REDUKCJA WIELOPIERŒCIENIOWYCH WÊGLOWODORÓW AROMATYCZNYCH I TLENKÓW AZOTU W GAZACH WYDECHOWYCH SILNIKA SPALINOWEGO PRZY U¯YCIU KLINOPTYLOLITU
S ³ o w a k l u c z o w e
Klinoptylit, wielopierœcieniowe wêglowodory aromatyczne (WWA), szkodliwe gazy, tlenek azotu, chro- matografia gazowa, chromatografia cieczowa, widmo fluorescencyjne
S t r e s z c z e n i e
Przedmiotem niniejszej pracy by³o zbadanie zeolitu jako sorbentu toksycznych gazów. Wyst¹pienia dwóch warstw zeolitu zawieraj¹cych wtr¹cenia aktywnego klinoptylitu mo¿na spotkaæ w okolicach Ninego Hrabovca w Republice S³owackiej. Przedstawione badania dotycz¹ zdolnoœci tego naturalnego zeolitu do redukcji wielo- pierœcieniowych wêglowodorów aromatycznych (WWA) i redukcji emisji tlenków azotu z uk³adu wydechowego silnika. Gazy wydechowe z silników spalinowych zawieraj¹ toksyczne sk³adniki, takie jak tlenek wêgla, tlenki azotu i wêglowodory. Wielopierœcieniowe wêglowodory aromatyczne (WWA) wywieraj¹ szkodliwy wp³yw na zdrowie istot ¿ywych. Wykonane eksperymenty koncentrowa³y siê na ocenie potencjalnej redukcji tych toksycz- nych gazów poprzez sorpcjê i w³aœciwoœci katalityczne naturalnego zeolitu. Obserwowano tak¿e mo¿liwoœci korekty procesu chemicznego, w tym poprzez zastosowanie niektórych zwi¹zków pierwiastków metalicznych.
Prowadzone analizy chemiczne z wykorzystaniem niezale¿nych technologii mia³y na celu obserwacjê sorpcji WWA o kancerogennych w³aœciwoœciach na testowanym naturalnym zeolicie. Doœwiadczenia wykaza³y, ¿e chemiczna modyfikacja poprawia w³aœciwoœci sorpcyjne i katalityczne natualnego zeolitu. Analizowano WWA w zanieczyszczonym, termicznie aktywowanym naturalnym zeolicie oraz w modyfikowanym zeolicie powsta³ym po jego przep³ukaniu w chlorku amonu, chlorku kobaltu i siarczanie miedzi. W pracy przedstawiono równie¿
wyniki pomiarów NO uzyskanych z badañ filtra sorpcyjnego samochodu.
