Jabłońska Danuta

/ 'Jl) Ńs^-Pi i m - $ r i c k o t i a J t

. Materiały dokumentacyjne

1/1 - relacja właściwa ' /

I/2 - dokumenty (sensu stricto) dot. osoby relatora I/3 - inne materiały dokumentacyjne dot. osoby relatora

i

II. Materiały uzupełnieniające relację ^

III. Inne materiały (zebrane przez „relatora”):

111/1- dot. rodziny relatora —

III/2 - dot. ogólnie okresu sprzed 1939 r. —

III/3 — dot. ogólnie okresu okupacji (1939-1945) — III/4 - dot. ogólnie okresu po 1945 r.

III/5 - inne... __

IV. Korespondencja I /

V. W ypisy ze źródeł [tzw.: „nazwiskowe karty informacyjne”]

VI. Fotografie

2

• O służbie wojennej kobiet odbytej w latach 1939-1947 w kraju I.Danuta Jabłońska (od 1950 mężatka - Frąckowiak)

pseudonimu nie miałam-kontaktowałam się z moją bezpośrednią przełożoną,która była moją nauczycielką i opiekunką na tajnych kompletach z p.prof.Martą Skorko (obecnie Skorko- Barańska)

Urodziłam się 8.10.1925 roku w Warszawie, ojciec Aleksander Jabłoński -fizyk,wtedy asystent UW,potem docent ,po wojnie prof. UMK;matka Wiktoria z Gutowskich - nauczycielka muzyki.

Obecny adres : Danuta Frąckowiak,ul.Winogrady 42 B,61 663 Poznań.tel (61) 8 238 948 II.Przed wojną ukończyłam I klasę Gimnazjum im Elizy Orzeszkowej w Wilnie

III W czasie kampanii wrześniowej pracowałam w Białym Krzyżu (razem z koleżankami ze szkoły).W kampanii brał udział mój Ojciec oficer saperów .Bił się pod Wizną i w

Osowcu.Ranny.

IV Ojciec wpierw' internowany na Litwie,potem w Kozielsku II,u gen. Andersa i w

Anglii,matka choruje.Po strajku szkolnym znajduję się poza szkołą.Tajne komplety.potem rok szkoły za okupacji Sowieckiej i znów komplety. Równocześnie z nauką pracuję na

utrzymanie rodziny;sprzedaję gazety,potem pracuje w kuchni dla niemieckich kolejarzy ,następnie w szpitalu.Na kompletach uzyskuję maturę.

V.Jeszcze przed maturą ( o ile pamiętam na jesieni 1942) zostaję zaprzysiężona (A.K.)przez p.Martę Skorko. JAK DOWIEDZIAŁAM SIĘ PO WOJNIE pracowałam w kancelarii Szefa Sztabu Okręgu Wileńskiego płk. Lubosława Krzeszkowskiego (pseudonim Ludwik).

Odszyfrowywałam mniej ważną korespondencję. Ważniejsza była przechowywana też u mnie ale w skrytce, której nie wolno mi było otwierać. Odbierałam i zanosiłam tą korespondencję w umówione miejsce. W tej „m ojej’ korespondencji bywały instrukcje dla kurierów (miejsca kontaktowe ,h asła),awanse itp. Tylko raz było coś o zrzucie z samolotu .Wszystkie miejsca też miały zakonspirowane nazwy. Żadnych czynów bohaterskich nie dokonałam. Po akcji

„Ostra Brama” ,w której nie brałam udziału (byłam ch o ra),zgodnie z otrzymaną instrukcją

„moje” archiwum zakopałam w piwnicy w metalowym pudełku. W porównaniu z Kolegami, którzy odcierpieli wywózkę np. do kopalni ,nic mi się nie stało.

VII W żadnych tajnych organizacjach po repatriacji (Białystok,Warszawa) nie brałam udziału.

IX Po wojnie studiowałam,uzyskałam mgr,dr,habilitację,profesurę zw.Wyszłam za mąż za Mieczysława Frąckowiaka (zmarł 1974r).Urodziłam dwoje dzieci (Maria i Wojciech).Do żadnej partii w okresie PRL nie należałam.

Przynależności do AK w życiorysie w okresie PRL nie podawałam .Uważam m oją wojenną działalność konspiracyjną za znikomą. .Co jakiś czas prosiłam o bardziej aktywny przydział ,ale moja bezpośrednia przełożona uważała,że w mojej sytuacji rodzinnej (Ojciec „na wojnie”,Matka chora)to nie jest wskazane.

4

odarstwierolnym.grudniu1942wstępuje do AK. Kompanii Terenowej -» 78.PProszyniepełni funkcję łączniczki Okręgu-* por. WitoldaLencze­go(„Wiktor”, „Strzała”), a na­ieK dta->Ośrodka„Puszcza” -♦AndrzejaWierzbickiego („Józer’).osi meldunki, brońi amunicję. sną1943 kończytajny kurssani­.grożonaaresztowaniemprzezGe­o decyzjąkpt. „Józefa” zostajezucona do Terespolan/Bugiem, ponownie zaprzysiężonawzna­w Iipcu1944(po wkroczeniuAr­erwonej) działalność łączniczki.1945zgłasza siędoPaństwowe­imnazjumi LiceumŻeńskiegowi, gdziew 1948 uzyskujeświade­dojrzałości.Wychodzi za mąż. czyna studianaWydzialeHisto­ymWSPw Gdańsku, a w 1969mujetytuł mgr, po czymrozpo­a pracęw II LiceumOgólnokształ­im. AdamaMickiewiczaw Gdy­

1983przechodzi naemeryturę. członkiemŚZŻAK.znaczona: KrzyżemArmii Krajo­(1979),ZłotymKrzyżemZasługi 3),OdznakąPamiątkową „Akcjia” (1994),OdznakąWeteranao Niepodległość (1995)

awłasna KrystynaMarii Sobienieckiej

Jan BronowskiPUŁKPIECHOTYSTRZELCÓWSŁUCKICH' fYoczątki rodowoduObwodzie Stolpeckim- „Słup”, dległejrubieżywschodniej Okręguogródzkiego ArmiiKrajowejwcu1944zostajereaktywowanyz ziałupartyzanckiego „331” -PułkPiechotyAK- StrzelcówSłu-

o dawnym(przedwrześniem 1939) miejscupostojuw Baranowi­czach.Pułkten, któregoformowanie roz­poczętow lutym1920w Baranowi­czachw składzie 2. Dywizji Litewsko- -Białorusklej,nawiązuje swoją nazwądo historycznychkorzeni: pochodze­niaochotniczegozaciągużołnierskie­go z ziemongiśnależących do dziedzi­cznegoKsięstwaSluckiegoOlelkowi-czów, a potemRadziwiłłów. Ziemieteod drugiej połowyXVI w. weszłynastale w wytyczone w tymczasiepo razpierwszygranice woj.nowogródzkie­go łączniez trzema powiatami:wołko- wyskim, słonimskim, nowogródzkim.Początkowo sformowany zostajeBaon Zapasowy, z któregonamocyrozkazuMinistraSprawWojskowych10 kwietnia 1920wyłaniasięSłuckl PułkStrzelcóww składzie dwóchbata­lionówpiechotyi kompanii technicz­

nej. Kompanie karabinówmaszyno­wychpowstająpóźniej w Grodnie.2. Wojna1920r.

W czerwcuPułk obejmujesłużbę napółnocnymodcinku60 kinlinii demar- kacyjnej polsko-litewskiej od Taurogi-naw rejonieUdanypo Dyneburg. WpierwszychdniachIipcaPułk, działa­jąc odrębnymi batalionami, walczynadwa frontyprzeciwzaczepnymwystą­pieniomlitewskimi w walkach od­wrotowychz bolszewikami.6 lipcaII bat. opuszczapograniczelitewskiei wkraczaw rejonieIgnalinaw wirwalk, ponoszącciężkiestratywstarciachz nieprzyjacielskimkorpu­semsowieckiej jazdy Gaj-Chana.Dwiekompanie zostająrozbite, zdziesiątko­wanybatalion, cofając sięz pozycjinapozycję, 13lipcaosiągaNiemenczyn.I batalionpo zejściuz linii demarka- cyjnej7 lipcatracijedną kompanięwziętądo niewoli przezLitwinówi wal­czyw rejonieDukszt nad jez. Dzisna i Córka Aleksandrai Wiktorii z Guto­wskichurodziłasię8 października1925 w Warszawie w środowiskuin­teligenckim(ojciec - fizykdocent USB,matka- nauczycielka muzyki).Dowybuchuwojnyw 1939kończy1. klasęGimnazjumim. Elizy Orzeszo-wejw Wilnie. Bierze udział w strajkuszkolnym- proteścieprzeciwkozwol­nieniupolskichnauczycieli przezlite­wskiegookupanta, a następnie (od2. klasy) kontynuuje naukęw komple­tachtajnegonauczania. Równocześ­nie- naskutekinternowaniaojcaprzezAC(Kołatowo, Kozielsk) - poma­ga w utrzymaniurodzinysprzedającgazety, pracując w kuchni kolejowej, w szpitalu.Jesienią1942, zaprzysiężona przez -» MartęSkorko, rozpoczynadziałal­ność konspiracyjną. Do Jejobowiąz­kównależy szyfrowanie, odszyfrowy­waniei przechowywaniekoresponde­ncji - pracaw kancelarii SzefaSztabu->płk. LubosławaKrzeszkowskiego(„Ludwik”).Poekspatriacjlzatrzymujesięw To­runiu, gdziepodejmujestudiaw zakre­siefizyki naUMK. W 1950uzyskujetytuł magistra, w tymżerokuwycho­dzi za mążza Mieczysława Frąckowia­ka, w 1957 broni pracędoktorską, w1964- habilitację, w 1972otrzymujetytuł prof. nadzwyczajnego, w 1974-prof. zwyczajnego.Poprzeniesieniu siędo Poznaniapracujew WSRjakokierownikkated­ry, a następnie przez8 lat w Polltech- Syn Leonardai Franciszki z d. Kępkaurodziłsię17stycznia1904w Rykach(pow.Garwolin).Poukończeniu w 1922RocznegoKursuBuchalteryjnego w Warszawiedo1925pracujejakopomocnikksię­gowego w Spółdzielni Rolniczo-Hand­lowejw Garwolinie i Prażanie.Od1 października1925do 30 marca1927, powołany do czynnej służbywojskowej, najpierwpełni ją w I Od­dzialeSłużby Intendentury, a następ­niew Departamencie Intendentury o-raz w KomisjiLikwidacyjnej GłównegoUrzęduZaopatrywania Armii. W okre­sietymma stopieńkpr.27grudniu1927 jakopodoficerza­wodowywstępujedo 3 DywizjonuŻan­darmerii w Grodnie, skądpo rokuzos­tajeprzeniesiony do PlutonuŻandar­merii w Wilnie. Tuod 1935 do wrześ­nia1939pełni obowiązki szefapluto­nuw stopniuwachmistrza. nice Poznańskiej nastanowiskudyre­ktorainstytutu.W ciągu5 lat pracujeza granicąjako„wizytujący badaczi profesor” w:USA, Kanadzie, Japonii.Jest autorkąponad150 publikacji.W 1995przechodzi naemeryturę.Wielokrotnie nagradzana przezMi­nisterstwo Oświatyi SzkolnictwaWyższegozostałam.in.odznaczonaMedalemKomisjiNarodowej, KrzyżemOficerskimOOP i innymi.

RelacjaDanutaFrąckowiakJanMalinowski JABŁOŃSKADANUTA

JEŻEWSKI JAN(1904-1982),pseud. „Żegota”

6