Słowo Kujawskie 1924, R. 7, nr 66

Nr. 66 (1697). Cena 250.000 mk Włocławek, środa dnia 19 marca $924 r

i

Rok Yil

i

Prenumerata

na miejscu i zł. 80 gr., na prowincji i

z odnoszeniem do domu 2 zł. 50 gr.

Ogłoszenia

za wiersz milime­

trowy na pierwszej stronie 10 groszy polskich, na dru­

giej i trzeciej — 8 gr., na czwartej — 5 gr. Ogłoszenia drobne po 3 grosze za wyraz. Tłustym drukiem — podwój­

nie. Najmn. ogł,—

30 gr. Dla zagrani­

cy ceny o ioo proc.

wyższe. Układ ogło­

szeń czterołamowy.

Ceny ogłoszeń, po­

dane w złotych pol­

skich, obliczanebę- dą podług kursu złotego f r a n k a , ustalonego przez Ministra Skat bu.

Adrea Redakcji i Administracji: Księgarnia Powszechna, uł. Brzeska t e 4. — Redakcja i Administracja otwarta od g. 10 r. do 3 i od 5 do 6 wiecz.

Redakcja rękopisów nadesłanych nie zwraca; nadsyłane bez oznaczenia honorarjum uważa za bezpłatne; prosi, by pisane były po jednej stronie. Ogłoszenia przyjmow. są do g 12 REDAKTOR PRZYJMUJE CODZIENNIE, OPRÓCZ NIEDZIEL i ŚWIĄT, OD GODZINY 3-EJ. DO 4-Ej PO POŁUDNLU. — TELEFON REDAKCJI 20. t e P. K. 0. 61.783

Bo gdzie się serca palą, Cyrklem, uniesień duch, Dobro powszechne skalą. H ym n Filaretów.

p u d o w a m ł y n a p a r o w e g o

w C zerniew icach*

Od dawna kiełkująca na Kujawach w sferach rolniczych i przemysłowych myśl pobudowania młyna parowego w sercu urodzajnych ziem powiatu włocławskiego wchodzi w sferę reali­

zacji. Organizuje się spółka akcyjna dla budowy i eksploatacji młyna pa­

rowego przy stacji kolejowej Czernie­

wice, urządzonego według najnow­

szych wymagań techniki i z własną bocznicą kolejową.

Zadanie nowopowstającej placówki jest dwojakie: po pierwsze ma ona zapełnić lukę w przemyśle rolnym kraju, posiadającym nadmiar produkcji rolnej i zastąpi eksport surowca, ja ­ kim jest zboże, wywozem gotowego produktu, jakim jest mąka. Po dru­

gie ma ona zaspokoić potrzebę lokal­

ną producentów zboża w żyznych oko­

licach Czerniewic, gdzie w promieniu kilkunastu kilometrów niema dobrze urządzonego młyna parowego, mogą­

cego przyjmować zboże na przemiał i zwracać rolnikom bez kosztów frach­

tu tak potrzebne w gospodarstwach rolnych otręby.

Nowe przedsiębiorstwo może liczyć niezawodnie na powodzenie dlatego, że z jednej strony ma zapewnioną dostawę z najbliższej okolicy dosta­

tecznej ilości zboża, które przychodzić będzie do młyna na kołach, a więc bez kosztów frachtu, z drugiej zaś—

przez zastosowanie w produkcji słowa techniki i obniżenie przez to kosztów przemiału i handlowych do minimum będzie w możności konkurować za­

równo ceną jak i wysokim gatunkiem towaru z największymi przedsiębior­

stwami tego rodzaju w kraju.

Początkowy kapitał zakładowy no­

wej spółki akcyjnej został określony na ioo tysięcy złotych i podzielony na io tysięcy akcyj na okaziciela brzmiących po 10 złotych każda. Każ*

de io akcyj daje prawo do jednego głosu. Zapisy i wypłaty na akcje w markach polskich po kursie oficjal­

nym franka złotego w dniu wpłaty przyjmuje Bank Kujawski i Sp. Akc.

»Lech« we Włocławku, gdzie każdy życzący sobie zapisać się na akcje otrzy­

mać może odpowiednią deklarację.

Do Komitetu Organizacyjnego we­

szli oprócz 3 spółek akcyjnych, a mia nowicie Banku Kujawskiego, Cukro­

wni »Choceń« i Kujawskiego T-wa Handlowo - Przemysłowego »Lech«,

PP-: Jerzy Boiańczyk, Antoni Byszew- ski, Wojciech Ctechomski, Tadeusz Findeisen, adw. Jan Gostomski, Aleks.

Higersberger, dyr. Antoni Kotlarski, Henryk Krzymuski, Lucjan Morzy, cki, Adam Olszewski, Kazim. Ossow­

ski, Witold hr. Broel-Plater, Jan Pod- kóliński, inź. Zygmunt Ślósarski, Sta­

nisław Turowski, dyr. Jan Ziętarski.

Nie ulega wątpliwości, że nagląca potrzeba tej placówki przemysłowej na Kujawach oraz pewność zebrania w drodze subskrypcji na akcje do­

statecznych kapitałów skłoniły organi­

zatorów do tworzenia nowej spółki akcyjnej w tych trudnych pod wzglę­

dem finansowym i gospodarczym dla

kraju czasach. Jest to nad wyraz po- cieszającym i godnym uznania faktem, że pomimo ciężkich warunków inicja­

tywa polska na Kujawach nie słabnie i nie zraża się chwiloweini trudnościa­

mi na rymku finansowym.

Z całą życzliwością witamy inicja­

tywę trzech zasłużonych instytucyj gospodarczych polskich, oraz szeregu powszechnie znanych we Włocławku i na Kujawach obywateli, wid?ąc w niej nowy krok na ugornej drodze do uprzemysłowienia kraju.

Z Akademji.

Wielka Akademia z dn. 17 bm.

urządzona staraniem Kom. Doraźnej Pomocy Nędzy Wyjątkowej pod pro­

tektoratem J. E. Ks. Biskupa Dr. St.

Zdzjtowieckiego jest dowodem tego, że naprawdę myśli się o tych, któ­

rzy w nędzy sami będąc nie mogą sobie poradzić. Publiczności było za mało!

Czyżby wyciągać wniosek z tego, że nieczułą jest na nędzę ludzką, albo nie zna ogromu obowiązku niesienia pomocy opuszczonym?

Doborowy chór Seminarium Nau czycielskiego pod batutą p. pr. P. Bo- jakowskiego odśpiewał poloneza Bo­

nieckiego, zasłużone oklaski przyna­

gliły do odśpiewania jeszcze 2-ch in­

nych sztuczek.

Pan poseł redaktor Sacha wy­

głosił referat p. t. „Oświetlenie Kon­

stytucji marcowej“ z racji 3-ej rocz­

nicy. Mówił, iż Konstytucja nasza nie jest jakimś gienjalnym pomniko- wem dziełem narodu, ale jest progra­

mem życia codziennego państwa, ukuta v/ momencie chorobliwym, wzo­

rowana na konstytucji francuskiej.

Samodzielnym jest punkt V o obo­

wiązkach obywateli. Gościnność po­

laka dla obcych w ustawie zagwaran­

towała żywiołom niepolskim nie­

zwykle prawa na szkodę tubylczym elementom i to jest bodaj najsłabszy punkt konstytucji.

Konstytucja jest jednak chlubą na­

rodu jako przykazanie polityczne Pol­

ski, przewiduje ona poprawki względ­

nie zmiany, które powinny nastąpić.

Należy wzmocnić władzę prezydenta, rządu a zmniejszyć władzę sejmu, prawa Polaków zagwarantować, od­

różnić zbira od obrońcy, zabezpieczyć rolę gospodarczą, zagwarantować pra­

wa Kościoła-Katolickiego. — Konsty­

tucja to akt narodu więc go się nie wstydzimy.

Dalszy program Akademji wypeł­

niły: 1) Czardasz —K. Tetmajera, wy­

powiedziała p. M. Makowska. 2) Węd­

rowiec Szuberta — odśpiewał dobrze p. Rogalski, którego poproszono o bis.

Drugi śpiew: Uwierzyć i pójść nie mogą — wypadł również dobrze przy wytwornym akompaniamencie Z. Ur­

bańskiej. 3) W izbie piwnicznej — Konopnickiej—wypowiedziała p, Ro­

kicka, zawsze mile widziana i oklas-

WYKAZ CZŁONKÓW

Tot. Uniwersytetu Lubelskiego w r. 1924 we Włocławku.

I Kola:

i) Księża kanonicy katedry wło­

cławskiej, 2) Sodslicja Królowej Ko­

rony Polskiej, 3) Koło księży prefe­

któw, 4) Koło kursowe księży wy­

święconych w 1914 roku, 5) Koło Lublinianek.

II Członkow ie czynni:

i) Ks. prałat Borowski A., Rektor Semin. Duchownego, 2) Ks. prałat Czapla p., 3) p. prof. Fopp Tad., 4) Ks. kanclerz Gmachowski W., 5) Ks.

prof. Kaczorowski H., 6) Ks. d}r.

Kmiecik R., 7) ś. p. p. Nowca Wł., Prezes Sądu Okręgowego., 8) p. dr.

Olszewski p., 9) P. prof. Przybyłow- ski B., 10) Ks. pref. Wojsa S t, 11) p. Zieliński Fr., d}^rektor Gimnazjum im. Długosza.

III Członkow ie w sp iera ją c y:

1) PP. Aktabowscy., 2) p. Bocheń­

ska M., 3) p. prof. Glówczyński J., 4) p. Górnikiewiczowa F., 5) Ks. red.

Kobierski J., 6) pp. Kowalewicz A.

kiwana na scenie. Na zakończenie koncert symfoniczny 14 p. p. pod dyr.

p. Witmana. Rzęsiste oklaski doku­

mentowały, że orkiestra pułku 14 gra

coraz lepiej. Wła.

TELEGRAM Y.

U ro s z c z e n ie litew skie*

GENEW A 18.IIL (Kur. War.) Nie­

zatarte wrażenie zrobiła wczorajsza deklaracja Skirmunta w sprawie urosz- czeń litewskich, stwierdzająca, że spra­

wa Wilna przestała istnieć na terenie międzynarodowym.

Hannotaux w rozmowie z dzien­

nikarzami stwierdził, że jest to histo­

ryczna deklaracja, unicestwiająca osta- teczn e .uroszczenia, które nigdy wię­

cej nie ukażą się na gruncie między­

narodowym.

S p r a w a K łajpedy.

GENEW A, 17. III. (P. A. T.) W związku z decyzją w sprawie Kłaj­

pedy, przedstawiciel polskiej Ajencji telegraf, zwrócił się do przewodni czącego komisji kłaipedzkiej p. Nor­

mana Davisa z prośbą o pewne wy­

jaśnienia. P. Davis oświadczył, że jest głęboko przekonany, iż wszystkie interesy ekonomiczne Polski będą za­

bezpieczone przez konwencję, gdyż wszyscy cudzoziemcy, nie wyłączając polaków, będą mieli w Kłajpedzie te same prawa, co litwini. To samo dotyczy żeglugi na Niemnie.

Na pytanie, dlaczego Polska nie jest reprezentowana w dyrekcji portu, p. Davia odpowiedział, że Kłajpeda interesuje nietylko Polskę, lecz rów­

nież Niemcy i Rosję. Odmawiając zaś uprzywiijowanego stanowiska jed­

nemu narodowi, należało powierzyć ochronę interesów wszystkich naro­

dów przedstawicielowi Ligi narodów.

P. Davis zwrócił następnie uwagę na to, że dyrekcja portu posiadać

i M., 7) p. Kwitlińska St., 8) o. Maj czyńska Jul, 9) p. Mtciński A., 10 Ks. dyr. Olszewski Zyg., i i) p. Pacz­

kowski Wł , 12) Ks. Patr. Petrykow- ski Stel., 13) p. Pietrzykowska Wł., 14) Ks. Sebr. Radomski A., 15) p.

Rejmanowska H., 16) p. Różańska Kaz., 17) p. Różańska J., 18) p. Ró­

żański H., 19) Ks. prokur. Rybarski W., 20) p. Szwankowska T., 21) p.

Wenelówna G., 22) pp. Wiwatowskie.

Uwaga: Członkowie czynni Tow.

Uniw. Lubel. wpłacają roczną składkę w wysokości 50 złp. (kon złoty), co obecnie wynosi 70 miljonów marek.

Członkowie wspierający — roczną składkę—5 złp. — 7 miljonów marek.

Koło członków wspierających bez względu na ilość osób wpłaca rocznie 50 złp., czyli 70 miljonów marek.

Wszelkich inlormacyi udziela i po­

średniczy w sprawach Tow. Un. Lub.

ks. H. Kaczorowski, Seminarium Du­

chowne.

będzie władzę wykonawczą, gdy pro­

jekt konlerencji ambasadorów prze­

widywał utworzenie komisji z udzia­

łem przedstawiciela Polski, która to komisja jednak nie miałaby władzy administracyjnej.

Zapytany, dlaczego konwencja nie zapewnia implicite wszystkich uła­

twień potrzebnych dla tranzytu i han­

dlu polskiego, p. Davis odrzekł, że konwencja w rzeczywistości zawiera wszelkie ułatwienia dla handlu na Niemnie między Polską a Kłajpedą.

Polska nie może ustanowić swego konsulatu w Kłajpedzie, zależy io bo­

wiem od wzajemnego uznania Polski i Litwy de jure i podjęcia stosunków

Proszę Szanowną Publiczność ppzBhonać sit.

F I R M A

F. W IECZORKOW SKI i W. Ł A P IŃ S K I

S p r z e d a ż

S k ó r

Włocławek, Nowy Rynek 9.

Ma na składzie w każdej ilości skóry Pfeiffera, Temlera, zagraniczne i inne.

Również pasowe, blanki, surowiec ry­

marski i troki. * Także skóry miękkie, jak: chromy, bukaty, gemzy, lakier, baranice na ubrania i kapelusze, juchty i t. p. Fabryczna sprzedaż gum obcasowych »Berson«, pasta na tuziny »Dobrolin« i wszelkie przybory

szewskie.

Również skupuje się i wymienia na wyprawne wszelkie skóry surowe.

C en y niskie.

2 S Ł O W O K U J A W S K I E Nr. 66 (1697) normalnych. Przed tem uznaniem

jednak Polska korzystać będzie w Kłaj pedzie z pomocy konsulatów innych państw.

Na zapytanie, czy Litwa musi nie­

zwłocznie przyznać swobodę żeglugi, r>. Davis odpowiedział twierdząco, do­

dając, że jest to jasno przewidziane w konwencji, i że po ratyfikacji tej konwencji decyzje konwencji barce- lońskiej stają się dla Litwy natych­

miast obowiązujące.

W końcu na zapytanie, jakie san­

kcje legalne przewiduje się, jeżeli Li­

twa odmówi Polsce prawa swobodnej żeglugi, p. Davis wyjaśnił, że konwen­

cja przewiduje odwołanie się do L lgi narodów oraz międzynarodowego try­

bunału sprawiedliwości w Hadze, pc- zatern zaś stosowana ma być proce­

dura, przewidziana w konwencji bar celońskiej.

W warunkach obecnych, oświad­

czył kończąc p. Davis, konwencsa kłajpedzka zapewnia Polsce ^{n atych ­} miastowe i realne możliwości w spra­

wie żeglugi i handlu drzewem, co przyczyni się do niezwłocznej popra­

wy stosunków między Polską a Litwą.

Niem&y a Kłajpeda

BERLIN, 17.UL (PAT.) „Deutsche Allgemeine Zeitung“, organ Stinnesa, komentując debaty nad sprawą Kłaj­

pedy w Lidze narodów, pisze, iż żą­

dania Polski w tej sprawie zdążaią do utworzenia sobie drugiego punktu oparcia nad Bałtykiem, czyli innemi słowy d > utworzenia nowego pol­

skiego korytarza. Interesy obszaru Kłajpedy, Niemiec i Litwy w tej spra­

wie solidarnie zmierzają ku przeszko­

dzeniu zamiarom Polski, jednakże wskutek słabości urzędowej polityki Niemiec z jednej stony, dzięki cho­

robliwemu szowinizmowi i niedo­

rzecznej brutalności litwinów w sto­

sunku do Niemiec na obszarze Kłaj­

pedy z drugie), wytworzyła się sytu­

acja", która bardzo utrudnia obronę interesów litewskich przeciw zakusom Polski. Rząd kowieński musi wie­

dzieć, że jedyne poważne niebezpie­

czeństwo, jakie zagraża Litwie, za­

równo w przyszłości jak i teraz, w y­

chodzi z Polski. Interesy niemieckie w Kłajpedzie zdążają przedewszyst- kiem do zapewnienia ludności tam­

tejszej zupełnej autonomji i gwaran­

cji w zakresie języka niemieckiego, zarówno jak w zakresie wszystkich objawów życia publicznego. Silna fala uczucia narodowego, która prze­

biega obecnie naród niemiecki, będzie mogła przełamać te n enaturalne gra­

nice, które zakreśliły tam obecnie ego­

istyczne interesy mocarstw zachod­

nich, o ile bezprawna sytuacja w Kłaj*

pedzie potrwa nadal.

Z w y c ię z tw ro P a in c a re g o «

PARYŻ, 17.III (PAT.) Senat przy- jął 161 głosami przeciwko 128 cały pierwszy artykuł projektów finanso­

wych, poczem posiedzenie zamknięto ogodz. I min. 2 w nocy. Dalszy ciąg obrad nad projektami finanso­

wymi odbędzie się na dzisiejszem po- południowem posiedzeniu gabinetu.

A n g lja & F r a n c ja ,

LONDYN, 17. 3. (P. A. T.) Izba gmin 269 głosami przeciwko 195 od-

JE S Z C Z E POLSKA NIE ZGINĘŁA.

Jeszcze Polska nie zginęła

Póki Bóg jest z nami,

Choć niewola nas przeklęła

H e j , pójdziem z ortami!

Marsz, marsz, Polacy, Ja k jeden do pracy, Hej, odrodźmy ducha ^— Niech czyn ogniem buchał Ńie wytykaj innym błędy,

Tylko sobie,bracie,

I czyń dobrze Polsce wszędy, Nie myśl o zapłacie.

Marsz, marsz,Polacy Ud.

Niech przepadnie złudzeń mara Hej, na polskiemniebie,

Czas zrozumieć, co ofiara

Polsce da z nas^, z siebie.

Marsz, marsz, Polacy itd.

Przemycają do nas wiary Nowe apo stoły,

Chcą porządek zburzyć stary, Wywrócić kościoły.

Marsz, marsz, Polacy itd.

Czas już wielkim, krzyknąć głosem Od świętości waral

Niech nam bujnym wzrasta kłosem Ojców naszych wiara.

Marsz, marsz, Polacy itd.

Broń honoru Księcia wzorem,

Przeklnij zło, niech zginie!

A idź mężnie cnoty torem Polska znów zasłynie. ^-

Marsz, marsz, Polacy itd.

Hejże cwałem, hejże żywo Spiesz, bracie, do czynu, Hej, miłości krześ ogniwo,

Weźmiesz strój wawrzynu!

Marsz, marsz, Polacy itd.

BIERKOJAN.

MYŚLI.

Wybrał J. R.

Niedołęstwo jest narodowym grze- chem polskim, któremu winniśmy wszystkie nasze klęski, bo miłowania garstki bohaterów marnowały się zawsze niedołęstwem ogółu. Niedo­

łęstwo—to jest niewykonanie nakazu dzielności. Dzielność w dobrej spra­

w ie—to przykazanie każdego Polaka.

Stanisław Szczepanowski.

Gospodarka Komitetu fhliugo w Kowalu.

rzuciła rezolucję, w której była mowa 0 konieczności utrzymania dostatecz­

nej powietrzne! siły zbrojnej, któraby mogła zagewnić odpowiednią obronę przed ewentu-lnemi atakami powietrz nenii ze strony mocarstwa najsilniej­

szego pod względem 1 itnictwa woj­

skowego. Podsekretarz stanu dla spraw lotnictwa zalecał cofnięcie tei rezolucji ponieważ wydawało się, iż jest ona wymierzona przeciwko Francji.

Z ra d y Ligi narn dew .

GENEW A, 17.III. PAT. Komisja dla spraw komunikacji tranzytu ukoń­

czyła swe prace i wybrała na prze­

wodniczącego B^idwina zaś na zas­

tępcę członka delegacji polskiej Winiar­

skiego. Dlaspraw radjoteldgrafji oraz reformy kalendarza wyłoniono spec­

jalne komitety.

T rz ę sie n ie ziem i.

PARYŻ, 17.II!. (P.A.T.) „Eclair”

donosi o silnem trzęsieniu ziemi na granicy chilijsko-peruwiań-kiej. Trzę­

sienie spowodowało wielkie szkody 1 pochłonęło wiele oliar w ludziach.

Z K R A J U .

Z e L w o w a. Wybory do zakładu Ubezpieczeń od wypadków we Lwo­

wie przyniosły całkowite zwycięstwo liście Stów. Kupców Polskich. Na 22 członków Zarządu z grupy pra­

codawców wejdzie w skład Zarządu 19 Polaków, a tylko 3-ch reprezen­

tantów przemysłu żydowskiego. Bez*

względne zwycięstwo listy Stów. Kup­

ców polskich gwarantuje polskim sferom g spodarczym należyty wpływ na działalność i dalszy rozwój Zakła­

du. Niemniej interesy polskich pra­

cowników ubezpieczonych w tej insty­

tucji znajdą w reprezentantach listy Związku zrozumienie i pełne poparcie.

Sprawa i pomyślna akcja wyborcza Stów. Kupców Polskich w ciągu nie długiego czasu, już po raz drugi wy­

walcza ważnym placówkom życia gospodarczo — społecznego możność spokojnej realizacji programowych założeń w duchu państwowo — naro­

dowym.

Nieszczęściem Kowala jest roz­

prostowanie sprzętów miejscowych rolników. I aczkolwiek Kowal, jako okolica rolnicza, oprócz ziemi ornej należącej do każdego rolnika po­

szczególnie ma sporo obszaru wspól­

nego rolnikom, mianowicie: pastwiska, zagajniki, torfowiska, no i trochę pia­

chu — niestety nie zalesionego — to jednak nie wiem, gdzie szukać więcej jeszcze niedołężnej gospodarki ogól­

nej niż w Kowalu. Tak samo go­

spodarka miejska z naszym burmist­

rzem na czele, tak samo gospod. rolna naszych rolników. Bo trzeba wiedzieć Sz. Sz. czytelnikom „Słowa Kujaw­

skiego“ , że rolnicy w Kowalu mają swój zarząd zwany u nas popularnie

„Komitetem rolnym“ . Zdawałoby się, że sprawa jest dobrze postawiona i wykonanie jej winno być dobie.

Tymczasem jest wręcz coś przeciw*

nego. ’’Komitety“ wybiegane zwykle na rok, nadużywają zaufania społe­

czeństwa rolnego i, zamiast dobra ogółu, którego podjęli się być stró­

żami — swoje dobro osobiste, swoją kieszeń mają na celu Garstka ludzi rozumnych w ostatnim roku wpły­

nęła na to, że wybrano na czoło K o­

mitetu, jako jego prezesa, b. wycho­

wań ca szkoły rolniczej w Pszczelinie.

Zdawałoby się, że sprawa pójdzie już całkiem dobrze i będziemy mieli wreszcie rozumny, odpowiedni Zarząd rolny. Oszukano się całkowicie. Pra­

wie, nie było gorszej gospodarki dotychczas. Nazewnątrz: torf wspólny porozkradali, drzewo w zagajnikach niszczą, słowem, bezrząd. Nawewnątrz t. zw. książkowość, rachunki, wszelkie dowody etc. to aż wdstyd wspominać, żeby tak prowadził rachunkowość rol­

ną uczeń z PszczelinaL. I pomimo wezwań Komisji specjalnej do skon«

trolowania gospodarki t. j. rachunko­

wości, która te wezwania czyniła kil­

kakrotnie, żądania tego nie uwzględ­

niono. Dowód niezbity, że ów Ko­

mitet jest me w porządku. My jed­

nakże postaramy się dopiąć swego.

Komitet musi ze swej działalności zdać szczegółowv rachunek, a gdy oka­

że się nie w porządku, musi być uka­

rany. Dosyć tego naigrawania się z zaufania obywateli.

Kowalak.

Pogadankjjwangeliczne.

Niedziela Il-a Postu.

Treścią obecnej pervkopy jest Prze mienienie Pańskie (Mat. 17. 1—9).

Na 6 dni przed tem zjawiskiem (na 8 wedle Łuk., który zapewne wziął w rachunek końcówki dni niepełnych), Chrystus zapowiedział uczniom po raz pierwszy swą Mękę. Piotr, wielki miłośnik Mistrza, lecz pełny ziemskich pojęć o Mesjaszu, przeraził się:

— B źe uchowaj, Panie, nie przyj­

dzie to na Cię!

— Odejdź odemnie, szatanie (prze­

ciwniku,!—skarcił go Zbawca—Jesteś mi zgorszeniem, iż nie rozumiesz, co jest B >źego, ale co jest ludzkiego (Mat. 16. 22, 23).

Wtedy też Chrystus wygłosił oną głęboką naukę samozaparcia, w której wskazał drogę do życia przrz śmierć

—do życia w Bogu przez śmierć dla świata: drogę krzyża, na którą On, Wódz boski, wkroczyć miał pierwszy.

»Ktoby chciał zachować swą duszę, straci ją, a ktoby stracił swą duszę dla mnie, znajdzie ją«.

Wspaniała antyteza. Siła iej pły­

nie z zasadniczego między B ^giem a grzesznym światem przeciwieństwa, źródła tych »paradoksów kat olicyzmu», o których rozpisał się Benson.

Na tem tle, jasno występuje celo­

wość Przemienienia. Objawieniem boskiej chwały Chrystusa i treścią roz­

mowy Jego z M »jźeszem i Eliaszem miało ono zabezpieczyć uczniów prze­

ciw zgorszeniu Krzyża.

Wedłng tradycji, datującej od IV wieku, boska scena Przemienienia rozegrała się na Taborze, w Galilei, opodal Nazaretu. N woźytna krytyka biblijna wskazu e raczej górę Hermon Wielki, stanowiącą południowy szczyt łańcucha gór Antylibańskich, w Syrji.

Przedewszystkiem dlatego, źe w owym czasie Chrystus przebywał w tetrarchji Filipa, na północ od Genezaretu, a w tym kierunku leży Hermon. Nas­

tępnie, Mateusz i Marek zowią górę Przemienienia »wysoką«, czego nie można powiedzieć o Taborze, wyso­

kim zaledwie 562 metry, gdy Hermon liczy 2760 m. i jest pokryty wiecznym śniegiem. Wreszcie, stożkowaty Ta­

bor, którego szczyt płaszczyźniany ma około 3 kim. obwodu, był już za cza­

sów Chrystusa zabudowany i obwie­

dziony murem obronnym, przeto Chrys­

tus nie mógł znaleźć na nim warun­

ków samotności, której właśnie był szukał. Zbyteczną, zresztą, przypusz­

czać, by, przekroczywszy linję śnie- § gów, wstąpił na sarn szczyt Hermonu. !

Ze względu na wielowiekowe po- i danie, które sprawiło, iż sama nazwa j

»Tabor« została przepromieniona cu- J downem zjawiskiem Przemienienia i z j niem’ związana w naszej wyobraźni, 1

Ogłaszajcie się w Słowie Kujawskiem.

pozostaniemy przy Taborze, jak pozo­

stają na nim z tejże racji o. o. Frani- ciszkanie ze swoją tam gospodą i kaplicą.

Chrystus wstąpił na Tabor dla mo­

dlitwy (Łuk. 9) i zabrał z sobą trzech tylko uczniów: Piotra, oraz braci: J a ­ na i Jakuba, »synów gromu«. Wy­

różniał ich zawsze. Oni też znajdą się przy nim w noc wielkoczwartko- wą podczas konania Jego w Ogrójcu, tej antytezy chwaiy Jego na Taborze.

Gdy Chrystus trwał na modlitwie, trzej uczniowie zasnęli (Łuk.). Tym­

czasem nastąpił cud Przemienienia.

»Oblicze Jego rozjaśniało, jak słońce, a szaty Jego stały się białe, jako śnieg,«

— właściwie, bielsze nad śnieg, sko­

ro, jak mówi Marek, takiej bieli ża­

den farbiarz nie m^że uczynić. Tak wypromieniow-iło Bóstwo, utajone w Synu Człowieczym. (d. n.)

X. Charszewski.

“Mf"

N 66 (1697) S Ł O W O K U T A W S K I E

IH .«

m

J i a sezon w io s e n n y p o le c a o s ta tn ie n o w o ści:

R a m g a r ą y g o s to n y

ę a b a rd in y Covercoty

Sukrja we wszystkich koi.

C repon y szlafrokow e fViar\izety

Z e f ir y

Jed w a bie sukniowe

p a t y n y w zorzyste Jja tysty kol. i białe

j 9 da m a sy ki podszewkowe Crepe de w kolorach

„Spćiłka Kujawslret” Sp- Jfikc-

\______________

w

W łocławek, J/o w y Ąynek 5.

w

--- -J

Co niesie dzień?

M A R Z E C

Ś R O D A

Dziś: Józef, Oblub. N. * M. P.

Jutro: Joachim, Eufemja * i Teodozja mm.

Wschód słońca. o g. 6.8 \

Zachód o g. 6.9

Wach. księżyca o g. 4.9 \

Zachód o g. 5.25

również organizacje urzędników 1 ro­

botników. W wypadkach tych dekla­

racja na ogólną sumę conajmniej 25 akcyj winna być podpisaną bądź to przez organizację pracowników, bądź

K O M U N I K A . T .

Do Członków Związku Ziemian

O D D Z I A Ł U W Ł O C Ł A W S K IE G O

Spostrzeżenia Stacji M eteoro­

logicznej we W łocław ku .

Marzec godzina ciśnienie powietrza w m/m 700+ temperatu­ ra w stopn. Celsjusza, zachmurze­ nienieba 0—10

Kierunek i szybkość

wiatru w mtr/sek.

17 21 51,2 —2,0 7 C — 0

18 ^{7 47,7 - 1,3 8 3 W — 1}

18 13 49,6 +0,2 4 0 SW — 2

Niniejszym podajemy do wiadomości JV Panów, iż Zebranie Ogólne Związku na posiedzeniu z dnia 14 b. m. ustaliło, jako minimum subskrybcji na akcje Banku Polskiego, jedną akcją za 100 mg.

też przez pracodawcę, imienia zaś lista j przestrzeni użytków rolnych. Norma ta podnosi się automatycz- poszczegóinych subskrybentów z wy- n%e do jednej akcji z 40 m g o ile organizacja nasza bądzie w sta- mienieniem ilaści nabywanych przez • n ^e ^ a(c ^{SWy m} członkom do dyspozycji odpowiednie kredyty. Za-

l pisy na akcje9 oraz zapłaty gotówkowe uskuteczniać należy w Se­

kretariacie Związku najpóźniej do dnia 24 marca włącznie.

W dniu 17 marca najwyższa tempe­

ratura wynosiła: +4,4, najniższa —4,5*

Śnieg: — cm.

K u rs fran ka złotego waloryza­

cyjnego na dzień 19 marca r. b.

wynosi 1.800.000 mk.

Z giełd y d. 18.3:

Dolar 9 250.000

Funt angielski 40.225.000 Frank szwajcarski 1.619000 Frank francuski * 456.000

Frank belgijski 375.000

Liry włoskie 401.500

Korony czeskie 269.750

Korony austriackie (IOO) 132.025 4% poź. premi. 1.350.000., 8% ooż.

złota 15.000.000, 6°/0 poź. seria II A.

I.350.000, 6°/0 pożycz, doi. 5.635.000, 4V2%listy zastawne Towt Kredytowego Ziemskiego (216 mk.= ico rub. rosyj.) 6.500.000 mkp.

Św ięto. Uroczystość św. Józefa (19 b. m.) obowiązuje katolików w ca­

łej djecezjiiKujawsko-Kaliskiej. Zracii tei odprawione będzie dziś o godz.

II nabożeństwo w Bazylice Kated­

ralnej.

Święto to nie znosi Postu. Post obowiązuje w całej rozciągłości. A więc oprócz umiarkowanego jedzenia obowiązuje katolików pod grze­

chem powstrzymanie się od hucznej muzyki, tańców i zabaw,

Kom unikat, Oddział P. K. K. P.

we Włocławku komunikuje, że mające się wkrótce ukazać rozporządzenie Pana Ministra Skarbu ustali następu iące dodatkowe warunki zapisów na akcje Banku Polskiego:

1) Termin zapisów na akcje po­

zostaje bez zmiany,

2) Przy zapisach na 25 sztuk akcyj i wyżej wpłaty mogą być dokonano ratami z zachowaniem następujących warunków:

a) subskrybujący winien do dnia 31 marca rb. pokryć przynajmniej 40 proc. ceny subskrybowanych akcyj, do 1 maja rb. 6o proc. do I czerw­

ca rb. 80 proc, do I lipca resztę na­

leżności;

b) przypadająca za subskrybowa­

ne akcje należność oprocentowaną zostanie * począwszy od 1 kwietnia r.

b. w wysokości 1% miesięcznie, licząc rozpoczęty misiąc za p?łny, procemy podlegają uiszczeniu przy zapłacie ostatniej raty.

3) Prawo dokonywania wpłat na warunkach p. przysługuje również subskrybentom, którzy zapisali się na 25 akcyj, lub więcej na warunkach z dn. 26 stycznia r. b.

Z ulg powyższych korzystać mogą

każdego akcyj winna być do dekle racj i dołączoną.

Zapisy ratalne na akcje Banku \ Polskiego przyjmują Oddziały P. K. i K, P. natychmiast.

Polska Krajowa Kasa Pożyczkowa Oddział we Włocławku. \

Dyr. Szeliga.

Zebranie Członków Stów. Właś- 3 cicieli Nieruchomości odbędzie się w piątek dn. 21 b. m. o godz. 4 i pół p p w sali T wa Krajozn. Kaliska I.

N i porządku sprawa mieszkaniowa i ; in. b. aktualne.

T ow arzystw o Opieki k u ltu ra l­

nej nad polakami zamieszkałemi za­

granicą im. A. Mickiewicza będzie miało zebranie (w drugim terminie) w dniu 21 b. m. (w piątek) o godz. 8-ej \ wieczorem w sali Magistratu.

Odczyt-koncert. Zapowiedziany 1 Odczyt-koncert nroł. warszawskiego j uniwersytetu S. Cybulskiego odbędzie * się w sobotę d. 29 marca, punktualni^ 1 0 g. 7 wiecz. w Sali Aktowej Gim- i nazium Ziemi Kujawskiej. Ilustrację \ muzyczną odczytu prof. Cybulskiego \ stanowić będą śpiewy chóralne, które j wykonają dwa chóry gimnazjów pań- j stwowych: żeńskiego pod batutą prof. i Bujakowskiego i męskiego pod batutą ; proi. W Niwiń kiego, oraz muzyka \ na fortepianie i na Ilecie. W ilustracji . wezmą również udział tancerki, które wykonają tańce greckie. Całość za- | powiada się niezwykle ciekawie i da j sposobność słuchaczom, bez względu } na stopień wykształcenia bumanistycz- « nego. zapoznania się z właściwą formą • dramatu greckiego. Będzie to nie- i znana dotychczas w naszem mieście prawdziwa uczta artystyczna muzyki starożytnej. W Warszawie podobny odczyt - koncert prof. Cybulskiego zgromadził tłumy publiczności w sali Konserwatorium Muzycznego, Należy się spodziewać, że i we Włocławku inteligencia miejscowa potrafi ocenić wysiłek organizatorów koncertu i da dowód tego, że nie tylko kina i sale balowe zapełniać się mogą tłumem Włocławian. Bilety nabywać można zawczasu u Pań z Zarządu Koła Opieki Gimn. im M. Konopnickiej 1 w Kancelarji tegoż gjmnazium

I min. 30 do g. 2 pp. W niedzielę d. 30 marca dane będzie powtórzenie odczytu-feoncertu wyłącznie dla mło­

dzieży polskich szkół średnich z klas wyższych. Po rozpoczęciu odczytu publiczność nie będzie wpuszczona na salę.

Szko ła T ech niczn a ew dn. 18 b. m. została ostatecznie i całkowicie przeniesiona z ciasnego lokalu przy ul. 3-go Maja do obszernego choć niewykończonego własnego gmachu przy ul Łęgskiei (przy zlocie Ognio­

we’). Skupiona tak szkoła lepiei bę­

dzie mogła odpowiedzieć swemu za­

daniu.

W piątek, dnia 21 marca r. b. o godzinie 9 rano w lasach dominium SOKOŁOWO,

gminy Piaski, odbędzie się

Y T A C J A

na

z wolnej ręki

drzewo BUDULCOWE.

Warunki licytacji podane zostaną do wiadomości w chwili przystępowania do przetargów.

wie Kuiawskiem Nr. 59 r. b., Koło Ligi Obrony P. i P. z Kołem Dra- matycznem Kujawskiem nie ma nic wspólnego.

Prezes: Pieszkański.

Sekretarz: St. Narębski.

Z przedstaw ienia. Dnia 16 j marca w teatrze „ Polon ja“ Koło Dra- j matyczne przy Cerześcijańskim Zwiąż.

1 Zawód, we Włocławku odegrało baśń

; dramatyczną w 5' c^u aktach, Lucjana l Rydla pod tytułem „Zaczarowane

| Koło“ . Młodzi artyści wywiązali się ] ze swego zadania dobrze. D ^bre wra- l źenie jakie sprawiło to przedstawienie całkiem zostało zepsute przez publicz­

ność zebraną na sali, oraz porządek, jaki tam panował. Podczas przedsta­

wienia, gdy powinno być zupełnie cicho w najlepsze słychać głośnie rozmowy i śmiechy. Nie dość na tern gromady dzieciaków kręcąc się mię­

dzy sceną a publicznością zasłaniały

D eklaracja. Komunikuje się do ogólnej wiadomości, że z powodu ustania protektoratu Włocławskiej Komendy Harcerstwa nad Kołem Dramatycznem Kuiawskiem, jak to widać z deklaracji, ogłoszonej w Sło-

;iei | UZV sceną a puunuzuusuią

od } zupełnie scenę. Cała sala prócz tego pogrążona była w szarym dymie.

Widocznie publiczność nic sobie nie robi z przepisów (mówiąc nawiasem pisanych z błędami) wzbraniających palenia.

Zwracamy więc uwagę publicz­

ności, aby chodząc na przedstawienia zachowywała się więcej kulturalnie, oraz dyrekcii teatru, aby zwracała uwagę na porządek.

F ilm fab ryk i „Birhm i Ska*

Zarząd długoletniej i znaneiw naszem mieście fabiykacykorji p.i. *FerdBohm i ska” dla zapoznania szerszego ogó­

łu ze sposobem wyrabiania cykorji oraz z całą fabryką sprowadził pierw­

szorzędne siły filmowe w celu urzą­

dzenia krotochwili 2 aktowej. Film ten będzie dołączany do obrazów w kinach w wielu miastach.

ZAWIADOMIENIE.

Kąpiele przy Placu Koper­

nika Nr. 9 (obok katedry) od 15 m arca b. r. czynne w każdy piątek od g. 3-c ie j po pot. do 8-m ej wieczorem I w każdą sobotę od 10-tej rano do 8-m ej wieczorem . Parów ka ogólna w sobotę od 5 po poi do 8-m ej wiecz.

St. Eurzjńslii, Odpowiedzi Administracji.

P* 1. C yna w P r z y b y s ł a - w ica c h . Prenumeratę za m. marzec otrzymaliśmy.

P. Jh J a s i ń s k i w B r z e ś c iu K u ja w . P.enumerata ^za luty uregu­

lowana, ^na marzec pozostało 500 tys.

OGŁOSZENIA D R O B N E . Do dużego majątku potrzebna od 1 kwietnia

pierwszorzędna gospodyni—kucharka ze znajomością wykwintnej kuchni i hodowli drobiu. Dobre warunki. Ofertę proszę skła­

dać do Adm. „Słowa Kujawskiego.”

Dom: Zagrodnica, poczta Izbica Kujawska, ma na sprzedaż owce do chowu Bambo- nillety, dwa tryki i 20 macior.

Sprzedaż towarów wełnianych i zakład kra­

wiecki T. TOMCZAK, Włocławek, Cygan­

ka 16 poleca towary na seźon wiosenny i let­

ni w najlepszych gatunkach krajowych i za­

granicznych. Wykonanie robót solidne. Ceny przystępne.

Zgubiono kartę wojskową Adama Tw ar­

dowskiego wydaną przez 13 pułk Ułanów Wileńskich. Łaskawy znalazca zechce od­

nieść do policji.

^ Ł U W U U | A W 5 IV J &

W

Z

w ww

ww

śt/ii/

WW WW

IjL s$r

ww w

Powiatowa Kasa Chorych

we Włocławku.

OGŁOSZENIE.

Na mocy reskryptu Okręgowego Urzędu Ubezpieczeń w Warszawie z dnia 19 stycznia 1924 r. Ne 22 5/2 4 odbędą się dnia I czerw ca 1924 r. od godziny 8-ej rano bez przerwy do godziny 8-ej wieczorem

Wybory do Rady Powiat. Kasy Cborycb we Włocławku

na terenie powiatu Włocławskiego, w lokalach wyborczych, które podane zostaną do publicznej wiadomości w czasie właściwym, zapomocą ogłoszeń. Wybór lokalu pozostawia się do decyzji wyborcy.

Ogólna liczba delegatów, mających być wybranymi do Rady Kasy, wynosi 45 osób, z czego 3 0 wybierają ubez­

pieczeni, 15 zaś pracodawcy.

Spisy wyborców — osobno ubezpieczonych a osobno pracodawców — wyłożone będą do przejrzenia p c c z ą w s z y od d n ia 22 m a r c a 1924 r . w lokalu Zarządu Kasy we Włocławku, ul. Aleje Szopena 40, oraz w oddziale Kasy w Brześciu-Kujawskim (dom p. Cepeusz — obok apteki).

W ciągu dni dziesięciu, licząc od dnia wyłożenia spisów, przysługuje każdemu ubezpieczonemu odnośnie do ubez­

pieczonych, każdemu zaś pracodawcy odnośnie do praco­

dawców prawo reklamacji co do wpisania lub wykreślenia ze spisu czy to reklamującego, czy to innej osoby. O żą­

daniu wykreślenia ze spisu należy zawiadomić zaintereso­

waną osobę w ciągu 3 dni, zaznaczając, że obronę prze­

ciw wykreśleniu należy wnieść do Zarządu Kasy w ciągu dni 3 od daty otrzymania zawiadomienia.

Reklamacje rozpatruje Zarząd Kasy i w ciągu 2 tygo­

dni od daty wniesienia reklamacji przesyła zainteresowanym odpis swej umotywowanej decyzji.

W ciągu 3 dni od daty otrzymania decyzji Zarządu mogą zainteresowani wnieść skargę do Urzędu Ubezpie­

czeń, jednakże jedynie z powodu naruszenia ustaw i prze­

pisów wyborczych.

Skargę wnieść należy na ręce Zarządu, który przesłać ją winien bezwłocznie Urzędowi Ubezpieczeń, dołączając odpis swej decyzji, dowód jej doręczenia i wszystkie akty, na podstawie których zapadła decyzja Zarządu. W ciągu 2 tygodni od daty otrzymania skargi Urząd Ubezpieczeń wydaje decyzję ostateczną.

Listy kandydatów na członków Rady, ułożone oddziel­

nie dla pracodawców, a oddzielnie dla ubezpieczonych, winny być doręczone Zarządowi n a jp ó ź n ie j n a 3 ty g o ­ d n ie p r z e d t e r m in e m w y b o r ó w . Głosować można tylko na jedną z list, uznanych przez Zarząd i podanych do publicznej wiadomości przed początkiem głosowania.

Listy kandydatów wyłożone zostaną do przeglądu wy­

borców w tych samych lokalach, co spisy wyborców.

Szczegółowe przepisy wyborcze podane zostaną do publicznej wiadomości w czasie właściwym za pomocą plakatów.

W łocławek, dnia 21 marca 1924 r.

Dz. Nr. 90/24.

Komisarz

światowej lasy Chorych we Włocławku

( — ) S o n g t n

r, uu

W

W

VI/

Ww

w

Komu zależy

na otrzymaniu WĘGLA, KOKSU

w najlepszym gatunku

Komu zależy

na te rm in o w e j wysyłce z kopalń

Komu zależy

na niskiej cenie

Komu zależy

na d o g o d n ych warunkach

Komu zależy

na solidnej obsłudze

zechce łaskawie zamawiać

REGIEL

W

WW W

W

wW

w

w w

ww

ww

w

W A G O N O W O

W

HURiOWII ( M E J

W

WW wW

ww

w w w w WW w

SI?w Si?si?

s<?

ww wSi?

si?si?

wSi?

st?SI?

SI?

SI?w W St?

St?W Si?St?

Si?Si?

st?

SI?

SI?Sf?

Sf?Sf?

SI?SI?

st? si?

Si?SI?

Si?w wSI?

si?st?

Si?

W E W Ł O C Ł A W K U

W ul. ICaliska Hi*. 17, telefon 209.

St? U W A G A ! B iuro czynne od g. 9 rano do g. 6 p. p,St?

SI?

Si?

SI?SI?

&

REDAKTOR: KS. JAN KOBIERSKI CZCIONKAMI DRUKARNI DIECEZJALNEJ WYDAWNICTWO KSIĘGARNI POWSZECHNEJ.