Szacowanie kosztów utrzymania odcinków linii kolejowych

Z ESZ Y TY N A U K O W E PO LITE C H N IK I ŚLĄ SK IEJ Seria: T R A N SPO R T z. 40

2000 N r kol. 1490

Jerzy PA W LICK I W ojciech O SA D N IK

SZACOWANIE KOSZTÓW UTRZYMANIA ODCINKÓW LINII KOLEJOWYCH

S treszczen ie. W artykule przedstaw iono sposób obliczania kosztów utrzym ania drogi kolejow ej z w ykorzystaniem danych zaw artych w system ie ew idencji kosztów PKP.

Z astosow ane klucze pow stały z prostych przeliczeń m ierników i param etrów eksploatacyjnych.

ESTIMATION OF PRESERVATION COSTS OF RAILWAY LINES DIVISIONS

S u m m a ry . The m ethod o f cost account on each line, m ore specific than one being used now , is presented in this paper. E ssence o f this m ethod is application the distribution codes for given cost group in each service. It requires introduction a m easure record conform able to proposed m ethod and a statistic o f rolling-stock exploitation w ork on each line.

1. W PR O W A D Z E N IE

W yznaczanie staw ek za udostępnienie tras czasow o-przestrzennych operatorom przew ozów w ym usza na zarządzającym infrastrukturą przeprow adzenie analizy kosztów w łasnych oraz określenie param etrów eksploatacyjnych um ożliw iających rozłożenie poszczególnych pozycji kosztów na użytkow ników . W interesie adm inistratora infrastruktury je s t oszacow anie kosztów utrzym ania dróg kolejow ych dla celów praw idłow ego gospo­

darow ania p odległym m ajątkiem , aby nie dopuścić do niekontrolow anej degradacji konstrukcji drogi, obniżenia jej standardu oraz ograniczania bezpieczeństw a ruchu. U stalenie w ysokości staw ek i opłat za korzystanie z infrastruktury je s t rów nież, ze zrozum iałych w zględów , przedm iotem zainteresow ania sektorów przew ozów pasażerskich i tow arow ych, a w przyszłości dotyczyć będzie innych przew oźników krajow ych i zagranicznych.

86 J. Paw licki, W. O sadnik

W p raktyce kolejnictw a polskiego przyjm uje się zgodnie z zaleceniam i zaw artym i w karcie U IC 374R założenie, że podziału kosztów infrastruktury na ruch pasażerski i tow arow y dokonuje się z uw zględnieniem m ierników eksploatacyjnych - pociągokilom etra i bruttotonokilom etra [1,2]. W rozliczeniach szczegółow ych kosztów u trzym ania m iernikam i są: bruttotonokilom etr (utrzym anie naw ierzchni, podtorza, rozjazdów ), pociągokilom etr (napraw a i utrzym anie urządzeń autom atyki), pojazdogodziny (utrzym anie, napraw a i am ortyzacja torów ) oraz pociagogodziny (am ortyzacja torów i urządzeń).

W iększość kosztów utrzym ania infrastruktury kolejow ej je s t zw iązana z rzeczyw istym jej zużyciem . U stala się je na podstaw ie pom iarów i potw ierdza za p o m o cą dokum entacji księgow ej. P ozostałe są obliczane z pew nym przybliżeniem w edług um ow nych kluczy podziałow ych.

Z użycie drogi kolejow ej stanow i funkcję nie tylko pracy przew ozow ej i m asy brutto p ociągu, ale rów nież kw adratu prędkości [12,16], Z ależy także od stanu technicznego pojazdów , u kładów geom etrycznych stacji, kształtu drogi w planie i profilu [4,5,8,11], w arunków geotechnicznych p odłoża oraz w ielu innych czynników [9,10].

J. W och [13] analizuje w ielkość kosztów utrzym ania infrastruktury transportow ej przyjm ując założenia teorii płynności ruchu. D ecydujący w pływ na rozm iary kosztów posiada zdaniem autora stosunek natężenia ruchu do przepustow ości dróg i w ęzłów transportow ych.

N atom iast H. B ałuch [6], nie w nikając w szczegółow e w arunki konstrukcyjno-eksploatacyjne istniejące na liniach, określa w pływ prędkości i nacisków osiow ych p ociągów n a degradację drogi.

2. A L G O R Y T M O B L IC Z EŃ

2.1. W yod ręb n ien ie kosztów bezpośrednich

P rzedstaw iona m etoda stanow i je d n ą z m ożliw ości oszacow ania kosztów utrzym ania odcinka drogi kolejow ej zw iązanych z przebiegiem pociągu tow arow ego konkretnej kategorii.

P rzystosow anie m ateriału statystycznego na potrzeby w stępnej analizy oraz przeprow adzenie obliczeń odbyw a się w siedm iu krokach. P ierw szym krokiem je s t pobranie z program u FK

„K oszty” bazy kosztów bezpośrednich poniesionych i zew idencjonow anych na poszcze­

gólnych stanow iskach kosztów w ciągu roku.

Szacow anie kosztów utrzym ania odcinków linii kolejow ych 87

2.2. Z astosow anie narzutu kosztów pośrednich

Koszty pośrednie obliczane s ą dla całej sieci i p ow stają przez sum ow anie odpow iednich stanow isk kosztów (tablica 1).

T ablica 1 K oszty pośrednie

Rodzaj kosztów

N um er stanow iska kosztów , zgodnie z W ykazem stanow isk kosztów

przedsiębiorstw a PKP K oszty Z arządu (kzarz) 901-912,915,917-922,924,926,929,951 K oszty adm inistracyjne jednostek

w ykonaw czych (kjedwyk)

201 -212,215,217-222,224,226,229

K oszty usług wewnętrznych(kuwew) 330-337

K oszty robót i usług zew nętrznych(kuzew) 340-343

K oszty pozostałe(kPoZost) 245,253,270,272,273,281-284,287,289- 292,295,351-361,369-373 Źródło: [7]

l c — i z _i_ V- _l v - h i c + l c r - z ł i

po _ sieci zarz jedwyk u we w uzew pozost LZ*J> (i)

gdzie:

kpo sieci - koszty pośrednie sieci.

K oszty pośrednie zostają rozdzielone na linie kolejow e proporcjonalnie do poniesionych kosztów bezpośrednich, a następnie do kosztów poniesionych na poszczególnych stanow iskach kosztów [15]:

unii i

^ p o sieci [zł],

po linii

bezp_linii

(2)

b e z p s ie c i

gdzie:

kpojinii - koszty pośrednie linii, kbezpjinii - koszty bezpośrednie linii, kbezp_sied ~ koszty bezpośrednie sieci.

D la konkretnego stanow iska kosztów w zór będzie m iał n astęp u jącą postać [7]:

kuw b ezp _ stan _ stan _ r b ezp _ stan _ r

b ezp _ linii

-■kpo lim,

gdzie:

kstan_r - koszty stanow iska „r” w raz z narzutem kosztów pośrednich, kbezp stan r - koszty bezpośrednie stanow iska „r” .

(3)

J. Paw licki, W. O sadnik

2.3. P od ział na odcinki

W yliczone koszty linii zostają podzielone na odcinki proporcjonalnie do długości danego odcinka [14].

1. __ h L o d e

K o - Km ' - j — [Zł], (4)

L I gdzie :

k r0 - koszt z narzutam i stanow iska „r” odcinka „o” , m - num er linii,

r - oznacza num er stanow iska kosztów , o - num er odcinka,

L ode - długość odcinka,

L i - długość linii, w skład której w chodzi odcinek „o” .

2.4. W stępne w yod ręb n ien ie kosztów infrastruktury na podstaw ie „W ykazu stanow isk kosztów przedsiębiorstw a P K P ”

W ykaz stanow isk koszów pozw ala na w yodrębnienie 12 stanow isk kosztów przypada­

ją c y c h na przew ozy pasażerskie i tow arow e. Stanow iska 236,237,242,254,276 m ożna przypisać w yłącznie przew ozom pasażerskim , natom iast w stanow iskach 241, 244, 255, 256, 267, 268, 269 zaw arto koszty zw iązane z ruchem pociągów tow arow ych. Pozostałe są w spólne. T ab lica 2 przedstaw ia podział kosztów ze w zględu na kategorie ruchu oraz udział kosztów zm iennych i stałych. Indeks P dotyczy przew ozów pasażerskich, T przew ozów tow arow ych, W kosztów w spólnych.

T ablica 2 K oszty funkcjonow ania infrastruktury kolejow ej

Sektor Stanow isko

kosztów Pozycja kosztów

Udział k osztów [%]

zm iennych stałych

i 2 3 4 5

P

236, 237, 242, 254, 276

Przejścia pod toram i, kładki d la pieszych, perony, zespół pociągow y w ruchu pasażerskim , tory postojow e

25 75

T

241, 244, 255, 256, 2 67-269

R am py, place ładunkow e, zespół pociągow y w ruchu tow arow ym , zes­

pół pociągow y dla przew ozów kom binow anych, h am ulce torow e, urzą­

dzen ia nastaw iania zw rotnic i sygnałów stacji rozrządow ych, urządzenia autom atycznego sterow ania ham ulcam i torow ym i i zw rotnicam i oraz w olnej długości torów kierunkow ych

25 75

Szacow anie kosztów utrzym ania odcinków linii kolejow ych 89

cd. tablicy 2

1 2 3 4 5

w ^230-235,

238-240, 243

Podtorze, tory, rozjazdy, m osty, w iadukty, przepusty, tunele liniowe,

ściany oporow e, przejazdy, sygnały i znaki drogow e 25 75

w ^246-251

G rupy projektow e, badania defektoskopow e szyn, badania g eom etrycz­

ne toru, leśne pasy przeciw pożarow e, spaw alnictw o naw ierzchni kolejow ej, geodezja

100

w ^252,

257-266

K oszty utrzym ania obiektów dróg publicznych w m iejscu ich skrzyżo­

w ania z linią kolejow ą, zespół pociągow y w spólny d la ruchu pasażer­

skiego i tow arow ego, sieć trakcyjna, clektrotrakcyjne linie napow ietrz­

ne, urządzenia stacyjne, agregaty prądotw órcze, urządzenia sam oczyn­

nej blokady liniowej, urządzenia zabezpieczenia ruchu na przejazdach kat. A, urządzenia zabezpieczenia ruchu na przejazdach kat. B i C, urządzenia kontroli prow adzenia pociągów , urządzenia zdalnego sterow ania srk

25 75

w ²⁷⁰ M aszyny, urządzenia, przyrządy pom iarow e do obsługi srk 100

w

2 7 1 ,2 7 7 , 280, 285

Inne urządzenia, pociągi ratunkow e i specjalne pociągi ratunkow e,

nadzór liniowy, usuw anie skutków w ypadków 25 75

w

286, 288, 293, 294, 296, 335

U suw anie skutków skażenia środow iska naturalnego o raz koszty je g o zanieczyszczeń, posterunki zw iązane z ruchem kolejow ym , inne budow le, budynki zaplecza technicznego zakładów infrastruktury kolejow ej, pozostałe budynki, akcja odśnieżania

100

w ^362-368

Teletechniczne linie napow ietrzne, teletechniczne linie kablowe, teletechniczne linie św iatłow odow e, urządzenia teletransm isyjne analogow e, urządzenia teletransm isyjne cyfrow e, urządzenia radiołączności liniowej, system y kontroli dyspozytorskiej

25 75

Ź ródło: [14]

Po dokonaniu sum ow ania kosztów z indeksam i P, z indeksem T oraz W otrzym uje się w stępny podział z uw zględnieniem kategorii ruchu.

2.5. Przeszeregow anie kosztów

N a podstaw ie danych dotyczących pracy przew ozow ej na danym odcinku i linii w ydzielone zo stają następujące kategorie kosztów utrzym ania:

- koszty pasażerskie k p - koszty przypadające na ruch pasażerski, - koszty tow arow e k r - koszty przypadające na ruch tow arow y,

- koszty inne k i- przejazdy lokom otyw luzem , drezyn i inne niehandlow e, - koszty infrastruktury - koszty stanow iące stratę dla sektora infrastruktury, - koszty m ieszane : kpy - pasażersko-tow arow e,

kpi - pasażerskie i inne, kyi - tow arow e i inne,

kpn — pasażersko-tow arow e i inne.

90 J. P aw licki, W. O sadnik

Podstaw ę k lasyfikacji stanow i fakt w ystępow ania pracy przew ozow ej n a danym odcinku.

Sposób podziału przedstaw ia tabl. 3.

Tablica 3 Sposób przeszeregow anie kosztów

D la każdego odcinka sieci należy dokonać analizy pracy przew ozow ej z uw zględnieniem charakteru ruchu. P ozw ala na to program O B L IK O oraz statystyka pracy tab o ru sporządzana w każdym okresie obrachunkow ym . D la w szystkich kategorii ruchu przyjęto ja k o m iernik bruttotonokilom etr. N a ty m etapie obliczeń i klasyfikacji potrzebna je s t inform acja o w ystępow aniu lub nie pracy przew ozow ej. W ystępow anie pracy przew ozow ej oznaczane je st w t a b l . 3 sym bolem „1” logicznej, natom iast brak pracy przew ozow ej - „ 0 ” logiczne.

N a odcinkach i liniach PK P w ystępuje osiem m ożliw ych kom binacji ruchu, co ilustruje tabl. 4.

Tablica 4 K om binacje ruchu pociągów na sieci

W arunki Rodzaj ruchu

P T I

0 0 0 B rak ruchu

0 1 0 R uch w yłącznie tow arow y 0 0 1 R uch w yłącznie inny

1 0 0 R uch w yłącznie pasażerski

1 1 0 R uch m ieszany pasażersko-tow arow y 0 1 1 R uch m ieszany tow arow y i inny 1 0 1 R uch m ieszany pasażerski i inny

1 1 1 R uch m ieszany pasażersko-tow arow y i inny Zródlo: [7]

Szacow anie kosztów utrzym ania odcinków linii kolejow ych 91

2.6. R óżnicow anie kosztów w spólnych kpr, kpi, kri, kpji w celu w yodrębnienia kosztów rodzaju ruchu

W celu dokonania podziału potrzebne są następujące inform acje:

vSr [km/h] - prędkość średnia pociągów tow arow ych: T X ,TP,TE; TL,T N ,TO ; TM ,TG , TK;

Ps, [kN] - średni nacisk na oś pociągów z podziałem na kategorie ja k pow yżej, Q ir [M g] - m asa brutto pociągu ja k pow yżej,

n - liczba pociągów danej kategorii w ciągu doby na konkretnym odcinku, Lodc [km] - długość odcinka,

gdzie: T X ,T P,T E - system ow e pociągi europejskie, krajow e i pociągi do przew ozów pom iędzy stacjam i rozrządow ym i,

T L ,T N ,T O - pociągi do przew ozów w obszarze ciążenia stacji rozrządow ych w relacjach SR-SM /SO dla przew ozów w agonów pojedynczych i grup w agonow ych stanow iących w yjątki w organizacji przew ozów oraz pociągi tow arow o-osobow e,

T M ,T G - pociągi do przew ozów zw artych i pozostałe pociągi m iędzynarodow e, TK - pociągi zdaw cze.

Do obliczeń m ożna przyjąć w artości średnich nacisków na oś i średnich prędkości poszczególnych rodzajów pociągów (zob. tabl. 5).

Tablica 5 Param etry ruchow e kategorii pociągów

Lp. Sym bol i nazw a grupy pociągu Prędkość średnia Vśr[km/h]

N acisk na oś PśrjkN]

1. Pociągi kw alifikow ane 92,39 109,44

2. Pociągi m iędzyregionalne 70,70 105,80

3. Pociągi regionalne 53,19 118,17

4. P ociągi aglom eracyjne 53,19 118,17

5. Pociągi tow arow e TX ,TP,TE 47,48 148,81

6. Pociągi tow arow e TL,T N ,TO 40,25 126,73

7. Pociągi tow arow e TM ,TG 41,89 146,77

8. Pociągi tow arow e TK 37,00 132,00

9. Inne 38,37 110,00

Źródło: [6]

• W yznaczanie średniorocznej pracy przew ozow ej T$r_poc [bruttotonokm ] poszczególnych rodzajów pociągów na danym odcinku sieci.

Tś r _ p o c = n P o c ' Q ś r _ p o c ' L 0d c ' 3 6 5 [bruttotonokm ], (5)

gdzie: Q ś,JOc - średnia m asa brutto poszczególnych rodzajów pociągów [Mg],

92 J. P aw licki, W . O sadnik

npoc - liczba pociągów określonego rodzaju pociągu w ciągu doby na danym odcinku,

L 0dc - długość odcinka [km]

W yznaczanie w spółczynnika korygującego „c” na danym odcinku

r

C poc —

V .sr_poc

V • • y ś r _ sieci y

P

T

P

T

gdzie: cp0C - w spółczynnik korygujący dla określonego rodzaju pociągu, v śrjoc ~ prędkość średnia określonego rodzaju pociągu,

Vir sieci ~ prędkość średnia w szystkich rodzajów pociągów na sieci, Pśr_poc - średni nacisk na oś określonego rodzaju pociągu,

Pśr siea ~ średni nacisk na oś w szystkich rodzajów pociągów n a sieci ruchu, Tśr_poc - praca przew ozow a określonego rodzaju pociągu,

Tir sieci ~ praca przew ozow a w szystkich rodzajów pociągów na sieci.

Param etry odnoszące się do sieci m o g ą zostać zastąpione param etram i charakterys­

tycznym i dla konkretnej linii.

• O kreślenie kosztów utrzym ania dróg i urządzeń kolejow ych dla przew ozów tow arow ych km

kTu = kT + k „ + K „ + km ^ --- [zł], (7)

^ pas ^ ^tow ^Inw ^inne ^ pas ^Iow ^inne

gdzie: kp - roczne koszty przew ozów pasażerskich,

kpx - roczne koszty przew ozów pasażersko-tow arow ych,

kpn - roczne koszty przew ozów pasażersko-tow arow ych i innych,

c Pas - w spółczynnik korygujący d la przew ozów pasażerskich, Ctow - w spółczynnik korygujący dla przew ozów tow arow ych, Cinnc - w spółczynnik korygujący dla przew ozów innych.

D la pełnej analizy określenie kosztów pow inno zaw ierać rozbicie n a koszty stałe i zm ienne k-pstaie> kamienne (zob. tabl. 2).

Szacow anie kosztów utrzym ania odcinków linii kolejow ych 93

2.7. P rzeliczenie kosztów utrzym ania dróg i urządzeń kolejow ych dla przew ozów tow arow ych na odpow iednie rodzaje pociągów z uw zględnieniem podziału na odcinki

k TX,,,n : = K , ⁷ — <8>

CTX,TP,TE + CTL,TN.TO, + CIM,1U TK

gdzie:

kTx,TP,TE - koszty dróg kolejow ych w przew ozach tow arow ych przypadające na rodzaje pociągów : europejskie, krajow e i pociągi do przew ozów pom iędzy stacjam i rozrządow ym i,

k-ru - w ydzielony koszt utrzym ania dla przew ozów tow arow ych,

Ct. - w spółczynnik korygujący d la odpow iedniego rodzaju pociągu.

K oszty utrzym ania drogi zw iązane z eksploatacją pozostałych grup pociągów tow arow ych oblicza się zgodnie z zasad ą zastosow aną we w zorze (8).

3. Z A ST O SO W A N IE A R K U SZ A K A LK U LA C Y JN EG O DO M O D E L O W A N IA O B L IC Z E Ń K O SZTÓ W

N a bazie algorytm u sporządzono arkusz kalkulacyjny do m odelow ania kosztów utrzym ania dróg i urządzeń kolejow ych. Program pozw ala na [7]:

analizę struktury i rodzaju kosztów bezpośrednich, - obliczanie kosztów pośrednich linii i odcinków sieci, - podział kosztów linii na koszty odcinków ,

- rozdział kosztów m ieszanych,

- w ydzielenie kosztów przypadających na przew ozy pasażerskie, tow arow e i inne, rozgraniczenie kosztów przew ozów tow arow ych ze w zględu na rodzaj pociągów . W yniki obliczeń prezentow ane są w tablicach oraz w form ie graficznej.

M enu głów ne zaw iera następujące opcje pogrupow ane w dw óch kolum nach i opisane jako:

1-6 Dane w ejściow e

1. K oszty bezpośrednie: zaw iera tablicę z podziałem na linie kolejow e oraz stanow iska kosztów ; dla każdego stanow iska kosztów należy w prow adzić w artość kosztów bezpośrednich z podziałem na stanow iska kosztów ; jeżeli kosztów nie poniesiono, należy w prow adzić „0” .

94 J. P aw licki, W. O sadnik

2. N arzuty: należy w prow adzić w artość kosztów zarządu, kosztów adm inis­

tracji jed n o stek w ykonaw czych oraz pozostałe koszty w [zł].

3. K oszty stałe i zm ienne: w tablicy należy uw zględnić procentow y udział kosztów stałych do zm iennych d la poszczególnych stanow isk kosztów . 4. Sieć: przedstaw ia charakterystykę sieci kolejow ej; sieć kolejow a składa się

z pięciu linii num erow anych od 1 do 5, z których dw ie pierw sze zaw ierają m aksym alnie 10 odcinków , pozostałe m aksym alnie 5 odcinków ; w tablicy tej należy w prow adzić długości odcinków w [km].

5. L iczba pociągów : w tablicy w prow adza się liczbę p ociągów w ciągu doby z uw zględnieniem poszczególnych kategorii pociągów ; liczba „0” oznacza, że pociągi danej kategorii nie kursow ały.

6. M asa, prędkość, nacisk: zaw iera inform acje dotyczące m asy brutto pociągu, prędkości średniej oraz nacisku na oś poszczególnych rodzajów pociągów . 7-12 O bliczenia i w yniki obliczeń

7. U w zględnienie narzutów ...: tablica w yników obliczeń p rzedstaw ia w artość kosztów bezpośrednich w raz z narzutam i z podziałem n a stanow iska kosztów i odcinki linii; kluczem podziałow ym narzutów je s t w artość kosztów bezpośrednich poniesionych na poszczególnych liniach.

8. B ruttotonokilom etry: zaw iera inform acje dotyczące w prow adzonej liczby p ociągów oraz liczbę bruttotonokilom etrów w y konanych w ciągu roku.

9. W spółczynnik korygujący: przedstaw ia w artość w spółczynnika k ory­

gującego, stanow iącego podstaw ę do w ydzielenia kosztów poszczególnych kategorii ruchu.

10. P rzegrupow anie: tablica przedstaw ia w yniki przeszeregow ania kosztów . 11. K oszty w ydzielone: prezentuje podział kosztów ze w zględu na kategorie

ruchu - pasażerski, tow arow y, inny oraz w p rzypadku braku ruchu koszty p rzech o d zą ja k o strata sektora infrastruktury.

12. K oszty utrzym ania infrastruktury w przew ozach tow arow ych: dokonyw any je s t podział kosztów zw iązanych z przew ozam i tow arow ym i na koszty poszczególnych rodzajów pociągów .

Program pozw ala na analizę zw iązków p rzyczynow o-skutkow ych w kształtow aniu szacunkow ych kosztów utrzym ania dróg i urządzeń kolejow ych w przew ozach tow arow ych oraz na „ręczne” kreow anie zdarzeń eksploatacyjno-kosztow ych. K ażda tabela posiada interpretację g raficzn ą struktury kosztów.

Szacow anie kosztów utrzym ania odcinków linii kolejow ych 95

4. PO D SU M O W A N IE

K onieczność określenia kosztów utrzym ania infrastruktury z podziałem na odcinki i kategorie pociągów spow odow ała w zrost zainteresow ania specjalistów i naukow ców tym problem em . Przedm iotem badań stały się m iędzy innym i: kryteria podziału (m ierniki eksploatacyjne, ekonom iczne, techniczne), szczegółow ość d anych (w skali sieci, linii, elem entów konstrukcyjnych drogi i urządzeń), podejścia (koszty odtw orzenia, w ydatki, społeczne koszty krańcow e, dochód) oraz zasady prow adzenia rachunkow ości i m etodologia wyceny.

Zastosow anie m ierników eksploatacyjnych w ydaje się być najlepszym obecnie kryterium podziału kosztów infrastruktury na linie i rodzaje ruchu. Do w ażniejszych zalet m ierników należą: prostota, jednoznaczność, ja k rów nież m ożliw ość skorzystania z danych zaw artych w system ie finansow o-księgow ym oraz z danych statystycznych o pracy taboru. N ie oznacza to jednak, że należy zrezygnow ać z dalszych badań nad określeniem w pływ u innych czynników na kształtow anie się kosztów utrzym ania w zależności od rodzaju pociągu.

L ite r a tu r a

1. A dam iak A, B entkow ska-Senator K., G rzybow ska K., Peszel A.: M etoda kalkulacji oraz m etody określania kosztów infrastruktury transportu kolejow ego w fazie inw estycyjnej, m odernizacyjnej i eksploatacyjnej w g zasad stosow anych UE. Z akład A naliz Finansow o- Ekonom icznych, W arszaw a, maj 1998.

2. B ronk H., red.: Internalizacja kosztów zew nętrznych transportu i infrastruktury.

U niw ersytet Szczeciński, W ydział T ransportu i Łączności, Szczecin, czerw iec 1998.

3. G om bitova J., Iżvolt L., K oreń J.: Sprava o vysledkoch geotechnickeho prieskum u a m eraniach unosnosti konśtrukćnych vrstiev podvaloveho p odlożia so zabudovanym bunkovym system om G EO W EB v żst. P uchov-żilinske zhlavie.

Etapova sprava za rok 1996, K ZSTH, V ŚD S Żilina.

4. Iżvolt L.: Skusenosti z aplikacie novych m etód zvyśovania unosnosti podvaloveho podlożia u Z SR a CD. M ateriały konferencyjne M iędzynarodow ej K onferencji i Specjalistycznej W ystaw y „Rozwój infrastruktury transportow ej Ś ląska i Północnych M oraw ” tom II, Instytut Transportu Politechniki Śląskiej w K atow icach, Ostrawa- K atow ice 1997, ss .2 17-224.

96 J. P aw licki, W . O sadnik

5. M alićek I., P aw licki J.: Sprężyste przytw ierdzenie szyny w m ałow ym iarow ych płytach żelbetow ych. Z eszyty N aukow e P olitechniki Śląskiej, s. T ransport, z.30, G liw ice 1998, s .109-119.

6. O bciążenie infrastruktury ruchem pasażerskim i tow arow ym . C N T K , W arszawa, kw iecień 2000.

7. O sadnik W.: M etoda kalkulacji kosztów utrzym ania dróg i urządzeń kolejow ych w przew ozach tow arow ych. Praca dyplom ow a m agisterska, Instytut T ransportu Politechniki Śląskiej, K atow ice, październik 2000.

8. P aw licki J., G om bitova J., M alićek I.: G eom etryczne ukształtow anie torów linii dużych prędkości na kolejach słow ackich i polskich. Z eszyty N aukow e Politechniki Śląskiej, s. T ransport, z.29, G liw ice 1997, s. 73-82.

9. P aw licki J., Iżvolt L., Slepecky J.: M etodyka rozpoznaw ania przyczyn i klasyfikacja odkształceń p odtorza na m odernizow anych drogach kolejow ych Ż S R i PKP.

Z eszyty N aukow e P olitechniki Śląskiej, s. Transport, z.29, G liw ice 1997, s.83-91.

10. Paw licki J., Iżvolt L.: M etody diagnostyki podtorza. Z eszyty N au k o w e Politechniki Śląskiej, s T ransport, z. 38, G liw ice 1999, s. 55-60.

11. Paw licki J.: Sućasny stav m odem izacie jużneho useku V I. karidoru V R T v Polsku. X.

m edzinarodna konferencia „V ysokorychlostne tratę”, Ż ilinska univerzita, Ż ilina 7.10.1999, s.59-64.

12. R ozporządzenie M inistra T ransportu i G ospodarki M orskiej z dnia 12 sierpnia 1998 r. w spraw ie szczegółow ych zasad ustalania opłat za udostępnienie linii kolejow ych przew oźnikom kolejow ym (Dz. U. N r 111, poz. 711).

13. W och J.: K ształtow anie płynności ruchu w gęstych sieciach transportow ych. Praca In stytutu T ransportu P olitechniki Śląskiej, K atow ice, listopad 1997.

14. W ykaz stanowisk kosztów sektora infrastruktury kolejowej. PKP, D yrekcja Infrastruktury Kolejowej, W arszaw a 1999.

15. W yliczanie staw ek m eto d ą IM S. PK P, W ydział M arketingu i Z arządzania D yrekcji Infrastruktury K olejow ej, W arszaw a 2000.

16. Z asady określania staw ek jed n o stk o w y ch za udostępnienie linii kolejow ych przew oźnikom kolejow ym . PK P, D yrekcja Infrastruktury K olejow ej, W arszaw a, w rzesień 1998.

R ecenzent: Doc. dr inż. Z bigniew G inalski

Szacow anie kosztów utrzym ania odcinków linii kolejow ych ⁹⁷

A b s tra c t

C osts definition o f each line aim ing at determ ining paym ents requires realization an analysis o f costs variability according to basic technical exploitation param eters o f traffic on each line and station. The m ethod o f cost account on each line, m ore specific than one being used now , is presented in this paper. Essence o f this m ethod is application the distribution codes for given cost group in each service. It requires introduction a m easure record conform able to proposed m ethod and a statistic o f rolling-stock exploitation w ork on each line.