcje elektroniczne
Stosuje się przepisy ogólne:
a) wadium;
b) kolejne postąpienia uczestników;
c) wybór najkorzystniejszej oferty.
Przetargi i aukcje elektroniczne
Ustawa z dnia 29 stycznia 2004 roku Prawo zamówień publicznych (Dz. U. Nr 19, poz. 177) wprowadziła możliwość przeprowadzania przetargów i aukcji drogą elektroniczną.
Zgodnie z art. 78 niniejszej Ustawy oferty składane podczas
elektronicznych przetargów i aukcji powinny być opatrywane, pod rygorem nieważności, bezpiecznym podpisem elektronicznym
weryfikowanym przy pomocy ważnego kwalifikowanego certyfikatu.
Platformy przetargowe:
http://www.ppp.pwpw.pl/
http://www.marketplanet.pl/index.jsp
Zwyczaj handlowy
Potwierdzenie zamówienia jako Internetowy zwyczaj handlowy
Jest to zwyczaj co do formy zawarcia umowy
Badania empiryczne pokazują, że zarówno w handlu B2C jak i B2B stosowane jest
natychmiastowe potwierdzanie transakcji w
formie elektronicznej.
Numer zamówienia
Elementem dodatkowym o którym nie
wspomina dyrektywa to numer zamówienia, który powinien się pojawić w potwierdzeniu
Potwierdzenie może mieć miejsce:
Przez WWW i emaila
Tylko WWW
Tylko emaila
Kroki prowadzące do zawarcia umowy w sklepie internetowym
2. ZŁOŻENIE ZAMÓWIENIA JAKO ZŁOŻENIE OFERTY
1. ZAPROSZENIE DO ZAWARCIA UM.
3. POTWIERDZENIE TRANSAKCJI
JAKO PRZYJĘCIE OFERTY
3 kroki prowadzące do zawarcia umowy w sklepie internetowym
2. ZŁOŻENIE ZAMÓWIENIA JAKO PRZYJĘCIE OFERTY
1. OFERTA PRODUKTU NA STRONIE
3. POTWIERDZENIE TRANSAKCJI
JAKO 3 KROK
Art. 70. § 1. W razie wątpliwości umowę poczytuje się za zawartą w chwili otrzymania przez składającego ofertę oświadczenia o jej przyjęciu, a jeżeli dojście do
składającego ofertę oświadczenia o jej przyjęciu nie jest wymagane - w chwili przystąpienia przez drugą stronę do wykonania umowy.
§ 2. W razie wątpliwości umowę poczytuje się za zawartą w miejscu otrzymania przez składającego ofertę
oświadczenia o jej przyjęciu, a jeżeli dojście do
składającego ofertę oświadczenia o jej przyjęciu nie jest wymagane albo oferta jest składana w postaci
elektronicznej - w miejscu zamieszkania albo w siedzibie
składającego ofertę w chwili zawarcia umowy.
Wykonanie umowy
Usługi św. drogą elektroniczną
Wykonanie umowy w sposób tradycyjny a świadczenie usług drogą elektroniczną;
„wysyłanie i odbieranie danych za pomocą systemów teleinformatycznych, na
indywidualne żądanie usługobiorcy, bez jednoczesnej obecności stron, przy czym dane te są transmitowane za
pośrednictwem sieci publicznych”
Obowiązku usługodawcy
Podania w postaci elektronicznej podstawowych danych;
Zapewnienie dostępu do informacji o ewentualnych zagrożeniach;
Zapewnienie działania systemu;
Zakres regulaminu;
SPAM: opt-in a opt-out.
Doręczenie regulaminów
Art. 384.
§ 1. Ustalony przez jedną ze stron wzorzec umowy, w szczególności ogólne warunki umów, wzory umów, regulaminy wiążą drugą stronę, jeżeli zostały jej doręczone przy zawarciu umowy.
§ 2. W razie gdy posługiwanie się wzorcem jest w stosunkach danego rodzaju zwyczajowo przyjęte, wiąże on także wtedy, gdy druga
strona mogła się z łatwością dowiedzieć o jego treści.
Nie dotyczy to jednak umów zawieranych z udziałem konsumentów, z wyjątkiem umów powszechnie zawieranych w drobnych, bieżących sprawach życia codziennego.
§ 4. Jeżeli jedna ze stron posługuje się wzorcem umowy w postaci elektronicznej, powinna udostępnić go drugiej stronie przed
zawarciem umowy w taki sposób, aby mogła ona wzorzec ten
przechowywać i odtwarzać w zwykłym toku czynności.
Ochrona usług św. elektronicznie
Art. 4. 1. Usługa świadczona jest drogą elektroniczną, jeżeli jej wykonanie następuje przez przesyłanie i odbieranie w punkcie docelowym danych za pomocą
urządzeń elektronicznych przetwarzających, w tym
poprzez cyfrową kompresję, a także przechowujących dane (…),
2. Do usług świadczonych drogą elektroniczną, w rozumieniu ust. 1, nie zalicza się usług:
1) o charakterze materialnym (…),
2) polegających na dystrybucji jakichkolwiek treści na
informatycznych nośnikach (…)
Ochrona konsumenta
Umowy zawierane z konsumentem bez jednoczesnej obecności obu stron, przy
wykorzystaniu środków porozumiewania się na odległość (…) są umowami na odległość, jeżeli kontrahentem konsumenta jest przedsiębiorca, który w taki sposób zorganizował swoją
działalność.
Propozycja zawarcia umowy w postaci oferty, zaproszenia do składania ofert lub zamówień albo do podjęcia rokowań powinna jednoznacznie i w sposób zrozumiały informować o zamiarze
zawarcia umowy przez tego, kto ją składa .
Ochrona konsumenta
Najpóźniej w chwili wyrażenia przez konsumenta woli związania się umową przedsiębiorca ma obowiązek poinformować konsumenta, o ile informacje te nie wynikają już z okoliczności, w sposób jasny i zrozumiały o:
głównych cechach świadczenia;
swoich danych identyfikujących,;
łącznej cenie lub wynagrodzeniu za świadczenie wraz z podatkami,
sposobie i terminie spełnienia świadczenia przez przedsiębiorcę;
przewidzianej przez prawo odpowiedzialności przedsiębiorcy za jakość świadczenia;
treści usług posprzedażnych i gwarancji;
czasie trwania umowy
funkcjonalności treści cyfrowych oraz mających zastosowanie technicznych środkach ich ochrony;
mających znaczenie interoperacyjnościach treści cyfrowych ze sprzętem
komputerowym i oprogramowaniem.
Ochrona konsumenta
Najpóźniej w chwili wyrażenia przez konsumenta woli związania się umową na odległość lub poza lokalem przedsiębiorstwa przedsiębiorca ma obowiązek poinformować konsumenta w sposób jasny i zrozumiały o (dodatkowo):
adresie, pod którym konsument może składać reklamacje,
kosztach korzystania ze środka porozumiewania się na odległość w celu zawarcia umowy, w przypadku gdy są wyższe niż stosowane zwykle za korzystanie z tego środka porozumiewania się;
sposobie i terminie wykonania prawa odstąpienia od umowy na podstawie art.
27, a także wzorze formularza odstąpienia od umowy, zawartym w załączniku nr 2 do ustawy;
kosztach zwrotu rzeczy w przypadku odstąpienia od umowy, które ponosi konsument;
obowiązku zapłaty przez konsumenta poniesionych przez przedsiębiorcę uzasadnionych kosztów zgodnie z art. 35, jeżeli konsument odstąpi od umowy;
kodeksie dobrych praktyk,
Ochrona konsumenta
Gdy kupujesz produkt lub usługę w UE, masz prawo do otrzymania od sprzedawcy przejrzystych, dokładnych i zrozumiałych
informacji na temat tego produktu lub usługi, zanim dokonasz zakupu.
Informacje w umowie powinny zawierać:
główne cechy produktu
łączną cenę, obejmującą podatki i wszelkie możliwe opłaty
koszty dostawy (jeśli dotyczy) – oraz wszelkie pozostałe dodatkowe opłaty
uzgodnienia dotyczące sposobu płatności, dostawy lub wykonania
dane identyfikacyjne sprzedawcy, jego adres oraz numer telefonu
okres obowiązywania umowy (jeśli dotyczy).
Potwierdzenie zakupu
W przypadku zakupów dokonanych poza tradycyjnymi sklepami, na przykład przez internet, przez telefon lub z katalogu wysyłkowego, musisz otrzymać pisemne
potwierdzenie zakupu. Potwierdzenie powinno być na
papierze lub w innym trwałym formacie, takim jak e-mail lub
wiadomość przesłana na Twoje osobiste konto na stronie
internetowej sprzedawcy, pod warunkiem że można ją
zapisać i nie może zostać jednostronnie zmieniona przez
sprzedawcę.
Treści cyfrowe
W przypadku zakupu treści cyfrowych online, na przykład
pobierania lub odtwarzania przesyłanych strumieniowo plików muzycznych i wideo, mają zastosowanie dodatkowe wymogi w zakresie informowania. Zanim dokonasz zakupu,
powinieneś otrzymać informacje na temat potrzebnego
sprzętu/oprogramowania (interoperacyjność), dostępnych funkcji oraz warunków korzystania z zakupionych treści (czy nie ma żadnych ograniczeń geograficznych oraz czy
dozwolone jest kopiowanie na użytek prywatny itp.).
Kazus 1
Czy mogę powołać się na przepisy UE, jeśli zakupiłem towar od osoby
prywatnej, a nie od zawodowego
sprzedawcy?
Kazus 1
NIE. W takim przypadku musisz polegać
wyłącznie na informacjach uzyskanych
przy zakupie oraz na prawie kraju UE, w
którym ma siedzibę sprzedawca.
Kazus 2
Kilka miesięcy temu kupiłem nowy aparat fotograficzny, który niedługo potem przestał działać. Za
skontaktowanie się ze sprzedawcą za pośrednictwem specjalnej infolinii
naliczono mi sporą opłatę. Czy takie
sytuacje są dopuszczalne?
Kazus 2
NIE. Za korzystanie ze specjalnej infolinii sprzedawcy nie mogą pobierać od
klientów opłat wyższych niż podstawowa
stawka za rozmowy telefoniczne.
Kazus 3
Kupiłem w internecie oprogramowanie.
Po jego pobraniu zorientowałem się, że jest ono niekompatybilne z moim
komputerem. Informacje dotyczące
wymagań systemowych znajdowały się
na stronie sprzedawcy. Poprosiłem o
zwrot pieniędzy. Czy przysługuje mi
takie prawo?
Kazus 3
NIE. Z informacjami dotyczącymi wymagań systemowych należało się zapoznać przed pobraniem oprogramowania.
Informacje dotyczące treści cyfrowych muszą w sposób jasny odnosić się do kompatybilności ze sprzętem i
oprogramowaniem oraz do wszelkich technicznych środków ochrony, takich jak ograniczenie prawa konsumenta do
sporządzania kopii.
Można wycofać się z zakupu treści cyfrowych, takich jak pliki
muzyczne lub wideo, jednak jedynie do momentu rozpoczęcia
pobierania.
Kazus 4
Chciałem kupić przez internet cebulki kwiatowe od firmy w Holandii, aby
zasadzić je w moim ogródku w Belgii.
Sprzedawca chciał naliczyć dodatkową opłatę za skorzystanie z karty
kredytowej. Czy miał prawo tak
postąpić?
Kazus 4
NIE. Kiedy płacisz za coś w UE kartą kredytową lub debetową,
sprzedający z reguły nie mogą naliczać dodatkowych opłat tylko za korzystanie z konkretnej karty. Zasada ta dotyczy zakupów
dokonanych kartą w sklepach stacjonarnych i internetowych w Twoim kraju i w innych krajach UE.
Jednak karty kredytowe i debetowe wydawane przez systemy trójstronne (takie jak American Express i Diners Club) oraz biznesowe lub firmowe karty kredytowe, w przypadku których fakturę płaci pracodawca, a nie kupujący, nie są objęte unijnymi
przepisami o usługach płatniczych – za korzystanie z tych kart mogą
zostać naliczone dodatkowe opłaty .
Ochrona konsumenta
Art. 27. Konsument, który zawarł umowę na odległość lub poza lokalem przedsiębiorstwa, może w terminie 14 dni odstąpić od niej bez podawania przyczyny i bez
ponoszenia kosztów, z wyjątkiem kosztów określonych w
art. 33, art. 34 ust. 2 i art. 35.
Kazus 5
Pięć tygodni temu zamówiłam przez internet książkę, której nakład został już dawno wyczerpany. Miała być
prezentem dla męża na urodziny.
Niestety, urodziny minęły, a książki
dalej nie ma. Co mogę zrobić?
Kazus 5
Jeśli umowa nie określa czasu dostawy, zamówiony towar powinien zostać dostarczony w ciągu 30 dni.
Jeżeli nie zostanie dostarczony na czas, należy skontaktować ze
sprzedawcą i wyznaczyć mu nowy realny termin. Jeżeli sprzedawca nie przyśle zamówionego towaru również w tym terminie, można anulować zamówienie.
Nie ma jednak potrzeby wyznaczania sprzedawcy nowego terminu, jeżeli sprzedawca został z góry (przed zawarciem umowy) poinformowany o tym, że książka ma zostać przysłana w terminie, ponieważ jest
przeznaczona na prezent urodzinowy. Jeżeli już zapłaciłaś, sprzedawca
jest zobowiązany do bezzwłocznego zwrotu pieniędzy.
Kazus 6
Zamówiłem płytę CD, która nigdy do mnie nie dotarła. Kiedy
skontaktowałem się ze sprzedawcą,
stwierdził, że winę ponosi poczta, a nie
on. Czy ma rację?
Kazus 6
NIE. Za dostawę zakupionego towaru odpowiada sprzedawca. Do jego
obowiązków należy skontaktowanie się z firmą kurierską i udowodnienie, że
przesyłka została dostarczona. Jeżeli
sprzedawca nie jest w stanie tego dowieść,
powinien wysłać Ci taki sam przedmiot lub
zwrócić pieniądze.
Kazus 7
Mieszkam we Francji. Niedawno
zamówiłam przez internet płaszcz z niemieckiej firmy. Faktura nie
obejmowała jednak kosztów przesyłki, więc przy odbiorze musiałam uiścić
dodatkową opłatę. Czy firma miała
prawo ją naliczyć?
Kazus 7
NIE. Klient nie powinien płacić kosztów przesyłki, jeżeli nie zostały one wyraźnie wskazane w zamówieniu. Sprzedawca jest zobowiązany do wskazania całkowitych
kosztów, zanim kupujący zapłaci za produkt. Po przyjęciu zamówienia
sprzedawca nie może wymagać opłacenia
żadnych dodatkowych kosztów.
Kazus 8
Towary, które zamówiłem przez
internet, dotarły do mnie uszkodzone.
Co mogę zrobić?
Kazus 8
Kiedy robisz zakupy przez internet, przysługują Ci takie same prawa jak w przypadku zakupu towarów w sklepie. Jeżeli
zakupione produkty są wadliwe lub nie działają tak, jak
powinny, masz prawo zażądać naprawy lub wymiany towaru, lub, jeśli nie jest to możliwe, zwrócić się o upust lub zwrot
pieniędzy.
Sprawdź warunki zwrotu towarów na stronie internetowej
sprzedawcy.
Ochrona konsumenta
Art. 28. Bieg terminu do odstąpienia od umowy rozpoczyna się:
1)dla umowy, w wykonaniu której przedsiębiorca wydaje rzecz, będąc zobowiązany do przeniesienia jej własności - od objęcia rzeczy w posiadanie przez konsumenta lub wskazaną przez niego osobę trzecią inną niż przewoźnik, a w przypadku umowy, która:a)obejmuje wiele rzeczy, które są dostarczane osobno, partiami lub w
częściach - od objęcia w posiadanie ostatniej rzeczy, partii lub części,
b)polega na regularnym dostarczaniu rzeczy przez czas oznaczony - od objęcia w posiadanie pierwszej z rzeczy;
2)dla pozostałych umów - od dnia zawarcia umowy.
Twoje prawa przy zakupach
https://europa.eu/youreurope/citizens/con
sumers/shopping/index_pl.htm
E-faktury
E-faktury
Z dniem 3 sierpnia 2005 roku weszło w życie Rozporządzenie w sprawie wystawiania oraz przesyłania faktur w formie elektronicznej, a także
przechowywania oraz udostępniania organowi podatkowemu lub organowi kontroli skarbowej tych faktur (Dz. U. 133 z dnia 20 lipca 2005 r. poz. 1119).
§ 4 "Faktury mogą być wystawiane i przesyłane w formie elektronicznej, pod warunkiem, że autentyczność ich pochodzenia i integralność ich treści będą zagwarantowane:
bezpiecznym podpisem elektronicznym w rozumieniu art. 3 pkt 2 ustawy z dnia 18 września 2001 roku o podpisie elektronicznym (DZ. U. Nr 130, poz. 1450 z późn. zm.), weryfikowanym przy pomocy ważnego
kwalifikowanego certyfikatu lub
poprzez wymianę danych elektronicznych, jeżeli umowa pomiędzy jej stronami dotycząca tej wymiany przewiduje stosowanie procedur
gwarantujących autentyczność pochodzenia i integralność danych."
Telepraca
Telepraca
Art. 67(5). § 1. Praca może być wykonywana regularnie poza zakładem pracy, z wykorzystaniem środków
komunikacji elektronicznej w rozumieniu przepisów o świadczeniu usług drogą elektroniczną (telepraca).
§ 2. Telepracownikiem jest pracownik, który
wykonuje pracę w warunkach określonych w § 1 i
przekazuje pracodawcy wyniki pracy, w szczególności za
pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej.
Ochrona prywatności
Kiedy można przetwarzać dane?
W unijnych przepisach o ochronie danych, zawartych w ogólnym rozporządzeniu UE o ochronie danych (lub RODO), opisano różne sytuacje, w których przedsiębiorstwo lub organizacja może gromadzić lub ponownie wykorzystywać Twoje dane osobowe:
gdy przedsiębiorstwo lub organizacja zawarły z Tobą umowę – np. na dostawę towaru lub świadczenie usług (tj. gdy robisz zakupy przez internet) lub umowę o pracę
gdy wypełniają one swoje zobowiązania prawne – na przykład jeżeli prawo wymaga przetwarzania Twoich danych, kiedy Twój pracodawca przekazuje informacje na temat Twojego miesięcznego wynagrodzenia do zakładu ubezpieczeń społecznych, aby zapewnić Ci ubezpieczenie społeczne
gdy przetwarzanie danych leży w Twoim żywotnym interesie – np. może chronić Twoje życie
w celu wykonania zadania w interesie publicznym – przede wszystkim w związku z realizacją zadań organów administracji publicznej takich jak szkoły, szpitale czy urzędy gminy
jeżeli istnieje uzasadniony interes – np. jeżeli bank wykorzystuje Twoje dane osobowe, żeby sprawdzić, czy kwalifikujesz się do posiadania konta oszczędnościowego z wyższym
oprocentowaniem
W pozostałych sytuacjach przed zgromadzeniem lub ponownym wykorzystaniem Twoich danych osobowych firma lub organizacja musi zapytać Cię o zgodę.
Zgoda na przetwarzanie danych
Zgoda, o którą zwraca się do Ciebie przedsiębiorstwo lub organizacja, musi zostać udzielona w sposób wyraźny, np. przez podpisanie formularza zgody lub wybranie
„tak" w odpowiedzi na jasne pytanie typu „Tak/Nie" na stronie internetowej.
Nie wystarczy po prostu zrezygnować, np. zaznaczając pole wyboru, że nie chcesz otrzymywać wiadomości e-mail z ofertami handlowymi. Twoja zgoda jest
niezbędna, aby możliwe było przechowywanie lub ponowne wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu.
Zgoda na przetwarzanie danych
Jeżeli wcześniej udzieliłeś zgody na wykorzystywanie Twoich danych osobowych przez przedsiębiorstwo lub organizację, możesz w dowolnym momencie
skontaktować się z administratorem danych (osobą lub podmiotem zarządzającymi Twoimi danymi osobowymi) i wycofać swoją zgodę. Po wycofaniu zgody
przedsiębiorstwo lub organizacja nie mogą dłużej wykorzystywać Twoich danych osobowych.
W przypadku marketingu bezpośredniego, np. w formie wiadomości e-mail reklamujących określone marki lub produkty, wymagana jest uprzednia zgoda.
Jednak jeżeli jesteś już klientem danej firmy i kupujesz u niej określone produkty lub usługi, może ona wysyłać Ci e-maile reklamujące podobne produkty i usługi. W
każdej chwili masz prawo zażądać, by nie przesyłano Ci materiałów reklamowych.
Firma musi wówczas natychmiast przestać wykorzystywać Twoje dane.
Dostęp do danych osobowych
Możesz zażądać dostępu do swoich danych osobowych, którymi dysponuje przedsiębiorstwo lub organizacja. Masz także prawo do bezpłatnego otrzymania kopii swoich danych zapisanych w formacie umożliwiającym ich odczytanie.
Odpowiedź powinna nadejść w ciągu 1 miesiąca. Firma lub organizacja powinny przekazać Ci kopię Twoich danych
osobowych oraz wszystkie stosowne informacje o tym, w
jaki sposób były lub są one wykorzystywane.
Korekta danych osobowych
Jeżeli firma lub organizacja przechowuje Twoje dane osobowe, które są
nieprawidłowe, lub posiada niepełne
informacje, możesz zwrócić się o ich
poprawienie lub aktualizację.
Prawo do przenoszenia danych
W określonych sytuacjach możesz zażądać od
przedsiębiorstwa lub organizacji zwrotu Twoich danych lub
przekazania ich bezpośrednio do innego
przedsiębiorstwa, o ile jest to możliwe technicznie. Jest to
tzw. przenoszenie danych. Przykładowo możesz skorzystać z
tego prawa, jeżeli postanowisz zmienić usługę na podobną –
np. przenieść się z jednego portalu społecznościowego na
inny – i chciałbyś, żeby Twoje dane osobowe zostały szybko i
łatwo przeniesione do nowego serwisu.
Prawo do bycia zapomnianym
Jeżeli Twoje dane osobowe nie są już potrzebne lub są bezprawnie wykorzystywane, możesz zażądać ich usunięcia. Jest to tzw. prawo do bycia zapomnianym.
Zasady te dotyczą także wyszukiwarek takich jak Google, ponieważ również wyszukiwarki uważane są za administratorów danych. Jeżeli informacje są
niedokładne, nieadekwatne, nieistotne lub jest ich za dużo, możesz zażądać usunięcia z wyników wyszukiwania linków do stron internetowych z Twoim nazwiskiem.
Jeżeli firma udostępniła w sieci Twoje dane osobowe i zażądasz ich usunięcia, musi ona również poinformować administratorów pozostałych stron internetowych, na których zostały one udostępnione, o Twoim żądaniu usunięcia danych i linków do nich.
By chronić pozostałe prawa, takie jak wolność wypowiedzi, niektórych danych nie można usunąć automatycznie. Na przykład kontrowersyjne wypowiedzi osób
publicznych mogą nie zostać usunięte, jeżeli zachowanie ich w sieci leży w interesie publicznym.
Przestępstwa komputerowe
1. Komputer może być celem popełnienia przestępstwa - np. włamanie się do sieci (hacking), wprowadzenie wirusa komputerowego.
2. Może być narzędziem umożliwiającym popełnienie przestępstwa - tutaj spektrum możliwych działań jest niezwykle szerokie, np.
rozpowszechnianie pornografii, kradzież, hazard.
3. Może także pełnić tylko funkcje incydentalną
w trakcie popełniania przestępstwa - np. jako
bank danych
Przestępstwa przeciwko poufności, integralności oraz dostępności
danych i systemów komputerowych
Nielegalny dostęp;
Nielegalne przechwytywanie danych;
Ingerencja w dane za pomocą wirusów komputerowych oraz koni trojańskich;
Ingerencja w system;
Niewłaściwe użycie urządzeń lub
programów komputerowych.
Art. 267. §1. Kto bez uprawnienia uzyskuje dostęp do informacji dla niego nieprzeznaczonej, otwierając
zamknięte pismo, podłączając się do sieci
telekomunikacyjnej lub przełamując albo omijając elektroniczne, magnetyczne, informatyczne lub inne szczególne jej zabezpieczenie,
podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
§ 2. Tej samej karze podlega, kto bez uprawnienia uzyskuje dostęp do całości lub części systemu informatycznego.
§ 3. Tej samej karze podlega, kto w celu uzyskania
informacji, do której nie jest uprawniony, zakłada lub
posługuje się urządzeniem podsłuchowym, wizualnym
albo innym urządzeniem lub oprogramowaniem.
Przestępstwa z użyciem komputera
Fałszerstwo komputerowe;
Oszustwo komputerowe;
Brak odrębnej regulacji w Kodeksie Karnym
Przestępstwa związane z treścią informacji
Czyny związane z pornografią dziecięcą
Przestępstwa związane z naruszaniem praw autorskich i praw pokrewnych
Systematyka wg. Konwencji RE o cyberprzestępczości za D. Sielickim
(CBKE)
Pliki w sieci
Pobieranie a udostępnianie plików?
Za rozpowszechnianie utworu bez uprawnień grozi kara do dwóch lat więzienia (art. 116 Prawa autorskiego)
Oraz odpowiedzialność cywilna (zaniechanie, odszkodowanie, wydanie korzyści, etc.)
Odpowiedzialność cywilna – użytek dozwolono czy nie?
Korzystanie z utworów muzycznych, w tym również rozpowszechnianych w Internecie, objęte jest dozwolonym użytkiem osobistym (X. Konarski)
Kiedy plik z utworem został przez kogoś udostępniony bez zgody, to nie
można go uznać za rozpowszechniony, a tym samym osoba, która go pobiera,
nie może się powoływać na korzystanie na zasadzie dozwolonego użytku
(M. Błaszczyński)
Kradzież tożsamości - Phishing
https czy http ?
Czym bylibyśmy bez Wikipedii?
Dlaczegóżby nie zaszaleć z wypasionym burgerem w Burger Kingu?
Elizabeth Espinal uważała, że Burger King niecnie bombardował ją niechcianymi SMS-ami
Najwyraźniej Espinal czuła się co najmniej niekomfortowo, otrzymując co jakiś czas SMS-a o obraźliwej treści
Dlaczegóżby nie zaszaleć z wypasionym burgerem w Burger Kingu?
Elizabeth jest już kłębkiem nerwów. Nie zna dnia ani godziny, kiedy dopadnie ją kolejna wiadomość. W końcu stało się
nieuniknione... SMS, który przelał czarę goryczy brzmiał:
Wpadnij do Burger Kinga na orzeźwiającą mrożoną mokkę BK. Idealne połączenie bogactwa kawy i syropu czekoladowego.