159
SPIS TREŚCI
Wstęp . . . ix
1. Geneza sporu o jedną istotę w trzech osobach, czyli o Trójcę Świętą . . . ix
2. Dowód Bartłomieja Keckermanna (1572–1609) . . . xiii
3. Adam Gosławski (ok. 1577 – ok. 1642) i Jakub Martini (1570–1649) . . . xx
4. Gosławski krytykuje tezy Keckermanna . . . xxiii
5. Martini występuje przeciw Gosławskiemu . . . . xxv
6. Gosławski krytykuje Martiniego . . . xxxv
7. Wiara a rozum . . . xlvi 8. Uwagi na temat niniejszego tłumaczenia . . . . l Rozprawa o osobie Wstęp do czytelnika . . . . 3
Rozprawy o osobie część pierwsza, w której dyskutuje się o rozumieniu osoby w znaczeniu ogólnym . . . . 7
Rozdział 1: O okolicznościach, naturze oraz częściach rozprawy . . . . 7
Rozdział 2: Wyłożona zostaje powszechnie przyjęta defi nicja osoby . . . . 8
Rozdział 3: Odrzucony zostaje argument, za pomocą którego przeciwnik chciał dowieść, że powszechnie przyjęta defi nicja osoby jest nieodpowiednia . . . 12
160 Spis treści
Rozdział 4: Natura lub substancja należą do właściwej
i formalnej istoty podłoża . . . 18 Rozdział 5: Pojęcie podłoża wymaga, aby było ono
substancją pierwszą . . . 23 Rozdział 6: Odpowiedź na zarzut wysunięty przez
przeciwnika przeciw danej defi nicji . . . 55 Rozdział 7: O pojęciu podłoża, co do którego zgadzają się
zarówno dawni teologowie, jaki i niektórzy późniejsi
scholastycy . . . 58 Rozdział 8: Natura i substancja nie jest podmiotem
podłoża, dlatego w jego pojęciu nie ujmuje się jej
jako podmiotu . . . 32 Rozdział 9: Wyjaśnione zostaje pojęcie nieudzielalności
i jednocześnie zostaje wykazane, że zarówno Boecjusz, jak i ja słusznie pomijamy słowo „nieudzielalność”
w defi nicji osoby . . . 34 Rozdział 10: O istocie i pojęciu osoby . . . 38 Rozdział 11: Co należy ogólnie sądzić o defi nicji
przeciwnika . . . 41 Rozdział 12: Subsystencja nie może zajmować miejsca
rodzaju w defi nicji osoby . . . 43 Rozdział 13: Zbadana zostaje dalsza część
defi nicji przeciwnika, w pierwszej zaś kolejności
nieudzielalność . . . 45 Rozdział 14 : Nie należy odnosić natury inteligentnej
do różnicy materialnej osoby . . . 55 Rozdział 15: Mnożąc osoby, mnoży się jednostkowe
istoty inteligentne . . . 57
Rozprawy o osobie część druga: czy defi nicja osoby ujętej
ogólnie przysługuje osobie Boskiej, czy też nie . . . 58 Rozdział 1: O treści i przedmiocie tej drugiej części . . . 58
Spis treści
Rozdział 2: Odpowiedź na analizę mojego pierwszego
i drugiego rozdziału . . . 58
Rozdział 3: Bogu prawdziwie i ściśle przysługuje nazwa i pojęcie osoby . . . 62
Rozdział 4: Odpowiedź na analizę mojego trzeciego rozdziału . . . 64
Rozdział 5: O defi nicji osoby Boskiej, którą to defi nicję, jak się powszechnie sądzi, przekazał nam Justyn . . . 72
Rozdział 6: Bronię przed adwersarzem tego, co w siódmym rozdziale trzeciej części przytoczyłem w celu wykazania, że osoba nie jest ani sposobem istnienia, ani relacją . . . . 77
Rozdział 7: Odpowiedź na rozdział szesnasty, w którym przeciwnik postanowił obalić moje argumenty dowodzące, że w Bogu nie ma żadnej takiej relacji, jaka to relacja występuje w rzeczach rozmnażających się ze swej istoty . . . 81
Rozdział 8: Czy osoby Trójcy mają początek, czy też nie . . . 99
Rozdział 9: Zakończenie z przedmową do przeciwnika . . 104
Dodatek Jakub Martini, Rozprawa metafi zyczna o osobie . . . 109
Bibliografi a . . . 143
Teksty źródłowe . . . 143
Studia . . . 146
Słownik wybranych terminów fi lozofi cznych . . . 151
Indeks rzeczowy . . . 153
Indeks osób . . . 156
