RAPORT | 2020
Bydgoszcz
Bydgoszcz
Bydgoszcz jest stolicą województwa kujawsko-pomorskiego. Miasto położone jest w północnej Polsce, nad Brdą, Wisłą oraz Kanałem Bydgoskim. Region obejmujący Bydgoszcz i okolicę nazywany bywa Kujawami Północnymi. Historycznie związany jest z Kujawami oraz Wielkopolską, ale także z Pomorzem i Gdańskiem. Pod względem ludności Bydgoszcz jest ósmym co do wielkości miastem w kraju. Obecnie zamieszkiwane jest przez 348 tys. osób, przy czym liczba dotyczy wyłącznie tych zameldowanych. Nie obejmuje mieszkańców bez stałego pobytu czy mieszkańców przylegających do miasta gmin, w większości dojeżdżających do pracy i szkół w Bydgoszczy oraz korzystających z oferty kulturalnej, edukacyjnej, handlowej i rozrywkowej. Większość, bo 53 proc.
zameldowanych w Bydgoszczy to kobiety, a 47 proc. mężczyźni. Według
długoletnich prognoz GUS, liczba mieszkańców miasta będzie się
zmniejszać, ze względu na ujemny przyrost naturalny (-2.8) oraz ujemne
saldo migracji (-2.8). Pod względem powierzchni miasto plasuje się na 11
miejscu największych w Polsce. Jego obszar opiewa na 175,98 km
2i podzielone jest na sześć dzielnic. Wraz z powiatem bydgoskim i
otaczającymi gminami tworzy aglomerację (Bydgoski Obszar
Funkcjonalny), zamieszkałą przez ok. 600 tys. osób. Jedna trzecia z nich
zamieszkuje obszary wiejskie.
SPIS TREŚCI
Stopa bezrobocia na koniec kwietnia 2020 roku wynosiła dla Bydgoszczy 3.6%, nie odnotowując znacznego wzrostu spowodowanego przez panującą pandemię, i stanowiła prawie 2% mniej niż stopa bezrobocia w całym kraju w tym okresie (5.8%). Bydgoszcz jest także rynkiem pracy dla ludności zamieszkującej znacznie większy obszar, położony dalej od miasta. To kilkadziesiąt tysięcy osób, które dojeżdżają do pracy w Bydgoszczy z gmin ościennych. Z kolei stopa bezrobocia dla całego województwa kujawsko- pomorskiego wynosi 8.3% Jest to m.in. spowodowane procesem starzenia się społeczeństwa oraz faktem zamieszkiwania dużej części mieszkańców na terenach wiejskich, często oddalonych od dużych miast i wykluczonych komunikacyjnie i gospodarczo.
Najwięcej bydgoskich pracowników zatrudnionych jest w sektorze przedsiębiorstw, z czego aż 90% w sektorze prywatnym. Przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw na koniec kwietnia 2020 roku wynosiło ponad 256 tys. osób. To głównie przedsiębiorstwa z sektora usług i przemysłu, a do wiodących branż należą chemiczna, informatyczna i BPO/SSC, elektromaszynowa i spożywcza. Przeciętne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw w województwie na koniec kwietnia 2019 roku wynosiło 4559,83 zł.
Według najnowszego „Barometru zawodów” dla Bydgoszczy najbardziej deficytowe profesje w mieście to magazynierzy, pielęgniarki i położne, monterzy maszyn, nauczyciele przedmiotów zawodowych, oraz programiści. W zdecydowanej nadwyżce są z kolei technicy nauk chemicznych, fizycznych i pokrewni.
Rynek
pracy
Bydgoszcz i województwo kujawsko-pomorskie to jedne z największych w północnej Polsce obszarów gospodarczych. Na koniec 2019 roku w województwie mieściło ok. 204 tys. podmiotów gospodarki narodowej i prawie 160 tys. osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą.
W Bydgoszczy znajduje się ponad połowa firm z województwa o największym zatrudnieniu.
Największym przedsiębiorstwem są Pojazdy Szynowe Pesa, produkujące tabor kolejowy i tramwajowy.
Dobry klimat dla inwestorów w mieście cenią sobie firmy zagraniczne. Wiele z nich lokuje tu swoje centra usługowe. W Bydgoszczy funkcjonuje ok. 560 spółek z udziałem kapitału zagranicznego i działa 41 centrów usług dla biznesu, które dają zatrudnienie 10 tys. osób. Dominującym sektorem jest IT (szczególnie w obszarze badań i rozwoju nowych oprogramowani), który zatrudnia ponad 86 proc. osób. Tylko w latach 2017-2018 w Bydgoszczy otworzyło się aż siedem centrów usług (najwięcej świadczy usługi z zakresu finansów i księgowości, usługi informatyczne, usługi prawne czy rozliczeniowo-finansowe). W mieście znajdują się siedziby takich firm jak Atos Origin, Alcatel-Lucent, JPMorgan Chase, Teleplan Polska, Jabil Global Services, Mobica Limited, Genesys, Asseco Poland, Livingston International, ale też siedziby polskich centów finansowo-rozliczeniowych, jak BPH Centrum Korporacyjne, Centrum Operacyjne Grupy Banku Pocztowego, Centralny Ośrodek Rozliczeniowy Poczty Polskiej.
W Bydgoszczy funkcjonuje ponadto Bydgoski Park Przemysłowo-Technologiczny o powierzchni 283 ha. Część jego obszaru, o powierzchni około 46 ha, włączono do Pomorskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej. Za jego atrakcyjnością dla inwestorów przemawia nie tylko szereg udogodnień dla prowadzenia biznesu, ale także położenie w bliskiej odległości od dróg krajowych, magistrali kolejowej i portu lotniczego. BPPT dynamicznie się rozwija – w 2011 na jego obszarze działalność prowadziło zaledwie 41 przedsiębiorstw, zatrudniających 745 pracowników, obecnie na terenie BPPT działalność prowadzi 140 firm, w których na koniec 2019 roku liczba zatrudnionych w nich osób to ok. 4 tys.
W 2015 Bydgoszcz zajęła pierwsze miejsce wśród miast polskich w rankingu Doing Business in Poland 2015 przygotowanym przez Bank Światowy, dwukrotnie otrzymała też nagrodę CEE Shared Services and Outsourcing Award (2016 i 2019 roku) w kategorii nowych lokalizacji dla centrów usług wspólnych. Została także nagrodzona w innych prestiżowych plebiscytach branży nieruchomości, jak CIJ Awards Poland czy Eurobuild Awards. Ponadto Bydgoszcz. W rankingu fDi Polish Cities of the Future 2019/20 została wyróżniona w kategorii Top 10 Overall – Best for Human Capital and Lifestyle. W najnowszym zestawieniu miast przyjaznych dla biznesu z regionu centralnej i wschodniej Europy, opracowanym przez Emerging Europe, Bydgoszcz zajęła 2. miejsce w kategorii klimat biznesowy, 7. w kategorii potencjał gospodarczy oraz kategorii wsparcie biznesu ze strony władz lokalnych.
Rynek
inwestycyjny
Rynek biurowy
Rozwój sektora usług biznesowych w Bydgoszczy znacząco przyczynił się do wzrostu inwestycji na rynku biurowym. W 2019 roku przekroczony został próg 108 tys. m2 łącznej powierzchni biurowej, mieszczącej się w 18 budynkach, w tym 74 tyś m2 nowoczesnej powierzchni biurowej klasy A. Obecnie w budowie znajduje się 18 tys. m2 nowych obiektów, a metraż planowanej powierzchni biurowej wynosi 51 tys. m2. Największymi z oddanych w ostatnich latach biurowcami są Biznes Park, o powierzchni 27,6 tys. m2 (największy park biznesowy w tej części Polski) oraz Arkada Business Park – 11 tys. m2. W I kw.
Obecnie w realizacji jest kolejny eta kolejny etap kompleksu Biznes Park Kraszewskiego – 13-kondygnacyjny budynek biurowy 4.5 tys. m2 powierzchni użytkowej. W pobliżu Trasy Uniwersyteckiej i galerii handlowej Focus powstaje Preludium, 6-kondygnacyjny budynek biurowy z częścią usługową. W budynku zmieści się 5,5 tys. m2 powierzchni biurowej oraz 1,5 tys. m2 handlowej.
Poza nowymi projektami, inwestuje się także te już istniejące. I tak na przykład Hunger Development rewitalizuje dwa budynki biurowe, wchodzące w skład H+ City. Zlokalizowany w samym centrum miasta obiekt o powierzchni najmu 3,8 tys. m2. to jeden z najbardziej rozpoznawalnych budynków w Bydgoszczy o charakterystycznej szklanej elewacji. Hunger planuje także budowę kompleksu o łącznej powierzchni 16 tys. m2, który ma stanowić część Scanpark Business Centre. Obecnie w ramach obiektu funkcjonuje już budynek H+ Danhouse o powierzchni najmu 6,7 tys. m2.
Nowe inwestycje w przygotowaniu to m.in. II etap Arkady Business Park (11 tys. m2), część biurowa Platanowego Parku, II etap Optimum Park (10 tys. m2), Scanpark Business Park (13 tys. m2), Fordońska Office Centre, F262 (13 tys. m2). Łącznie ponad 60 tys. m2. Ponadto spółka AWZ Deweloper planuje realizację kompleksu wielofunkcyjnego Nowy Port o powierzchni całkowitej wynoszącej około 62 tys. m2, w tym 8,7 tys. m2 przestrzeni biurowo- usługowej. Budowa ma się rozpocząć na początku 2020 roku
Popyt na nowoczesną powierzchnię biurową kształtowany m.in. przez centra usługowe i firmy informatyczne, spowodował znaczny spadek woluminu pustostanów - w 2015 roku wskaźnik niewynajętej powierzchni wynosił 14,1 proc., obecnie to 9,9 proc. (7,6 tys. m2).
Ceny najmu powierzchni biurowej w Bydgoszczy wahają się od 8 euro/m2/m-c w budynkach klasy B do 15 euro/m2/m-c w budynkach klasy A.
Rynek handlowy
Liczba mieszkańców przypadająca na jedno centrum handlowe w Bydgoszczy to 50 tys.
osób.
Roczna siła nabywcza na m2 centrum handlowego w tym mieście to 46,9 tys. zł. W sumie w Bydgoszczy znajduje się 9 centrów handlowych o łącznej powierzchni handlowej 250,3 tys. m2. W Bydgoszczy funkcjonują także centra wyprzedażowe o łącznej powierzchni najmu 15 tys. m2 oraz park handlowy o łącznej powierzchni najmu 15 tys. m2. W planach jest budowa kolejnych 5 tys. m2 powierzchni handlowej.
Największym centrum handlowym w mieście są Zielone Arkady o łącznej powierzchni 115 tys. m2, w tym 51 tys. m2 powierzchni najmu. Za raz za nimi plasuje się Focus Bydgoszcz (wcześniej Focus Mall) o powierzchni najmu 42 tys. m2. Trzecim największym centrum handlowym w jest Galeria Pomorska (40 tys. m2 powierzchni użytkowej). Historycznie pierwszym, a za razem jednym z największych centrów handlowych w Bydgoszczy jest wybudowane w 1999 roku Centrum Handlowe Rondo o łącznej powierzchni 60 tys. m² (powierzchnia użytkowa: 30,8 tys. m², w tym hala hipermarketu ok. 8 tys. m²).
Najstarszym z kolei domem towarowym w Bydgoszczy, otwartym w 1911 roku, który pełni swą funkcję częściowo po dzień dzisiejszy jest Jedynak przy ulicy Gdańskiej, w centrum Bydgoszczy. W 2014 roku miasto dysponowało 4 dużymi (powyżej 50 tys. m²) galeriami handlowo-rozrywkowymi oraz 4 mniejszymi.
Obecnie budowa nowych powierzchni handlowych w Bydgoszczy wyraźnie wyhamowała.
W ostatnim okresie oddano do użytku lub obecnie są budowane raczej małe obiekty.
Największą ilość pozwoleń na budowę mniejszych centrów handlowych (49 decyzji na łączną ilość 88,7 tys. m2) wydano w 2014 roku. W 2018 roku największym nowo otwartym centrum handlowym w Bydgoszczy było centrum wyprzedażowe SMART Outlet (11 tys.
m²). Deweloperzy koncentrowali się głównie na modernizacjach istniejących lokali.
Bydgoszcz może się poszczycić niewielkim woluminem pustostanów. Na koniec trzeciego kwartału 2019 roku wskaźnik niewynajętej powierzchni handlowej wynosił 2,9 proc., co przekładało się na 7,2 tys. m2 dostępnych do wynajęcia.
Czynsze za wynajem powierzchni handlowej w Bydgoszczy pozostają w lekkim trendzie spadkowym. Najwyższe (za lokal 100-150 m² na potrzeby mody w najlepszym na rynku centrum handlowym) plasują się na poziomie 28-30 EUR/m²/miesiąc.
Rynek
magazynowy
Bydgoski rynek magazynowy skoncentrowany jest głównie na obrzeżach Bydgoszczy, przy głównych arteriach komunikacyjnych, co stanowi spore udogodnienie dla firm, korzystających z najmu magazynów w mieście. Często łączony jest ze znajdującym się w bliskiej odległości toruńskim rynkiem magazynowym.
Łączny wolumin powierzchni magazynowych w Bydgoszczy wynosi 350 tys. m2. Do największych obiektów należą Logistic & Business Park Bydgoszcz i Panattoni Park Bydgoszcz – oba po 49 tys. m2. Pozostałe to Exeter Bydgoszcz i Waimea Logistic Park Bydgoszcz. W budowie znajduje się kolejna faza inwestycji Waimea Logistic Park Bydgoszcz o łącznej powierzchni 21,2 tys. m² oraz Panattoni Park Bydgoszcz II, której zakończenie zaplanowano na I kwartał 2010 roku, a łączna ilość powierzchni to 40 tys. m2. 165,1 tys. m2 magazynów jest ponadto jeszcze w planach, w tym kolejny etap Panattoni Park Bydgoszcz (105 tys. m2) i Waimea Logistic Park Bydgoszcz (60,1 tys. m2 - planowany termin oddania do użytkowania całej inwestycji to połowa 2021 roku). Wg studium zagospodarowania miasta istnieją jeszcze rezerwy terenowe na ok 3 mln m2 budynków przemysłowych oraz magazynowych.
W 2018 roku poziom popytu na rynku bydgosko-toruńskim wyniósł 65,9 tys. m² w ramach dziewięciu transakcji. Nowe umowy stanowiły 23 proc. całego popytu, natomiast renegocjacje 69 proc. Największy odsetek najemców, bo aż 56 proc.
stanowiły firmy z sektora FMCG. 37 proc. z kolei stanowiły firmy z sektora logistyki (w tym aż 3,4 tys. m² wynajęte przez Nissin Logistics w Logistic & Business Park Bydgoszcz). Poziom pustostanów wynosi ok 4,5 proc.
Stawki czynszu za nowoczesne powierzchnie magazynowe na bydgoskim rynku magazynowym wahają się pomiędzy 2,5 a 3,1 EUR/m²/miesiąc.
Rynek
infrastruktury
Bydgoszcz jest miastem doskonale położonym pod względem skrzyżowania dróg.
Znajduje się na trasie paneuropejskiego korytarza transportowego VIA, którym przebiega droga E261 ze Świecia do Wrocławia, będąca jednocześnie fragmentem drogi ekspresowej S5, łączącej Bydgoszcz z Gnieznem i Poznaniem, a na północy z autostradą A1. Oprócz S5 przez miasto przebiega jeszcze droga ekspresowa S10 (łącząca Szczecin z Warszawą) i cztery drogi krajowe oraz pięć dróg wojewódzkich.
Ważnym węzłem komunikacyjnym jest dla Bydgoszczy kolej. Bydgoski Węzeł Kolejowy tworzą linie łączące m.in. Śląsk z Trójmiastem, Bydgoszcz z Warszawą oraz pośrednio ze Szczecinem i Berlinem. Stacja Bydgoszcz Główna, jedyna w województwie kujawsko-pomorskim jest zaliczona, obok 15 innych dworców w Polsce do kategorii Premium.
Międzynarodowy Port Lotniczy im. Ignacego Jana Paderewskiego Bydgoszcz- Szwederowo, zlokalizowany jest 3.5 km na południe od centrum miasta. Jego zaletą oprócz bliskości do centrum, jest powiązanie z siecią szybkich dróg (węzeł
„Lotnisko” na S5, na wylocie z miasta). Lotnisko w Bydgoszczy jest 9.
najruchliwszym portem lotniczym kraju. Od 2004 roku posiada nowoczesny terminal pasażerski. W 2019 roku odprawiono w porcie ponad 426 tys. Pasażerów.
Port lotniczy obsługują loty rejsowe linii Ryanair, Lufthansa (połączenie z Frankfurtem) oraz LOT. Odprawiane są także letnie loty czarterowe, towarowe i loty lotnictwa ogólnego.
W Bydgoszczy krzyżują się korytarze wodne wschodnio – i zachodnioeuropejskiego systemu śródlądowych dróg wodnych. Przez terytorium miasta przepływają trzy skanalizowane cieki wodne, którymi możliwy jest transport wodny – zarówno o charakterze gospodarczym, jak i turystycznym.
W ramach komunikacji miejskiej w mieście funkcjonuje 44 linii autobusowych oraz 10 tramwajowych, a także Bydgoski Tramwaj Wodny. Funkcjonuje prawie 100 km dróg rowerowych, a w 2015 roku uruchomiono Bydgoski Rower Aglomeracyjny, uwzględniający również część gmin ościennych. System cieszy się bardzo dużą popularnością, a liczba wypożyczeń stawia Bydgoszcz na 3. miejscu w kraju po Warszawie i Wrocławiu.
Rynek
edukacyjny
W Bydgoszczy działa łącznie 16 jednostek szkolnictwa wyższego, w tym 4 uczelnie publiczne, 5 niepublicznych, 3 uczelnie teologiczne (z czego dwie są sekcjami Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu) oraz 4 wydziały zamiejscowe uczelni publicznych i niepublicznych z Poznania, Torunia i Łodzi.
Największą uczelnią w mieście jest Uniwersytet Kazimierza Wielkiego, który pomimo młodego wieku (powstał w 1969 roku) obecnie jest drugą największą uczelnią w Kujawsko-Pomorskiem. Na UKW studiuje aktualnie 9 tys. studentów na niemal 60 kierunkach studiów. Najstarszą z kolei uczelnią (1951), a zarazem drugą pod względem ilości studentów, jest Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy im.
Jana i Jędrzeja Śniadeckich. Na 38. kierunkach oferuje studia techniczne i przyrodnicze. Uczęszcza na nie ponad 6 tys. studentów.
Ponadto w Bydgoszczy znajdują się jedyne w województwie kujawsko-pomorskim publiczne uczelnie – techniczna, muzyczna i medyczna (część toruńskiego Uniwersytetu Mikołaja Kopernika) oraz filie innych państwowych uczelni, m.in.
Ośrodek Studiów Wyższych Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, Sekcja Studiów Teologicznych Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu oraz dwie uczelnie teologiczne: Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Bydgoskiej oraz Wyższe Misyjne Seminarium Duchowne Zgromadzenia Ducha Świętego.
W roku akademickim 2018/2019 na 18 uczelniach w województwie kujawsko- pomorskim kształciło się 56,6 tys. studentów, w tym 2 tys. cudzoziemców. Niemal połowa (47,8%) wszystkich studentów w województwie wybrała naukę w Bydgoszczy.
office@corees.pl www.corees.pl Oddział Warszawa
Ul. Marszałkowska 126/134 00-008 Warszawa +48 22 278 27 70
Oddział Kraków ul. Wielicka 28 30-552 Kraków +48 12 293 61 20
KRS: 0000802559 NIP: 5821630785 | REGON: 384300204
