Erozyjna odporność wybranych tworzyw konstrukcyjnych stosowanych w budowie pomp dla górnictwa

S e r i a : E n e rg e ty k a z . 52 Ifr k o l . 419

M a cie j Z a r z y c k i, J e r z y S iw ic k i I n s t y t u t Maszyn i U rz ą d z e ń E n e rg e ty c z n y c h

EROZYJNA ODPORNOŚĆ WYBRANYCH TWORZYW KONSTRUKCYJNYCH STOSOWANYCH W BUDOWIE POMP DLA GÓRNICTWA

S t r e s z c z e n i e . W p r a c y podano w y n ik i b ad a ń n a o d p o rn o ść e r o z y jn ą d z i e s i ę c i u w ybranych tw orzyw k o n s tr u k c y jn y c h sto s o w a n y c h w budow ie pomp d l a g ć m ic t w a . B a d a n ia p rzep ro w ad z o n o n a p ró b k a c h w s p e c j a l ­ nym u r z ą d z e n i u z w i r u j ą c ą t a r c z ą , u m o ż liw ia ją c y m s tw o r z e n ie w arun­

ków n i s z c z e n i a , z b l iż o n y c h do warunków r z e c z y w is ty c h . Z u ż y c ie e r o - , z y jn e p ró b e k wywołano p r z e z w ir u ją c y p i e r ś c i e ń wody z p ia sk ie m .W n io ­ s k i i uw agi w y n ik a ją c e z b a d a ń p r z e d s ta w io n o w końcow ej c z ę ś c i pu­

b l i k a c j i .

1 . Wstęp

Jednym z podstaw ow ych problem ów w budow ie pomp d l a g ó r n ic t w a , d l a c i e ­ c z y m e c h a n ic z n ie z a n ie c z y s z c z o n y c h o r a z d l a h y d r a u li c z n e g o t r a n s p o r t u ciał s t a ł y c h w c i e c z a c h , a ta k ż e i d l a pomp sto so w a n y c h w in n y c h d z i e d z in a c h g o s p o d a r k i, n p . w h u t n i c t w i e , b u d o w n ic tw ie , p rz e m y ś le k ru szy w m in e ra ln y c h , e n e r g e t y c e , ( t r a n s p o r t p o p io łu i ż u ż la J , c h e m ii i t p . j e s t z a g a d n i e n ie tr w a - ł o ś o i pomp.

D la te g o w I n s t y t u c i e Maszyn i U rz ą d z e ń E n e rg e ty c z n y c h P o l i t e c h n i k i Ś lą ­ s k i e j , r ó w n o le g le do b ad a ń elem entów przepływ ow ych pomp z m ie r z a ją c y c h do p o d n o s z e n ia s p r a w n o ś c i, kontynuow ane s ą n a z l e c e n i e Głównego I n s t y t u t u G fr- n ic tw a b a d a n ia n a d doborem n a jw ła ś c iw s z y c h tw orzyw k o n s tr u k c y jn y c h d l a ma­

szy n i u r z ą d z e ń h y d r a u ll o z n y c h , ze sz cz eg ó ln y m u w z g lę d n ie n ie m pomp d l a g ó r n ic tw a .

W tym z a k r e s i e I n s t y t u t p ro w a d z i d łu g o tr w a łe b a d a n ia o d p o r n o ś c i ,tow - rzyw k o n s tr u k c y jn y c h , sto so w a n y c h w budow ie pomp w w aru n k ac h z a g r o ż e n i a e r o z y jn e g o , k o ro z y jn e g o i k a w ita c y jn e g o jT l, 2 i 3 ^ . Oelem ty c h p r a c j e s t u z y s k a n ie d an y c h o o d p o r n o ś c i r ó ż n y c h tw orzyw k o n s tr u k c y jn y c h stosow anych w budow ie pomp, gdy c z y n n ik i n i s z c z ą c e w y s tę p u ją r ó w n o c z e ś n ie , a e f e k ty n i s z c z e n i a w s to s u n k u do tw orzyw a w zajem nie s i ę n a s i e b i e n a k ł a d a j ą .

N ie z a l e ż n i e od b ad a ń kom pleksow yoh, w I n s t y t u c i e s ą prow adzone b a d a n ia d l a ty c h p rzypadków , j e ż e l i n a n i s z c z e n i e elem entów pomp w sp o só b z d e c y ­ dowany d z i a ł a t y l k o je d e n z czynników n i s z c z ą c y c h , n a p r z y k ła d e r o z j a H4H k o r o z j a £5] ozy k a w it a o ja [X 3.

46 M aciej Z a r z y c k i, J e r z y S iw ic k i

W p r z e d s ta w io n e j p r a c y podano w y n ik i b ad a ń n a d o d p o r n o ś c ią e r o z y jn ą wy­

b ra n y c h tw orzyw k o n s tr u k c y jn y c h sto so w a n y c h n a ele m e n ty c z ę ś c i p rzep ły w o ­ wych pomp p r a c u ją c y c h w k o p a ln ia c h .

Wybór tw orzyw a n a e le m e n ty w ew nętrzne pomp, t a k i e j a k t w i r n i k i ,k i e r o w ­ n i c e , k a d łu b y , w y k ła d z in y , ś c i a n k i wymienne i t u l e j e o ch ro n n e ,m a z a s a d n i­

c z e z n a c z e n ie d l a t r w a ł o ś c i pomp, a w ięc n a ekonom ię p r o d u k c j i , n apraw i e k s p l o a t a c j ę £ 4 i 73*

2 . S ta n o w isk o badaw cze

B a d a n ia w ybranych tw orzyw k o n s tr u k c y jn y c h p rzeprow adzono n a p ró b k ac h w s p e c ja ln y m u r z ą d z e n i u z w ir u ją c ą t a r c z ą ( r y s . 1 , 2 i 3) , um ożliw iającym s t w s r z e n i e warunków n i s z c z e n i a , z b l iż a n y c h do warunków r z e c z y w is ty c h . Zu­

ż y c ie e r o z y jn e p ró b e k ( r y s . 4 i 5 ) wywoływane b y ło p r z e z w ir u ją c y p i e r ­ ś c i e ń wody z p ia s k ie m , wprowadzony w r u c h z a pomocą o b r a c a j ą c e j s ię ta rc zy z o d p o w ied n im i ż e b ra m i. P rę d k o śó o b ro to w a t a r c z y w y n o s iła n * 1465 l /m in .

3 . Tworzywa k o n s tr u k c y j n e sto so w a n e do badań

W budow ie pomp d l a k o p a lń sto so w a n e s ą i ż e liw a } s t a l i w a ) węglowe i stoA powe) m e ta l e n i e ż e l a z n e ) guma i tw orzyw a s z tu c z n e . Na p o d s ta w ie a n a l i z y tw orzyw k o n s tr u k c y jn y c h , o b e c n ie g łó w n ie sto so w a n y c h w budow ie pomp ^ 8 , 9 i 10 j do o b ecnego e ta p u prow adzonych b a d a ń , w ybrano n a s t ę p u j ą c e tworzywa«

- ż e liw a « ż e liw o s z a r e Ż120, Ż125, Ż130 i ż e liw o chromowe Ż lC r2 8 , - s t a l i w a « s t a l i w o węglowe 251, 3 5 1 , 451 i s ta l i w o ohromowe 130H, - m e ta l e n ie ż e la z n e « b r ą z krzemowy BK331 o r a z alum inium krzemowe AK11.

P ró b k i tw orzyw do b ad a ń wykonano w z a k ła d a c h «

- Z a k ła d D o św iad c za ln y p rz y Z a b r z a ń s k ie j P a b ry c e Maszyn G ó rn icz y ch w Za­

b r z u (tw o rzy w a 251, 130H i BK331 ) ,

- S o sn o w ie c k ie O dlew nie S ta li w a w Sosnowcu (tw orzyw a 3 5 1 ,- 4 5 1 ) ,

- I n s t y t u t O dlew nictw a P o l i t e c h n i k i ś l ą s k i e j w G liw ic a c h (tw orzyw a Ż120, Ż125, Ż130 o r a z Ż lC r2 8 i.

S k ła d y ehem iczn e tw orzyw podano w t a b l i c y 1. N a to m ia s t tw ardości i struk­

t u r y o p is a n o w t a b l i c y 2 . F o t o g r a f i e s t r u k t u ę p o kazano n a r y s . ®d 6 de 15.

4 . Sposób p rz e p ro w a d z e n ia pom iarów o r a z w y n ik i b ad a ń

B a d a n ia d o ty c z y ły d z i e s i ę c i u ró ż n y c h tw orzyw k o n s tr u k c y jn y c h ,p o siedem p ró b e k z k ażdego tw orzyw a. P rz y o p rac o w a n iu wyników b ad a ń b ra n o pod uwa­

gę t y l k o p ię ó p ró b e k . Z k ażdego tw orzyw a n i e u w zg lę d n io n o p ró b ek o n a j ­ m n ie jsz y m i n ajw ięk sz y m u b y tk u . W yniki b adań u ś r e d n io n o ( t a b l i c a 3 ) .

P ró b k i b y ły wykonane o ś r e d n ic y d * 9 n a o r a z d łu g o ś c i 1 » 30 om i by­

ł y umocowywane p o d c z a s b ad a ń n ieru ch o m o w u r z ą d z e n iu badawczym za pomocą s p e c ja ln y c h uchw ytów. B a d a n ia obejm ow ały po m iary ubyw ania masy p r ó b k i a w f u n k c j i c z a s u t , Am ■ f ( T ) .

U b y tk i masy o k r e ś la n o za pomocą w agi a n a l i t y c z n e j po 1, 2 , 3 , 6 , 9 , 12, 1 5 , 1 8 , 2 1 , 2 4 , 27 o r a z 30 g o d z in a c h . U b y tk i masy p ró b e k o k r e ś la n o z dok­

ł a d n o ś c i ą do 0,0001 g .

P oniew aż o s t o p n i u z n i s z c z e n i a elem entów w ew nętrznych pompy n i e decy­

d u je u b y te k masy l e c z u b y te k o b j ę t o ś c i [ 4 ] , d la te g o u ś r e d n io n e w y n ik i ba­

dań p r z e d s ta w io n o n a w y k re sac h ( r y s . 1 6, 1 7 , 18 i 1 9 ) ja k o f u n k c ję ubywa­

n i a o b j ę t o ś c i p r ó b k i AV w c z a s i e Z , AV - f( Z ) . W c e lu p o ró w n an ia od­

p o r n o ś c i r ó ż n y c h w ybranych tw orzyw k o n s tr u k c y jn y c h n a d z i a ł a n i e e ro z y jn e c i e c z y , n a ry s u n k u 20 podano z a le ż n o ś ć AV ■» f ( t ) . P o n ad to d l a z o b ra z o ­ w an ia s z y b k o ś c i o b ję to ś c io w e g o ubyw ania p ró b e k w z a l e ż n o ś c i .od c z a s u ba­

d a ń , n a ry s u n k u 21 p r z e d s ta w io n o wykres*

Do b ad a ń ś c i e r a l n o ś e i p ró b e k u ż y to p ia s k u kwarcowego.W c e l u o k r e ś l e n i a r o d z a ju p ia s k u u ż y te g o do b ad a ń p i a s e k poddano badaniom w I n s t y t u c i e Od­

le w n ic tw a P o l i t e c h n i k i ś l ą s k i e j . W c z a s i e p rz e p ro w a d z a n ia eksperym entów p i a s e k badano k i l k a r a z y . P oniew aż w y n ik i b y ły b a rd z o z b l i ż o n ef w p ra c y * podano t y l k o w y n ik i dwu b ad a ń p ia s k u p r z e d ek sp ery m en tam i i po p rze p ro w a­

d z e n iu eksperym entów . W yniki b ad a ń p ia sk u - podano w t a b l i c y 4 i 5 o r a z na w y k re sa c h słupkow ych z i a r n i s t o ś c i p i a s k u - ( r y s . 22 i 2 3 ) . K s z t a ł t z i a r n a p ia s k u w p o w ię k s z e n iu d z ie s i ę c i o k r o t n y m (10jc) p r z e d i po b a d a n ia c h p rz e d ­ s ta w io n o n a ry s u n k a c h 24 i 25. P o d czas eksperym entów k o n c e n t r a c j e o b ję ­ to ś c io w e p ia s k u w w odzie w y n o siły Y ■ 1 * 3 . O b ję to ś c io w ą k o n c e n tr a c ję p ia s k u w w odzie badano za pomocą wycechow anej k o lb y . W c e lu u trz y m a n ia w c z a s i e b a d a ń w ła s n o ś c i p ia s k u o r a z je g o k o n c e n t r a c j i w w odzie co g o d z in ę w ym ieniano wodę i p i a s e k . T e m p e ra tu ra wody z p ia s k ie m w ah a ła s i ę od t « - 287 do 297°K (14 do 2 4 ° 0 ) .

W c z a s i e p ro w a d z e n ia b a d a ń s tw ie r d z o n o , że mimo w iro w a n ia t a r c z y z że­

b ram i w u r z ą d z e n iu d o św ia d cz aln y m , w d o ln e j c z ę ś c i je g o komory zn ajd o w ało s i ę w ię c e j p ia s k u j a k w g ó r n e j , co mogło powodować r ó ż n e n a t ę ż e n i e n i s z ­ c z e n i a e ro z y jn e g o p r ó b e k . Aby zniw elow ać t e r ó ż n i c e o d d z ia ły w a n ia wody z p ia s k ie m n a p r ó b k i , co t r z y g o d z in y p r ó b k i p rz e n o sz o n o do k o le jn y c h uchwy­

tów . P rz y u ś r e d n i a n i u wyników ubyw ania masy i o b j ę t o ś c i p r ó b e k ,te n sposób p o s tę p o w a n ia w c z a s i e p ro w a d z e n ia ekeperym e..tów p o z w a la ł n a u z y s k iw a n ie b a r d z i e j m ia r o d a jn y c h wyników.

48 M aciej, Z a rz y o k l, J e r z y S iw ic k i

5 . W nioski i uwagi

Ha p o d s ta w ie p rz e p ro w ad z o n y ch b ad a ń można u s t a l i ć n a s t ę p u j ą c e w n io sk i i uw agi i

- u w z g lę d n ia ją c z m n ie js z a ją c e s i ę o d p o r n o ś c i n a d z i a ł a n i e e r o z y jn e c ie c z y m e c h a n ic z n ie z a n ie c z y s z c z o n e j , b adane tw orzyw a k o n s tr u k c y jn e można u - sz ereg o w ać n a s tę p u ją c o » L30H, Ż lC r2 8 , BK331, 4 5 L II , 3 5 L II , 2 5 1 I I , Ż130, Ż125, Ż120 i AK11,

- w z a l e ż n o ś c i od s t r u k t u r y tw orzyw a i s k ła d u c h e m ic z n e g o ,z a le ż y je g o od­

p o rn o ś ć n a e r o z j ę ,

- sz y b k o ść ubyw ania o b j ę t o ś c i tw orzyw a w z r a s t a do o k r e ś lo n e g o poziom u i u s t a l a s i ę w z a s a d z ie n a w a r t o ś c i z a l e ż n e j od o d p o r n o ś c i tw orzyw a n a w a r t o ś c i z a le ż n e j od o d p o r n o ś c i tw orzyw a n a d z i a ł a n i e e r o z j i ,

- ek sp ery m en ty w y k a z a ły , że o d p o rn o ść r ć ż n y c h tw orzyw n a d z i a ł a n i e e r o z j i n i e może być u to ż s a m ia n a z lo h w y tr z y m a ło ś c ią .

D a ls z e ek sp e ry m e n ty d o ty c z ą c e o k r e ś l e n i a o d p o rn o ś c i tw orzyw k o n s tr u k ­ c y jn y c h n a d z i a ł a n i e e r o z y jn e o i e c z y , pow inny d o ty c z y ć n a s tę p n y c h tw orzyw . W yniki ty c h b ad a ń pow inny u m o ż liw ić w ytypow anie o d p o w ied n ich tw orzyw kon­

s t r u k c y j n y c h , k t ć r e b ę d ą m ożliw e do u z y s k a n ia w w arunkach k ra jo w y c h i k tó - r e b ęd ą s i ę nadaw ać do w ykonania elem entów w ew nętrznych pomp d l a c ie c z y m e c h a n ic z n ie z a n ie c z y s z c z o n y c h . H a le ż y ró w n ie ż p o d ją ć p r a c e z m ie rz a ją c e ćk>

o k r e ś l e n i a n a jw ła ś o iw s z e j m etody b ad a ń tw orzyw k o n s tr u k c y jn y c h n a d z i a ­ ł a n i e e r o z y jn e o ie o z y .

LITERATURA

CO Z a rz y o k l U ., O rychow ski J . , R o k ita J . i Kompleksowe b a d a n ie t r w a ł o ś c i m a te r ia łó w sto so w a n y c h w budow ie pomp w w arunkach z a g r o ż e n i a k o r o z y j­

n e g o , e ro z y jn e g o i k a w ita c y jn e g o . S p raw o zd an ie z r e a l i z a c j i te m a tu 1 0 5 .0 9 . 010 1971.

CO Z a r z y c k i M ., O rychow ski J . , R o k ita J . 1 Kompleksowe b a d a n ie t r w a ł o ś c i m a te r ia łó w sto so w a n y ch w budow ie pomp w w arunkach z a g r o ż e n i a k o r o z y j­

n e g o , e r o z y jn e g o i k a w ita c y jn e g o . S p raw o zd an ie z r e a l i z a c j i tem atu 1 0 5 .0 9 . C zęść A i B, 0X0 K a to w ic e , 1972.

CO Z a rz y c k i M. 1 P ra c e naukow o-badaw cze i k o n s tr u k c y jn e I n s t y t u t u Maszyn i U rz ą d z e ń fiie rg e ty o z n y c h . P o l i t e o h n i k a Ś lą s k a . K o n fe re n c ja Haukowo- T e e h n io z n a Z ak ład u D ynam iki C ie c z y , IMP, PAH, Gdańsk 1973.

[ 4 ] Z a rz y o k l M. 1 Ś c i e r a l n o ś ć e r o z y jn a w irn ik ó w pomp w irow ych w z a le ż n o ś c i od sto so w a n eg o m a t e r i a ł u , Z e sz y ty Haukowe P o l i t e c h n i k i Ś l ą s k i e j , E ner­

g e ty k a n r 7 , 1961.

C i] R o k ita J . t B a d an ia n a d o d p o r n o ś c ią k o r o z y jn ą tw orzyw m etalow yoh s t o ­ sow anych w budow ie pomp d l a g ó r n ic tw a , O chrona p r z e z k o r o z j ą n r 9.

1974.

C d O rychow ski J. 1 K a w ita c y jn a o d p o rn o ść w ybranyoh tw orzyw k o n s tr u k c y j­

n y c h sto so w an y o h w budow ie pnmn g ó r n ic z y c h . O chrona p r z e d k o r o z j ą , n r 9 , 1972.

[ 7 ] M o rzy ń sk i S t . i Dobór tw orzyw a n a e le m e n ty pomp w irow ych do c ie c z y z a w ie r a ją c y c h c i a ł a s t a ł e , P r z e g lą d M echaniczny n r 2 , 1972.

[ 8 ] Z a rż y o k i M .t O s ią g n ię c ia k ra jo w e w k o n s t r u k c j i i budow ie pomp odwad­

n i a j ą c y c h k o p a l n ie w ę g la , Z e sz y ty Naukowe P o l i t e c h n i k i Ś l ą s k i e j , Eher- g e ty k a n r 3 7 , G liw ic e 1 9 6 7 /6 8 .

[ 9 ] Z a r z y c k i M. 1 W yniki p r a c naukow o-badaw czych i k o n s tr u k c y jn y c h o ra z te n d e n c je rozw ojow e pompowego, h y d r a u lic z n e g o t r a n s p o r t u w ę g la . Zeszy­

t y Haukowe P o l i t e c h n i k i Ś l ą s k i e j , i h e r g e t y k a n r 2 5 , G liw ic e 1 9 6 7. [ j o ] Z a r z y c k i M. * Pompy d l a p łu c z e k w ę g la , Z e sz y ty Naukowe P o l i t e c h n i k i

Ś l ą s k i e j , G órnictw o n r 2 1 , G liw ic e 1967.

P ra c a w p ły n ę ła do R e d a k c ji 11 l u t e g o 1974 ro k u .

3PO3HOCTO0KOCTb BHEPAHHHX KOHCTPyKTHBHHX BEIiECTB, nPHMEHBEMHX B HACOCOCTPOEHHH flJIH TOPHOro JtEJIA

P e 3 » m e

B p a ó o ie npe^oiaBjieHO pe3yjn>TaTu accjieflOBaHHfi 3po3HocioflKOCTH f le c a ia bk- CpaHHboc KOHCTpyKTHBHtoc BemeciB, npHMeHHeMHx b HacococipoeHHH flJIH ropHOTO k e jia .

HccjieflOBaHHH dujin npoBefleHH Ha o6pa3U,ax b cneiwajiBHOM ycTpoMcTBe c Bpa- maiOmHMOH flHOKOM, npeflOCTaBJIHlOmHM B03M0IH0CIB C03flaHHH yCJIOBHii pa3pymeHHH, KOTOpHe nOXOKH Ha fleiiCTBHTeJIBHHe. 3p03H0HHH8 H3H00 BH3BaH0 BpamajOmHMOH KOJIŁ- UOM-BOAH c neCKOM.

IlpefljioxeHHH h 3aMeHaHHH, BUTeKamąHe H3 HCCxe,noBaHH8 npefldaBjieHO B 3aKXB- HHTejiBHoM uaciH nyfijiHKaąHH.

THE EROSION RESISTANCE OP SOME SELECTED MATERIALS USED POR CONSTRUCTION OP MINING PUMPS

S u m m a r y

The p a p e r c o n t a i n s r e s u l t s o f i n v e s t i g a t i o n s c o n c e r n in g th e e r o s io n r e ­ s i s t a n c e o f t e n k in d s o f m a t e r i a l s a p p l i e d i n th e c o n s t r u c t i o n o f pumps f o r t h e m in in g i n d u s t r y .

T h ese i n v e s t i g a t i o n s w ere c a r r i e d o u t on sa m p le s i n s p e c i a l l y c o n s tru e ^ t e d d e v i c e s w ith a r o t a t i n g d i s c i n o r d e r t o c r e a t e a l l t h e d e s t r u c t i v e c o n d i t i o n s t o be fo u n d n o r m a lly i n s i t u . The e r o s io n w ear o f th e sa m p le s was c a u s e d by t h e r o t a t i n g w a t e r r i n g c o n t a i n i n g sa n d . The c o n c lu s i o n s and re m a rk s r e s u l t i n g from t h e s e i n v e s t i g a t i o n s h a v e been summed up i n th e f i n a l p a r t o f t h e p a p e r .

M aciej Z a r z y c k i, J e r z y S iw ic k i

(7=5““ - i-dH f fJ

R ys. 1. U rz ą d z e n ie badawcze

R ys. 2 . Widok u r z ą d z e n i a b a­

dawczego R ys. 3. Widok u r z ą d z e n i a badaw cze­

go po z d j ę o iu p r z e d n i e j pokrywy

Rye. 6 . S t r u k t u r a ż e liw a Ż120 (1 2 5 x )

R ys. 7 . S t r u k t u r a ż e liw a Ż125 (125x>

52 M aciej Z a r z y c k i, J e r z y S iw ic k i

R ys. 8 . S t r u k t u r a ż e liw a Ż130 R ys. 9. S t r u k t u r a ż e liw a ŻlCr28

( 1 2 5 * ) (1 2 5x>

R ys. 10. S t r u k t u r a s t a l i w a 2 5 1 I I R ys. 11. S t r u k t u r a s t a l i w a 3 5 L II

( 1 2 5 * i ( I 2 5 x i

R ys. 14. S t r u k t u r a b r ą z u BR331 (125x3

R ys. 15- S t r u k t u r a alum inium AK11 (125x3

54 M aciej Z a r z y c k i, J e r z y S iw ic k i

i

R ys. 1 6. Wykres o b ję to ś c io w e g o ubyw ania p ró b e k ż e liw n y c h

R ys. 17. Wykres o b ję to ś c io w e g o ubyw ania p ró b e k s ta liw n y c h

R ys. 18. Wykres o b ję to ś c io w e g o Rys. 19. Wykres o b ję to śc io w e g o ubyw ania p r ó b k i b r ą z u BK331 ubyw ania p r ó b k i alum inium AK11

AVrmm>J

AT i n J

Rys. 20. Wykres z b io r c z y o b j ę t o ­

ściow ego ubyw ania p ró b e k R ys. 21. Wykres s z y b k o ś c i ubywania o b j ę t o ś c i p ró b e k

[SU

M 1 M I I *

«7 i? 0 0 30 40

20

0

1.60

0.40

0J2

OJ6

KSZTA

N Y r t t S ZIARNISTOŚCI

■ ■ ■ ■ ■

| i # / .

0,957.

m

0.00n

o n iV 0 V 0 0 0 iu 90 n

"i 1 i 1 i Jp i)

w 'KRES zn Unlrośći 1 2.917.

| 4U5%

84%

1 J.7/%

1 164%

12.587.

1 1.04%

0.957.

\ U9 7.

0 10 20 30 40 50 Bi V j a

R ys. 22. Wykres z i a r n i s t o ś c i p i a ­ sku p r z e d b a d a n ia m i

R ys. 23- W ykres z i a r n i s t o ś c i p i a ­ sk u po b a d a n ia c h

56 M aciej Z a r z y c k i, J e r z y S iw ic k i

Rya. 2 5 . P ia s e k po je d n e j g o d z i n ie b a d a n ia c h (1 0 x )

Składchemicznytworzyw Fe U

Or—

m o

r— 'tł-

c o ^•k

c3 LO o

O o

CO r—

3 ^{•> «k}

O c o 00 O

co

>3 O co

OJ LT\

f i Fh •k •>

u co CO O

N OJ

O

•H O CO o o 00 KO CO co

co M> OJ t— co co T~

co C— o o o o o o o O

<D * m •k • •k

o O o o o o O o

A O

in Q0 T—

o ^(O OJ CO ^LT\ CO co

OJ t — t “ o o O O o

P4 MD «k * •k •k «k

T i o O o o o O O o

03 M

M m M> co ⁱⁿ o c— KO O c*-

CO •H o <TN MD C - MD CO m MD o

CO -T\ •» •k •k •k «k •» • * «* <*

OJ T— T— T— o o o O CO ł~

t—

co O t— o ^MD co co CO O OJ

£ ^LT\ H- o- UTV KO r~ co

a •k •k

o o o o o o O O r~ o

M> MD o o CO C - (T\ MD

OJ OJ o CJN OJ CO OJ

o ^0' •k

co co CO o o o O O

C

! s H M H r~

tq o ⁱⁿ O Fh H H H w CO r -

Fh OJ CVJ CVJ ro O ł-3 o co T-

o iH rH rH 1—i m in LT\ c o w W

I -CS3 ■CSJ •(SJ •OJ OJ co ,?ł- pq

E

•

(X T—

•

—

--

Twardości i strukturytworzyw

58 M aciej Z a rz y c k i, J e r z y S iw ic k i

EHaj Rysunek

VD t— co CTv O

1— T— OJ

T~ CO

T~ 14 t n

T—

•

1 a i

a> p • 1 1 G

o P <D >s O ca

«H P G A I o 1 CD O

>» © P cd G G G >> ^SrG O P O

G G 0 G G <D 'O p G o cd* ca •> >3 •

co § cd Ć3 CD <H f i •H CD cd •ł“ 3 tJ 3 0

cd cd •H P O i—1 P o G cd Cd fi >3

• O P o • 0 ca A l G A l P p p •k G CD G

o • 'CO G O CD cd G CD» A l kfi o p ca

>» 0 ^o P G cd cd p G as p G S •ca o o

q ca cd P F*5 5 G P 1 3 G co O >3

ca cd p •H G xo o ca O , £ bO ? •> p p p

O Fh-H • G G •ca tJ G O G ca >3

O O <H •H T-D a> o cd ca cd G tSJ o G

tJ cd 0 <D ^ >3 P P o • G • « P • b O P

‘d 0 R •H £ G ca as > 3 cd G cd >» •> G cd q

5s > j Q ) A* O P O G P G G P G Fh P G P U

£ _ i N •> f>i ca p p ca G • co P aS T i

• ca a 0 P 3 o O £ G o > » q o <D iJ. s_^- 0 p

o o ^ P cd T i ca bO G > ł G P ^{> 3} P p G 03 CD

bO f»3 £ £ P Cd CD U G CD P G p p P G P P

cd 0) -p o <0 p a> £ O <H P CD CD p • o q G • p G ca

g >sAS ^{•H 'CO -H O} H G G p f i b O P ° ^ ^{03 G 'G}

G ca Fi -p £ P 0 P £ •> G cd G a) cdaS £ >3 o cd

o 3 >3 O cd ca O 'O cd cd q CD P G rO p G o £ P

G ca cd ca o P AJ p P G O P P ca ca b O P A l

£ p G CD *H CD 1 3 hO 1 P ai o o o cd ca 3

p O T i O cd co cd i—1 P O P <D O G t-3 bO G f>3 G O

p a> q G o G * G bO G G ca P q cd CD p 3 G ^

AS O H f l ca p , ca * o p a» G ca >3 ca p ca p ca f>3 ?

P< O o O 0) >j £ • 3 O CD ,Q o i 03 G O £ P

G - u h h £ > > £ 0 ^{p > s P >3*H cd P G G} A l '© A l

Cd p T i p P o 3 P >3 ca ■P G G P CD G G G ¿a P G >j G £ N •H P P ¿ i c ° G o >s <D G >3 cd ° § O >3 Ch 3 P

P T i ca P p P P cd >> ca & G -N 3 G G •ca 3 •ca T i >3 ca AS

P r—1 aj G <H G cd T i £ O G G O P G e r O P O CD TJ 03 <D

<D P G cd cd CD rM <D O > j Fh CD P ca CD p ca p p O f l P

co -ca AS p Ph Fj P P, P G P bO <p ca P p ca ca 0 O G

G p u CD >5 o ca co P CD 0

cd P cd Cd P cd O G aS cd G G cd CD cd cd p cd ,G

G £ G G • G O G 'O G G p G G fi G ca Fh O £

3 <D 3 G G cd G *n> G G z i <d cd* G G >3 G T i G > 3 ^0 -p -p p p p p p P CD CD P P G G p P P P p cd p q G

AS >3 AS F>> AS CD AJ G T i A l A l P AJ CD A l P AJ co cd

G p cd G G G O G ca G G O CD G P G cd G A l G cd ca

G p h G G G P ^ £ £3 ^{G G > 3 & G G G P G G G ^ o}

P 0) o P 0) P P >3 >s P p P P CD p bO P P

W 0 P , co Ch CO £ C0 P p5 co CO C D P co p , co p co £ co ca o

'O aJ k \ i 'CO P

P 3 O i n T— co OJ o c o o CO OJ

a s I 0 G <d 0“ co C— co co co T“ UD

cd G T— t— r - OJ T~ f T- OJ r -

9

►H •H

'O co O CO o T— ( * \ o c o 0- T— LT\

'03 CD'CO CO er» O co o CO 00 ^T— t — CO

O o T— T— OJ OJ OJ T— •ł— co T- VO

T i p 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1

G cd Fi v£> UD OJ co o o O o

3 ca CD I P UD UD 0 - vo co VO r - k£>

&

? T_ r —

T~ ^{r —} T“ T— r — OJ ^—

'O

'to co •U-

O f i CO OJ OJ C\J vD C cr> co

p o •>

co t - O - 0- C— 0- o - c— OJ

0» bO o

o CO

fc

>3 o m o G M H M W co r~

csł OJ OJ c o o H i H i O CO r~

G P H P ^r-H i n i n LO co

O 5

•ESI •esa •CSJ •tSJ OJ co p m

•

p< r - OJ CO LfN 0~- CO o

H i T“

Uśrednionezużyciepróbek pod działaniemerozji

coo

•H

rH

6-łaJ

T— 0 - c o o - S O c o L A o ł — CO L A O S D

r — O J *T - T— T h a s O J c o c o S D t — a s S D L A

T— O J T ~ o c o c— LA O J T “ c o S D L A

c o c o C O c o 0 4 O J O J O J O J O l *— T ~

•k •k •k

T h T h T h T h T h ^ 1 - T h

T—

C O s D T— S D c o C O o a s O J S D I A O J T h

C O O T h O J o c o L A O J o L A a s L A r - T h

A T— t — T— o O o o o s c o C 0 c o h - s d

p p O O o o O O o a s o s a s a s a s a s

•k «

c o c o c o c o c o c o C O O J O l O J O J O J O J

T~ T ~

r _ r ~ T-*

T _ T - T— T—

T” T—

CM C O o CO tJ- r - O O T h O J

W O S 0 0 LA c o r— a s o o c o 5 T h t — 0 -

O T h T h T h T h T h T h c o C O c o O l O l O J T “

r o C S O J O J O J O J O J O J O J O l O J O J O J O J O J

» •k •k » •k •k

O J O J 0 4 O J O J O J O l O l O J O J O J O J O J

T " * ~ T~ T ~ T " T— T _ f * r ~ T— ł ~

T h 0 0 a s C O O J CO VD L A L A t - c o T—

H T ~ O c o T h c— c o C O O S S D S D r ~ o

M O J o a s SO T h O J O S t — L A O J O CO

H i CO C O c o c o O J O J O l O l T ~ r - T ~ i — r ~ o

l a •> •k

C O C O C O c o C O c o c o C O C O c o CO c o C O

*"* T~ r — r " T- T— T— T” T _

H c o CO O J T” T h O J C O O l c o O J c o 0 -

H 0 - O J T h s D s D T h L A CO T ~ h - f - T ~

H i C - L A I A T h C O r - ■ c o LA O J o c o L A O J o

l a I A L A I A L A L A T h c o CO c o c o

c o * •k •k

C O C O C O C O C O C O c o C O C O C O C O C O c o

T- T _ T—

r " T— r — r - r ~ T ~ r - t “

L A T h O C O r — a s O J O J T— a s O J S D

H T h L A L A c o a s c o L A S D a s a s S D r -

H C— S D L A c o o t - ■sj- T— CO ■*3' T— O S S D

»-P -O S D S O S D S O S D L A I A I A T h T h C O C O

L A •* •> •k « •k

O J c o C O c o C O C O CO C O C O ( O C O C O CO c o

T— ł — T— T ~ T ~ r — r ~ T “

T " T ~ t —

CO O O J T h O o L A C— c o L A I A

C\J o T h T ” a s S D CO T — a s c C O r — CO L A

a s CO c o o - 0 - 0 “ C-* S D S D S D S D L A S D

o n 0 - C -- t - c — t s - t s - 0 - h - l> - h - 0 -

H «k *

•CS3 O J O J O J O J O J O J O J O J O J O J O J O J O J

T_

s D c o o T h O J O J t - O J S D c o O J t -

o c o c - c o c o L A T h T “ O C -- C O I A O O J

C O c o 0 - S D L A O J a s S D C O a s S D C O T ~ CO

r H . -ij- t j- T h tJ- T h T h c o C O c o O l O J O l O J

•CS] •k » •k •k

c o c o C O C O c o c o C O c o c o C O C O c o C O

T— T“ r _ T " t — ■*“ r — r - T“ r " T - T _

O O J c o O J c o c - c o C -- S D O J c o s D r -

o t — t j- L A o O J O J S D c o S D 0 0 S D

l a I A C O O J T ~ c o T h t — C— o h - Th- r -

O J O J O J O J O J T ” T— T— O O o o s a s a s

r H rO «k •k «k •k •k •k •k •k

•CS3 O J O J O J O J O J O J O J O J O J O J r — T— T—

T— ł ~

T” T“ V T” T—

r _ t _ * - T"*

c o t - CO c o o L A L A r - T h SD

O o 0 0 c o o s o L A S D T— O l CO SD SD

0 4 s D w c o O l o SD O J c o a s I A O J O

H OJ c o c o CO CO CO O J O J T - T— o O O O

•CS3

O J O J O J O J O J O J O J O J O J O l O J O J O J

T~ T— T ~ r ~ T~ T— T“ T ~ T— T— t — t — T—

4 3 r - o r ~ O J c o s o a s O l L A co ^{T— T h 0 -} O

r ~ r ~ O J O J O J c o

Analizasitowapiaskuprzed eksperymentem

60______________________________________________ M aciej Z a r z y c k i, J e r z y S iw ic k i

cd o

fi

EH faO

cd

£ l=>

COO

•H

£a> cd E C

'0 E

cd *H

•H n

£a>

•tíI

<d aj <d

•H *H E cd

a G'« p (DO) E N rH •Q (0

O Cd 0 *H

•H -P *H N

H E C 0 d 'd >>

n 0 o Íí'd'ro q

SxJ

É-H 0 H >»

•H ^ G aj tq o^R.

'd C N O ftO

f i aj 'fiU

£ A a>

cd

HD

&

£ cd 03 M CD N

N O O

cd b0

a> cd q 3

•H r*d C i\J >»

O cd ffl *d

j 13 f i l

*H •H 0

f i to O

-P > : CA E

n q cd cd 'O o

00 o q •H cd 'to 1 q

^ *—Li L o T— rd

bC cd 3 * s AJ 0

O cd •H o cd O n

E N tO rM o

cd M E b£ E

q o S? 0 o co 0

E cd •H q <o 0

cd N E 0 'd 1 cO l a|

•H 3 O 0 •H CA

K I fp Ph *"D PQ P . ^

X

W W•H

W

Oca

Oo

n

«-Oco

CO CO

CÜ VD co VO OJ •**

c— LA T— o CA

CA 00 O O 1 1 1 1 1 O

•> •>

00**• ^LA O o o O

o

o o O o o o o

co OJ O "«i- OJ o

CA OJ VO T— o O 1 1 | | | o

•> «k •> •k

c-

OJ VD co OJ o o o

o

0 a j ^ co OJ o

•H s CA CA OJ VJ3 ł —

ra 3 + SR •k « •k •»

' d 0 o j C— r~ a ) OJ

OJ VO

O O•>

o o

oOJ I I

o o o o o o o

r — CA y f i 0 - OJ ■«— I I I I I o

o- lA o o o o

•> •k •k

r j - CA r - o o o

r— OJ LA

oc^-

<A

o o

ca o

o o

r - c\j

o o oT~

o o

T~ o

o O CA o OJ O VO o 0 - LA

v£> co VO ■H- CA CNJ r — T— o O G

Ok 0

r — o O O O O O o o O «

oo

oo o* o

l a

oo o oLA

vo cd

'CO N O Cl

-p U 03 CO * H *

£ p«e>

co 0 tS J H

N

«cd

Analizasitowapiaskupoeksperymencie -o

& bO

<35

£

a3

•Ho

■8Cl) 03

f* G 03 -H

ta 8CD

T iI

® 03 0)

• H - H 03 G G H Q G

<DO

'OrM

•ta o3 G

&

•Hta

03

I

ñ So Ti

ta as

•H?O PM

bOG f\ł'G

<D CA

£ T-I 'O r-

'CQ OJ

OO O co o |

■9 0I 5a>

1-3001

<35 Icol a s i 0> >»

Ś 03 ' S

•H O P « G

X

W x W

D O

OJ ~ • O

k o

*«d-CVJ

VD

O*

N

ta h tj 3 «H CO ^KO co ON 'd- ao CA C*~ T- Ü Ul ©rl P* co T— id- co CA CM CM KO CA CA CA

•h+»-h ta la O 'd- la CO 'd- KO IA C— LA id-

r - i ro g VO o CM ■d- KO t- CM CM O O 1 id-

® d ,d •H •« * •k «• •k •k « •k •k * « ta <D O W 'ii- CA VO LA r— O O O o O CM

G O G -H CA T— KO

P-ł 'G '(0 G

£*H CO CM la C- CA o co ^r— CA KO O

<D fH T- la 00 'd- CO r— KO 'd- LA CA O

•H u G „ •H CA CM C- v£> CM tr - LA O CA r — o CDta o X •« * •k « » •> •k •k * » •k •k tí u ta CM r— in CA LA CA T“ CM r~ O o

o o 'd- CM r- o

_

O O O O O O o O O o O O O

£ ^ca CA CA CA CM O CA OK r~ CA KO "d- KO O

®<35 00 <A CA CM r- KO LA "d- O CA r- CA o O

•H a «n •k •• •k •> •k m. •k « •k * »

CD3 + ^ CM ON id- ca LA CA ^{r —} CM r ~ O r- VD CA O

»G CD CM CA CM T~ CA o

O '— T-

HM

<35 O O O O O O O O O O O O o

ca CM ca r- IA c- CM CM KO c- C^ CA o

CM co <A CM ii- C- c^ CM LA *d- LA •id- LA o

'O •k •* •k •k «k •k

h r— O CM VO CM T— o r- O O O CO t— o

P< CM T— id- LA

P

• H

® 03 O O O O o O o o O O O O o

•H Pd KO O C*— o LA LA CM CA c- CA Ca­ CA o

CO rP la T~ kQ o CO co CO CM id- 'd- LA ld­ LA o

Ti VD •k •k

O U T~ <A CM CM r— o ^{r —} O O O eo T— o

P t t— r- id­ LA

VG <35

P 'co ta

•H T— KO O o o

BEa5 a O O CA o CM O kO O C^ LA M as -p ta a

'co ^ g a VD 00 VO -=d- (A CM T - r- o O G a H

® ta -p •> •k * •k « •» «k •k •k •k ® 3 G *H ta

ta O -H r— o O O O O O O o o CO ^ P t * G

G o rop« <35 ® O P i

tSJ H