Moneta Polska 5 złotych, 2015 Kanał Bydgoski

(1)

Moneta Polska 5 złotych, 2015 Kanał Bydgoski 2022-03-24

Moneta Polska 5 złotych, 2015 Kanał Bydgoski

Kolekcja: Monety okolicznościowe 5 złotych i 2 złote

Muzeum: Muzeum zbigniewpietr Właściciel: zbigniewpietr

Datowanie: 2015 Miejsce pochodzenia: Polska

Stan eksponatu: Bardzo dobry Waga: 6,54 g Nominał: 5 zł

Nakład: 1 200 000 szt.

Rant: "NBP", osiem razy i co drugi odwrócony o 180 stopni, rozdzielony gwiazdkami Mennica: Warszawa, Polska

Obieg: Moneta okolicznościowa Cena: 6.50 zł

Surowiec: Bimetal: Środkowy krążek; Aluminium-Brąz, zewnętrzny pierścień; Miedzinikiel Stempel: zwykły

Opis: Kanał Bydgoski – sztuczna droga wodna łącząca Wisłę i Odrę poprzez ich dopływy: Brdę od strony Wisły oraz Noteć i Wartę od strony Odry.

Kanał Bydgoski, zbudowany w latach 1773-1774, jest najstarszym czynnym do dnia

dzisiejszego śródlądowym kanałem wodnym na obecnym terytorium Polski. Starszy od niego jest wprawdzie Kanał Jagielloński z 1483 r., nie ma on jednak obecnie znaczenia w transporcie wodnym. To unikatowy w skali europejskiej przykład XVIII-wiecznej myśli technicznej oraz rozwoju techniki na przestrzeni XIX i początku XX wieku. W 2005 r. został wpisany w całości do rejestru zabytków. W dwudziestoleciu międzywojennym był uważany za najpiękniejszą i

(2)

Moneta Polska 5 złotych, 2015 Kanał Bydgoski 2022-03-24

najsprawniejszą drogę wodną II Rzeczypospolitej.

Położenie

Trasa Kanału Bydgoskiego wiedzie dnem Pradoliny Toruńsko-Eberswaldzkiej, na odcinku zwanym Doliną Kanału Bydgoskiego. Przed wykonaniem Kanału była to podmokła, zatorfiona dolina, którą niegdyś płynęły wody Pra-Wisły, do czasu, aż rzeka dokonała przełomu pod Fordonem i skierowała swe wody na północ Doliną Dolnej Wisły. Wówczas (ok. 12 tys. lat temu) na zachód od Bydgoszczy wytworzył się dział wód między dorzeczami Odry i Wisły. W holocenie w słabo odwadnianej pradolinie wytworzyła się warstwa torfów o miąższości do 5 m.

Dolina ma szerokość ok. 2 km i jest okolona stromymi krawędziami: od północy zboczem Pojezierza Krajeńskiego i od południa zboczem wyższej terasy IX-X Kotliny Toruńskiej. Wyższe jest zbocze północne, którego wysokość względna wynosi 25-40 m. Jest ono rozcięte siecią parowów oraz dolinek denudacyjnych o długościach do kilku kilometrów. Niższe zbocze południowe ma wysokość ok. 10-15 m. Kanał rozpoczyna się w Bydgoszczy w dzielnicy Okole i płynie przez zachodnią część miasta na odcinku 7 km, a kończy się w Nakle nad Notecią.

(3)

Polska 5 złotych, 2015 Zamek Królewski, Warszawa 2022-03-24

Polska 5 złotych, 2015 Zamek Królewski, Warszawa

Stan eksponatu: Bardzo dobry Waga: 6,54 g Nominał: 5 zł

Nakład: 1 200 000 szt.

Rant: "NBP", osiem razy i co drugi odwrócony o 180 stopni, rozdzielony gwiazdkami Mennica: Warszawa, Polska

Obieg: Moneta okolicznościowa Cena: 6.75 zł

Surowiec: Bimetal: Środkowy krążek; Aluminium-Brąz, zewnętrzny pierścień; Miedzinikiel Stempel: zwykły

Opis: Zamek Królewski w Warszawie – barokowo-klasycystyczny zamek królewski znajdujący się w Warszawie przy placu Zamkowym 4. Pełni funkcje muzealne i reprezentacyjne.

Pierwotnie rezydencja książąt mazowieckich, a od XVI wieku siedziba władz I Rzeczypospolitej: króla i Sejmu (Izby Poselskiej i Senatu).

W swojej długiej historii Zamek Królewski był wielokrotnie grabiony i dewastowany przez wojska szwedzkie, brandenburskie, niemieckie i rosyjskie. W XIX wieku, po upadku powstania listopadowego, przeznaczony na potrzeby administracji rosyjskiej. W okresie I wojny światowej

(4)

Polska 5 złotych, 2015 Zamek Królewski, Warszawa 2022-03-24

rezydencja niemieckiego generalnego gubernatora. W latach 1920–1922 siedziba Naczelnika Państwa, w latach 1926–1939 rezydencja Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. Spalony i ograbiony przez Niemców w 1939, niemal doszczętnie zniszczony w 1944.

W 1965 ocalałe fragmenty zamku oraz Bibliotekę Królewską, pałac Pod Blachą i Arkady Kubickiego wpisano do rejestru zabytków. Rekonstrukcją zamku przeprowadzoną w latach 1971–1984 kierował Obywatelski Komitet Odbudowy Zamku Królewskiego w Warszawie. W 1979 w zamku utworzono muzeum, powołując państwową instytucję kultury Zamek Królewski w Warszawie – Pomnik Historii i Kultury Narodowej, od 2014 działającej pod nazwą Zamek Królewski w Warszawie – Muzeum. Rezydencja Królów i Rzeczypospolitej. W 1980 Zamek Królewski wraz ze Starym Miastem został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO, w 1994 wraz z historycznym zespołem miasta z Traktem Królewskim i Wilanowem Królewskim został uznany za pomnik historii.

(5)

Polska 2 złote, 2007 Rycerz Ciężkozbrojny XV w. 2022-03-24

Polska 2 złote, 2007 Rycerz Ciężkozbrojny XV w.

Stan eksponatu: Dobry

Opis: Seria: Historia Jazdy Polskiej Nominał: 2 zł

Metal: (CuAI5Zn5Sn1) NG Stempel: zwykły

Średnica: 27 mm Waga: 8.15 g

Nakład: 990000 sztuk Data emisji: 2007-10-24

Rewers: Stylizowany wizerunek rycerza ciężkozbrojnego z kopią na koniu. U dołu na szarfie półkolem napis: RYCERZ CIĘŻKOZBROJNY - XV w.

Awers: Wizerunek orła ustalony dla godła Rzeczypospolitej Polskiej, po bokach orła oznaczenie roku emisji: 20-07, pod orłem napis: ZŁ 2 ZŁ, w otoku napis: RZECZPOSPOLITA POLSKA, poprzedzony oraz zakończony sześcioma perełkami. Pod lewą łapą orła znak mennicy: MW.

Rant: ośmiokrotnie powtórzony napis: NBP, co drugi odwrócony o 180 stopni, rozdzielony gwiazdkami

Autor: Ewa Tyc-Karpińska / Roussanka Nowakowska

W XV w. rycerstwo polskie, wzorem europejskiego, przyjeło nowy sposób noszenia zbroi.

Rycerze przestali okrywać zbroję szatami;

teraz widać bylo lśniącą powierzchnię polerowanej stali. Zmiana ta

była możliwa dzięki płatnerzom, którzy stworzyli zbroję złożona z płyt stalowych okrywających całe cialo rycerza. Ulepszenie zbroi wiazało się z

dodatkowym wyposażeniem konia bojowego skonstruowano zbroję

końską . W Polsce nie byla ona zbyt rospowszechniona.Ulepszono również siodło , którego wysokie brzegi , okute blachą chroniły rycerza zarówno przed bronia przeciwnika, jak

(6)

Polska 2 złote, 2007 Rycerz Ciężkozbrojny XV w. 2022-03-24

straceniem z wierzchowca. W boju zrezygnowano z tarcz, utrzymując je jako element uzbrojenia turniejowego .

(7)

Polska 2 złote, 2007 Dzieje złotego Nike 2022-03-24

Polska 2 złote, 2007 Dzieje złotego Nike

Stan eksponatu: Bardzo dobry Opis: Seria: Dzieje złotego

Nominał: 2 zł

Rewers: Z prawej strony wizerunek rewersu monety 5 zł z 1928 r. Z lewej strony stylizowany motyw roślinny. U dołu półkolem napis: DZIEJE ZŁOTEGO.

Awers: Wizerunek orła ustalony dla godła Rzeczypospolitej Polskiej, po bokach orła oznaczenie roku emisji: 20-07, pod orłem napis:ZŁ 2 ZŁ,w otoku napis:RZECZPOSPOLITA POLSKA, poprzedzony oraz zakończony sześcioma perełkami. Pod lewa łapa orła znak mennicy MW.

Autor: Ewa Tyc-Karpińska / Andrzej Nowakowski

Należała do pierwszego, starszego od Olimpijczyków pokolenia bogów. Jest córką tytana Pallasa i bogini podziemnej rzeki Styks. Towarzyszyło jej w boju rodzeństwo: Zelos – współzawodnictwo, Kratos – siła i Bia – przemoc.

Jej rzymską odpowiedniczką była Wiktoria.

Postać Nike została przejęta w chrześcijaństwie. Wczesnym przykładem adaptacji jest mozaika w bazylice akwilejskiej (około 315 r.), gdzie postać Nike stoi pomiędzy koszem chleba i kielichem, powiewa nad nimi wieńcem oraz palmą na znak, że dary eucharystyczne wyobrażają zbawcze zwycięstwo Chrystusa.

(8)

Polska 2 złote, 2007 Dzieje złotego Nike 2022-03-24

Atrybutem Nike są skrzydła, gałązka oliwna (inaczej palmowa) i wieniec na głowie

(9)

Polska 2 złote, 2006 Jeździec Piastowski 2022-03-24

Polska 2 złote, 2006 Jeździec Piastowski

Stan eksponatu: Bardzo dobry

Rewers: W centralnej części stylizowany wizerunek pancernego drużynnika konnego uzbrojonego we włócznię, miecz oraz tarczę. W otoku napis: JEŹDZIEC PIASTOWSKI.

Awers: Wizerunek orła ustalony dla godła Rzeczypospolitej Polskiej, po bokach orła oznaczenie roku emisji: 20-06, pod orłem napis: ZŁ 2 ZŁ, w otoku napis: RZECZPOSPOLITA POLSKA, poprzedzony oraz zakończony sześcioma perełkami. Pod lewą łapą orła znak mennicy: MW.

Autor: Ewa Tyc-Karpińska

Moneta kolekcjonerska z serii „Historia jazdy polskiej”.

We wczesnym okresie piastowskim jazda była częścią drużyny książęcej i była wojskiem zawodowym, opłacanym przez władcę. Już w początkach jej istnienia sława jazdy polskiej dotarła na krańce Europy, Mieszko I dysponował drużyną 3 tysięcy konnych wojów a Bolesław Chrobry miał ich już 4300.

Jeździec piastowski chronił ciało kurtką wełnianą lub skórzaną zwaną „przeszywanicą”, na którą zakładał zbroję z kolczugi. Chełmy wojów miały kształt stożkowy i wykonane były z dwóch kawałków żelaza oraz wyposażone w tzw. nosal, część chroniącą nos i dolną część

(10)

Polska 2 złote, 2006 Jeździec Piastowski 2022-03-24

twarzy. Ważnym elementem uzbrojenia były drewniano – skórzane tarcze, ozdabiane

malowidłami, które w przyszłości przerodziły się w znaki herbowe. Najważniejszym rodzajem uzbrojenia były włócznia i krótki miecz do zadawania cięć. Jeździec używał w walce

niewielkiego konia, przypominającego dzisiejszego tarpana. Pierwszą sławną bitwą, stoczoną przez pancernych wojów konnych Mieszka I była bitwa pod Cedynią w 972 roku, z najeźdźczą armią margrabiego Hodona. Z czasem nastąpiły zmiany w organizacji jazdy. Podczas

panowania Bolesława Krzywoustego drużyna przekształciła się w rycerstwo, które w zamian za nadane majątki służyło królowi w boju. Uzbrojenie ewoluowało w kierunku dłuższych i

cięższych mieczy przeznaczonych do zadawania pchnięć, zamiast włóczni zaczęto używać kopii, kolczuga pokrywała całe ciało. Na potrzeby rycerstwa wyhodowano też większe i cięższe konie. Rycerzowi w boju towarzyszył poczet uzbrojonych sług. Z czasem znaczenie w boju takiego rycerstwa malało.

(11)

Polska 2 złote, 2006 Dzieje złotego 10 zł z 1932 r 2022-03-24

Polska 2 złote, 2006 Dzieje złotego 10 zł z 1932 r

Nominał: 2 zł

Rewers: Z prawej strony wizerunek rewersu monety 10 zł z 1932 r. W tle stylizowany wizerunek gałązki wierzby. U góry półkolem napis: DZIEJE ZŁOTEGO.

Awers: Wizerunek orła ustalony dla godła Rzeczypospolitej Polskiej, po bokach orła oznaczenie roku emisji: 20-06, pod orłem napis: ZŁ 2 ZŁ, w otoku napis: RZECZPOSPOLITA POLSKA, poprzedzony oraz zakończony sześcioma perełkami. Pod lewą łapa orła znak mennicy MW.

Autor: Ewa Tyc-Karpińska / Andrzej Nowakowski

(12)

Polska 2 złote, 2000 Wielki Jubileusz 2022-03-24

Polska 2 złote, 2000 Wielki Jubileusz

Stan eksponatu: Bardzo dobry Opis: Nominał: 2 zł

Rewers: Na tle krzyża w centralnej części połączone greckie litery: X (chi) i P (rho) - monogram Chrystusa oraz A (alfa) i w (omega) - wczesnochrześcijański symbol Jezusa

Chrystusa. Pomiędzy ramionami krzyża symbole Ewangelistów: człowiek i napis: Św. Mateusz, lew i napis: Św. Marek, byk i napis: Św. Łukasz oraz orzeł i napis: Św. Jan. W otoku napis:

WIELKI JUBILEUSZ ROKU 2000.

Awers: Wizerunek orła ustalony dla godła Rzeczypospolitej Polskiej, po bokach orła oznaczenie roku emisji: 20-00, pod orłem napis ZŁ 2 ZŁ, w otoku napis: RZECZPOSPOLITA POLSKA poprzedzony oraz zakończony sześcioma perełkami. Pod lewą łapą orła znak mennicy: m/w.

Rant: NARODOWY BANK POLSKI

Autor: Ewa Tyc-Karpińska / Ewa Olszewska-Borys

(13)

Polska 2 złote, 2009 Polskie Państwo Podziemne 2022-03-24

Polska 2 złote, 2009 Polskie Państwo Podziemne

Opis: 70. rocznica utworzenia Polskiego Państwa Podziemnego Kraj Polska

Okres III Rzeczpospolita (1990-2015) Rodzaje monet Monety okolicznościowe Nominał 2 złote

Rok 2009

Stop Miedź-Aluminium-Cynk Rodzaj rantu z inskrypcją Kształt Okrągły

Układ awers/rewers Nieodwrócony Waga (gr) 8.15

Średnica (mm) 27 Grubość (mm) 2 Projektanci:

Strona Nazwisko

Awers Ewa Tyc-Karpińska Rewers Urszula Walerzak Mennica Nakład

Warszawa, Polska 1.000.000

Polskie Państwo Podziemne (PPP) – tajne struktury państwa polskiego, istniejące w czasie II wojny światowej podległe Rządowi RP na uchodźstwie. Było systemem władz państwowych, działających w imieniu Rzeczypospolitej, w czasie okupowania terytorium narodowego przez III Rzeszę i ZSRR.

Istniało od 27 września 1939 roku (utworzenie Służby Zwycięstwu Polski (SZP)) do 1 lipca

(14)

Polska 2 złote, 2009 Polskie Państwo Podziemne 2022-03-24

1945 (samorozwiązanie Rady Jedności Narodowej i Delegatury Rządu na Kraj w związku z wycofaniem uznania międzynarodowego dla Rządu RP na uchodźstwie).

Określenie to po raz pierwszy w okupowanym kraju pojawiło się na łamach „Biuletynu Informacyjnego” 13 stycznia 1944 roku.

(15)

Polska 2 złote, Husarz XVII wiek 2022-03-24

Polska 2 złote, Husarz XVII wiek

Opis: Historia Jazdy Polskiej: Husarz XVII wiek KrajPolska

OkresIII Rzeczpospolita (1990-2015) Rodzaje monetMonety okolicznościowe Nominał2 złote

Rok2009

StopMiedź-Aluminium-Cynk KształtOkrągły

Układ awers/rewersNieodwrócony Waga (gr)8.15

Średnica (mm)27 Grubość (mm)2 Projektanci:

StronaNazwisko

AwersEwa Tyc-Karpińska RewersAndrzej Nowakowsky MennicaNakład

Warszawa, Polska1.400.000

Husaria – polska jazda należąca do autoramentu narodowego, znana z wielu zwycięstw formacja kawaleryjska Rzeczypospolitej, obecna na polach bitew od początku XVI wieku do połowy XVIII wieku. Była wykorzystywana do przełamywania sił nieprzyjaciela poprzez zadawanie rozstrzygających uderzeń w postaci szarż, które w najważniejszym okresie jej istnienia kończyły się zazwyczaj zwycięstwami.

Ze względu na nietypowe uzbrojenie i taktykę husaria jest zaliczana do najskuteczniejszych

(16)

Polska 2 złote, Husarz XVII wiek 2022-03-24

formacji wojskowych w dziejach kawalerii.

Początek XVII wieku to czas największych zwycięstw husarii. Wtedy właśnie zdobyła przydomek najgroźniejszej jazdy świata. Dzięki wybitnym wodzom i stosowanej przez nich taktyce możliwe były tak miażdżące zwycięstwa, jak:

Bitwa pod Cutrea de Argesz (25 XI 1600), gdzie armia polska pod dowództwem Jana Potockiego, licząca 1450 żołnierzy (w tym 950 husarzy), pobiła armię wołoską (7000 żołnierzy), dowodzoną przez Udreę.

Bitwa pod Kircholmem (27 IX 1605), gdzie armia Wielkiego Księstwa Litewskiego (3750 żołnierzy, w tym 1750 husarzy) pod dowództwem Jana Karola Chodkiewicza, pobiła trzykrotnie liczniejszą armię szwedzką (12 300 żołnierzy) dowodzoną przez przyszłego króla szwedzkiego Karola IX (ówcześnie księcia Karola Sudermańskiego).

Bitwa pod Kłuszynem (4 VII 1610), gdzie dysproporcja sił była jeszcze większa, bo 5:1 (35 000 Rosjan i zaciężnych cudzoziemców przeciwko ok. 6800 wojsk polskich, dowodzonych przez Stanisława Żółkiewskiego). Właśnie w tej bitwie najbardziej uwidoczniła się wartość bojowa husarii. Husarzy było pod Kłuszynem 5556. Niektóre roty musiały szarżować po 8-10 razy, by pobić pięciokrotnie liczniejszego wroga. W tej bitwie pokazali swoją uniwersalność. Doskonale radzili sobie z lekką jazdą typu wschodniego, jak i ciężką zachodnioeuropejską rajtarią; bez większych problemów poradzili też sobie z piechotą zachodniego typu.

Bitwa pod Chocimiem, 7 IX 1621, kiedy to 600-640 jazdy polsko-litewskiej (w tym 520-560 husarzy) pod dowództwem Jana Karola Chodkiewicza, rozbiło ok. 10 000 jazdy i piechoty tureckiej.

Dopiero początek XVIII wieku przyniósł stopniowy zanik siły bojowej tej formacji, który związany był z ogólnym kryzysem państwa, jak i stopniowym ubożeniem szlachty. Przyjmuje się, że ostatnie wykorzystanie tej formacji w konflikcie zbrojnym miało miejsce 19 lipca 1702 w bitwie pod Kliszowem.

W 1776 roku z chorągwi husarskich i pancernych utworzono brygady kawalerii narodowej.

Husaria w Polsce przestała istnieć.

(17)

Polska 2 złote 2010,Grunwald, Kłuszyn 2022-03-24

Polska 2 złote 2010,Grunwald, Kłuszyn

Opis: Wielkie bitwy – Grunwald, Kłuszyn KrajPolska

Rok2010

StopMiedź-Aluminium-Cynk Rodzaj rantuz inskrypcją KształtOkrągły

StronaNazwisko

AwersEwa Tyc-Karpińska RewersRobert Kotowicz MennicaNakład

Bitwa pod Grunwaldem – jedna z największych bitew w historii średniowiecznej Europy (pod względem liczby uczestników), stoczona na polach pod Grunwaldem 15 lipca 1410 w czasie trwania wielkiej wojny między siłami zakonu krzyżackiego wspomaganego przez rycerstwo zachodnioeuropejskie (głównie z Czech, z wielu państewek na Śląsku, z Pomorza Zachodniego i z pozostałych państewek Rzeszy), pod dowództwem wielkiego mistrza Ulricha von

(18)

Polska 2 złote 2010,Grunwald, Kłuszyn 2022-03-24

Jungingena, a połączonymi siłami polskimi i litewskimi (złożonymi głównie z Polaków, Litwinów i Rusinów) wspieranymi lennikami obu tych krajów (Hospodarstwo Mołdawskie, Księstwo Mazowieckie, Księstwo Płockie, Księstwo Bełskie, Podole i litewskie lenna na Rusi) oraz najemnikami z Czech, Moraw i z państewek ze Śląska oraz uciekinierami ze Złotej Ordy i chorągwiami prywatnymi (między innymi chorągiew z Nowogrodu Wielkiego księcia Lingwena Semena), pod dowództwem króla Polski Władysława II Jagiełły i wielkiego księcia litewskiego Witolda .

Bitwa ta zakończyła się zwycięstwem wojsk polsko-litewskich i pogromem sił krzyżackich, nie została jednak wykorzystana do całkowitego zniszczenia zakonu.

(19)

Polska 2 złote,2008 Powstanie w getcie warszawskim 2022-03-24

Polska 2 złote,2008 Powstanie w getcie warszawskim

Opis: 65. rocznica powstania w getcie warszawskim Projektanci:

StronaNazwisko

AwersEwa Tyc-Karpińska MennicaNakład

Rok2008

Średnica (mm)27 Grubość (mm)2

Powstanie w getcie warszawskim – zbrojne wystąpienie żydowskich podziemnych formacji zbrojnych, które wybuchło na terenie warszawskiego getta 19 kwietnia 1943 roku. Powstanie w getcie warszawskim trwało do połowy maja 1943 roku. Było pierwszą akcją zbrojną o dużej skali podjętą przez polskie organizacje podziemne przeciwko hitlerowcom, jak również pierwszym miejskim powstaniem w okupowanej Europie. Bezpośrednią przyczyną powstania

(20)

Polska 2 złote,2008 Powstanie w getcie warszawskim 2022-03-24

była likwidacja getta warszawskiego i stopniowe mordowanie jego mieszkańców, dokonywane w ramach podjętego przez hitlerowców planu zagłady europejskich Żydów.

Getto warszawskie było zamkniętą i otoczoną murem dzielnicą położoną w północno- zachodniej części centralnej Warszawy, w której uwięziono Żydów warszawskich oraz przesiedlonych z gett w innych miejscowościach. Pierwsze mury wokół getta zaczęto wznosić już 1 kwietnia 1940. Początkowo uwięziono w nim wszystkich mieszkańców Warszawy, których według rasistowskich ustaw norymberskich uznano za Żydów. W kolejnych miesiącach do getta przywożono też osoby z terenu całej przedwojennej Rzeczypospolitej, a także terenów III Rzeszy oraz innych krajów europejskich. W jego obrębie do marca 1941 roku zgromadzono ok.

460 tys. osób. Tym samym getto osiągnęło gęstość zaludnienia sięgającą 146 tys. osób na 1 km² – na jedną izbę mieszkalną przypadały 3 osoby. Ogromne przeludnienie związane z deportacjami ludności na teren getta spowodowało tragiczne warunki sanitarne, głód oraz pojawienie się epidemii chorób zakaźnych. Wynikający z tego wzrost liczby zgonów był częścią zaplanowanego ludobójstwa, wykonywanego przez hitlerowców metodami celowego

przeludnienia przy jednoczesnym ciągłym zmniejszaniu racji żywnościowych. W okresie od listopada 1940 roku do lipca 1942 roku z głodu i chorób zmarło ok. 100 tys. mieszkańców getta.

(21)

Polska 2 złote,2011 Pielgrzymka na Jasną Górę 2022-03-24

Polska 2 złote,2011 Pielgrzymka na Jasną Górę

Opis: 300-lecie Pielgrzymki Warszawskiej na Jasną Górę KrajPolska

Rok2011

Jubileuszowa 300. Warszawska Piesza Pielgrzymka wyruszy na Jasną Górę w sobotę, 6 sierpnia, z kościoła pw. Świętego Ducha pod Barbakanem na Starym Mieście w Warszawie.

Warszawska Piesza Pielgrzymka to najbardziej znana i najliczniejsza piesza pielgrzymka do jasnogórskiego sanktuarium. Począwszy od 1711 r. wyrusza ona 6 sierpnia z kościoła pw.

Świętego Ducha i po 9-ciodniowym szlaku liczącym ok. 240 km w dniu 14 sierpnia przybywa na Jasną Górę. Od samego powstania tej pielgrzymki trasa przemarszu pątników niewiele się zmieniła. Pierwsza pielgrzymka warszawska wyruszyła w podziękowaniu za ocalenie

mieszkańców Warszawy z epidemii tyfusu plamistego. Początkowo prowadzona była przez Rzemieślnicze Bractwo Pięciorańskie, później przekształcone w Towarzystwo Pątnicze. Od

(22)

Polska 2 złote,2011 Pielgrzymka na Jasną Górę 2022-03-24

1950 r. Pielgrzymkę Warszawską prowadzą ojcowie i bracia paulini.

(23)

Polska 2 złote 150 rocznica Powstania Styczniowego 2022-03-24

Polska 2 złote 150 rocznica Powstania Styczniowego

Stan eksponatu: Bardzo dobry Opis: KrajPolska

Temat150 rocznica Powstania Styczniowego Rok2013

StopMiedź-Aluminium-Cynk Waga (gr) 8.15

Średnica (mm) 27 Grubość (mm) 2 Mennica Znak Nakład

Warszawa, PolskaMW 800.000

Powstanie styczniowe – polskie powstanie narodowe przeciwko Imperium Rosyjskiemu, ogłoszone manifestem 22 stycznia 1863 wydanym w Warszawie przez Tymczasowy Rząd Narodowy, spowodowane narastającym rosyjskim terrorem wobec polskiego biernego oporu.

Wybuchło 22 stycznia 1863 w Królestwie Polskim i 1 lutego 1863 na Litwie, trwało do jesieni 1864. Zasięgiem objęło tylko ziemie zaboru rosyjskiego: Królestwo Polskie oraz Ziemie Zabrane.(tzw. ziemie zabrane), zamieszkane przez Polaków.

Było największym polskim powstaniem narodowym, spotkało się z poparciem

międzynarodowej opinii publicznej. Miało charakter wojny partyzanckiej, w której stoczono ok.

1200 bitew i potyczek. Przez oddziały powstania styczniowego przewinęło się około 200 000 ludzi. Jednak poza Żmudzią i rozrzuconymi ośrodkami na Białorusi, w Inflantach Polskich oraz innych Ziemiach Zabranych, masa społeczeństwa nie była gotowa poprzeć „pańskiego” zrywu.

(24)

Polska 2 złote 150 rocznica Powstania Styczniowego 2022-03-24

Mimo początkowych sukcesów zakończyło się klęską powstańców, z których kilkadziesiąt tysięcy zostało zabitych w walkach, blisko 1 tys. straconych, ok. 38 tys. skazanych na katorgę lub zesłanych na Syberię, a ok. 10 tys. wyemigrowało. Zdarzały się przypadki, że Rosjanie zabijali pojmanych powstańców, dobijali rannych, mordowali lekarzy spieszących im z pomocą, obdzierali do naga zabitych. Po bitwach Rosjanie palili miejscowości, które udzieliły

schronienia powstańcom, dokonywali rzezi ludności cywilnej. Niszczono dobra kultury, np.

spalono archiwum Ordynacji Zamojskiej w Zwierzyńcu. Wilno zostało spacyfikowane przez oddziały Murawjowa Wieszatiela, na Litwie zginęło 10 tys. szlachty polskiej na ogólną liczbę 40 tys., to jest co czwarty Polak.

(25)

Polska 5 złotych, 2015 Poznań Ratusz 2022-03-24

Polska 5 złotych, 2015 Poznań Ratusz

OkresIII Rzeczpospolita (1990-2015) Rodzaje monetMonety okolicznościowe Nominał5 złotych

TematPoznań Ratusz Rok2015

StopBimetal: Środkowy krążek; Aluminium-Brąz, zewnętrzny pierścień; Miedzinikiel Rodzaj rantuz inskrypcją

KształtOkrągły

StronaNazwisko

Obie stronyDobrochna Surajewska MennicaZnak Nakład

Warszawa, PolskaMW1.200.000

Ratusz w Poznaniu – renesansowy budynek stojący na poznańskim Starym Rynku, pełniący niegdyś funkcję ratusza. Z wieży ratuszowej codziennie odgrywany jest hejnał Poznania.

Ratusz w Poznaniu po raz pierwszy pojawił się w dokumentach w 1313 roku jako Domus consulum. Jego budowę zakończono około 1300 r. za panowania Wacława II Czeskiego. Był to jednopiętrowy gotycki budynek wzniesiony na planie kwadratu. Z tego okresu zachowały się

(26)

Polska 5 złotych, 2015 Poznań Ratusz 2022-03-24

piwnice. Rozbudowano go w XV wieku. W 1504-1508 przebudowano wnętrza. Wieżę wzniesiono na przełomie XV i XVI wieku na ówczesnym północno-zachodnim narożniku. W 1536 w mieście wybuchł wielki pożar, który strawił również ratusz. W latach 1540-1542 remontowano budynek, a w szczególności wieżę. Mimo to jej stan nadal groził katastrofą. W 1550 Rada Miejska podpisała umowę na gruntowną przebudowę, połączoną z rozbudową ratusza, z tesyńskim architektem Janem Baptystą di Quadro z Lugano. Prace nad rozbudową trwały do 1560 r. Di Quadro podwyższył budynek o jedną kondygnację, rozbudował w kierunku zachodnim, dodał attykę i trzykondygnacyjną loggię. Podczas tego remontu zamówiono u mistrza ślusarskiego Bartłomieja Wolfa nowy zegar, który posiadał trzy pełne tarcze i jedną pół tarczę oraz „urządzenie błazeńskie, mianowicie koziołki”. Zegar zainstalowano w 1551 r.

W 1675 r. piorun uderzył w wieżę, niszcząc ją wraz z zegarem i koziołkami. Odbudowana w 1690 r. wznosiła się na 90 m. Jej hełm zniszczył huragan i burza w 1725. W latach 1781-1784 dzięki staraniom Komisji Dobrego Porządku ratusz poddano gruntownej renowacji. Otrzymał wówczas kształt, który zasadniczo prezentuje dziś. Wieżę zwieńczono klasycystycznym hełmem projektu Bonawentury Solariego, a wykonania Antoniego Höhne. Na szczycie umieszczono białego orła (o wymiarach: rozpiętość skrzydeł 2 m, wysokość 1,8 metra). Na wschodniej elewacji Franciszek Cielecki namalował wizerunki królów z dynastii Jagiellonów, a pod wieżyczką środkową umieszczono kartusz z królewskimi inicjałami SAR (Stanislaus Augustus Rex). Kolejny poważny remont przeprowadzono w latach 1910-1913, kiedy zniszczono renesansowe polichromie, zastępując je czarnym boniowaniem, uznając, że nie przystoją „poważnemu charakterowi miasta północnoniemieckiego”, jednak w 1913 r. na wieżę powróciły koziołki. Podczas walk o Poznań w 1945 r. ratusz poważnie ucierpiał. Wieża zawaliła się aż do czworobocznej gotyckiej podstawy, a wnętrze zostało uszkodzone przez wybuch bomby fosforowej. Renowację przeprowadzono w latach 1945-1954. Przywrócono wówczas renesansowy charakter elewacji, dodając jednak na attyce wśród innych sentencji jeden cytat z Konstytucji PRL. Orzeł, który przetrwał II wojnę światową w ukryciu, powrócił na wieżę w 1947 r. Obecny mechanizm koziołków pochodzi z końca XX wieku (wymieniono go również w 1954). Koziołki bodą się codziennie o godzinie 12. Wygląd jak najbliższy projektowi J. B. di Quadro ze zmianami powstałymi po remoncie Komisji Dobrego Porządku przywrócił remont, który trwał w latach 1992-2002. Ratusz w Poznaniu nie przynależy do miasta Poznania. Formalnie zarządza nim Muzeum Narodowe w Poznaniu.

(27)

Polska 2 złote,2013 Właczeni w Życie 2022-03-24

Polska 2 złote,2013 Właczeni w Życie

Rok2013

Temat 50-lecie Osób z Upośledzeniem Umysłowym StopMiedź-Aluminium-Cynk

Rodzaj rantuz inskrypcją KształtOkrągły

Średnica (mm)27 Grubość (mm)2 Mennica Znak Nakład

Warszawa, Polska MW 800.000

Osoby z niepełnosprawnością intelektualną są pełnoprawnymi obywatelami Rzeczypospolitej Polskiej. Na równi

z innymi są uprawnione do korzystania ze wszystkich wolności i praw człowieka. Niepełnosprawność intelektualna,

choć wywołuje różne problemy w codziennym funkcjonowaniu, jest tylko jednym z elementów tożsamości tych osób

i w żaden sposób nie może ograniczać ich pełnego uczestnictwa w życiu społecznym.

(28)

Polska 2 zł Szwoleżer Gwardii Cesarza Napoleona 2022-03-24

Polska 2 zł Szwoleżer Gwardii Cesarza Napoleona

Opis: Historia Jazdy Polskiej: Szwoleżer Gwardii Cesarza Napoleona I KrajPolska

Rok2010

StopMiedź-Aluminium-Cynk KształtOkrągły

StronaNazwisko

AwersEwa Tyc-Karpińska RewersAndrzej Nowakowsky MennicaNakład

Warszawa, Polska 1.400.000

1 Pułk Szwoleżerów-Lansjerów Gwardii Cesarskiej, właściwie 1 Pułk Lekkokonny (Polski) Gwardii Cesarskiej,, oddział polskich szwoleżerów z epoki napoleońskiej pod dowództwem Wincentego Krasińskiego (płk od 7 kwietnia 1807; gen. bryg. 16 grudnia 1811; gen. dyw. 18

(29)

Polska 2 zł Szwoleżer Gwardii Cesarza Napoleona 2022-03-24

bitwach pod Wagram, nad Berezyną i pod Hanau oraz szarży na przełęczy Somosierra.

Początki

Starania Polaków o utworzenie prestiżowego oddziału w Gwardii cesarza datowały się już od 1804 roku. Napoleon skłonił się ku temu podczas kampanii 1806/1807 w Polsce. Towarzyszyła mu Gwardia Honorowa Polska złożona z młodzieży arystokratycznej i średnioszlacheckiej, której dowódcami byli późniejsi oficerowie pułku Wincenty Krasiński, Tomasz Łubieński i Jan Kozietulski. Gwardziści odznaczyli się pod Pułtuskiem i Łopacinem. Nie wiadomo, czy ostateczna decyzja o utworzeniu oddziału polskich szwoleżerów gwardii wiązała się z myślą o swoistym zabezpieczeniu wierności polskiego ziemiaństwa, wcale nie tak jednomyślnie popierającego Napoleona czy stanowiła dowód uznania cesarza dla wkładu Polaków w jego zwycięstwa. Stworzenie polskiego pułku w Gwardii Cesarskiej nie miało znaczenia

militarnego, jednak poprzez jego skład wywodzący się z elity narodu wiązało ją bezpośrednio ze "sprawą" Napoleona, a jednocześnie, co dla nowej dynastii miało również znacznie, skojarzyło tę ostatnią z ważnymi europejskimi rodami arystokratycznymi. Dekret tworzący oddział Napoleon podpisał 6 kwietnia 1807 w Finckenstein (Kamieńcu Suskim).

Pułk miał być jednostką elitarną. Składał się wyłącznie z ochotników przyjmowanych z zachowaniem cenzusu majątkowego i stanowego – chłopów do pułku nie przyjmowano. W efekcie korpus oficerski pułku stanowili prawie w całości przedstawiciele rodów magnackich i bogatej szlachty, a żołnierzami była w większości szlachta. Wzbudziło to pewne

niezadowolenie wśród weteranów, którymi mieli dowodzić niedoświadczeni młokosi. Dla niektórych doświadczonych legionistów zabrakło miejsc oficerskich. Pułk formował się w koszarach Mirowskich w Warszawie. Pierwsza kompania pierwszego szwadronu w sile 125 koni pod dowództwem Tomasza Łubieńskiego gotowa była do wymarszu do Francji w czerwcu 1807. Publiczny pokaz umiejętności szwoleżerskich wzbudził wśród warszawiaków

powszechne uznanie.

(30)

Polska 2 złote, 2004 Dzieje złotego 2022-03-24

Polska 2 złote, 2004 Dzieje złotego

Nominał: 2 zł

Nakład: 800000 sztuk Data emisji: 2004

Nordic gold (GN, NG, golden nordic, nordyckie złoto, CuAl5Zn5Sn1) – jest to stop 89% miedzi (Cu), 5% cynku (Zn), 5% aluminium (Al) oraz 1% cyny (Sn). Gold (Złoto) w nazwie nie oznacza, że ten stop zawiera chociaż śladową ilość złota, jest to tylko określenie koloru. Od

prawdziwego złota łatwo go odróżnić ze względu na znacznie mniejszą gęstość.

W Polsce używany do produkcji monet okolicznościowych (obiegowych) o nominale 2 zł. Z tego stopu są również wybijane eurocenty (10, 20, 50) oraz 10-koronówki w Szwecji.

Bez odpowiedniego zabezpieczenia (np. kapsla ochronnego) stop ten łatwo koroduje na powietrzu tracąc swój pierwotny blask. Monety wykonane ze złota nordyckiego pokrywają się bardzo szybko patyną, a najlepszym sposobem ich przechowywania w zbiorach

numizmatycznych są specjalne pudełka próżniowe (tzw. slaby numizmatyczne).

(31)

2 złote,2009 65.Rocznica LikwidacjiGetta w Łodzi 2022-03-24

2 złote,2009 65.Rocznica LikwidacjiGetta w Łodzi

Opis: 65. rocznica powstania w getcie warszawskim Projektanci:

StronaNazwisko

AwersEwa Tyc-Karpińska Mennica Nakład

Warszawa, Polska 1.000.000 OkresIII Rzeczpospolita (1990-2015) Rodzaje monetMonety okolicznościowe Nominał2 złote

Rok2009

StopMiedź-Aluminium-Cynk Rodzaj rantu z inskrypcją KształtOkrągły

65. rocznica likwidacji getta w Łodzi

Jednym z obozów koncentracyjnych, w którym osadzeni zostali Żydzi, mieszkańcy łódzkiego getta był obóz koncentracyjny Stutthof.

W 1944 r., od końca czerwca do końca grudnia, w KL Stutthof osadzono łącznie ok. 49 000 Żydów, obywateli całej okupowanej Europy.

(32)

2 złote,2009 65.Rocznica LikwidacjiGetta w Łodzi 2022-03-24

Wśród nich znajdowało się kilka tysięcy łódzkich Żydów, przysłanych do obozu koncentracyjnego Stutthof 28 i 31 sierpnia oraz 3 i 27 września w transportach z KL Auschwitz.

Wraz z nimi przybyli polscy Żydzi pochodzący ze zlikwidowanych gett Generalnego

Gubernatorstwa oraz obywatele Węgier, Czech, Słowacji, Luksemburga. Część z nich wysłana została do obozów koncentracyjnych położonych na terenie III Rzeszy, gdzie włączona została do pracy w niemieckim przemyśle zbrojeniowym.

24 listopada 1944 r. 500 łódzkich Żydów, z „Wydziału metalowego I” łódzkiego getta, z osobistego polecenia kierownika Zarządu Getta (Gettoverwaltung) Hansa Bibowa i po wizycie w KL Stutthof kierownika wydziału metalowego i biura personalnego z zarządzie getta łódzkiego, Ericha Franza Czarnulli, została wysłana do podobozu KL Flossenbüg Bernsdorf u.

Co. Dresden.

Pozostali łódzcy Żydzi, w tym przede wszystkim kobiety, zatrudnione zostały w kilku podobozach KL Stutthof, a 10 chłopców trafiło do podobozu mieszczącego się w Słupsku (Aussenarbeitslager Stolp).

Tragiczny los spotkał większość więźniarek, które zmarły podczas panującej w KL Stutthof epidemii tyfusu, a inne zamordowane zostały w czasie ewakuacji więźniów z podobozów położonych w Prusach Wschodnich.

Zostały rozstrzelane na zamarzniętym Bałtyku w miejscowości Palmnicken (obecnie Jantarny).

Pozostali przy życiu zostali ewakuowani z KL Stutthof drogą lądową 25 i 26 stycznia 1945 r.

oraz drogą morską 25 i 27 kwietnia 1945 r.

W rocznicę likwidacji łódzkiego getta odbyły się uroczystości ku czci jego ofiar, zorganizowane przez Prezydenta Łodzi Jerzego Kropiwnickiego. Uczestniczył w nich dyrektor Piotr Tarnowski, który miał okazję spotkać się z Chaimem Kozienickim, ocalałym z Ghetto Litzmannstadt, a następnie osadzonym w KL Stutthof oraz podobozach Stolp (Słupsk) i Burggraben (Kokoszki).

(33)

Polska 2 zł 2008 90 Rocznica niepodległości 2022-03-24

Polska 2 zł 2008 90 Rocznica niepodległości

Rok2008

Średnica (mm)27 Grubość (mm)2 MennicaNakład

Warszawa, Polska1.200.000 Projektanci:

StronaNazwisko

AwersEwa Tyc-Karpińska RewersEwa Olszewska-Borys

Latem 1914 roku w Europie rozpoczęła się wielka wojna, nazwana później I wojną światową.

Po jednej stronie znalazły się Niemcy i Austria, a po drugiej Francja, Rosja i Wielka Brytania.

Po raz pierwszy państwa, które dokonały rozbiorów Polski, znalazły się po różnych stronach frontu. Fakt ten wzbudził w Polakach nadzieję na odzyskanie niepodległości.

W kraju i za granicą zaczęto organizować polskie oddziały wojskowe. Największą sławę zyskały Legiony, których twórcą był Józef Piłsudski.

(34)

Polska 2 zł 2008 90 Rocznica niepodległości 2022-03-24

11 listopada 1918 roku Polska odzyskała niepodległość. Na czele państwa jako naczelnik stanął Józef Piłsudski. Polacy tworzyli państwo, prowadząc walkę o jego granice: powstania śląskie: 1919, 1920, 1921, wojna z Rosją 1920 roku. Wreszcie powstała II Rzeczpospolita.

Ważnym problemem, przed którym stanęło młode państwo, było zjednoczenie ziem polskich, pozostających przecież przez ponad 100 lat pod zaborami. Zróżnicowany był poziom rozwoju gospodarczego, system prawny, oświatowy, różna waluta. Przezwyciężenie tych trudności wymagało wiele wysiłku. Dopiero po paru latach widoczne były efekty zmian. Dokonana w 1924 roku reforma walutowa pozwoliła na wprowadzenie nowego pieniądza, złotego polskiego.

(35)

Polska 2 złote, 2005 Dzieje złotego Żaglowiec 2022-03-24

Polska 2 złote, 2005 Dzieje złotego Żaglowiec

Nominał: 2 zł

Na rewersie monety widnieje rewers monety 2zł z 1936 roku przedstawiający żaglowiec na tle morza. Poniżej, w otoku widnieje napis: DZIEJE ZŁOTEGO.

Awers: Wizerunek orła ustalony dla godła Rzeczypospolitej Polskiej, po bokach orła oznaczenie roku emisji: 20-06, pod orłem napis: ZŁ 2 ZŁ, w otoku napis: RZECZPOSPOLITA POLSKA, poprzedzony oraz zakończony sześcioma perełkami. Pod lewą łapa orła znak mennicy MW.

(36)

Polska 2 zł 2011 Ułan II Rzeczypospolitej 2022-03-24

Polska 2 zł 2011 Ułan II Rzeczypospolitej

Metal: (CuAl5Zn5Sn1) NG Średnica: 27 mm

Waga: 8.15 g Stempel: zwykły Naklad: 1000000 sztuk

Dodatek: brak

Data emisji: 2011-07-15 Cena emisyjna: 2 zł

W siłach zbrojnych II Rzeczypospolitej kawaleria była jednym z trzech głównych, obok piechoty i artylerii, rodzajów wojska. Jej początki związane są z odrodzeniem państwa polskiego jesienią 1918 r. Pierwsze oddziały jazdy zostały sformowane na bazie polskich jednostek walczących na frontach I wojny światowej. Formalnie jazda dzieliła się na pułki ułanów, pułki szwoleżerów (nawiązujące do tradycji Legionów Polskich) oraz pułki strzelców konnych. W latach 1918–1921 jazda brała czynny udział w walkach o ustalenie granic państwa polskiego. W czasie wojny polsko–bolszewickiej odniosła wiele sukcesów, m.in. 31 sierpnia 1920 r. pod Komarowem, w ostatniej wielkiej bitwie kawaleryjskiej w światowej historii wojskowości, pokonała oddziały 1 Armii Konnej Siemiona Budionnego.

(37)

Polska 2 zł 2011 Ułan II Rzeczypospolitej 2022-03-24

prowadzenia szeroko zakrojonych operacji.