J\lkollOlizm i N,ukomania 4/11/95
Z warsztatów badawczych i doświadczeń klinicznych Dariusz Wasilewski, Halina Matsnmoto, .Ewa Kur, Anna Dziklińska,
Elżbieta Woźny, Krystyna Stencka, Michal Skalski, Piotr Cha ba, Waldemar Szelenberger
[ Klinika Psychiatryczna AM w Warszawie
METODA SZYBKIEGO NASYCANIA DIAZEPAMEM W LECZENIU MAJACZENIA ALKOHOLOWEGO
Szacuje się, że w okresie ostatnich kilkudziesięciu lat wypróbowano w le- czeniu mąjaczenia alkoholowego ponad sto różnych leków i ich kombinacji [21]. Idealnego środka dotychczas nie znaleziono. Z powodzeniem stosuje się monoterapię pochodnymi benzodiazepiny lub klometiazolem, lekami o dzia-
łaniu uspokajającym i przeciwdrgawkowym. Zaleca się je ze względu na ich
działanie GABA-ergiczne, jako że aktywność neuronów GABA-ergicznych jest w alkoholowym zespole abstynencyj nym stłumiona [l]. Działaniu
GABA-ergiczncmu towarzyszy także hamowanie uwalniania noradrenaliny, a więc podanie agonistów GABA jest ukierunkowane także na domniemany osiowy mechanizm zespolu abstyncncyjnego nadaktywności ukladu noradre- nergieznego [41]. Innym uzasadnieniem jest krzyżowa tolerancja z alkoholem
prowadząca do substytucji efektu alkoholu przez wyżej wymienione leki [8].
Skuteczność klometiazolu w alkoholowym zespole abstynencyjnym, od czasu pierwszego doniesienia Giacobiniego i SalllIll [5], potwierdzono w wie- lu ośrodkach europejskich, w tym również w Polsce [14, 43]. Wiadomo, że
zmniejsza on śmiertelność, łagodzi przebieg i skraca czas trwania majaczenia [9,14,18,43].
Za wyborem benzodiazepin przemawia wyraźniejsze działanie przeciw- drgawkowe i niewielka toksyczność; nawet po wielokrotnym przekroczeniu dawek terapeutycznych zatrucia śmiertelne obserwowano niezwykle rzadko, glównie w połączeniu z innymi lekami psychotropowymi lub alkoholem [26, 35]. W leezcniumajaczenia okazały się skuteczne liczne pochodne beznodia- zepiny: alprazolam, bromazcpam, chlorazepat, chlordiazepoksyd, diazepam, t1urazepam, lorazepam, oksazepam, midazolam [II, l2, 29]. Ich skuteczność
D. W<lsilcwski, II. Ma(SllIllO\O, E. KUl", A. Dzikliliska, E. Woi.n}'. K. Stcllcb, M. Sk<llski, P. Ch<lba, W. Sze1enbergcr
jest porównywalna, przy założeniu, że są podawane w ekwiwalentnych daw- kach [7, 11, 16, 32]. W Stanach Zjednoczonych i Kanadzie uważa się je za leki z wyboru [11, 21, 22, 30,31]. Jednak wyniki leczenia alkoholowego ze-
społu abstynencyj nego powszechnie stosowanym w Polsce diazepamem, w dawkach podzielonych okazaly się malo zachęcające [27, 36]. Nie zapewnia ono terapeutycznego stężenia diazepamu [17, 25, 27, 28]. Dotyczy to zwła
szcza pierwszych 48 godzin, kiedy istnieje na.iwi~ksze zagrożenie życia. Poza tym długi okres półtrwania zarówno diazepamu, jak i jego głównego metabo- litu, dezmetylodiazepamu, sprzyja kumulacji tych związków w organizmie, co może doprowadzić do wystąpienia objawów zatrucia w ciągu kolejnych clni pobytu pacjenta w oddziale. Wysokie stężenie leku utrzymuje się także
wtedy, gdy lek podaje się codziennie w dawkach stopniowo redukowanych [22].
Alternatywę dla dotychczas stosowanych sposobów leczenia stanowi meto- da szybkiego nasycania diazepamem, polegąjąca na podawaniu doustnie co 1- 2 godziny 20 mg diazepal11u, póki się nie osiągnie poprawy stanu klinicznego [22, 31, 32,33]. Im krótsze odstępy czasu między kolejnymi dawkami, tym l11niejszajest szansa rozwoju ostrej tolerancji na działanie diazepamu [2, 24, 27]. Wedlug Sellersa i wsp. [33] połowie chorych wystarcza łączna dawka 60 mg diazepamu, efekt osiąga się średnio po 7 godzinach, a większość chorych poprawia się w ciągu 36 godzin. Stężenie terapeutyczne osiąga się w ciągu
pierwszych 48 godzin. Ponieważ diazepam i jego metabolity mają długi bio- logiczny okres półtrwania [13], po podaniu większej dawki poziom terapeu- tyczny utrzymuje się jeszcze w ciągu następnych dni [22]. Jednorazowe nasy- canie ma tę przewagę nad stosowaniem pochodnych benzocliazepiny w daw- kach podzielonych, że uzyskL\je się szybko stężenie terapeutyczne, ale bez
późniejszego narastania do takiego stężenia leku, które może być toksyczne lub nawet niebezpieczne dla życia [4, 22, 31, 37]. Metoda ta pozwoliła osią:
gnąć największą, znaną z piśmiennictwa, redukcję czasu trwania majaczenia [10, 19,20,22,31,32,33,39].
Matel'jał j metoda
Metodą szybkiego nasycania leczono 51 osób hospitalizowanych w I Klini- ce Psychiatrycznej AM i Szpitalu Nowowiejskim w Warszawie, w Szpitalu dla Nerwowo i Psychicznie Chorych im. proC dr J. Mazurkiewicza w Pru- szkowie oraz IV Szpitalu dla Nerwowo i Psychicznie Chorych w Ząbkach, w
Meloda szybkiego nasycani:1 di:\zcpal11cl11 \V leczenIu ..
okresie od kwietnia 1990 r. do października 1994 r. Terapii poddano 46 męż
czyzn oraz 5 kobiet z zespolem abstynencyjnym z majaczeniem (wedlug ter- minologii ICD-l O). Wiek pacjentów wahal się od26 do 60 lat, średnio 38,47 lat. Okres nadużywania alkoholu wynosił od 3 do 25 lat, średnio 14,57 lat.
Dlug()~ć ciągu picia wahala się od 7 do 1400 dni, średnio 78,94 dni. lIość
alkoholu wypijanego dziennie w okresie ciągu, w przeliczeniul1a dawkę czy- stego etanolu, wynosilaod 100 do 675 mi, średnio 324,OH mI. Jedenastu pa- cjentów pilo alkollOle niespożywcze. Dwudziestu pacjentów l11ialo majacze- nie alkoholowe po raz pierwszy w życiu. Do badali nie kwalifikowano pacjen- tów z zespolami abstynencyjnymi bez majaczenia, z uzależnieniem miesza- nym, innymi psychozami alkoholowymi, psychozami innymi niż alkoholowe, na które nakladalo się majaczenie alkoholowe, a także pacjentów, którzy bez-
pośrednio przed hospitalizacją mieli wlączono'kczenie środkami psychotro- powymi, na przyklad przez lekarzy pomocy doraźnej .
.lako przeciwwskazania do podania diazcpamu uznano:
Świeży uraz czaszki, choroby przebiegE\jące z możliwością powstania nie-
wydolności oddechowej, niewydolność wątroby, stan po spożyciu alkoholu (na podstawi~ oznaez~nia przy przyj,ciu stę7.cnia alkoholu we krwi).
Przcd rozpocz,ci~m leczenia sprawdzano wc krwi obecność benzocliazepin i barbituranów.
Diazepam (Rclanium-Poll~l) podawano doustnie w dawce 10- 20 mg co 1-2 godziny. U dwóch osób, ze wzgl,du na podejrzenie toksycznego uszkodzenia
wątroby, zastosowano oksazepam w dawkach równoważnych [22J. Stan pa- cjentów oc~n iano za pomocą skali CI W A-A [34]. Oceniano nast~pujące obja- wy: nudności i wymioty (nasilenie od O do 7 punktów), drżenie (0-7), potli-
wość (0-7), rodzaje omamów (0-3), nasilenie Omanll)W czuciowych, słucho
wych i wzrokowych (każdy objaw odpowiednio oc! O do (, punktów), zaburze- nia przytomności (0-4), utrudnienic kontaktu (0-7), lęk (0-7), pobudzenie ru- chowe (0-7), zaburzenia myślcnia (0-3), napady drgawkowe (O, 7), bóle gło
wy (0-7), zaczerwienienie twarzy (0-2). Terapię przerywano, gdy suma punk- tów \V skali CIWA-A spadla poniżej dziesi~ciu [3 ł, 33, 34J.
Grupę kontrolną stanowili pacjenci dobierani według tych samych za- sad, hospitalizowani w tym samym czasie, w tych samych szpitalach, ale leczeni innymi metodami, zależnie od decyzji Ickarzy prowadzących. Do tej grupy zakwaliJikowano 45 pacjcntów, w tym 40 m<;żczyzn i 5 kobiet.
Wiek badanych wynosił od 21 do 55 lat, średnio 38,24 lal. Okres naduży
wania alkoholu wahal si, od 4 do 22 lat, średnio 14,09 lal. Długość ciągu
D, Wa~il~\\'ski, II. ivlalsunmln, I:. Kur, A. D/.iklillska, E. W(1l:ny, K. Slcl1cb, M. Skalski, P. Chaba, W. Szelcllbcrgcr
picia wahała się od 4 do 540 dni, średnio 65,25 dni. Ilość alkoholu wypija- nego dziennie w okresie ciągu, w przeliczeniu na dawkę czystego etanolu,
wynosiła od 30 do 675 mI, średnio 263,69 mI. Ośmiu pacjentów piło alko- hole niespożywcze. Dwudziestu ośmiu pacjentów miało majaczenie alko- holowe pierwszy raz w życiu.
Wszyscy pacjenci otrzymywali, oprócz leczenia psychotropowego, płyny dożylnie oraz witaminy z grupy B.
Ze względu na możliwość pogorszenia i trudności terapeutyczne w prze- biegu wspólistniejących schorzeli somatycznych [6, 8, 22, 38, 40], wobu grupach, w pierwszej dobie, oceniano za pomocą opracowanego uprze- dnio kwestionariusza [36], również stan somatyczny. Oddzialy, w których prowadzono leczenie, miały podstawowy sprzęt oraz leki pierwszej pomo- cy, w tym Ilumazenil (Anexatc-Roche) - selektywnego antagonistę benzo- diazepin [15].
Zarówno poziom alkoholu,jak i łączne stężenie diazepal11u (D) i dezmety- lodiazepamu (DO) oznaczano metodą immunolluorescencji w świetle spola- ryzowanym (FPIA) na analizatorze TDx I1rmy Abbott [3]. Krew do badaó pobierano sześciokrotnie: przed rozpoczęciem terapii, w godzinę po podaniu pierwszej dawki leku, w godzinę po zakOliczeniu terapii oraz w trzeciej, piątej
i siódmej dobie hospitalizacji.
Czas trwania psychozy oceniano od chwili rozpoczęcia leczenia do wyga-
śnięcia objawów. W analizie statystycznej wyników zastosowano test Manna- -Whitneya [23].
Badania przeprowadzono za zgodą Terenowej Komisji do Wykonywania Badaó na Ludziach.
Wyniki
Lączne cbwki diazepamu, zastosowane w metodzie szybkiego nasycania, wahaly się w granicach od 40 do 210 mg, średnio 87 mg. Dwóch pacjentów, jak wspomniano powyżej, otrzymało oksazepam, w dawkach 300 i 400 mg,
równoważnych 50 i 67 mg diazepamu.
W grupie kontrolnej czterdziestu trzech cborych mialo wdrożoną terapię
diazepamem IV dawkach podzielonych (od 20 do 80 mg pro die, średnio 47 mg pro die), ponadto dwadzieścia dziewięć osób otrzymywalo baloperydol w dawkach podzielonych (od 5 do 30 mg pro die, średnio 12mg pro die), osiem osób promctazynę (ocl25 do 150 mg pro die, średnio 103 mg pro diel, siedem
ivlewd;l sl.ybkil'~o J1<lsyc,lIli<1 di<17.cpmllel11 \\' leczeniu ""
osób -hydroksyzynę (od IDO do 300 mg pro die, średnio 157mg pro die), trzy osoby - klometiazol (od 600 do 900 mg pro die, średnio 700 mg pro die),jedna osoba perazynę ISO Il1g pro die, jedna chlorpromazynę - 50 mg pro die oraz jedna - oksazepam I gO mg pro die.
Czas trwania majaczenia, od momentu wlączenia leczenia do wygaśnięcia
objawów, wynosil w grupie badanej od 2 do 24 godzin, a w grupie kontrolnej waha I się od 1 do 123 godzin. Średni czas trwania majaczenia alkoholowego
w grupie pacjentów leczonych metodąnasyceniową wynosił 6,94 (SD±4,79) godziny, natomiast w grupie kontrolnej 33,80 (SD±25,71 ) godziny. Różnica
jest wysoce istotna statystycznie (U=265.0, p < 0,00001).
Tabela I
Odchylenia i choroby somatyczne wabu grupach
występujące w trakcie hospitalizacji
Odchylenia i choroby Grupa Grupa
somatyczne b~ldana kontrolna
N = 51 N = 45
Pod\vyższonc \vartości 34(1)7%) 27(61 %))*
tnltlsaminaz i/lub bilirubiny
Zaburzenia elektrolitowe: 25(4{)ł%) [ 6(3fl%)*
hipokalicmia 16(31 'Yo) II (25%)*
hipcrkal icmia 1(2%) O
hipollatrcmia 4(~'10) 2(5%)*
hipcrnatrcmia 4( go;,,) 3(7%)*
Niedokrwistość 11(22%) 9(20%)*
Podwyzszony OB S( [6{%) 9(20%)*
POd\"}'ŻSZlJlle \vartości RR 11(22%) 14(31%) (skurczowe powyżej 160 111111
Hg i/lub rozkurczowe powyżej 95 mm lIg)
"I"cmperatura powyżej 3SoC 2(4%) 7(1(,%)
"I'nchykardia powyżej 30(59%)) 28(62%1) 100/min
Polincuropatia 3(()%) 3(7%)
Zapalenie pluc 1{2%!) 2(4%,)
Zapalenie oskrzdi 2(4(%)
Choroby ukladu moczowcgo [ (211;)) 2(4%))
* -b<.ltbnia wykonano u44 pacjentów,jedn3 osoba odmówila pobrania l"r\"i.
35
n. Wasilewski. II. !'V1alsllllllltn, 1:. KUf. 1\. l )J.iklil1.~kn. E. WOLny, K. Slencka, M. SLllski, 1'. CIt:.lb~l, W. Szdcllbcrger
Odchylenia i schorzenia somatyczne w obu grupach, wykryte w trakcie ho- spitalizacji na podstawie bacbnia obiektywnego, przedstawiono w tabeli l. W grupie badanej u pięciu pacjentów przed rozwinięciem się majaczenia wystą
pil pojedynczy napad drgawkowy, w grupie kontrolnej napad drgawkowy
wystąpi I u dwóch osób. Z wywiadu wiadomo, że u ośmiu pacjentów w grupie badanej i dziewięciu pacjentów w grupie kontrolnej występowaly w przeszło
ści napady clrga\vkowc.
W obu gnlpach nic bylo zgonów.
Tabela 2
Zakres stę7.eli oraz średnic stężenia diazcpamu (D) i dezmetylodiazepa1l1u (DD) IV surowicy leczonych metodąszybkicgo nasycania.
Dane St\:żcnic l)+J)f) \V surowicy (ng/ml)*
stalyst)-'CZ!lC I godz. po pierwszcj dawcc
I godz. po ostatniej dawce
3 doba ::; doba 7 doba
nic poda\v<lllo diazcpa!11l1 ' . - " - - -.,..=---,---::-:.,...,..:c::-:c-.,...,..~_=_--c-::-:--=-::_=_-=-:c:_-:c:-=-
X±SD 256±157 III.n±803 611±319 474±32S }38±I87
Xmin . Xm<lx 1 S . 776 353 . 34110 179 - 1693 100 . 1 (,34 105 . 787
- " ' -. . - . - .... - _ . - - _ . _ - - - -
x
± SD - warto:;'': śrcdnia i odchylenie standarduwe Xmin - Xma:--; -zakrcs stt;żeó*( )l.naczcnia wykonano mctudą i I11l11unotluoro:-;cenc.i i w świetle spolar.yzowi.\llym (FPIA) na ~lI1aliz~ltor7.C Tl):--;Q{) firmy Abbott
Próg czułości metody (Cllt-(1n): 12 ng/m\
Zakres st~żdl surowic kontrol1lych:
niskie: (J:",7 -XhJ ng/ml
~Tl'dniL': 255 - 3-L':; ng/m\
\\'.'>'soklc: :'\(6 - 805 ng/ml
Zakrc, ,t~żcll oraz średnic st<;żenia diazepal11u (D) i jego glównego me- tabolitu - dezmetylodiazepamu (DD) przedstawiono w tabeli II. Po uply- wie godziny od podania picrwszej dawki diazepamu lączne st,żenie D +
Dł) wallalo si, w granicach 18-776 nglml (średnio 256±1'i7 nglml) i nie przekraczalo górnej granicy dla zakresu wysokich stężell w metodzie FPIA czyli 1000 nglml. Maksymalne st<;żcnie D + DD po uplywie godziny od zakoliczenia terapii Illicścilo się w granicach od 353 do 3400 nglllll (śre
dnio 1031 ±803 nghnl). Próby z wynikiem powyżej 1000 nglml analizowa- no ponownie po odpowiednim rozcieJiczcniu. W trzech przypadkach stę-
Metoda szyhkiego n:lsyc:lnia dinzeprllllclll w lcL'I.l'niu ..
żenie D + DD bylo wysokie, od 2,5 do 3,5-krotnie wyższe niż górna grani- ca 5tężeI1 dla metody Fl'lA IV przypadku osób nie uzależnionych od alko- holu. W kolejnych dobach hospitalizacji, trzeciej, piątej i siódmej, stęże
nie D + DD systematycznie się obniżało i wynosi lo odpowiednio: 179- 1693 ng/ml (średnio 611±319 ng/ml), 100-1634 ng/ml (średnio 474±328 ng/ml) oraz 105-787 ng/ml (średnio 337±187 ng/ml).
Omówienie wyników
\Vyniki szybkiego nasycania c1iazepamcln wskazują na dużą skuteczność
tej metody w leczeniu majaczenia alkoholowego. Skuteczność ta przejawia siQ znacznym skróccnicm czasu trwania 111,~iaczenia: czas trwania psychozy byl prawic pięciokrotnie krótszy w grupie badanej. Wyniki nasze są zgodne z danymi z piśmiennictwa [I 0, 19,22,31,32,33], a także z naszymi wcześniej
szymi nbservvacjnmi [39].
Nie obserwowano powiklali w toku leczenia metodą szybkiego nasyca- nia. Brano jednak pod uwagę Illożliwość powiklal1 ze strony ośrodka odde- chowego, zarówno podczas doboru pacjentów, jak i w trakcie terapii. Przed
rozpoczęciem leczenia oznaczano stężenie bcnzodiazcpin, barbituranó\v i alkoholu we krwi. K,lŻdy oddzial posiadal podstawowc środki i Icki pierw- szej pomocy, w tym Ilumazenil (Anexate-Roche) jako antidotum, ale nie bylo potrzeby ich użycia w żadnym z badanych przypaclków. Dodatkowym zabezpieczeniem byltl monitorowanie stężeli D -I- DD w trakcie prowadzo- nej terapii. [31'10 to możliwe dzięki zastosowaniu metody FPIA, która po- zwala na otrzymanie wyniku badania w ciągu bardzo krótkiego czasu (okola
l:i minut). A zatem wynik badali laboratoryjnych móglmieć istotne znacze- nie przy podejmowaniu decyzji o kontynuacji bądź przerwaniu leczenia. W badanym materiale decyzję taką podejmowano jednak przedc wszystkim na podstawie stanu klinicznego pacjenta. W literaturze opisano stan śpiączki
przy poziomie D + DD JOOO ng/mlllraz przypadki zejścia śmiertelnego przy poziomie D + DO 4~()O ng/mlu pacjentów nie uzależnionych od alkoholu [42], a także przypadki pacjent()w, którzy mieli stQżenie diazepamu w suro- wicy krwi rz,du 200()()-JOOOO nglml i mimo glębokich zaburzeli świaclomo
ści. do śpiączki wląu.nic, szybl;.o się wybudzali [26J. U jednego z leczonych pacjentów, który otrzymallączną dawkI; 100 mg diazepamu w ciągu II go- dzin, IV godzinę po zakoliezeniu terapii stwierdzono stężenie D + OD rzędu
3400 ng/ml, u drugiego, który otrzymaitaką salllą dawkę IV ciągu 13 godzin,
D, Wasilewski, l I. M:llSlJl1l11tn. E. Kur. /\. J);:iklillsk<l, E. Wo/n)'. K. Stl.!m:ka, M, Skalski. p, Clwba, W. Szclenbergcr
maksymalne stężenie D + DO wynosiło 2500 ng/ml, u trzeciego zaś, który otrzymal lączną dawkę 180 mg diazepamu w ciągu 10 godzin stężenie D + DO wynosiło 3212 ng/ml. W tych trzech przypadkach oznaczenia wykonane
metodą FPIA zostaly potwierdzone metodą wysokosprawnej chromatografii cieczowej (l-łPLC). Pomimo tak \vysokich stężeI1 benzodiazcpin we krwi, u
wyżej wymienionych trzech pacjentów nie obserwowano powikłaI1 ze stro- ny ukladu oddechowego i krążcnia, kontakt slowny by! zachowany. Oma- wiani pacjenci od wielu lat nadużywali alkoholu (odpowiednio 15,24 i 12 lat), IV okresie wielotygodniowych ciągów (od 4 do 20 tygodni) wypijali znaczne ilości alkoholu (od 0,5 do l litra wódki dziennie). Brak objawów przedawkowania mimo tak wysokich poziomów D + OD należy wiązać ze zjawiskiem tolerancji. Opis wyżej wymienionych przypadkówjest przedmio- tem odrębnej publikacji, przygotowywanej do druku.
Należy wspomnieć, że w niektórych przypadkach majaczenia alkoholowe- go z nasilonymi omamami i pobudzeniem czy też o ciężkim i długotrwałym
przebiegu, leczenie pochodnymi benzodiazepiny może się okazać niewystar-
czające [29]. Sarni autorzy metody szybkiego nasycania diazepamcrn zalecali
IV przypadkach takich podawanie haloperydolu, choć uważają oni, że halope- rydoi nie powinien być stosowany jako środek podstawowy, a jedynie jako
wspomagający [22]. Można też stosować inne pochodne bulyrofenonu [29].
W badanym materiale nie bylo to jednak konieczne.
l'ODSUMOWANlE
Uzyskane wyniki świadczą o tym, że metoda szybkiego nasycania diazepa- mem stanowi istotny post~p w fannakoterapii majaczenia alkoholowego, po- zwala bowiem uzyskać wydatne skrócenie czasu trwania psychozy. Wymaga ona jednak specjalnego przeszkolenia personelu, ponadto jest bardziej praco- chionna, ponieważ każdy pacjent wymaga indywidualnej oceny przed kolej- nym podaniem leku. Przy zachowaniu odpowiednich środków ostrożności
wydaje się być metodą bezpieczną·
Autorzy skladają podziękowanie dyrektorowi Szpitala dla Nerwowo i Psy- chicznie Chorych im. prof. dr .J. Mazurkiewicza w Pruszkowie p. dr Marii Palubie oraz lekarzom: p. dr Ewie Bizoll i p. dr Marii Grabowskiej, a także
dyrektorowi Szpitala dla Nerwowo i Psychicznie Chorych w Ząbkach p. dr Ewie Radwaliskicj oraz lekarzom: p. dr Ewie Sisickiej i p. dr Markowi Wójci- kowi za okazaną pomoc.
ML'tmb sJ:yhkiego mSyC:llli;l di<lzQX1I1H!1ll \\' leczeniu ..
Loacling dosc method in the lrentment of delirium tremcns with Diazepam
Sununary
In the treatment of delirium tremens GABA-crgic l11edications arc .COI11- monly recommenclecl, since GABA neurons activity is suppressed in the al- cohol withclrawal syncIrome. The requiremcnts are met by benzodiazepine derivatives and by Clometazol. More pronounced anticonvulsive action and smali toxicity are the assets supporting the choice ol'benzodiazcpines. How- cver, results ol'treatment with Diazepam administcred in divided doses have not been encouraging. An altcrnative to the traditionaI trcatment applied 50
1~lr is the loading dose method, consisting in the aclministration ol' 10 to 20 mg ol' Diazepam orally every I to 2 hOllrs, until symptom relief is attained.
In the stlldy effcctiveness ol' this method in comparison to othcr treatments was assesscd. The experimental and eontroi groups consistecl ol' 51 and 45 patients, respeetively. Severity ortheir delirium tremens symptoms was as- sessed using the CIWA-A scale. The total dose ol' Diazepam in the group under study rangedli'om 40 to 21 O mg (with the mean dos e ol' 87 mg). Con- trols reeeived Diazepal1l and other psychotropic drugs in divided doses. The duration ofdelirillm tremens in the expcrimental group ranged from 2 to 24 hours, and in eontrols li'om 2 lo 123 hours, with the mea n duration 01' 6,94 (SD±4,79) and :13,80 (SD±25,71) hours, respcctively. The resulls indicate a considerable enicacy ofthis method, as the mean duration orthe psychotic c1isorcler was almost 5 times shorler in the target group. Providing that ap- propriate sakty mcasures are used, the loading dos e methocl secms to be sak; no signilicant complicatiolls have occurred in the course ol' treatmcnt with this mcthod.
Key wonls: delirium trcmcns, Diazcpam, loading dose mcthod D,Jriusz Wasilewski d a!'
Piśm ien nictwo
1. Airaksinen M.M., Peura P., Mechallism ol' alcohol withdrawal syndro- me. Med. Biol., 1987,65,105-112.
2. Sarnett A., Fiere W.: Acutc lolerance to diazepam in eats. W: S. Garatti- ni, E. Mussilli, L.O. RandalI (reel.): The benzocliazepines. Ravcn Press, New York 1973,545-557.
39
[J. W'lsilcIVSJ.;i, 11. ivla!st!l110Io, 1·:, Kur,!\. D/.il·;Jil\sLl, I:. Woiny. K. Sll'lld,a, tvl. Skalski, 1'. Ch~lb<l. W. Szeknberger
3. Benzodiazepincs serum: TOx assay information Abbotl ® Laboratories, 1989.
4. Bogdanik T., Zestawicnie leczniczych, toksycznych i śmiertelnych stę
żel1 leków i substancji chcmicznych wc krwi. W: T. Bogdanik (red.):
Toksykologia kliniczna. PZWL, Warszawa 1988,589-596.
5. Giacobini S., Salul11 1., Trcatl11ent ol' dclirium trcl11ens. A comparative sludy ofdilTercnt therapcutic l1lethods in 434 cases.Acta psyehiatr. scand., 1%1,37,198-208.
6. Gilll1lan M.A., Lichtiglcld.: The drug management ofscverc aleohol wi- thdrawa I synclmlllc. Postgracl. Med . .1., 1990, 66, 1005-1009.
7. Grcenblatl O..J., Pharlllacology ol' Benzodiazepinc Hypnotics . .I. Clin.
Psychiatry 1992,53 (suppI.6), 7-13.
8. Gross M., Lewis f., I-Iastey .l.: Acute 'lIcohoi withclrawal sylldrome. W:
B. K issill, H. Beglei tcr (red.): The Biology ofAlcohol ism. Tom 11\ : Clilli- cal Pathology. Plenulll Prcss, New York 1974, 193-236.
'). Habrat B., Fannakoterapia alkoholowych zcspolów abslynencyjnych. Post.
Psychiatro Neum\., 19')2, I, 199-206.
I O. Hein~i1a 1'., Picpponen '1'., Ileikkinen [-I.: Diazepam loading in alcohol withdrawal: clinical pharnwcokilletics. [n1..I. Clin. Phannacol. Tbcr. To- xicol., I <)<)(),
n,
211-217.II. lIullister U-I., Mlillcr-Oerlinghauscn B., Rickcls K., SIwder lU., Clini- caluses ofbcnzodiazepincs . .I. Clin. Psychophannacology, 1993, 13 (sup!.
I), I 07S-1 17S.
12 . .Ianc.l. l-I., Ciraulo O. A.: Orugs used in the treatmcnt ol'alcoholislll. W:
.1.1-1. Mcndclson, N.K. Mc\lo (red.): Thc Oiagnosis and Trcatment of Al- cnh"lisl1l. McGraw-Hill Bonk Co., New York 1'.188,355-389.
U. Kaplan S.A., l'harlllacokinctics ol'the benzodiazepines. W: R.G. Pricst, V. Vianna Filho, M. Skl'Cta (red.): rlenzodiazepincs toclay ancl tOl11orrow.
MTP Prcss Ltd., Lancaster 1980,47-60.
14. Ketner M., LutYliska E., Sierzpowska A., Wyniki leczenia majaczenia dziennego (deliriul11 trcmens) \V latach 1972-1979 na materiale wlasnym.
Psychiatr. Pol., Inl, 15, T17-34 I.
I~. Klotz LI., Kanlo.l.. Phannacokinetics and clinicalusc ol'llumazcnil (Ro 15-1 nS). Clinical Pharl11acokinctics 1988, 14, 1-12.
16. Leonard 13. E., Anx iol itics and the treatment
Dr
anxicty disordcrs. W: B.E.41l
Leonard (red.): Fundal11cntals ol' psychophannacology. John Wilcy and Sons, Chichester 1993,99-112.
I'v1elmła ~I.} hkicgo J)'-1syt:ania diazcpalllClll w leczeniu ...
17. Long .I.W., Clinicalmanagement ofprescription drugs.l-larper and Row Publishers, Inc., Philadelphia 1984,284.
18. Majumdar S.K .. Chlormcthiazo!: current status in the treatment of the acutc cthanol withdrawal syndrol1le. Orug Alcohol Oepend., 1991, 27, 201-207.
19. Manikant S., Tripathi B.M. & Chavan B.S., Loading dose diazepal11 t11crapy ror alcohol withdrawal state. Indian.l. Med. Res.[B], 1993,98,
170-173.
20. Matsul11oto I-I., Rewekanl M., Wasilewski D., GUl1l11lka W., Therapelltic monitoring ol' alcohol withclrawal duritig diazepam loacling-dose treal- men!. W: l. Sunshine (red.): Reccnt Oevelopments in Therapeutic Drug Monitoring and Clinical Toxicology. MarcelDekker, Inc., New York 1992, 489-495.
21. McMicken O.B.,Alcohol withc!rawal sync!romes. El11erg. Mec!. Clin. North Am., 1990,8,805-819.
22. Naranjo C.A., Sellers E.M., Clinical aSSCSSl11cnt and pharl1lacothcrapy ol' the alcohol withdrawal syndromc. W: M. Galanter (red.): Reeent Devc- lopmcnts in Aleoholism. Plenul1l Press, New York 1986, tom IV, 265- 281.
")"
-.1.
24.
Norusis M..I., SPSS Base System User's Guide. SPSS Inc. Chicago 1990.
Nult 0..1., The critical issucs in bcnzodiazepine toIerancc and withdra- wal. W: .I. Mendlewiez, G. Raeagni (rcd.): Targct rcceptors 1"01' allxioli- tieo and hypnotics: I"rom molecular pharmacology to therapeutics. In!.
Acad. Biomcd. Drug Rcs., 1992,3,74-77.
25. Postcr R., I'itlich W., Anticpilcptic drugs. W: B. Katzullg (rcd.): Basic and clinical pharmacology. Appleton and Lange, 1987,263-278.
26. i'rescolt L.F., Safcty orthc bcnzodiazepines. W: E. Costa (red.): Thc ben- zodiazepines: erom molccular biology lo c1inical practice. Raven Press, New York 1983,253-265.
27. Rewekant M., Matsllmoto I-I., Wilczak-Szadkowska l-I., Krzyżowski .I., GUlllulka W., Monitorowanie stężenia diazepamu i N-c1esmetylodiazepa- IllU w czasie detoksykacji pacjentów uzależnionych od alkoholu. W:
Malcrialy XXXVI Zjazc1u Naukowego PTP, Lódż, 22-24 VI 1989, t0111
11,374-382.
28. Rickcls K., Bcnzoc1iazcpines in the lrcatmcnt ol"anxiety: NorthAmerican cxpcricnees. W: I~. Costa E (red.): Thc benzodiazepines: li'oml11olecular biology to clinical practicc. Ravcn Press, New York 1983,295-310.
41
tJ, \V'lsilo:wski. 11. Malslll11lll0, E, KUl", A. tJt.iktillska, E, Woi.IlY, K. Sl\!llCkll, M. Sblski, P. Chaba, W. Szclellbcrgcr
29. Rosenblool11 A., El11crging treatl11ent optiollS in the alcohol withdrawal syndrome . .I. Clin. Psychiatry, 1988,49 (sup\. 12),28-31.
30. Sellers E.M., Kalant H., Drug therapy:Alcohol intoxicatioll and withdra- wa\. New Eng\..I. Med., 1976,294, 757-762.
3 I. Sellers E.M., Naranjo C.A., Strategies for il11proving the treatment of al- cohol withdrawa\. W: C.A. Naranjo, E.M. Sellers E.M.: Research Ad- vances in New PsychophannRcological Treatments for Alcoholism. Else- vier Science Publishers 13. V., Amsterdam, 1985, 157-170.
.1_. O)
0 0
J.J,
34,
35,
36.
Sellers E.M., Naranjo C.A., New strategies for the treatment 01' alcohol withdrawal. Psychopharmacol. Bul\., 1986,22,88-92.
Sellers E.M., Naranjo C.A., [-larrison M., Devenyi P., Roach C., Sykora K.., Oral diazepam loading: simplificd treatment of alcohol withdrawaI.
Clin. Phannaco\. Ther., 1983, 34, 822-826.
Shaw .I.M., Kolesar G.S., Sellers E.M., Kaplan [-l.L., Sandor P., Develop- menl of optimal treatment taetics for alcohol withdrawaI. l. Assessement and effectivencss orsupportivc care . .J. Clin. PsychophannacoJ., 1981, 1\
382- 385.
Sllllgar G., Guidclines for the use ol' benzodiazepines. W: E. Persad, V.
RakofT (red.): Use or Drugs in Psychiatry. Hans [-luber PubI., Toronto 1987,97-107.
SzcJenberger W., Warclaszko-Lyskowska H., Wlosińska 1., Wilczak-Szad- kowska l-l., Skalski M., Parametry warunkujące przebieg alkoholowego zespolu abstynencyjnego. W: Materialy XXXVI Zjazdu Naukowego PTP.
Lódż, 22-24 VII'JR9, tom 1,114- 119.
37. Szynlllra-Oleksiak .I., Definicje głównych pojęć f~rmakokinctyczl1ych. W:
I-I. Adamska-DyniC\vska (red.): Terapia monitorowana za pomocą ozna- ezeIl st,żenia leku wc krwi. Towarzystwo Terapii Monitorowanej, Łódź,
1994,36-38.
38. Thompson W.L., Johnson A.D., Maddrey W.L., Diazcpam and paraIde- hyde for treatmcnt ot" severe delirium tremens: A controlled trial. Ann.
Intern. Med., 1975,82,175-180.
39. Wasilewski D., Matslll1loto H., Kur E., DzikliIlska A., Woźny E., Stenc- ka K.., Skalski M., Chaba P., Szclenberger W., Terapia majaczenia alko- holowego mctodą szybkiego nasycania c1iazcpamcm. Psychiatr. Pol. (w c1mkll).
40. Wi,znowski .I., Rybakowski .I., Zaburzenia gospodarki wodno-elektroli- towej w majaczeniu dziennym. Psychiatr. Po\., 1980, 14,413-4 I 6.
Metoda szybkiego nasycania diazepamem IV leczeniu ..
4l. Wilkins J.N., Gorelick D.A., Clinical ncuroendocrinology and ncurophar- macology ol' alcohol withdrawal. W: M. Galanter (red.): Recent Deve- lopments in Alcoholism. Tom IV. Plenum Press, New York 1986,241- 263.
42. Welbcl L., Nurowska K., Kliniczne aspekty toksyczności leków psycho- tropowych. W. S. Dąbrowski, J. JaroszYI1ski, S. Pużyllski (red.): Psychia- tria. Tom lll. PZWL, Warszawa 1989,244-278.
43. Wclbel L., Zarcmba J., Kowalewska 1., Klomctiazol (chlormctiazol) w Icczeniul11ajaczenia alkoholowego. Psychiatr. Pol., 1982, 16, 19-24.
41
