4
Spis treści
Spis treści ... 4 Streszczenie ... 7 CZĘŚĆ I: TEORETYCZNA ... 11 1. Wprowadzenie ... 12 2. Masy formierskie ... 152. 1. Masy formierskie jako materiały porowate ... 15
3. Procesy sorpcji i desorpcji wilgoci ... 21
4. Analiza warunków atmosferycznych w Polsce ... 26
4. 1. Temperatura powietrza ... 27
4. 2. Opady atmosferyczne ... 31
4. 3. Pokrywa śnieżna ... 32
4. 4. Zachmurzenie ... 33
4. 5. Wilgotność powietrza ... 34
5. Wady odlewów związane z oddziaływaniem warunków atmosferycznych ... 37
5. 1. Wady odlewów związane z niską wytrzymałością masy formierskiej ... 38
5.1. 1. Chropowatość ... 38
5.1. 2. Strup ... 39
5.1. 3. Blizna ... 40
5.1. 4. Rakowatość ... 41
5.1. 5. Zaprószenie ... 41
5. 2. Wady odlewów związane ze zbyt dużą zawartością wilgoci w masie formierskiej ... 42
5.2. 1. Pęcherze zewnętrzne ... 43
5.2. 2. Nakłucia ... 44
5.2. 3. Kornik ... 45
5.2. 4. Ospowatość ... 45
6. Podsumowanie części teoretycznej ... 47
5
7. Cel, tezy i zakres pracy ... 49
8. Zastosowane materiały ... 52
8.1. Osnowa ziarnowa ... 52
8.2. Spoiwa ... 59
8.3. Utwardzacze ... 60
8.4. Powłoki ochronne... 62
8.5. Sporządzanie masy formierskiej ... 63
SORPCJA (WNIKANIE) WILGOCI W WARSTWY WIERZCHNIE FORM I RDZENI PIASKOWYCH W WARUNKACH WILGOTNEGO POWIETRZA ... 65
9. Aparatura i metody ilościowego badania sorpcji wilgoci ... 66
9.1. Stanowisko pomiarowe ... 66
9.2. Kształtki do badania sorpcji wilgoci ... 67
10. Rola osnowy piaskowej w procesach sorpcji wilgoci w warstwy wierzchnie .... 71
10.1. Analiza wyników ... 71
10.1.1. Wielkość ziarna osnowy piaskowej ... 72
10.1.2. Rodzaj osnowy piaskowej ... 85
11. Rola powłok ochronnych stosowanych na formy i rdzenie w ochronie przed wilgocią ... 89
11.1. Metodyka badawcza ... 89
11.2. Analiza wyników ... 91
11.2.1. Warstwy wierzchnie pokryte alkoholowymi powłokami ochronnymi ... 92
11.2.2. Warstwy wierzchnie pokryte wodnymi powłokami ochronnymi ... 97
11.2.3. Współczynnik skutecznej ochrony przed wilgocią Wso... 102
11.2.4. Rola alkoholowych powłok ochronnych nanoszonych na rdzenie wykonane z masy formierskiej z różną osnową ziarnową ... 116
12. Rola spoiwa masy formierskiej w procesach sorpcji wilgoci w warstwy wierzchnie ... 123
12.1. Zwilżalność utwardzonych spoiw odlewniczych ... 123
12.1.1. Metodyka pomiaru kąta zwilżania ... 124
12.1.2. Analiza wyników ... 126
12.1.3. Sorpcja wilgoci w utwardzone spoiwa odlewnicze ... 129
12.1.4. Kształtki do badania sorpcji wilgoci w utwardzone spoiwa ... 129
12.1.5. Analiza wyników ... 130
12.2. Sorpcja wilgoci w rdzenie ze szklaną osnową ... 131
12.2.1. Analiza wyników ... 132
13. Analiza wnikania wilgoci w warstwy wierzchnie form piaskowych na wybranych przykładach ... 138
13.1. Analiza sorpcji wilgoci na przykładzie kuli ... 138
6 14. Oddziaływanie zaadsorbowanej z otoczenia wilgoci na wydzielanie gazów z
warstw wierzchnich form i rdzeni piaskowych ... 141
14.1. Stanowisko pomiarowe do badania emisji gazów ... 141
14.2. Kształtki do badania gazotwórczości ... 143
14.3. Analiza wyników ... 145
15. Oddziaływanie pochłoniętej z otoczenia wilgoci na stan powierzchniowych warstw form i rdzeni piaskowych ... 159
15.1. Ultradźwiękowe badania mas formierskich ... 159
15.1.1. Stanowisko pomiarowe do badań ultradźwiękowych ... 160
15.1.2. Kształtki do badań ultradźwiękowych ... 161
15.1.3. Analiza wyników ... 164
15.2. Trójpunktowa próba zginania ... 170
15.2.1. Kształtki do badań wytrzymałościowych ... 171
15.2.2. Analiza wyników ... 173
DESORPCJA WILGOCI (WYSYCHANIE)PRZEZ WARSTWY WIERZCHNIE FORM I RDZENI PIASKOWYCH ... 177
16. Aparatura i metody ilościowego badania desorpcji ... 178
16.1. Stanowisko pomiarowe ... 178
16.2. Kształtki do badania desorpcji wilgoci ... 179
17. Rola osnowy w procesach desorpcji wilgoci w warstwy wierzchnie ... 181
17.1. Analiza wyników ... 181
18. Rola powłok ochronnych w procesach desorpcji wilgoci w warstwy wierzchnie ………196
18.1. Analiza wyników ... 196
19. Rola spoiwa masy formierskiej w procesach desorpcji wilgoci w warstwy wierzchnie ... 201 19.1. Analiza wyników ... 201 20. Wnioski końcowe ... 205 Bibliografia ... 210 Spis rysunków ... 226 Spis tabel ... 237
