ILUSTROWANY
Wydanie B.Prenumerata miesięczna ftft wynosi .zł <URok III Centrala telefoniczna IKPw By i gąszczy 33-41 I33-42 Telefon międzymiastowy 36-03 Sekretariat redakcji 19-0?
Sekretariat przyjmuje codziennie od godziny 10 do 12
Szczere i pożyteczne oświadczenie
Sojusz w świetle depesz Stalina i Bevina radziecko - brytyjski
LONDYN (obsł. wł.). W Londynie i Moskwie ogłoszono treść de
pesz wymienionych między brytyjskim min. spraw zagr. Bevinem a generalissimusem Stalinem, na temat stosunków radziecko-brytyj- skich. Powodem wymiany depesz było nieporozumienie z powodu artykułu zamieszczonego w „Prawdzie**, a zarzucającego W. Brytanii chęć zerwania sojuszu radziecko-angielskiego.
BEVIN O ZARZUCIE MOSKIEWSKIEJ „PRAWDY"
W depeszy, wręczonej premiero
wi Stalinowi przez ambasadora brytyjskiego w Moskwie, min. Be
vin wyraża podziękowanie za przy
jęcie, z jakim spotkał się niedawno marCz. brytyjski Montgomery w Zw. Radzieckim. Jednocześnie jed
nak Bevin stwierdza, że zdziwiła go i napełniła troską uwaga uczy
niona wobec marsz. Montgomery, iż W. Brytania najprawdopodob-
Komunika!
władz naczelnych
Stronnictwa Pracy
W dniu 24 stycznia 1947 r. obra
dował w Warszawie pod przewod
nictwem prezesa Mańkowskiego, Zarząd Główny Stronnictwa Pra
cy, który — po zapoznaniu się z ca
łokształtem sytuacji politycznej — powziął szereg uchwał.
niej uważa sojusz radziecko bry
tyjski za przeżytek. Zarzut ten po
wtórzył się następnie w dn. 15. 1.
br. na łamach „Prawdy", która skomentowała i wyjęła z całości przemówienia Bevina zdanie, iż
W. Brytania nie będzie się wiązała żadnymi zobowiązaniami poza ty
mi, jakie wynikają z karty Zjedn.
Narodów. Mylny komentarz ten zo
stał już sprostowany w specjalnej nocie rządu brytyjskiego, nie mniej jednak Bevin chciałby raz jeszcze osobiście podkreślić, że rząd bry
tyjski pragnie szczerego porozu
mienia ze Zw. Radzieckim, a sojuszu radziecko-brytyjskiego nie tylko, że nie uważa za przeżytek, ale — jak
to sam już wielokrotnie powtarzał
— pragnie przedłużenia tego soju szu. ODPOWIEDŹ STALINA
W odpowiedzi swej generalissi
mus Stalin podkreślił, iż ze swej strony również uważa sojusz ra
dziecko brytyjski za niewzruszony, jednak wspomniane oświadczenie Bevina, bez wyjaśniającego komen
tarza, mogło być źle zrozumiane i (Ciąg dalszy na str. 2-ej)
Francja walczy xe zwyżką cen
■
■
IF wyniku pierwszego etapu rządowej akcji za obniżką cen t utrzy
maniem wartości franka osiągnięto 5-procentową obniżkę cen.
Powszechnym zjawiskiem we Francji stało się publiczne ogłaszanie tego faktu. Akcja podjęta dnia 2 stycznia br. przez rząd Bluma dała pożądane wyniki. Fotograf uchwycił dwa momenty świadczące o tym, że we Francji wszyscy zrozumieli intencję rządu. Zrozumieli ją zarówno
kupcy, jak i koleje podziemne — popularne „Metro".
M. In. dokonano wyboru Komite
tu Politycznego w skład którego wchodzą:
1. dr Tadeusz Michejda, prezes Rady Naczelnej Stronnictwa Pra
cy;2. dr Feliks Widy-Wirskl, wice
prezes Zarządu Głównego Stronnic-
Z obrad londyńskich nad traktatami pokojowymi dla Niemiec i Austrii
Nowy obrońca Niemiec
twa Pracy;
3. mec. Jerzy Domiński, wicepre
zes Zarządu Głównego Str. Pracy;
4. Stanisław Idzior, sekretrz ge
neralny Str. Pracy;
S. Antoni Urbański, zastępca se
kretarza generalnego Str. Pracy.
Powyższy Komitet Polityczny upoważniony jest do zespołowego prowadzenia wszelkich więżących Stronnictwo rozmów politycznych względnie ustalania przesunięć personalnych.
Prezes:
(—) Franciszek Mańkowski Sekretarz Generalny:
(—) Stanisław Idzlor
Delegat Południowej Afryki przeciwny nowym granicom zachodnim Polski
LONDYN (Obsł. wł.) Zastępcy min. spraw zagr. kontynuowali obra
dy nad traktatami pokojowymi dla Niemiec i Austrii.
W sprawie Niemiec oświadczenie złożył delegat Unii Płd. Afrykań
skiej, który oświadczył, że podstawo
wym celem rozwiązania problemu niemieckiego powinno być zabezpie
czenie świata przed odrodze
niem się militaryzmu niemieckiego.
Postanowienia poczdamskie jednak, dotyczące węgla, odszkodowań, ogra
niczeń gospodarczych i produkcji
ZSRR przeciwny wymianie oficerów
*= Generalissimus Stalin ==
wyjaśnia stanowisko
Związku Radzieckiego
z Wielką Brytanią
MOSKWA (obsł- wł.J. Agencja TASS donosi, że rząd radziecki od-
rakterze wojennym. Zw. Radziecki natomiast nie chciałby wywoływać przeciwko sobie kampanii prasowej.
niemieckiej, jak również sprawy granic muszą ulec rewizji. Unia wy
powiada się za wzmożeniem wy
twórczości gospodarczej Niemiec.
Zdaniem delegata próba oderwania od Niemiec większych połaci kraju historycznie, etnicznie i gospodarczo rdzennie niemieckich (?I) może po
ciągnąć za sobą niepożądane skutki.
Małe poprawki graniczne na rzecz Polski muszą nastąpić, jest jednak przeciwnikiem przesuwania granicy aż po Odrę lub jeszcze dalej. Po
łudniowa Afryka w pełni uznaje tru
dy i cierpienia poniesione przez Pol
skę w latach okupacji, ale jest zda
nia, że odbudowa Polski może się odbyć na innych drogach, aniżeli na włączeniu tych ziem w jej granice.
(Sprawom tym poświęcamy dzisiej
szy artykuł wstępny. Red.)
Co do granic zachodnich, to Unia Płd. Afrykańska uznaje w zupeł
ności znaczenie gospodarcze Zagłę
bia Saary, nie może się jednak zgo
dzić na włączenie tego zagłębia w granice Francji. Unia uznaje poza tym konieczność skutecznej kontroli nad Zagłębiem Ruhry.
Dalej delegat opowiedział się za scentralizowaniem Niemiec i stwo rżeniem w Niemczech rządu central
nego.
Następnie toczyła się dyskusja na temat współudziału w konferencji małych państw. Delegat radziecki oświadczył przy tym, że wysłuchanie ich jest obecnie niemożliwe, gdyż konferencja stosować się musi do zarządzeń Rady Ministrów i ma ograniczony czasokres do przepro
wadzenia powierzonych jej prac.
Do sprawy Austrii oświadczenie składał delegat australijski, który wyraził opinię, że Austria powinna być traktowana łagodniej aniżeli Niemcy. Granice Austrii należy usta lić wedle stanu z 1937 r. a wycofa
nie wojsk sojuszniczych winno na
stąpić z chwilą podpisania traktatu.
nucił propozycję brytyjską w spra
wie wymiany oficerów. Podczas wi
zyty marsz. Montgomery'ego sprawa ta została już poruszona i wówczas ze strony radzieckiej podkreślono, że wymiana taka byłaby bardzo pożąda
na, jednak w tej chwili może nie
właściwa.
Zdaniem generalissimusa Stalina wymiana oficerów mogłaby być w twtecńe uważana za posunięcia o cha
Przemówienie prokuratora w procesie Rzepeckiego
WARSZAWA (PAP-a). W 12-tym dniu procesu Rzepeckiego głos za
brał prokurator płk. Holder, który naświetlił przestępczą działalność oskarżonego i tło polityczne sprawy.
Szczegóły prnemówi«ni* podamy w następnym uwmwm,
Sprawa Niemiec
Sprawa traktatu pokojowego * Niemcami, będąca obecnie tema*
tern wstępnych rozważań londyń
skich, znajdzie się wkrótce, bo już w marcu, na stole obrad Konferen- cji Moskiewskiej.
Postawa Narodu Polskiego wobee zagadnienia niemieckiego jeat zna*
na. Jako najbardziej zagrożeni niebezpieczeństwem niemieckim, jako wiecznie, bo od zarania na
szych dziejów, niepokojeni przea żądnych łupu sąsiadów zachód*
nich, nie pragniemy niczego więcej, jak takiego uregulowania sprawy niemieckiej, abyśmy z tej strony mieli nareszcie spokój, umożliwia
jący nam pełny rozwój gospodar
czy i kulturalny.
Narody, sąsiadujące z Niemcami, są zgodne z nami, aby naród nie
miecki rozbroić bez reszty nie tyl
ko militarnie, ale i duchowo. Na
ród niemiecki przez długie jeszcze lata musi znaleźć się pod kontrolą narodów miłujących pokój. Musi być w nim wypleniony całkowicie posiew hitleryzmu, duch zaborczo
ści i nienawiści do wszystkiego, oo nie Jest niemieckie.
Na konferencjach londyńskiej i moskiewskiej głos zagrożonych przez zaborczość germańską sąsia
dów Niemiec, musi posiadać więk
szą wagę, wagę decydującą, a zwła.
szcza głos Polski i Francji, Jako narodów najbardziej wystawio
nych na zakusy imperializmu nie
mieckiego. Z niepokojem śledzimy niezrozumiałe nam wystąpienia delegatów niektórych państw, któ
re oddalone niekiedy dziesiątki ty*
slęcy kilometrów od Niemiec^
chciałyby współdecydować wypra
wach, które są im zupełnie obca, Mamy na myśli przede wszystkim delegatów takich, należących do Wspólnoty Brytyjskiej państw, jak Australia i Południowa Afryka.
Delegat ostatniego państwa — o czym donosimy w dziale depeszo
wym — szczególnie popisuje się w obronie Niemiec. Pamiętamy dobrze, Jak to właśnie to dalekie od Europy państwo, kiedy Anglie znajdowała się w śmiertelnym bezpieczeństwie, stanowczo opiera
ło się wypowiedzeniu wojny Niem
com. Parlament południowo-afry- kański w czasie, kiedy toczyła się decydująca o lasach świata bitwa o Wielką Brytanię, z wybitnym u- działem lotnictwa polskiego, w cza
sie, kiedy niemieckie dywizje In
wazyjne gotowały się do przepra
wy przez Kanał na wyspy brytyj
skie, podkreślał — ku zadowoleniu Niemiec — swoją neutralność, i do- pieto później, po silnym nacisku angielskim, parlament ten niezna
czną większością głosów zdecydo
wał się — acz niechętnie — wypo
wiedzieć Niemcom wojnę. Sympa
tie niemieckie w republice polud- nlowc-afrykańskiej były zawsze — nawet w czasie wojny — bardzo żywe. Biorąc to pod uwagę, trudno się dziwić, że delegat Południowej Afryki również dziś śmie kwestio
nować ostateczne, w umowie pocz
damskiej zagwarantowane prawa Polski do granic na Odrze i Nysie.
Rząd Polski jasno sformułował swoje postulaty. Rząd Polski uwa
ża, że traktat pokojowy z Niemca
mi nie powinien się opierać na za
sadzie zemsty, lecz na takiej pod
stawie, |aka stworzy warunki dla powstania pokojowych 1 demokra
tycznych Niemiec, które mogłyby wrócić te wspólnoty międrynńus
ILUSTROWANY KURIER POLSKI Nr 25 MU
flowej. Istotnymi warunkami od
budowy Niemiec są: rozbrojenie), demilitaryzacja 1 denazyfikacja.
Skuteczność tego programu, usta
lonego w Poczdamie, zależna jest
©a tego, czy będzie on realizowany w jednakowy sposób nar terenie całych Niemiec Od osiągnięć w dziedzinie rozbrojenia, demilita- ryzacji i denazyfikacji zależy moż
liwość zawarcia w ogóle traktatu.
Do chwili, w której traktat będzie mógł wejść w życie, władza zwierz
chnia w Niemczech spoczywać po
winna w rękach Rady Kontroli.
Ustanowienie statutu politycznego dla Niemiec przy współpracy na
rodu niemieckiego, statutu, opar
tego na zasadzie jedności politycz
nej Niemiec, powinno być uzależ
nione od postępów, jakie poczyni naród niemiecki w dziedzinie de
mokratycznej i pokojowej odbudo
wy swego kraju.
W sprawie klauzul gospodar
czych w traktacie pokojowym z Niemcami. Rząd Polski stoi na stanowisku,, że wszelkie plany go
spodarcze powinny zawierać gwa
rancje, przewidujące rozwój poko
jowego przemysłu niemieckiego z wyłączeniem przemysłu zbrojenio
wego 1 monopolów niemieckich, dalej szybszą odbudowę krajów zniszczonych przez Niemcy celem stworzenia równowagi ekonomicz
nej, która by chroniła kraje te przed przewagą gospodarczą Nie
miec, oraz taką organizację życia gospodarczego w Niemczech, aby plany gospodarcze nie kolidowały z obowiązkami reparacyjnymi Nie
miec. Jedność gospodarcza Nie
miec powinna być uzależniona od tych właśnie zasad.
Stanowisko Polski niewątpliwie znajdzie poparcie wszystkich państw, dla których sprawa trwa
łego pokoju nie Jest pustym fra zesem. Jednolita postawa całego Narodu Polskiego nie jest w tej sprawie oczywiście również bez znaczenia.
KAZIMIERZ NĄDZIŃSKI
Obniżka ceny cukru
WARSZAWA (PAP). W my^l na
rządzenia min. Przemysłu, ustalo
ne zostały nowe ceny sprzedażne za cukier komercyjny w kampanii 1946/47.
Dla partii od TO—100 ton cena cukru wynosi zł 164 za 1 kg, za partie od 100 ton wzwyż zł 156 za 1 kg. Ceny powyższe rozumieją się loco wagon — w cukrowni, łącznie z opakowaniem (torby .papierowe).
Ceny te obejmują również opłatę akcyzową w wysokości zł 5 od 1 kg kryształu oraz prowizję Centrali Handlowej Przem. Cukrowniczego w wysokości zł 1 od 1 kg.
Zarządzenie ministra Przemysłu przewiduje, iż regulacja należności następuje zasadniczo gotówką oraz znosi pobieranie kaucji przy sprze dąży cukru komercyjnego.
Sojusz radziecko - brytyjski
(Dokończenie ze str. 1-ej) wykorzystane przez wrogów. Muszę przyznać — stwierdza Stalin — że oświadczenie Pana wywołało rów
nież u mnie pewne zaniepokojenie i obawy.
Związek Radziecki uważa się, po
dobnie jak W. Brytania, nadal związany sojuszem, który nakłada na oba państwa pewne zobowiąza nia, jak np. wzajemną pomoc w wypadku agresji niemieckiej.
Depesza Pana — pisze Stalin — wyjaśniła zaszłe nieporozumienie w sposób dostateczny i wykazała, że jesteśmy jednego zdania. Jeśli chodzi o ewentl. przedłużenie trak
tatu, to może to nastąpić dopiero po przeprowadzeniu pewnych zmian i usunięciu tych zastrzeżeń.
Wszystkie Pododdziały i Agen
tury, które nie nadesłały dotych
czas imiennego spisu prenumera
torów IKP ze swojego terenu, win
ny to uczynić niezwłocznie, gdyż od tego zbieżna jest wysyłka kalen
darzy.
ADMINISTRACJA Jlustr. Kuriera Polskiego*'
Bydgoszcz,
■L Marsz, Focha 20 międzynarodową organizację.
Z procesu Fischera w Warszawie
Historia ghetta warszawskiego
w zeznaniach świadków
300 tys. Żydów za drutami — Ludzi zabijano dla.w„sportu'5 — Śmierć 100 tys.dzieci
WARSZAWA (PAP-a) W dal
szym ciągu swoich zeznań św. adwo
kat Wąrman opowiedział o utworze
niu ghetta warszawskiego. Począt
kowo obejmowało ono około 300.000 ludności żydowskiej, powiększanej na
stępnie o ludność wysiedleńczą z oko
licznych miast. Do ghetta warszaw
skiego kierowane były również nie
które transporty z Węgier, Austrii i innych krajów. Takie stłoczenie musiało doprowadzić do wyniszcze
nia, głodu 1 wybuchu epidemii. Sto
pień śmiertelności osiągną! szczyto
wą cyfrę 6.000 osób w lutym 1942 r.
Wygłodzoną ludność zmuszano do prac, ale najstraszniejsze było ob
chodzenie się z nią.
Na początku 1942 zaczęły się mnożyć objawy specjalnego terroru.
Zabijano ludzi w dzielnicy żydow
skiej mimochodem, dla „sportu". Świa
dek pełnił funkcję sekretarza gminy żydowskiej i był poinformowany o
Jouhaux w Monachium
BERLIN (Obsł. wŁ) Delegacja światowej federacji zw. zawodowych pod kierownictwem Leona Jouhaux w swej podróży po Niemczech przy
była do Monachium, gdzie odbyła konferencję z członkami bawarskich zw. zawodowych.
WIEDEŃ (Obsł. wł.) Sojusznicza Rada Kontroli odrzuciła wniosek rządu austriackiego w sprawie lep
szego uzbrojenia i wyposażenia po
licji austriackiej, z uwagi na sze
rzące się napady rabunkowe. Dele
gat radziecki oświadczył, że nie mo
że się zgodzić na przyjęcie tego wniosku, dopóki nie ustalono jeszcze dokładnej liczby sił policyjnych. Na
stępnie Rada - odrzuciła również wniosek o zwiększenie przydziałów
Przemówienie premiera Ramadier przez radio:
Polityka nowego rządu
Obniżka cen
Walka z spekulacją Nowa polityka pieniężna________
PARYŻ (Obsł. wł.) Premier Ra
madier wygłosił przemówienie ra
diowe do narodu francuskiego. Po złożeniu hołdu swemu poprzedniko
wi, premierowi Blumowi, Ramadier zapowiedział, że będzie kontynuował jego politykę gospodarczą, której
które ograniczają skuteczność u- kładu oraz sojusz osłabiają.
Obaj mężowie stanu wyrazili swą zgodę na opublikowanie wymie
nionych depesz.
JAK PRZYJĄŁ LONDYN OŚWIADCZENIE STALINA?
W Londynie odpowiedź Stalina przyjęto z wielkim zadowoleniem.
Komentator radia brytyjskiego 0- świadczył, że Bevin będzie miał jeszcze możność osobistej wymiany zdań na ten temat, kiedy w marcu wyjedzie do Moskwy na konferen
cję Rady Ministrów.
Min. Bevin przesłał po otrzyma
niu odpowiedzi Stalina, na ręce ambasadora brytyjskiego w Mo
skwie polecenie następującej tre
ści: „Proszę wyrazić generalissimu
sowi Stalinowi podziękowanie za jego szczere i pożyteczne oświad
czenie".
Zdanie Stalina dot. przeprowa
dzenia pewnych zmian w traktacie najprawdopodobniej dotyczy klau
zuli nr 4, która stwierdza, że układ traci ważność z chwilą, kiedy obie strony podpisujące stwierdzą, że traktat zastąpiony został gwaran
cjami zabezpieczenia pokoju przez
wszystkich aktach gwałtu i terroru.
Zarządzenia, dotyczące prześladowa
nia Żydów w Warszawie, podpisy
wane były przez Meissingera i Lei- sta.Z kolei Sąd przesłuchał świadków Gelba Moszka, Gitla Barskiego i ad. Gutmachera. Pierwszy oświad
czył, że na cmentarz żydowski w Warszawie przyjeżdżały 'Wycieczki
„Hitlerjugend", przywódców hitle
rowskich i siostry niemieckiego Czerwonego Krzyża. Niektórzy z nich
Interes angielski
pod płaszczykiem ideałuLONDYN (ZAP). B. premier angiel
ski Churchill ogłosił potrzebę debaty nad sprawą Niemiec. Churchill uwa
ża kwestię niemiecką w obecnym czasie za najważniejszy problem po
lityki zewnętrznej Anglii.
Na marginesie tej uwagi należy dodać, że Churchill jest nadal gorli
wym propagatorem idei stworzenia Stanów Europy. Projektowi temu
Wnioski Austrii odrzucone
na posiedzeniu Sojuszu.Rady Kontroli
francuskiego
naczelnym założeniem jest koniecz
ność dalszej obniżki cen. Premier zapowiedział bezwzględną walkę ze spekulacją. Spekulantów rząd będzie zwalczał najostrzejszymi środkami.
Każdy z nich znajdzie się przed są
dem i poniesie zasłużoną karę. Rząd przygotowuje odpowiednie posunię
cia w dziedzinie polityki pieniężnej i wycofa banknoty 500 frankowe, którymi najwięcej posługuje się czarny rynek.
Nowy gabinet Ramadier oceniany * jest przez prasę francuską jako wy
raz rozejmu partyjnego. Radykalna
„D śpi! che de Paris" podkreśla, że obecna jedność narodowa różni się od dawnych tym, że nie jest wymie
rzona przeciwko klasie robotniczej.
Według „Figaro", obecna organiza
cja obrony narodowej objętej przez komunistę Biliona; odpowiada pro
jektowi Herriota z czasu poprzed
niego przesilenia rządowego. „Le Matin" zauważa, że bezpieczeństwo i drugi oddział zostały przyłączone do prezydium rady ministrów. Obję
cie dwóch wiceprezydentur przez ko
munistę Thoreza i Teitgena z MRP podkreśla dominujące znaczenie trzech wielkich partii. ,,‘Frane Ti- reur" w dalszym ciągu apeluje do związków zawodowych, by bronili minimum egzystencji, podczas gdy
„Humanitś" głosi podjęcie progra
mu ogłoszonego przez Thoreza w Puteux, tj. postulat podniesienia standartu życiowego pracowników i rzeczywistej obniżki cen. Sytuację ocenia się w ten sposób, że w dzie
dzinie polityki wewnętrznej lewica zadowoli się narazie utrwaleniem przeprowadzonych reform, kładąc nacisk na politykę zagraniczną, gdzie dominuje sprawa Niemiec, Indochin, utrwalenia pokoju i harmonijnej współpracy Wielkiej Czwórki,
śmiali się i zwłoki obrzucali cegła
mi. Na cmentarzu pochowano rów
nież około 25.000 nie-Żydów, w tym wielu obywateli angielskich, radziec
kich i amerykańskich. Następny Świadek mówi o smutnym losie dzie
ci w ghecie. Ze 100.000 dzieci ura
towało się tylko około 300, które znalazły schronienie w domach chrześcijan.
Podczas tych zeznań na sali pa
nowała wielka cisza, a oskarżeni spuścili głowy.
sprzeciwia się gorliwie opinia ra
dziecka, która upatruje w nim próby ugruntowania wpływów Anglii w Eu
ropie pod płaszczykiem ideału.
Rządowe sfery angielskie nie prze
ciwstawiają się propozycji Churchil
la w sprawie zwołania zebrania dla obrad nad problemem niemieckim i prawdopodobnie wyznaczą termin dyskusji.
żywnościowych dla pracowników ko
palń.
Z kolei rozpatrywano sprawę ukła du handlowego między Austrią, a Belgią, Holandią i Luksemburgiem, po czym posiedzenie odroczono.
Walka z bandytyzmem na Mii
Kwaterabandytów mieściła się wbunkrach leśnych. Spra
wę schwytanych przestępców rozpatrywał Sąd Doraźny
OPOLE (PAP). Opolskie władze bezpieczeństwa zlikwidowały bandę, która od dłuższego czasu grasowała w powiecie opolskim, nękając lud
ność miejscową oraz dokonując wie
lu napadów z bronią w ręku.
Bandytów ujęto w zamaskowanej kryjówce leśnej, urządzonej na wzór bunkrów wojskowych. Władze bez
pieczeństwa znalazły tam m. in. 2 karabiny maszynowe, 7 karabinów ręcznych, pistolety automatyczne, granaty i wielką ilość amunicji. Na czele bandy stał Ukrainiec-właso- wiec Narolski Piotr.
Część bandytów stanęła w trybie doraźnym przed Rejonowym Sądem Wojskowym. Po przeprowadzeniu rozprawy, która w pełni wykazała winę oskarżonych, czterej z nich:
Adam Gernhardt, Skiba Erik, Okaj Stanisław oraz Paczkowski Hipolit
Rok 1947 przyniesie
nowe przewodniki turystyczne
WARSZAWA (t). W bieżącym roku ukaże się w sprzedaży szeregnowych przewodników turystycznych, opracowanych przez wybitnych fa
chowców, w pierwszym rzędzie dla terenów odzyskanych.
Prof. Kilarski opracowuje duży przewodnik, po województwie gdań
skim i całym wybrzeżu. Równocze
śnie przygotowuje się przewodnik po Ziemi Lubuskiej, którego auto
rami są Krygowski i Zajchowska, oraz po województwie olsztyńskim.
Jeśli chodzi o ziemię dolnośląską i Opolszczyznę, to staraniem Min.
Zdrowia ma się ukazać przewodnik po uzdrowiskach śląskich. Należy nadmienić, że Państwowy Zarząd Uzdrowisk wydał już dobry przewo
dnik po uzdrowiskach dolnośląskich.
Z chwilą ukazania się zamierzo
nych przewodników odpadnie jeden z poważniejszych kłopotów turystów, którzy — znalazłszy się na Ziemiach Odzyskanych — stają przed niełat
wym problemem wyboru najciekaw
szych i najwartościowszych szlaków po ziemiach, obfitujących w szereg
Z niemieckiego Trybunału
Papen wygłosił
dłuższe przemówienie na rozprawie
NORYMBERGA (Obsł. wł.) W procesie denazyfikacyjnym ▼. Pape- na, obrońca oskarżonego postawił zarzut niewłaściwości sądu. Za
rzut ten został jednak odrzucony, po czym Papen wygłosił dłuższe przemówienie w swej obronie.
Sąd odroczył rozprawę do ponie
działku.
Nowy rząd w Grecji
ATENY (obsł. wł.). Rząd Maximo- sa stanął przed parlamentem. Nowy premier grecki liczy 74 lata 1 jest członkiem monarchistycznej partii populistów, której przywódcą jest Tsaldaris. Tsaldaris otrzymał w no
wym rządzie stanowisko wicepremie
ra 1 min. spraw zagranicznych. Rząd składa się z koalicji 7 stronnictw.
Partia liberalna Sophoullsa nie ble- rze udziału w rządzie.
Śmierć znanego malarza
francuskiego
PARYŻ (Obsł. wł.) Na Riwierze francuskiej zmarł znany malarz Pierre Bonnard w wieku lat 80.
Bonnard był wybitnym pejzażystą.
Depesza jugosłowiańska
do rządu greckiego
BELGRAD (Obsł. wł.) Rząd jugo
słowiański powiadomił rząd grecki, że wydelegował grupę złożoną 5 15 osób, która łącznie z międzynarodową komisją, wyłonioną przez Radę Bez
pieczeństwa odwiedzi pogranicza
■Grecji, Jugosławii, Albanii i Buł
garii.
zostali skazani na karę śmierci. Ski
ba Paweł skazany został na dożywot
nie więzienie. Trzej dalsi oskarżeni na kary więzienia do lat 15-tu. Dru
ga część bandytów wraz ze swoim hersztem Piotrem Narolskim stanie w tych dniach przed Rejonowym Są
dem Wojskowym. Funkcjonariusz Bezpieczeństwa, który przyczynił się wybitnie do ujęcia bandy, udekoro
wany został Srebrnym Krzyżem Za
sługi i „Na polu chwały".
Blum w Brukseli
BRUKSELA (obsł. wł.). Do BrukseH przybył premier francuski Blum. Weź
mie on udział w uroczystościach związanych z urodzinami
Vanderwelda. socjalisty
historycznych pamiątek i przepięk*
nych zakątków krajobrazowych.
UiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiniuiiiHiiiiiiiiiiiiiininrnm
I UWAGA
| Czytelnicy IKP! I
Prenumeratę po 25 bm. uiszczać g można tyłków Administracji IKP | Bydgoszcz albo na konto PKO g Nr VI.-140
i Ilustr. Kuriera Polskiego | Kto z naszych nowychprenume- | ratorów zamówi IKP na mie- = siące luty, marzec i kwiecień 3 g ■ ' — otrzyma również
I Kałendacz książkowy ] I na cek 1
= A więc, wykorzystajcie natychmiast okaz’ę’
"iiiuiuuuuiiiiiuiiiiiiimiuiiiumiliiiuiiiiiiiiiiuiiiui
Ia
MMI Nr 25 MMMMBMMMMMMBMMMMMMMi ILUSTROWANY KURIER POLSKI ubommbhmbhhmimmmiimhhmmm Str. 3 mmi
kardynała Sapiehypu
Żłóbki iszarego
przedszkolaobywatela ZSRR
i średnie — 782 szkob
80 rocznica urodzin
| Anglik
i — Szkolnictwo powszechne | _______ 782 szkoły wyższe i ponad pół miliona I studentów — Elektryczność w kuchni — Dziewczę**
ta służebne i niańki
/ Szczerość 1 wzajemne poznanie ża
kiet 1 wad jest kardynalnym warun- 2kiem przyjaźni. Warunek ten jest nie
odzowny zarówno dla stosunku jedno
stek, jak ,i narodów.
Związek Radziecki był przed woj-
^ną izolowany, a wszelkie publikacje o KRAKÓW (tel. wł-)- Archidiecezja^stosunkach ‘ życiu w 231111 ^adko bV‘
krakowska obchodzi 8O-tą rocznicę u-wały obiektywne, a najczęściej ten- rodzin swego sędziwego Arcypasterza.^dencyjne w sensie ujemnym-
J. Em. Księcia_ Kardynała dra Adama Niebezpieczeństwo, które stworzył Stefana Sapiehy- ^hitleryzm. nakazało rozumne i niepo-
Książe Metropolita Krakowski Sa'^2]3awione uczuć zbliżenie się narodów, pieha urodził się w Krasiczynie w zna’^]ętóre niebezpieczeństwem tym czuły nej magnackiej rodzinie w r. 1867-ym|się Były nimi niemal wszy-
Stosownie do życzenia dostojnego/stkie narody 4wiata. Nie bez racji Purpurata ośmdziesiąta rocznica Jego^w;^c jesj powszechne przekonanie, że urodzin nie będzie obchodzona uro'^naród niemiecki wbrew swym zam-ia- czyście 1 będzie ograniczona do na-^roln nie pOróżnił, lecz wręcz przeciw bożeństw błagalnych o pomyślność^nie _ zbliżył do siebie narody, co Arcypasterza — we wszystkich ko k ]ęOjei doprowadzić musiało do wza- ściołach. archidiecezji krakgwskiej. Ujemnego, lepszego ich poznania się.-
Z duchowieństwem i wiernymi ar-S
chidiecezji krakowskiej łączą się w^ John Lawrence był członkiem am”
modłach katolicy polscy w całym Sjbasady brytyjskiej w Moskwie w la- fcraju. ^tach 1942 do 1945, a więc w okresie
<xxxxxxxxx^xxxxxxxxxxxxxx?nalściślejszej współpracy obu mo-
świadomie wyolbrzymione w opinii zagranicznej.
Z głębokiej swej znajomości życia i stosunków rosyjskich Lawrence czy ni najlepszy użytek w londyńskim
„The Sunday Express’’ zamieszczając w nim cykl ilustrowanych reportaży, w których omawia on w sposób nie- carstw- Lata te pozwoliły znanemu
Brytyjczykowi na poznanie rosyjskie
go człowieka, jego życia i zwyczajów- zwykle ciekawy i obiektywny wszy Obserwując .-szary dzień” .szarego'stkie dziedziny życia-
Lekcjt> w szkołach powszechnych odbywają się, podobnie jak i u nas, przy zastosowaniu tzw. pomocy naukowych
obywatela" Lawrence czynił to w imię idei przyjaźni. Widział więc za
równo nieznane zalety .przeciętnego obywatela sojuszniczego mocarstwa, jak i cienie jego życia, częstokroć
W jednym z nich Lawrence mówi o szkolnictwie sowieckim- Do roku 1944 przymus szkolny obowiązywał dzieci od ósmego roku tycia, już jednak obecnie cenzus wieku szkolnego zo
stał obniżony do lat siedmiu. Podobnie
Jak żyje sie w dzisiejszej Angdi
iri i M m ookaii
czyli nie zawsze dobrze jest łam, gdzie nas nie ma
jak w innych krajach, także i w ZSRR
dziecka. Wiele z nich udaje się do większych ośrodków, by zdobywać wiedzę w szkołach wyższych stopni.
Przeciętnie młodzież kończy pełne 10- letnie wykształcenie i z osiągnięciem siedemnastego roku życia posiada ona więcej niż minimum wiedzy- Dzieci, które opuszczają szkoły powszechna wcześniej, otrzymują wykształcenie zawodowe, często techniczne i rozpor czynają pracę w fabrykach-
Nauka, w której nie zapomina się również i o literaturze, stoi na róż
nym poziomie. Na ogól jednak — zda- niem Lawrence’a — nie wyżej, ale może i nie niżej niż w szkołach po
wszechnych angielskich.
Zastosowanie po rewolucji przymusu szkolnego postawiło władze szkolne wobec niemałego kłopotu- Był nim brak wielkiej liczby wykwalifikowa
nych sił nauczycielskich Dziś już ist
nieje gęsta sieć szkól pedagogicznych, kształcących kadry nauczycieli. Nie jest jednak jeszcze rozwiązana sprawa dostatecznej liczby budynków szkol*
nych, to też nierzadkim jeszcze zja
wiskiem jest fakt, że w tym samym gmachu lekcje dla dzieci młodszych odbywają się przed południem, dla starszych zaś wieczorem-
Opuściwszy szkołę średniego sto
pnia, część młodzieży idzie do szkół wyższych, których charakter jest bardzo różnorodny, opierający s-ię na zasadzie kształcenia w „specjalno
ściach"- W roku 1940 było na terenie Związku Radzieckiego 782 szkól o typie wyższym. W „instytutach” tych kształci się 564 tys- studentów. Z tej
Niedaleko odbiegamy od prawdy twierdząc, że narzekania na kłopoty mieszkaniowe i skąpe przydziały ży
wnościowe są w naszym społeczeń
stwie ftajcżęstśzym' tematem roz
mów. Możemy się jednak pocieszyć, że nie my sami walczymy na każdym kroku z trudnościami, które są na
stępstwem wojny. Podobne sprawy przyprawiają o ból głowy mieszkań
ców wielu innych krajów europej
skich. Nie jest od nich wolna nawet zwycięska i bogata Anglia.
Korespondent londyński jednego z
Za nowe ubranie trzeba dać 26 punktów, tzn. więcej aniżeli połowę tego, co otrzymuje dorosły mężczyz
na na okres jednego roku. W dodat
ku na wykonanie ubrania przez krawca trzeba czekać przeciętnie o- siemnaście miesięcy.
Mimo, iż na dworze panuje dotkli
we zimno, muszę pracować w nie- opalonym pokoju, ponieważ wyczer
pałem już przypadający na mnie kon
tyngent węgla. W pokoju panuje pół
mrok, a nie mogę rozjaśnić go za
paliwszy światło, gdyż elektryczność
stanowią szczególnie łakomy .kąsek*
dla złodziei specjalizujących się w kradzieży mebli. Asygnaty upoważ
niające do kupna nowych mebli o- trzymają jedynie zbombardowani i nowożeńcy.
Niewielu jest Anglików posiadają
cych samochody, których wiek nie przekracza ośmiu lat. Kiedy udałem się do firmy samochodowej z zamia
rem kupienia wozu i poprosiłem o pokazanie mi powojennych modeli, odpowiedziano: .Jeśli chce pan kupić
(Ciąg dalszy na sir. następnej)
wiele dzieci odwiedza przed tym publiczne przedszkola, do których przechodzi ze żłóbka dla niemowląt.
Przedszkola te urządzone są 1 prowa
dzone tak Jak podobne Instytucje te
go rodzaju w Innych krajach- Wycho
wawcy otaczają opieką swych pupi
lów. przy czym dużą uwagę zwraca się na higienę- Zajęciem dzieci w przedszkolu jest głównie śpiew, ta
niec, deklamacje i zabawy zespołowe.
Wbrew panującej jednak opinii o nad
zwyczajnej muzykalności Rosjan, La
wrence nie stwierdził różnicy pod tym względem pomiędzy dzieckiem rosyj
skim a np. angielskim, francuskim czy polskim- Niemniej ważnym spo
strzeżeniem Lawrence’a jest fakt, że do wychowania moralnego dziecka ZSRR pedagodzy podchodzą bardzo poważnie-
Jeżeli chodzi o szkolnictwo elemen
tarne, to w wielu wsiach istnieją tyl
ko 4-letnie szkoły powszechne, co jednak bynajmniej nie oznacza, że na tym kończy się edukacja radzieckiego
wielkiej liczby szkół wyższych, aż 150 zakładów przygotowywało mło
dzież do kariery w przemyśle- Jer den z takich ,.instytutów przemysłkr
poważnych i zarazem najbardziej po
pularnych czasopism amerykańskich .Saturday Evening Post* zamieścił na łamach swego pisma artykuł, w któ
rym w dostatecznie ciemnych kolo
rach przedstawia codzienne życie przeciętnego Anglika.
jest w ciągu dnia wyłączona.
Kiedy wychodzę do miasta, obcią
żam swą kieszeń książeczką punkto
wą na żywność, dalej na odzież, na słodycze, biorę ze sobą dowód oso
bisty i cały szereg najbardziej cen
nych przedmiotów. Jednego bowiem
Warszawa na gorąco
Sute Jaka wti pionk" i slilitj
A oto taką ilustracją zaopatrzył korespondent amerykańskiego pisma swój reportaż. Przedstawia ona wnętrze pewnego mieszkania angielskie
go, gdzie jedynymi meblami są łóżko żelazne i... walizka, w której śpi małe „baby"
— Chodzę w starym ubraniu — pieszo ów korespondent — które wisi na mnie okropnie, ponieważ schu
dłem o 20 funtów odżywiając się wy
łącznie przydziałami kartkowymi.
Buty musiałem sobie pożyczyć od znajomego inwalidy, który leży w szpitalu, ponieważ moje własne o- kazały się za małe, gdy chciałem je wciągnąć na wycerowane wielokrot
nie grubą wełną przydziałową skar- petkL Koszula zaś ma kompletnie przetarte mankiety i kołnierzyk.
Wszystko zaś to dzieje się w Anglii nie dlatego, że nie ma tam pienię
dzy, bo tych jest więcej aniżeli przed wojną. Winne temu są-.. karty odzie
żowe, bez których niczego w Anglii oto kupisz.
jest w Anglii powojennej więcej — a to złodziei i włamywaczy. Każde mieszkanie opuszczone choć na jedną godzinę przez lokatora narażone jest na włamanie, przy czym łupem pa
dają karty żywnościowe, odzieżowe, dalej odzież, żywność, specjalnie cu
kier, a nawet meble. Poszkodowany właściciel, któremu złodziej pozosta
wił wspaniałomyślnie nienaruszone pieniądze, znajduje się bez kart w kłopotliwej sytuacji, gdyż uzyskanie kart zastępczych może trwać tygod
niami.
Nowe meble nabyć można wyłącz
nie na specjalne asygnaty. To też najstarsze i najbardziej zużyte .gra
ty" są dziesięć i dwadzieścia razy droższe rrż przed wojną. One też
Warszawa, w styczniu Na żadnej bodaj premierze (a Jest zwyczaj, że na premiery chodzą akto
rzy, celem oglądnięcia siebie i s-wej gry), nie było tylu wykonawców 1 nigdy nie przeżywali oni podobnie mocno, rozgrywającej się akcji na ekranie, co właśnie na warszawskiej premierze „Zakazanych piosenek".
Tutaj bowiem za aktorów filmu u- ważała się cała publiczność 1 wszyscy co siedzieli i stall na sali — gdyż każ
de przejście pomiędzy rzędami było szczelnie wypełnione — jak i cl co cierpliwie czekali na dworze, przy dwudziestuparustopniowym mrozie na swoją kolejkę- Wszyscy cl, którzy już oglądnęli, jak i ci, którzy oglą
dnąć mieli, uważają „Zakazane pio
senki”, za swój film, którego bohate
rami są właśnie oni, — szarzy mie
szkańcy stolicy.
Autor scenariusza uważał, że pisze historię piosenki, która przez cały czas okupacji towarzyszyła wiecznie doli i niedoli narodu polskiego, od
zwierciedlając jego uczucia i wszel
kie stany psychiczne, pomagając czę
sto i wspierając przed załamaniem.
Inaczej odczuwają to warszawiacy.
Oni na płótnie ekranu widzą siebie, swe przeżycia w dobie okupacji i te
raz witają poszczególne sceny, jak dobrych znajomych, jak fotografie sprzed paru lat, oglądanie których nasuwa im mnóstwo wspomnień-
Toteż mieszkaniec zachodnich pole
ci kraju, opanowaną I powściągliwy w wyrażaniu swych uczuć, zgorszyłby się niewątpliwie zachowaniem pu- bliczaośd, które w coaaie trwanie fil
mu podchwytuje melodie i zcicha je sobie nuci, lub też beszta jedną z an
typatycznych postaci soczystym „pies ci mordę lizał’’-
Tu jednak, na miejscu toczącej się akcji, gdy niejeden x widzów widzi, jeśli nie siebie, to swoje wcielenie na ekranie, te rzeczy wcale nie rażą-
Niewiele filmów w Polsce cieszyło się takim powodzeniem, a żaden bodaj od czasów wojny Wystarczy powie
dzieć, że „Zakazane piosenki” są wy
świetlane w czterech największych kinach Warszawy, i w nowootwartym, o wspaniałym wnętrzu Paladium, od godziny 11-tej w południe do 21, a kolejka poczyna się ustawiać już o 8 rano.
Nasuwa się Jednak pytanie, czy film ten Jest naprawdę dobry, czy to po
wodzenie jego jest usprawiedliwione jego wartością- Trudno na takie py
tanie odpowiedzieć jednym słowem
„tak” lub „nie”. Film ten ma, jak i każdy, dobre i złe strony-
Muzyka w tym filmie jest nie tylko tłem — Jest ona gjówną „postacią”.
Jest więc ona bardzo starannie po
traktowana, zarówno w momentach, gdy jest rzeczywistą bohaterką, jak i wówczas, gdy usuwa się na plan dalszy, starając się tylko podkreślić nastrój-
Tak więc „Zakazane piosenki” chwy
ciły Warszawę za serce i wybaczy ona filmowi temu na pewno wszelkie niedociągnięcia, widząc w nim tylko to. co zapadłe Jej głęboko w serce.
Jako wspomnienie dni golgoty 1 dni wielkiej epopei.
W służbie zewnętrznej kolei ZSRR zatrudnionych jest dużo kobiet. Na zdjęciu urzędniczka służby ruchu.
wych’’ na Uralu Lawrence co do roz
miarów porównuje z uniwersytetami w Oxfordzie lub Cambridge. Przy tej okazji Lawrence czyni porówna
nie między młodzieżą angielską a ro
syjską stwierdzając, że np- młodzież pochodząca z Uralu jest wymowniej
sza niż moskiewska, podobnie, jak w Wielkiej Brytanii różnica taka ist
nieje pomiędzy młodzieżą z północy wyspy, a młodym londyńczykiem-
Opuszczając szkołę wyższą zarów
no dziewczyna jak i młodzieniec jeet dobrze zorientowany w swej wiedzy zawodowej i społecznie wyrobiony, ale-., skromny-
Ciekawe również są opisy życia do
mowego rodziny rosyjskiej, lubiącej w okresie zimowym dobrze ogrzane mieszkania, do czego jednak nie uży
wa się gazu, ale często elektryczności- Natomiast powszechne w miastach jest gotowanie na t. zw- „plitkach”, czyli płytach elektrycznych- W czasie woj
ny wolno było używać prądu elektrycz
nego tylko dla oświetlania mieszkań- Rodziny zamożniejsze posługują się pomocnicami domowymi, jednak są one zobowiązane dbać nie tylko o żołądek dziewcząt służebnych, ale i o ich ubiór . Rodziny o liczniejszym potomstwie utrzymują nianie, o któ
re w Moskwie nie tak trudno, jak np.
w Londynie-
Jak więc . x powyższego krótkiego opiau żyda .szarego obywatela” ra
dzieckiego wynika, jest ono w wieki dziedzinach podobne do „szarego dnia Anglika. Pointa ow Ozecte-