WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW

(1)

Strona 1. z 10.

WYPEŁNIA KOMISJA KONKURSOWA

Liczba punktów umożliwiająca kwalifikację do kolejnego etapu: 51 Podpisy członków komisji:

1. Przewodniczący – ………

2. Członek komisji sprawdzający pracę – ………

3. Członek komisji weryfikujący pracę – ………

WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW

WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO W ROKU SZKOLNYM 2016/2017

FIZYKA

Informacje dla ucznia

1. Na stronie tytułowej arkusza w wyznaczonym miejscu wpisz swój kod ustalony przez komisję.

2. Sprawdź, czy arkusz konkursowy zawiera 10 stron, test i 4 zadania.

3. Czytaj uważnie wszystkie teksty i zadania.

4. Rozwiązania zapisuj długopisem lub piórem. Nie używaj korektora.

5. W zadaniach zamkniętych podane są cztery odpowiedzi: A, B, C, D.

Wybierz tylko jedną odpowiedź i zaznacz ją znakiem „X” bezpośrednio na arkuszu.

6. Staraj się nie popełniać błędów przy zaznaczaniu odpowiedzi, ale jeśli się pomylisz, błędne zaznaczenie otocz kółkiem  i zaznacz inną odpowiedź znakiem „X”.

7. Czytaj uważnie instrukcje do wszystkich zadań i rozwiązuj zadania wg podanych poleceń.

8. Rozwiązania zadań otwartych zapisz czytelnie w wyznaczonych miejscach. Pomyłki przekreślaj.

9. Przygotowując odpowiedzi na pytania, możesz skorzystać z miejsc opatrzonych napisem Brudnopis. Zapisy w brudnopisie nie będą sprawdzane i oceniane.

10. Przy obliczeniach nie możesz korzystać z kalkulatora.

KOD UCZNIA

Etap: rejonowy

Czas pracy:

90 minut

Nr zadania

Test _Zad.

1 Zad.

2 Zad.

3 Zad.

4 Razem 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Liczba

punktów możliwych do zdobycia

1 1 1 1 1 1 1 3 3 3

6 6 7 6

11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 60

1 1 3 1 1 1 1 2 4 4

Liczba

punktów uzyskanych przez uczestnika konkursu

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

(2)

Strona 2. z 10.

Test

1. (1p.) Kasia będąc na wycieczce upuściła do historycznej studni monetę. Na jakiej głębokości znajduje się lustro wody, jeśli moneta dotarła do powierzchni wody po około 3 s? (𝑔 = 10^𝑚

𝑠² )

A. 64 m B. 15 m C. 45 m D. 30 m

2. (1p.) Dwa ciała, z których jedno ma trzy razy mniejszą masę od drugiego, mają takie same pędy. Porównując energię kinetyczną tych ciał otrzymujemy zależność:

A. 𝐸₁ = 3𝐸₂ B. 𝐸₁ = 9𝐸₂ C. 𝐸₁ = √3 𝐸₂ D. 𝐸₁ = 𝐸₂

3. (1p.) Jaka jest szybkość prądu rzeki, jeśli łódź płynie w górę rzeki z szybkością, mierzoną względem jej brzegów, równą 19 ^km

h, a w dół z szybkością 25 ^km

h ? А. 3 ^km

h B. 6 ^km

h C. 44 ^km

h D. 22 ^km

h

4. (1p.) Jeżeli mniejszy sześcian ma objętość 1 cm³, to większy o krawędzi trzy razy dłuższej, ma objętość

A. 3 cm³ B. 9 cm³ C. 12 cm³ D. 27 cm³. 5. (1p.) Cztery kule mają takie same masy, ale zostały wykonane z różnych materiałów.

Która z nich ma najmniejszą gęstość ?

6. (1p.) Jaką pracę trzeba wykonać, aby za pomocą ruchomego bloku o masie 1 kg podnieść ciało o masie 9 kg na wysokość 10 m? (g = 10 ^m

s²). Tarcie pomijamy.

А. 100 J B. 90 J C. 500 J D. 1000 J

7. (1p.) Jak zachowa się elektron umieszczony (tak jak na rysunku) w jednorodnym polu elektrostatycznym bez prędkości początkowej?

A. Pozostanie w spoczynku.

B. Będzie poruszał się w prawo.

C. Będzie poruszał się w lewo.

D. Będzie poruszał się prostopadle do linii pola.

A. I B. II C. III D. IV

(3)

Strona 3. z 10.

8. (3p.) Oceń poprawność podanych zdań.

Prawda Fałsz A. Praca wykonana przez prąd płynący w silniku jest wprost

proporcjonalna tylko do natężenia prądu i czasu jego przepływu.

B. Praca wykonana przez prąd zależy od ładunku przepływającego przez poprzeczny przekrój przewodów.

C. Moc prądu elektrycznego, wydzieloną w oporniku, wyraża wzór 𝑃 = 𝑈𝐼𝑡

9. (3p.) Nazwij sposoby zmiany energii wewnętrznej ciała. Poprawną odpowiedź zaznacz wstawiając znak X w odpowiedniej rubryce.

dostarczenie ciepła

wykonanie pracy A. Piłowanie deski.

B. Wzrost temperatury opon samochodowych podczas hamowania.

C. Chuchanie w zmarznięte ręce.

10. (3p.) Człowiek o masie 60 kg wywiera nacisk na podłoże równy A/B. Jeśli stanie na jednej nodze, nacisk na podłoże C/D/E, a ciśnienie wywierane na podłoże

C/D/E

A. 60 N B. 600 N C. nie zmieni się D. wzrośnie E. zmaleje

11. (1p.) Rysunek ilustruje modelowo:

A. zjawisko dyfuzji, B. proces topnienia lodu, C. proces krzepnięcia wody,

D. zasadę powstawania ruchów Browna.

12. (1p.) Dlaczego podczas pocierania laski ebonitowej o suchy wełniany szal laska elektryzowała się ujemnie, a szal – dodatnio?

A. Na lasce tworzyły się ładunki ujemne, a na szalu dodatnie.

B. Pewna ilość ładunków dodatnich przepłynęła z laski na szal.

C. Pewna ilość elektronów przepłynęła z szala na laskę.

D. Pewna ilość elektronów przepłynęła z szala na laskę i jednocześnie pewna ilość ładunków dodatnich przepłynęła z laski na szal.

(4)

Strona 4. z 10.

13. (3p.) Czy można wzmocnić działanie elektromagnesu poprzez:

Tak Nie A. nawinięcie większej liczby zwojów na rdzeń?

B. zastosowanie rdzenia z aluminium zamiast żelaznego?

C. podłączenie wyższego napięcia zasilania?

14. (1p.) Zetknięto cztery ciała o temperaturze T. Temperatura układu wynosi

A. 4T B. 1/4 T C. T D. T⁴

15. (1p.) Jaką wartość ma opór zastępczy układu przedstawionego na rysunku?

16. (1p.) Który z podanych parametrów nie wpływa na opór elektryczny?

A. Długość przewodu.

B. Rodzaj materiału z którego wykonany jest przewód.

C. Napięcie przyłożone do przewodu.

D. Temperatura przewodu.

17. (1p.) Dwie kule naelektryzowane ładunkami +5μC i –3 μC, umieszczono w odległości 10 cm od siebie. Który rysunek prawidłowo przedstawia siły wzajemnego oddziaływania elektrostatycznego między kulkami?

A. B.

C. D.

18. (2p.) Uzupełnij zdania.

Jednakowe, zwykłe żaróweczki, z których zrobiono oświetlenie choinkowe, połączono szeregowo. W tak zrobionym oświetleniu, przez każdą żarówkę płynie prąd elektryczny

……… natężeniu, na każdej z nich panuje ……….

napięcie. Wykręcenie lub przepalenie jednej żaróweczki spowoduje

………...

A. 75 Ω B. 135 Ω C. 45 Ω D. 180 Ω

(5)

Strona 5. z 10.

19. (4p.) Uzupełnij tabelkę.

Wartość Nazwa odpowiedniej wielkości fizycznej

Jednostka podstawowa

Wartość wyrażona w jednostkach podstawowych 25 miliamperów

0,5 megawata

2,5 hektopaskala 175 kiloniutonów

20. (4p.) Na wykresie przedstawiono zależność natężenia prądu elektrycznego od przyłożonego napięcia dla trzech oporników. Który opornik ma największy opór elektryczny?

Na którym z nich wydzieli się najmniejsza moc, jeżeli na wszystkich opornikach jest jednakowe napięcie elektryczne? Zaznacz właściwe odpowiedzi i wybierz uzasadnienie każdej z nich.

A. iloczyn napięcia i natężenia przyjmuje wartość największą, B. iloczyn napięcia i natężenia przyjmuje wartość najmniejszą, C. iloraz napięcia i natężenia przyjmuje wartość największą, D. iloraz napięcia i natężenia przyjmuje wartość najmniejszą.

1. Największy opór elektryczny ma opornik  I / II / III, ponieważ  A / B / C / D.

2. Najmniejsza moc wydzieli się na oporniku  I / II / III, ponieważ  A / B / C / D.

(6)

Strona 6. z 10.

zadanie 1. (6p.)

Dlaczego podczas wypompowywania powietrza przez górny otwór rurki podnosi się poziom wody i nafty w rurkach zanurzonych w cieczach? Dlaczego poziom nafty w rurce jest wyższy niż poziom wody?

Jaka będzie wysokość słupa wody, jeżeli nafta podniesie się na wysokość 30 cm względem poziomu w naczyniu?

𝜌_𝑊= 1000 𝑘𝑔

𝑚³, 𝜌_𝑁= 800𝑘𝑔 𝑚³

………

(7)

Strona 7. z 10.

A B

Uczeń wykonał doświadczenie przy użyciu dwóch elektroskopów, które zwarł metalowym prętem z rączką izolującą, a następnie zbliżył do nich naelektryzowaną ujemnie laskę ebonitową.

Nie odsuwając laski ebonitowej, odłożył pręt metalowy, a dopiero potem odsunął laskę.

A. Co zaobserwował uczeń po rozwarciu elektroskopów i odłożeniu laski ebonitowej?

B. Jak nazywa się taki sposób naelektryzowania elektroskopów.

C. Jaki ładunek zgromadził się na elektroskopie A, a jaki na elektroskopie B?

Odpowiedź uzasadnij.

D. Jak zachowają się elektroskopy przy ponownym zwarciu metalowym prętem ? E. Jaką zasadę ilustruje to doświadczenie? Podaj jej treść.

………

(8)

Strona 8. z 10.

230 V M

25 m 25 m

Silnik pobiera prąd o natężeniu 30 A przy napięciu 230 V. Dopuszczalny spadek napięcia zasilania w przewodach wynosi 2 %. Odległość miedzy silnikiem a miejscem zasilania wynosi 25 m.

Przewód zasilający wykonany jest z miedzi i jest dwużyłowy (patrz rysunek). Oblicz pole przekroju przewodu zasilającego. Wynik zaokrąglij i podaj w mm².

Opór właściwy miedzi ρ = 1,72 ∙ 10^-8 Ω ∙ m

………

(9)

Strona 9. z 10.

Z haubicy o masie 4 t wystrzelono pocisk odłamkowo - burzący o masie 45 kg z prędkością 800 ^m

s. Oblicz energię kinetyczną tego działa po wystrzale. Jak nazywa się zjawisko, które zachodzi w chwili wystrzału?

………

(10)

Strona 10. z 10.

Brudnopis