Acta Sci. Pol., Administratio Locorum 12(3) 2013, 3547
Adres do korespondencji Corresponding author: Tomasz Podciborski, Katedra Planowania i In¿ynierii Przestrzennej, Uniwersytet Warmiñsko-Mazurski w Olsztynie, ul. Prawocheñ- skiego 15, 10-719 Olsztyn, e-mail: tomasz.podciborski@uwm.edu.pl
METODA OCENY STANU £ADU PRZESTRZENNEGO
CIE¯EK PIESZO-ROWEROWYCH Justyna Maækowska, Tomasz Podciborski
Uniwersytet Warmiñsko-Mazurski w Olsztynie
Streszczenie. Celem g³ównym by³o opracowanie metody oceny stanu ³adu przestrzen- nego terenów wykorzystywanych do turystyki pieszo-rowerowej i jej weryfikacja na wybranym przyk³adzie. W ramach zadañ szczegó³owych na podstawie badañ ankieto- wych wyodrêbniono elementy przestrzeni istotne dla turystyki pieszo-rowerowej. Na- zwano je wskanikami oceny stanu ³adu przestrzennego i opracowano ich mierniki, po- daj¹c skalê punktow¹ pozwalaj¹c¹ zró¿nicowaæ: stan, rodzaj zagospodarowania i usytuo- wania ocenianego elementu. Realizacja ostatniego zadania szczegó³owego polega³a na ustaleniu zasad oceny stanu ³adu przestrzennego. Opracowan¹ metodê zweryfikowano na wybranym obiekcie badawczym.
S³owa kluczowe: przestrzeñ turystyczna, ³ad przestrzenny, ocena, cie¿ki pieszo- -rowerowe
WPROWADZENIE
Wspó³czesny cz³owiek, wskutek prowadzonej dzia³alnoci, stale zmienia otoczenie, d¹¿¹c do zaspokojenia swoich potrzeb mieszkaniowych, us³ugowych, transportowych oraz rekreacyjno-wypoczynkowych. Stale zagospodarowuje nowe przestrzenie. Wzmo¿o- na dzia³alnoæ inwestycyjno-budowlana wymaga spojrzenia na przestrzeñ jako na dobro skoñczone, o które nale¿y dbaæ, wprowadzaj¹c regulacje prawne oraz tworz¹c opracowa- nia planistyczne. Dzia³ania te powinny zagwarantowaæ bezpieczeñstwo rodowiska przy- rodniczego oraz rozwój zrównowa¿ony. Zasoby naturalne powinny byæ wykorzystywane racjonalnie. Na ka¿dym kroku egzystencji nie wolno zapominaæ, ¿e zachowanie ³adu prze- strzennego jest naszym wspólnym celem i obowi¹zkiem, za ³ad zachowany na wysokim poziomie przyczyni siê do podniesienia walorów estetycznych i krajobrazowych prze- strzeni, podnosz¹c jej atrakcyjnoæ i wartoæ ekonomiczn¹. £ad przestrzenny stanowi wa¿ny instrument kreowania przestrzeni, sprzyja wzmacnianiu i budowaniu lepszej
jakoci ¿ycia, wiêzi spo³ecznych, klimatu gospodarczego, a tak¿e opinii na temat danego miejsca. Skutkuje to koniecznoci¹ przeprowadzania analiz i prognoz poprzedzaj¹cych wprowadzenie w przestrzeni jakichkolwiek zmian. Konieczne jest przeprowadzenie oceny rozmieszczenia przestrzennego ró¿nych form i obiektów, ich struktury poziomej i piono- wej, s¹siedztwa funkcji, wystêpowania form unikatowych.
Jedn¹ z podstawowych potrzeb cz³owieka jest potrzeba odpoczynku, realizowana po- przez obcowanie ze rodowiskiem naturalnym. Do jej zaspokojenia wybranym fragmen- tom przestrzeni nadaje siê specyficzne cechy i formy, tworz¹c przestrzeñ turystyczn¹.
Sposób zagospodarowania przestrzeni turystycznej wynika przede wszystkim z potrzeb jej u¿ytkowników. Ich preferencje, a tak¿e wymagania i mo¿liwoci, które stwarza nam te- ren, powinny decydowaæ o lokalizacji i ró¿norodnoci poszczególnych elementów bazy turystycznej.
Ocena stanu ³adu przestrzennego powinna uwzglêdniaæ styl, charakter badanej prze- strzeni i uwarunkowania lokalne. Przeprowadzenie oceny terenu jest mo¿liwe w oparciu o dostêpne ród³a informacji geograficznej. Powinny byæ one wiarygodne i mo¿liwe do weryfikacji i aktualizacji. Z uwagi na zró¿nicowanie przestrzeni w literaturze opisano wie- le metod s³u¿¹cych ocenie i waloryzacji krajobrazu. Podzielono je z wzglêdu na sposób okrelenia wartoci, przyjêtej skali oraz potrzeb, dla których dokonywana jest ocena.
Ka¿da z metod mo¿e wykorzystywaæ ró¿ne ród³a informacji dostosowane do potrzeb oraz zasad oceny. Wybór metody jest cile powi¹zany z cechami ocenianego terenu.
Wed³ug autorów konieczne jest opracowanie uniwersalnej metody oceny stanu ³adu przestrzennego terenów ruchu pieszo-rowerowego ze szczególnym uwzglêdnieniem ró- de³ danych niezbêdnych do przeprowadzenia oceny.
Wyniki oceny stanu ³adu przestrzennego powinny daæ odpowied na pytania: czy sposób zagospodarowania terenu jest prawid³owy, czy przestrzeñ cechuje harmonia oraz czy konieczne i mo¿liwe jest wprowadzenie zmian w obecnej strukturze przestrzeni.
TURYSTYKA, PRZESTRZEÑ TURYSTYCZNA
Turystyka jest pojêciem bardzo ogólnym i ró¿nie definiowanym. Wed³ug Liszewskie- go [1995], jest to zjawisko przestrzenne, spo³eczno-kulturowe i ekonomiczne polegaj¹ce na dobrowolnej, czasowej zmianie miejsca sta³ego pobytu cz³owieka w celach wypo- czynkowych, poznawczych oraz doznania prze¿yæ intelektualnych i emocjonalnych. Prze- c³awski [1997] natomiast twierdzi, ¿e turystyka jest przede wszystkim zjawiskiem kulturo- wym, poniewa¿ jest funkcj¹ kultury, jej elementem i przekazem, jest spotkaniem ró¿nych kultur oraz czynnikiem przemian kulturowych, czego przyk³adem mo¿e byæ przejmowanie przez turystów wzorów ró¿nych zachowañ. Z kolei Bartkowski [1997] proponuje, aby ter- min turystyka by³ rozumiany jako synonim odbywania wycieczek, tj. wymarszów lub wy- jazdów poza miejsce sta³ego pobytu dla rozrywki i odpoczynku, po³¹czonych zwykle ze zwiedzaniem obiektów przyrodniczych, zabytków architektury i sztuki, obiektów kultury materialnej, poznawaniem innych narodów i grup ludnociowych w³asnego kraju, udzia-
³em w imprezach i uroczystociach kulturalnych, sportowych czy innych, a tak¿e z samej chêci zetkniêcia siê z przyrod¹ lub wy¿ycia siê w wysi³ku fizycznym.
W wielu innych próbach zdefiniowania pojêcia powtarza siê aspekt spo³eczny opisy- wany jako dobrowolna lub czasowa zmiana miejsca pobytu, której efektem jest zmiana otoczenia, stylu ¿ycia, nawi¹zanie nowych wiêzi i kontaktów spo³ecznych, poznawanie nowych form rodowiska przyrodniczego. Turystyka jest zjawiskiem o bogatej i ró¿no- rodnej treci. Ma ogromne znaczenie jako forma odpoczynku, relaksu, poznania, zdoby- wania wiedzy, regeneracji si³ fizycznych i psychicznych cz³owieka. Istotn¹ rolê pe³ni równie¿ w dziedzinie ekonomii, jest na niektórych obszarach znacz¹cym ród³em docho- dów mieszkañców i inwestorów, wp³ywa na rozwój gospodarczy miejscowoci i regio- nów. Bardzo wa¿n¹ cech¹ turystyki jest ogromne, nieprzebrane bogactwo ró¿norodno-
ci, cech, form bêd¹cych w stanie zaspokoiæ potrzeby i preferencje podró¿uj¹cych.
Wspó³czenie jest elementem ¿ycia ka¿dego cz³owieka, który poprzez turystykê poznaje
wiat, przyrodê, ludzi i kulturê, odpoczywa, relaksuje siê i poprawia swój stan zdrowia.
Cz³owiek, aby to wszystko osi¹gn¹æ zaczyna podró¿owaæ, zwiedzaæ wiat, pragnie odpo- cz¹æ od codziennoci.
Zjawisko turystyki, ruchu turystycznego wystêpuje w pewnej przestrzeni, zwanej przestrzeni¹ turystyczn¹. Jest ona definiowana jako czêæ przestrzeni geograficznej maj¹- cej cechy korzystne (umo¿liwiaj¹ce i sprzyjaj¹ce) do realizacji ró¿nych form wypoczynku charakteryzuj¹ce siê istnieniem procesów rekreacyjnych o rozmiarach istotnych spo³ecz- nie i przestrzennie [Drzewiecki 1992].
Warunkiem funkcjonowania przestrzeni turystycznej jest wystêpowanie ruchu tury- stycznego i zwi¹zanego z nim odpowiedniego jej zagospodarowania turystycznego.
Wielkoæ i charakter ruchu turystycznego pozwala okreliæ typ przestrzeni turystycznej.
Liszewski [1997] uwa¿a, ¿e przestrzeñ turystyczna to funkcjonalnie wyró¿niaj¹ca siê czêæ przestrzeni geograficznej (podprzestrzeñ), na któr¹ sk³adaj¹ siê elementy przyrod- nicze (pow³oki Ziemi, rodowisko naturalne), trwa³e efekty dzia³alnoci ludzkiej w tym
rodowisku (rodowisko gospodarcze), a tak¿e rodowisko cz³owieka w rozumieniu spo-
³ecznym. Obiektywnym atrybutem przestrzeni turystycznej jest postrzeganie jej, jako czê-
ci przestrzeni geograficznej, natomiast subiektywnym koniecznoæ wystêpowania w niej cz³owieka jako turysty, który poprzez wykonywane czynnoci oraz podejmowane decyzje kszta³tuje w³asn¹ przestrzeñ turystyczn¹, jednoczenie staj¹c siê jej podstawo- wym i najwa¿niejszym elementem [W³odarczyk 2009].
Turystyka pieszo-rowerowa jest coraz czêstszym sposobem spêdzania wolnego czasu. Jest ona najczêciej uprawiana w formie codziennych lub weekendowych prze- ja¿d¿ek na niezbyt d³ugich trasach. Do jej g³ównych zalet nale¿¹: ogólna dostêpnoæ, brak koniecznoci pokonywania du¿ych odleg³oci od miejsca zamieszkania oraz niskie koszty.
WYBÓR ELEMENTÓW PRZESTRZENI MAJ¥CYCH WP£YW NA STAN £ADU RZESTRZENNEGO TERENÓW TURYSTYKI PIESZO-ROWEROWEJ
Do celów opracowania na podstawie badañ ankietowych przeprowadzonych na gru- pie 100 osób wybrano elementy przestrzeni maj¹ce wp³yw na stan ³adu przestrzennego.
Lista elementów z podzia³em na grupy oraz wag¹ okrelaj¹c¹ si³ê wp³ywu danego ele- mentu przestrzeni na kreowanie ³adu przestrzennego jest nastêpuj¹ca:
1. Elementy techniczne i towarzysz¹ce:
stan nawierzchni [0,094],
rodzaj nawierzchni [0,088],
szerokoæ cie¿ki [m] [0,087],
rozdzielenie kolorystyczne czêci pieszej i rowerowej [0,086].
2. Elementy wp³ywaj¹ce na bezpieczeñstwo:
owietlenie cie¿ki pieszo-rowerowej [0,095],
barierki, zabezpieczenia [0,088],
oddalenie cie¿ki rowerowej od pasa ruchu dla samochodów [0,086],
kolizje z pasami ruchu i przejciami dla pieszych [0,086].
3. Elementy estetyczno-krajobrazowe:
rozdzielenie cie¿ki rowerowej pasami zieleni od pasa ruchu dla samochodów [0,075],
punkty/ tarasy widokowe [0,074],
wkomponowanie cie¿ek rowerowych w rzebê terenu [0,071],
wysokie drzewa daj¹ce cieñ [0,070].
Wybrane elementy przestrzeni w dalszej czêci opracowania nazwano wskanikami oceny stanu ³adu przestrzennego.
MIERNIKI OCENY STANU £ADU PRZESTRZENNEGO
Dla 12 wskaników wytypowanych podczas badañ ankietowych opracowano mierni- ki. Przyjê³y wartoci od 0 do 2 punktów. Wartoæ zero wystêpuje w sytuacji negatywne- go wp³ywu elementu przestrzeni na stan ³adu przestrzennego, a wartoæ najwy¿sza
2 punkty, gdy dany wskanik wp³ywa pozytywnie na kreowanie stanu ³adu przestrzen- nego. Opracowanie mierników by³o niezbêdne do stworzenia modelu, który pos³u¿y³ do oceny stanu ³adu przestrzennego wybranego obszaru badawczego. Wartoci mierników dla ich wskaników s¹ nastêpuj¹ce:
1. Stan nawierzchni:
nawierzchnia równa, bez ubytków, szczelin 2 pkt,
nawierzchnia z niewielk¹ liczb¹ ubytków, szczelin 1 pkt,
nawierzchnia uszkodzona, w z³ym stanie, liczne ubytki 0 pkt.
2. Rodzaj nawierzchni:
nawierzchnia z kostki barwionej lub masy bitumicznej 2 pkt,
nawierzchnia z kostki brukowej fazowanej 1 pkt,
nawierzchnia ziemna, ¿wirowa, nieutwardzona 0 pkt.
3. Szerokoæ cie¿ki:
cie¿ka o szerokoæ > 1,5 m 2 pkt,
cie¿ka o szerokoci 1,01,5 m 1 pkt,
cie¿ka o szerokoci < 1,0 m 0 pkt.
4. Rozdzielenie kolorystyczne czêci pieszej i rowerowej:
rozdzielenie cie¿ek ró¿nymi kolorami 2 pkt,
rozdzielenie lini¹ po rodku cie¿ek lub odcieniem jednego koloru 1 pkt,
brak rozdzielenia cie¿ek ró¿nymi kolorami 0 pkt.
5. Owietlenie cie¿ki:
lampy owietleniowe rozmieszczone równomiernie, dzia³aj¹ce, ozdobne 2 pkt,
lampy owietleniowe rozmieszczone rzadko, zdewastowane lub niedzia³aj¹ce 1 pkt,
brak lamp owietleniowych 0 pkt.
6. Barierki, zabezpieczenia:
barierki lub parawany odpowiedniej wysokoci 2 pkt,
barierki lub parawany zbyt niskie 1 pkt,
brak barierek zabezpieczaj¹cych w miejscach niebezpiecznych 0 pkt.
7. Oddalenie cie¿ki pieszo-rowerowej od pasa ruchu dla samochodów:
cie¿ka oddalona na > 1,0 m od pasa ruchu dla samochodów 2 pkt,
cie¿ka oddalona od 0,5 m do 1,0 m od pasa ruchu dla samochodów 1 pkt,
cie¿ka oddalona na < 0,5 m od pasa ruchu dla samochodów 0 pkt.
8. Kolizje z pasami ruchu i przejciami dla pieszych:
cie¿ki zaprojektowane bez kolizji z pasami ruchu i przejciami dla pieszych 2 pkt,
rzadkie kolizje cie¿ek z pasami ruchu i przejciami dla pieszych, dobrze oznakowane przeciêcia cie¿ek rowerowych z pasami ruchu lub przejciami dla pieszych 1 pkt,
czêste, nieoznakowane przeciêcia cie¿ek rowerowych z pasami ruchu lub przejcia- mi dla pieszych 0 pkt.
9. Oddzielenie cie¿ki pieszo-rowerowej pasami zieleni od pasa ruchu samochodów:
pas zieleni o szerokoci > 1,5 m 2 pkt,
pas zieleni o szerokoci od 0,5 m do 1,5 m 1 pkt,
brak pasa zieleni 0 pkt.
10. Punkty/tarasy widokowe:
punkty/tarasy widokowe wydzielone z otoczenia, oznakowane punkty widokowe 2 pkt,
punkty/tarasy widokowe nieoznakowane, niewydzielone punkty widokowe 1 pkt,
brak punktów/taras widokowych 0 pkt.
11. Wkomponowanie cie¿ek pieszo-rowerowych w rzebê terenu:
cie¿ki p³askie lub ³agodnie nachylone 2 pkt,
cie¿ki na niewielkim nasypie lub wykopie o umocnionych powierzchniach wpaso- wane w rzebê terenu otaczaj¹cego cie¿kê rowerow¹ 1 pkt,
cie¿ki na wysokim nasypie bez zabezpieczeñ lub w g³êbokim wykopie 0 pkt.
12. Wysokie drzewa daj¹ce cieñ:
liczne wysokie drzewa lub skupiska drzew 2 pkt,
nieliczne, niskie i rozproszone drzewa 1 pkt,
brak zieleni wysokiej 0 pkt.
ZASADY OCENY STANU £ADU PRZESTRZENNEGO
Oceniaj¹c stan ³adu przestrzennego cie¿ki pieszo-rowerowej, proponuje siê wprowa- dzenie podzia³u ocenianego obiektu na fragmenty o d³ugoci 200 m. Podzia³ trasy nale¿y wprowadziæ zgodnie z kilometra¿em projektowym. W dalszej czêci ka¿dy wydzielony odcinek nale¿y poddaæ inwentaryzacji, w ramach której zostan¹ wype³nione karty oceny stanu ³adu przestrzennego. Wzór karty oceny stanu ³adu przestrzennego przedstawio- now tabeli 1. Karty nale¿y uzupe³niaæ w oparciu o wywiad terenowy.
Tabela 1. Karta oceny stanu ³adu przestrzennego Table 1. Card of assessment spatial order
e w o s e r d a e n a D
e n j y c a z i l a k o l i
d n a a t a d s s e r d d A
l a n o i t a c o l
o w t z d ó w e j o W
e c n i v o r
P Numerodcinka
f o r e b m u N
n o i t c e a s
c i l u , æ
o w o c s j e i m
t e e r t s , y t i l a c o L
1 2 3 4 5
a k i n
a k s w a w z a N
r o t a c i d n i f o e m a N
( a j c a t k n u p
a k i n r e i m æ
o t r a
w P)
( s e s u a l c e h t f o g n i t f a r d
r e t e m f o e u l a
v P)
k i n n y z c
³ ó p s w
y c
¹ j u g y r o
k X
g n i t c e r r o c o i t a
r X
æ
o t r a
W P × X
e u l a
V P × X
i n h c z r e i w a n n a t S
t n e m e v a p f o n o i t i d n o C
n i l e z c z s , w ó k t y b u z e b , a n w ó r a i n h c z r e i w a n
s t o l s , s e t s a w t u o h t i w , s l a u q e t n e m e v a
p 2
4 9 0 , 0 ,
w ó k t y b u
¹ i c
o l i
¹ k l e i w e i n z a i n h c z r e i w a n
n i l e z c z s
s t o l s , e t s a w f o w e f h t i w t n e m e v a p
1 ,
e i n a t s m y
³ z w , a n o z d o k z s u a i n h c z r e i w a n
i k t y b u e n z c i l
, n o i t i d n o c d a b n i , n w o d n e k o r b t n e m e v a p
s e t s a w s u o r e m u n
0
i n h c z r e i w a n j a z d o R
t n e m e v a p f o d n i K
y s a m b u l j e n o i w r a b i k t s o k z a i n h c z r e i w a n
j e n z c i m u t i b
r o d e r o l o c e l k n a m o r f t n e m e v a p
s e s s a m s u o n i m u t i b
2
8 8 0 , 0 j
e n a w o z a f j e w o k u r b i k t s o k z a i n h c z r e i w a n
e l k n a m o r f t n e m e v a
p 1
a n o z d r a w t u e i n , a w o r i w
¿ , a n m e i z a i n h c z r e i w a n
d e n e d r a h n u ,l e v a r g , t n e m e v a p h t r a
e 0
i k
¿ e i c
æ
o k o r e z S
h t a p f o h t d i W
m 5 , 1
>
æ
o k o r e z s o a k
¿ e i c
m 5 , 1
>
h t d i w t u o b a h t a
P 2
7 8 0 , m 0
5 , 1 o d m 0 , 1 d o i c
o k o r e z s o a k
¿ e i c
m 0 , 1
<
h t d i w t u o b a h t a
p 1
m 0 , 1
<
i c
o k o r e z s o a k
¿ e i c
m 0 , 1
<
h t d i w t u o b a h t a
p 0
e i n e l e i z d z o R
i c
ê z c e n z c y t s y r o l o k
j e w o r e w o r i j e z s e i p
t r a p n o i t a r a p e s c i t s i r o l o C
i m a r o l o k i m y n
¿ ó r k e
¿ e i c
e i n e l e i z d z o r
s r o l o c t n e r e f f i d h t a p f o n o i t a r a p e
s 2
6 8 0 , 0 b
u l k e
¿ e i c
u k d o r
o p
¹ i n i l e i n e l e i z d z o r
u r o l o k o g e n d e j m e i n e i c d o
t n i t r o e l d d i m e h t n i s h t a p e n i l n o i t a r a p e s
r o l o c e n o
1
i m a r o l o k i m y n
¿ ó r k e
¿ e i c
a i n e l e i z d z o r k a r b
s r o l o c t n e r e f f i d h t a p f o n o i t a r a p e s f o k c a
l 0
1 i l e b a t . d c
1 e l b a t . t n o c
1 2 3 4 5
i k
¿ e i c
e i n e l t e i w
O
h t a p f o n o i t a n i m u l l I
e n o z c z s e i m z o r e w o i n e l t e i w
o y p m a l
e n b o d z o , e c
¹ j a
³ a i z d , e i n r e i m o n w ó r
e v i t a r o c e d , g n i t c a , n e v e d e t a c o l s p m a l
2
5 9 0 , 0 e
n o z c z s e i m z o r e w o i n e l t e i w
o y p m a l
e c
¹ j a
³ a i z d e i n b u l e n a w o t s a w e d z , o k d a z r
r o e z i l a d n a v , m o d l e s d e t a c o l s p m a l
g n i t c a n u
1
h c y w o i n e l t e i w
o p m a l k a r b
p m a l f o k c a
l 0
a i n e z c e i p z e b a z ,i k r e i r a B
s e c n a r u s n i , s r e i r r a B
j e i n d e i w o p d o y n a w a r a p b u l i k r e i r a b
i c
o k o s y w
s t h g i e h r e p o r p f o s n e e r c s r o s r e i r r a b
2
8 8 0 , 0 e
i k s i n t y b z y n a w a r a p b u l i k r e i r a b
o o t r a f w o l s n e e r c s r o s r e i r r a
b 1
h c y c
¹ j a z c e i p z e b a z k e r e i r a b k a r b
h c y n z c e i p z e b e i n h c a c s j e i m w
s e c a l p s u o r e g n a d n i r e i r r a b f o k c a l
g n i y f i n m e d n i
0
- o z s e i p i k
¿ e i c
e i n e l a d d O
a s a p d o j e w o r e w o r -
w ó d o h c o m a s a l d u h c u r
m o r f h t a p f o t u o - l l u P
s r a c r o f c i f f a r t f o p i r t s
u h c u r a s a p d o m 0 , 1
>
a n o l a d d o a k
¿ e i c
w ó d o h c o m a s a l d
r o f c i f f a r t f o p i r t s m o r f e c n a t s i d n o h t a p
m 0 , 1
>
g n i y l t u o s r a c
2
6 8 0 , 0 m
0 , 1 o d m 5 , 0 d o a n o l a d d o a k
¿ e i c
w ó d o h c o m a s a l d u h c u r a s a p d o
m 0 , 1 r o f m 5 , 0 m o r f e c n a t s i d n o h t a p
s r a c r o f c i f f a r t f o p i r t s m o r f
1 u
h c u r a s a p d o m 5 , 0
<
a n o l a d d o a k
¿ e i c
w ó d o h c o m a s a l d
r o f c i f f a r t f o p i r t s m o r f e c n a t s i d n o h t a p
m 5 , 0
<
g n i y l t u o s r a c
0
u h c u r i m a s a p z e j z i l o K
h c y z s e i p a l d i m a i c
j e z r p i
s p i r t s h t i w s e h s a l C
r o f d n a c i f f a r t f o
s e g a s s a p s n a i r t s e d e p
i j z i l o k z e b e n a w o t k e j o r p a z i k
¿ e i c
h c y z s e i p a l d i m a i c
j e z r p i u h c u r i m a s a p z
s p i r t s h t i w h s a l c t u o h t i w d e n g i s e d s h t a p
s e g a s s a p s n a i r t s e d e p r o f d n a c i f f a r t f o
2
6 8 0 , 0 u
h c u r i m a s a p z k e
¿ e i c
e j z i l o k e i k d a z r
e z r b o d , h c y z s e i p a l d i m a i c
j e z r p i
k e
¿ e i c
a i c ê i c e z r p e n a w o k a n z o
b u l u h c u r i m a s a p z h c y w o r e w o r
h c y z s e i p a l d i m a i c
j e z r p
c i f f a r t f o s p i r t s h t i w s h t a p f o s e h s a l c e r a r
d e k r a m , s e g a s s a p s n a i r t s e d e p r o f d n a
f o s p i r t s h t i w s h t a p e l c y c i b f o s n o i t c e s r e t n i
s e g a s s a p s n a i r t s e d e p r o f c i f f a r t
1
k e
¿ e i c
a i c ê i c e z r p e n a w o k a n z o e i n , e t s ê z c
b u l u h c u r i m a s a p z h c y w o r e w o r
h c y z s e i p a l d i m a i c
j e z r p
e l c y c i b f o s n o i t c e s r e t n i d e k r a m , t n e u q e r f
r o f r o t o n c i f f a r t f o s p i r t s h t i w s h t a p
s e g a s s a p s n a i r t s e d e p
0
i k
¿ e i c
e i n e l e i z d d O
i m a s a p j e w o r e w o r - o z s e i p
u h c u r a s a p d o i n e l e i z
w ó d o h c o m a s
m o r f h t a p f o g n i t a r a p e S
e l c y c i b
r a c c i f f a r t f o p i r t s
t o o f n o n e e r g s p i r t s
m 5 , 1
>
i c
o k o r e z s o i n e l e i z s a p
m 5 , 1
>
n e e r g h t d i w t u o b a p i r t
s 2
5 7 0 , m 0
5 , 1 o d m 5 , 0 d o i c
o k o r e z s o i n e l e i z s a p
m 5 , 0 r o f m 5 , 1 m o r f h t d i w t u o b a n e e r g p i r t
s 1
i n e l e i z a s a p k a r b
n e e r g p i r t s f o k c a
l 0